De duurzame kroeg deel 5

[ericplan]

natural colour schreef op zaterdag 23 december 2023 @ 10:44:
[...]
Vloerverwarming, (passieve) verdelers, verbinding tussen wp en verdelers gaan 30-40 jaar mee...reken dan eens uit

Maar dan moet je ook de zone-regeling gaan meetellen. Tado, Evohome of iets dergelijks. Het blijft gewoon een hoop geld.
Nog even los van het feit dat terugverdienen alleen zo werkt als je er blijft wonen. Het vertaalt zich niet een op een in de verkoopprijs van je huis.

[wheli]

Het aansluiten van een warmtepomp moet los gezien worden van het veranderen van het afgiftesysteem. Veel mensen gooien dat op de hoop 'kosten warmtepomp'. Toen de oude gaskachels vervangen werden voor 'ringverwarming' oftewel CV was dat ook een veel grotere kostenpost dan alleen een ketel vernieuwen.

Ik heb de aanleg gecombineerd met een nieuwe badkamer (de oude was lek, dus noodzaak). Hierdoor vielen de kosten een stuk lager uit, ik denk rond de 5000 euro inclusief het vervangen van enkele radiatoren en ombouwen van de vvw verdeler. Daarnaast dan nog de warmtepomp en boiler minus de subsidie. Totaal netto ca 8000 euro en dus alles door profs incl btw 21%.

Daarbij vergeten mensen veel verborgen kosten van het blijven verstoken van fossiele energie. Denk aan de waterschapsbelasting en maatregelen van de centrale overheid zoals de aanleg van een stikstoffabriek in Groningen etc. die kosten staan niet op de individuele energierekening maar moeten wel degelijk door het collectief opgebracht worden.

[ Voor 3% gewijzigd door wheli op 23-12-2023 12:06 ]

[Franciesco]

Zelf ben ik ca 1,5 jaar geleden overgestapt op een warmtepomp en van het gas af.

Voorheen gebruikte ik meestal 1100-1300m3 gas. Afgelopen winter was dat 2442kWh stroom voor een volledig jaar. Op graaddagen kwam ik uit op 0,82kWh/graaddag, het jaar er voor was dat 0,41m3 gas/graaddag. Toevallig dus precies x2.

Mijn totale netto investering voor de warmtepomp + warmtepompboiler was €5296,35. Dat was inclusief subsidie en ook verkoop van de gastketel, oude verdeler vloerverwarming etc. Deze prijs is relatief laag omdat ik de meeste hardware online heb gekocht en een installateur maar voor ca 1,5 dag nodig gehad heb. De rest van het werk heb ik zelf gedaan.

Stel gasprijs is €1,35/m3 en stroomprijs is €0,40/kWh.
2442kWh*0,40=€976,80
Of als ik nog gas gebruikte: 1221*1,35=€1648,35
Een verschil van €671,55.
Netwerkkosten gas 2023 die ik niet meer heb hoeven te betalen: €203,56.
Totaal €875,11 minder betaald voor stroom dan gas.

Als ik deze minderkosten zou aanhouden, dan zou ik de investering in €5296,35/€875,11= 6,05 jaar terugverdienen. Maar ik realiseer me dat de netto investering vaak hoger zal liggen en dat de terugverdientijd dus ook (veel) langer wordt.

Overigens is het mij nooit om de terugverdientijd gegaan: ik wilde gewoon van het gas tegen een voor mij acceptabel investeringsbedrag.

[JDx]

Franciesco schreef op zaterdag 23 december 2023 @ 13:34:
Zelf ben ik ca 1,5 jaar geleden overgestapt op een warmtepomp en van het gas af.

Voorheen gebruikte ik meestal 1100-1300m3 gas. Afgelopen winter was dat 2442kWh stroom voor een volledig jaar. Op graaddagen kwam ik uit op 0,82kWh/graaddag, het jaar er voor was dat 0,41m3 gas/graaddag. Toevallig dus precies x2.

Mijn totale netto investering voor de warmtepomp + warmtepompboiler was €5296,35. Dat was inclusief subsidie en ook verkoop van de gastketel, oude verdeler vloerverwarming etc. Deze prijs is relatief laag omdat ik de meeste hardware online heb gekocht en een installateur maar voor ca 1,5 dag nodig gehad heb. De rest van het werk heb ik zelf gedaan.

Stel gasprijs is €1,35/m3 en stroomprijs is €0,40/kWh.
2442kWh*0,40=€976,80
Of als ik nog gas gebruikte: 1221*1,35=€1648,35
Een verschil van €671,55.
Netwerkkosten gas 2023 die ik niet meer heb hoeven te betalen: €203,56.
Totaal €875,11 minder betaald voor stroom dan gas.

Als ik deze minderkosten zou aanhouden, dan zou ik de investering in €5296,35/€875,11= 6,05 jaar terugverdienen. Maar ik realiseer me dat de netto investering vaak hoger zal liggen en dat de terugverdientijd dus ook (veel) langer wordt.

Overigens is het mij nooit om de terugverdientijd gegaan: ik wilde gewoon van het gas tegen een voor mij acceptabel investeringsbedrag.

Maar dan had je al vloerverwarming liggen en gebruik je verder geen radiatoren? En de thermostaat niet heel hoog ofzo? De meeste mensen gebruiken zonder warmtepomp al 2500kWh, mijn broertje zit op iets van 3500 met een gezin. Maar die gooien ook echt alles in de wasmachine en droger

Het is wel een extreem geval, enorm lage stroomkosten en een enorm lage aanschafprijs. En dan nog duurt het 6 jaar om terug te verdienen blijkbaar. Ik ben ook aan de airco's omdat ik weiger duur gas af te nemen, maar veel mensen zullen toch ook iets van zo'n enorme investering terug willen zien.

[wheli]

De restwaarde van je huis gaat natuurlijk ook omhoog (zie analyse NVM makelaar) en dat zal nog meer gaan gelden vanaf volgend jaar als je ook daadwerkelijk tot 50k extra mag lenen bij een zeer energiezuinig huis.
Ik had overigens precies dezelfde motivatie als @Franciesco . Met al mijn investeringen doe ik het grotendeels uit moreel besef en tot nu toe heeft dat financieel altijd gunstig uitgepakt.

Overigens zit ik op 1800-2000 kWh zonder warmtepomp en e-auto voor 2 volwassenen en 2 kinderen. Als je 3500 kWh gebruikt gooi je inderdaad alles in een energiezuinige wasmachine/droger of je hebt 5 vijverpompen die het hele jaar door draaien.

[Franciesco]

@JDx dat stroomverbruik van 2442kWh is uiteraard alleen voor de warmtepomp en warmtepompboiler samen. Beide gemeten met MID gekeurde kWh meters. Anders zou ik immers geen vergelijk met gas kunnen doen.

En ja, ik had al vloerverwarming beneden en boven op de badkamer liggen. Boven hangen ook nog 3 radiatoren. Degene van de slaapkamers staan meestal dicht of hooguit een klein beetje open.

De woning is overigens uit 1938, dus zeker geen nieuwbouw.

[JDx]

Franciesco schreef op zaterdag 23 december 2023 @ 14:37:
@JDx dat stroomverbruik van 2442kWh is uiteraard alleen voor de warmtepomp en warmtepompboiler samen. Beide gemeten met MID gekeurde kWh meters. Anders zou ik immers geen vergelijk met gas kunnen doen.

En ja, ik had al vloerverwarming beneden en boven op de badkamer liggen. Boven hangen ook nog 3 radiatoren. Degene van de slaapkamers staan meestal dicht of hooguit een klein beetje open.

De woning is overigens uit 1938, dus zeker geen nieuwbouw.

Duidelijk, ik hoor namelijk verhalen van mensen die na het verkrijgen van een warmtepomp "ineens" op een verbruik van 5000-6000 kWh zitten en daar nogal van schrikken. Maar dat klopt wel redelijk.

Mijn ouders hebben ook geen nieuw huis, ook niet oud, maar hadden wel al vloerverwarming en sinds bijna een jaar een hybride warmtepomp, ben benieuwd hoe het bij hun gaat uitpakken, gaat wel om 300m2 (huis met kantoor aan huis). Zal een keer vragen sinds wanneer zij het exact een jaar hebben.

Als ik nu vraag aan m'n pa hoe de stand van zaken is zegt ie toch gewoon ik zie de rekening vanzelf wel, typische boomers dus

Ik heb zelf 2 airco's, eentje in de woonkamer/keuken en eentje op de overloop die gewoon zorgt dat de boel niet bevriest en ik niet kook in de zomer en 8x300 panelen en kom dit jaar uit op 2600kWh totaal afgenomen.

Daarvan is 1680 van de airco beneden en 300 van de airco boven (uit Daikin app). Verder gebruik ik niet veel stroom, behalve mijn "gaming" PC dan, als ik game of AI genereer gebruikt die iets van 300W.

Volgens mijn SolarEdge app heb ik bijna 2100kWh opgewekt en de feed-in is 1155kWh, kan je dan de berekening maken dat ik in totaal ongeveer 3500kWh gebruik? Aangezien ik 945 direct zelf heb gebruikt.

[ Voor 19% gewijzigd door JDx op 23-12-2023 14:51 ]

[computerjunky]

Vraagje, Ze gaan hier komende jaren de huizen verbouwen (nieuwe gevels) en de kans bestaat dat daarmee de CV vervangen word voor een elektrische installatie in wat voor vorm dan ook.

Zijn er mensen die ervaring hebben met het hebben van een vast gas contract en dan van het gas af gaan? Ik zit nu naar contracten te kijken maar ik weet door deze situatie nu niet of ik voor 1, 2 of 3 jaar vast moet gaan. Ik heb geen zin om nog voor 1-2 jaar gas te betalen terwijl ik het niet meer gebruik. De langere contracten zijn echter wel weer flink voordeliger.

[Capt Waffles]

JDx schreef op zaterdag 23 december 2023 @ 11:05:
Ik blijf ook gas gebruiken voor koken en douchen, het zou me maximaal 10 euro per maand schelen (op een rekening van 40 euro) als ik over ga op inductie en een elektrische boiler.

Puur gerekend op energiekosten is dat zeer begrijpelijk. Maar voor je gezondheid (en die van je ev. medebewoners) zou ik toch inductie nog eens heroverwegen. Een gasfornuis is een open verbranding binnenshuis, en geen al te beste, en dat levert bijproducten op die schadelijk zijn voor je gezondheid. Nu zal je vast een dampkap hebben, maar die worden vaak niet voldoende gebruikt, en nog vaker zijn ze slecht geinstalleerd waardoor ze matig effectief zijn.

Luchtkwaliteit is helaas een onvoldoende onderkend aspect van huizen. Ventileren en CO2 niveaus zijn ondertussen wel redelijk ingeburgerde concepten, maar de gezondheidsrisico's van gasfornuizen en andere bronnen van VOC's zijn dat nog steeds niet echt.

Kortom, voor jezelf zou ik het toch nog eens bekijken. Misschien heb je de perfecte setup met geweldige afzuiging, maar misschien heeft de investeringskost nog andere voordelen buiten die 10 euro per maand. Er even vanuitgaande dat je geen roker bent, want dan boeit de bijkomende schade van een gasfornuis niet zoveel meer denk ik

[Anoniem: 78739]

In 2028 gaat men in BE eens een tax shift van elektriciteit naar gas doen, tot dan blijft gas meestal voordeliger:
https://www.standaard.be/cnt/dmf20231010_95904809

'climate emergency'...

[wheli]

computerjunky schreef op zaterdag 23 december 2023 @ 15:45:
Vraagje, Ze gaan hier komende jaren de huizen verbouwen (nieuwe gevels) en de kans bestaat dat daarmee de CV vervangen word voor een elektrische installatie in wat voor vorm dan ook.

Zijn er mensen die ervaring hebben met het hebben van een vast gas contract en dan van het gas af gaan? Ik zit nu naar contracten te kijken maar ik weet door deze situatie nu niet of ik voor 1, 2 of 3 jaar vast moet gaan. Ik heb geen zin om nog voor 1-2 jaar gas te betalen terwijl ik het niet meer gebruik. De langere contracten zijn echter wel weer flink voordeliger.

Ik had een 3 jarig contract bij Pure energie en ben in het laatste jaar van het gas af gegaan. De service was echt geweldig, ik hoefde zelfs de boete niet te betalen omdat ze voorstander zijn van overstap op all electric.
Van andere aanbieders weet ik het niet.

