Financiële onafhankelijkheid - Deel 5

[tomtom901]

Deveon schreef op woensdag 21 september 2022 @ 21:50:
[...]

Over potentieel gezonder, maar niet bewezen mogelijkheden is intermittent fasting ook een interessante optie.

Feitelijk komt het erop neer dat je niet eet tussen tussen 20:00 en 12:00 ‘s middags en je daarmee 16 uur aan het vasten bent. Goedkoper ontbijt is er niet en na eenmaal er aan gewend te zijn merk ik dat ik ‘s ochtends véél geconcentreerder ben. Soms lunch ik zelfs pas na 14:00 ondanks ik voor 7 uur mijn bed uit ben.

Net als koud douchen wordt er veel onderzoek naar gedaan en beide blijken serieuze gezondheidsvoordelen te hebben maar correlatie is nog niet uitgesloten. Al lijkt er wel veel bredere ondersteuning voor te zijn dan dat “ontbijt de belangrijkste maaltijd van de dag is”.

Nog een schepje er boven op, IF in 20:4 in plaats van 16:8 werkt voor mij heel goed. Mijn lichaam is volledig gewend aan geen ontbijt en geen lunch. Ik ervaar net als jij veel betere concentratie gedurende de werkdag, of als ik 's ochtends eerst ga sporten.

Dan maar weer terug over FO. Rentes gaan hard de lucht in merk ik, heeft dat nog invloed op herfinanciering van mensen met vastgoed hier?

[ Voor 6% gewijzigd door tomtom901 op 22-09-2022 08:25 ]

[ManzokuSan]

Hoe werk je naar zoiets toe? Ik eet 's ochtends een 350g griekse yoghurt met 2 bananen en wat fruit uit de tuin/vriezer. In de 1e pauze (over een kwartiertje) heb ik alweer honger en eet ik 4 boterhammen. 's middags nog 4-6 (afhankelijk van of hoe vol de broodzak nog zit ). Dan lust ik 's avonds als ik thuis kom rond 6u echt wel weer een flinke maaltijd. Hiermee blijf ik net op gewicht +- 72kg (190cm), maar ik begin het wel zat te worden om zoveel te moeten eten om niet af te vallen (heb dit al heel mijn leven). Dus ik sta open om nieuwe dingen te proberen. Is hier een topic voor op tweakers? Kon zo snel niet iets vinden

Beetje terug ontopic:
Zoveel eten is natuurlijk ook niet goed voor FO

[Sissors]

assje schreef op woensdag 21 september 2022 @ 11:49:
[...]


Ik schrik niet van dit percentage, maximaal marginaal tarief op inkomen uit arbeid is zelfs nog hoger. Het hangt er natuurlijk helemaal vanaf hoe het ingericht wordt qua vrijstellingen, belasten van werkelijk rendement en mogelijkheid tot aftrek voor verliezen.

Valide punt, het lastige is wat mij betreft inflatie. Als je 5% rendement haalt, daardoor 2.5% belasting moet betalen, en er 10% inflatie is. Dan heb je dus 2.5% belasting over je geld moeten betalen wat onder de streep 5% minder geld is dan begin van het jaar, waardoor je dus op -7.5% eindigt.

Uiteraard is het ook weer zo dat je nog steeds €10k (ik noem maar wat) verdient op je geld, en als je €10k extra verdient met werken, je ook al snel ~55% belasting betaald erover.

Maar vooral laten we één ding duidelijk hebben: Dit is niet de "rijken" meer laten betalen, het is de bovenste helft middenklasse meer laten betalen.

[tomtom901]

ManzokuSan schreef op donderdag 22 september 2022 @ 09:31:
Hoe werk je naar zoiets toe? Ik eet 's ochtends een 350g griekse yoghurt met 2 bananen en wat fruit uit de tuin/vriezer. In de 1e pauze (over een kwartiertje) heb ik alweer honger en eet ik 4 boterhammen. 's middags nog 4-6 (afhankelijk van of hoe vol de broodzak nog zit ). Dan lust ik 's avonds als ik thuis kom rond 6u echt wel weer een flinke maaltijd. Hiermee blijf ik net op gewicht +- 72kg (190cm), maar ik begin het wel zat te worden om zoveel te moeten eten om niet af te vallen (heb dit al heel mijn leven). Dus ik sta open om nieuwe dingen te proberen. Is hier een topic voor op tweakers? Kon zo snel niet iets vinden

Beetje terug ontopic:
Zoveel eten is natuurlijk ook niet goed voor FO

Gewoon beginnen, eerste 1-2 weken is wat taai, maar daarna gaat het vanzelf. Begin bijvoorbeeld met het overslaan van je ontbijt en eet tussen je 1e pauze en avondeten. Daarna kun je die 1e pauze ook over gaan slaan, etc. Pak een extra kop koffie zonder melk/suiker, thee zonder kcals, of een glas water als je trek hebt.

[Blik1984]

tomtom901 schreef op donderdag 22 september 2022 @ 08:19:
[...]

Dan maar weer terug over FO. Rentes gaan hard de lucht in merk ik, heeft dat nog invloed op herfinanciering van mensen met vastgoed hier?

Nog 19.5 jaar te gaan tegen 1,3% rente

[Deveon]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 22 september 2022 @ 08:03:
[...]

Ik denk dat dit niet bij iedereen een optie is. Zelf red ik het bijvoorbeeld al niet tot de middag als ik met muesli oid zou moeten ontbijten in plaats van brood.

Natuurlijk niet voor iedereen maar een gezond lichaam zou prima een paar weken zonder eten moet kunnen. Dit zie je ook in vele geloofsovertuigingen terugkomen. Zelf merk ik trouwens wel dat wanneer ik wel ontbijt (soms sociaal gewenst) dat ik ook eerder trek heb in lunch. Wanneer je vast raakt je lichaam namelijk in ketosis en gaat er minder energie naar je spijsvertering.

@ManzokuSan Houd wel rekening mee dat wanneer je de calorieën niet in andere maaltijd compenseert je wel zal afvallen. Afvallen of aankomen blijft de eenvoudige som van inkomende energie versus gebruikte energie.

Zo en nu weer snel terug naar financiële zaken. Al merk ik zelf de besparing van tijd ‘s ochtends en de extra productiviteit voor mij ook zeker financiële voordelen bied.

[MneoreJ]

Waar je ook heel veel productiviteit uit kunt halen, je gezondheid mee kunt boosten én geld mee kunt besparen, is af en toe de computer uitzetten als je normaal gesproken op Tweakers rond aan het hangen bent. Ik merk dat ik dat zelf een onacceptabele terugval in levensgeluk vind, maar misschien hebben anderen er wat aan.

[Xanaroth]

ManzokuSan schreef op donderdag 22 september 2022 @ 09:31:
Hoe werk je naar zoiets toe? Ik eet 's ochtends een 350g griekse yoghurt met 2 bananen en wat fruit uit de tuin/vriezer. In de 1e pauze (over een kwartiertje) heb ik alweer honger en eet ik 4 boterhammen. 's middags nog 4-6 (afhankelijk van of hoe vol de broodzak nog zit ). Dan lust ik 's avonds als ik thuis kom rond 6u echt wel weer een flinke maaltijd. Hiermee blijf ik net op gewicht +- 72kg (190cm), maar ik begin het wel zat te worden om zoveel te moeten eten om niet af te vallen (heb dit al heel mijn leven). Dus ik sta open om nieuwe dingen te proberen. Is hier een topic voor op tweakers? Kon zo snel niet iets vinden

Beetje terug ontopic:
Zoveel eten is natuurlijk ook niet goed voor FO

Technisch wel beetje FO, want eten moet je toch je hele leven doen. Letterlijk. Je praat toch snel over honderden euro's per maand wat een beetje huishouden eraan besteed.

Wat betreft eten zit er verschil in wat je lichaam nodig heeft vs hoeveelheden. Ik kan nu prima 1 kilo sla neerzetten, maar dat is zegmaar groen water. Voedingswaarde praktisch 0, maar het is wel 1 kilo gewicht en enorm volume, plus je betaald er wel geld voor. Gevolg is dat je later op de dag hunkering krijgt tot je wel fatsoenlijk eet.

De truc is dus echt te kijken naar wat je lichaam nodig heeft, denk aan calorien, vetten, eiwitten, koolhydraten... Niet kijken naar hoeveelheden als gewicht of aantal sneetjes. Volwassen man heeft 2000-2500kcal nodig, dus pakweg 600-700kcal per maaltijd (ontbijt/lunch/diner = 1800-2100kcal) en dan paar snacks zoals typisch tussendoortje om 10u of wat lekkers bij thuiskomt om 16/17u.


Wat jij bijvoorbeeld ontbijt noemt. Sochtends heel heel veel vocht waardoor het meer lijkt dan het is. Daarbij veel suikers (fruit) en beetje eiwit/vet. Totaal geen echte complexe koolhydraten zoals een havermout of volkorenbrood ofzo. Dan krijg je enorme pieken en dalen in energie afgifte en bloedsuikerspiegel.

Te weinig caloriën eten EN niks voor de lange termijn (trage eiwitten/koolhydraten) tja dan heeft je lichaam snel weer energie nodig.


Inzoomend op het "ontbijt".
Klinkt 350gr yoghurt leuk, maar echte volle griekse yoghurt is dat amper 450kcal. Je eet dus de helft van wat je nodig hebt EN het is geen goede mix (zie koolhydraat verhaal). Dan heeft je lichaam snel meer nodig ja, en is het niet raar dat je om 10-11u zegmaar deel2 van je ontbijt eet (4 sneetjes ~300 kcal, samen met ontbijt is dat 700kcal). Dus beleg op je brood is je 10u snack. De sneetjes zijn eigenlijk gewoon energie vanuit het ontbijt dat je hebt uitgesteld en je lichaam letterlijk nodig heeft.

Maak je daarvan bijvoorbeeld overnight oats (300gr yoghurt, 60gr havermout, beetje water/melk zodat het geen fysiek cement wordt, en de 2 stuks fruit erbij). Dan eet je in volume evenveel, maar krijg je veel meer energie (>600kcal calorieën) binnen. Opname wordt beter verdeeld over de ochtend heen doordat je niet alleen snelle suikers/eiwitten eet maar ook complexe koolhydraten. Zul je zien dat je om 10u er heel anders in staat.

Je kan prima lang zonder eten, alleen is het van belang dat wát je eet daarvoor geschikt is. Dat red je niet met 2000kcal aan pure suiker en snelle eiwitten. Wel met 2000kcal aan complexe koolhydraten en trage eiwitten. Zo kun je ook blik werpen op bijvoorbeeld het vasten van christen/moslim/joden als je nieuwsgierig bent naar 20/4 of 16/8 eetstijlen. Die eten compleet anders in de tijd van vasten, omdat je anders constant honger hebt.


Om wel bij FO te blijven zal ik er niet heel veel dieper op ingaan, maar voeding is wel degelijk iets om goed bewust van te zijn. Je kan met 1,- ontbijt gezonder uit zijn EN volhouden tot 12 uur, en je kan met 5,- ontbijt de koekjes van je collega's aan het stelen zijn. Gaat erom wat er in je eten zit en wat je lichaam nodig heeft, en niet het volume van de maaltijd.

[Rubbergrover1]

Deveon schreef op donderdag 22 september 2022 @ 10:30:
[...]

Natuurlijk niet voor iedereen maar een gezond lichaam zou prima een paar weken zonder eten moet kunnen. Dit zie je ook in vele geloofsovertuigingen terugkomen. Zelf merk ik trouwens wel dat wanneer ik wel ontbijt (soms sociaal gewenst) dat ik ook eerder trek heb in lunch. Wanneer je vast raakt je lichaam namelijk in ketosis en gaat er minder energie naar je spijsvertering.

Tsja, dat moet je dan ook wel willen. Ik zie de lol er niet van in en zou niet weten waarom ik voor de lol zou moeten gaan afzien als dat niet hoeft.

[Tommie12]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 22 september 2022 @ 12:42:
[...]

Tsja, dat moet je dan ook wel willen. Ik zie de lol er niet van in en zou niet weten waarom ik voor de lol zou moeten gaan afzien als dat niet hoeft.

Bij de meeste mensen is het probleem absoluut niet om genoeg voeding binnen te krijgen, het is eerder wat minder eten, en uiteraard wat gezonder.

Daarom is het geen slecht idee om voeding te gebruiken die een verzadigd gevoel geeft gedurende langere tijd, en wat minder calorieën bevat. Ik trap een open deur in dat je met groenten niet veel mis kan doen.

Ik ben ook geen voorstander van extremen (lange tijd vasten), en ook niet van vreet en drankpartijen.
Kwaliteit is zo veel belangrijker dan kwantiteit.
En dat hoeft niet altijd zo veel meer te kosten, maar af en toe iets bijzonder kleurt het leven. Ik geef soms te veel geld uit voor een speciale spaanse ham, een kreeftesoep of een dry aged steak, maar het blijven uitzonderingen.

[Deveon]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 22 september 2022 @ 12:42:
[...]

Tsja, dat moet je dan ook wel willen. Ik zie de lol er niet van in en zou niet weten waarom ik voor de lol zou moeten gaan afzien als dat niet hoeft.

Zelf heb ik het op geen enkel moment gezien als afzien, maar haal er ook niet enorm veel lol uit. Ik en vele andere voelen zich er beter door en net als koud douchen is er best veel onderzoek die het ondersteund. Vanuit FO (hoeft trouwens ook niet afzien of lollig zijn) gezien is denk ik goed om even stil te staan met wat normaal is en of het niet anders kan. Zo heb ik recent ook overwogen om met Uber naar kantoor te gaan om kosten te besparen

[phantom09]

*knip* graag ontopic

[ Voor 113% gewijzigd door ZieMaar! op 23-09-2022 11:09 ]

[Orangelights23]

Mijn FO doel kunnen bijstellen door een financiële klapper door een zakelijke deal. Mijn vrouw en ik kunnen mrt 53 volledig met pensioen. Dat betekent nog iets meer dan 20 jaar werken en volop beleggen per maand. Geen hypotheek meer inmiddels en een besparing van ongeveer 2000 euro per jaar doordat we ons eigen groente en fruit kweken in de tuin. Nu nog een paar jaar wachten totdat accu’s beter worden en dan laat ik die ook plaatsen.

@phantom09 Wat heeft dit met FO te maken?

