/u/83156/crop61d6074b1202a_cropped.png?f=community)
/u/133140/crop65bcb7b972268_cropped.png?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/410362/crop5dba9cda00d45_cropped.jpeg?f=community)
/u/581763/crop671d464e1d270_cropped.png?f=community)
:no_upscale():strip_icc():fill(white):strip_exif()/f/image/ohevppW2tvCh8Os3aZnpq7pD.jpg?f=user_large)
| Inhoudsopgave |
- Introductie
- Motor systemen
- Rotatiesensor versus Krachtsensor
- Versnellingssystemen en Riem versus Ketting
- Remsystemen
- Accu
- Vering, banden en zadel
- Geometrie van het frame
- Aankoop
- Ombouw
- Speedpedelec
- Tuning van motoren
- Reinigen en onderhoud
- Verzekeren van de ebike
- Links
| Introductie |
De elektrische fiets neemt de laatste jaren ontzettend in populariteit toe. Ondanks dat de fietsenmarkt klappen te verduren krijgt door de crisis blijven de verkopen van elektrische fietsen maar stijgen. Vooral in de Corona periode werden er massa’s fietsen verkocht met lange leveringstermijnen als gevolg. Vanaf 2023 is de markt terug wat aan het afkoelen, maar de prijzen zijn wel een stuk omhoog gegaan.
Vroeger werden elektrische fietsen meer ontwikkeld met als doelgroep ouderen of mensen met een handicap. De elektrische fiets maakt het trappen makkelijker en ondersteunt tot meestal rond de 25km per uur.
Je ziet de laatste jaren wel een trendbreuk waarbij ook jongere mensen elektrische fietsen aanschaffen en dan met name voor woon-werkverkeer. Dit heeft vanzelfsprekend voordelen ten opzichte van het gebruik van een auto of het OV waaronder:
+ Kostenbesparing per km
+ Je bent in beweging
+ Je kunt genieten van de buitenlucht en omgeving
+ Het is een heel duurzame manier om je te verplaatsen.
| Motor systemen |
Voor elektrische fietsen zijn er 3 verschillende systemen:
1. Middenmotor
Bij de middenmotor wordt de trapas zelf ondersteund. Dit systeem wordt ingebouwd in de meeste fietsen uit het hogere segment.
Voordelen:
- Krachtig
- Beste efficiëntie per watt (actieradius)
- Kortere kabelboom tussen display, accu en motor, waardoor je minder kabelbreuk en vochtproblemen hebt (corrosie van de stekkers). Dit is nog beter indien de accu op de onderbuis is gemonteerd.
- Fietsgevoel van de beste naafmotoren is natuurlijker
- Zware belasting van de aandrijving.
- Voor sommige mensen te krachtig bij het wegrijden. Met name Impulse is erg fel, je trekt er wheelies mee.
- Bosch, de marktleider
- Yamaha
- Shimano
- Bafang
- Impulse
- ION (Yamaha met een aanpassing), vooralsnog alleen Sparta
- Brose
- Sachs (ZF)
2. Motor in het voorwiel
Dit was waarschijnlijk het meest gebruikte systeem, maar wordt nu ruimschoots ingehaald door de Middenmotor. Het heeft wel als nadeel dat je voorwiel in gladdere situaties de neiging heeft om te spinnen, bijvoorbeeld als er grind op de weg ligt of het wegdek nat is. Dit kan soms tot wat onrustig rijgedrag leiden.
Voordelen:
- Relatief goedkoop
- Geen belasting op de transmissie
- Relatief lange kabelboom tussen naaf, accu en display. Deze kabelboom loopt ook nog langs het balhoofd waardoor het erg vaak beweegt. Veel beweging is niet goed voor electro kabels/stekkers, het lijdt uiteindelijk tot kabelbreuk.
- Meer stekkers dan de andere systemen, waardoor er meer risico is op corrosie.
- Zwakste motoren (maar prima voor Nederland).
- Laagste efficiëntie per watt
- Veelal uitgerust met rotatiesensor, en dus een minder vlot fietsgevoel
- Bij glad wegdek is een voorwielmotor soms link.
- Hoge fietsenrekken zijn problematisch vanwege het gewicht van het voorwiel.
3. Motor in het achterwiel
Een ander hoogwaardig systeem is de motor in de achternaaf. Dit systeem zie je vooral in het hogere segment, maar ook bij sommige budgetfietsen die veelal online verkocht worden (Tenways, Cowboy)
Voordelen:
- Beste rijgevoel
- Geen belasting op de transmissie => De beste keuze voor Speedepedelecs
- Mogelijkheid tot regeneratie ( met direct drive) bij afdalen. (Maar wordt weinig toegepast, en levert amper iets op)
- Duur systeem, met name Go-Swiss en Bionx waren peperduur. (worden niet meer gemaakt)
- Minder krachtig dan een middenmotor, wat bij zware belasting duidelijk merkbaar is.
- Minder efficiënt dan een middenmotor wat zich vertaald in een lagere actieradius.
- Langere kabelboom dan middenmotoren.
- Meer stekkers dan middenmotoren.
| Rotatiesensor versus Krachtsensor |
Een heel belangrijke factor voor het rijgevoel is de sensor.