[Lochnes]

computerjunky schreef op zaterdag 23 december 2023 @ 15:45:
Vraagje, Ze gaan hier komende jaren de huizen verbouwen (nieuwe gevels) en de kans bestaat dat daarmee de CV vervangen word voor een elektrische installatie in wat voor vorm dan ook.

Zijn er mensen die ervaring hebben met het hebben van een vast gas contract en dan van het gas af gaan? Ik zit nu naar contracten te kijken maar ik weet door deze situatie nu niet of ik voor 1, 2 of 3 jaar vast moet gaan. Ik heb geen zin om nog voor 1-2 jaar gas te betalen terwijl ik het niet meer gebruik. De langere contracten zijn echter wel weer flink voordeliger.

twee jaar geleden gas af laten sluiten zaten toen bij greenchoice. geen probleem.
eigenlijk is het heel simpel, je gebruikt geen gas meer dus er wordt ook niks gefactureerd. dat kun je ook doen als je een 3 jaars contract hebt, niks gebruiken. je hebt geen afnameverplichting.
als je het weg laat halen vervallen verder de kosten van de netbeheerder. die worden dan ook niet meer doorbelast door je energieleverancier aan jou.

[IvoB2]

natural colour schreef op zaterdag 23 december 2023 @ 10:44:
[...]


Vloerverwarming, (passieve) verdelers, verbinding tussen wp en verdelers gaan 30-40 jaar mee...reken dan eens uit

Weinig eigenaars rekenen 30 tot 40 jaar vooruit wanneer ze al moeite hebben om hun budget rond te krijgen.
Dat geld moet er nu liggen, niet gespreid over 30 tot 40 jaar.
En verhuurders rekenen al helemaal niet zo. Die rekenen op zoveel mogelijk inkomsten bij zo weinig mogelijk kosten.

Je moet mij overigens niet overtuigen om een WP te plaatsen (zelfs zonder VVW) want ik heb er al eentje sinds 2013 en ik plan jaren vooruit. Maar ik besef wel dat ik dan één van de uitzonderingen op de regel ben.

Veel mensen hebben dagelijks ook iets anders aan hun hoofd dan wakker te liggen van de duurzaamheid gespreid over tientallen jaren. Moest iedereen daar rekening mee houden waren we ook nooit in de problemen gekomen.

[IvoB2]

Franciesco schreef op zaterdag 23 december 2023 @ 13:34:
Stel gasprijs is €1,35/m3 en stroomprijs is €0,40/kWh.
2442kWh*0,40=€976,80
Of als ik nog gas gebruikte: 1221*1,35=€1648,35
Een verschil van €671,55.
Netwerkkosten gas 2023 die ik niet meer heb hoeven te betalen: €203,56.
Totaal €875,11 minder betaald voor stroom dan gas.

Je vergeet wel dat het artikel specifiek over de Belgische situatie ging.
En dan kost een gasverbruik van 1221 m³ (equivalent 12.527 kWh) je in Vlaanderen bij Frank Energie je 673 € en all in 998 €.

Een WP met een COP van 5,13 lijkt me ook niet voor iedereen haalbaar.
Of je moest voorheen een heel inefficiënte gasverwarming hebben?

De nettarieven voor gas bedragen 328€ terwijl deze voor elektriciteit ongeveer 411 € bedragen (bij een niet te zware WP, heb je een WP die inclusief het andere huishoudelijke verbruik een keer per maand boven de 4 kW gaat betaal je nog meer.
Het punt is niet dat de energiecomponent van de elektriciteit te hoog is (want dat is het in vergelijking met gas niet) maar dat de nettarieven en heffingen op elektriciteit in verhouding tot deze op gas veel hoger zijn waardoor de eindprijs te betalen door de consument voor gas daargaans lager is dan voor elektriciteit.
Men wil een transitie van fossiel naar elektriciteit en het eerst wat men daarna doet is een capaciteitstarief heffen op afgenomen vermogen (waar een WP in de winter ook een significant aandeel in heeft terwijl een gasbrander daar geen negatieve invloed op heeft), de accijnzen op elektro meer verhogen dan op gas en vanaf 2024 de netkosten op elektriciteit per verbruikte kWh ook nog eens met gemiddeld 8% verhogen.
https://www.vrt.be/vrtnws...-in-minder-goed-geisolee/
Het is overigens niet zo dat een WP in Nederland op vier tot vijf jaar is terugverdiend (wat ook in het artikel wordt meegegeven) en in Vlaanderen rond de 15 jaar ligt omdat de elektriciteit hier zo duur is (deze is eerder goedkoper dan in Nederland) maar omdat de gasprijs hier veel goedkoper is dan in Nederland (of beter gezegd, gas is er in verhouding tot elektriciteit duurder dan in Vlaanderen).

[ Voor 61% gewijzigd door IvoB2 op 23-12-2023 17:49 ]

[Franciesco]

Klopt inderdaad @IvoB2: ik rekende/ging uit van de Nederlandse situatie. Was puur ter info en ter vergelijk.

De gas combiketel die ik eerder had was niet inefficiënt of zou het iig niet moeten zijn want was pas een jaar of 6 oud en werd goed onderhouden.
Als ik uit ga van rond de 9kWh thermisch voor 1m3 gas (in Nederland ), dan zou de SCOP 4,5 geweest zijn. Mijn WP gaf zelf 5,2 aan, maar dat was exclusief warm tapwater en bovendien is de WP vaak wat te positief over zijn gerapporteerde COP. Die berekende SCOP van 4,5 zal denk ik niet heel ver van de waarheid gelegn hebben.

Sindsdien heb ik trouwens nog wat verbeteringen in isolatie en kierdichting gedaan. Plus denk ik nog wat betere instellingen van de WP zelf. Die zaken samen zullen de efficiëntie nog wat verbeterd hebben verwacht ik.

[Proton_]

@computerjunky Bij mij ging het heel soepel bij GC, zie ook Proton_ in "Gas de deur uit doen: Gratis!"

[Zwartoog]

Bij mij was de overstap voornamelijk zowel financiëel gedreven alsmede onafhankelijkheid van het installateursgilde.

Financiëel omdat ons budget simpelweg beperkt is, en vrouwlief graag op de centen zit en op dit moment beperkt technisch inzicht heeft. Zonnepanelen hebben lang geduurd (na 1 week: "oh die leveren echt veel op"), en dubbelglas op de serre is nog altijd een discussiepunt ("dubbelglas ventileert niet dus vochtproblemen" ). De rede dat de warmptepomp er snel door kwam is omdat de tandarts erover begon toen de gasprijzen de lucht in vlogen

Installateursgilde: na lang zoeken een groot bedrijf gevonden dat de oude gasketel wilde nakijken, maar niet wilde repareren en alleen een nieuwe à 2500 euro wilde verkopen - en die verkooppraat ook factureerde. Behoorlijk pissig om geworden. Uiteindelijk zelf probleem uitgedokterd en gerepareerd voor een tientje. Op dat moment besloten dat ik niet meer afhankelijk wilde zijn van de grillen installateurs en dure onderhoudscontracten, en dan moet je wel van de gasketel af.

Overigens zou ik zonder de inzichten en kunde van de installateurs hier op Tweakers die stap nooit hebben kunnen maken, waarvoor mijn dank! Alleen is de kans beperkt dat je in het wild een bekwame installateur treft, die ook nog tijd heeft.

Op milieuwinst alleen had ik het in ieder geval nooit rond gekregen. Daarnaast "geloof" ik in de economie: als iets meer kost, dan is het ongunstiger. Als iets alleen met heel veel subsidie voordelig is, dan klopt er iets niet in het grote plaatje. Natuurlijk onder aanname dat alle kosten, dus ook milieubelasting, eerlijk worden doorberekend.

Qua bruto kosten zat ik op 7400 voor heel de installatie (WP + boilervat + appendages). Na aftrek subsidie en het niet hoeven te vervangen van de oude CV-ketel kom ik op een netto investering uit van 2500,- euro. Heb ik de 100 euro/jaar voor CV-ketelonderhoudscontract nog niet meegeteld. En als we op inductie gaan koken, dan gaat het helemaal hard. Besparing stookkosten is nu zo'n 400 euro/jaar, en dan zitten we nog op een erg goedkoop elektra/gascontract.

[GudZ]

Zwartoog schreef op zondag 24 december 2023 @ 11:20:
Bij mij was de overstap voornamelijk zowel financiëel gedreven alsmede onafhankelijkheid van het installateursgilde.

Financiëel omdat ons budget simpelweg beperkt is, en vrouwlief graag op de centen zit en op dit moment beperkt technisch inzicht heeft. Zonnepanelen hebben lang geduurd (na 1 week: "oh die leveren echt veel op"), en dubbelglas op de serre is nog altijd een discussiepunt ("dubbelglas ventileert niet dus vochtproblemen" ). De rede dat de warmptepomp er snel door kwam is omdat de tandarts erover begon toen de gasprijzen de lucht in vlogen

Installateursgilde: na lang zoeken een groot bedrijf gevonden dat de oude gasketel wilde nakijken, maar niet wilde repareren en alleen een nieuwe à 2500 euro wilde verkopen - en die verkooppraat ook factureerde. Behoorlijk pissig om geworden. Uiteindelijk zelf probleem uitgedokterd en gerepareerd voor een tientje. Op dat moment besloten dat ik niet meer afhankelijk wilde zijn van de grillen installateurs en dure onderhoudscontracten, en dan moet je wel van de gasketel af.

Overigens zou ik zonder de inzichten en kunde van de installateurs hier op Tweakers die stap nooit hebben kunnen maken, waarvoor mijn dank! Alleen is de kans beperkt dat je in het wild een bekwame installateur treft, die ook nog tijd heeft.

Op milieuwinst alleen had ik het in ieder geval nooit rond gekregen. Daarnaast "geloof" ik in de economie: als iets meer kost, dan is het ongunstiger. Als iets alleen met heel veel subsidie voordelig is, dan klopt er iets niet in het grote plaatje. Natuurlijk onder aanname dat alle kosten, dus ook milieubelasting, eerlijk worden doorberekend.

Qua bruto kosten zat ik op 7400 voor heel de installatie (WP + boilervat + appendages). Na aftrek subsidie en het niet hoeven te vervangen van de oude CV-ketel kom ik op een netto investering uit van 2500,- euro. Heb ik de 100 euro/jaar voor CV-ketelonderhoudscontract nog niet meegeteld. En als we op inductie gaan koken, dan gaat het helemaal hard. Besparing stookkosten is nu zo'n 400 euro/jaar, en dan zitten we nog op een erg goedkoop elektra/gascontract.

Goede zaak en je hebt er hard voor gestreden zo te lezen.

Mijn vrouw kijkt niet per se naar de centen maar vooral naar betrouwbaarheid en duurzaamheid (hoelang werkt het). Zo hebben we allemaal onze struggles.

Die WAF is echt een bummer soms. Ik begin meestal twee jaar van tevoren met zaaien voordat ik kan oogsten. Toch is het 'van horen zeggen' vaak doorslaggevend. Hoezo ben ikzelf geen betrouwbare bron en een willekeurige vriendin met nihil technische kennis wel?

Terwijl nieuwe kleding voor die kleine iedere week wordt aangesleept en ze rustig zonder vooronderzoek apparaten via internet bestelt, zoals recent een stomer. Maargoed

Inmiddels heb ik drie zonnepanelen op de overkapping (geen eigen dak), de vloerisolatie ben ik mee bezig (ahum, nog steeds?), verwarmen we voor 70% met L/L en ligt er deels dankzij mij bij de VvE een verduurzaming rapport waarvoor we nu offertes aan het opvragen zijn voor een eventuele uitvoering. Ik ben sceptisch of we het door de stemming krijgen maar optimistisch dat het eindelijk een gespreksonderwerp is.

Still going strong.

[deejeebv]

GudZ schreef op zondag 24 december 2023 @ 15:19:
[...]

Inmiddels heb ik drie zonnepanelen op de overkapping (geen eigen dak), de vloerisolatie ben ik mee bezig (ahum, nog steeds?), verwarmen we voor 70% met L/L en ligt er deels dankzij mij bij de VvE een verduurzaming rapport waarvoor we nu offertes aan het opvragen zijn voor een eventuele uitvoering. Ik ben sceptisch of we het door de stemming krijgen maar optimistisch dat het eindelijk een gespreksonderwerp is.

Still going strong.

Probleem met VVE’s is dat je voor verduurzaming niet kan volstaan met een gewone meerderheid. Ik ben eigenaar (geen bewoner) van een jaren vijftig appartement er lag een voorstel voor spouwmuurisolatie, helaas net te weinig voorstemmers.
De meeste verhuurders kijken alleen naar hun eigen rendement.
Ik ben bestuurslid van de VVE, maar dit soort zaken demotiveert wel om nog voorstellen voor verduurzaming te doen.