[R.van.M]

*knip*

[ Voor 92% gewijzigd door ZieMaar! op 23-09-2022 11:09 ]

[phantom09]

Orangelights23 schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 08:24:
Mijn FO doel kunnen bijstellen door een financiële klapper door een zakelijke deal. Mijn vrouw en ik kunnen mrt 53 volledig met pensioen. Dat betekent nog iets meer dan 20 jaar werken en volop beleggen per maand. Geen hypotheek meer inmiddels en een besparing van ongeveer 2000 euro per jaar doordat we ons eigen groente en fruit kweken in de tuin. Nu nog een paar jaar wachten totdat accu’s beter worden en dan laat ik die ook plaatsen.

@phantom09 Wat heeft dit met FO te maken?

Iedereen was zo op dreef met zijn ideeen over eten (wat nauwelijks wat met FO te maken heeft), dus ik dacht dit kan er ook bij?

[superkoex9]

Orangelights23 schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 08:24:
Mijn FO doel kunnen bijstellen door een financiële klapper door een zakelijke deal. Mijn vrouw en ik kunnen mrt 53 volledig met pensioen. Dat betekent nog iets meer dan 20 jaar werken en volop beleggen per maand. Geen hypotheek meer inmiddels en een besparing van ongeveer 2000 euro per jaar doordat we ons eigen groente en fruit kweken in de tuin. Nu nog een paar jaar wachten totdat accu’s beter worden en dan laat ik die ook plaatsen.

@phantom09 Wat heeft dit met FO te maken?

Ik ben wel benieuwd of je ook echt toegeeft naar die datum. Zelf heb ik het gevoel dat financiële planning met die nauwkeurigheid lastig is. Niet zozeer door mijn eigen gedrag/aandeel maar wel door het aandeel van de overheid die, op zn zachts gezegd, nogal onbetrouwbaar is.

Kijk bijvoorbeeld naar de Wet Hillen die promoot om je woning af te betalen. Na enkele jaren wordt ie afgebouwd en plots ook nog versneld. Dat geeft aardig wat extra lasten. Zo ook het anders belasten van vermogen waar nog geen definitieve regeling voor is.

[Blik1984]

*knip*

[ Voor 99% gewijzigd door ZieMaar! op 23-09-2022 11:09 ]

[Blik1984]

Orangelights23 schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 08:24:
Mijn FO doel kunnen bijstellen door een financiële klapper door een zakelijke deal. Mijn vrouw en ik kunnen mrt 53 volledig met pensioen. Dat betekent nog iets meer dan 20 jaar werken en volop beleggen per maand. Geen hypotheek meer inmiddels en een besparing van ongeveer 2000 euro per jaar doordat we ons eigen groente en fruit kweken in de tuin. Nu nog een paar jaar wachten totdat accu’s beter worden en dan laat ik die ook plaatsen.

@phantom09 Wat heeft dit met FO te maken?

Goed nieuws!

Zou me alleen niet teveel vastpinnen op die datum, dat is wel heel erg precies gecalculeerd en 1 ding kan ik je nu alvast vertellen. Die berekening gaat niet uitkomen. In de positieve zin ofwel de negatieve zin

[de Peer]

Orangelights23 schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 08:24:
en een besparing van ongeveer 2000 euro per jaar doordat we ons eigen groente en fruit kweken in de tuin.

Dat lijkt me nogal optimistisch. Deze peer is kritisch .
-In de winter moet je vermoedelijk alsnog inkopen?
-2 stuks fruit en wat groente per dag per persoon, loopt dat echt op tot 2000 euro per jaar?

Als het echt klopt vind ik het zeer netjes. Juist daarom ben ik wel benieuwd naar de onderbouwing, kunnen we misschien van leren.

Of verkoop je het ook soms?

[ Voor 4% gewijzigd door de Peer op 23-09-2022 09:25 ]

[Deveon]

*knip*

[ Voor 97% gewijzigd door ZieMaar! op 23-09-2022 11:09 ]

[Wozmro]

Tommie12 schreef op donderdag 22 september 2022 @ 13:13:
[...]

Bij de meeste mensen is het probleem absoluut niet om genoeg voeding binnen te krijgen, het is eerder wat minder eten, en uiteraard wat gezonder.

Daarom is het geen slecht idee om voeding te gebruiken die een verzadigd gevoel geeft gedurende langere tijd, en wat minder calorieën bevat. Ik trap een open deur in dat je met groenten niet veel mis kan doen.

Ik ben ook geen voorstander van extremen (lange tijd vasten), en ook niet van vreet en drankpartijen.
Kwaliteit is zo veel belangrijker dan kwantiteit.
En dat hoeft niet altijd zo veel meer te kosten, maar af en toe iets bijzonder kleurt het leven. Ik geef soms te veel geld uit voor een speciale spaanse ham, een kreeftesoep of een dry aged steak, maar het blijven uitzonderingen.

Ik eet eigenlijk gewoon 3x per dag. Behalve dan de sporadische uitspatting in sociale context. Lekker eenvoudig.
Meestal in de stijl van:
Ontbijt: grote kom havermout met fruit.
Middag: boterhammen met kaas
Avond: aardappelen, groenten, vlees of vegetarisch alternatief.

https://www.gezondheidsne...-of-zes-keer-per-dag-eten

Ook voordelig vanuit fo-standpunt. Tussendoor eten is duur, maakt de kans op voedselverspilling groter en je hebt meer verpakkingsafval.

[Valorian]

de Peer schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 09:24:
[...]

Dat lijkt me nogal optimistisch. Deze peer is kritisch .
-In de winter moet je vermoedelijk alsnog inkopen?
-2 stuks fruit en wat groente per dag per persoon, loopt dat echt op tot 2000 euro per jaar?

Als het echt klopt vind ik het zeer netjes. Juist daarom ben ik wel benieuwd naar de onderbouwing, kunnen we misschien van leren.

Of verkoop je het ook soms?

Ik ben ook wel benieuwd. Zomaar een schot voor de boeg: met 2 kinderen 2 stuks fruit per dag is zo’n 3000 stuks fruit. Dus dat zou in de 2000-euro berekening neerkomen op 0,66 euro per stuk fruit…

[ Voor 5% gewijzigd door Valorian op 23-09-2022 10:13 ]

[MneoreJ]

phantom09 schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 08:49:
Iedereen was zo op dreef met zijn ideeen over eten (wat nauwelijks wat met FO te maken heeft), dus ik dacht dit kan er ook bij?

Als je oreert over je eigen eetgewoonten in het kader van geld besparen (of juist niet) valt het nog net binnen het topic. Je druk maken over de voedingsstijl van een ander valt daar dan weer duidelijk buiten. Tenzij je een side hustle als diëtist op wil gaan zetten natuurlijk.

[Remco d]

de Peer schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 09:24:
[...]

Dat lijkt me nogal optimistisch. Deze peer is kritisch .
-In de winter moet je vermoedelijk alsnog inkopen?
-2 stuks fruit en wat groente per dag per persoon, loopt dat echt op tot 2000 euro per jaar?

Als het echt klopt vind ik het zeer netjes. Juist daarom ben ik wel benieuwd naar de onderbouwing, kunnen we misschien van leren.

Of verkoop je het ook soms?

Ik doe hetzelfde. Geld levert het nog niet op. Het is meer de luxe van mooie producten onbeperkt beschikbaar, maar dan maar heel even. Voorbeeld: 5 kilo aardbeien per dag twee weken lang. Of een kruiwagen moesappels per week 2 maanden lang. Of iedere week 10 kilo tomaten en daar grote potten soep mee maken.

M'n ouders en schoonouders zijn er ook blij mee, en de buren.

Het is een hele mooie zingevende hobby die redelijk kostenneutraal is. En het stukje onafhankelijkheid wat je ermee creëert voelt hetzelfde als financieel onafhankelijk. De potten geweckte stoofperen geven eenzelfde rijke gevoel als spaargeld op je rekening.

Dus de overlap met dit topic vind ik zeker aanwezig. Maar 2000 per jaar besparen dan zou ik graag wat van je willen leren!

[unifi]

Valorian schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 10:12:
[...]


Ik ben ook wel benieuwd. Zomaar een schot voor de boeg: met 2 kinderen 2 stuks fruit per dag is zo’n 3000 stuks fruit. Dus dat zou in de 2000-euro berekening neerkomen op 0,66 euro per stuk fruit…

Groente + fruit voor 2 personen = ~2,74 pp per dag. Daar kan je met een beetje slim inkopen zeker onder blijven. Behalve als je jaarrond verse frambozen eet.

[CornermanNL]

Wozmro schreef op donderdag 22 september 2022 @ 07:54:
Ja, het lijkt mij best wel een interessant onderzoeksonderwerp:

Welke gevolgen heeft de energiecrisis op de algemene fysieke en mentale gezondheid van de mens?

Als je financiële stress hebt dan zal het mentale aspect waarschijnlijk minder ok zijn.

Het fysieke kan misschien wat positiever evolueren doordat je minder warm stookt, misschien wat minder en anders gaat eten,...

Er is al een en ander aan onderzoek gedaan naar de impact van financiele stress op het IQ , dat daalt en je bent minder in staat heldere op feiten gebaseerde beslissingen te nemen. Armoede heeft sowieso een groot effect op de gezondheid. Laatst een stuk over de straatdokter in Rotterdam in de Volkskrant die daar op inging. Er was een patient die alleen patat at, en de kinderen dus ook. Ze kan dan wel beginnen over gezonde voeding maar de problemen liggen elders.

Gezondheid en het nastreven ervan hebben een correlatie met tijd. Ik sport veel omdat mijn lichamelijke fitheid voor een groot deel bepaald hoe goed ik ben gedurende de dag. Maar daarvoor heb ik behoorlijk wat tijd nodig.

Als ik 12 uurs diensten aan een productielijn zou werken voor weinig geld zou ik niet in de gelegenheid zijn om zoveel aandacht te besteden aan mijn fysieke en mentale gezondheid. En ook geen geld voor goede voeding en de spullen om te sporten.

FO nastreven gaat bij mij dus vooral over nu tijd kunnen investeren in zaken die belangrijk voor mij zijn. Een van de redenen dat ik ook geen einddatum heb gesteld en geen moment heb gekozen om te stellen nu ben ik FO en ga ik met pensioen. Ik blijf gewoon werken, maar dat is ook een luxe optie. Ik heb kunnen kiezen voor deeltijd werk (deels door omstandigheden) en heb mij kunnen richten op de voor mij belangrijke dingen.

Had ik geen FO pot achter de hand dan was het een heel ander verhaal geweest. Ik kon op het juiste moment tijd kopen om actief aan mijn gezondheid te werken. Dat was mijn project op dat moment. Veel van de mensen waarmee ik toen in revalidatie zat hadden de luxe niet. Die kwamen dus niet vooruit of weer in de problemen zodra ze de wereld weer in moesten.

Buiten de ontspanningsmomenten, beetje tv kijken, boek lezen vul maar in, en dat soort zaken heb ik ook geen hobby's meer. Ik zie het als projecten en vang het als werk aan. Omdat dat leidt tot resultaat. Zo stel ik ook niets meer uit wat ik leuk vind om te doen.

Waar ik vroeger meer kocht voor hobby's is het nu gericht op tijd maken voor die hobby en er serieus mee bezig zijn. En dat werkt voor mij heel goed. Tijd is voor mij de leidende factor geworden. En dat is een enorme luxe.

[Orangelights23]

de Peer schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 09:24:
[...]

Dat lijkt me nogal optimistisch. Deze peer is kritisch .
-In de winter moet je vermoedelijk alsnog inkopen?
-2 stuks fruit en wat groente per dag per persoon, loopt dat echt op tot 2000 euro per jaar?

Als het echt klopt vind ik het zeer netjes. Juist daarom ben ik wel benieuwd naar de onderbouwing, kunnen we misschien van leren.

Of verkoop je het ook soms?

Ik woon in Noorwegen en groente en fruit is hier belachelijk duur. We betalen makkelijk drie keer zoveel per maand aan boodschappen dan in Nederland. Dus dit is al snel bespaard.

We hebben een huis met een aardig stuk grond en er stond al een kas op met zonnepanelen toen we het kochten, dus dat maakt het makkelijker. Maar vergeet niet dat in Nederland elke vierkante meter aan moestuin ook al rond de 150 euro bespaart per jaar.

[Rubbergrover1]

Orangelights23 schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 11:00:
[...]


Ik woon in Noorwegen en groente en fruit is hier belachelijk duur. We betalen makkelijk drie keer zoveel per maand aan boodschappen dan in Nederland. Dus dit is al snel bespaard.

Dat scheelt inderdaad een stuk. Dan is de besparing van eigen kweek ook fors groter.

We hebben een huis met een aardig stuk grond en er stond al een kas op met zonnepanelen toen we het kochten, dus dat maakt het makkelijker. Maar vergeet niet dat in Nederland elke vierkante meter aan moestuin ook al rond de 150 euro bespaart per jaar.

Op dat laatste valt heel wat af te dingen, maar daar zijn al vele discussies over gevoerd. Bij een moestuin op grotere schaal valt de besparing per m2 een heel stuk lager uit. En daarnaast moet je uiteraard ook die grond hebben.

In een gebied waar grond goed en relatief goedkoop voor handen is en waar de groentes en fruit duur zijn, daar zal een moestuin al snel "winstgevend" zijn. Maar in de Nederlandse situatie is het vaak puur vanuit financieel oogpunt minder rooskleurig.

Maar vaak zal het samenhangen met andere 'wensen'. Een grote tuin zal vaak niet alleen zijn vanuit economisch perspectief, maar ook om bv meer ruimte te hebben, zowel letterlijk als figuurlijk. En om bv. verder van de buren af te zitten. Als je dan toch een groot stuk grond hebt, dan schept een moestuin voor veel mensen veel meer voldoening dan een grote lap gazon. En het levert je ook wat op.

[Orangelights23]

superkoex9 schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 08:53:
[...]


Ik ben wel benieuwd of je ook echt toegeeft naar die datum. Zelf heb ik het gevoel dat financiële planning met die nauwkeurigheid lastig is. Niet zozeer door mijn eigen gedrag/aandeel maar wel door het aandeel van de overheid die, op zn zachts gezegd, nogal onbetrouwbaar is.