Een rotatiesensor zal de motor inschakelen zodra de pedalen in beweging komen en tot een vaste snelheid versnellen (afhankelijk van de ingestelde ondersteuning). Vrijwel direct stopt deze opbouw als je de benen stil houdt. Met dit systeem is het om die reden niet zo makkelijk om een willekeurige constante snelheid van bv 16km/h of 19km/h aan te houden.
Tevens, zodra je de 25 km/h aantikt, zal de motor er vrij abrupt mee ophouden, zodat je het gevoel krijgt tegen een muur op te rijden.
Vanwege zijn eenvoud wordt deze sensor vooral toegepast in combinatie met naafmotoren. Hoewel je ook daar meer en meer een krachtsensor kan terugzien.
Een krachtsensor zal de motor telkens inschakelen zodra die kracht voelt op de trappers.
De motor zal afhankelijk van de ingestelde ondersteuning (bv ECO, Tour, Turbo) een percentage van de kracht van de fietser toevoegen. In standje Tour is dat doorgaans 100%, ECO ca 50%.
Dat betekent dat bij elke ondersteuningsstand, met meer of minder eigen inspanning, elke willekeurige snelheid bereikbaar is en die ook kan blijven aanhouden.
Deze sensor zit, op een aantal uitzonderingen na, ingebouwd in de meeste middenmotoren en in mindere mate bij naafmotoren.
De betere middenmotoren bouwen de kracht ook mooi af kort voor 25 km/h zodat het gevoel zeer natuurlijk is.
| Versnellingssystemen en Riem versus Ketting. |
Versnellingssystemen
De aandrijving van je fiets bepaalt voor een groot stuk de rijeigenschappen.
Bij fietsen met een achterwielmotor zal je vrijwel enkel kunnen kiezen voor een derailleur, of een versnelling in de trapas (Pinion bv, maar zeer duur).
Het gros van de fietsen heeft een middenmotor en dan kan je kiezen hoe je aandrijving er uit ziet, net als trouwens bij de voorwielmotor.
1. Derailleur
Bestaat al zeer lang, en is een behoorlijk efficiënte aandrijving die meestal niet te duur is.
Deze vergt het meeste onderhoud, want een kettingkast is onmogelijk. Zeker voor dagelijkse ritten bij regen en over zandpaden moet dit enkel kiezen als je bereid bent om regelmatig de ketting te poetsen en te smeren.
Echter het grote voordeel van de derailleur is zijn eenvoud, je kan zelf de grootte van de stappen kiezen en wisselen en hij kan een groter koppel aan dan de naafversnelling. Waarbij het wel zaak is het aantal versnellingen te beperken (bv 9) omwille van de kettingdikte en kettinglijn.
2. Naafversnelling met vaste verhoudingen
De meest gekende zijn van Shimano
Shimano heeft een uitgebreide range, en een hoog marktaandeel.
- Nexus 5: speciaal voor ebikes ontwikkeld, kan ook een hoog koppel aan van bv de Performance Motoren
- Nexus 7: de budgetversie, iets minder efficiënt, en koppel beperkt tot 50Nm
- Nexus 8: goede naaf aan goede prijs, efficiënt in de 5e versnelling, koppel beperkt tot 50Nm.
- Alfine 8: de premium versie van de Nexus 8, efficiënt in de 5e versnelling, koppel beperkt tot 50Nm.
- Alfine 11: topversie van Shimano, veel verhoudingen, dus meer geschikt voor bergachtig terrein, maar ook beperkt tot 50Nm.
Dit is bij uitstek een naaf geschikt voor langere trektochten met bagage door bergachtig gebied.
Deze naaf heeft de naam vrijwel onverwoestbaar te zijn. Voor een stadsfiets is het een behoorlijke overkill. Deze naaf maakt je fiets zomaar €1500,- duurder.
Enkele van deze naven worden ook aangeboden in een automatische versie. Dan kiest de naaf zelf de beste verhouding en schakelt ook automatisch terug als je bergop gaat, of opnieuw moet vertrekken uit stilstand.
3. Naafversnelling met variabele verhoudingen
Hier speelt Enviolo met de Nuvinci naaf het spel.
De meest aangeboden naar is de Trekking naaf die een range heeft van 380%.
Je kan binnen die range het verzet traploos aanpassen met een draaiende grip aan het stuur.
De Enviolo is iets minder efficient, maar wel robuust, en onderhoudsvrij.
Er is ook een city versie met een range van 310%, maar die is beduidend minder populair.
Riem versus ketting:
Voordelen van de Riem:
+ zeer makkelijk in onderhoud, je hoeft die enkel af ten toe te wassen met water en zeep
+ geen vuile broeken meer
+ zeer lange levensduur. 20.000km met een set riem en tandwielen (CDX versie) is makkelijk haalbaar
Nadelen van de Riem:
- de riem is niet goedkoop. Je fiets wordt er makkelijk €300,- duurder mee
- als de riem versleten is, dan is een setje tandwielen en nieuwe riem niet goedkoop
- de riem is iets minder efficiënt dan een propere, schone net gesmeerde ketting, maar dan moet je die ketting ook proper en schoon houden.
Je kunt gaan uitrekenen wat het meest voordelig is over de levensduur van een fiets, maar het hangt van nogal wat factoren af.
Een standaard ketting en gewone tandwielen zijn niet zo duur, en gaan ca. 4000-6000km mee.
Vervang je die zelf, dan zal een ketting waarschijnlijk goedkoper zijn.
Naar de riem heb je amper omzien, maar bij een vervanging is het wel duurder.
