Financiële onafhankelijkheid - Deel 5

[Requiem19]

Fr33z schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 09:43:
[...]


het klinkt alsof je veel geluk hebt dat het noodlot je huisje tot nu toe voorbij sluipt elke keer. Dat is mooi maar is niet de werkelijkheid voor veel anderen helaas. Zo ongeveer elke 3e persoon in NL gaat een keer kanker krijgen helaas, er is altijd de kans op een verkeersongeluk of iets anders dat ineens mis gaat. Bedrijven vallen om en UWV is niet zo snel en seamless als gehoopt. Het is rot maar ziekte en ongeluk treffen ons allemaal, de vraag is alleen wanneer.

Wat een zure reactie zeg .

Ik volg de opmerkingen over kanker en verkeersongelukken ook even niet - waarom zou je daar een buffer voor moeten aanhoudrn? Bij ziekte en verkeersongelukken verlies je niet direct je inkomsten uit loondienst, maar betaalt je werkgever cq UWV gewoon door.

Een betere onderwerp is: hoe lang duurt het voordat het UWV reageert als een bedrijf plotseling omvalt? Dan kun je daar praktisch rekening mee houden als dat in jouw situatie nodig is. Als je werkt bij een multinational zal het omvallen echter nooit vanaf vandaag op morgen zijn.

[R.van.M]

Fr33z schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 09:43:
[...]


Zo ongeveer elke 3e persoon in NL gaat een keer kanker krijgen helaas

Waarvan het overgrote deel bij een leeftijd van boven de 70 jaar waarbij ook nog een flink deel met kanker doodgaan maar niet door kanker doodgaan

, er is altijd de kans op een verkeersongeluk of iets anders dat ineens mis gaat. Bedrijven vallen om en UWV is niet zo snel en seamless als gehoopt. Het is rot maar ziekte en ongeluk treffen ons allemaal, de vraag is alleen wanneer.

De kans dat er iets in je leven gebeurd is inderdaad groot, maar op het moment dat het gebeurd kun je daarop reageren.

Als het dan zo ver is dan is de vraag hoeveel buffer je hebt/nodig vond. Hoe je dat inschat en hoe risico-avers je dan bent moet je zelf weten. Maar ik hou zeker 3 tot 4 maanden aan uitgaven op een spaarrekening en zorg verder dat het geld in belegingen er ook op max. enkele dagen weer uit kan, mocht dat nodig zijn.

Op zich niets mis mee met 3-4 maanden aan uitgaven op je rekening te hebben. De vraag die gesteld word is wel risico je ermee wil afdekken.

[redwing]

HandyLumberjack schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 08:43:
[...]
Dan zou het zo kunnen zijn dat je de dip dus niet afwacht, maar met verlies verkoopt, en je kunt dat accepteren (of niet).

Yup, daarom dat ik ook in mijn 1e reply aangaf dat je rekening moet houden met (tijdelijk) verlies. Maar misschien heb ik dat niet duidelijk genoeg neer gezet.

Ik verbaas me sowieso altijd over de hoogte van die buffers, maar ik ben zelf vrij handig en kan heel veel problemen zelf oplossen, en rij geen dure auto's.

Klopt, maar ik verwacht dat dat er weer mee te maken heeft dat veel mensen niet met geld om kunnen gaan. En dan krijg je op het moment dat er iets kapot gaat dat het vervangen moet worden door iets gelijkaardigs (duurs). Daarbij gaan ze er bij de meeste calculaties van uit dat alles tegelijk kapot gaat en ook tegelijk vervangen moet worden. En dat is iets dat zelden gebeurd, en dus een laag risico heeft en kun je dus bij beleggen oplossen door wat verlies in te calculeren (verkopen van aandelen terwijl je dat eigenlijk nog niet wil)

[Rubbergrover1]

HandyLumberjack schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 08:43:
[...]


Dan zou het zo kunnen zijn dat je de dip dus niet afwacht, maar met verlies verkoopt, en je kunt dat accepteren (of niet).

Ik verbaas me sowieso altijd over de hoogte van die buffers, maar ik ben zelf vrij handig en kan heel veel problemen zelf oplossen, en rij geen dure auto's.

Bij die buffer-berekeningen is het uitgangspunt ook vooral dat de vraag is of je dat geld hebt om voor eventuele onverwachte uitgaven te kunnen gebruiken. Vervolgvraag is hoe je dat geld 'beschikbaar' kunt hebben. Als bijvoorbeeld een buffer van 20k verstandig wordt geacht (willekeurig bedrag), dan is het vooral dat je er rekening mee moet houden dat je dat geld een keer nodig zou kunnen hebben. Dus dat je niet al je geld verbrast, of zodra er een paar duizend euro op je rekening staat een vakantie gat boeken omdat je toch geld over hebt. Hoe je die buffer hebt, is van minder groot beland dan dat je die buffer hebt.

De meeste mensen in dit FO topic zullen die 20k gewoon al aan vermogen hebben staan. Of dat nu in spaargeld, aandelen, crypto of wat dan ook hebt zitten is van secundair belang. Die keus heeft te maken met een combinatie van ratio en gevoel. De ratio zegt dat op de lange termijn beleggen het best rendeert, het gevoel kan maken dat je je niet senang voelt als er te weinig spaargeld is. De een voelt zich al unheimisch als er minder dan een ton spaargeld beschikbaar is, de ander zal elke euro spaargeld er een te veel vinden. Zolang je je bewust bent van de kosten en risico's van beide varianten, zou ik de keus daarin gewoon lekker zelf maken.

[rube]

Tommie12 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 09:41:
[...]
Ik zou het alleen gebruiken als ik heel snel bv 5000€ moet uit geven terwijl dat (nog) niet op mijn (spaar)rekening staat.
Als ik betaal met CC heb ik altijd wel een paar weken om dat geld vrij te maken.

Begrijp ik, ik bedoelde om aan te geven dat je in een bepaalde situatie (b.v. vliegtickets snel moet boeken) en alleen met credit card kan betalen. Dan kun je alleen het geld overmaken naar je credit card (wat je over je cc limiet heen zou gaan).

[Tommie12]

rube schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 10:32:
[...]

Begrijp ik, ik bedoelde om aan te geven dat je in een bepaalde situatie (b.v. vliegtickets snel moet boeken) en alleen met credit card kan betalen. Dan kun je alleen het geld overmaken naar je credit card (wat je over je cc limiet heen zou gaan).

Geen idee hoe het moet, ik zou dan eerder de limiet even verhogen, of mijn bijstandsverzekering bellen, want normaal heb ik dat alleen nodig in echte noodgevallen.

[rube]

Dubbel

[ Voor 98% gewijzigd door rube op 28-05-2025 11:32 ]

[rube]

Tommie12 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 10:34:
[...]
Geen idee hoe het moet, ik zou dan eerder de limiet even verhogen,

In NL kun je dat in de app via een idealbetaling in 1 minuut doen. Maar ik denk dat weinig mensen dat weten.
CC limiet verhogen moet je aanvragen, inkomen aantonen e.d., dat heb je (in mijn ervaring) niet in een uur geregeld.

of mijn bijstandsverzekering bellen, want normaal heb ik dat alleen nodig in echte noodgevallen.

Ja, dat hadden wij destijds ook kunnen doen als we er niet waren uitgekomen (reisverzekering).

[Rubbergrover1]

rube schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 11:32:
[...]

In NL kun je dat in de app via een idealbetaling in 1 minuut doen. Maar ik denk dat weinig mensen dat weten.
CC limiet verhogen moet je aanvragen, inkomen aantonen e.d., dat heb je (in mijn ervaring) niet in een uur geregeld.

De limiet voor schulden of roodstand kun je bij zowel een creditcard als een betaalrekening niet zomaar verhogen. Wel de betaallimiet van je betaalpas. Maar dan moet je dus wel dat geld al op de rekening hebben staan. En dat is dus niet het geval in de casus waarin je heel snel bv 5000€ moet uit geven terwijl dat (nog) niet op de (spaar)rekening staat.

Je zult dan dus al bij voorbaat een creditcard met hoge limiet moeten hebben, als je die creditcard wil gebruiken als "buffer" voor als er iets zou voorvallen. En dat geeft ook jaarlijkse kosten.

[Tommie12]

Rubbergrover1 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 11:38:
[...]


Je zult dan dus al bij voorbaat een creditcard met hoge limiet moeten hebben, als je die creditcard wil gebruiken als "buffer" voor als er iets zou voorvallen. En dat geeft ook jaarlijkse kosten.

Ja, meestal kost een CC wel iets per jaar, maar ik beschouw die als zowat onmisbaar als je af en toe eens op reis gaat.
Een hoge of lage limiet kost je niks. Uiteraard ga ik niet het amerikaans systeem volgen met een hoog openstaand saldo waarop je elke maand een pak rente betaalt. Mijn CC wordt netjes elke maand terug betaald, en rente heb ik daar nog nooit op betaald.

[rube]

Rubbergrover1 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 11:38:
[...]

De limiet voor schulden of roodstand kun je bij zowel een creditcard als een betaalrekening niet zomaar verhogen. Wel de betaallimiet van je betaalpas. Maar dan moet je dus wel dat geld al op de rekening hebben staan. En dat is dus niet het geval in de casus waarin je heel snel bv 5000€ moet uit geven terwijl dat (nog) niet op de (spaar)rekening staat.

Dat is niet wat ik schreef en op doelde.

Je zult dan dus al bij voorbaat een creditcard met hoge limiet moeten hebben, als je die creditcard wil gebruiken als "buffer" voor als er iets zou voorvallen. En dat geeft ook jaarlijkse kosten.

De limiet is veelal gerelateerd aan inkomen, de kosten van de cc veranderen daarmee verder niet.
Uiteraard moet je altijd afvragen of de kosten van een creditcard het überhaupt waard zijn.

[The Third Man]

Requiem19 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 09:42:
[...]


De hele FO strategie gaat uit van rationaliteit.

We hebben het toch over rationeel een buffer aanhouden voor onvoorziene zaken? Problematische interne situaties die je inkomen beinvloeden horen daar wat mij betreft ook gewoon bij. Juist dat wegwuiven met 'gaat me niet gebeuren' vind ik niet rationeel, er zijn verhalen zat van mensen die kopje onder gingen in zulke pechsituaties (zie ook Covid). En het vervelende in onze maatschappij is dat zulke dingen niet altijd in je eigen invloedssfeer liggen.

Als jij bang bent ooit (tijdelijk) irrationeel te handelen, zou ik ook een extra slot op de deur van m’n beleggingen bouwen. Want als je controle over je gezonde verstand verliest zou je ook zomaar al je beleggingen kunnen verkopen en investeren in iets risicovols.

Hoe ga je om met dat risico dan?

Maar dan trek je het door alsof slecht voelen en daardoor even niet (kunnen) werken hetzelfde laken een pak is als je beheersing verliezen en dat zich dan ook uit in je geld verbrassen. Het eerste draait om gebrek aan motivatie (en evt vermoeidheidsklachten, burn out, etc), het tweede om een bepaalde neiging die er niet hoeft te zijn of een gelijke kans kent. We zijn allemaal anders en hoe de een zomaar de ene kant op kan vallen valt de ander misschien nooit. Daarom is maatwerk op basis van je eigen persoon en persoonlijke omstandigheden ook gewoon onderdeel daarvan. Maar ik ben het er niet mee eens dat als je rekening houdt met het een je automatisch ook maar iets anders 'moet' doen.

Ik begrijp dat als je zelf ooit iets heftigs hebt meegemaakt en je even behoorlijk het padje kwijt was je visie hierop misschien anders is. Maar in algemene zin zou het voor mij niet logisch zijn om hier vooraf rekening mee te houden.