Kijk bijvoorbeeld naar de Wet Hillen die promoot om je woning af te betalen. Na enkele jaren wordt ie afgebouwd en plots ook nog versneld. Dat geeft aardig wat extra lasten. Zo ook het anders belasten van vermogen waar nog geen definitieve regeling voor is.

Ik heb het gelukt dat ik overal potjes heb staan, wat in een paar bv’s, in een appartementje. Plus het huidige salaris zorgen dat ik veel kan beleggen, waardoor de 53 jaar de worst case scenario is. Denk dat ik tegen die tijd weer in een ander land woon, dus ik ben gewend om onzekerheid in te bouwen in de berekeningen.

[superkoex9]

Orangelights23 schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 15:14:
[...]


Ik heb het gelukt dat ik overal potjes heb staan, wat in een paar bv’s, in een appartementje. Plus het huidige salaris zorgen dat ik veel kan beleggen, waardoor de 53 jaar de worst case scenario is. Denk dat ik tegen die tijd weer in een ander land woon, dus ik ben gewend om onzekerheid in te bouwen in de berekeningen.

Helder, dus niet zozeer een vast punt maar meer een worst case scenario. Zelf pak ik dus geen vaste datum/vast bedrag. Ik probeer wel een FO mindset na te streven: ik denk na over wat ik belangrijk vind en over wat ik koop, zal niet snel geld uitgeven aan iets wat ik een prul vind en investeer het geld wat ik overhoud.

Wmb ook tweeledig doel: zowel fma/fo als een stuk verantwoorder leven. Je zal me voor gebruiksartikelen nooit bij de action vinden(geen uitnodiging om nou juist dat ene fatsoenlijke item aan te wijzen). Ik kies er dan voor om iets fatsoenlijks te halen wat een tijd mee gaat, ik heb immers al de afweging gemaakt of ik het echt nodig heb.
Voor verbruiksartikelen daarentegen ga ik welnaar de action. Die zijn daar vaak goedkoop te halen.

[JURIST]

Zoals eerder al eens besproken, het (economisch) klmaat wordt er niet gunstiger op voor vermogensopbouw. De torenhoge inflatie zorgt ervoor dat je in de toekomst meer nodig hebt en alle assetprijzen staan onder druk.
En misschien herkenbaar, dat voelt als FO-er ondanks de lange termijn strategie toch enigszins onbehaaglijk, alsof het een paar jaar uitzitten wordt.

De oplopende rente zet de markten zwaar onder druk en het gaat nog wel twee jaar duren voordat de inflatiedoelstelling voor de FED en ECB weer in beeld komt en dan zijn we al een recessie verder. Aandelen zijn op lange termijn in principe een goede hedge voor inflatie, maar daar is voorlopig geen sprake van. Gecorrigeerd voor inflatie is de terugval nog groter.

Ik koop maandelijks voor een paar /k aandelen bij, ook om het aandeel aandelen/TV op lange termijn te verhogen tot 50% (verder 30% vastgoed en 20% anders w.o. spaargeld) en bij lagere koersen koop je natuurlijk goedkoper in. Ik ben ook niet niet van plan direct te wijzigen en heb ook nog wel een paar jaar te gaan tot FO/FIRE, maar je blijft altijd kijken of bijsturing nodig is.

Wat voor perspectieven zien jullie voor de komende 1-2-3 jaar in het licht van FO?

[R.van.M]

JURIST schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 12:33:
Zoals eerder al eens besproken, het (economisch) klmaat wordt er niet gunstiger op voor vermogensopbouw. De torenhoge inflatie zorgt ervoor dat je in de toekomst meer nodig hebt en alle assetprijzen staan onder druk.
En misschien herkenbaar, dat voelt als FO-er ondanks de lange termijn strategie toch enigszins onbehaaglijk, alsof het een paar jaar uitzitten wordt.

De oplopende rente zet de markten zwaar onder druk en het gaat nog wel twee jaar duren voordat de inflatiedoelstelling voor de FED en ECB weer in beeld komt en dan zijn we al een recessie verder. Aandelen zijn op lange termijn in principe een goede hedge voor inflatie, maar daar is voorlopig geen sprake van. Gecorrigeerd voor inflatie is de terugval nog groter.

Ik koop maandelijks voor een paar /k aandelen bij, ook om het aandeel aandelen/TV op lange termijn te verhogen tot 50% (verder 30% vastgoed en 20% anders w.o. spaargeld) en bij lagere koersen koop je natuurlijk goedkoper in. Ik ben ook niet niet van plan direct te wijzigen en heb ook nog wel een paar jaar te gaan tot FO/FIRE, maar je blijft altijd kijken of bijsturing nodig is.

Wat voor perspectieven zien jullie voor de komende 1-2-3 jaar in het licht van FO?

Nog niet heel lang geleden hadden we het over de situatie van langdurige lage inflatie en lage rendementen. In 2010 over hoe de huizenmarkt nooit meer zou herstellen en in 2008 dat technologie aandelen nooit meer terug zouden komen op een bepaald niveau.

Ook deze situatie gaat weer voorbij. Juist in dit soort moment dat iedereen nerveus is moet je vasthouden aan je strategie en geen nieuwe beslissingen nemen. Juist bij nervositeit of paniek gaan mensen de zaken verkopen die al hard gedaald zijn (sell low) en kopen dingen bij die juist stabiel lijken (buy high).

[MneoreJ]

JURIST schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 12:33:
Wat voor perspectieven zien jullie voor de komende 1-2-3 jaar in het licht van FO?

Geen. Je plant FO niet voor 1-2-3 jaar. Ik bedoel, natuurlijk kun je nog eens kritisch kijken naar of je niet nog meer in uitgaven kunt snijden, of je inkomen kunt verhogen, maar dat was het dan ook wel. Zolang je altijd in de situatie zit dat FO zijn een luxe is, en niet iets waar je de klok op gelijk hebt gezet zodat je in een groot zwart gat valt als de sterren niet op het juiste tijdstip op een lijn staan, is er vrij weinig aan de hand.

Pas als je gaat denken dat het altijd zo gaat blijven, dat koersen alleen nog maar omlaag gaan, dat inflatie bij 10% blijft, dat je salaris nooit meer omhoog gaat, ja dan is het perspectief simpelweg dat je nooit FO gaat worden, maar de basisaanname onder het hele idee van FO is dat de normale situatie rendement op lange termijn is. Die aanname houdt misschien ooit een keer op hout te snijden, maar niet puur op grond van wat de economie nu doet.

[Remco d]

Ik ben net begonnen met inleggen. Is een eventuele flinke recessie komend jaar dan juist een voordeel voor mij op lange termijn? Zo had ik het bedacht.

[MneoreJ]

Remco d schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 13:26:
Ik ben net begonnen met inleggen. Is een eventuele flinke recessie komend jaar dan juist een voordeel voor mij op lange termijn? Zo had ik het bedacht.

Ja dat kan, maar hoeft niet. Op de bodem inkopen is natuurlijk ideaal, maar je weet niet of dat nu is. Als je nu koopt kan het best nog een keer flink omlaag gaan, zodat het lang duurt voordat je weer break-even bent -- mogelijk heel lang. Had je dat nu maar geweten en nog een jaartje gewacht!

Op jezelf inpraten dat als de aandelen laag staan je goedkoop inkoopt heeft enige psychologische waarde, maar dat was het dan ook wel. Het echte vertrouwen zou moeten komen door te denken dat je aandelen op de zeer lange termijn (decennia) positief gaan renderen.

[Deveon]

JURIST schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 12:33:
Wat voor perspectieven zien jullie voor de komende 1-2-3 jaar in het licht van FO?

De planning was om de komende jaren agressief te beleggen met stockpicks maar ga gezien de recessie eerder over op passief beleggen (maandelijks in ETFs ongeacht de markt), misschien in de loop van volgend jaar met 20-25% van de inleg toch proberen de markt te verslaan met tech en crypto.

[Rubbergrover1]

MneoreJ schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 13:26:
[...]

Geen. Je plant FO niet voor 1-2-3 jaar. Ik bedoel, natuurlijk kun je nog eens kritisch kijken naar of je niet nog meer in uitgaven kunt snijden, of je inkomen kunt verhogen, maar dat was het dan ook wel.

Daar ben ik het niet helemaal mee eens. Mijn keus voor 'sparen' of beleggen hangt ook samen met het te verwachten rendement. Als de rente tijdelijk flink hoog wordt, dan kan het zijn dat je ook lange termijn deposito's etc. tegen een zeer interessante rente kunt afsluiten. Daardoor kun je kiezen voor een bijsturing in die verhouding. Ik houd daarom met een schuin oog in die rentes in de gaten.

(Zo zit ik nu ongeveer halverwege een 25 jaars deposito tegen 4,8% rente. Daar heb ik toen maar een klein bedrag in gestopt, maar dat vind ik toch best een leuke deal voor een deel van mijn risicoloos geld.)

[ Voor 3% gewijzigd door Rubbergrover1 op 24-09-2022 13:42 ]

[TheDudez]

superkoex9 schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 08:53:
[...]


Ik ben wel benieuwd of je ook echt toegeeft naar die datum. Zelf heb ik het gevoel dat financiële planning met die nauwkeurigheid lastig is. Niet zozeer door mijn eigen gedrag/aandeel maar wel door het aandeel van de overheid die, op zn zachts gezegd, nogal onbetrouwbaar is.

Kijk bijvoorbeeld naar de Wet Hillen die promoot om je woning af te betalen. Na enkele jaren wordt ie afgebouwd en plots ook nog versneld. Dat geeft aardig wat extra lasten. Zo ook het anders belasten van vermogen waar nog geen definitieve regeling voor is.

Je moet ook zorgen dat je passieve inkomen blijft groeien dan is er niks aan de hand. Mensen die geen passieve inkomen op bouwen gaan waarschijnlijk op een gegevensmoment nat. Je hebt 2 soorten FO mensen zeer zuinige mensen (beetje links) en je hebt fo mensen die proberen zoveel mogelijk passieve inkomen op te bouwen. (beetje rechts mensen huurinkomsten)

[finsdefis]

TheDudez schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 13:56:
[...]

Je moet ook zorgen dat je passieve inkomen blijft groeien dan is er niks aan de hand. Mensen die geen passieve inkomen op bouwen gaan waarschijnlijk op een gegevensmoment nat. Je hebt 2 soorten FO mensen zeer zuinige mensen (beetje links) en je hebt fo mensen die proberen zoveel mogelijk passieve inkomen op te bouwen. (beetje rechts mensen huurinkomsten)

Die politieke typering is niet echt constructief hier en bovenal redelijk zwart/wit, aangezien verreweg de meeste mensen zowel snijden in de uitgaven als inkomsten proberen te verhogen. Ongetwijfeld zouden veel vastgoedmagnaten/ondernemers FO zijn als ze dat zouden willen, maar dat zit vaak toch niet in de mindset. Overigens geen waardeoordeel.

Ook zonder passieve inkomsten kun je FO bereiken, maar dan moet je wel enorm veel sparen (al helemaal in deze tijd). Bovenal leveren de meeste aandelen(-fondsen) ook passieve inkomsten op in de vorm van dividend. En met de veranderende omstandigheden rondom het verhuren kan ik me voorstellen dat de meeste kleinschalige huisjesmelkers (om maar even te chargeren) ook andere opties gaan verkennen.

Ik durf ook wel te betwisten dat je huurinkomsten kunt kwalificeren als passief. Met name in het huidige klimaat zou ik me wel zorgen maken om de blijvende winstgevendheid, natuurlijk ook afhankelijk van je aankoopmoment. Het scheelt nogal of je voor 110k een flatje kon kopen in 2015 tegenover recentelijk met 8% overdrachtsbelasting hetzelfde flatje kopen voor 230k en een hogere rente met potentiële huurplafonds in het verschiet.

[MneoreJ]

Rubbergrover1 schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 13:41:
Daar ben ik het niet helemaal mee eens. Mijn keus voor 'sparen' of beleggen hangt ook samen met het te verwachten rendement. Als de rente tijdelijk flink hoog wordt, dan kan het zijn dat je ook lange termijn deposito's etc. tegen een zeer interessante rente kunt afsluiten. Daardoor kun je kiezen voor een bijsturing in die verhouding. Ik houd daarom met een schuin oog in die rentes in de gaten.

(Zo zit ik nu ongeveer halverwege een 25 jaars deposito tegen 4,8% rente. Daar heb ik toen maar een klein bedrag in gestopt, maar dat vind ik toch best een leuke deal voor een deel van mijn risicoloos geld.)

OK, ik had er nog een derde item aan toe kunnen voegen: je kunt schuiven met je investeringen, als je een strategie aanhoudt anders dan strikt buy-and-hold. Dit komt linksom of rechtsom echter neer op het timen van de markt, iets wat in dit topic toch al vaak als vloeken in de kerk wordt gezien. Overigens geen waardeoordeel, want ik doe het zelf ook. Dit valt voor mij alleen niet onder "plannen voor 1-2-3 jaar", want die strategie is (hopelijk) al lang van tevoren uitgestippeld.

Als je als strategie dus hebt "kijk naar wat de rente van deposito's doen en als dit X% is stap dan daar in, want dat is een betere rendement/risicoverhouding" dan pas je die als het goed is altijd toe en is het geen ommezwaai op de korte termijn. Als je op elk gegeven moment volledig opnieuw gaat bedenken wat je gaat doen op basis van wat dan toevallig aan de hand is met inflatie en rendementen daarentegen wordt het natuurlijk al dubieuzer (en het slaapt mogelijk ook een stuk minder lekker, als je daar gevoelig voor bent).

[ Voor 8% gewijzigd door MneoreJ op 24-09-2022 14:43 ]

[superkoex9]

TheDudez schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 13:56:
[...]

Je moet ook zorgen dat je passieve inkomen blijft groeien dan is er niks aan de hand. Mensen die geen passieve inkomen op bouwen gaan waarschijnlijk op een gegevensmoment nat. Je hebt 2 soorten FO mensen zeer zuinige mensen (beetje links) en je hebt fo mensen die proberen zoveel mogelijk passieve inkomen op te bouwen. (beetje rechts mensen huurinkomsten)

Zonder in de links rechts discussie mee te gaan. Wat bedoel je met passief inkomen? Gaat het dan puur om huurinkomsten want ook daarvoor lijken nieuwe regels te komen.
Dus ook een puntenstelsel voor particuliere verhuur tot een bepaald bedrag. Heb je zojuist een appartement voor de verhuur gekocht, met 8% overdrachtsbelasting om op een rendement van zeg 5% uit te komen met een huur van 1500. Gaat de overheid "plots" b palen dat er een puntenstelsel komt waarin wordt bepaald dat je nog 1150 mag vragen waardoor je een negatief rendement hebt.