[JWT]

GudZ schreef op zondag 24 december 2023 @ 15:19:
[...]


Goede zaak en je hebt er hard voor gestreden zo te lezen.

Mijn vrouw kijkt niet per se naar de centen maar vooral naar betrouwbaarheid en duurzaamheid (hoelang werkt het). Zo hebben we allemaal onze struggles.

Die WAF is echt een bummer soms. Ik begin meestal twee jaar van tevoren met zaaien voordat ik kan oogsten. Toch is het 'van horen zeggen' vaak doorslaggevend. Hoezo ben ikzelf geen betrouwbare bron en een willekeurige vriendin met nihil technische kennis wel?

Terwijl nieuwe kleding voor die kleine iedere week wordt aangesleept en ze rustig zonder vooronderzoek apparaten via internet bestelt, zoals recent een stomer. Maargoed

Inmiddels heb ik drie zonnepanelen op de overkapping (geen eigen dak), de vloerisolatie ben ik mee bezig (ahum, nog steeds?), verwarmen we voor 70% met L/L en ligt er deels dankzij mij bij de VvE een verduurzaming rapport waarvoor we nu offertes aan het opvragen zijn voor een eventuele uitvoering. Ik ben sceptisch of we het door de stemming krijgen maar optimistisch dat het eindelijk een gespreksonderwerp is.

Still going strong.

Zo herkenbaar. Zonder toestemming is ook niet altijd aan te bevelen .

[twain4me]

deejeebv schreef op zondag 24 december 2023 @ 18:24:
[...]

Probleem met VVE’s is dat je voor verduurzaming niet kan volstaan met een gewone meerderheid. Ik ben eigenaar (geen bewoner) van een jaren vijftig appartement er lag een voorstel voor spouwmuurisolatie, helaas net te weinig voorstemmers.
De meeste verhuurders kijken alleen naar hun eigen rendement.
Ik ben bestuurslid van de VVE, maar dit soort zaken demotiveert wel om nog voorstellen voor verduurzaming te doen.

Breek me de bek niet open,zelfs met gemeentelijke subsiedie die dak isolatie nagenoeg gratis maakte waren er heel veel nee stemmers. Iedereen heeft het altijd over " huisjesmelkers" die geen cent willen investeren, maar mijn ervaring met onderhoud en verduurzamen is dat dwarsliggers meestal eigenaren zijn die er zelf wonen. tijdens bouwwerkzaamheden (vooral als ze uitlopen) liggen dan weer wel de huurders van de investeerders het meest dwars.

[GudZ]

Hier is weerstand tegen renovatie werkzaamheden en zonnepanelen vanwege brandgevaar.

Terwijl ons huidige platdak waarschijnlijk brandgevaarlijker is dan een geisoleerd platdak met PV.

Gelukkig zijn er ook eigenaren bij ons die de noodzaak zien: milieuwinst, comfort verhogen, weerbaarheid tegen prijsstijgingen, potentiële besparingen, verkoopbaarheid woning, rendement op spaargeld (hoewel dit allemaal via leningen en een verhoging van de bijdrage zou gaan).

[JeroenH]

JWT schreef op zondag 24 december 2023 @ 22:31:
Zo herkenbaar. Zonder toestemming is ook niet altijd aan te bevelen .

Och... in 2006 ging mijn vriendin (nu vrouw) een half jaar naar Schotland. Dat was een mooie gelegenheid om zonnepanelen op ons huurappartement te leggen, 555Wp voor dik € 3200,de slechte oude tijd

Toen, 's avonds laat met pijn in mijn rug van het sjouwen met de ballast en een paar whiskies achter mijn kiezen, n.a.v. hiervan dit gepost, de oervader van de duurzame kroegtopics

[wheli]

JeroenH schreef op zondag 24 december 2023 @ 23:29:
[...]


Och... in 2006 ging mijn vriendin (nu vrouw) een half jaar naar Schotland. Dat was een mooie gelegenheid om zonnepanelen op ons huurappartement te leggen, 555Wp voor dik € 3200,de slechte oude tijd

Toen, 's avonds laat met pijn in mijn rug van het sjouwen met de ballast en een paar whiskies achter mijn kiezen, n.a.v. hiervan dit gepost, de oervader van de duurzame kroegtopics

En doen ze het nog? Of heb je ze doorverkocht?

[Proton_]

@JeroenH 23 jaar later past 555 Wp in een enkel
paneel maar is het sjouwen erger geworden

[joezzt]

JeroenH schreef op zondag 24 december 2023 @ 23:29:
[...]


Och... in 2006 ging mijn vriendin (nu vrouw) een half jaar naar Schotland. Dat was een mooie gelegenheid om zonnepanelen op ons huurappartement te leggen, 555Wp voor dik € 3200,de slechte oude tijd

Toen, 's avonds laat met pijn in mijn rug van het sjouwen met de ballast en een paar whiskies achter mijn kiezen, n.a.v. hiervan dit gepost, de oervader van de duurzame kroegtopics

Mijn eerste was 80 Wp , overloopbaar, van BP solar, volgens mij heb ik daar iets van f 300,- voor betaald toen. Door de week energie te over, ik kon het niet terugleveren jammer genoeg. Daar is bij mij de zonnepanelen koorts begonnen. Wind, zon en dak boven je hoofd.

[Zwartoog]

GudZ schreef op zondag 24 december 2023 @ 15:19:
[...]


Goede zaak en je hebt er hard voor gestreden zo te lezen.

Mijn vrouw kijkt niet per se naar de centen maar vooral naar betrouwbaarheid en duurzaamheid (hoelang werkt het). Zo hebben we allemaal onze struggles.

Die WAF is echt een bummer soms. Ik begin meestal twee jaar van tevoren met zaaien voordat ik kan oogsten. Toch is het 'van horen zeggen' vaak doorslaggevend. Hoezo ben ikzelf geen betrouwbare bron en een willekeurige vriendin met nihil technische kennis wel?
...

Haha, herkenbaar. Hebben wij toevallig dezelfde vrouw?

Dat warmmaken: ik sein ook rustig vriendinnen van haar in, die dan enthusiast aan haar vertellen hoe tevreden ze zijn met hun (=dus wat ik voorstel) implementatie.

[IvoB2]

Lijkt me op die manier toch geen duurzame relatie.

[ericplan]

twain4me schreef op zondag 24 december 2023 @ 22:42:
[...]
Breek me de bek niet open,zelfs met gemeentelijke subsiedie die dak isolatie nagenoeg gratis maakte waren er heel veel nee stemmers. Iedereen heeft het altijd over " huisjesmelkers" die geen cent willen investeren, maar mijn ervaring met onderhoud en verduurzamen is dat dwarsliggers meestal eigenaren zijn die er zelf wonen. tijdens bouwwerkzaamheden (vooral als ze uitlopen) liggen dan weer wel de huurders van de investeerders het meest dwars.

Op dit moment is er ook niets dat een VvE aanspoort om duurzaam te zijn of te worden. Niet met belastingen, niet met premies. Speelt ook nog mee dat veel appartementseigenaren een appartement zien als opstap naar een rijtjeshuis met tuin en dus een beperkte terugverdien-horizon hebben.

Geen idee hoe je het wel zou moeten regelen. Misschien de WOZ niet per woning maar per VvE heffen? En een energielabel per VvE? Met korting op de WOZ voor een beter label?

[Wozmro]

joezzt schreef op maandag 25 december 2023 @ 09:21:
[...]

Mijn eerste was 80 Wp , overloopbaar, van BP solar, volgens mij heb ik daar iets van f 300,- voor betaald toen. Door de week energie te over, ik kon het niet terugleveren jammer genoeg. Daar is bij mij de zonnepanelen koorts begonnen. Wind, zon en dak boven je hoofd.
[Afbeelding]

Wat een evolutie in 18 jaar.

Waar zullen we binnen nog eens 18 jaar staan?

[IvoB2]

De evolutie gaat overheen de jaren uiteraard steeds trager tot het op een bepaald punt (waar fossiel nu is aanbeland) gewoon stopt en verdere vooruitgang meer gaat kosten dan het opbrengt.
Mijn PV is van 2011 en had toen per paneel 280 Wp. Twaalf jaar later is dat niet meer verdubbeld.

Waar ik wel een berekend gokje over wil wagen is dat over 18 jaar er ook in Nederland waarschijnlijk geen saldering meer zal zijn.

[ Voor 19% gewijzigd door IvoB2 op 25-12-2023 11:33 ]

[BarryH]

Hier niet vervangen: ca 50 procent capaciteit erbij per m2 van 2010 naar nu. Kostprijs van eur 3 p wp naar ca 0,7 p wp
( maar dat is incl rails en omvormer en die heb ik niet gewisseld)
Maar like for like zijn kosten dus 75% gedaald in 13 jaar

[Truus01]

computerjunky schreef op zaterdag 23 december 2023 @ 15:45:
Vraagje, Ze gaan hier komende jaren de huizen verbouwen (nieuwe gevels) en de kans bestaat dat daarmee de CV vervangen word voor een elektrische installatie in wat voor vorm dan ook.

Zijn er mensen die ervaring hebben met het hebben van een vast gas contract en dan van het gas af gaan? Ik zit nu naar contracten te kijken maar ik weet door deze situatie nu niet of ik voor 1, 2 of 3 jaar vast moet gaan. Ik heb geen zin om nog voor 1-2 jaar gas te betalen terwijl ik het niet meer gebruik. De langere contracten zijn echter wel weer flink voordeliger.

Bij mij was het bij GC geen probleem.

[IvoB2]

BarryH schreef op maandag 25 december 2023 @ 12:10:
Hier niet vervangen: ca 50 procent capaciteit erbij per m2 van 2010 naar nu. Kostprijs van eur 3 p wp naar ca 0,7 p wp
( maar dat is incl rails en omvormer en die heb ik niet gewisseld)
Maar like for like zijn kosten dus 75% gedaald in 13 jaar

Maar wanneer je de subsidies voor EA meeneemt waren de panelen per Wp toen aanzienlijk goedkoper dan heden. In se waren ze gewoon gratis en je kreeg er nog een berg geld bovenop.

[ Voor 6% gewijzigd door IvoB2 op 25-12-2023 12:42 ]

[joezzt]

Wozmro schreef op maandag 25 december 2023 @ 10:59:
[...]


Wat een evolutie in 18 jaar.

Waar zullen we binnen nog eens 18 jaar staan?

Dit was 25 jaar geleden
Over 25 jaar... Dan schieten mij allemaal gedachtes binnen zoals zonneparken in woestijn, transport, afhankelijkheid, waterstof, afhankelijkheid van multinationals, wijkaccu's, thuisaccu's, grondstoffen, afhankelijkheid en nog meer. We zullen toch afhankelijk blijven en met elkaar moeten leven, maar een keuze kunnen maken met wie is wel noodzakelijk.

[IvoB2]

joezzt schreef op maandag 25 december 2023 @ 13:11:
[...]
We zullen toch afhankelijk blijven en met elkaar moeten leven, maar een keuze kunnen maken met wie is wel noodzakelijk.

De toekomstige keuze kan uiteraard net zo goed zijn om (nog) minder afhankelijk te zijn van anderen en al helemaal niet van multinationale energiebedrijven.

Ik plan in elk geval al vanaf eind 2030 energetisch niet meer afhankelijk te zijn van derden.
En dat is over nauwelijks zeven jaar.
En daar zijn zelfs geen verre toekomstdromen voor nodig want de tech bestaat nu al of is binnen handbereik.
Het enige wat ik daar voor nodig heb zijn panelen die ongeveer 500 Wp leveren (en die de huidige 280 Wp) panelen kunnen vervangen en een BEV met V2H functie.
Gezien men nu al boven de 400 Wp zit en V2L al gewoon verkrijgbaar is lijkt me dat geen onbereikbare droom over zeven jaar maar tegen dan redelijk standaard.

Maar idd, ieder zijn eigen keuze. Niets moet.

[ Voor 28% gewijzigd door IvoB2 op 25-12-2023 13:22 ]

[Termy]

Hoezo zou er meer afhankelijkheid zijn als iedereen en z'n moeder zonnepanelen en batterijen kan maken en er geen oliekartel meer is om energieprijzen te dicteren?