Wat ik ermee probeerde te zeggen is dat je vanuit logica niet altijd goed kan inschatten hoe dat zich zou manifesteren. Als je de jongere The Third Man had gevraagd had hij dat ook niet zo ingeschat. Maar breder gezegd is de post 'onvoorzien' in zowat elk soort budget een bekende hoeksteen omdat we als mens daar nou eenmaal niet geweldig in zijn.

[ Voor 4% gewijzigd door The Third Man op 28-05-2025 11:59 ]

[scoobs]

Requiem19 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 09:51:
[...]

Een betere onderwerp is: hoe lang duurt het voordat het UWV reageert als een bedrijf plotseling omvalt? Dan kun je daar praktisch rekening mee houden als dat in jouw situatie nodig is. Als je werkt bij een multinational zal het omvallen echter nooit vanaf vandaag op morgen zijn.

En zelfs dan; dan verkoop je toch wat aandelen? In het ergste geval maak je op dat moment wat verlies tov de vorige maand, maar als je bedenkt dat een willekeurige euro toch 10+ jaar op de rekening staat is dat niet erg.

Wat ik zelf doe: zorgen dat de vaste lasten van de opvolgende maand gedekt kunnen worden door het geld op de lopende rekening. Dan sta ik niet gelijk in de min als mijn werkgever me 2 dagen later dan normaal betaalt. Het dubbelt tevens als buffer voor de creditcard die ik altijd gebruik. Daar kan in geval van nood 5k vandaan gehaald worden.

Hoe ziet het in de praktijk uit? Mijn cashflow in is gemiddeld genomen (na automatische aftrek beleggingen etc) ietsjes groter dan mijn inkomsten. Als ik toevallig eens zie dat ik ergens tussen de 1e en 23e van de maand (ergo, na vasten lasten, maar voor salaris) zie dat er meer dan 6k op staat, dan wordt daar zo'n 2k vanaf geboekt richting de beleggersrekening.

De enige keer dat ik geld van de beleggersrekening moest halen was een tweedehands S1000RR. En het is maar goed ook, want je wilt hier toch altijd wel een paar dagen bedenktijd op.

Rubbergrover1 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 11:38:
Je zult dan dus al bij voorbaat een creditcard met hoge limiet moeten hebben, als je die creditcard wil gebruiken als "buffer" voor als er iets zou voorvallen. En dat geeft ook jaarlijkse kosten.

een 5k creditcard kan iedereen met een modaal salaris regelen. Daarnaast zitten er nog andere voordelen aan zoals een aankoopverzekering. Dat is die twee tientjes per jaar echt wel waard. Ik haal de kosten er iig ruimschoots uit met de verzekeringen die erop zitten.

[ Voor 15% gewijzigd door scoobs op 28-05-2025 12:08 ]

[The Third Man]

R.van.M schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 09:37:
[...]


Uiteraard is er altijd een kans dat je in een dergelijke situatie terechtkomt, maar het doet me denken aan een discussie die ik een tijd geleden had met een familielid over mijn emigratie naar Zuid-Amerika.

"Ja maar, wat als je ziek wordt... In Nederland is de gezondheidszorg beter."
"Ja maar, wat als de criminaliteit daar uit de hand loopt?"
"Ja maar, wat als..."

Natuurlijk kun je proberen elk risico af te dekken, maar uiteindelijk betekent dat ook dat je niet écht kunt leven—alles brengt immers een zeker risico met zich mee. Bovendien zijn er genoeg mogelijkheden om risico’s op het moment dat ze zich voordoen, alsnog te mitigeren—vooral wanneer er financieel kapitaal beschikbaar is.

Dan nog even over de discussie rondom de buffer.

Maar dan snap ik je insteek niet. Mijn verhaal gaat over een kale, blinde, algemene buffer. Niet over elk specifiek risico, noch het afdekken van al die risico's. Dat ik wat dingen opsomde was een reactie op de vraag 'wanner gaat je inkomen dan naar 0'. Alsof het zo ondenkbaar is dat dat opeens stopt (en er reageerden nog twee mensen met deels overlappende, deels aanvullende zaken). Essentie is dat de buffer een reeks vaste betalingen kan opvangen, come what may. Dat is voor mij het tegenovergestelde van 'ja maar wat als dit of wat als dat'. Niks anders dan een post 'onvoorzien' of een 'rainy day fund'.

Het is verstandig om een klein bedrag aan liquide middelen op een lopende rekening aan te houden, maar hoe groter dat bedrag, hoe hoger de opportuniteitskosten. Zodra zich een specifieke situatie voordoet, kun je je allocatie op dat moment aanpassen op basis van de omvang van het event. In de praktijk is het zelden nodig om een groot percentage van je portefeuille te liquideren.

Natuurlijk, zoals bij alles is er een S-curve of een normaalverdeling wat zinvol is. Maar dat bestrijdt toch ook niemand? En het is nog altijd een nettoberekening opportuniteitskosten tegenover de kosten van aan je beleggingen komen.

[ Voor 3% gewijzigd door The Third Man op 28-05-2025 12:06 ]

[Rubbergrover1]

The Third Man schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 11:44:
[...]
We hebben het toch over rationeel een buffer aanhouden voor onvoorziene zaken?

Nou het is nog een stapje generieker. En de invulling daarvan leidt juist tot een hoop discussie. Het gaat om rationeel een voorziening hebben voor onvoorziens zaken. De invulling daarvan, dat kan met een zak spaargeld, maar ook met een deel van je beleggingen of -in beperkte mate- met een creditcard met bestedingslimiet of kopen op afbetaling.

Maar het is wel verstandig om er rekening mee te houden dát er iets onvoorziens kan gebeuren. En dat je/hoe je in zo'n geval de kosten op kunt vangen en daar dus rekening mee hebt gehouden.

[Rubbergrover1]

Tommie12 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 11:44:
[...]


Ja, meestal kost een CC wel iets per jaar, maar ik beschouw die als zowat onmisbaar als je af en toe eens op ries gaat.
Een hoge of lage limiet kost je niks. Uiteraard ga ik niet het amerikaans systeem volgen met een hoog openstaand saldo waarop je elke maand een pak rente betaalt. Mijn CC wordt netjes elke maand terug betaald, en rente heb ik daar nog nooit op betaald.

Als je sowieso al een creditcard hebt, dan is dat uiteraard een prima optie. Het ging er meer om dat als je om die reden een creditcard zou nemen, je ook die kosten in ogenschouw zou moeten nemen.

Ik heb overigens jarenlang (decennia) zonder creditcard geleefd. Voor mij zou het dus niet evident zijn dat je een creditcard hebt.

[Requiem19]

The Third Man schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 11:44:
[...]

[...]
Maar dan trek je het door alsof slecht voelen en daardoor even niet (kunnen) werken hetzelfde laken een pak is als je beheersing verliezen en dat zich dan ook uit in je geld verbrassen. Het eerste draait om gebrek aan motivatie (en evt vermoeidheidsklachten, burn out, etc), het tweede om een bepaalde neiging die er niet hoeft te zijn of een gelijke kans kent. We zijn allemaal anders en hoe de een zomaar de ene kant op kan vallen valt de ander misschien nooit. Daarom is maatwerk op basis van je eigen persoon en persoonlijke omstandigheden ook gewoon onderdeel daarvan. Maar ik ben het er niet mee eens dat als je rekening houdt met het een je automatisch ook maar iets anders 'moet' doen.

Laten we de discussie even scherp houden: het ging NIET om niet werken, maar het ging erom dat iemand - zonder concrete noodzaak - zijn baan opzegt en zo geen inkomen meer heeft.

Dat is irrationeel, of althans gedreven door interne mentale factoren die dezelfde persoon in zijn gebruikelijke gemoedstoestand niet zou hebben. Als je zelf een zekerheid wilt inbouwen voor de situatie dat je ooit pardoes je baan opzegt is het wmb even logisch om een zekerheid in te bouwen dat je niet pardoes je aandelen verkoopt.

Dat is iets heel anders dan 'even niet kunnen werken'. Even niet kunnen werken door mentale of fysieke problemen is in beginsel in Nederland mogelijk met behoud van (een groot gedeelte) inkomen.

[Torgo]

Rubbergrover1 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 12:34:
[...]

Als je sowieso al een creditcard hebt, dan is dat uiteraard een prima optie. Het ging er meer om dat als je om die reden een creditcard zou nemen, je ook die kosten in ogenschouw zou moeten nemen.

Ik heb overigens jarenlang (decennia) zonder creditcard geleefd. Voor mij zou het dus niet evident zijn dat je een creditcard hebt.

Als je de creditcard via je huisbank neemt kost het allemaal niet zoveel. En bij ABN AMRO krijg je gratis een upgrade naar een gold card als je preferred banking hebt.

Doordat ik 10K EUR renteloos een maand lang kan gebruiken (en ook nog 5K rood staan als het echt moet op de betaal rekening) hoef ik zelf ook geen buffer aan te houden die meteen beschikbaar is. Daardoor kan ik dat geld laten renderen en dat levert meer op dan de kosten van de creditcard.

offtopic:
Wat is zelf ook handig vind is om de creditcard te gebruiken voor alle dagelijkse uitgaven. Dat was min of meer per ongeluk want toen ik een nieuw telefoon kreeg had ik eerst de creditcard en daarna de bankpas aan Apple pay toegevoegd en sindsdien is de creditcard de gene die naar boven komt met Apple pay. Maar daardoor staan al die kleine uitgaven, waaronder een heleboel koffies van de koffie bar op het werk allemaal op de creditcard en gaat er maar één keer per maand een grote afschrijving van de betaal rekening. Dat maakt de betaal rekening een stuk overzichtelijker.

[ Voor 24% gewijzigd door Torgo op 28-05-2025 14:39 ]

[Tommie12]

Torgo schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 14:34:
[...]


Als je de creditcard via je huisbank neemt kost het allemaal niet zoveel. En bij ABN AMRO krijg je gratis een upgrade naar een gold card als je preferred banking hebt.

Doordat ik 10K EUR renteloos een maand lang kan gebruiken (en ook nog 5K rood staan als het echt moet op de betaal rekening) hoef ik zelf ook geen buffer aan te houden die meteen beschikbaar is. Daardoor kan ik dat geld laten renderen en dat levert meer op dan de kosten van de creditcard.

offtopic:
Wat is zelf ook handig vind is om de creditcard te gebruiken voor alle dagelijkse uitgaven. Dat was min of meer per ongeluk want toen ik een nieuw telefoon kreeg had ik eerst de creditcard en daarna de bankpas aan Apple pay toegevoegd en sindsdien is de creditcard de gene die naar boven komt met Apple pay. Maar daardoor staan al die kleine uitgaven, waaronder een heleboel koffies van de koffie bar op het werk allemaal op de creditcard en gaat er maar één keer per maand een grote afschrijving van de betaal rekening. Dat maakt de betaal rekening een stuk overzichtelijker.

Dat laatste vermijd ik, dat geeft te lang een indruk dat je nog genoeg op de rekening hebt, en je hebt niet de indruk dat je veel geld uit geeft.

Ik heb een platinum kaart van mijn bank en op het eerste zicht betaal ik veel (18€pm voor het hele bankpakket inclusief 2 CC voor mezelf en mijn vrouw), maar in dat bedrag zit een annulatieverzekering voor alle reizen voor het gezin, een bijstandsverzekering op reis én pechhulp voor de auto.
Dat laaste zou me al meer kosten als ik het apart neem.

[Rubbergrover1]

Torgo schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 14:34:
[...]


Als je de creditcard via je huisbank neemt kost het allemaal niet zoveel. En bij ABN AMRO krijg je gratis een upgrade naar een gold card als je preferred banking hebt.