Voor een fiets die dagelijks in weer en wind gebruikt wordt voor woon werk is het een aanrader.
| Remsystemen |
Over de jaren heen zijn er diverse remsystemen gebruikt en ontwikkeld voor fietsen. Hieronder staan de meest gebruikte
- Terugtraprem
Deze rem kan alleen op de achteras, en wordt minder en minder gebruikt op e-bikes. Ze is ook amper combineerbaar met een naafversnelling, omdat dit type rem in de achternaaf geïntegreerd zit.
- Trommelremmen en rollerbrakes
Hoewel rollerbrakes iets beter zijn dan trommelremmen, hebben beiden een beperkte remkracht, kunnen nogal eens heet lopen en zijn daarom eigenlijk ongeschikt voor een e-bike. In wat oudere e-bikes kom je de rollerbrake nog weleens tegen.
- Velgremmen
Hiervan zijn er verschillende types: cantilever, V-brakes en hydraulische velgremmen.
Ze zijn relatief simpel van opbouw maar gevoelig voor vuil en regen.
De slijtage kan erg oplopen als je regelmatig in natte omstandigheden fietst.
Bij lange afdalingen kan je je velg oververhitten en dan wordt het gevaarlijk, omdat de band er dan mogelijk afloopt of ontploft.
Voor gewoon gebruik in de stad of op vlak terrein voldoen ze meestal wel als je ze goed onderhoudt en regelmatig bijstelt.
Dat gaat overigens makkelijker met de hydraulische velgrem, zeker als je de zogenaamde brakeboosters monteert.
- Schijfremmen
Dit zijn momenteel de meest gebruikte remmen op degelijke e-bikes.
Ze zijn populair geworden omdat ze zo betrouwbaar, en krachtig zijn.
De remschijf zit midden in je wiel, en pikt daardoor minder vuil op dan een velgrem.
Er bestaan mechanisch, via een remkabel, bediende schijfremmen, maar meestal zal je toch hydraulische schijfremmen aantreffen. Van deze remmen wordt de remcilinder met de remgrepen bedient via oliedruk in remleidingen.
Soms zie je een hybride systeem wat inhoud dat een remkabel de hydraulische remcilinder bij het wiel bedient.
Schijfremmen zijn heel makkelijk te onderhouden, en remblokjes kunnen lang mee gaan. Deze remmen zijn behoorlijk krachtig en de remkracht zakt amper in als de rem nat of warm wordt.
Wil je hogere remkrachten, dan kan je relatief eenvoudig grotere schijven monteren met adapters, maar dit is zelden echt nodig.
Mits normaal gebruik zal je zelden onderhoud moeten plegen buiten remblokjes vervangen.
Dat is niet zo moeilijk, maar toch even een tutorial raadplegen, zodat je de zuigers terug kan drukken en de blokjes goed vastzet.
Heb je lucht in de hydraulische leidingen, dan moet er ontlucht worden.
Daarvoor kan je het beste naar de fietsenmaker, tenzij je zelf een ontluchtingsset wil aankopen.
| Accu |
- Stukje geschiedenis
Met de opkomst van de e-bike is het normaal geworden om ondersteuning te krijgen door middel van een motortje op de fiets die het zware werk van je afneemt.
De kracht die je helpt komt van je accu af en daar gaan we het even over hebben.
--- Lood accu
Het begon met een loodaccu en daarmee was 22-30 km wel het maximaal haalbare. Ze waren niet alleen topzwaar, maar ze sleten ook zeer snel.
--- Nikkel accu
Deze accutechniek werd opgevolgd door de NiCad en NiMH (Nikkel Cadmium en Nikkel MetaalHydride).
Op deze accu's kon je een stukje verder komen, maar hadden nog steeds veel nadelen.
--- Lithium accu
Toen kwam de Li-ion accu (Lithium-ion accu) en hiermee werd je wereld een stuk groter en kon je een heel stuk verder fietsen per lading. Li-ion kan veel energie vasthouden voor lange tijd waardoor deze accu je ver kan brengen.
- Range anxiety is niet nodig
"Range anxiety" is de angst die mensen hebben als ze een heel stuk moeten fietsen of ze dat wel halen.
Nu kun je zelf nog steeds je rit voortzetten als de accu leeg is, maar de meeste e-bikes zullen dan wel merkbaar zwaarder gaan trappen en dat willen we niet want daar heb je hem immers niet voor gekocht.
Het is daarom belangrijk om zeker te zijn dat je het haalt en om die reden is er vaak de keus om de grootte van de accu-inhoud te bepalen (kom ik op terug).
Gelukkig geven veel merken (waaronder het Bosch systeem) vrij nauwkeurig aan hoe ver je nog kunt op een lading.
Ga niet gokken en probeer minimaal 10 kilometer marge in te plannen. Mocht je de wind flink tegen hebben dan kost dit veel stroom en zal de accu een heel stuk vlugger leeg zijn. Ook is hier een vuistregel voor:
Over dezelfde afstand. Wind tegen kost 2/3, wind mee kost 1/3 van je lading.
Dreig je het niet te halen dan is het slim om de ondersteuning tijdig op de laagste stand te zetten. Dan kun je er nog wel het een en ander uitpersen.
- Koop zo groot mogelijk
Des te meer cellen er in een accu zitten des te lager zal elke cel belast worden bij eenzelfde vermogen van de e-bike.