Recent bv een enorme voorraad fosfaat (meer dan in Marokko!) in Noorwegen gevonden en ook aardemetalen ik dacht in Zweden. Dat, samen met de technologische ontwikkelingen die legio batterijchemieën mogelijk maken en het lijkt me zeer sterk dat er over 18 jaar meer afhankelijkheid is dan nu.

En tja, als ik dan in een vrijstaand huis met een berg grond woon dan kan ik ook off-grid. Op m'n huidige perceel van 100m2 met bebouwing er omheen gaat het hem iig niet worden. Misschien met nieuwe perovskiet double of triple junction panelen van 30%+ rendement dat het jaarverbruik gedekt wordt maar dat is niet hetzelfde als off-grid, uiteraard.

[JDx]

Gisteravond tijdens het kerstdiner sprak ik met mijn broertje die bij een bedrijf werkt die doet in zonnepanelen en het staat daar echt al 2 maanden bijna stil, hij was er niet gerust op, nog niet zo rustig geweest sinds hij er werkt. Vooral slecht nieuws (mede door de media) en onzekerheid over de saldering hakt erin.

En dat het allemaal nog net zo snel terug verdiend kan worden als mét saldering is gewoon niet waar, iedereen blijft in de zomer veel overhouden en in de winter amper iets opwekken. Zeker als je van het gas af bent krijg je in de zomer bijna niets, er moet echt een goed alternatief komen voor die saldering of niet afschaffen.

Mijn andere broertje heeft nog niks op zijn dak liggen en onderling werd er gepraat over hoe snel de prijzen gezakt zijn en of het juist nu handig is om ze aan te schaffen.

[IvoB2]

JDx schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 08:43:
Zeker als je van het gas af bent krijg je in de zomer bijna niets,

Dan zou het bedrijf van je broertje toch dringend kwalitatievere zonnepanelen moeten gaan produceren/inkopen want lang geleden dat ik nog zo'n onzin gelezen heb.

Mijn panelen zijn nu al 12 jaar oud en produceren in de zomer volop gratis stroom. Hoezo krijg je dan niets?
Nog beter, tussen half februari en half november produceren ze voldoende energie om aan alle stroomverbruik in en rond de woning te voldoen. En tussen maart en oktober ook nog eens genoeg overproductie om de EV mee te laten rijden. Hoezo niets?

Wie verkeerde zonnepanelen inkoopt of niet goed kan rekenen die kan idd beter ieder jaar vanaf 1/1 t.e.m. 31/12 tegen betaling gas blijven inkopen.

[ Voor 9% gewijzigd door IvoB2 op 26-12-2023 08:53 ]

[ArthurMorgan]

Ik denk dat hij het over de terugleververgoeding (vooral als de saldering is afgeschaft) heeft in samenhang met de kosten zoals vanderbron.

[ Voor 43% gewijzigd door ArthurMorgan op 26-12-2023 08:59 ]

[Sport_Life]

JDx schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 08:43:
Gisteravond tijdens het kerstdiner sprak ik met mijn broertje die bij een bedrijf werkt die doet in zonnepanelen en het staat daar echt al 2 maanden bijna stil, hij was er niet gerust op, nog niet zo rustig geweest sinds hij er werkt. Vooral slecht nieuws (mede door de media) en onzekerheid over de saldering hakt erin.

En dat het allemaal nog net zo snel terug verdiend kan worden als mét saldering is gewoon niet waar, iedereen blijft in de zomer veel overhouden en in de winter amper iets opwekken. Zeker als je van het gas af bent krijg je in de zomer bijna niets, er moet echt een goed alternatief komen voor die saldering of niet afschaffen.

Mijn andere broertje heeft nog niks op zijn dak liggen en onderling werd er gepraat over hoe snel de prijzen gezakt zijn en of het juist nu handig is om ze aan te schaffen.

Mijn directe verbruik is ongeveer 2500kwh per jaar (full electric).
Installatie kostte 10k (1 euro per wp), dus dan zou ik het in 10-13 jaar hebben terugverdiend (30-40ct tarief).
Rendement van 7,5%-10% per jaar, met huidige rente van 4% blijft er 3,5-6% over, maakt niet zoveel uit of je spaart of in panelen investeert, dus dan zijn panelen gunstiger (voor verkoopwaarde woning, hoge energiekosten opvangen, milieu).

Dat gaat omhoog bij een electrische auto en het verbruik iets meer afstemmen op de zonnige dagen.

[ Voor 3% gewijzigd door Sport_Life op 26-12-2023 09:17 ]

[JDx]

ArthurMorgan schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 08:55:
Ik denk dat hij het over de terugleververgoeding (vooral als de saldering is afgeschaft) heeft in samenhang met de kosten zoals vanderbron.

Dit bedoelde ik inderdaad @IvoB2 , waar ik nu de verwarming doormiddel van airco kan wegstrepen tegen de opbrengsten van de zomer krijg ik straks een keer 100 euro (9 cent/kWh) voor alle overgebleven stroom in de zomer en in de winter betaal ik 600 aan stroom om te verwarmen.

[JDx]

Sport_Life schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:02:
[...]

Mijn directe verbruik is ongeveer 2500kwh per jaar (full electric).
Installatie kostte 10k (1 euro per wp), dus dan zou ik het in 10-13 jaar hebben terugverdiend (30-40ct tarief).
Rendement van 7,5%-10% per jaar, met huidige rente van 4% blijft er 3,5-6% over, maakt niet zoveel uit of je spaart of in panelen investeert, dus dan zijn panelen gunstiger (voor verkoopwaarde woning, hoge energiekosten opvangen, milieu).

Ja wij snappen het allemaal wel, maar de onwetende meute die overal achteraan loopt blijft nu maar hangen in; nou van mij hoeft het nog niet, dit dat, excuus hier en daar.

[Sport_Life]

JDx schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:16:
[...]


Ja wij snappen het allemaal wel, maar de onwetende meute die overal achteraan loopt blijft nu maar hangen in; nou van mij hoeft het nog niet, dit dat, excuus hier en daar.

Ik denk dat de meeste mensen al wel zonnepanelen hebben, degene die het nog niet hebben zijn ook lastiger over te halen.
Er zijn ook relatief weinig verhuizingen door het lage aanbod.

[JDx]

Sport_Life schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:18:
[...]

Ik denk dat de meeste mensen al wel zonnepanelen hebben, degene die het nog niet hebben zijn ook lastiger over te halen.
Er zijn ook relatief weinig verhuizingen door het lage aanbod.

https://solarmagazine.nl/...ningen-heeft-zonnepanelen

Drenthe heeft haar koppositie flink verstevigd: bijna 2 op de 5 huizen – 38 procent van de woningen – in de provincie beschikt nu over zonnepanelen. Deze week in ‘De harde cijfers’ de nieuwste data van het CBS.

Uit de nieuwste data van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat eind 2022 in Nederland 2.050.687 woningen uitgerust waren met zonnepanelen. Dat betekent dat 25,2 procent van de huizen in Nederland – oftewel 1 op de 4 – nu zonnepanelen heeft.

Lang niet iedereen dus. Oh, hoewel het nieuwsbericht van half 2023 is, gaat dit nog over 2022.

[ Voor 12% gewijzigd door JDx op 26-12-2023 09:26 ]

[Sport_Life]

JDx schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:24:
[...]


https://solarmagazine.nl/...ningen-heeft-zonnepanelen


[...]


Lang niet iedereen dus.

Daar moet je dan (sociale)huur afhalen en nog een deel dat niet zomaar 3-5k heeft liggen, dan wordt de markt wel klein.

[JDx]

Sport_Life schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:27:
[...]

Daar moet je dan (sociale)huur afhalen en nog een deel dat niet zomaar 3-5k heeft liggen, dan wordt de markt wel klein.

Ja hij (m'n andere broertje) heeft het ook niet liggen, maar gaat het ook niet opzij leggen als het niet terug te verdienen is, dan gaat ie liever op wintersport. Zo denken veel mensen nou eenmaal.

In plaats van het milieu te besparen dan maar extra belasten ofzo. Zo las ik op NU iemand in de comments die door de klimaatverandering elke kerst op vliegvakantie gaat, want het weer was zo kut hier de laatste tijd.

[ArthurMorgan]

Toen wij afgelopen maand zonnepanelen hebben laten leggen kregen we toch echt van meerdere mensen in onze straat. (ongeveer 20% heeft hier zonnepanelen, alles koop) opmerkingen dat we dat nu nog deden en dat het toch niet meer rendabel was. Geprobeerd uit te leggen, maar ik heb niet de illusie dat iedereen ons tegenverhaal voor zoete koek aan nam.

(Edit, overigens kregen we die opmerkingen ook in 2019 bij ons oude huis, maar toen waren mensen wel beter te overtuigen.)

[ Voor 15% gewijzigd door ArthurMorgan op 26-12-2023 09:33 ]

[IvoB2]

ArthurMorgan schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 08:55:
Ik denk dat hij het over de terugleververgoeding (vooral als de saldering is afgeschaft) heeft in samenhang met de kosten zoals vanderbron.

Ja en?
Dat is in Vlaanderen niet anders.
Integendeel wel lopen zelfs "voor".
Hier vragen ook steeds meer energieleverancier een forfaitaire vergoeding (op basis van het omvormervermogen) voor prosumenten en betaalt bovendien iedereen met PV een vaste vergoeding op het max. kVA van de omvormer wanneer men nog wenst te salderen (terugdraaiende analoge teller).

Ik heb er al enkele jaren geleden voor gekozen om niet meer te salderen maar af te rekenen op basis van het werkelijke verbruik en de werkelijke injectie (dus de facto afschaffing saldering).
Ik betaal dus geen leveranciersheffing op PV noch prosumententarief op PV aan de netbeheerder.
Maar ik krijg het grootste deel van het jaar nog altijd gratis stroom en een kleine vergoeding voor overproductie (in het begin van 2023 20 ct/kWh, dan 11 ct/kWh en vanaf 1/1/24 7,5 ct/kWh. Daardoor zit de energierekening nog altijd onder nul en vooral veel lager dan wanneer er nog een gasrekening zou zijn.

Minder winst is niet hetzelfde dan verlies hoor.

[IvoB2]

ArthurMorgan schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:32:
Toen wij afgelopen maand zonnepanelen hebben laten leggen kregen we toch echt van meerdere mensen in onze straat. (ongeveer 20% heeft hier zonnepanelen, alles koop) opmerkingen dat we dat nu nog deden en dat het toch niet meer rendabel was. Geprobeerd uit te leggen, maar ik heb niet de illusie dat iedereen ons tegenverhaal voor zoete koek aan nam.

(Edit, overigens kregen we die opmerkingen ook in 2019 bij ons oude huis, maar toen waren mensen wel beter te overtuigen.)

Tja "de mensen".
Meestal reageren ze op buikgevoel of erger "van horen zeggen" en niet op basis van gefundeerde berekeningen.
Ik had al in 2011 PV op het dak en toen werd je pas uitgelachen want "spuuglelijk en zou nooit wat worden".
Jaren later plaatste ik (o.a. gefinancierd met de overwinsten van PV) een thuisaccu en werd ik weer uitgelachen want "levensgevaarlijk en zal nooit wat worden".

Maar wanneer ik mijn jaarlijkse enerigeafrekening krijg ben ik het die spontaan glimlach (want geld terug ipv te betalen en dit bij nul voorschotten).

[IvoB2]

JDx schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:15:
[...]


Dit bedoelde ik inderdaad @IvoB2 , waar ik nu de verwarming doormiddel van airco kan wegstrepen tegen de opbrengsten van de zomer krijg ik straks een keer 100 euro (9 cent/kWh) voor alle overgebleven stroom in de zomer en in de winter betaal ik 600 aan stroom om te verwarmen.

Je betaalt dus netto 500 €.
En hoeveel zou je betalen wanneer je nog een gasaansluiting had? Was het dan gratis?

[JDx]

IvoB2 schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:35:
[...]

Ja en?
Dat is in Vlaanderen niet anders.
Integendeel wel lopen zelfs "voor".
Hier vragen ook steeds meer energieleverancier een forfaitaire vergoeding (op basis van het omvormervermogen) voor prosumenten en betaalt bovendien iedereen met PV een vaste vergoeding op het max. kVA van de omvormer wanneer men nog wenst te salderen (terugdraaiende analoge teller).