Uiteraard hoef het allemaal niet zo veel te kosten. Maar als je vanwege het gemis van een paar tientjes potentieel rendement geen spaargeld wil aanhouden maar dat in de beleggingen gooit, dan is het wel eerlijk om ook die paar tientjes kosten van de creditcard in die vergelijking mee te nemen.

offtopic:
Wat is zelf ook handig vind is om de creditcard te gebruiken voor alle dagelijkse uitgaven. Dat was min of meer per ongeluk want toen ik een nieuw telefoon kreeg had ik eerst de creditcard en daarna de bankpas aan Apple pay toegevoegd en sindsdien is de creditcard de gene die naar boven komt met Apple pay. Maar daardoor staan al die kleine uitgaven, waaronder een heleboel koffies van de koffie bar op het werk allemaal op de creditcard en gaat er maar één keer per maand een grote afschrijving van de betaal rekening. Dat maakt de betaal rekening een stuk overzichtelijker.

offtopic:
Het maakt het juist ook minder overzichtelijk als je maandelijks één groot bedrag betaalt aan een combinatie van dagelijkse boodschappen, cadeautjes, reizen etc. als je dat graag als aparte posten wil bijhouden.

[The Third Man]

Requiem19 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 12:44:
[...]


Laten we de discussie even scherp houden: het ging NIET om niet werken, maar het ging erom dat iemand - zonder concrete noodzaak - zijn baan opzegt en zo geen inkomen meer heeft.

Dan had ik dat even gemist. In mijn beleving zei ik "Voor mij is de buffer meer om de verplichte harde kosten op te vangen als mijn loon wegvalt. Hypotheek, belastingen, verzekeringen, nutsbedrijven enzovoort. Dat kost een veelvoud van een nieuwe wasmachie per maand en geeft me wel direct problemen als ik een maand te laat ben" daar kwam reactie op "wanneer zou je inkomen echt naar 0 gaan" en toen kwam een lijstje met problemen (=noodzaken). En die dus juist niet een onhandige keuze waren zoals zonder concrete noodzaak een baan opzeggen.

[RichieB]

Ik heb tegenwoordig mijn buffer bij Wise staan die het daar voor mij belegd heeft in het iShares World Equity Index Fund. De kosten zijn met 0,61% totaal per jaar vrij hoog, maar Wise is nu mijn enige creditcard. Als ik daar gemiddeld €5k aanhoudt komt dit neer op €30 per jaar wat minder is dan mijn vorige credit card van de Rabobank. Het geld wat daar staat kan ik instantaan overboeken naar een betaalrekening of uitgeven met mijn credit card. Ideaal wat mij betreft: een direct beschikbare buffer maar toch geen cash.

[CornermanNL]

Voor echt grote calamiteiten zoals langdurige ziekte en daarna blijvend letsel en dergelijke is nauwelijks individueel iets voor te verzinnen. Zeker als je jong(er) bent en je nog in de opbouw fase van FO zit.

Vandaar de collectieve verzekeringen en het belang ervan.

Wat de buffer wel voor je kan doen is tijd en mentale ruimte kopen om je alleen op je herstel te kunnen richten.

De eerste vraag in de revalidatie intake gesprekken is naast hoe goed is je thuis situatie, altijd hoe sta je er financieel voor. Niets is funester voor je kansen op goed herstel dan stress en dan met name stress op financieel gebied. Dat leidt namelijk vaker niet dan wel tot scheidingen met nog meer financiële problemen.

Een flinke pot geeft daarin ruimte voor alle betrokkenen om aan de nieuwe en wellicht blijvend andere levenswijze die je met elkaar moet leren.

FO nastreven na zoiets ziet er dan anders uit, of kan niet meer. Maar dat is niet erg als de rest in tact kan blijven, je thuis, relatie enzovoort.

Ook worden je horizon en toekomst perspectief veel korter pas na herstel en een nieuwe basis situatie ga je weer plannen maken. Het nu is veel meer leidend.

Er van tevoren rekening mee houden is niet te doen, daarvoor moet je echt als maatschappij collectief aan de slag blijven. Helaas is dat draagvlak steeds minder.

Een pot met geld kan je wel beter uit de situatie krijgen ook hier in Nederland waar het allemaal best goed geregeld is. Je koopt simpelweg extra tijd. En laat dat nou net mijn FO idee zijn.

[Torgo]

CornermanNL schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 19:09:
Voor echt grote calamiteiten zoals langdurige ziekte en daarna blijvend letsel en dergelijke is nauwelijks individueel iets voor te verzinnen. Zeker als je jong(er) bent en je nog in de opbouw fase van FO zit.

Daar heb je toch gewoon individuele verzekeringen voor? Ik ben via mijn werk daarvoor verzekerd. Als ik door een ongeval/ziekte niet meer kan werken ben ik meteen FO voor de rest van mijn leven.

[Wozmro]

Jaren geleden in mijn periode als zzp'er zat ik aan het bureau van de verzekeringsmakelaar voor een verzekering tegen inkomenverlies.

Die vertelde dat de verzekeringsmaatschappijen onderzocht hebben dat na een calamiteit(ziekte, ongeval) waardoor je geen inkomen meer hebt, de periode die je maximaal moet overbruggen zowat 2 jaar is (gemiddeld, er zijn altijd uitzonderingen).

Na 2 jaar heb je terug een inkomen of je bent overleden.

[CornermanNL]

Torgo schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 19:14:
[...]


Daar heb je toch gewoon individuele verzekeringen voor? Ik ben via mijn werk daarvoor verzekerd. Als ik door een ongeval/ziekete niet meer kan werken ben ik meteen FO voor de rest van mijn leven.

Die zijn een aanvulling op wat er collectief geregeld is. En afhankelijk van de voorwaarden vul je dan het gat tussen de WIA en je huidige salaris (deels) op.

[CornermanNL]

Wozmro schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 19:26:
Jaren geleden in mijn periode als zzp'er zat ik aan het bureau van de verzekeringsmakelaar voor een verzekering tegen inkomenverlies.

Die vertelde dat de verzekeringsmaatschappijen onderzocht hebben dat na een calamiteit(ziekte, ongeval) waardoor je geen inkomen meer hebt, de periode die je maximaal moet overbruggen zowat 2 jaar is (gemiddeld, er zijn altijd uitzonderingen).

Na 2 jaar heb je terug een inkomen of je bent overleden.

Voor zelfstandigen is het inderdaad dramatisch om dit te verzekeren, vaak loopt je premie ook gewoon door als je nog niet aan je keuring toe bent.

In zo’n geval is het zelf doen wel een betere optie.

[phantom09]

Tommie12 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 08:38:
[...]


Ik denk dat het efficienter is dat overheden investeren in financiële opleiding voor de burgers.

Eerst leren sparen of iets over houden aan het eind van de maand, dan dat efficient beleggen, en dan een stukje stressbeheersing als de beurzen en indexen door zwaar weer gaan.

Klopt. Momenteel associeren mensen beleggen met gokken wat niet klopt.
Men vergeet dat sparen ook beleggen is en op lange termijn een negatief rendement levert.

Mensen houden van zekerheden en nemen zelfs voor lief dat ze lichtelijk verlies draaien.
Winst behalen is prima, maar zekerheden is beter voor de meeste mensen.

Waarom denk je dat er zoveel verzekeringen worden verkocht?

[jerh]

Torgo schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 19:14:
[...]


Daar heb je toch gewoon individuele verzekeringen voor? Ik ben via mijn werk daarvoor verzekerd. Als ik door een ongeval/ziekte niet meer kan werken ben ik meteen FO voor de rest van mijn leven.

Tja, lees maar eens wat zaken over ME/CVS patienten die proberen een uitkering van een verzekering te krijgen. Ongeval/ziekte is echt klote en alles duurt lang. De afhandeling (spreek uit eigen ervaring) kan zo meer dan 2 jaar duren.

Oh ja, als aanvulling als je dan FO bent (na ongeluk/ziekte) kan je wel heel ongelukkig zijn en vertrekt je vrouw en gaat je FO kapitaal een stuk minder zijn....

[ Voor 12% gewijzigd door jerh op 28-05-2025 21:49 ]

[phantom09]

Tommie12 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 08:49:
[...]


Aandelen of ETF's kan ik elke dag verkopen, en dan staat het geld de volgende werkdag op mijn rekening. Dat is voldoende voor een auto.

Een wasmachine kan je nog met een credit card betalen als de spaar en lopende rekening helemaal plat zou staan. En dan wacht je op de volgende loonstorting, of je hebt een paar weken tijd om iets te verkopen.
Hoe moeilijk kan het zijn...
Mijn limiet op mijn CC is 7000€, en die van mijn echtgenote nog eens 3000€. Nog nooit gebruikt, maar voelt goed aan op reis (stel dat je snel een paar te dure vliegtickets moet boeken om terug te geraken) en het kost niks zo lang je het niet gebruikt.

En wat als je niet werkt op bijvoorbeeld je 50ste en je aandelen net 40% in waarde zijn gedaald?
Wat doe je dan?

[phantom09]

Requiem19 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 09:10:


Samengevat dus:

- Blokkade van je rekening - kans extreem klein, impact groot. Ga ik niet op plannen.

Kan je waarschijnlijk voorkomen door een gratis 2e rekening te openen bij bijvoorbeeld:

N26
Revolut
Openbank

Niet alleen handig voor dat, maar ook kan het een goed idee zijn om alleen de pinpas via deze banken te gebruiken. Voorkomt dat je hoofdrekening wordt geskimmed.

[ Voor 20% gewijzigd door phantom09 op 28-05-2025 23:19 ]

[Wozmro]

Torgo schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 19:14:
[...]


Daar heb je toch gewoon individuele verzekeringen voor? Ik ben via mijn werk daarvoor verzekerd. Als ik door een ongeval/ziekte niet meer kan werken ben ik meteen FO voor de rest van mijn leven.

Als je door ongeval bijvoorbeeld een been verliest dan zal je ieder jaar opnieuw moeten bewijzen dat je echt wel een been kwijt bent om je uitkering te behouden. De samenleving wil toch wel zeker zijn dat je geen uitkering blijft ontvangen voor een been dat al weer spontaan terug aangegroeid is.

En een been is dan nog redelijk duidelijk. Er zijn veel andere aandoeningen waarbij het allemaal niet zo duidelijk is maar waarmee je toch niet meer kan werken.

Voortdurend bewijzen dat je niet meer in staat bent om te werken is dan eigenlijk je nieuwe job, in ruil voor een uitkering waarmee je net kan overleven. Niet mijn idee van FO.

[phantom09]

Tommie12 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 09:49:
[...]


Een wasmachine kost 500-1000€ en heb je in 24h, dat kan echt nooit een probleem zijn.

Als mijn loon weg valt begin ik ETFs en aandelen te verkopen, dat duurt een paar dagen en ik heb het cash op mijn rekening.
En uiteraard verkoop ik gewoon telkens wat ik per maand nodig heb, niet meer.

Als het echt moet heb je al een nieuwe wasmachine voor 50 euries

https://www.mediamarkt.nl...ine-3-kg-b-103177001.html


Een normale wasmaschine kan je al voor onder de 300 euro kopen:
https://www.mediamarkt.nl...a-wasmachine-1799769.html

[phantom09]

rube schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 11:32:
[...]

In NL kun je dat in de app via een idealbetaling in 1 minuut doen. Maar ik denk dat weinig mensen dat weten.
CC limiet verhogen moet je aanvragen, inkomen aantonen e.d., dat heb je (in mijn ervaring) niet in een uur geregeld.

[...]

Ja, dat hadden wij destijds ook kunnen doen als we er niet waren uitgekomen (reisverzekering).

Stel je hebt nu een baan en een creditcard. En stel je stopt met werken. Je krijgt geen uitkering of pensioen maar leeft van je vermogen. Kan je dan nog je creditcard aanhouden?