Een dubbel zo grote accu zal 3 maal langer meegaan. Ook kun je verder fietsen eer je moet laden en mede daarom gaat een groot pack ook zo lang mee.
Je zult minder cycli maken bij dezelfde hoeveelheid kilometers dan de kleinere accu.
Nadeel? Grote accu's zijn duur en zwaar. Als je altijd kleine ritten maakt dan is de grootste accu zonde van het geld.
Wil je gaan "commuten" of wil je lange tochten maken; kies dan de grootste accu die je je kunt veroorloven. Die extra prijs verdien je namelijk dubbel terug.
- Angst voor het onbekende
Hoever kan ik nog rijden en wanneer is mijn accu nu echt leeg?
Zou je een accu bijvoorbeeld altijd opladen van 30 naar 100% dan weet je niet of de accu wel de nul kan halen. Je weet niet of hij bij zeg maar 29% afslaat.
Door je accu eens per kwartaal helemaal leeg te rijden weet je ook tot hoe ver je zou kunnen gaan. Dan weet je zeker hoeveel je nog hebt van die 30%.
Doe dit niet elke keer want daar is jouw accu niet blij mee en laad hem vervolgens tijdig op.
Je fietsaccu bestaat uit 30 a 60 cellen en het BMS ("Battery Management System"). Dit BMS geeft jou maximaal plezier van je accu, doordat het de verschillen tussen de cellen zo klein mogelijk houdt.
Helaas kan het altijd gebeuren dat er een slechte cel tussen zit. Dit merk je aan vroegtijdige uitval of een actieradius die snel afneemt.
- Hoe vaak en wanneer opladen
Als er ergens veel om gevraagd wordt is het wel dit. Wat is de beste manier voor de accu en wat is voor jou de beste manier? Het mag niet zo zijn dat jij in dienst staat van je accu, maar andersom. Eigenlijk is dit vrij eenvoudig: Je kunt een rit niet meer halen of als de accu leeg dreigt te raken. Kom je onder de 20% lading, ga dan zo snel mogelijk opladen. Wacht niet totdat de ondersteuning uitvalt want dan doe je de accu best wel pijn. Eens per kwartaal geheel leegrijden is juist goed om je meter te ijken en om te kijken of de accu zich niet gaat misdragen; bijvoorbeeld te vroeg afslaan of een snel korter wordende actieradius tussen de tests.
- Koude en warmte
In Nederland kan het vriezen of dooien.
Je accu zal niet bevriezen, maar hij kan wel flink koud worden.
Koude is geen probleem voor de cellen, maar de actieradius neemt af wat nog zwaarder telt als je meteen hoge ondersteuning kiest. De cellen kunnen dit moeilijk bijbenen en zullen tijdelijk minder kunnen leveren.
Bij warmte lijkt de accu in zijn element want de actieradius is het hoogst. Schijn bedriegt want de cellen zullen tevens sneller verouderen.
Hardlopers zijn doodlopers en in de zomer wil jouw accu je flink verwennen, maar dit heeft wel zijn prijs.
Wat tips:
- Houd in de zomer de SoC (hoe vol de accu is) zo laag mogelijk, je mag de accu best wat leger rijden.
- Houd in de winter de SoC (hoe vol de accu is) zo hoog mogelijk, dus laad de accu weer wat eerder op.
- Laad je accu nooit op onder het vriespunt. Hiervan gaan de cellen stuk. Houd als minimum 5 graden aan.
- Schokken en bandenspanning
Hier hoor je niets over en het is geen bekend probleem ondanks dat vaak op te harde banden gereden wordt.
Vooral met de accu op de bagagedrager op een slecht wegdek met te harde banden, dan kunnen contacten op de BMS printplaat los trillen. Hetzelfde geldt voor de nikkel strips die de cellen onderling verbinden.
Onderschat het aantal problemen hierdoor niet.
Bijvoorbeeld het vermoeden van een of meer slechte cellen in het pack. Dit kan dus ook komen doordat de verbinding met die cel is losgekomen door te veel klappen en trillingen en zelfs kan het zo zijn dat het BMS geraakt is en niet goed meer werkt. Je actieradius stort dan in.
Dit is een van de weinige redenen dat ik tegen een accu op de bagagedrager ben.
Eerst was het zo dat Nederlanders niet doen aan banden oppompen en als ze een e-bike hebben moet de actieradius maar zo hoog mogelijk zijn en pompen de banden spartaans hard op.
Het kan maar beter andersom zijn. Wellicht kom je minder ver met een accu als de banden zacht staan, maar dit wordt ook beter omdat de banden steeds breder worden en het motortje toch wel veel werk uit handen neemt. Mijn hypothese is dan sommige branden wellicht hierdoor kunnen komen.
- Hoeveel invloed heeft de mate van ondersteuning
Kort gezegd kom je op de eco-stand verder dan op de turbo-stand. Het is zo dat bij de hoogste ondersteuning de cellen warm gaan worden en dit is verloren energie.
Met 500 Wh aan capaciteit op de hoogste ondersteuning kun je ca. 450Wh in bewegingsenergie omzetten.
Op eco-stand dan kun je wel nagenoeg 500 Wh opnemen. De rest gaat op aan warmte en een klein beetje aan andere chemische reacties.
Als de accu heel koud is zal de spanning sneller dalen bij een hoge stroomvraag en kan het BMS gaan ingrijpen. Dit gebeurt sneller bij een klein accupack met minder cellen.