Ik heb er al enkele jaren geleden voor gekozen om niet meer te salderen maar af te rekenen op basis van het werkelijke verbruik en de werkelijke injectie (dus de facto afschaffing saldering).
Ik betaal dus geen leveranciersheffing op PV noch prosumententarief op PV aan de netbeheerder.
Maar ik krijg het grootste deel van het jaar nog altijd gratis stroom en een kleine vergoeding voor overproductie (in het begin van 2023 20 ct/kWh, dan 11 ct/kWh en vanaf 1/1/24 7,5 ct/kWh. Daardoor zit de energierekening nog altijd onder nul en vooral veel lager dan wanneer er nog een gasrekening zou zijn.

Minder winst is niet hetzelfde dan verlies hoor.

Ja je hebt helemaal gelijk, stap nu maar in de auto vertel het aan de buren van @ArthurMorgan

Oh je had zelf al gereageerd haha, met "de mensen" idd. Haal die meute maar eens over, ons hoef je niet meer over te halen.

[ Voor 4% gewijzigd door JDx op 26-12-2023 09:43 ]

[IvoB2]

JDx schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:42:
[...]
Ja je hebt helemaal gelijk, stap nu maar in de auto vertel het aan de buren van @ArthurMorgan

Waarom zou ik?
Ieder zijn keuze en de gevolgen van die keuze.
Wanneer de buren van wie dan ook graag jaarlijks voor gas betalen is dat eerder hun probleem.

Sinds 2011 betaal ik geen energierekeningen meer. Integendeel het brengt nog geld op ook.
Wanneer iemand daar niet van wil weten en graag jaar na jaar betaalt, mij niet gelaten.

[ Voor 19% gewijzigd door IvoB2 op 26-12-2023 09:45 ]

[ArthurMorgan]

Je moet de opbrengsten wel naast de investeringen en verloren rendement als je de kosten van de installatie op een andere manier geinvesteerd had leggen.

Met 7,5 cent per kWh haal ik mijn investering er gewoon niet meer uit. Tov de installatie is de terugverdientijd dan al 17 jaar, en dan neem ik de mogelijke vervanging van de omvormer nog niet mee. En al helemaal niet de gebruikelijke 4% op investeringen. (Wat echt ver beneden mijn normale daadwerkelijke rendement is.)

Nu maakt mij dat niet zo uit, ik ga dit jaar ook serieus kijken naar een thuisbatterij, de kans dat ik die terugverdien in zijn levensduur is ook niet echt groot Maar het blijft zo dat de terugverdientijd zonder salderen echt een stuk lastiger is als de terugleververgoedingen te laag worden.

[JDx]

IvoB2 schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:42:
[...]

Je betaalt dus netto 500 €.
En hoeveel zou je betalen wanneer je nog een gasaansluiting had? Was het dan gratis?

Zeker niet, maar heb er destijds (2019) mijn auto voor verkocht om zonnepanelen te kunnen kopen, mede omdat het na een 5-7 jaar winstgevend is, heb nog steeds geen auto weer trouwens.

Hoe langer de terugverdientijd, hoe minder interessant om voor te sparen of iets in te leveren (auto/vakantie).

[IvoB2]

Nou er is blijkbaar dan toch nog altijd een "terugverdientijd".
Wat is de "terugverdientijd" van niets doen en jaarlijks de gasrekening blijven betalen?

[ArthurMorgan]

IvoB2 schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:52:
Nou er is blijkbaar dan toch nog altijd een "terugverdientijd".
Wat is de "terugverdientijd" van niets doen en jaarlijks de gasrekening blijven betalen?

Die is in mijn geval in dat geval veel groter. Want die investering komt uit mijn aandelen. Als ik die daar in had laten zitten zou ik meer rendement pakken waarvan ik die rekening zou kunnen betalen en meer overhouden.

Doordat de saldering nu nog bestaat, en met doorrekenen met de afbouw weet ik dat mijn investering in zonnepanelen nu nog steeds positief is tov investeren in bijvoorbeeld aandelen.

[IvoB2]

Tja, wanneer heel je leven in het teken staat van het behalen van "optimaal rendement" heb je waarschijnlijk gelijk.
Dat zullen we dan maar plaatsen onder het deeltje "kroeg" en niet onder het deel "duurzaam".

Ik zal er de volgende keer aan denken mensen te adviseren om op het juiste tijdstip bv. bitcoins te kopen en daarmee de gasrekening te betalen ipv te investeren in PV.

[ Voor 31% gewijzigd door IvoB2 op 26-12-2023 10:15 ]

[ArthurMorgan]

Wat wil je, wil je zoveel mogelijk mensen aan de groene stroom hebben, of wil je moreel gedrag laten zien? (geen aanval, gewoon een denkertje met een knipoog.)
Jij en ik staan hetzelfde in de gedachte dat zonnepanelen goed zijn. Dat zoveel mogelijk mensen ze zouden moeten hebben. En in ons persoonlijke geval gaat dat boven of het echt concurrerend rendement oplevert.

Maar als we de minder direct milieubewuste Nederlanders en Belgen ook zover willen krijgen moeten we dus meer hebben dan morele argumenten. Ze moeten er tijd en energie en zeker ook geld vooraf insteken waardoor ze moeten lenen of sparen of zichzelf misschien zelfs andere dingen ontzeggen. Dan is het niet handig als ze er niks mee opschieten financieel. Dan bereik je dat doel gewoon niet. Voor hen moet er gewoon een stip op de voorzienbare horizon zijn waarop ze echt vooruitgaan op de oude situatie, de investering meegenomen.

--
Als ik kijk naar thuisbatterijen is de besparing voor mij ongeveer 500 euro per jaar*, de investering is echter ongeveer 650 euro per jaar bij een afschrijving in 10 jaar. Als hij 4 jaar langer zijn werk blijft doen haal ik mijn investering er wel uit. Ik vind dat prima om te doen, leuk om te testen en mijn eigen verbruik echt te optimaliseren. Maar als ik daar met anderen over praat zien ze alleen dat mogelijke verlies. En die andere dingen boeit hen gewoon niet. Dus zullen die accu's hier nooit groot worden als er aan dat kosten/opbrengstenplaatje niks veranderd. Dat kan ik jammer vinden, maar het is wel de realiteit.

*huidige energieprijzen, geen saldering en nihil terugleververgoeding

[ Voor 35% gewijzigd door ArthurMorgan op 26-12-2023 10:35 ]

[JeroenH]

wheli schreef op maandag 25 december 2023 @ 08:06:
En doen ze het nog? Of heb je ze doorverkocht?

Ik heb ze in 2018 verkocht, samen met het huis Ik ben er ergens in 2020 nog een keertje geweest en toen werkte het nog. De twee Soladin 600's en één Stecagrid 300 hingen lekker te knipperen.

Proton_ schreef op maandag 25 december 2023 @ 08:07:
@JeroenH 23 jaar later past 555 Wp in een enkel
paneel maar is het sjouwen erger geworden

Haha, LOL en als je die prijs omrekent, is dat € 150 (zonder omvormer, ik weet het). Wat zijn die prijzen gedaald zeg.

[IvoB2]

ArthurMorgan schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 10:27:
Jij en ik staan hetzelfde in de gedachte dat zonnepanelen goed zijn. Dat zoveel mogelijk mensen ze zouden moeten hebben. En in ons persoonlijke geval gaat dat boven of het echt concurrerend rendement oplevert.

Euh neen, dat zie je verkeerd.
Van mij mogen mensen doen wat ze willen en moeten niet zoveel mogelijk mensen PV hebben.
Wanneer mensen graag hun rendement optimaliseren via aandelen moeten ze dat zelf weten.
Wanneer ze graag hun heel leven lang dag na dag betalen voor fossiele brandstoffen idem.

Mijn mening is dat mensen vooral de gevolgen van hun eigen keuzes moeten leren dragen. Niet meer niet minder.
Mijn mening daarover is dan ook dat je de voor- en nadelen van bv. het investeren in aandelen maar ook PV moet aanvaarden en niet deels bij anderen moet leggen.
Salderen is maximaal de voordelen aan jezelf toekennen maar de nadelen laten dragen door anderen.
Alsof je alleen de winsten van je aandelen individueel zou willen maximaliseren maar de periodes van minder winst of verlies zou willen afwentelen op de overheid.

Dat mag je maar dat is mijn standpunt niet.

Maar als we de minder direct milieubewuste Nederlanders en Belgen ook zover willen krijgen moeten we dus meer hebben dan morele argumenten. Ze moeten er tijd en energie en zeker ook geld vooraf insteken waardoor ze moeten lenen of sparen of zichzelf misschien zelfs andere dingen ontzeggen. Dan is het niet handig als ze er niks mee opschieten financieel. Dan bereik je dat doel gewoon niet.

Maar die economische voordelen zijn al geruime tijd gekend en makkelijk na te rekenen.
Dat veel mensen andere, vooral op korte termijn, prioriteiten hebben en niet lang vooruit willen/kunnen denken/plannen is iets anders.
Dat ze daar dan maar zelf de gevolgen van dragen. Zoals ik al schreef, wie graag veel betaalt voor fossiel moet dat dan maar doen. En als ze zich dan zelf willen blijven wijsmaken dat dit op termijn de beste beslissing was, mij niet gelaten.

Je haalt ook geen winsten uit aandelen zonder er vooraf tijd, geld en energie in te steken.
Dat komt ook niet gewoon uit de lucht vallen.

Het punt is nu net dat wie wel persoonlijk tijd, energie en geld in iets wil steken daar op termijn de voordelen uithaalt en wie vindt dat hun dat vooral niet moeten doen doorgaans ter plaatse blijft trappelen en de gevolgen daarvan op de rekening van anderen wil zetten. En ik weiger daar in mee te gaan.

[ Voor 6% gewijzigd door IvoB2 op 26-12-2023 10:44 ]

[Ivow85]

Sport_Life schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:27:
[...]

Daar moet je dan (sociale)huur afhalen en nog een deel dat niet zomaar 3-5k heeft liggen, dan wordt de markt wel klein.

Sociale huur hoef je daar al lang niet meer van af te trekken. Echt héél veel sociale huurwoning zijn al voorzien van zonnepanelen.

[Yaksa]

ArthurMorgan schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 10:27:
Maar als we de minder direct milieubewuste Nederlanders en Belgen ook zover willen krijgen moeten we dus meer hebben dan morele argumenten. Ze moeten er tijd en energie en zeker ook geld vooraf insteken waardoor ze moeten lenen of sparen of zichzelf misschien zelfs andere dingen ontzeggen. Dan is het niet handig als ze er niks mee opschieten financieel. Dan bereik je dat doel gewoon niet. Voor hen moet er gewoon een stip op de voorzienbare horizon zijn waarop ze echt vooruitgaan op de oude situatie, de investering meegenomen.

Misschien moet de overheid dan maar eens wat meer al de miljarden winst van energiebedrijven, oliehandelaren, vastgoedinvesteerders en woningcorporaties gaan afromen zodat mensen die wel willen investeren in de toekomst, maar het geld niet hebben, echt geholpen kunnen worden.

[IvoB2]

Ha, leuke gedachte.
Wie wel iets doet en daar op termijn voordelen uithaalt moet dat op last van de overheid dan gaan afdragen aan wie liever nooit risico loopt en het dan maar in de schoot geworpen moet krijgen zonder zelf enig risico te lopen noch moeite te doen?

[ArthurMorgan]

@IvoB2 mijn posts zijn geen pro-salderen posts. Ik ben voor een duurzame toekomst, en daar hoort zoveel mogelijk panelen en windenergie etc etc bij. De individuele keuze voor fossiele energie heeft niet alleen consequenties voor die ene persoon.

Maar die economische voordelen zijn al geruime tijd gekend en makkelijk na te rekenen.

Die zijn er heel lang geweest, maar die voordelen neigen nu veel meer naar nadelen te gaan. En daar ben ik op tegen. Het moet niet zo zijn dat (inclusief investeringen in het zonnepanelensysteem zelf) degenen die voor dit systeem kiezen meer betalen dan degenen die voor fossiele energie kiezen. Dat geeft namelijk gewoon consequenties voor de komende generaties.

Keuzes die goed zijn voor de maatschappij mogen best beloond worden door de maatschappij. (Salderen voor de volledige tijd dat je panelen hebt is zeer waarschijnlijk veel te veel van het goede. Maar een bepaalde vorm van tijdelijkheid of iets dergelijks is zeker gezien de internationale afspraken om de CO2 te verlagen en dergelijke echt niet te veel gevraagd.)

[GudZ]

JDx schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:46:
[...]


Zeker niet, maar heb er destijds (2019) mijn auto voor verkocht om zonnepanelen te kunnen kopen, mede omdat het na een 5-7 jaar winstgevend is, heb nog steeds geen auto weer trouwens.

Hoe langer de terugverdientijd, hoe minder interessant om voor te sparen of iets in te leveren (auto/vakantie).