[phantom09]

Rubbergrover1 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 11:38:
[...]

De limiet voor schulden of roodstand kun je bij zowel een creditcard als een betaalrekening niet zomaar verhogen. Wel de betaallimiet van je betaalpas. Maar dan moet je dus wel dat geld al op de rekening hebben staan. En dat is dus niet het geval in de casus waarin je heel snel bv 5000€ moet uit geven terwijl dat (nog) niet op de (spaar)rekening staat.

Je zult dan dus al bij voorbaat een creditcard met hoge limiet moeten hebben, als je die creditcard wil gebruiken als "buffer" voor als er iets zou voorvallen. En dat geeft ook jaarlijkse kosten.

Oh? Ik kon online gewoon een hoger limiet aanvragen. Was zo gebeurd.
En ik heb dezelfde vaste kosten voor mijn creditcard, niks hoger.

[rube]

phantom09 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 22:49:
[...]
Stel je hebt nu een baan en een creditcard. En stel je stopt met werken. Je krijgt geen uitkering of pensioen maar leeft van je vermogen. Kan je dan nog je creditcard aanhouden?

Ja, maar als je iets wil veranderen waardoor ze bewijs van inkomen vragen, dan kan je limiet wel verlaagd worden. Dus heb ik limiet verhoogd naar het hoogst mogelijke nu ik nog bewijs van inkomen heb.

[rube]

phantom09 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 22:51:
[...]
Oh? Ik kon online gewoon een hoger limiet aanvragen. Was zo gebeurd.

Duurde die beoordeling niet een aantal dagen? Bij mij wel.

[phantom09]

rube schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 22:54:
[...]

Duurde die beoordeling niet een aantal dagen? Bij mij wel.

Als ik mij niet vergis ging dat meteen. Ik vermoed dat er gekeken wordt naar mijn salaris en dat het systeem dit automatisch goed vindt. Wellicht zou het wel een aantal dagen duren als ik een nog hoger limiet had aangevraagd. Dan heb je kans dat persoon dit gaat bekijken en tevens je betaal/koop gedrag gaat analyseren.

[Sissors]

Wozmro schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 22:36:
[...]


Als je door ongeval bijvoorbeeld een been verliest dan zal je ieder jaar opnieuw moeten bewijzen dat je echt wel een been kwijt bent om je uitkering te behouden. De samenleving wil toch wel zeker zijn dat je geen uitkering blijft ontvangen voor een been dat al weer spontaan terug aangegroeid is.

En een been is dan nog redelijk duidelijk. Er zijn veel andere aandoeningen waarbij het allemaal niet zo duidelijk is maar waarmee je toch niet meer kan werken.

Voortdurend bewijzen dat je niet meer in staat bent om te werken is dan eigenlijk je nieuwe job, in ruil voor een uitkering waarmee je net kan overleven. Niet mijn idee van FO.

Het is een fulltime job dat je soms een herkeuring hebt? Wat overigens afhangt van je situatie, in je voorbeeld zou je echt geen herkeuring krijgen om te kijken of je nu wel een been hebt. Wel een herkeuring of er ondertussen echt geen werk is wat je niet kan doen zonder been. Zeg maar alles achter een bureau om mee te beginnen. Is dat echt vreemd?

Hoe hoog die uitkering is hangt af van een hoop zaken. Maar automatisch zeggen dat je er net aan mee kan overleven is gewoon twijfelachtig. Daarnaast is er als ik het goed heb geen vermogenslimiet. Oftewel als je een beetje op weg bent naar FO wanneer dit gebeurd, en al behoorlijk lage lasten hebt door bijvoorbeeld grotendeels afbetaald huis, dan hoeft rondkomen al helemaal geen enkel probleem te zijn.

[Rubbergrover1]

Wozmro schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 22:36:
[...]


Als je door ongeval bijvoorbeeld een been verliest dan zal je ieder jaar opnieuw moeten bewijzen dat je echt wel een been kwijt bent om je uitkering te behouden. De samenleving wil toch wel zeker zijn dat je geen uitkering blijft ontvangen voor een been dat al weer spontaan terug aangegroeid is.

En een been is dan nog redelijk duidelijk. Er zijn veel andere aandoeningen waarbij het allemaal niet zo duidelijk is maar waarmee je toch niet meer kan werken.

Voortdurend bewijzen dat je niet meer in staat bent om te werken is dan eigenlijk je nieuwe job, in ruil voor een uitkering waarmee je net kan overleven. Niet mijn idee van FO.

Volgens mij lopen de reacties over het aanhouden van een buffer en het willen bereiken van FO nu wel wat door elkaar. Dat zijn twee tamelijk verschillende zaken.

[CornermanNL]

Het inkomen nadat je afgekeurd bent is gebaseerd op je verdiencapaciteit in de baan die je had voordat je afgekeurd bent. De formule is wel te vinden.

Heb je een relatief hoor inkomen, zoals velen hier dan is je verzekeringswaarde ook hoog. Dan is er prima van rond te komen als je het niet te gek hebt gemaakt qua vaste lasten. Vandaar dat een aanvullende verzekering vaak handig is.

Ook wordt vermogen niet meegeteld, en ook partner inkomen niet. (Gelukkig maar want veel relaties overleven zoiets niet)

Dit omdat er een maximum aan het verzekerde dagloon zit van 290 euro. Het is gewoon een verzekering. Een die wij als samenleving dragen. En die moeilijk als individu te verzekeren is.

Verdiencapaciteit en leencapaciteit zijn steeds belangrijker geworden de laatste decennia. Dus je kan in het kader van vermogensopbouw tegenwoordig beter zo slim en zo vroeg mogelijk gebruik maken van je leencapaciteit. In Nederland is dat vaak zo vroeg mogelijk een huis kopen.

En dan niet direct als een gek gaan aflossen, zoals een paar decennia geleden nog wel leuk was.

FO behalen en blijven is wel een stuk eenvoudiger met deze mooie collectieve verzekeringen.

Dus rekening houden met deze risico’s is niet nodig in het huidige systeem. Je bent immers al prima verzekerd. En als het wel zou moeten als individu toch niet te doen.

[Tommie12]

phantom09 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 22:10:
[...]


En wat als je niet werkt op bijvoorbeeld je 50ste en je aandelen net 40% in waarde zijn gedaald?
Wat doe je dan?

Als de hemel op ons hoofd valt zijn we allemaal dood.

Ik ben de 50 voorbij en werk nog.
Maar als de aandelen 40% gezakt zijn, dan verkoop ik net genoeg om de volgende maand te halen.
40% heb ik nog nooit gezien, zeker niet wereldwijd.

[phantom09]

Tommie12 schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 09:45:
[...]


Als de hemel op ons hoofd valt zijn we allemaal dood.

Ik ben de 50 voorbij en werk nog.
Maar als de aandelen 40% gezakt zijn, dan verkoop ik net genoeg om de volgende maand te halen.
40% heb ik nog nooit gezien, zeker niet wereldwijd.

2008 vergeten? Toen daalden de aandelenkoersen (SP500) met 55% (vanaf het dieptepunt naar het laagste punt).

Ook de dot.com crisis vergeten? SP500 daalde toen met 46%.

Of beleg je pas na de kredietcrisis?

[ Voor 19% gewijzigd door phantom09 op 29-05-2025 09:52 ]

[Rubbergrover1]

phantom09 schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 22:10:
[...]


En wat als je niet werkt op bijvoorbeeld je 50ste en je aandelen net 40% in waarde zijn gedaald?
Wat doe je dan?

Als het gaat om grote uitgaven die maar zeer zelden (of nooit) voorkomen, dan is het waarschijnlijk alsnog voordeliger om het geld daarvoor te beleggen en pas te verkopen als het nodig is. Ook als dat net na een daling is. Maar voor uitgaven die wat regelmatiger kunnen voorkomen, lijkt het mij toch praktischer om gewoon wat geld op een spaarrekening te houden.

Uiteraard geldt ook hier weer dat het vooral belangrijk is waar je je goed bij voelt.

[The Third Man]

phantom09 schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 09:48:
[...]


2008 vergeten? Toen daalden de aandelenkoersen (SP500) met 55% (vanaf het dieptepunt naar het laagste punt).

Ook de dot.com crisis vergeten? SP500 daalde toen met 46%.

Of beleg je pas na de kredietcrisis?

Dat onderschrijft meer dat de SP500 een full exposure naar de VS en dus alleen de VS geeft en waarom dat dus een navenant groot nadeel geeft in zo’n scenario. Het is alleen een scheve weergave in de context waarbij het aangeraden wordt om in plaats daarvan wereldwijd te beleggen. In een podcast kwam ook eens een lezersvraag voorbij dat de AEX geen rendement in 20 jaar had als je in de dotcom bubbel was ingestapt en dat ‘dus’ indexbeleggen niet rendeert. Het is niet moeilijk om de drogreden in zulke ‘deze specifiekere index deed dit’ opmerkingen te zien.

[ Voor 20% gewijzigd door The Third Man op 29-05-2025 10:20 ]

[phantom09]

The Third Man schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 10:18:
[...]
Dat onderschrijft meer dat de SP500 een full exposure naar de VS en dus alleen de VS geeft en waarom dat dus een navenant groot nadeel geeft in zo’n scenario. Het is alleen een scheve weergave in de context waarbij het aangeraden wordt om in plaats daarvan wereldwijd te beleggen. In een podcast kwam ook eens een lezersvraag voorbij dat de AEX geen rendement in 20 jaar had als je in de dotcom bubbel was ingestapt en dat ‘dus’ indexbeleggen niet rendeert. Het is niet moeilijk om de drogreden in zulke ‘deze specifiekere index deed dit’ opmerkingen te zien.

Oh? Dus een 55% daling van de eurostoxx600 in 2000 is niet erg?
En een daling van 57% tijdens de kredietcrisis van de eurostoxx600 is ook niet erg?


En de daling van 51% tijdens de dot.com van de Hang Seng is ook prima?
En de daling tijdens de kredietcrisis van de Hang Seng met 62% is ook geen probleem?

Maar je hebt en gelijk dat de SP500, Stoxx600, AEX een vertekend beeld geven. Deze zijn exclusief dividend. Hiervoor moet je de SP500TR, Stoxx600 DVP en de AEX total return index nemen.

Nee hoor, als amerika ziek is, dan wordt de gehele wereld ziek. De ene iets meer dan de andere.

Hou daarom altijd rekening met een flinke daling van je vermogen als je wilt stoppen met werken.
Zou vervelend zijn als je denkt dat je goed zit en je vermogen dermate daalt dat je niks overhoud en je op je oude dag op een houtje moet bijten of een bijbaantje moet gaan zoeken.

[ Voor 30% gewijzigd door phantom09 op 29-05-2025 10:33 ]

[Rubbergrover1]

The Third Man schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 10:18:
[...]
Dat onderschrijft meer dat de SP500 een full exposure naar de VS en dus alleen de VS geeft en waarom dat dus een navenant groot nadeel geeft in zo’n scenario. Het is alleen een scheve weergave in de context waarbij het aangeraden wordt om in plaats daarvan wereldwijd te beleggen.

De msci world daalde in 2008 ook 40%. En dat is dus niet van top tot dal, maar het jaar rendement. Dus de daling van top naar dal in 2008 zal nog een slagje groter zijn geweest.

[Tommie12]

phantom09 schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 09:48:
[...]


2008 vergeten? Toen daalden de aandelenkoersen (SP500) met 55% (vanaf het dieptepunt naar het laagste punt).

Ook de dot.com crisis vergeten? SP500 daalde toen met 46%.

Of beleg je pas na de kredietcrisis?