Bij het snel ontladen van de accu zal deze ook sneller slijten en ben je eerder toe aan een nieuw exemplaar Natuurlijk kun je prima op de hoogste ondersteuning fietsen, maar laad de accu dan wat eerder op want hem leegrijden op de hoogste ondersteuning vinden ze echt niet leuk.
Als de acculading te laag dreigt te raken, kies dan een lagere ondersteuning, dat is beter voor je accu en je komt tevens wat verder.
Dat de cellen wat opwarmen bij een hoge stroomvraag kan op korte termijn voordelig zijn want dan kunnen ze makkelijker hun stroom leveren, maar de accu slijt wel sneller.
Hoe koeler een cel, hoe langer deze meegaat .
- Revisie
Revisie is stukken goedkoper dan een geheel nieuwe accu.
Maak nooit zelf de accubehuizing open. Bij demontage vervalt je garantie.
Wat je zult aantreffen zijn de cellen, het BMS en vooral veel draadjes.
Ook is de behuizing na openen niet meer zo waterdicht als voorheen. Laat dit werk aan een specialist over.
Veel fabrikanten beveiligen de accu via het BMS dusdanig, dat een revisie niet mogelijk is.
Een accu van Batavus, Sparta en Koga kan je daarom niet reviseren.
Een accu van Qwic kan wel worden gereviseerd, maar de meter is daarna niet meer nauwkeurig.
Voor een accu voor een Bosch motor is revisie gewoon mogelijk (tot op nader order).
- 2e hands kopen
Een e-bike 2e hands kopen is altijd goedkoper dan een nieuwe relatief goedkope e-bike van onbekende Chinese herkomst. De accu kan slecht geassembleerd zijn wat defecten tot gevolg kan hebben.
Laat altijd de accu testen, een verlies tot 30% is aanvaardbaar.
Let op of de accubehuizing geen deuken heeft of gescheurd is. Zie anders af van aankoop.
- Ten slotte
Een sportinstructeur kan zeggen hoe je goed kan bewegen. Een diëtist kan adviseren over gezond en gevarieerd eten. Zo geef ik informatie met betrekking tot de accu.
Gebruik de accu gewoon zoals je wenst. Mijn adviezen zijn om te voorkomen dat je sneller op een grote onkostenpost komt. Ga je zorgvuldig met de accu om dan heb je er vele jaren plezier van.
Tip: Experimenteer eens met de instellingen van de actieradius calculator van Bosch.
Daarmee krijg je wat meer inzicht hoe je rijstijl, rijomstandigheden en grootte van de accu invloed hebben op de afstand die je kunt afleggen met een volgeladen accu.
https://www.bosch-ebike.c...ce/actieradius-calculator
| Vering, banden en zadel |
Vork
De meeste (stads) fietsen hebben voorvering, maar je zit tegenwoordig de vaste vork in een select aantal merken terugkeren. Bij deze fietsen haal je de vering uit de wat bredere banden.
Bij een stadsfiets is de vering vaak (lees bijna altijd) van slechte kwaliteit en wordt in de loop der tijd nog slechter (veren en afsluitingen verouderen). Daarnaast is een verende vork zwaarder en minder stijf.
Een verende vork vangt grote klappen goed op, maar brede banden die je niet te hard oppompt (dat is namelijk niet nodig) werken erg goed, met name voor kleinere oneffenheden.
Een verende vork van een goede kwaliteit (Suntour NX of liefst beter) is kwalitatief beter dan de meeste no-name vorken die worden geïnstalleerd en leveren een navenant beter rijgedrag op, maar helaas zie je die niet vaak op Nederlandse fietsen. Duitse merken hebben vaak een wat luxere vork.
Banden
Een brede band fietst fijner dan een smalle band
Hoe breder, hoe meer demping. Dat het zwaarder fietst is achterhaald.
Een bredere band moet wel passen op de velg en de band en mag niet aanlopen tegen de velgremmen of het spatbord. Kijk op de oude band naar de maat en hoeveel ruimte er nog over is, vervolgens kan je eventueel kan je een bredere maat nemen.
- Bandenmaat
De maat van een fietsband wordt op verschillende manieren aangegeven.
ETRTO geeft de breedte en de binnendiameter van de band aan (bv 37-622).
Dit is bovendien veel eenduidiger dan de bekende inch maten.
(bv 27inch (630mm) is groter dan 28inch (622mm) en 29er (622mm) is gelijk aan 28inch, maar is vaak breder dan 50mm)
- Banden samenstelling
Een fietsband is gemaakt van rubber met nog andere bestanddelen waardoor de band meer of minder soepel is. Een hoger aandeel puur rubber zorgt voor meer vering en grip, maar het materiaal is zachter en slijt sneller. Bij de verschillende banden gaat het daarom altijd om een compromis mbt comfort vs slijtage voor de verschillende gebruiksomstandigheden.
- Anti-lek banden
Een anti-lek band houdt scherpe delen tegen, maar een anti-lek laag vermindert tevens de soepelheid, waardoor het zacht worden van de band minder merkbaar is. Daardoor kan de band sneller slijten.
De banden met de hoogste anti-lek eigenschappen rijden meestal nogal stroef en oncomfortabel.
De banden die in de middenklasse zijn soepeler en lopen vaak lichter. Ook met een e-bike voel je dit verschil.