Een voorbeeld van duurzaamheid. Goedzo!

[Ivow85]

ArthurMorgan schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:45:
Je moet de opbrengsten wel naast de investeringen en verloren rendement als je de kosten van de installatie op een andere manier geinvesteerd had leggen.

Met 7,5 cent per kWh haal ik mijn investering er gewoon niet meer uit. Tov de installatie is de terugverdientijd dan al 17 jaar, en dan neem ik de mogelijke vervanging van de omvormer nog niet mee. En al helemaal niet de gebruikelijke 4% op investeringen. (Wat echt ver beneden mijn normale daadwerkelijke rendement is.)

Nu maakt mij dat niet zo uit, ik ga dit jaar ook serieus kijken naar een thuisbatterij, de kans dat ik die terugverdien in zijn levensduur is ook niet echt groot Maar het blijft zo dat de terugverdientijd zonder salderen echt een stuk lastiger is als de terugleververgoedingen te laag worden.

Bij een 'normaal' setje panelen valt dat reuze mee. En met een EV op de oprit of warmtepompboiler voor warm water valt dat nog meer mee.

De kWh's die je direct zelf gebruikt, scheelt namelijk gewoon de actuele kWh prijs op je energierekening. En zelfs zonder er moeite voor te doen zit je al rond 35% direct eigen verbruik indien je een set panelen hebt die ongeveer je totale jaarverbruik produceert.

Bij 3000 kWh op jaarbasis levert de set dan 1000*0,35€ en 2000*0,08€ op. Gemiddeld 0,17€ per kWh. En dat is 'maar' 25% minder dan een paar jaar geleden met volledig salderen. Echter is de prijs per Wp ook gedaald.

En ten opzichte van de terugverdientijd die jij noemt, is de werkelijkheid ongeveer de helft van die 17,5 jaar.

Ja, veel meer panelen leggen je eigen jaarverbruik wordt minder interessant. Maar voor de meeste mensen die het leggen van zoveel panelen toch al geen optie, omdat het toch niet op het dak past.

[Andrehj]

ArthurMorgan schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 09:56:
Die is in mijn geval in dat geval veel groter. Want die investering komt uit mijn aandelen. Als ik die daar in had laten zitten zou ik meer rendement pakken waarvan ik die rekening zou kunnen betalen en meer overhouden.

In dat geval ben je, om in aandelentermen te blijven, op het verkeerde moment ingestapt.
Hier heb ik in 2020 bij de bouw 44 panelen (14 kWp) op het dak gelegd. Aannemer en installateur begrepen er niets van, want zoveel had ik toch helemaal niet nodig?
Inmiddels drie en een half jaar verder, en de investering (10.2 k€) is al ruim terugverdiend, en levert komend jaar (2024) netto 2 à 3 k€ op. (Geen energierekening + terugleververgoeding over het surplus)
Van zo'n rendement (ca 25% per jaar) kan ik met mijn aandelenportefeuille alleen maar dromen!
Bovendien vallen ze ook nog buiten de box 3 heffing, wat nog weer ca twee procent scheelt.

Die zonnepanelen zijn qua rendement de beste investering die ik ooit gedaan heb.

[ Voor 4% gewijzigd door Andrehj op 26-12-2023 12:15 ]

[IvoB2]

ArthurMorgan schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 10:54:
Die zijn er heel lang geweest, maar die voordelen neigen nu veel meer naar nadelen te gaan. En daar ben ik op tegen.

Dat is dan jouw mening en niet de mijne.
Lijkt me meer op het uitgangspunt van dat er heel lang heel veel voordelen waren zonder er zelf veel over te moeten nadenken en dat men nu "minder overwinsten" gaat beschouwen als "nadelen".

Wat is er nadelig aan het feit om (een deel van) je energie zelf op te wekken en daardoor onafhankelijker te zijn van energiebedrijven die alleen maar winsten voor de aandeelhouders nastreven?
Ik steek die winsten dan liever in eigen zak.
Het ligt nogal voor de hand dat om winst te kunnen maken je eerst moet investeren.
Dat is de basis van ieder gezond economisch model.
Niet dat een ander de risico's draagt en voor jou de investering doet zodat er nooit enig risico noch nadeel is voor de andere partij.

Het moet niet zo zijn dat (inclusief investeringen in het zonnepanelensysteem zelf) degenen die voor dit systeem kiezen meer betalen dan degenen die voor fossiele energie kiezen. Dat geeft namelijk gewoon consequenties voor de komende generaties.

Maar dat is dan ook niet mijn praktijkervaring.
Ik betaal al 12 jaar geen energierekeningen meer.
De situatie is door het wegvallen van een deel van de overwinsten inderdaad minder winstgevend (de winsten waren dan ook exuberant) maar ik betaal, ook ruim na de periode van salderen, nog altijd minder aan energie dan wie voor fossiel kiest. Ik ken weinig eindconsumenten die winst maken na hun keuze om voor gas te blijven kiezen. Weinig consumenten hebben immers een eigen oliebron en raffinage, een eigen gasbel die ze kunnen omzetten in bruikbare energie, enz. Hernieuwbaar komt letterlijk gratis uit de lucht vallen en om dat om te zetten in bruikbare energie zijn de kosten heel goed te overzien en zeker niet onoverkomelijk. Eenmaal deze zijn terugverdiend loop je steeds verder uit op diegenen die kiezen om alles bij het oude te laten.

Dat een deel van de mensen bang is voor verandering en ervoor kiest daar een steeds wederkerende prijs voor te betalen is iets totaal anders dat het nadelig is voor wie die keuze wel durft te maken.

Keuzes die goed zijn voor de maatschappij mogen best beloond worden door de maatschappij. (Salderen voor de volledige tijd dat je panelen hebt is zeer waarschijnlijk veel te veel van het goede. Maar een bepaalde vorm van tijdelijkheid of iets dergelijks is zeker gezien de internationale afspraken om de CO2 te verlagen en dergelijke echt niet te veel gevraagd.)

Die mogen er zeker zijn en die zijn er dan ook ruimschoots geweest om het van de grond te krijgen.
Maar PV is nu al winstgevend zonder subsidiesystemen en dan mag het wel eens stoppen.
Die tijdelijkheid ligt dus al achter ons. Al willen bepaalde groepen dat nog steeds niet toegeven want de eigen winst kan nooit hoog genoeg zijn.

Ook ik ben inzake "investering" in PV en WP en later in batterijen op het juiste ogenblik ingestapt en de overwinsten waren dan ook exuberant en bovendien ook nog eens praktisch toepasbaar en hadden de nevenwerking goed te zijn voor het klimaat.
Als aandelenspecialist zou je toch moeten weten dat een goede timing van de markt een onderdeel is van een goed investeringsplan en niet hopen dat een ander dat even voor je gaat regelen?

[ Voor 6% gewijzigd door IvoB2 op 26-12-2023 13:46 ]

[Maasluip]

Andrehj schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 12:14:
[...]

In dat geval ben je, om in aandelentermen te blijven, op het verkeerde moment ingestapt.
Hier heb ik in 2020 bij de bouw 44 panelen (14 kWp) op het dak gelegd. Aannemer en installateur begrepen er niets van, want zoveel had ik toch helemaal niet nodig?

Ja, ik snap dat argument ook niet zo. Ok, je hebt ze niet nodig maar SALDEREN! Je verdient ze zo terug. En dan blijven ze nog 20-30 jaar liggen. $$$$.
Ik snap die schaampaneeltjes dan ook niet.

[Kalentum]

Andrehj schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 12:14:
[...]

In dat geval ben je, om in aandelentermen te blijven, op het verkeerde moment ingestapt.
Hier heb ik in 2020 bij de bouw 44 panelen (14 kWp) op het dak gelegd. Aannemer en installateur begrepen er niets van, want zoveel had ik toch helemaal niet nodig?
Inmiddels drie en een half jaar verder, en de investering (10.2 k€) is al ruim terugverdiend, en levert komend jaar (2024) netto 2 à 3 k€ op. (Geen energierekening + terugleververgoeding over het surplus)
Van zo'n rendement (ca 25% per jaar) kan ik met mijn aandelenportefeuille alleen maar dromen!
Bovendien vallen ze ook nog buiten de box 3 heffing, wat nog weer ca twee procent scheelt.

Die zonnepanelen zijn qua rendement de beste investering die ik ooit gedaan heb.

Als we even rekenen met 25 jaar dan heb dus na 25 jaar 75.000 euro. 10,2 k investering resulteert dus in 75.000 euro. Het is natuurlijk superonzeker of je dat uberhaupt haalt want het financieel rendement is afhankelijk van de energieprijs. Maar jij zit, dankzij je lage euro / kWp prijs, op 8,31% rendement per jaar. Zelf gelegd waarschijnlijk? Meeste mensen krijgen geen installatie voor 0,73 euro / Wp

25% rendement per jaar op een inleg van 10.000 levert je 1,5 miljoen op na 25 jaar. Dat ga je niet redden met zonnepanelen

Sorry kan het niet laten, maar 25% rendement per jaar haal je niet. Bij lange na niet.

Verder prima hoor, zonnepanelen. Daar niet van. En we doen het niet het geld toch?

[Zenix]

Ivow85 schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 10:42:
[...]


Sociale huur hoef je daar al lang niet meer van af te trekken. Echt héél veel sociale huurwoning zijn al voorzien van zonnepanelen.

Nu de markt voor particulieren slecht gaat, zie je dat de grote partijen zich meer focussen op deze markt. Als je panelen kan leggen voor een woningbouwvereniging, dan hou je de installateurs de komende jaren nog wel aan het werk.

Afgelopen maand bij mijn ouders met sociale huurwoning zijn 8x420Wp panelen op Zuid geplaatsts. Op basis van het verbruik wouden ze maar 6 doen, maar voor 2 euro meer per maand zijn 8 toch wel beter voorbereid op de toekomst. Ze betalen volgens mij zo'n 26 euro per maand voor de panelen. Waarbij in het contract staat dat de afschaffing van de salderingsregeling geen invloed heeft op de maandelijkse kosten, daar was ik wel wat minder blij mee.. Maar als salderen de komende paar jaar nog blijft, maakt het uiteindelijk niet zoveel uit.

Andrehj schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 12:14:
[...]

In dat geval ben je, om in aandelentermen te blijven, op het verkeerde moment ingestapt.
Hier heb ik in 2020 bij de bouw 44 panelen (14 kWp) op het dak gelegd. Aannemer en installateur begrepen er niets van, want zoveel had ik toch helemaal niet nodig?
Inmiddels drie en een half jaar verder, en de investering (10.2 k€) is al ruim terugverdiend, en levert komend jaar (2024) netto 2 à 3 k€ op. (Geen energierekening + terugleververgoeding over het surplus)
Van zo'n rendement (ca 25% per jaar) kan ik met mijn aandelenportefeuille alleen maar dromen!
Bovendien vallen ze ook nog buiten de box 3 heffing, wat nog weer ca twee procent scheelt.

Die zonnepanelen zijn qua rendement de beste investering die ik ooit gedaan heb.

Ik heb een vergelijkbaar verhaal inderdaad. Ik heb op mijn nieuwbouwwoning (rijtjeswoning Oost-West dak) ook 28 panelen laten plaatsen eind 2020. Iedereen op GoT zei altijd, alles vol, dus dat heb ik toen ook maar gedaan. Mijn buren en de installateur begreep het ook niet. Bij mij waren de kosten 6500 voor 10080Wp 28x360Wp.

Het eerste jaar zat ik bij Powerpeers en kreeg ik een paar honderd euro terug en toen kwam de energiecrisis, van Eneco 3500 teruggekregen en van Innova komen de warme broodjes van zo'n 5.5k nog eraan. Als je dan ook denkt dat je zo'n 1k per jaar kwijt bent aan energie, dus zo'n 3k. Dan is het inderdaad een hele goede investering geweest.

Vervolgens kwamen de buren langs tijdens de energiecrisis, want ze wouden ook meer panelen.

Kalentum schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 20:59:
[...]

Verder prima hoor, zonnepanelen. Daar niet van. En we doen het niet het geld toch?

Als er geen geld was te verdienen, had er geen paneel om mijn dak gelegen en dat geld voor de meeste duurzame maatregelen.

[ Voor 29% gewijzigd door Zenix op 26-12-2023 21:22 ]

[Sarcomorbato]

Investeringen in isolatie, zonnepanelen, airco/warmptepompen en thuisaccus lijken nu wat minder rendabel dan een jaar geleden.