Nee, ik beleg al meer dan 20 jaar. En ik weet dat je op die momenten niet moet panikeren, en dat het vrij snel terug omhoog gaat.
Aandelen heb ik al met verlies verkocht, trackers/fondsen nog nooit.

[Tommie12]

phantom09 schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 10:24:
[...]

Hou daarom altijd rekening met een flinke daling van je vermogen als je wilt stoppen met werken.
Zou vervelend zijn als je denkt dat je goed zit en je vermogen dermate daalt dat je niks overhoud en je op je oude dag op een houtje moet bijten of een bijbaantje moet gaan zoeken.

Wees gerust, dat doe ik. Daarom dat ik altijd pleit voor wat (meer) reserve.

[phantom09]

Torgo schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 19:14:
[...]


Daar heb je toch gewoon individuele verzekeringen voor? Ik ben via mijn werk daarvoor verzekerd. Als ik door een ongeval/ziekte niet meer kan werken ben ik meteen FO voor de rest van mijn leven.

Ik wil niet ziekelijke FO worden. Dan doe ik er liever wat langer over en ben gezond FO.

[Tommie12]

phantom09 schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 11:46:
[...]


Ik wil niet ziekelijke FO worden. Dan doe ik er liever wat langer over en ben gezond FO.

Wie wil dat wel?
Meestal kies je toch niet om ziek te worden….

[The Third Man]

phantom09 schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 10:24:
[...]


Oh? Dus een 55% daling van de eurostoxx600 in 2000 is niet erg?
En een daling van 57% tijdens de kredietcrisis van de eurostoxx600 is ook niet erg?


En de daling van 51% tijdens de dot.com van de Hang Seng is ook prima?
En de daling tijdens de kredietcrisis van de Hang Seng met 62% is ook geen probleem?

Maar je hebt en gelijk dat de SP500, Stoxx600, AEX een vertekend beeld geven. Deze zijn exclusief dividend. Hiervoor moet je de SP500TR, Stoxx600 DVP en de AEX total return index nemen.

Nee hoor, als amerika ziek is, dan wordt de gehele wereld ziek. De ene iets meer dan de andere.

Zeggen dat een specifieke index meer risico geeft is niet suggereren dat andere specifieke indexen beter zijn. Het suggereert dat een niet-specifieke index, all-world dus, beter zou zijn.

[Cyberpope]

nevermind

[ Voor 98% gewijzigd door Cyberpope op 29-05-2025 12:02 ]

[phantom09]

The Third Man schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 12:00:
[...]
Zeggen dat een specifieke index meer risico geeft is niet suggereren dat andere specifieke indexen beter zijn. Het suggereert dat een niet-specifieke index, all-world dus, beter zou zijn.

Ik suggereer dat als er een crisis is, alle indexen omlaag gaan en niet specifiek VS gebaseerd zijn.

[The Third Man]

phantom09 schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 12:02:
[...]


Ik suggereer dat als er een crisis is, alle aandelen en indexen omlaag gaan en niet specifiek VS gebaseerd zijn.

Alleen waar ik op reageerde was een exclusief VS index als voorbeeld nemen omdat de uitschieter daar inherent groter van zou zijn dan all-world. Wat ik wat onlogisch vindt aangezien juist daarom all-world mede geadviseerd wordt voor de algemene lange termijnbelegger. Als ik dus een voorbeeld zou geven van hoe groot crashes kunnen zijn zou ik niet opeens een selectieve index nemen.

Dat heeft verder niks te maken met een bewering alsof andere markten er niet ook last van hebben als een markt (zeker de grootste) inzakt. Het punt slaat op de weergave van de gradatie ervan.

[ Voor 23% gewijzigd door The Third Man op 29-05-2025 12:15 ]

[MrBlack]

Is al weer een maandje oud maar vind de YouTube bijdragen van Ben Felix altijd wel kijkwaardig: The Most Controversial Paper in Finance.

Korte recap: optimaal is 100% stock allocatie met daarbij ongeveer 33% ‘domestic’ (ik interpreteer dit als: Europa) en 67% international stocks (onafhankelijk van in welk developed land uit de paper je woont).

Hierdoor geïnspireerd (en tevens gezien handelen Trump en cronies) heb ik een (kleine) herallocatie gedaan, van NT World 76%, NT Europe 8%, NT EM 8% en NT SC 8% naar NT Europe 14% / NT World 70%.

Verder gewoon maar ‘stoïcijns’ doorakkeren en leuke dingen doen.

[phantom09]

The Third Man schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 12:12:
[...]
Alleen waar ik op reageerde was een exclusief VS index als voorbeeld nemen omdat de uitschieter daar inherent groter van zou zijn dan all-world. Wat ik wat onlogisch vindt aangezien juist daarom all-world mede geadviseerd wordt voor de algemene lange termijnbelegger.

Vergeet niet dat een gebaseerde index ook bedrijven heeft die wereldwijd opereren, zoals:

Microsoft
Amazon
Netflix
MC donalds
Yum brand
Nvidia
Apple
Mastercard
Visa
etc.

Dus de SP500 vertegenwoordigd ook regio's buiten de VS.

[The Third Man]

phantom09 schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 12:15:
[...]


Vergeet niet dat een gebaseerde index ook bedrijven heeft die wereldwijd opereren, zoals:

Microsoft
Amazon
Netflix
MC donalds
Yum brand
Nvidia
Apple
Mastercard
Visa
etc.

Dus de SP500 vertegenwoordigd ook regio's buiten de VS.

Dat verandert er toch niks aan dat als je een weergave wil laten zien wat de wereldmarkt kan doen bij een crash, specifiek de S&P500 nemen een scheef beeld geeft omdat als de VS in zo’n geval het epicentrum is, die in die crash harder daalt? Zie ook mijn toevoeging in mijn vorige post.

Je lijkt een beetje te lezen alsof ik beweer dat de S&P500 niks vertegenwoordigt voorbij de Amerikaanse landsgrenzen, maar dat beweer ik nergens. Ik heb het erover dat all-world beleggen inherent alle toegankelijke bedrijven meeneemt, ongeacht of ze in de VS zitten of niet. Je kan moeilijk beweren dat het qua internationale dekking beiden hetzelfde zijn.

[The Third Man]

MrBlack schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 12:15:

Hierdoor geïnspireerd (en tevens gezien handelen Trump en cronies) heb ik een (kleine) herallocatie gedaan,[…]

Verder gewoon maar ‘stoïcijns’ doorakkeren en leuke dingen doen.

Dat is wel een soort Oost-Indisch stoïcijns. Ofwel je bent stoïcijns en laat je niet door suggesties van Felix of grillen van Trump beinvloeden of je bent gewoonweg niet stoïcijns. Want wat wordt anders de volgende reden om er toch weer mee te gaan schuiven?

[MrBlack]

Stoicijns betekent voor jou blijkbaar iets anders dan voor mij, prima natuurlijk. Ik probeer te blijven leren en dat kan soms betekenen bij een nieuw inzicht dat ik mn koers wijzig.

[Kard]

MrBlack schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 12:15:
Is al weer een maandje oud maar vind de YouTube bijdragen van Ben Felix altijd wel kijkwaardig: The Most Controversial Paper in Finance.

Korte recap: optimaal is 100% stock allocatie met daarbij ongeveer 33% ‘domestic’ (ik interpreteer dit als: Europa) en 67% international stocks (onafhankelijk van in welk developed land uit de paper je woont).

Hierdoor geïnspireerd (en tevens gezien handelen Trump en cronies) heb ik een (kleine) herallocatie gedaan, van NT World 76%, NT Europe 8%, NT EM 8% en NT SC 8% naar NT Europe 14% / NT World 70%.

Verder gewoon maar ‘stoïcijns’ doorakkeren en leuke dingen doen.

Scott Cederburg, die de betreffende paper mede geschreven heeft, heeft op de Rational Reminder podcast (of was het het forum?) gezegd: voor inwoners van EMU landen zou de domestic allocation EMU stocks omvatten als je de paper zo zuiver mogelijk wilt volgen. Dat heeft ermee te maken dat de voordelen van de domestic allocation vooral te herleiden zijn naar valuta. Ik gebruik daarom AMS:CEMU (IE00B53QG562) voor mijn home bias. Dat voorkomt onnodige blootstelling aan bijvoorbeeld de Britse pond en Zwitserse frank, die meestal wel in een Europe fund zitten. Het fonds heeft ook een vrij klein dividendlek van wat ik kon opmaken uit de jaarstukken.

Overigens is het in de paper ook zo dat er een vrij grote bandbreedte zit rond die "optimale" 33% domestic allocation, waarbij het resultaat niet bijzonder sterk beïnvloed wordt als het wat meer of minder is. Persoonlijk vind ik 10% wel genoeg.

[zwaargeschapen]

Tommie12 schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 09:45:
[...]


Als de hemel op ons hoofd valt zijn we allemaal dood.

Ik ben de 50 voorbij en werk nog.
Maar als de aandelen 40% gezakt zijn, dan verkoop ik net genoeg om de volgende maand te halen.
40% heb ik nog nooit gezien, zeker niet wereldwijd.

Withdraw je dan niet volledig uit je bonds/cash reserve? Ik zou aandelen dan even met rust laten.

[Pannencouque]

Van de week hoorde ik van een goede bekende dat ze investeren in vastgoed in de UK. Het was niet op een moment dat we er verder op in konden gaan dus dat ga ik op een later moment doen, maar ik dacht het hier alvast te vragen...iemand ervaring ermee die wat wil delen? Mag ook een ander land dan de UK.

Het zou me gaan om diversificatie en indien mogelijk natuurlijk meer rendement door huuropbrengsten én waardestijging.

[oscar82]

Kard schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 12:59:
[...]

Scott Cederburg, die de betreffende paper mede geschreven heeft, heeft op de Rational Reminder podcast (of was het het forum?) gezegd: voor inwoners van EMU landen zou de domestic allocation EMU stocks omvatten als je de paper zo zuiver mogelijk wilt volgen. Dat heeft ermee te maken dat de voordelen van de domestic allocation vooral te herleiden zijn naar valuta. Ik gebruik daarom AMS:CEMU (IE00B53QG562) voor mijn home bias. Dat voorkomt onnodige blootstelling aan bijvoorbeeld de Britse pond en Zwitserse frank, die meestal wel in een Europe fund zitten. Het fonds heeft ook een vrij klein dividendlek van wat ik kon opmaken uit de jaarstukken.

Overigens is het in de paper ook zo dat er een vrij grote bandbreedte zit rond die "optimale" 33% domestic allocation, waarbij het resultaat niet bijzonder sterk beïnvloed wordt als het wat meer of minder is. Persoonlijk vind ik 10% wel genoeg.

In een standaard wereldfonds zoals VWRL zit al 7,95% west-Europees in euro volgens morningstar. Mogelijk nog 1% emerging in euro’s zoals Polen (edit: die doen natuurlijk aan Zloty's) en de rest van oost Europa dat aan euro’s doet. En een procentje cash op de bank. Ik weet niet of dat wel of niet mee mag tellen maar al met al komt het aardig in de buurt van die 10%
Dan is overweight ten opzichte van de market cap niet eens nodig om aan Cederburgs advies te voldoen. Of interpreteer ik het nu anders?

[ Voor 6% gewijzigd door oscar82 op 30-05-2025 10:32 ]

[poehee]

zwaargeschapen schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 16:00:
[...]


Withdraw je dan niet volledig uit je bonds/cash reserve? Ik zou aandelen dan even met rust laten.

Ik doe dat dan wel inderdaad. Ik kan een jaar of 3 of 4 vooruit met cash (op allerlei spaarrekeningen). Het probleem is nog steeds wel dat dit geld eigenlijk beter in aandelen zit, maar dat is rationeel zo, en dat ben ik niet.