Het loont zeker de moeite om eens te gaan kijken in het aanbod van diverse bandenmerken welke bandentypes er zijn en het best passen bij jouw gebruik.
Af en toe een gravelpad lukt met elke band, maar er zijn banden die daar merkelijk beter scoren in grip en comfort.
- Bandenspanning
Door regelmatig de bandenspanning te controleren voorkom je slijtage en ongewild lek rijden. Tevens verminder je de kans op een zogenaamde "slangenbeet". (bij het oprijden van de stoep met de velg de binnenband aan 2 zijden doorprikken)
Een brede band wordt over het algemeen minder hard (ca. 2.5bar) opgepompt dan een smaller type (ca. 3.5bar)
Veel mensen rijden met een te hoge bandenspanning, omdat ze dit kennen uit de periode dat smallere banden de norm waren. Probeer eens om met een lagere bandenspanning te rijden, je zult merken dat grip en comfort een grote stap vooruit gaan.
Vul ook eens bandenspanningstool van Silca eens in. Je zal verwonderd zijn welke druk daar wordt aanbevolen.
ETRTO: https://hollandbikeshop.com/images/Bandentabel_Final_5.pdf
Bandenpanning: https://silca.cc/pages/pro-tire-pressure-calculator
Bandenmerken: Schwalbe, Continental
Zadelpen
- Telescopische uitvoering
De meeste verende zadelpennen betreffen over het algemeen een eenvoudige telescopische uitvoering.
Deze hebben echter meestal een beperkte belastbaarheid.
De mate van demping is vaak met een imbussleutel nog enigszins af te stellen via de zadelpen.
- Parallellogram uitvoering
Een ander type is de parallelogram uitvoering. Bij deze uitvoering veert het zadel behalve omlaag ook enigszins naar achteren, waardoor de demping meer natuurlijk aanvoelt.
Deze uitvoering kan voor wat langere mensen net dat beetje extra bieden kwa comfort en is de keus meer uitgebreid mbt de belastbaarheid.
Goede merken zijn bv CaneCreek ThudBuster of wat voordeliger de Suntour SP12 of NCX
Zadel
Een zadel kan veel verschil uitmaken met het zitcomfort, vooral als je wat langer op de e-bike zit.
Veel mensen prefereren een breed zacht gel zadel omdat deze comfortabel aanvoelt als je erop gaat zitten, maar zullen merken dat eea toch gaat schuren als je wat langer op de e-bike zit.
Als je echter weleens het zadel van een professionele wielrenner hebt gezien dan kan je waarnemen dat dit een keihard smal zadel is, terwijl zij daar dagelijks vele kilometers op zitten.
Waar het om gaat is dat een zadel je ondersteund op de juiste plek, op de zitbotjes. Dat betekent dat een zadel voor jouw persoonlijk geschikt moet zijn.
Citaat
- GA PROEFRIJDEN.
- Het verhaal van inrijden/wennen is IMHO grote onzin en komt uit de tijd van de echt leren zadels (ik ben geen fan, geef mij maar een modern zadel!). Als je na een uurtje rijden gevoelloze geslachtsdelen hebt is het zadel niet passend.
Een zadel moet direct goed zitten.
- Wat geen sprookje is: Het eerste kwartier wanneer je op een zadel zit is bedrieglijk, probeer een langere tocht te maken (een uur+), dan ga je dingen als doorzitten en doorbloedingsissues merken.
- Verre, verreweg de meeste veelfietsers willen een hard zadel waar je op zit in plaats van een zacht zadel waar je in zit.
Je wil eigenlijk vooral op je zitbotjes zitten.
- Een zacht zadel omsluit je billen (en de spieren daarin) dus zorgt voor broei en slechte doorbloeding.
- Heel persoonlijk, maar ik ben een fan van gleuven/uitsparingen om je perineum te ontlasten.... maar ik heb ook zadels gehad die door die sleuf verschrikkelijk beroerd fietsen.... het devies is proefrijden!
- Echt sportieve zadels zijn vaak gericht op een gekanteld bekken, dus dat werkt niet z goed met een gewone fiets. Wat meestal heel goed gaat zijn MTB zadels.
- Een goed zadel kost meestal ergens tussen de 50 en de 100 euro, daarboven is het meestal het materiaal dat het prijsverschil maakt (niet relevant voor gewone gebruikers). Zonder overdrijving: Het zadel is nog belangrijker dan de motor (maar gelukkig kan je hem zelf kiezen^^).
Hoewel zadels heel persoonlijk zijn, zijn velen net als ik enorm fan van Specialized BG Zadels (Body Geometry). Specialized is eigenlijk samen met SMP de enige fabrikanten die echt samenwerken met artsen. Ik zelf hou erger van de Henge, maar die is niet meer in productie, dus dan kan je kijken naar de Phenom.
WTB zijn goede MTB zadels, maar waarschijnlijk lastig passen. Andere goede merken: ISM en Terry.
| Geometrie van het frame |
Een e-bike moet passend zijn voor je gebruik, anders krijg je klachten als je wat langere afstanden fietst. Dat kan zich uiten in rugklachten of gevoelloze handen.
De één wil graag rechtop zitten, de ander iets voorover en weer een ander ver voorover.
Je lichaamsbouw is bepalend of een ebike voor deze houding geschikt is.
Daarom is het belangrijk dat het ebike frame de juiste verhoudingen heeft om aan je wensen te voldoen.