Het ging me dus juist om dit soort zaken die vaker zijn voorgekomen: zoals bijvoorbeeld de Wet Hillen of de aanpassing van de vrh. De overheid is veelal voor de langere termijn een onbetrouwbare partner waar je aan vast zit zolang je niet wil emigreren.

[JURIST]

MneoreJ schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 13:26:
[...]

Geen. Je plant FO niet voor 1-2-3 jaar. Ik bedoel, natuurlijk kun je nog eens kritisch kijken naar of je niet nog meer in uitgaven kunt snijden, of je inkomen kunt verhogen, maar dat was het dan ook wel. Zolang je altijd in de situatie zit dat FO zijn een luxe is, en niet iets waar je de klok op gelijk hebt gezet zodat je in een groot zwart gat valt als de sterren niet op het juiste tijdstip op een lijn staan, is er vrij weinig aan de hand.

Pas als je gaat denken dat het altijd zo gaat blijven, dat koersen alleen nog maar omlaag gaan, dat inflatie bij 10% blijft, dat je salaris nooit meer omhoog gaat, ja dan is het perspectief simpelweg dat je nooit FO gaat worden, maar de basisaanname onder het hele idee van FO is dat de normale situatie rendement op lange termijn is. Die aanname houdt misschien ooit een keer op hout te snijden, maar niet puur op grond van wat de economie nu doet.

Het klopt natuurlijk dat je FO niet plant voor een paar jaar, ik ben zelf ook al 10 jaar met FO bezig en kan pensioen overbruggen. Uitgaven zijn al geoptimaliseerd en spaarquote is relatief hoog.
Iedereen met een beetje ervaring weet dat er mindere tijden zijn en dat je lange termijnkoers bepalend is, de trading-emotie curve hangt hier ook aan de muur.
Het is ook niet zo dat ik niet meer zie zitten, het gaat vooral om bijsturen en optimaliseren.
Met de hoge inflatie en afkoelende economie verandert het speelveld van risiso en rendement wel en dat kan nog wel even duren. In die context zie ik het vooral.

[R.van.M]

MneoreJ schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 14:31:
[...]

OK, ik had er nog een derde item aan toe kunnen voegen: je kunt schuiven met je investeringen, als je een strategie aanhoudt anders dan strikt buy-and-hold. Dit komt linksom of rechtsom echter neer op het timen van de markt, iets wat in dit topic toch al vaak als vloeken in de kerk wordt gezien. Overigens geen waardeoordeel, want ik doe het zelf ook. Dit valt voor mij alleen niet onder "plannen voor 1-2-3 jaar", want die strategie is (hopelijk) al lang van tevoren uitgestippeld.

Als je als strategie dus hebt "kijk naar wat de rente van deposito's doen en als dit X% is stap dan daar in, want dat is een betere rendement/risicoverhouding" dan pas je die als het goed is altijd toe en is het geen ommezwaai op de korte termijn. Als je op elk gegeven moment volledig opnieuw gaat bedenken wat je gaat doen op basis van wat dan toevallig aan de hand is met inflatie en rendementen daarentegen wordt het natuurlijk al dubieuzer (en het slaapt mogelijk ook een stuk minder lekker, als je daar gevoelig voor bent).

En wat is je regel dan? Bij welk % stap jij weer in depositos?

[MneoreJ]

JURIST schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 14:51:
Het is ook niet zo dat ik niet meer zie zitten, het gaat vooral om bijsturen en optimaliseren.
Met de hoge inflatie en afkoelende economie verandert het speelveld van risiso en rendement wel en dat kan nog wel even duren. In die context zie ik het vooral.

De grote vraag is natuurlijk in hoeverre het speelveld dan verandert, en hoe lang dan. Dat komt al snel neer op naar de glazen bol turen en ik heb zelf niet zoveel vertrouwen in de economie als wetenschap dat ik hier betrouwbare experts voor kan aanwijzen (laat staan dat ik het zelf ben).

R.van.M schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 14:52:
En wat is je regel dan? Bij welk % stap jij weer in depositos?

Ik bid in de kerk van dual momentum (Antonacci): als de S&P of de aandelen ex-US de afgelopen 12 maanden netto positief rendement heeft gedraaid zit ik daar in, als obligaties dat hebben gedaan dan daar, indien geen van beiden (zoals nu) dan cash. Eens per maand kijken we wat er met de aankoop moet gebeuren. Zoals het er nu naar uitziet wordt het volgende maand ook weer gewoon een storting op de spaarrekening. Met deposito's doe ik niks omdat ik dan niet kan schakelen, dat rendement geef je op in ruil voor flexibiliteit.

Ik zeg er nadrukkelijk bij dat ik niet vind dat anderen het dus zo zouden moeten doen, of dat deze strategie bewezen goed werkt op lange termijn voor mij (want zo lang zit ik er helemaal niet in). Ik ben dan ook altijd een beetje terughoudend als er vragen komen van de vorm "hoe zien jullie het het komende jaar", want dan zou iemand op zoek kunnen zijn naar het ei van Columbus en dat is er niet (en ik ben geen Columbus).

[Rubbergrover1]

MneoreJ schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 14:31:
[...]

OK, ik had er nog een derde item aan toe kunnen voegen: je kunt schuiven met je investeringen, als je een strategie aanhoudt anders dan strikt buy-and-hold. Dit komt linksom of rechtsom echter neer op het timen van de markt, iets wat in dit topic toch al vaak als vloeken in de kerk wordt gezien.

Dat vind ik niet. Niet alles wat afwijkt van buy and hold is meteen timen van de makt. Je kunt bv ook bewust kiezen voor het periodiek herschikken van je portefeuille om de verhouding aandelen-andere assets op peil te houden. Dat schuiven zie ik ook niet als timen van de markt.

Ik denk dat veel mensen simpelweg automatisch maandelijks bedrag X naar een van de bekende etf's overmaken en eventueel bedrag y naar bv een spaarrekening (of wat anders). Dar is 'ooit' bedacht in een situatie waarin bv de rente 0 was. Als je gedachten zijn dat die omstandigheden veranderen, dan vind ik het niet vreemd dat je ook die automatische overschrijvingen 'herijkt'.

Als je als strategie dus hebt "kijk naar wat de rente van deposito's doen en als dit X% is stap dan daar in, want dat is een betere rendement/risicoverhouding" dan pas je die als het goed is altijd toe en is het geen ommezwaai op de korte termijn. Als je op elk gegeven moment volledig opnieuw gaat bedenken wat je gaat doen op basis van wat dan toevallig aan de hand is met inflatie en rendementen daarentegen wordt het natuurlijk al dubieuzer (en het slaapt mogelijk ook een stuk minder lekker, als je daar gevoelig voor bent).

Ik denk dat veel mensen een 'bandbreedte' hebben waarbinnen ze zich aan de vooraf bedachte verdeling houden. Maar dat ze een herverdeling kunnen maken als hier grote veranderingen in komen. Dat zal zelden expliciet in exacte als-dan regeltjes zijn gegoten, maar zal wel meespelen.

[Sissors]

finsdefis schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 14:24:
[...]


Ook zonder passieve inkomsten kun je FO bereiken, maar dan moet je wel enorm veel sparen (al helemaal in deze tijd). Bovenal leveren de meeste aandelen(-fondsen) ook passieve inkomsten op in de vorm van dividend.

Valt nog wat mee in Nederland. Als in, het blijven hoge bedragen hoor, maar door onze goede pensioenen en AOW, is het zeker niet onmogelijk om bijvoorbeeld 10 jaaruitgaven gewoon te sparen, en dan 10 jaar eerder te stoppen met werken. Uiteraard wel rekening houden met dat je ook minder pensioen opbouwt.

[phantom09]

Orangelights23 schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 15:14:
[...]


Ik heb het gelukt dat ik overal potjes heb staan, wat in een paar bv’s, in een appartementje. Plus het huidige salaris zorgen dat ik veel kan beleggen, waardoor de 53 jaar de worst case scenario is. Denk dat ik tegen die tijd weer in een ander land woon, dus ik ben gewend om onzekerheid in te bouwen in de berekeningen.

Wat bedoel je met worste case scenario? Kun je dit nader verklaren?
Dat je uitgaven (als je FO bent) flink gaan stijgen met 50%? Of dat je investeringen dalen met 30%?

[Orangelights23]

Sissors schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 16:27:
[...]

Valt nog wat mee in Nederland. Als in, het blijven hoge bedragen hoor, maar door onze goede pensioenen en AOW, is het zeker niet onmogelijk om bijvoorbeeld 10 jaaruitgaven gewoon te sparen, en dan 10 jaar eerder te stoppen met werken. Uiteraard wel rekening houden met dat je ook minder pensioen opbouwt.

Niets is onmogelijk, maar even 10 keer je jaaruitgaven sparen? Ik vond het al lastig om in vijf jaar een ton te sparen. Als je heel somber leeft en na je eerder pensioen somber blijft leven, dan moet het misschien enigszins lukken, maar dit is verreweg voor het grootste deel van de Nederlanders (je weet wel, dat deel dat van salaris tot salaris leeft) praktisch niet haalbaar.

@phantom09
Worst case als in het scenario waar wat zaken anders lopen dan verwacht. Volgens huidig planning wordt het met 48 jaar, maar wil me daar niet te veel op blindstaren.

[ Voor 10% gewijzigd door Orangelights23 op 24-09-2022 17:06 ]

[phantom09]

superkoex9 schreef op vrijdag 23 september 2022 @ 19:52:
[...]


Helder, dus niet zozeer een vast punt maar meer een worst case scenario. Zelf pak ik dus geen vaste datum/vast bedrag. Ik probeer wel een FO mindset na te streven: ik denk na over wat ik belangrijk vind en over wat ik koop, zal niet snel geld uitgeven aan iets wat ik een prul vind en investeer het geld wat ik overhoud.

Wmb ook tweeledig doel: zowel fma/fo als een stuk verantwoorder leven. Je zal me voor gebruiksartikelen nooit bij de action vinden(geen uitnodiging om nou juist dat ene fatsoenlijke item aan te wijzen). Ik kies er dan voor om iets fatsoenlijks te halen wat een tijd mee gaat, ik heb immers al de afweging gemaakt of ik het echt nodig heb.
Voor verbruiksartikelen daarentegen ga ik welnaar de action. Die zijn daar vaak goedkoop te halen.

Gebruiksartikelen zijn niet goed bij de action? Ik heb o.a. gekocht:

-Joggingspak
-inlegzolen voor de schoenen
-LED lampen
-fietsbanden
-fiets binnen banden
-Fiets lamp voor voor en achter
-waterspuit fles
-lang geleden een mini friteuse

Ik kan niet zeggen dat ze van slechte kwaliteit zijn. De friteuse is kapot na een jaar of 5, kwaliteit daarvan is dus wat minder, maar de rest is ok.

[Magpie]

@JURIST Voor nu is het niet zo leuk met ruim 10% negatief rendement bovenop de inflatie. Key is om opdrachten te houden en als dat niet meer lukt snijden in de uitgaven en goedkoper betaald werk vinden. Bij een echt diepe recessie a la jaren '30 hebben we sowieso een probleem, ook met hele diepe zakken is het moeilijk om je daartegen te wapenen. Wellicht worden we dan gedwongen FO met een smalle beurs.

Voorlopig zit ik op het schema dat de verliezen uit de beleggingen begin van dit jaar weer met nieuwe inleg aangevuld kunnen worden. Maar de toekomst is hoogst onzeker, zoals altijd, maar nu helemaal.

[TheDudez]

superkoex9 schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 14:49:
[...]


Zonder in de links rechts discussie mee te gaan. Wat bedoel je met passief inkomen? Gaat het dan puur om huurinkomsten want ook daarvoor lijken nieuwe regels te komen.
Dus ook een puntenstelsel voor particuliere verhuur tot een bepaald bedrag. Heb je zojuist een appartement voor de verhuur gekocht, met 8% overdrachtsbelasting om op een rendement van zeg 5% uit te komen met een huur van 1500. Gaat de overheid "plots" b palen dat er een puntenstelsel komt waarin wordt bepaald dat je nog 1150 mag vragen waardoor je een negatief rendement hebt.

Het ging me dus juist om dit soort zaken die vaker zijn voorgekomen: zoals bijvoorbeeld de Wet Hillen of de aanpassing van de vrh. De overheid is veelal voor de langere termijn een onbetrouwbare partner waar je aan vast zit zolang je niet wil emigreren.

Je hebt veel meer passive inkomen, online foto's, verkopen, dividend (is wel heel weinig), online boek verkopen, templates verkopen, trainingen, crowdfunding, pasive inkomen houdt in weinig werk.

[Rubbergrover1]

Orangelights23 schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 17:03:
[...]

Niets is onmogelijk, maar even 10 keer je jaaruitgaven sparen? Ik vond het al lastig om in vijf jaar een ton te sparen. Als je heel somber leeft en na je eerder pensioen somber blijft leven, dan moet het misschien enigszins lukken, maar dit is verreweg voor het grootste deel van de Nederlanders (je weet wel, dat deel dat van salaris tot salaris leeft) praktisch niet haalbaar.

Die eerste ton is het lastigste. Dat zal lang niet iedereen in 5 jaar lukken. Maar als dat in 10 jaar lukt, dan heb je na 30 jaar 3 ton, nog zonder rendement. Met rendement kom je algauw op het dubbele of meer. Als je bv 40k per jaar aan uitgaven hebt, dan heb je aan 4 ton genoeg om 10 jaar vooruit te kunnen. Dus die 10 jaar uitgaven bij elkaar sparen zullen m.i. meer mensen kunnen dan je denkt. Of ze dat willen is een andere vraag (zowel uitgaven als spaarquote erop aanpassen.)

[Sissors]

Orangelights23 schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 17:03:
[...]

Niets is onmogelijk, maar even 10 keer je jaaruitgaven sparen? Ik vond het al lastig om in vijf jaar een ton te sparen.

Daarom is de gemiddelde persoon dus niet FO. Maar jij spaarde in vijf jaar een ton. Je wil tien jaar eerder met pensioen, dus op je 57ste. Als je vanaf 32ste spaarde, heb je op jouw tempo vijf ton. Netto. Meer dan zat voor die tien jaar.