[DeNachtwacht]

poehee schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 23:08:
[...]

Ik doe dat dan wel inderdaad. Ik kan een jaar of 3 of 4 vooruit met cash (op allerlei spaarrekeningen). Het probleem is nog steeds wel dat dit geld eigenlijk beter in aandelen zit, maar dat is rationeel zo, en dat ben ik niet.

Ach ja, Berkshire Hathaway lijkt me toch niet de minste en zij hebben momenteel 350 miljard cash op de bank staan, een record voor hen. Afgelopen jaren heel veel aandelen weg gedaan en wat analisten ervan maken is dat ze wachten op een crash (die eigenlijk maar niet komt).

Maar los van strategie en wat wel of niet rationeel is; het is gewoon heel fijn om wat achter de hand te hebben zodat je risico op het moeten verkopen van aandelen minder is.

[Rubbergrover1]

oscar82 schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 22:28:
[...]

In een standaard wereldfonds zoals VWRL zit al 7,95% west-Europees in euro volgens morningstar. Mogelijk nog 1% emerging in euro’s zoals Polen en de rest van oost Europa dat aan euro’s doet. En een procentje cash op de bank. Ik weet niet of dat wel of niet mee mag tellen maar al met al komt het aardig in de buurt van die 10%
Dan is overweight ten opzichte van de market cap niet eens nodig om aan Cederburgs advies te voldoen. Of interpreteer ik het nu anders?

Die 10% is de persoonlijke wens van Kard, niet watCederburg aangeeft. Die heeft het over 33%.

[KoudeAardbei]

Ik ga dit topic ook wat aandachtiger volgen!

Als software developer zie ik de AI-stroom met zowel angst als positiviteit tegemoet.
Afgelopen maanden goede gesprekken gehad met m'n vrouw over de toekomst en besloten om echt volle bak te gaan focussen om zo snel mogelijk in een positie te komen dat we ook kunnen rondkomen als ik iets ga doen wat niet development gerelateerd is met dito loonval.

Ik was sowieso niet van plan dit nog 15 jaar te gaan willen doen en dat is nu in een stroomversnelling gekomen; ik kan me niet voorstellen dat we over 10 jaar nog aan softwareontwikkeling doen zoals we dat nu doen.

Op dit moment een buffer van ongeveer 3 jaar, grotendeels in beleggingen.
Doel is om zo snel mogelijk naar 5 jaar te gaan, zodat we flink de tijd hebben om aan te passen.

In het beste scenario houden we het nog wel 10j vol (al dan niet aangepast) en dan kan ik er voor kiezen om wat anders te gaan doen / flink minder werken.

Strategie is ongeveer 50% van de winst te beleggen elke maand, met name in dingen als VWRL.

[Rubbergrover1]

KoudeAardbei schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 06:53:
Ik ga dit topic ook wat aandachtiger volgen!

Als software developer zie ik de AI-stroom met zowel angst als positiviteit tegemoet.
Afgelopen maanden goede gesprekken gehad met m'n vrouw over de toekomst en besloten om echt volle bak te gaan focussen om zo snel mogelijk in een positie te komen dat we ook kunnen rondkomen als ik iets ga doen wat niet development gerelateerd is met dito loonval.

Ik was sowieso niet van plan dit nog 15 jaar te gaan willen doen en dat is nu in een stroomversnelling gekomen; ik kan me niet voorstellen dat we over 10 jaar nog aan softwareontwikkeling doen zoals we dat nu doen.

Dan komen een paar dingen bij mij op.
1. De kans lijkt me groot dat je sowieso binnen je werk al ontwikkelt richting een andere rol/functie. Het verdwijnen van taken en de opkomst van andere taken is iets van alle tijden. Er wordt wel eens geschreven dat de helft van de mensen werkt in functies die er nog niet waren toen je op school zat en dat de helft van de functies die er waren toen je nog op school zat, inmiddels verdwenen zijn. Het lijkt mij dus sowieso, los van AI of welke andere specifieke ontwikkeling dan ook, belangrijk om je te blijven ontwikkelen.
2. Het klinkt een klein beetje alsof je sowieso al iets in gedachten hebt wat mogelijk meer voldoening schept dan je huidige functie. Wellicht een idee om je niet zozeer te focussen op zo veel mogelijke cashen met je huidige functie, maar te kijken naar een functie die je iets beter ligt en meer toekomstbestendig is?
3. Als je een inkomen zou krijgen dat bv. een kwart lager wordt, dan kun je die zak geld van 3 jaar voltijd ook gebruiken om 12 jaar rond te komen van het lagere inkomen. De angst voor een loonterugval zou ik dus vooral ook relateren aan reële verwachtingen van je inkomen in een andere functie.
4. FO gaat niet alleen over zo snel mogelijk veel geld verzamelen, maar kijkt ook naar de uitgavenkant. Wellicht een idee om ook te kijken of daar wat te doen is?

[Tommie12]

zwaargeschapen schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 16:00:
[...]


Withdraw je dan niet volledig uit je bonds/cash reserve? Ik zou aandelen dan even met rust laten.

Ik heb bijna geen bonds, toch niet in een apart ETF, en meestal voor meer dan 98% belegd. Time in the market beats….

[oscar82]

Rubbergrover1 schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 04:55:
[...]

Die 10% is de persoonlijke wens van Kard, niet watCederburg aangeeft. Die heeft het over 33%.

33% leek een soort optimum te zijn, met een hele grote bandbreedte die ook ok is. De drop off vond - geloof ik - pas plaats boven de 80% of onder de 10%.

Mijn punt is dat ik me heel goed kan voorstellen dat een Canadees, Engelsman of Australiër wel moeite wil doen om meer home country bias te krijgen ten opzichte van de wereldwijde market cap. Maar de Europese home currency bias zit in een wereldfonds al zó dicht tegen de goede bandbreedte aan dat het mij nogal omslachtig lijkt om om deze reden een heel apart fonds (met waarschijnlijk ook iets hogere kosten) erbij te nemen.

[R.van.M]

oscar82 schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 10:42:
[...]

33% leek een soort optimum te zijn, met een hele grote bandbreedte die ook ok is. De drop off vond - geloof ik - pas plaats boven de 80% of onder de 10%.

Mijn punt is dat ik me heel goed kan voorstellen dat een Canadees, Engelsman of Australiër wel moeite wil doen om meer home country bias te krijgen ten opzichte van de wereldwijde market cap. Maar de Europese home currency bias zit in een wereldfonds al zó dicht tegen de goede bandbreedte aan dat het mij nogal omslachtig lijkt om om deze reden een heel apart fonds (met waarschijnlijk ook iets hogere kosten) erbij te nemen.

De vraag is ook of deze home-bias functioneerd voor mensen buiten de USA, en of dit nog steeds hout snijdt nu de USA niet langer de veilige haven van voorheen is. Daarnaast heb ik mijn twijfels erbij of het echt zoveel toevoegt.

Wisselkoerseffecten zijn zeer moeilijk uit te rekenen. Als we een bedrijf als Apple nemen, die verdienen meer dan de helft van hun inkomsten in niet dollar landen. Op het moment dat de dollar daalt kan dit zomaar resulteren dat Apple meer winst maakt in dollar termen en dat daardoor de aandelenkoers in USD stijgt.

Door meer te investeren in euro's ga je automatisch meer in bepaalde sectoren beleggen en minder in andere. Grote techbedrijven zijn bijvoorbeeld ondervertegenwoordigd in Europa. Ook ben je meer gevoelig voor lokale valutaeffecten (bijvoorbeeld hogere inflatie in eurolanden tov de wereld) of economische schokken (wat zorgt voor een daling vd euro)

[Requiem19]

R.van.M schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 11:02:
[...]


De vraag is ook of deze home-bias functioneerd voor mensen buiten de USA, en of dit nog steeds hout snijdt nu de USA niet langer de veilige haven van voorheen is. Daarnaast heb ik mijn twijfels erbij of het echt zoveel toevoegt.

Wisselkoerseffecten zijn zeer moeilijk uit te rekenen. Als we een bedrijf als Apple nemen, die verdienen meer dan de helft van hun inkomsten in niet dollar landen. Op het moment dat de dollar daalt kan dit zomaar resulteren dat Apple meer winst maakt in dollar termen en dat daardoor de aandelenkoers in USD stijgt.

Door meer te investeren in euro's ga je automatisch meer in bepaalde sectoren beleggen en minder in andere. Grote techbedrijven zijn bijvoorbeeld ondervertegenwoordigd in Europa. Ook ben je meer gevoelig voor lokale valutaeffecten (bijvoorbeeld hogere inflatie in eurolanden tov de wereld) of economische schokken (wat zorgt voor een daling vd euro)

Dat ze in niet-dollar landen omzet hebben betekent niet per se dat het in local currency is he?

[R.van.M]

Requiem19 schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 11:08:
[...]


Dat ze in niet-dollar landen omzet hebben betekent niet per se dat het in local currency is he?

Het betekend het niet automatisch, maar in vrijwel alle landen koop je een iPhone in local currency. Maar dat geeft al aan hoe lastig het is dit soort wisselkoerseffecten door te rekenen.

[Rubbergrover1]

R.van.M schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 11:02:
[...]


De vraag is ook of deze home-bias functioneerd voor mensen buiten de USA, en of dit nog steeds hout snijdt nu de USA niet langer de veilige haven van voorheen is. Daarnaast heb ik mijn twijfels erbij of het echt zoveel toevoegt.

Wisselkoerseffecten zijn zeer moeilijk uit te rekenen. Als we een bedrijf als Apple nemen, die verdienen meer dan de helft van hun inkomsten in niet dollar landen. Op het moment dat de dollar daalt kan dit zomaar resulteren dat Apple meer winst maakt in dollar termen en dat daardoor de aandelenkoers in USD stijgt.

Juist omdat die wisselkoerseffecten moeilijk uit te rekenen zijn, is het een complicerende factor als je aandelen in een andere valuta hebt. Het kán een dempend effect hebben, maar het kan net zo goed zo zijn dat de voordelen van goedkope Dollar-producten niet gelijk loopt met het nadeel van relatief lage waarde van Dollar-aandelen.

Ik kan mij voorstellen dat daarom het risico en de volatiliteit van aandelen in een andere valuta hoger uitvallen dan bij aandelen in de eigen valuta. En dat dit effect mogelijk groter is dan het wellicht te verwachten hogere rendement van aandelen in vreemde valuta. Dat je daardoor dus welliswaar een iets lager verwacht rendement hebt door die regio bias, maar dat het risico meer verbetert dan het rendement vermindert.

[Kard]

oscar82 schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 10:42:
[...]

33% leek een soort optimum te zijn, met een hele grote bandbreedte die ook ok is. De drop off vond - geloof ik - pas plaats boven de 80% of onder de 10%.

Inderdaad, ik heb de betreffende grafiek er even bijgezocht:



Toelichting: in de paper gaan ze uit van een fictief huishouden dat op een bepaalde leeftijd met pensioen wilt gaan zonder blut te raken, en wordt berekend welke savings rate daarvoor nodig is in hun werkzame leven. Vervolgens wordt aan verschillende knoppen gedraaid om te kijken welke impact dit heeft op de benodigde savings rate. Dus lager is beter in deze grafiek. Vanuit een FIRE perspectief zou het wellicht logischer zijn om de savings rate constant te houden en de retirement age op de y-as te zetten, maar het idee is hetzelfde.