Helaas is het niet zo best gesteld met de maatvoering van frames. Vaak wordt alleen de de maat met een letter aangegeven S, M, L, XL of alleen de lengte van de zitbuis opgegeven, wat de hoogte van het frame bepaald. (0,66x binnenbeenlengte)
Over de maten die van invloed zijn op de horizontale lengte van het frame wordt weinig tot niets gezegd, terwijl die feitelijk meer belangrijk is, omdat daar nagenoeg geen verstelmogelijkheden zijn.
Er kan hier weliswaar een complete verhandeling geschreven worden, maar daar hebben de meesten niet zoveel aan als je het moet doen met wat er wordt aangeboden.
Daarom als je dieper op de materie in wilt gaan een tweetal links waar eea uitgebreid wordt beschreven:
https://www.panvelo.nl/fietsgeometrie-framemaat/
https://racefietsblog.nl/...-het-handig-dit-te-weten/
Belangrijk om te weten is dat Nederlandse fietsmerken relatief kort zijn, waardoor een lichaamslengte van 190cm+ het moeilijk krijgt om passend model te vinden.
Duitse fietsmerken zijn hoger en langer te vinden, waardoor er meer kans is om een juiste maat te vinden.
De moderne trendy eenvoudige e-bikes zijn er soms zelfs maar in één maat en niet geschikt voor langere ritten als je buiten de doelgroep valt mbt gemiddelde lichaamslengte.
Vraag altijd de fietsenmaker om advies ten aanzien van je wensen en zitpositie. Laat indien mogelijk je persoonlijke maat bepalen op een pasframe en ga proefrijden.
Een korte uitleg over de de invloed van verschillende framematen:
:no_upscale():strip_icc():fill(white):strip_exif()/f/image/giqC3J54kcEqYF7evJTQAaon.jpg?f=user_large)
Citaat
Een zadelpen mag fors uitsteken, dat verandert eigenlijk niets aan de hoeken die je lichaam moet maken (hij staat in het verlengde van de zitbuis, dus die hoek blijft constant).
11cm is totaal geen issue, met sloping frames (korte zitbuis, zie je vaak bij mountainbikes) heb je veel langere pennen en dat gaat prima.
Maar aanpassingen in de lengte (zadel naar voren/achteren of stuur naar voren/achteren) veranderd direct de effectieve geometrie van de fiets. Dat is op zich soms heel nuttig als je doel is om die hoeken wat aan te passen, maar de impact is verassend groot (een cm kortere stuurpen merk je direct!).
Daarom rekenen ze bij wedstrijdfietsen tegenwoordig met stack (hoogte bracketas tot top balhoofdbuis, verticaal gemeten) en reach (lengte van bracketas tot top balhoofd, horizontaal gemeten). Die twee maten bepalen eigenlijk alles.
En daarbij geldt in de praktijk eigenlijk dat reach belangrijker is dan stack omdat je stack met wat spacers nog wel kan beinvloeden zonder al teveel negatieve effecten).
Voor "gewone" fietsen heb je zelden de waarden van Stack en Reach, dus heb je vaak dingen als "XXL of 65". Helaas zegt dat geen bal over de effectieve grootte van de fiets. Om maar aan te geven, ik heb een wedstrijd racefiets diamant 54cm, mijn VDV met maat "50" is een veel grotere fiets (langer en hoger), simpelweg omdat die 50cm de lengte is van de zitbuis wat enigszins gechargeerd net zo relevant is als de kleur van de handvatten.
Amerikaanse merken en Duitse merken zijn iets scheutiger met geometrie info, maar Batavus en Gazelle zeggen helemaal niks over hun geometrie, dus dat maakt het nog belangrijker om te proefrijden.
| Aankoop |
Het aanbod van elektrische fietsen is tegenwoordig enorm, er zijn e-bikes voor stadsgebruik, tourfietsen, mountain bikes (e-MTB), bakfietsen, fatbikes, microbikes, elektrische plooi- of vouwfietsen etc.
Sommige merken kan je enkel via het web kopen of warenhuis, andere merken worden zowel bij je lokale fietsenwinkel/keten verkocht als via webshops.
Voor je op de "koop knop" duwt bij een webshop, denk eerst even na welke service je kan krijgen en wat je verwacht.
Koop je bij een webshop, dozenschuiver of warenhuis die niks voorzien heeft, dan kan je wel eens negatief verrast worden als je met die fiets bij een fietsenmaker binnen stapt.
Sommige fietsenmakers hebben daar geen tijd voor, hebben niet de juiste onderdelen of hebben er simpelweg geen zin in.
Daarom, vóór je je op een merk gaat vastleggen, kijk eerst eens rond waar je de e-bike wilt kopen en hoe eventueel garantie en onderhoud is geregeld.
Een goede fietsenmaker (FM) controleert je e-bike voor deze afgeleverd wordt, en zal een eerste beurt meestal gratis aanbieden zodat je de e-bike in goede conditie kan gebruiken.
Ook een testrit en wat advies op basis van je wensen en toekomstig gebruik zijn nuttig en kunnen nadien heel wat geld besparen.