Maar je hebt jezelf gewapend tegen toekomstige prijsstijgingen en dat in combinatie met de milieuwinst ik vind een prettig idee.

[wheli]

Mensen doen alsof ze vooruit kijken 'saldering wordt afgeschaft - dus het kan niet meer uit' maar vergeten daarbij inflatie (best significant nu) en het feit dat het een verzekering is van zeker 30% van je energiekosten voor de grillen van de overheid (intern salderen) als de markt (prijsstijgingen).
Er zijn best veel mensen die een no-claim beschermingspolis op hun auto verzekering hebben. Die mensen zouden ook zonnepanelen moeten leggen als ze consistent gedrag zouden vertonen.

[Andrehj]

Kalentum schreef op dinsdag 26 december 2023 @ 20:59:
Als we even rekenen met 25 jaar dan heb dus na 25 jaar 75.000 euro. 10,2 k investering resulteert dus in 75.000 euro. Het is natuurlijk superonzeker of je dat uberhaupt haalt want het financieel rendement is afhankelijk van de energieprijs. Maar jij zit, dankzij je lage euro / kWp prijs, op 8,31% rendement per jaar. Zelf gelegd waarschijnlijk? Meeste mensen krijgen geen installatie voor 0,73 euro / Wp

25% rendement per jaar op een inleg van 10.000 levert je 1,5 miljoen op na 25 jaar. Dat ga je niet redden met zonnepanelen

Sorry kan het niet laten, maar 25% rendement per jaar haal je niet. Bij lange na niet.

Jij gaat er (ten onrechte) in jouw berekening vanuit dat ik op de winst ook weer 25% rendement kan maken, wat natuurlijk niet lukt. Daarom kom ik niet op die 1.5 miljoen.
Maar die 25% levert de investering wel elk jaar op en kan ik dus anders investeren, bijvoorbeeld in een huis voor de kinderen.
Dus hoe je het ook went of keert, als ik eenmalig 10k heb geïnvesteerd, die na twee jaar al terugverdiend heb (afgelopen twee jaar leverde mijn PV ca 6k€ per jaar op) en die investering mij daarna alle jaren ca 2.5k netto oplevert, dan is dat (op de lange termijn) wel degelijk een rendement van 25% per jaar.

[Termy]

Andrehj schreef op woensdag 27 december 2023 @ 10:42:
[...]

Jij gaat er (ten onrechte) in jouw berekening vanuit dat ik op de winst ook weer 25% rendement kan maken, wat natuurlijk niet lukt. Daarom kom ik niet op die 1.5 miljoen.
Maar die 25% levert de investering wel elk jaar op en kan ik dus anders investeren, bijvoorbeeld in een huis voor de kinderen.
Dus hoe je het ook went of keert, als ik eenmalig 10k heb geïnvesteerd, die na twee jaar al terugverdiend heb (afgelopen twee jaar leverde mijn PV ca 6k€ per jaar op) en die investering mij daarna alle jaren ca 2.5k netto oplevert, dan is dat (op de lange termijn) wel degelijk een rendement van 25% per jaar.

Dan is het dus geen 25% rendement want zo moet je het nl wel berekenen. Dat het een goede investering voor je was staat daar helemaal los van.

Toen ik voor het eerst zonnepanelen legde (eind 2020) heb ik gerekend met de tarieven en TLV van toen en kwam op een TVT van ongeveer 4 jaar met een piek rendement van zo'n 11% een aantal jaren later. Piek, omdat er idd geen rente-op-rente is bij deze investering. Dat was zelfs beter dan het langjarig gemiddelde rendement van beleggen met een vrij laag risico dus makkelijke beslissing. Het jaar daarna gingen de prijzen door het dak en kon ik met m'n verse set na de uitbouw duizenden euro's harken. Die nieuwe set is dus ook al terugverdiend. Als die tarieven permanent waren haalde ik wel echt 25% rendement zie ik in m'n spreadsheet .

[IvoB2]

Termy schreef op woensdag 27 december 2023 @ 12:14:
[...]
Piek, omdat er idd geen rente-op-rente is bij deze investering.

Dat hangt er toch gewoon vanaf hoe je ervoor kiest de inkomsten uit eigen productie te herinvesteren?
Je kan er niets mee doen, het investeren in nieuwe energiebesparende middelen (die ook weer de uitgaven beperken), whatever maar ook gewoon investeren met rendement.
Heb je de discipline om de inkomsten uit eigen hernieuwbare energie telkens opnieuw te herbeleggen is er wel degelijk rendement op rendement.
Alle inkomsten uit hernieuwbare lokale energie die ik bv. niet herinvesteer beleg ik aan 6% bruto. Daar moet ik dus, buiten een overschrijving, helemaal niets voor doen en is in feite rente op rente. De intresten worden het jaar daarop tezamen met de nieuwe inkomsten uit PV weer herbelegd enz.

En dat uiteraard bovenop de non uitgaven voor energie die iemand zonder eigen productie maand na maand moet blijven maken.

[ Voor 12% gewijzigd door IvoB2 op 27-12-2023 12:35 ]

[Termy]

IvoB2 schreef op woensdag 27 december 2023 @ 12:26:
[...]

Dat hangt er toch gewoon vanaf hoe je ervoor kiest de inkomsten uit eigen productie te herinvesteren?
Je kan er niets mee doen, het investeren in nieuwe energiebesparende middelen (die ook weer de uitgaven beperken), whatever maar ook gewoon investeren met rendement.
Heb je de discipline om de inkomsten uit eigen hernieuwbare energie telkens opnieuw te herbeleggen is er wel degelijk rendement op rendement.
Alle inkomsten uit hernieuwbare lokale energie die ik bv. niet herinvesteer beleg ik aan 6% bruto. Daar moet ik dus, buiten een overschrijving, helemaal niets voor doen en is in feite rente op rente. De intresten worden het jaar daarop tezamen met de nieuwe inkomsten uit PV weer herbelegd enz.

En dat uiteraard bovenop de non uitgaven voor energie die iemand zonder eigen productie maand na maand moet blijven maken.

Ja fair enough. Als je dat doet is er wel rente op rente uiteraard.

[pietje63]

ik was vandaag even aan het kijken naar mijn verbruik per graaddag, en het viel me op dat dit van dag tot dag naar aardig kan schommelen. Dat is natuurlijk jammer, want daardoor is het veel moeilijker om te zien wat het effect van maatregelen is.

bij umeter zag ik ook de windsnelheid er bij staan, waarbij mijn verbruik per graaddag significant (op basis van snelle sample gok ik 10-20%) hoger is bij dagen met harde wind. Is op zich natuurlijk logisch (zeker gezien type huis - oud geïsoleerd maar plaatselijk nog wel natuurlijke ventilatie), maar dan zou je liever een beter model hebben. Voor anderen geldt dit voor zon (mijn huis op het noorden is dat effect zeker in de winter beperkt, in het voor- en najaar wel). Ook wordt rekening gehouden met het weer van de dag ervoor (wat me ook al is opgevallen in mijn eigen data).

Ik kwam wel een interessante publicatie tegen (https://www.pbl.nl/sites/...ruimteverwarming_4902.pdf) met een gedetailleerdere modellen zoals het KEV-model. Voor een dergelijk model lijken er echter geen (actuele) data beschikbaar. Zelf invullen met publieke data is mogelijk een optie, maar lijkt relatief complex (en het is de vraag welke data publiek beschikbaar is en hergebruikt mag worden). Iemand hier wel eens naar gekeken?

[JDx]

Ik heb een grote raampartij op het zuiden en met een matig geisoleerd huis hoef ik met zon amper de verwarming aan, ook in de winter niet, alleen als ik erg vroeg wakker ben, wat wel vaak zo is.

Maar heb echt de afgelopen maanden bijna geen zonnestralen gezien, dat zie ik ook wel terug in mijn energie verbruik, scheelt dat het wat warmer is en die ene kWh die ik mis qua opwek gebruik ik ook niet, maar alsnog is mijn verbruik vrij hoog voor dagen van rond de 10 graden, want alles moet uit de airco komen.

[IvoB2]

Maar bij deze buitentemperaturen haalt een A2A WP normaal gezien een heel hoog rendement.
Waneer je huis zodanig is ingericht dat je alsnog moet verwarmen had je dat met gas ook nog moeten doen en daar is het rendement niet afhankelijk van de buitentemperatuur.
Je moet immers evenveel kWh toevoegen aan de woning om ze op temperatuur te houden. De airco haalt nu veel meer kWh uit de buitenlucht en bij een gasverwarming maakt dat niet uit.

[ Voor 25% gewijzigd door IvoB2 op 28-12-2023 09:29 ]

[Sjamo]

JDx schreef op donderdag 28 december 2023 @ 05:51:
Ik heb een grote raampartij op het zuiden en met een matig geisoleerd huis hoef ik met zon amper de verwarming aan, ook in de winter niet, alleen als ik erg vroeg wakker ben, wat wel vaak zo is.

Maar heb echt de afgelopen maanden bijna geen zonnestralen gezien, dat zie ik ook wel terug in mijn energie verbruik, scheelt dat het wat warmer is en die ene kWh die ik mis qua opwek gebruik ik ook niet, maar alsnog is mijn verbruik vrij hoog voor dagen van rond de 10 graden, want alles moet uit de airco komen.

Hier een ouder huis. Wel geïsoleerd (gedeeltelijk) en opgelapt, maar toch valt me op dat we bij deze harde wind, voor de huidige buitentemperatuur, veel warmte verliezen.

[JDx]

Sjamo schreef op donderdag 28 december 2023 @ 09:41:
[...]


Hier een ouder huis. Wel geïsoleerd (gedeeltelijk) en opgelapt, maar toch valt me op dat we bij deze harde wind, voor de huidige buitentemperatuur, veel warmte verliezen.

Het is hier 19 graden (ook de instelling) en de airco staat al sinds 6 uur aan, heel zachtjes, je hoort hem amper, maar als de zon schijnt en misschien dat de wind ook wel een rol speelt, dan kan het hier zelfs in de winter wel 21/22 graden worden zonder dat de verwarming aan staat.

[IvoB2]

Vandaag is de verwarming hier nog niet aangeweest (een open gelijkvloerse bebouwing in de jaren negentig van vorige eeuw gebouwd met de goedkoopste materialen maar sinds 2011 stelselmatig geïsoleerd waar mogelijk) en het is in de leefruimte nog steeds 19.8°C (max. temperatuur gisteren door de dag binnen een 20,4°C).
De buitentemperatuur bedraagt nu echter 10,5°C bij een (voorlopig) dammaximum van 11°C en -minimum van 10,1°C.
De RV bedraagt buiten 76% (73 - 80%) bij een dauwpunt van 6,5°C.
De windchill factor zit nog altijd op 9,6° (7,6 - 10,6) wat niet echt afkoelend werkt.
De windsnelheid zit nu op 2,1 m/s (dagmax. 8,2) bij een gemiddelde van 5,5 m/s en windvagen tot 9,6 m/s.

Wind heeft hier weinig invloed op de buitenmuren gezien de woning aan de buitenzijde werd geïsoleerd met daarvoor een extra damscherm + houten afwerking. De binnenzijde is echter steen zodat deze de opgewekte warmte langer kan vasthouden.

Sinds half oktober maar enkele dagen kunnen verwarmen met rechtstreekse instraling. Er was bijna geen zon, de instraling bedraagt nu slechts 31 W/m² met een maandelijkse max. van 165,4 W/m². Maar dat laatste was dan nog maar gedurende enkele uren omdat, wanneer ze al schijnt, in deze periode van het jaar de zon maar tussen 11:00 en 14:00 even boven de toppen van de bomen uitkomt. Maar dat zal nu dag na dag verbeteren.

Update 18:00 uur: technisch verwarmen zal er voor vandaag niet meer inzitten. Binnentemp. doorheen de dag gedaald naar 19.4°C. Gezien koken nu begint weet ik uit ervaring dat dit de binnentemperatuur in de woonruimte weer opdrijft en het bij deze starttemp. en deze hoge buitentemp. dan aangenaam blijft tot einde van de dag.
Goed voor de uiteindelijke jaarstatistieken (netafname op 324 kWh dus onder de 350 kWh blijven lijkt nog altijd haalbaar. ).

[ Voor 32% gewijzigd door IvoB2 op 28-12-2023 18:01 ]

[JDx]

Ik heb een geschakelde woning, als ik de buitenkant wil isoleren zit ik in de tuin van de buren, zit er nog wel aan te denken om aan de binnenkant van de blootstaande muur isolerende panelen te plaatsen, kan ik gelijk de aansluitingen voor de TV mooi wegwerken en de stopcontacten op heuphoogte naar de grond verplaatsen.