En anders ga je vijf jaar eerder met pensioen. Maar wel investeren maakt het makkelijker, maar zeker niet makkelijk. In beide gevallen moet je keuzes maken.

[MneoreJ]

Orangelights23 schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 17:03:
maar dit is verreweg voor het grootste deel van de Nederlanders (je weet wel, dat deel dat van salaris tot salaris leeft) praktisch niet haalbaar.

Je moet hierbij onderscheid maken tussen het gedeelte dat noodgedwongen van salaris tot salaris leeft (omdat ze niet meer verdienen, niet meer kunnen verdienen en kosten hebben die ze niet kunnen verlagen, al dan niet omdat ze niet kunnen investeren in die kosten verlagen) en het gedeelte dat van salaris tot salaris leeft uit gewoonte, omdat geld dat er is naar hun gevoel ook op moet, want sparen is suf, je leeft maar één keer, je kunt het niet meenemen, morgen kun je wel onder een auto komen, enzovoort.

Die eerste groep is weinig benijdenswaardig, maar niet de meerderheid. Als je beide groepen bij elkaar gooit zul je vast het grootste deel van de Nederlanders wel bij elkaar hebben, maar voor die laatste groep is het wel haalbaar, het gaat alleen niet vanzelf.

[superkoex9]

TheDudez schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 17:38:
[...]

Je hebt veel meer passive inkomen, online foto's, verkopen, dividend (is wel heel weinig), online boek verkopen, templates verkopen, trainingen, crowdfunding, pasive inkomen houdt in weinig werk.

Oke dan begreep ik je even verkeerd.
Maar een deel van je voorbeelden valt voor mij niet onder passief inkomen. Verkopen van zaken zorgt er imo voor dat je er werk aan hebt. Klanten stellen vragen, hebben klachten, etc. Wmb is passief dus vrij van werk.

Vandaar ook mijn inzet op etf. Met het automatisch herbeleggen van dividend is er voor mij geen werk meer. Uiteraard is dat een persoonlijke keuze en afhankelijk van verschillende factoren.

[phantom09]

Sissors schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 16:27:
[...]

Valt nog wat mee in Nederland. Als in, het blijven hoge bedragen hoor, maar door onze goede pensioenen en AOW, is het zeker niet onmogelijk om bijvoorbeeld 10 jaaruitgaven gewoon te sparen, en dan 10 jaar eerder te stoppen met werken. Uiteraard wel rekening houden met dat je ook minder pensioen opbouwt.

Lijkt mij niet verstandig. Stel dat het om wat voor reden toch tegen zit door bijvoorbeeld extra uitgaven in die 10 jaar. Dan heb je minder dan 10 jaar aan geld. Moet je of gaan bezuinigen of weer gaan werken (eventueel parttime).

Ik zou voor elk jaar dat ik eerder met pensioen ga 2 keer de jaarlijkse behoefte hebben klaar liggen.

[finsdefis]

MneoreJ schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 19:15:
[...]

Je moet hierbij onderscheid maken tussen het gedeelte dat noodgedwongen van salaris tot salaris leeft (omdat ze niet meer verdienen, niet meer kunnen verdienen en kosten hebben die ze niet kunnen verlagen, al dan niet omdat ze niet kunnen investeren in die kosten verlagen) en het gedeelte dat van salaris tot salaris leeft uit gewoonte, omdat geld dat er is naar hun gevoel ook op moet, want sparen is suf, je leeft maar één keer, je kunt het niet meenemen, morgen kun je wel onder een auto komen, enzovoort.

Die eerste groep is weinig benijdenswaardig, maar niet de meerderheid. Als je beide groepen bij elkaar gooit zul je vast het grootste deel van de Nederlanders wel bij elkaar hebben, maar voor die laatste groep is het wel haalbaar, het gaat alleen niet vanzelf.

Goed onderscheid inderdaad. Waar precies de grens ligt kun je ook nog wel over discussiëren, bijvoorbeeld bepaalde vormen van bezit die lastig af te staan zijn zoals huisdieren of een goedkoop barrel met duur onderhoud waarmee je i.i.g. mobiel blijft. Of dure/ongezonde verslavende gewoontes zoals gokken, alcohol, roken, fastfood, social media i.c.m. koopzucht, etc.

Het kunnen vasthouden aan een FO mindset is vaak ook al een luxe die deels uit geluk en deels uit eigen invloed voortkomt. De ironie wil dat best wat mensen die met FO bezig zijn juist erkennen dat zij veel geluk hebben gehad en dat veel mensen om mij heen die met redelijke salarissen alsnog paycheck-to-paycheck leven zo hameren op de maakbaarheid van je eigen succes. Vind dat toch wel apart eigenlijk.

In ons geval zijn er al minstens 3 belangrijke momenten van 'geluk' te bespeuren toen wij van salaris naar salaris leefden of zelfs even geen salaris hadden:
- via-via een baan vinden terwijl er nauwelijks werk te vinden was na mijn afstuderen (2013)
- net op het juiste moment goedkoop een nieuwbouwhuis kunnen kopen dat bij verkoop in waarde verdubbeld is, waardoor we niet verbannen zijn naar particuliere huur (2014)
- mijn vrouw die 3 rotbaantjes tegelijk had en toevallig tijdens het stappen iemand tegenkwam die haar attendeerde op een kans op een baan in de IT waar ze anders zelf nooit aan gedacht had (2016)

Vervolgens moet je er natuurlijk wel op inspringen en dat is weer de eigen invloed. Nu hebben we ons in een positie gemanouvreerd waarbij we zelfs met de nodige lifestyle inflation zonder enige moeite al jarenlang een spaarquote van 50% hebben. Maar ja, met ons nieuwbouwhuis met hypotheek van 280k (LTV~45%) aan 1,15% is dat ook niet zo moeilijk. Ook weer geluk, dat rentepercentage

Aan de andere kant hebben best wat vrienden en familie bewust volop geleend om hun 'droomhuis' te kunnen kopen, soms dus zo'n prachtig jaren 30 pand o.i.d. Met vaak ook 2 auto's voor de deur. Een aantal van hen moet nu ook gaan bezuinigen en dat zijn ze niet gewend aangezien we in onze leeftijdscategorie (in de 30) vaak alleen maar loonstijgingen en meer financiële mogelijkheden hebben meegemaakt.

Ik ben erg benieuwd wat de komende jaren gaan brengen, want qua beurs hebben we natuurlijk alleen mooie jaren meegemaakt.

[ Voor 6% gewijzigd door finsdefis op 24-09-2022 21:18 ]

[R.van.M]

phantom09 schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 20:44:
[...]


Lijkt mij niet verstandig. Stel dat het om wat voor reden toch tegen zit door bijvoorbeeld extra uitgaven in die 10 jaar. Dan heb je minder dan 10 jaar aan geld. Moet je of gaan bezuinigen of weer gaan werken (eventueel parttime).

Ik zou voor elk jaar dat ik eerder met pensioen ga 2 keer de jaarlijkse behoefte hebben klaar liggen.

Ik weet dat ik elke keer weer erop hap want het is niet de eerste keer dat je dit zegt maar het is zo arbitrair en onzin dat ik het niet kan laten.

Het is daadwerkelijk nergens voor nodig om een zo'n enorme marge te nemen, zelfs als je zo risico avers bent dat je alles in spaargeld zet. Als je een beetje naar de historische rendementen kijkt kun je gewoon een flink stuk beleggen en op basis daarvan met minder dan 1x je jaarlijkse uitgaven met pensioen

[Rubbergrover1]

phantom09 schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 20:44:
[...]


Lijkt mij niet verstandig. Stel dat het om wat voor reden toch tegen zit door bijvoorbeeld extra uitgaven in die 10 jaar. Dan heb je minder dan 10 jaar aan geld. Moet je of gaan bezuinigen of weer gaan werken (eventueel parttime).

Ik zou voor elk jaar dat ik eerder met pensioen ga 2 keer de jaarlijkse behoefte hebben klaar liggen.

In de meeste gegeven voorbeelden is het opgebouwde vermogen ook een stuk hoger dan tien keer de jaaruitgaven. Daarnaast hangt de 'kans' op extra onverwachte uitgaven ook sterk af van de tijdsduur. Tien jaar is in het algemeen een stuk beter te overzien dan 30 jaar.

Waar het om gaat is dat in de Nederlandse situatie een hoop mensen met AOW en bedrijfspensioen de kosten van de AOW leeftijd al grotendeels hebben opgevangen. Zodat je een ander uitgangspunt hebt dan de standaard (Amerikaanse) ideeën over levenslang leven van het rendement op het vermogen. Dat je voor tien jaar aan uitgaven dus veel minder nodig hebt dan wat je nodig hebt om levenslang te kunnen onttrekken. Of je dan 4 of 5 of 6 ton (ik noem maar wat) nodig hebt is uiteraard dan wel belangrijk bij het definitieve sommetje, maar waar het hier om gaat is dat dat heel wat lager is dan de miljoen of meer die je voor een levenslang inkomen nodig hebt.

En vooral ook dat dit voor heel wat meer mensen bereikbaar is.

[Orangelights23]

Sissors schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 18:30:
[...]

Daarom is de gemiddelde persoon dus niet FO. Maar jij spaarde in vijf jaar een ton. Je wil tien jaar eerder met pensioen, dus op je 57ste. Als je vanaf 32ste spaarde, heb je op jouw tempo vijf ton. Netto. Meer dan zat voor die tien jaar.

En anders ga je vijf jaar eerder met pensioen. Maar wel investeren maakt het makkelijker, maar zeker niet makkelijk. In beide gevallen moet je keuzes maken.

Ik spaar vrij weinig, ik werk niet zoveel en beleg alles wat ik overhou. Toch ben ik 53 als ik met pensioen ga. Een heel fijn idee dat mijn vrouw en ik iets meer dan 20 jaar hoeven te werken nog. Dat is een luxe wat weinig mensen hebben, en dat is het grootste probleem aan dit topic: het wordt gezien als iets dat makkelijk en haalbaar is.

[phantom09]

R.van.M schreef op zondag 25 september 2022 @ 03:33:
[...]


Ik weet dat ik elke keer weer erop hap want het is niet de eerste keer dat je dit zegt maar het is zo arbitrair en onzin dat ik het niet kan laten.

Het is daadwerkelijk nergens voor nodig om een zo'n enorme marge te nemen, zelfs als je zo risico avers bent dat je alles in spaargeld zet. Als je een beetje naar de historische rendementen kijkt kun je gewoon een flink stuk beleggen en op basis daarvan met minder dan 1x je jaarlijkse uitgaven met pensioen

Ik heb bewust gekozen om 2 keer zoveel opzij te leggen dan nodig is. In theorie zou je inderdaad zelfs minder dan 10x nodig hebben voor 10 jaar. Echter niemand kan voorspellen wat de beurs doet.
Als de beurzen crashen dan worden de koersen vaak 30-50% lager. Nemand weet echter hoe lang het zal gaan duren voordat de beurze gaan herstellen. Vanwege gemak en zekerheid zet ik daarom 20 jaar opzij vor 10 jaar.

Wie had ooit de energiecrisis zien aankomen? Ik niet. Stel dat ik gekozen had voor 10x mijn jaarbehoefte en ik 10 jaar eerder met pensioen zou gaan, dan kwam ik door de energiecrisis in de problemen.
Dit kost mij jaarlijks 5-10% meer.

Even wel van uitgaande dat de AOW+ aanvullend pensioen voldoende is voor minimaal 115% van wat ik jaarlijks nodig heb. Mocht dat niet het geval zijn, dan moet ik extra geld hebben.

En voor iedere FO'er geldt dat je pas moet stoppen als je 100% zeker weet dat je rond kan komen.
Je wilt niet hebben dat op een gegeven moment bijna je buffer op is en je weer moet gaan werken.
De vraag is of je dan nog aan de bak komt en of je dat fysiek of geestelijk nog aan kan.

[ Voor 17% gewijzigd door phantom09 op 25-09-2022 09:50 ]

[JURIST]

Magpie schreef op zaterdag 24 september 2022 @ 17:28:
@JURIST Voor nu is het niet zo leuk met ruim 10% negatief rendement bovenop de inflatie. Key is om opdrachten te houden en als dat niet meer lukt snijden in de uitgaven en goedkoper betaald werk vinden. Bij een echt diepe recessie a la jaren '30 hebben we sowieso een probleem, ook met hele diepe zakken is het moeilijk om je daartegen te wapenen. Wellicht worden we dan gedwongen FO met een smalle beurs.

Voorlopig zit ik op het schema dat de verliezen uit de beleggingen begin van dit jaar weer met nieuwe inleg aangevuld kunnen worden. Maar de toekomst is hoogst onzeker, zoals altijd, maar nu helemaal.

Onzekerheid moet je inderdaad mee kunnen dealen, aanpassingsvermogen is daarbij handig. Positief is dat de arbeidsmarkt en de inkomenskant er nog goed voorstaat en dat lijkt niet snel te veranderen. Die opdrachten zullen vast wel blijven komen de komende tijd.
Vooral investeringen zijn onzeker en leveren in deze tijd te weinig op. Er is ook 'geldillusie', na correctie voor inflatie is het allemaal een stuk ongunstiger dan het lijkt. Mooi dat deposito's nu bruto weer wat opleveren, maar na inflatie en belasting is het voorlopig een dikke min. Dan ga ik er toch maar vooruit dat aandelen op langere termijn een betere bescherming bieden.
Enige gunstige is dat schulden in reële termijn minder waard worden. Dan is de hoge hypotheekschuld die we hier hebben tegen 1,5% niet zo erg.

[Rubbergrover1]

Orangelights23 schreef op zondag 25 september 2022 @ 09:00:
[...]
dat is het grootste probleem aan dit topic: het wordt gezien als iets dat makkelijk en haalbaar is.

Volgens mij zegt bijna niemand dat FO voor iedereen makkelijk en haalbaar is. Het is vooral een tegengeluid tegen de geluiden die je vaak hoort dat het voor 99% van de mensen onmogelijk zou zijn om FO te worden. Terwijl een groot deel van de mensen daar best wel de mogelijkheid voor heeft, maar daar simpelweg niet aan begint. Of niet de keuzes wil maken die tot FO kunnen leiden. Dat je die keuzes niet wil maken is prima, maar dat betekent nog niet dat je onmogelijk FO zou kunnen worden.