Als je market cap weights aanhoudt heb je als EMU inwoner zoals eerder genoemd al "gratis" zo'n 8-9% domestic allocation. Ik kies er persoonlijk voor om hier nog 10% bovenop te doen met een EMU fonds, zodat het erg dichtbij het platte deel van de curve komt. Maar ik kan me inderdaad ook goed voorstellen dat niet iedereen dat de moeite waard vindt. De belangrijkste conclusie die je uit deze grafiek kunt trekken is dat het gevaarlijk kan zijn om meer dan zo'n 60% domestic allocation te hebben, wat bij ons nauwelijks gedaan wordt, maar bijvoorbeeld in de VS wel veel voorkomt.

[Requiem19]

R.van.M schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 11:17:
[...]


Het betekend het niet automatisch, maar in vrijwel alle landen koop je een iPhone in local currency. Maar dat geeft al aan hoe lastig het is dit soort wisselkoerseffecten door te rekenen.

Wel van de distributeur, maar in welke currency betaalt de 3P distributeur aan Apple (in markten waar Apple weinig / geen D2C doet)?

Vanuit Porter’s five forces model zou je kunnen verwachten dat Apple kan verlangen om in USD betaald te worden door distributeurs om zo geen fx risico te lopen.

Speculatie, maar zou mij niet verbazen als het fx risico voor Apple relatief beperkt is.

[Rubbergrover1]

oscar82 schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 10:42:
[...]

33% leek een soort optimum te zijn, met een hele grote bandbreedte die ook ok is. De drop off vond - geloof ik - pas plaats boven de 80% of onder de 10%.

Mijn punt is dat ik me heel goed kan voorstellen dat een Canadees, Engelsman of Australiër wel moeite wil doen om meer home country bias te krijgen ten opzichte van de wereldwijde market cap. Maar de Europese home currency bias zit in een wereldfonds al zó dicht tegen de goede bandbreedte aan dat het mij nogal omslachtig lijkt om om deze reden een heel apart fonds (met waarschijnlijk ook iets hogere kosten) erbij te nemen.

Het hoeft toch niet noodzakelijk met hogere kosten gepaard te gaan? Je ziet nu al vaak dat mensen er voor kiezen om naast een wereld-ETF ook nog bv 10% small caps en 10% emerging markets erbij te doen (die vaak niet in een wereld-ETF zitten). Dan lijkt mij niet niet echt heel erg complex als iemand er voor kiest om daarnaast ook 10% of 20% te stoppen in een Eurozone ETF.

[Rubbergrover1]

Kard schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 11:45:
[...]


Inderdaad, ik heb de betreffende grafiek er even bijgezocht:

[Afbeelding]

Toelichting: in de paper gaan ze uit van een fictief huishouden dat op een bepaalde leeftijd met pensioen wilt gaan zonder blut te raken, en wordt berekend welke savings rate daarvoor nodig is in hun werkzame leven. Vervolgens wordt aan verschillende knoppen gedraaid om te kijken welke impact dit heeft op de benodigde savings rate. Dus lager is beter in deze grafiek. Vanuit een FIRE perspectief zou het wellicht logischer zijn om de savings rate constant te houden en de retirement age op de y-as te zetten, maar het idee is hetzelfde.

Als je market cap weights aanhoudt heb je als EMU inwoner zoals eerder genoemd al "gratis" zo'n 8-9% domestic allocation. Ik kies er persoonlijk voor om hier nog 10% bovenop te doen met een EMU fonds, zodat het erg dichtbij het platte deel van de curve komt. Maar ik kan me inderdaad ook goed voorstellen dat niet iedereen dat de moeite waard vindt. De belangrijkste conclusie die je uit deze grafiek kunt trekken is dat het gevaarlijk kan zijn om meer dan zo'n 60% domestic allocation te hebben, wat bij ons nauwelijks gedaan wordt, maar bijvoorbeeld in de VS wel veel voorkomt.

Interpreteer ik deze grafiek juist als ik concludeer dat je zonder aanpassing, dus met de standaard ong. 10% domestic Euro aandelen, ongeveer 5% meer moet inleggen dan in de optimale situatie als je meer overwicht in Euro hebt? Bij 10% zit de grafiek immers op ongeveer 10,5% in plaats van op 10%.

[Kard]

Rubbergrover1 schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 12:10:
[...]

Interpreteer ik deze grafiek juist als ik concludeer dat je zonder aanpassing, dus met de standaard ong. 10% domestic Euro aandelen, ongeveer 5% meer moet inleggen dan in de optimale situatie als je meer overwicht in Euro hebt? Bij 10% zit de grafiek immers op ongeveer 10,5% in plaats van op 10%.

Dat is inderdaad ook hoe ik het interpreteer, met een flinke korrel zout erbij. Het is natuurlijk op basis van historische data (hetzelfde onderzoek over 50 jaar zou er heel anders uit kunnen zien) en het is ook een soort gemiddelde van allerlei verschille thuislanden, niet specifiek eurozone.

Maar ja, betere data dan wat er in het verleden in veel verschillende landen is gebeurd hebben we ook niet. En er is ook geen reden om aan te nemen dat de toekomst van eurozone stock returns meer lijken op de geschiedenis van eurozone stocks dan op die van andere landen.

[JURIST]

Iemand zei hier kortgeleden terecht dat het eerst nog maar moet blijken hoe het Box 3 voorstel voor vermogensbelasting uiteindelijk uitpakt. Ik ga verder niet in op het niveau van het huidige Nederlandse politiek, maar het wetsvoorstel is net ingediend en het kabinet gaat (alweer) onderuit. Het is zeer de vraag of het nu op tijd wordt aangenomen door de TK (voor invoering in 2028) en of de werkelijkheid in de loop van dit jaar weer anders bijligt.

[Torgo]

JURIST schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 10:23:
Iemand zei hier kortgeleden terecht dat het eerst nog maar moet blijken hoe het Box 3 voorstel voor vermogensbelasting uiteindelijk uitpakt. Ik ga verder niet in op het niveau van het huidige Nederlandse politiek, maar het wetsvoorstel is net ingediend en het kabinet gaat (alweer) onderuit. Het is zeer de vraag of het nu op tijd wordt aangenomen door de TK (voor invoering in 2028) en of de werkelijkheid in de loop van dit jaar weer anders bijligt.

Inderdaad. En alle partijen gaan nu natuurlijk weer in de campagne stand dus zaken als VRH, gratis kinderopvang en de salderings regeling zijn ook weer van die onderwerpen waar de partijen hun standpunten graag scherp neerzetten om vervolgens bij het formeren de boel weer helemaal om te gooien

[Requiem19]

Torgo schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 11:52:
[...]


Inderdaad. En alle partijen gaan nu natuurlijk weer in de campagne stand dus zaken als VRH, gratis kinderopvang en de salderings regeling zijn ook weer van die onderwerpen waar de partijen hun standpunten graag scherp neerzetten om vervolgens bij het formeren de boel weer helemaal om te gooien

Precies dit en daarom zei ik (yes it was me @JURIST ) een paar weken geleden ook al dat we eerst maar eens moeten zien hoe de nieuwe box 3 regels daadwerkelijk gaan zijn (politiek, uitvoeringstechnisch, IT-landschap belastingdienst, conformiteit EVRM, etc).

De vraag hoe je hier planningstechnisch mee omgaat is nog te prematuur.

Wat wel weer tenenkrommend gaat worden is dat we in de komende periode allerlei politieke beloftes gaan krijgen van verschillende partijen die onuitvoerbaar zijn of alleen de inzet zijn voor een poldercompromis.

[Coffeeroam]

JURIST schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 10:23:
Iemand zei hier kortgeleden terecht dat het eerst nog maar moet blijken hoe het Box 3 voorstel voor vermogensbelasting uiteindelijk uitpakt. Ik ga verder niet in op het niveau van het huidige Nederlandse politiek, maar het wetsvoorstel is net ingediend en het kabinet gaat (alweer) onderuit. Het is zeer de vraag of het nu op tijd wordt aangenomen door de TK (voor invoering in 2028) en of de werkelijkheid in de loop van dit jaar weer anders bijligt.

Tot nu toe hebben de opeenvolgende staatssecretarissen, van verschillende partijen, consequent vastgehouden aan de bestaande plannen om te komen tot een Wet Werkelijk Rendement. Er waren wel wat nadere invullingen maar het framework is al die tijd niet veranderd. Ze hoeven het pas in maart 2026 door de kamers te krijgen om 1/1/2028 te halen. Mijn verwachting is dat dit gewoon wordt doorgezet.

[Blik1984]

Coffeeroam schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 15:27:
[...]

Tot nu toe hebben de opeenvolgende staatssecretarissen, van verschillende partijen, consequent vastgehouden aan de bestaande plannen om te komen tot een Wet Werkelijk Rendement. Er waren wel wat nadere invullingen maar het framework is al die tijd niet veranderd. Ze hoeven het pas in maart 2026 door de kamers te krijgen om 1/1/2028 te halen. Mijn verwachting is dat dit gewoon wordt doorgezet.

Ik vraag me echt af hoe ze dit gedrocht van een wetsvoorstel, waar vele extra duizenden mensen voor nodig zijn om uberhaupt te kunnen handhaven en wat daarnaast ook nog eens ontzettend veel extra werk vergt voor alle burgers die VRH moeten betalen, er doorheen gaan krijgen. Dit is een megawijziging met veel IT-gerelateerde wijzigingen. Dat is nooit een goede combi geweest

[JURIST]

Coffeeroam schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 15:27:
[...]

Tot nu toe hebben de opeenvolgende staatssecretarissen, van verschillende partijen, consequent vastgehouden aan de bestaande plannen om te komen tot een Wet Werkelijk Rendement. Er waren wel wat nadere invullingen maar het framework is al die tijd niet veranderd. Ze hoeven het pas in maart 2026 door de kamers te krijgen om 1/1/2028 te halen. Mijn verwachting is dat dit gewoon wordt doorgezet.

Het klopt dat er veel politieke steun is voor zwaarder belasten van vermogen (in relatie tot het belasten van arbeid), maar maart 2026 is met verkiezingen na de zomer en formatie van veelal nog eens teminste een aantal maanden echt al heel krap. Zeker met een zeer kritisch advies van RvS is, kan ik me niet voorstellen dat dit niet controversieel wordt verklaard.

[Rubbergrover1]

JURIST schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 16:19:
[...]


Het klopt dat er veel politieke steun is voor zwaarder belasten van vermogen (in relatie tot het belasten van arbeid),

Volgens mij is de algemene tendens vooral het realistisch belasten van rendement. Niet zozeer per definitie veel zwaarder (al zijn daar ook partijen voor).

Voor de lange termijn, denk aan decennia, waar het in dit topic toch vaak wel over gaat, zou ik me overigens sowieso weinig aantrekken van de waan van de dag van een bepaald kabinet.

[JURIST]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 17:26:
[...]

Volgens mij is de algemene tendens vooral het realistisch belasten van rendement. Niet zozeer per definitie veel zwaarder (al zijn daar ook partijen voor).

Voor de lange termijn, denk aan decennia, waar het in dit topic toch vaak wel over gaat, zou ik me overigens sowieso weinig aantrekken van de waan van de dag van een bepaald kabinet.

Zo zit ik er zelf niet in, fiscaal beleid kan behoorlijk wat (maanduitgaven) impact hebben en dat geldt ook van de timing daarvan. En ik kijk ook geen decennia vooruit, maar dat zit vooral in de leeftijd en de fase.

[R.van.M]

JURIST schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 19:03:
[...]


Zo zit er zelf niet in, fiscaal beleid kan behoorlijk wat (maanduitgaven) impact hebben en dat geldt ook van de timing daarvan. En ik kijk ook geen decennia vooruit, maar dat zit vooral in de leeftijd en de fase.

Het voordeel is natuurlijk dat Nederland met veel grotere problemen kampt, terwijl de bedragen die via box 3 te innen zijn relatief bescheiden zijn.