[PalingDrone]

Sjamo schreef op donderdag 28 december 2023 @ 09:41:
[...]


Hier een ouder huis. Wel geïsoleerd (gedeeltelijk) en opgelapt, maar toch valt me op dat we bij deze harde wind, voor de huidige buitentemperatuur, veel warmte verliezen.

Jup, winderig jaartje 2023, merk het hier op 4 hoog als bovenste appartement helemaal, mis ook de zon .
Met een hele bak glas op O en Z slaat dat een behoorlijke deuk in het dagelijkse gasverbruik wanneer de zon er ff instraalt.
Helemaal nu het appartement hier beneden al sinds maart leegstaat en er daar dus niet gestookt wordt.

Iemand die een bierviltjesberekening of grove inschatting kan maken wat dat nou aan extra warmteverlies oplevert?
Op koude dagen is de vloer boven het onbewoonde appartement zo'n 1,5 graad koeler dan de vloer boven het bewoonde, daar bereikt de vloer wel ongeveer de ruimtetemperatuur.
Oppevlakte van onze vloerkoeling is nu een flinke 100m2, da's ongeveer 2/3 van de gehele woning en ligt o.a. precies onder de woonkamer waar de thermostaat hangt.

Er zijn eind vorig stookseizoen de nodige aanpassingen geweest, waterzijdig ingeregeld, andere thermostaat en heb wat aan de ketel lopen tweaken zodat ik via mindergas.nl niet echt meer kan zien wat nou een besparing is en hoeveel daarvan te niet wordt gedaan door de (voorlopig nog ff) vloerkoeling.


Kan wel prima zien dat er al sinds maart niet meer gestookt werd door flink stijgend gasverbruik per graaddag vanaf toen, de vorige onderbuur zat in een rolstoel en zat er ook warmpjes bij met 23 graden op z'n thermostaat, dat leverde bij ons iig geen koude vloer op,
Momenteelis het in die woning hooguit 15 graden aan het einde van de middag.

[JDx]

Gister een mooie deal gemaakt voor een waterkoker, scheelt weer water koken met een pannetje, toch een terugverdientijd van anderhalf jaar

[Skyaero]

PalingDrone schreef op donderdag 28 december 2023 @ 10:30:
[...]
Iemand die een bierviltjesberekening of grove inschatting kan maken wat dat nou aan extra warmteverlies oplevert?

Zeg 100 m2 vloeroppervlak, niet geïsoleerd, maar door vloerbedekking/parket en ontbreken van convectie, zeg Rc = 1. Je gaat van 23 naar 15 graden aan de 'buitenzijde'. Binnen 20 graden. Winterperiode: 6 maanden:

Voor: (23 - 20) * 100 * 1 = 300 W
Over 6 maanden is dit 1.296 kWh warmtevraag wat van de buren naar jou gaat (+- 144 m3)
Na: (15-20) * 100 * 1 = -500 W
Over 6 maanden is dit 2.160 kWh warmtevraag wat van jou naar de buren gaat (+- 240 m3)

Totale toename is dus ongeveer 384 m3/jaar.

Ga ik uit dat er geen vloerverwarming ligt, want dan wordt het sommetje wel erg complex.

[murphsy]

Als je op mindergas je meterstanden invult, houdt hij dan bij ‘laatste 365 dagen’ rekening ermee dat wij nog maar~45 dagen invoeren?

Ben eigenlijk wel benieuwd naar ons verbruik in m3/graaddag over de afgelopen anderhalf maand.

Is er eigenlijk iets te zeggen over een streefgetal qua m3/graaddag om op full electric te gaan?

Last but not least; dit loopt er nu bij ons:

- offerte aanvraag na-isolatie platte daken (erker en uitbouwen ~22m2)
- offerte extra zonnepanelen (2 op het hoofddak, 4 op een ~60% verwacht rendement dak). Ongeveer €4k
- offerte all electric Atag
- offerte hybrid Intergas

Heel benieuwd naar de vervolgstappen. Vergeleken met ons vorige, 1928, huis is deze 1998-er al heel comfortabel.

[pietje63]

Mooie berekening. Als dat klopt (vooral de aanname t.a.v. isolatie waarde) dan loont bij appartementen het isoleren van het plafond erg snel!

In woningen minder want stoken beneden voorkomt dan dat je daarboven moet stoken. Is iig wat ik bij ons zie (woonkamer verwarmen, slaapkamer daarboven komt nooit onder de 15 ook niet in de winter van 20/21, dus prima om te slapen)

[PalingDrone]

Skyaero schreef op vrijdag 29 december 2023 @ 11:38:
[...]


Zeg 100 m2 vloeroppervlak, niet geïsoleerd, maar door vloerbedekking/parket en ontbreken van convectie, zeg Rc = 1. Je gaat van 23 naar 15 graden aan de 'buitenzijde'. Binnen 20 graden. Winterperiode: 6 maanden:

Voor: (23 - 20) * 100 * 1 = 300 W
Over 6 maanden is dit 1.296 kWh warmtevraag wat van de buren naar jou gaat (+- 144 m3)
Na: (15-20) * 100 * 1 = -500 W
Over 6 maanden is dit 2.160 kWh warmtevraag wat van jou naar de buren gaat (+- 240 m3)

Totale toename is dus ongeveer 384 m3/jaar.

Ga ik uit dat er geen vloerverwarming ligt, want dan wordt het sommetje wel erg complex.

Dankjewel, ik zou je eigenlijk 2x willen +en voor deze mooie berekening

Er ligt idd geen vloerverwarming onder het parket, de Jaga's in de woonkamer moeten dat oplossen en het onverwarmde toilet is nu bijvoorbeeld ronduit koud, de hal fris, en kantoor krijgen we gelukkig wel warm met een T21 radiator.
Nou zal de volgende bewoner het ongetwijfeld minder heet gaan stoken maar die 23 graden op de thermostaat van de vorige bewoner kietelde zijn plafond/onze vloer ook wel met een graadje hoger schat ik maar alsnog een hele stevige 300 m3 extra gasverbruik klinkt uiterst reëel.

Wanneer ik dat extra verlies loslaat op ons verbruik dit jaar dan zijn we toch wel wat zuiniger gaan stoken.
Mindergas laat ook een duidelijke stijging van het gasverbruik per graaddag zien vanaf het moment van leegstand, net als nu in het lopende stookseizoen, ben heel benieuwd of we net zo'n verlaging gaan zien wanneer er weer iemand woont.
Nogmaals hartelijk dank voor je berekening en laten we hopen dat de nieuwe bewoner zijn huidige huis snel verkoopt en gezellig onder ons komt wonen.

[Maasluip]

De gemiddelde dagopbrengst van NL zonnepanelen in deze donkere decembermaand is gelijk aan de gemiddelde dagopbrengst in juni 2017.
Dankzij de fenomenale groei van de zonPV capaciteit.#grafiekvandedag
NB: 2024 vraagt een nieuwe kleur in deze vuurwerk grafiek. Suggesties? pic.twitter.com/EDz1FmGwAz

— Martien Visser (@BM_Visser) 28 december 2023

[Wozmro]

Ook van Martien Visser: 7% van de tijd hadden we negatieve prijzen of prijzen tussen 0 en 1 €c.

Als dit aandeel ieder jaar verdubbelt dan betalen we binnen 4j altijd tussen 1 á 2€c/kWh. (Behoudens onvoorspelbare onverwachte gebeurtenissen).

En dan betalen we de Facto enkel netkosten en belastingen.

[ericplan]

PalingDrone schreef op vrijdag 29 december 2023 @ 16:31:
[...]

Dankjewel, ik zou je eigenlijk 2x willen +en voor deze mooie berekening

Er ligt idd geen vloerverwarming onder het parket, de Jaga's in de woonkamer moeten dat oplossen en het onverwarmde toilet is nu bijvoorbeeld ronduit koud, de hal fris, en kantoor krijgen we gelukkig wel warm met een T21 radiator.
Nou zal de volgende bewoner het ongetwijfeld minder heet gaan stoken maar die 23 graden op de thermostaat van de vorige bewoner kietelde zijn plafond/onze vloer ook wel met een graadje hoger schat ik maar alsnog een hele stevige 300 m3 extra gasverbruik klinkt uiterst reëel.

Wanneer ik dat extra verlies loslaat op ons verbruik dit jaar dan zijn we toch wel wat zuiniger gaan stoken.
Mindergas laat ook een duidelijke stijging van het gasverbruik per graaddag zien vanaf het moment van leegstand, net als nu in het lopende stookseizoen, ben heel benieuwd of we net zo'n verlaging gaan zien wanneer er weer iemand woont.
Nogmaals hartelijk dank voor je berekening en laten we hopen dat de nieuwe bewoner zijn huidige huis snel verkoopt en gezellig onder ons komt wonen.

Hier een soortgelijke situatie: benedenbuur is voor de feestdagen z’n ouders in Italië. Vloer is direct 1,5 tot 2 graden koeler.

En wat betreft dakisolatie: we hebben ons dak extra geïsoleerd met 10 cm XPS en dat scheelt circa 10% op het energieverbruik, gemeten over een heel jaar, voor en na. Beide meetjaren hadden een vergelijkbaar aantal graaddagen.

[Wolly]

Wozmro schreef op vrijdag 29 december 2023 @ 17:14:
Ook van Martien Visser: 7% van de tijd hadden we negatieve prijzen of prijzen tussen 0 en 1 €c.

Als dit aandeel ieder jaar verdubbelt dan betalen we binnen 4j altijd tussen 1 á 2€c/kWh. (Behoudens onvoorspelbare onverwachte gebeurtenissen).

En dan betalen we de Facto enkel netkosten en belastingen.

Dan betalen we wellicht 1 á 2 cent leveringskosten maar waarschijnlijk ook tig cent aan terugleverkosten

[twain4me]

JDx schreef op donderdag 28 december 2023 @ 09:53:
[...]


Het is hier 19 graden (ook de instelling) en de airco staat al sinds 6 uur aan, heel zachtjes, je hoort hem amper, maar als de zon schijnt en misschien dat de wind ook wel een rol speelt, dan kan het hier zelfs in de winter wel 21/22 graden worden zonder dat de verwarming aan staat.

ik zit nog op 4,6 kWh gemiddelde opwek per dag voor december. Vorig jaar was het 6.1 kWh gemiddeld. Scheeld toch een ~30%

maargoed het hele jaar loopt iets van 10% achter op 2022

[Dreamvoid]

Ik vermoed dat als over een paar jaar het Nederlandse systeem grotendeels verduurzaamd is, de PV teruglevering inderdaad het grootste deel van de tijd automatisch afgeschakeld zal worden.

De winst van PV zit m dan puur in je eigen directe verbruik in de zomer achter de meter: je auto laden, airconditioning, warmtepomp voor je zwembad, etc.

[Wozmro]

Wolly schreef op vrijdag 29 december 2023 @ 17:25:
[...]


Dan betalen we wellicht 1 á 2 cent leveringskosten maar waarschijnlijk ook tig cent aan terugleverkosten

Jep. En netkosten zijn zo goed als vaste kosten dus die blijf je gewoon volle pot betalen zolang je een netaansluiting hebt.

Kort samengevat: eigen zonnepanelen zijn vooral nuttig om belastingen te besparen. Ik vraag mij af hoe lang de politiek nog daarmee akkoord zal gaan.

[IvoB2]

[b]pietje63 in "De duurzame kroeg deel 5"
In woningen minder want stoken beneden voorkomt dan dat je daarboven moet stoken.

Is uiteraard afhankelijk van de inrichting van de woning.
Hier alles (bewust) gelijkvloers en dus 26 cm rotswol op zoldervloer boven gelijkvloers.

Beneden stoken voorkomt ook niet dat je daarboven moet stoken.
Wanneer er daarboven niet verwarmd moet worden is het puur verlies en wanneer wel stook je beneden gewoon harder voor beneden en boven.

[IvoB2]

Wolly schreef op vrijdag 29 december 2023 @ 17:25:
[...]
Dan betalen we wellicht 1 á 2 cent leveringskosten maar waarschijnlijk ook tig cent aan terugleverkosten

Dan lever je toch gewoon niet terug op de tijdstippen dat ze daar geld voor vragen.
Wanneer je productie tekort komt ben je bijna verplicht af te nemen van het net.
Andersom geldt dat niet. Je ben niet verplicht terug te leveren aan het net wanneer je met de eigen productie geen weg weet.