[superkoex9]

phantom09 schreef op zondag 25 september 2022 @ 09:05:
[...]


En voor iedere FO'er geldt dat je pas moet stoppen als je 100% zeker weet dat je rond kan komen.
Je wilt niet hebben dat op een gegeven moment bijna je buffer op is en je weer moet gaan werken.
De vraag is of je dan nog aan de bak komt en of je dat fysiek of geestelijk nog aan kan.

Niet mee eens. Heel veel mensen gaan uit van een swr van 4% en dat is in 98% van de gevallen voldoende(uit mn hoofd, te vinden in de trinity studie). FO gaat om keuzes maken. Jij lijkt me, voor zover ik kan inschatten, behoorlijk risico avers. Anderen maken een andere keuze met het risico dat ze wellicht nog een tijd aan het werk moeten.

Even een hypothetisch geval: wat doe je als je na 3 jaar nog 10* je jaarlijkse uitgaven over hebt? Dan zit je ver onder hetgeen je nu aan wil houden? Durf je die 7 jaar wel aan? Of 3 jaar met 4 keer je uitgaven? Waar ligt die grens?
Niet aanvallend bedoeld natuurlijk, ik ben benieuwd hoe je risico's inschat.

[Wozmro]

JURIST schreef op zondag 25 september 2022 @ 09:59:
[...]


Onzekerheid moet je inderdaad mee kunnen dealen, aanpassingsvermogen is daarbij handig. Positief is dat de arbeidsmarkt en de inkomenskant er nog goed voorstaat en dat lijkt niet snel te veranderen. Die opdrachten zullen vast wel blijven komen de komende tijd.
Vooral investeringen zijn onzeker en leveren in deze tijd te weinig op. Er is ook 'geldillusie', na correctie voor inflatie is het allemaal een stuk ongunstiger dan het lijkt. Mooi dat deposito's nu bruto weer wat opleveren, maar na inflatie en belasting is het voorlopig een dikke min. Dan ga ik er toch maar vooruit dat aandelen op langere termijn een betere bescherming bieden.
Enige gunstige is dat schulden in reële termijn minder waard worden. Dan is de hoge hypotheekschuld die we hier hebben tegen 1,5% niet zo erg.

Aanpassingsvermogen zou je ook kunnen beschouwen als een vorm van kapitaal.

Ik denk dat de huidige tijden toch nog maar eens aantonen dat (te)veel focussen op kapitaal in de vorm van geld een riskante strategie is.
’Geldillusie’ lijkt mij daar wel een mooi woord voor.

Aandelen, schulden, spaargeld, rendementen,... het lijken allemaal zekerheden tot ze dat op een dag niet meer zijn.
En als dan de vraag gesteld wordt: waarom is dit kunnen gebeuren? Dan krijg je steeds hetzelfde antwoord: niemand had dit van te voren kunnen zien aankomen. En daarmee is eigenlijk de kous af. Het is niemand zijn schuld en de slachtoffers van het systeem staan er alleen voor.

Waarmee ik niet wil zeggen dat het huidige geldsysteem weg moet. Maar het zou niet zo’n allesomvattend aspect van het leven mogen zijn.

[Rubbergrover1]

superkoex9 schreef op zondag 25 september 2022 @ 10:24:
[...]


Niet mee eens. Heel veel mensen gaan uit van een swr van 4% en dat is in 98% van de gevallen voldoende(uit mn hoofd, te vinden in de trinity studie).

Die swr regel geldt alleen voor de lange termijn (weet even niet vanaf hoeveel jaar, maar zeg voor het gemak 25 jaar). Hoe korter de termijn is, hoe groter de kans dat je met die 4% regel niet uit komt. Omdat de kans dan groter is dat een negatieve periode niet meer kan worden gecompenseerd met een positieve periode.

Tegelijk kun je bij een relatief korte horizon van 10 jaar ook de afweging maken om minder risicovol te investeren, als je al voldoende vermogen denkt te hebben en het rendement niet meer nodig hebt

[MneoreJ]

phantom09 schreef op zondag 25 september 2022 @ 09:05:
En voor iedere FO'er geldt dat je pas moet stoppen als je 100% zeker weet dat je rond kan komen.
Je wilt niet hebben dat op een gegeven moment bijna je buffer op is en je weer moet gaan werken.
De vraag is of je dan nog aan de bak komt en of je dat fysiek of geestelijk nog aan kan.

Kanttekening daarbij is wel dat als het echt niet meer meezit je door middel van toeslagen en uitkeringen alsnog het hoofd boven water zou moeten kunnen houden, want daar zijn ze immers voor. Niet dat ik iemand zou aanraden daarop te gaan sturen natuurlijk, want afhankelijk zijn van overheidsinstellingen doe je nooit voor je lol. Verplicht moeten solliciteren om een uitkering te mogen blijven ontvangen terwijl er een gat in je CV zit waar een vrachtwagen doorheen gereden kan worden zal best demotiverend zijn.

[Rubbergrover1]

MneoreJ schreef op zondag 25 september 2022 @ 13:00:
[...]

Kanttekening daarbij is wel dat als het echt niet meer meezit je door middel van toeslagen en uitkeringen alsnog het hoofd boven water zou moeten kunnen houden, want daar zijn ze immers voor. Niet dat ik iemand zou aanraden daarop te gaan sturen natuurlijk, want afhankelijk zijn van overheidsinstellingen doe je nooit voor je lol. Verplicht moeten solliciteren om een uitkering te mogen blijven ontvangen terwijl er een gat in je CV zit waar een vrachtwagen doorheen gereden kan worden zal best demotiverend zijn.

Groter probleem zal zijn dat je een ww alleen krijgt als je verwijtbaar werkloos bent en dat geen sprake van is bij stoppen vanwege FO. En bijstand krijg je alleen als je geen/weinig bezit hebt, dus met een eigen huis met overwaarde is dat ook geen reële optie.

Voor mijzelf zie ik als belangrijkste backups in eerste instantie de mogelijkheid om je pensioen eerder te laten ingaan, waarna je uiteraard rest van je leven minder krijgt. En in tweede instantie het huis verkopen een goedkoper huis kopen. Met deze backups vind ik het risico van tegenvallers wel voldoende afgedekt.

[MneoreJ]

Rubbergrover1 schreef op zondag 25 september 2022 @ 13:21:
Groter probleem zal zijn dat je een ww alleen krijgt als je verwijtbaar werkloos bent en dat geen sprake van is bij stoppen vanwege FO.

Ik denk dat je het omgekeerde bedoelt van wat je opschrijft (je moet juist niet verwijtbaar werkloos zijn) maar ik snap wat je bedoelt. Ja, dat is inderdaad wel een dingetje.

[President]

MneoreJ schreef op zondag 25 september 2022 @ 13:00:
[...]

Kanttekening daarbij is wel dat als het echt niet meer meezit je door middel van toeslagen en uitkeringen alsnog het hoofd boven water zou moeten kunnen houden, want daar zijn ze immers voor. Niet dat ik iemand zou aanraden daarop te gaan sturen natuurlijk, want afhankelijk zijn van overheidsinstellingen doe je nooit voor je lol. Verplicht moeten solliciteren om een uitkering te mogen blijven ontvangen terwijl er een gat in je CV zit waar een vrachtwagen doorheen gereden kan worden zal best demotiverend zijn.

Nadeel daarvan is dat als je relatief weinig jaren hebt gewerkt en van je spaargeld leeft tot je aow/pensioen leeftijd, dat je dan ook niet heel veel netto per maand zal hebben. Scheelt natuurlijk wel als je een afbetaald huis hebt! Maar het zou mij niet verbazen als je over 50 jaar ook flink wat spaargeld wilt hebben om de zorg 'als oudje' te kunnen betalen ..

[MneoreJ]

President schreef op zondag 25 september 2022 @ 13:43:
Nadeel daarvan is dat als je relatief weinig jaren hebt gewerkt en van je spaargeld leeft tot je aow/pensioen leeftijd, dat je dan ook niet heel veel netto per maand zal hebben. Scheelt natuurlijk wel als je een afbetaald huis hebt! Maar het zou mij niet verbazen als je over 50 jaar ook flink wat spaargeld wilt hebben om de zorg 'als oudje' te kunnen betalen ..

Ik sta hier zelf een beetje dubbel in. Als je "goed" oud wordt, dat wil zeggen nog enigszins redelijk ter been, geen hulp nodig met jezelf aankleden etc. zijn je extra kosten waarschijnlijk bescheiden, eventuele kwaaltjes zullen wel gewoon uit de basisverzekering kunnen komen en als je echt goed ziek wordt dan is het waarschijnlijk toch een aflopende zaak.

Maar als je "slecht" oud wordt dan compenseert geld er ook maar tot zover voor, zelfs als je het geld hebt. Als je jezelf niet meer kunt wassen of aankleden of van A naar B kan gaan is het "fijn" als je in ieder geval genoeg geld hebt om te zorgen dat er iedere dag iemand beschikbaar is om dat te doen (in tegenstelling tot de algemene zorg, waar dit steeds meer op de helling staat), maar ik weet niet of ik zelf zo zou willen leven. En ja, ik snap ook wel dat je daar nu nog weinig over kunt zeggen omdat als het moment daar is je er waarschijnlijk weer anders over denkt en blij bent dat je überhaupt nog leeft, ongeacht hoe... maar tegelijk ken ik mezelf onderhand wel en ben ik daar niet zo zeker van.

Ik vind het in ieder geval moeilijk te rechtvaardigen daar nu alvast een voorschot op te nemen door te rekenen met het ergste en daar alvast flink zorgkosten voor opzij te zetten. Voor volledig eigen risicoverbruik iedere jaar, een traplift en een scootmobiel, hooguit, maar die dingen zijn nog te begroten.

[President]

MneoreJ schreef op zondag 25 september 2022 @ 14:00:
[...]

Ik sta hier zelf een beetje dubbel in. Als je "goed" oud wordt, dat wil zeggen nog enigszins redelijk ter been, geen hulp nodig met jezelf aankleden etc. zijn je extra kosten waarschijnlijk bescheiden, eventuele kwaaltjes zullen wel gewoon uit de basisverzekering kunnen komen en als je echt goed ziek wordt dan is het waarschijnlijk toch een aflopende zaak.

Maar als je "slecht" oud wordt dan compenseert geld er ook maar tot zover voor, zelfs als je het geld hebt. Als je jezelf niet meer kunt wassen of aankleden of van A naar B kan gaan is het "fijn" als je in ieder geval genoeg geld hebt om te zorgen dat er iedere dag iemand beschikbaar is om dat te doen (in tegenstelling tot de algemene zorg, waar dit steeds meer op de helling staat), maar ik weet niet of ik zelf zo zou willen leven. En ja, ik snap ook wel dat je daar nu nog weinig over kunt zeggen omdat als het moment daar is je er waarschijnlijk weer anders over denkt en blij bent dat je überhaupt nog leeft, ongeacht hoe... maar tegelijk ken ik mezelf onderhand wel en ben ik daar niet zo zeker van.

Ik vind het in ieder geval moeilijk te rechtvaardigen daar nu alvast een voorschot op te nemen door te rekenen met het ergste en daar alvast flink zorgkosten voor opzij te zetten. Voor volledig eigen risicoverbruik iedere jaar, een traplift en een scootmobiel, hooguit, maar die dingen zijn nog te begroten.

Tja, dat is het lastige... Ik zou later misschien ook wel mijn kinderen en kleinkinderen mee naar de Efteling willen nemen of een weekje naar een vakantiepark, zeker als mijn kinderen in een financieel lastige positie zitten en kijk kleinkinderen daar anders nooit naartoe zouden kunnen gaan. Al is dat mogelijk tegen die tijd ook te betalen met aow... Moet je er rekening mee houden?

[superkoex9]

Rubbergrover1 schreef op zondag 25 september 2022 @ 10:00:
[...]

Volgens mij zegt bijna niemand dat FO voor iedereen makkelijk en haalbaar is. Het is vooral een tegengeluid tegen de geluiden die je vaak hoort dat het voor 99% van de mensen onmogelijk zou zijn om FO te worden. Terwijl een groot deel van de mensen daar best wel de mogelijkheid voor heeft, maar daar simpelweg niet aan begint. Of niet de keuzes wil maken die tot FO kunnen leiden. Dat je die keuzes niet wil maken is prima, maar dat betekent nog niet dat je onmogelijk FO zou kunnen worden.

Sterker nog, ik denk dat je in dit topic (met natuurlijk een bias richting mensen met interesse in FO) juist verschillende soorten strategieën tegen komt en worden ook de lastige punten besproken. Wmb een verademing tov de gemiddelde blogger die FO neerzet als iets wat iedereen met een modaal salaris in 10 jaar wel kan bereiken. Vaak met het doel om cursussen of andere betaalde content te verkopen.

Ik heb hier in ieder geval gelezen van mensen die een bedrijf hebben verkocht en daarmee plots FO waren(puur financieel gezien, ze hebben er meestal hard voor gewerkt), mensen die een keuken van 40 jaar oud hebben en die niet willen vervangen omdat dat hun beoogde FO datum verlaat, mensen met 6 keer modaal en mensen met een modaal inkomen. Ieder met zijn eigen doel en methode. Volgens mij is er hier eigenlijk niemand die zegt dat het makkelijk is.

Wel wordt regelmatig genoemd dat het simpel is. Als je bepaalde keuzes maakt en je daaraan vast kan houden dan is het vooral een kwestie van de lange adem.

[MneoreJ]

President schreef op zondag 25 september 2022 @ 14:28:
Tja, dat is het lastige... Ik zou later misschien ook wel mijn kinderen en kleinkinderen mee naar de Efteling willen nemen of een weekje naar een vakantiepark, zeker als mijn kinderen in een financieel lastige positie zitten en kijk kleinkinderen daar anders nooit naartoe zouden kunnen gaan. Al is dat mogelijk tegen die tijd ook te betalen met aow... Moet je er rekening mee houden?

Je moet natuurlijk niks. Alles waar je rekening mee kan houden kun je natuurlijk gewoon bij je verwachtingen gooien, al dan niet met kansrekening. Hoeveel extra heb je nodig om je kleinkinderen te verwennen? Dat zullen wel geen kapitalen zijn, maar als je het belangrijk vindt kun je de verwachte uitgaven alvast een beetje opkrikken en kijken wat er gebeurt (en of je er langer/harder werken voor over hebt).