Verder is het afwachten tot de regels daadwerkelijk worden vastgelegd. Op basis daarvan kun je vervolgens optimaliseren — of, in het slechtste geval, overwegen om te emigreren. Zeker wanneer je financieel onafhankelijk bent en gestopt met werken, heb je volop mogelijkheden. Denk bijvoorbeeld aan zes maanden per jaar wonen in een warm en fiscaal vriendelijk land, en tijdens de lente en zomer in Nederland verblijven om familie en vrienden te bezoeken.

[Jumpman]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 17:26:
[...]

Volgens mij is de algemene tendens vooral het realistisch belasten van rendement. Niet zozeer per definitie veel zwaarder (al zijn daar ook partijen voor).

Voor de lange termijn, denk aan decennia, waar het in dit topic toch vaak wel over gaat, zou ik me overigens sowieso weinig aantrekken van de waan van de dag van een bepaald kabinet.

Wat is nog realistisch belasten? Als er belasting (salaris) op belasting (spaargeld) op belasting (schenk) wordt gerekend. Het grote probleem is, er is momenteel geen pijl op te trekken waar het heen gaat? Het is momenteel heel om een lange termijn FO plan te maken in dit economische klimaat.

[Tehh]

Jumpman schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 19:38:
[...]

Wat is nog realistisch belasten? Als er belasting (salaris) op belasting (spaargeld) op belasting (schenk) wordt gerekend. Het grote probleem is, er is momenteel geen pijl op te trekken waar het heen gaat? Het is momenteel heel om een lange termijn FO plan te maken in dit economische klimaat.

Het is niet belasting op belasting op belasting. De ontvanger betaald één keer belasting over een euro die hij ontvangt.
Salaris? Inkomstenbelasting
Rendement? Vermogensrendementheffing
Erfenis? Schenkbelasting

Je betaald in geen enkel geval twee keer belasting over een euro die je ontvangt. Dat is ook de reden waarom het gedonder met vermogensrendementsheffing is begonnen; er waren enkele situaties waarin mensen meer belasting betaalden dan dat ze aan rendement kregen. En dan zou je dus wél twee keer belasting betalen over een euro (dan moet je immers een deel van je salaris o.i.d. aanwenden om belasting over je 'rendement' te betalen).

BTW moet je ook niet zien als belasting voor de betaler, jij betaald het ook niet aan de Belastingdienst. Het is de verkoper die het moet afdragen aan de Belastingdienst. Ook daar heb je dus 1x heffing over een ontvangen euro.

[rube]

R.van.M schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 19:18:
[...]
Denk bijvoorbeeld aan zes acht maanden per jaar wonen in een warm en fiscaal vriendelijk land

Dat is dus minimaal 8 maanden, hoeft niet aaneengesloten.

[Requiem19]

Tehh schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 19:52:
[...]


Het is niet belasting op belasting op belasting. De ontvanger betaald één keer belasting over een euro die hij ontvangt.
Salaris? Inkomstenbelasting
Rendement? Vermogensrendementheffing
Erfenis? Schenkbelasting

Je betaald in geen enkel geval twee keer belasting over een euro die je ontvangt. Dat is ook de reden waarom het gedonder met vermogensrendementsheffing is begonnen; er waren enkele situaties waarin mensen meer belasting betaalden dan dat ze aan rendement kregen. En dan zou je dus wél twee keer belasting betalen over een euro (dan moet je immers een deel van je salaris o.i.d. aanwenden om belasting over je 'rendement' te betalen).

BTW moet je ook niet zien als belasting voor de betaler, jij betaald het ook niet aan de Belastingdienst. Het is de verkoper die het moet afdragen aan de Belastingdienst. Ook daar heb je dus 1x heffing over een ontvangen euro.

Hier klopt heel weinig van . Btw is een indirecte belasting? Waarom indirect vraag je je dan wellicht af. Omdat degene die hem afdraagt (de ondernemer) de belasting niet betaalt (met een t). De ondernemer brengt btw in rekening aan ons en collecteert deze. Hij is eigenlijk onbezoldigd belastinginner. Maar wij als consument betalen de belasting.

Verder is er natuurlijk wel veel accumulatie van belastingen, echter via verschillende belastingmiddelen. Ons salaris wordt via LB (voorheffing van de IB) belast, daarvan kopen we producten (btw), die zorgen voor winst (vpb), die winst wordt uitgekeerd (dividendbelasting, niet altijd verrekenbaar) etc etc.

Is dat erg? Wat mij betreft niet. Van belang is vooral dat de belastingdruk goed verdeeld wordt over de samenleving. Hoewel het beter is, zie je nog steeds dat grote ondernemingen relatief weinig vpb betalen (innovatiebox, off shoring IP, trucs met rente / hybrid mismatches etc. de ETR is nog steeds behoorlijk laag, terwijl een werknemer over een groot deel van z’n salaris bijna 50% afdraagt.

Maar what can you do? Verhuizen dan toch. Of echt gaan structureren met een eigen kerstboom aan vennootschappen en avontuurlijke fiscalisten.

[Requiem19]

rube schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 19:54:
[...]

Dat is dus minimaal 8 maanden, hoeft niet aaneengesloten.

Welke wetgeving verwijs je naar?

Wat jij zegt is in ieder geval niet in lijn met het hoofdbeginsel van Art 4 AWR.

(En dit is ook al vaak besproken vlgs mij…)

[GioStyle]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 17:26:
[...]

Volgens mij is de algemene tendens vooral het realistisch belasten van rendement. Niet zozeer per definitie veel zwaarder (al zijn daar ook partijen voor).

Ik denk dat de meeste beleggers het anders voelen. Decennialang slechts 30% van een fictief 4% rendement afdragen tegenover nu 36% van een 'verwacht' rendement.

[Pexow]

R.van.M schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 19:18:
[...]


Het voordeel is natuurlijk dat Nederland met veel grotere problemen kampt, terwijl de bedragen die via box 3 te innen zijn relatief bescheiden zijn.

Verder is het afwachten tot de regels daadwerkelijk worden vastgelegd. Op basis daarvan kun je vervolgens optimaliseren — of, in het slechtste geval, overwegen om te emigreren. Zeker wanneer je financieel onafhankelijk bent en gestopt met werken, heb je volop mogelijkheden. Denk bijvoorbeeld aan zes maanden per jaar wonen in een warm en fiscaal vriendelijk land, en tijdens de lente en zomer in Nederland verblijven om familie en vrienden te bezoeken.

Dat valt nog tegen hoor. Die warme en fiscaal vriendelijke landen zijn hartstikke duur om te wonen. Tenminste als je een westerse levensstijl blijft aanhouden en gezondheidszorg op niveau wil hebben.

[Pannencouque]

Scatman_II schreef op zaterdag 1 februari 2025 @ 07:58:
Vorige week een video belletje gehad met een private banker (ABN) die me heeft verteld over o.a. adviesbeleggen. Ik loop er nog niet echt warm voor ivm de wel hogere kosten, maar mij onduidelijke behaalde rendementen. Bovendien moet ik dan om de week een mail met diepte analyse doorspitten over een beleggingskans, óf de ABN analisten op hun blauwe ogen geloven - niet mijn sterkste kant.

Er kwamen daarbij ook wat algemene slides naar boven voor de écht vermogende klanten met o.a. private equity vanaf 2.5 miljoen (daar ben ik 'voorlopig' nog niet ).

Gister las ik in de NRC een artikel over private equity met véél lagere minimum inleg, bij een bedrijfje Capler zelfs vanaf 5k. Het artikel noemt enkele voorbeelden waarbij inleg vanaf enkele 10k mogelijk is.

Ik wil een ~10% (wordt mogelijk meer) van de FO pot met hoger risico/rendement 'beleggen'. Daar zit nu een stuk aandelen bij mijn werkgever in, maar ook wat crypto (ja, gokken).
Iemand die ervaring heeft met 'kleine inleg' private equity?


[...]

Even in dit topic op Evergreen gezocht, één post. Misschien ga ik verder zoeken in het aandelen topic.
Daar gezocht:
[...]

Ik kan op de site van Capler nog niks over kosten vinden.

Hier bij carbon equity wel, als ik het goed zie gaan de kosten zo door de 3% heen (nog zonder de performance fee / 'carry'). Heftig.

Wat ik nu denk te begrijpen:
PE is leuk als je graag met je geld wilt bijdragen in een sector zoals bijvoorbeeld duurzaam, en echt op startup/scale up niveau impact wil maken.
De lange termijn gedachte strookt wel met FO, want typisch zit je geld er domweg 7+ jaar in vast. Het vastzitten an sich (weg vrijheid) strookt dan weer niet.
Kosten zijn gigantisch, maar returns kunnen dat ook zijn.

Ze zaten in de Beurscafé podcast deze week. Ik moet 'm nog af luisteren, maar ging ook al wat rondkijken. Op de site zag ik rendement van 9-12% na aftrek van kosten, dus dat wekte m'n nieuwsgierigheid nog wat meer. Zijn er hier al mensen met ervaring met Capler?

Het valt onder toezicht AFM dus is niet zomaar een shabby tent lijkt me. Daarnaast hebben ze wel een duidelijke visie rondom kosten en investeringen, zodat ze ook echt kunnen bouwen en je geen one-day-fly's krijgt. Ik merk dat ik er op een rustig moment wel even verder in zou willen duiken.

[Requiem19]

Pexow schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 20:38:
[...]

Dat valt nog tegen hoor. Die warme en fiscaal vriendelijke landen zijn hartstikke duur om te wonen. Tenminste als je een westerse levensstijl blijft aanhouden en gezondheidszorg op niveau wil hebben.

Niet noodzakelijk, hangt van het land af. Niet alles is een Monaco.

[rube]

Requiem19 schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 20:19:
[...]
Welke wetgeving verwijs je naar?

Wat jij zegt is in ieder geval niet in lijn met het hoofdbeginsel van Art 4 AWR.

(En dit is ook al vaak besproken vlgs mij…)

Ik was in de veronderstelling dat dit van toepassing was:
https://www.rijksoverheid...basisregistratie-personen

Maar sommige zaken lopen inderdaad niet helemaal gelijk hiermee. Ik zie nu waar je naar verwijst en dat dat relevant is. Maar ook dat sommige zaken niet helemaal zwart wit hoeft te zijn, helemaal niet als het 6 om 6 maanden is en je nog een eigen huis en sterke sociale bindingen hebt met Nederland.
Maar 8 maanden is dus wellicht toch niet nodig, bedankt voor het aangeven.

[Requiem19]

rube schreef op dinsdag 3 juni 2025 @ 21:06:
[...]

Ik was in de veronderstelling dat dit van toepassing was:
https://www.rijksoverheid...basisregistratie-personen

Maar sommige zaken lopen inderdaad niet helemaal gelijk hiermee. Ik zie nu waar je naar verwijst en dat dat relevant is. Maar ook dat sommige zaken niet helemaal zwart wit hoeft te zijn, helemaal niet als het 6 om 6 maanden is en je nog een eigen huis en sterke sociale bindingen hebt met Nederland.
Maar 8 maanden is dus wellicht toch niet nodig, bedankt voor het aangeven.

Het gaat erom wat je fiscale woonplaats is (Art 4 AWR).

Dat is vanuit Nederlands perspectief onafhankelijk van hoeveel tijd je doorbrengt in NL / daarbuiten. Het gaat om de vraag of je een duurzame band hebt met Nederland. In de Guys Hiddini casus werd dit oa beslecht doorsat Hiddink z’n VI abonnement in Nederland liet bezorgen.

Het is enorm feitelijk - en tijdsspannes die vaak genoemd worden zijn niet bepalend.

Die tijdsspannes gaan over de 183 dagen regel en de heffingsbevoegdheid in het geval je in meerdere landen werkt.