100% te voorspellen is natuurlijk niks, dus je zult sowieso iets met een buffer moeten in plaats van erop rekenen dat je je huidige uitgaven foutloos kunt extrapoleren tot aan je dood. Dat kan lager zijn als je nu dol bent op wereldreizen en je verwacht dat dat tegen je 60e wel gedaan is, of hoger als je denkt dat je je 16 kleinkinderen ook allemaal mee wil nemen op wereldreis. 2x zoveel geld als je verwacht zoals phantom doet zal voor de meesten van ons wat overdreven zijn, maar ergens daartussen.

[phantom09]

superkoex9 schreef op zondag 25 september 2022 @ 10:24:
[...]


Niet mee eens. Heel veel mensen gaan uit van een swr van 4% en dat is in 98% van de gevallen voldoende(uit mn hoofd, te vinden in de trinity studie). FO gaat om keuzes maken. Jij lijkt me, voor zover ik kan inschatten, behoorlijk risico avers. Anderen maken een andere keuze met het risico dat ze wellicht nog een tijd aan het werk moeten.

Even een hypothetisch geval: wat doe je als je na 3 jaar nog 10* je jaarlijkse uitgaven over hebt? Dan zit je ver onder hetgeen je nu aan wil houden? Durf je die 7 jaar wel aan? Of 3 jaar met 4 keer je uitgaven? Waar ligt die grens?
Niet aanvallend bedoeld natuurlijk, ik ben benieuwd hoe je risico's inschat.

Even uitgaande dat ik als voorbeeld 10 jaar eerder wil stoppen en dus geld klaar heb staan in beleggingen.
Je geeft aan dat er dan 3 jaar voorbij zijn en ik nog genoeg geld heb voor 10 jaar i.p.v. de onder normale omstandigheden 17 jaar en in slechtere omstandigheden 14 jaar.
Op dat moment zou ik nog 7 jaar moeten overbruggen. Onder normale omstandigheden zal de waarde van de beleggingen niet zomaar van 17 naar 10 jaar gaan. In theorie zou er een beurscrash kunnen komen en in vele gevallen zal dit omstreeks de 30-50% gaan dalen (afgezonderd 1929 toen het met 90% ging dalen).
Uit gaande van 17 jaar zou je hiervan de helft moeten nemen en dat wordt dan 8,5 jaar.
Jij geeft aan dat ik nog 10 jaar aan vermogen over heb, dus dan zit ik goed.

Fijn zal ik het dan niet vinden.

Als je na 3 jaar nog maar genoeg hebt om 4 jaar van rond te komen dan zal ik weer aan de slag moeten gaan. Zoals ik hierboven al aangaf zou ik op 8,5 aan vermogen moeten komen. Je geeft 4 aan en dat is minder dan de helft. Dit zou willen zeggen dat er een extreem grote paniek in de wereld is en de koersen met circa 80% zijn gedaald. Zeer onwaarschijnlijk, echter niet uit te sluiten.

In dat geval zal ik weer aan de bak moeten.

[phantom09]

Wozmro schreef op zondag 25 september 2022 @ 10:26:
[...]


Aanpassingsvermogen zou je ook kunnen beschouwen als een vorm van kapitaal.

Ik denk dat de huidige tijden toch nog maar eens aantonen dat (te)veel focussen op kapitaal in de vorm van geld een riskante strategie is.
’Geldillusie’ lijkt mij daar wel een mooi woord voor.

Aandelen, schulden, spaargeld, rendementen,... het lijken allemaal zekerheden tot ze dat op een dag niet meer zijn.
En als dan de vraag gesteld wordt: waarom is dit kunnen gebeuren? Dan krijg je steeds hetzelfde antwoord: niemand had dit van te voren kunnen zien aankomen. En daarmee is eigenlijk de kous af. Het is niemand zijn schuld en de slachtoffers van het systeem staan er alleen voor.

Waarmee ik niet wil zeggen dat het huidige geldsysteem weg moet. Maar het zou niet zo’n allesomvattend aspect van het leven mogen zijn.

Klopt niemand kan de toekomst voorspellen, maar je kan wel een schatting maken van risico's en buffers.

Je kan je uitgaven redelijk verlagen door een afbetaald huis te hebben.
Daarnaast kan je aandelen, spaargeld, extra onroerendgoed hebben. En ja dit kan in waarde dalen, maar je moet reeel zijn en de mogelijke reeele rendementen erbij pakken.
Dat aandelen niks meer waard zullen zijn is zo goed als onmogelijk. Als dat wel het geval zou zijn, dan denk ik dat iedereen wel wat anders aan zijn hoofd heeft dan geld.

Zoals ik al eerder vemeld had zou een waardedaling van circa 50% voor aandelen reeel kunnen zijn. En in extreme gevallen dat deze voor een lange tijd (5-10 jaren) zo laag blijft.
Spaargeld zou door een hoge inflatie relatief na een paar jaren flink minder waard kunnen worden.
Kijk nu met de inflatie van bijna 10%. Als dit een paar jaar aanhoud dan weet je al waar het naar toe gaat.

Extra onoerend goed zou je kunnen verhuren.

Iedereen moet doen waar hij/zij zich prettig bij voelt als hij/zij met FO wil gaan.
Het zou echter spijtig zijn als je na een paar jaar FO te zijn er achter komt dat je geld bijna op is en je niet genoeg hebt. Of dat wanneer je je AOW en eventuele aanvullende pensioen ontvangt je er achter komt dat je op een houtje moet bijten. In dat geval ben ik bang dat het veel te laat is om nog werk te gaan zoeken...

Wellicht is 2x zoveel als je nodig hebt overdreven, maar 1x zou ik niet willen adviseren.

[ Voor 10% gewijzigd door phantom09 op 25-09-2022 15:11 ]

[rube]

superkoex9 schreef op zondag 25 september 2022 @ 14:35:
[...]. Volgens mij is er hier eigenlijk niemand die zegt dat het makkelijk is.

Wel wordt regelmatig genoemd dat het simpel is.

Dit dus @Orangelights23 Het principe om FO te worden is makkelijk, de uitvoering is lastig.

[President]

MneoreJ schreef op zondag 25 september 2022 @ 14:37:
[...]

Je moet natuurlijk niks. Alles waar je rekening mee kan houden kun je natuurlijk gewoon bij je verwachtingen gooien, al dan niet met kansrekening. Hoeveel extra heb je nodig om je kleinkinderen te verwennen? Dat zullen wel geen kapitalen zijn, maar als je het belangrijk vindt kun je de verwachte uitgaven alvast een beetje opkrikken en kijken wat er gebeurt (en of je er langer/harder werken voor over hebt).

100% te voorspellen is natuurlijk niks, dus je zult sowieso iets met een buffer moeten in plaats van erop rekenen dat je je huidige uitgaven foutloos kunt extrapoleren tot aan je dood. Dat kan lager zijn als je nu dol bent op wereldreizen en je verwacht dat dat tegen je 60e wel gedaan is, of hoger als je denkt dat je je 16 kleinkinderen ook allemaal mee wil nemen op wereldreis. 2x zoveel geld als je verwacht zoals phantom doet zal voor de meesten van ons wat overdreven zijn, maar ergens daartussen.

2x is misschien overdreven... Maar als je kijkt naar hoe de uitgaven zijn gestegen in de afgelopen 2 jaar is de vraag wat wel realistisch is.. dan is 20% toch wel de minimum, zeker als passieve beursinkomsten of huurinkomsten bijvoorbeeld gaan tegenvallen de komende jaren

[MneoreJ]

President schreef op zondag 25 september 2022 @ 15:30:
2x is misschien overdreven... Maar als je kijkt naar hoe de uitgaven zijn gestegen in de afgelopen 2 jaar is de vraag wat wel realistisch is.. dan is 20% toch wel de minimum, zeker als passieve beursinkomsten of huurinkomsten bijvoorbeeld gaan tegenvallen de komende jaren

Wat mij in ieder geval niet realistisch lijkt is dat 10% inflatie plus tegenvallende beursresultaten vanaf nu de norm zijn. Op basis daarvan gaan denken dat je nu meer moet hebben betekent dat je denkt dat je eerdere idee over het langetermijnrendement van je investeringen onjuist was. Dat kan natuurlijk, maar dat zou ik niet zomaar willen stellen op grond van 2 jaar. Toen de beurzen 20% per jaar draaiden, heb je toen je verwachtingen over hoeveel je nodig had voor FO enthousiast naar beneden bijgesteld?

[Rubbergrover1]

President schreef op zondag 25 september 2022 @ 13:43:
[...]

Nadeel daarvan is dat als je relatief weinig jaren hebt gewerkt en van je spaargeld leeft tot je aow/pensioen leeftijd, dat je dan ook niet heel veel netto per maand zal hebben. Scheelt natuurlijk wel als je een afbetaald huis hebt! Maar het zou mij niet verbazen als je over 50 jaar ook flink wat spaargeld wilt hebben om de zorg 'als oudje' te kunnen betalen ..

Ik zou daar dan een aparte pot voor willen hebben die los staat van mijn FO kapitaal.

[R.van.M]

President schreef op zondag 25 september 2022 @ 15:30:
[...]

2x is misschien overdreven... Maar als je kijkt naar hoe de uitgaven zijn gestegen in de afgelopen 2 jaar is de vraag wat wel realistisch is.. dan is 20% toch wel de minimum, zeker als passieve beursinkomsten of huurinkomsten bijvoorbeeld gaan tegenvallen de komende jaren

Op het moment dat je kijkt naar een korte periode kan het inderdaad zo zijn dat aandelen een negatief reëel rendement hebben, maar langdurig leveren aandelen meer op dan inflatie.

Het nergens voor nodig dat je 100% of meer kapitaal opbouwt. Dat kapitaal rendeert namelijk door terwijl je gestopt bent met werken en zal over een lange periode meer opbrengen dan inflatie.

Op het moment dat dit namelijk niet zo is dan betekend dat dat bedrijven verlies maken en failliet zullen gaan en hebben we heel andere problemen.

[R.van.M]

Rubbergrover1 schreef op zondag 25 september 2022 @ 16:31:
[...]

Ik zou daar dan een aparte pot voor willen hebben die los staat van mijn FO kapitaal.

Waarom? We hebben in Nederland een zorgstelsel wat je basis zorg dekt.

Op het moment dat je een extra pot gaat maken voor eventuele 'luxe' zorg stel je je FO dermate langer uit voor het geval dat je ooit misschien extra zorg wil inkopen als je oud bent. Sterker nog, als je door eerder te stoppen mentaal en fysiek fitter blijft omdat je meer tijd hebt om te sporten en relaxen is dat waarschijnlijk een financieel betere investering.

Zo zijn er tal van 'wat-als' scenario's die je kan proberen af te dekken wat uiteindelijk ervoor zorgt dat je miljoenen extra nodig zal hebben.

[R.van.M]

phantom09 schreef op zondag 25 september 2022 @ 15:07:
[...]


Klopt niemand kan de toekomst voorspellen, maar je kan wel een schatting maken van risico's en buffers.

Je kan je uitgaven redelijk verlagen door een afbetaald huis te hebben.
Daarnaast kan je aandelen, spaargeld, extra onroerendgoed hebben. En ja dit kan in waarde dalen, maar je moet reeel zijn en de mogelijke reeele rendementen erbij pakken.
Dat aandelen niks meer waard zullen zijn is zo goed als onmogelijk. Als dat wel het geval zou zijn, dan denk ik dat iedereen wel wat anders aan zijn hoofd heeft dan geld.

Zoals ik al eerder vemeld had zou een waardedaling van circa 50% voor aandelen reeel kunnen zijn. En in extreme gevallen dat deze voor een lange tijd (5-10 jaren) zo laag blijft.
Spaargeld zou door een hoge inflatie relatief na een paar jaren flink minder waard kunnen worden.
Kijk nu met de inflatie van bijna 10%. Als dit een paar jaar aanhoud dan weet je al waar het naar toe gaat.

Extra onoerend goed zou je kunnen verhuren.

Iedereen moet doen waar hij/zij zich prettig bij voelt als hij/zij met FO wil gaan.
Het zou echter spijtig zijn als je na een paar jaar FO te zijn er achter komt dat je geld bijna op is en je niet genoeg hebt. Of dat wanneer je je AOW en eventuele aanvullende pensioen ontvangt je er achter komt dat je op een houtje moet bijten. In dat geval ben ik bang dat het veel te laat is om nog werk te gaan zoeken...

Wellicht is 2x zoveel als je nodig hebt overdreven, maar 1x zou ik niet willen adviseren.

Ja, aandelen kunnen 50% dalen. Ja, dit kan lang duren voordat het weer hersteld is. Het mooie hiervan is dat de data uit het verleden beschikbaar is en je simulaties kan draaien. Dat is dus waar de SWR op is gebaseerd. De kans dat je geld opraakt als je de pech hebt om net in de slechtste periode te stoppen met werken en vervolgens ook je plan niet aanpast.

Bij een SWR van 4% is er een kans van 5% dat het niet goed gaat. Het mooie is natuurlijk dat je een beetje kan spelen met je budget en tijdelijk minder uit kan geven waarmee je een bepaalde flexibiliteit hebt en het risico nog kleiner wordt.

Is het nog steeds te hoog risico, dan neem je een SWR van 3,5%. De failure rate daarvan is minder dan 1%.

Vind je dat nog te veel risico, dan kun je het beste doorwerken tot 10 jaar na je pensioen, want AOW en pensioenen houden al jaren de inflatie niet bij.

[Rubbergrover1]

R.van.M schreef op maandag 26 september 2022 @ 08:56:
[...]


Waarom? We hebben in Nederland een zorgstelsel wat je basis zorg dekt.

Op het moment dat je een extra pot gaat maken voor eventuele 'luxe' zorg stel je je FO dermate langer uit voor het geval dat je ooit misschien extra zorg wil inkopen als je oud bent. Sterker nog, als je door eerder te stoppen mentaal en fysiek fitter blijft omdat je meer tijd hebt om te sporten en relaxen is dat waarschijnlijk een financieel betere investering.

Ik denk dan ook niet direct aan 'harde' zorg, maar meer aan dingen die ermee samenhangen. Wellicht dat je op een gegeven moment een traplift moet hebben of dat je je badkamer meer 'seniorbestendig' wilt hebben, terwijl die wens anders kan zijn dan op je vijftigste. Of dat je iets meer wilt uitgeven aan een comfortabeler auto, elektrische fiets of wat dan ook. Of voor mijn part dat je je tuin of tuinpad nog eens zou willen laten aanpakken zodat je daar je nek niet over breekt. Eigenlijk allerlei zaken waar je een buffertje voor zou willen aanhouden.

De 'casus' was de situatie waarin je tijdens je Fire periode te weinig geld zou hebben om de genoemde tien jaar tot pensioenleeftijd 'op gewenste wijze' door te komen. Mijn insteek daarbij is dan dat ik die pot FO/Fire geld apart zou zien van de standaard buffer voor eventueel noodzakelijke (of gewenste) uitgaven 'later'. En dat het probleem dat je door tegenvallers minder geld hebt tot je pensioendatum dan gewenst, los staat van de vraag of en hoeveel geld je apart zou willen zetten voor als je over 50 jaar echt oud bent.

[Torgo]

Ik had helemaal gemist dat in 2023 de jaarruimte verdrievoudigd!!!

De nieuwe jaarruimte formule vanaf 2023 = (30% x (inkomen tot € 114.866 -/- € 14.802) – (6,27x A) – O

Huidige jaarruimte = (13,3% x(inkomen tot € 114.866 -/- € 12.837) ) – (6,27x A) – O

Dat is wel echt een interessante verandering, dan kan je opeens een stuk meer belastingvrij inleggen en buiten box 3 houden.

Dit helpt wel enorm met FO worden.

[Rubbergrover1]

Torgo schreef op maandag 26 september 2022 @ 12:11:
Ik had helemaal gemist dat in 2023 de jaarruimte verdrievoudigd!!!


[...]


Dat is wel echt een interessante verandering, dan kan je opeens een stuk meer belastingvrij inleggen en buiten box 3 houden.

Dit helpt wel enorm met FO worden.

Volgens mij hangt dit samen met het afschaffen van de for.

[skaaf]

Rubbergrover1 schreef op maandag 26 september 2022 @ 13:11:
[...]

Volgens mij hangt dit samen met het afschaffen van de for.

En is onderdeel van de wet toekomst pensioen (wtp) , en die moet nog door 1e en tweede kamer. Dus het is nog niet zeker of dit doorgaat. Als de 1e kamer niet voor de provinciale verkiezingen de wet geaccordeerd heeft, dan is het nog maar de vraag of de wtp er in de huidige vorm komt. Maar het is wel goed om dit in de gaten te houden. Aan de andere moet je in het kader van fo pensioen (inkomen) in relatie houden tot je verwachte uitgaven.

[assje]

Torgo schreef op maandag 26 september 2022 @ 12:11:
Dat is wel echt een interessante verandering, dan kan je opeens een stuk meer belastingvrij inleggen en buiten box 3 houden.

Dit helpt wel enorm met FO worden.

Met de oude regeling was het voor mij vrij simpel, pensioen via werkgever was ongeveer 75% van de ruimte en resterend deel benut ik zelf. Dat deel wat ik zelf benut was dan weer ongeveer 15% van wat er in box 3 ingelegd wordt.

Op basis van deze getallen zou volledig benutten meer dan 80% in box 1 worden. Dat verplicht me wel om eens in meer detail uit te werken wat het plan is/wordt.

[JEightyFive]

Torgo schreef op maandag 26 september 2022 @ 12:11:
Ik had helemaal gemist dat in 2023 de jaarruimte verdrievoudigd!!!


[...]


Dat is wel echt een interessante verandering, dan kan je opeens een stuk meer belastingvrij inleggen en buiten box 3 houden.

Dit helpt wel enorm met FO worden.

Toch ben ik ergens vrij huiverig, aangezien dat geld "vast" zit (tenzij je een boete betaalt) dat Den Haag vroeg of laat daar ook weer flink mee gaat zitten knoeien.
De eerste plannen waren er een tijd geleden al om het gelijk te trekken met de normale pensioenen en een levenslange uitkering verplicht te maken, in plaats van de eerste jaren meer kunnen laten uitkeren dan latere jaren.
Dat laatste is natuurlijk gunstig omdat je doorgaans op je 67e beter te been bent dan op je 85e.

[Afas]

assje schreef op maandag 26 september 2022 @ 13:33:
[...]


Met de oude regeling was het voor mij vrij simpel, pensioen via werkgever was ongeveer 75% van de ruimte en resterend deel benut ik zelf. Dat deel wat ik zelf benut was dan weer ongeveer 15% van wat er in box 3 ingelegd wordt.

Op basis van deze getallen zou volledig benutten meer dan 80% in box 1 worden. Dat verplicht me wel om eens in meer detail uit te werken wat het plan is/wordt.

Ik zou daar goed naar kijken want het fiscale voordeel hangt natuurlijk voor een groot deel aan het lagere belastingtarief nadat je de AOW gerechtigde leeftijd bereikt hebt. Met een FO wens wil je eerder stoppen en dan zit dat geld nog vast. Dat is voor mij een reden om mijn box 1 opbouw te beperken en vooral ook in box 3 op te bouwen. Is vooral een vraagstuk van verhoudingen maar omdat je voor de AOW leeftijd een groter bedrag per maand nodig hebt, gaat het wel vrij snel als je bijvoorbeeld 10 jaar eerder wilt stoppen met werken.

[assje]

Afas schreef op maandag 26 september 2022 @ 13:52:
Ik zou daar goed naar kijken want het fiscale voordeel hangt natuurlijk voor een groot deel aan het lagere belastingtarief nadat je de AOW gerechtigde leeftijd bereikt hebt.

Dat verschil in belastingtarief is maar eenmalig en minder relevant; het echte verschil zit hem in de VRH in box 3.

[Afas]

assje schreef op maandag 26 september 2022 @ 13:58:
[...]


Dat verschil in belastingtarief is maar eenmalig en minder relevant; het echte verschil zit hem in de VRH in box 3.

Dat begrijp ik. Het is ook een beetje afhankelijk van waar je opbouwt en onder welke voorwaarden. Het ging er mij om dat de je er weinig aan hebt enorme bedragen op geblokkeerde rekeningen te hebben staan als je op je 58e wilt stoppen maar daar niet de vrij besteedbare middelen voor hebt. Dus het gaat om financiële planning.

[CornermanNL]

Ik zou mij niet teveel richten op veel geld extra budgetteren voor zorg in de toekomst wat ten koste gaat aan dingen die je nu kan doen. Je kan beter in gezonde tijden delen tijd opnemen dan je ongerust maken over een oude dag waarbij je er dan ook nog vanuit gaat dat je veel zorg nodig hebt.

Ik heb inmiddels aardig wat ervaring met ziekte en de invloed daarop in mijn leven. Het is altijd anders dan je denkt, er is niet op te plannen en er is geen manier om budget te bepalen.

Ik zou mij dus richten op dingen die je wel kan controleren, zoals de sabbatical , dat bedrijf dat je nog wil opzetten , die paar maanden reizen alvast doen. Nadenken over wat je met de tijd wil waarin je goed bent.

Want als je ziek bent zijn dat de leuke dingen om aan terug te denken en heb je verder niets anders te doen dan van dag tot dag bezig zijn om er door te komen of je revalidatie te doen. Je mindset veranderd op dat moment compleet. Daar gaat geen 10 jaar extra geld ook maar iets aan veranderen. Het maakt het ook niet comfortabeler. Je FO pot is goed genoeg gevuld om die belasting door te komen als het zou gebeuren.

Ik zou mij dus bezig houden met bedenken wat je de komende 5 jaar voor persoonlijke doelen zou willen halen en daarbij de bedragen neerzetten en ze gaan uitvoeren, de lange termijn FO doelstelling is het fundament dat het spelen met tijd nu mogelijk maakt. En een calamiteit kan het ook opvangen.

Lange termijn doelen zijn erg mooi, maar ik heb soms het idee dat sommigen zich angstig naar de eindstreep van FO proberen te bewegen en maar zoveel mogelijk geld reserven voor de (gechargeerd) doemscenario's , waarvan je niet kan weten hoe en of ze wel toeslaan. En als ze toeslaan heeft dat extra geld ook geen meerwaarde.

[JURIST]

assje schreef op maandag 26 september 2022 @ 13:33:
[...]


Met de oude regeling was het voor mij vrij simpel, pensioen via werkgever was ongeveer 75% van de ruimte en resterend deel benut ik zelf. Dat deel wat ik zelf benut was dan weer ongeveer 15% van wat er in box 3 ingelegd wordt.

Op basis van deze getallen zou volledig benutten meer dan 80% in box 1 worden. Dat verplicht me wel om eens in meer detail uit te werken wat het plan is/wordt.

Ik had die voogenomen wijziging ook nog niet op de radar. Voor het begrip: hoe zit dat dan precies voor werknemers die niet voldoende pensioen opbouwen in collectief pensioen, kunnen die plotseling meer opbouwen of is er toch sprake een verschuiving?

[skaaf]

De fiscale ruimte in de tweede en derde peiler wordt even groot, namelijk 30% van de pensioengrondslag. Alleen doordat er in de tweede peiler een stelselwijziging plaats vindt, is het nog niet te zeggen ff er een daadwerkelijk verschuiving individueel gaat plaatsvinden. Het is volledig afhankelijk van de huidige regeling en de nieuwe regeling.
Als de pensioenregeling niet maximaal wordt en in de derde peiler blijft het mogelijk om de lijfrente in 5 jaar uit te keren dan is het een optie om eerst € 100.000, - in lijfrente bij elkaar te sparen voor de korte uitkering om daarna eventueel het pensioen aan te vullen, of gewoon in box 3 flexibel vermogen op te bouwen.

[Torgo]

Afas schreef op maandag 26 september 2022 @ 13:52:
[...]

Met een FO wens wil je eerder stoppen en dan zit dat geld nog vast. Dat is voor mij een reden om mijn box 1 opbouw te beperken en vooral ook in box 3 op te bouwen.

Dat is een misvatting. Je kan anytime de uitkering beginnen zolang deze minstens 20 jaar na AOW doorloopt.

Dat is de perfecte manier om een klein inkomen te genereren en zo je box 3 vermogen te ontlasten.

[JanHenk]

Rubbergrover1 schreef op maandag 26 september 2022 @ 13:11:
[...]

Volgens mij hangt dit samen met het afschaffen van de for.

Dat hangt inderdaad met elkaar samen. Echter is het eigenlijk andersom; de forse vergroting van de fiscale jaarruimte in de derde pijler met de "wet toekomst pensioenen" maakt dat er een goed alternatief is gekomen voor de FOR en die kan als gevolg daarvan afgeschaft worden. Ik ben daar wel content mee, maar voor ondernemers die een groot deel van hun ondernemingsvermogen in vaste activa hebben zitten (gebouwen, inventaris, voorraad) is het wel jammer.

De jaarruimte zou inderdaad naar 30% van de pensioengrondslag gaan per 1 januari 2023 in het wetsvoorstel. Het wetsvoorstel is echter nog niet door de tweede kamer heen (en dan volgt komt de eerste kamer nog), de tijdlijn is dus behoorlijk krap aan het worden.

Zelf maak ik stevig gebruik van de box 1 mogelijkheden in de eerste fase van de opbouwfase. Dus ik hoop dat de wet er (op tijd) doorkomt.

[Rubbergrover1]

skaaf schreef op maandag 26 september 2022 @ 16:13:
De fiscale ruimte in de tweede en derde peiler wordt even groot, namelijk 30% van de pensioengrondslag. Alleen doordat er in de tweede peiler een stelselwijziging plaats vindt, is het nog niet te zeggen ff er een daadwerkelijk verschuiving individueel gaat plaatsvinden. Het is volledig afhankelijk van de huidige regeling en de nieuwe regeling.
Als de pensioenregeling niet maximaal wordt en in de derde peiler blijft het mogelijk om de lijfrente in 5 jaar uit te keren dan is het een optie om eerst € 100.000, - in lijfrente bij elkaar te sparen voor de korte uitkering om daarna eventueel het pensioen aan te vullen, of gewoon in box 3 flexibel vermogen op te bouwen.

Een tijdelijke lijfrente mag tegenwoordig alleen nog als je die laat ingaan met AOW of later. Als je de uitkering voor de AOW datum wilt laten ingaan, dan moet de uitkering nog tot 20 jaar na de AOW datum doorlopen.

[Rubbergrover1]

Torgo schreef op maandag 26 september 2022 @ 16:23:
[...]


Dat is een misvatting. Je kan anytime de uitkering beginnen zolang deze minstens 20 jaar na AOW doorloopt.

Dat is de perfecte manier om een klein inkomen te genereren en zo je box 3 vermogen te ontlasten.

Maar de meeste mensen zullen liever juist vóór de AOW datum meer inkomen hebben dan na de AOW datum. En zeker als je al een goede pensioenregeling hebt, dan vind ik het zonde om daar bovenop nog tot je ouwe dag veel meer extra inkomen te hebben.

Als je voor een kwart miljoen 10.000 per jaar kunt krijgen, dan kun je daar vóór de pensioendatum waarschijnlijk niet van leven. Terwijl je die 10.000 extra met je 80ste waarschijnlijk totaal niet nodig hebt. Ik zou dan liever vijf jaar lang 50k hebben, waar ik riant van zou kunnen leven, en na mijn pensioendatum de AOW plus 'gewoon' pensioen. Dus ik stop weinig in deze producten.

[Zr40]

Rubbergrover1 schreef op maandag 26 september 2022 @ 17:48:
[...]

Een tijdelijke lijfrente mag tegenwoordig alleen nog als je die laat ingaan met AOW of later. Als je de uitkering voor de AOW datum wilt laten ingaan, dan moet de uitkering nog tot 20 jaar na de AOW datum doorlopen.

Je eerste zin spreekt je tweede zin tegen?

edit: nee, de woorden die gebruikt worden voor de diverse uitkeringsproducten zijn gewoon verwarrend.

Binnen de bancaire vorm is de "tijdelijke" oudedagslijfrente de versie met een maximum uitgekeerd bedrag per jaar en gaat niet eerder in dan AOW. De "niet-tijdelijke" oudedagslijfrente is de versie die wel eerder kan starten, maar minimaal moet lopen tot 20 jaar na ingang AOW.

[ Voor 33% gewijzigd door Zr40 op 26-09-2022 18:00 ]