Hieronder een aantal merken e-bikes die meestal een ruim gamma aan fietsen in enkele van die segmenten aan bieden:
- Merida
- Cube
- Cannondale
- Canyon
- Riese and Mueller
- Stevens
- Simplon
- Flyer
- Bulls
- Kalkhoff
- Victoria
- Pegasus
- BMC
- Sparta
- Koga
- Batavus
- Gazelle
- Rabeneick
- Gudereit
- Norta
- Velo de Ville
| Ombouw |
Zelf een bestaande fiets ombouwen of zelf een gehele e-bike samenstellen kan interessant zijn voor degenen die niet al teveel willen besteden of meer controle willen hebben over het eindproduct
Om zelf een ebike te bouwen is meestal wel enige technische vaardigheid vereist.
Een andere mogelijkheid is om dit te doen via een gespecialiseerd bedrijf zoals bv hieronder.
- https://www.ombouwsetelektrischefiets.nl
- https://www.ebike-kit.nl
- https://www.rat-holland.nl
Wil je zelf eea doen, dan is het raadzaam om je te verdiepen in de mogelijkheden en onmogelijkheden.
Dit forum wijst slechts de weg naar de mogelijkheden. Meer specifieke informatie is te vinden op de volgende fora:
- https://endless-sphere.com (Engelstalig forum)
- https://www.pedelecforum.de (Duitstalig forum)
Enkele buitenlandse adressen waar ombouwsets en onderdelen te koop zijn:
- https://www.pswpower.com (Chinese webshop die een aantal zaken levert vanuit Duitsland)
- https://www.yosepower.com (Chinese webshop die een aantal zaken levert vanuit Duitsland)
- https://www.enerprof.de (Duitse webshop, levert producten die voldoen aan EN15194:2017 met EU garantie)
Denk eraan dat kopen buiten de EU meestal inhoudt dat de garantie op een ander niveau is en bij de prijs nog verzendkosten kunnen komen en soms nog BTW.
Het is mogelijk om een bestaande fiets te voorzien van een naafmotor (voor of achter), een wrijvingsmotor of een middenmotor.
Alle systemen hebben een prijskaartje en hebben hun voor- en nadelen.
- Naafmotor:
Keus is een losse motor in een velg (laten) spaken of een complete velg met motor kopen.
Hierbij is het van belang je te realiseren dat het huidige rem en versnellingssysteem je keus beïnvloedt en bv een versnellingsnaaf niet mogelijk is met een achternaafmotor.
Een motor in het voorwiel is de meest eenvoudige keus, want daar hoef je alleen met het remsysteem rekening te houden.
Omwille van de eenvoud en prijs gaat het meestal om systemen met een rotatiesensor (PAS sensor)
De huidige naafmotoren zijn meestal van Chinese afkomst en betreffen compacte motoren waar reductietandwielen ingebouwd zijn. Sommige zelfs met 2 reductiestappen (oa Bafang H700 en Xiongda) zodat de motor 2 versnellingen heeft en zich beter kan aanpassen aan wisselende omstandigheden als vlak en heuvelachtig terrein.
Er zijn ook direct drive naaf motoren, maar die zijn aanzienlijk kostbaarder, groter, zwaarder en minder efficiënt vanwege het relatief lage toerental waarmee het (achter) wiel wordt aangedreven.
Daarom werden ze vooral ingezet bij speedpedelecs.
- Wrijvingsmotor:
Die komen niet zoveel voor en bestaan in slechts weinig uitvoeringen. Soms worden ze op de plek van de standaard onder het fietsframe geplaatst. Een andere keer samen met de accu op de achterdrager. Een rol drijft het wiel aan. (zoals bij de Solex motor vroeger)
- Middenmotor:
Ooit was de Bafang BBS serie de enige mogelijkheid om je fiets te voorzien van een middenmotor. Tegenwoordig is de Tongsheng Tsdz2(b) ook populair. Beide motoren zijn goed verkrijgbaar en te onderhouden omdat ook de onderdelen ervan verkocht worden.
Deze motoren komen in dat geval in plaats van de huidige trapas.
Ook zijn er middenmotoren die op het frame zijn gemonteerd, waarbij de overbrenging via een 2e korte ketting gebeurd in combinatie met een 2e tandwiel op de trapas.
- Bouwen in plaats van ombouwen:
Een andere mogelijkheid is dat je een compleet ebike frame aanschaft voor een bepaald merk middenmotor en vervolgens de hele ebike met gewenste onderdelen samenstelt.
In dat geval zal echter de keus vaak beperkt zijn tot een Bafang middenmotor (bv de M420 of M510)
Voor dat doel zijn er frames te koop van koolstof en aluminium, maar je zal dit wel via een buitenlandse webshop moeten kopen. Bv https://www.greenbikekit.com of AliExpress.
Ook gaat het vaak altijd om mountainbike frames, wat inhoudt dat je zelf wat creativiteit nodig hebt om er een degelijk Hollands model met spatborden en verlichting van te maken.
De frames die geschikt zijn bv van Dengfu (koolstof) en Seroxat (aluminium)
Als laatste optie is er ook een mogelijkheid om zelf je complete ebike samen te stellen en als bouwpakket te laten leveren. Bv https://www.frey.bike
De twee laatste mogelijkheden zijn niet bepaald goedkoop te noemen, maar meestal wel nog goedkoper dan een vergelijkbaar Europees model.
- Verbouwen in plaats van ombouwen
Stel je hebt een ebike met een defecte motor of je bent niet tevreden over de motor. In dat geval is het mogelijk om je frame te voorzien van een compleet nieuwe motor. Ook dat zal niet zomaar gaan zonder problemen, waardoor je technisch inzicht en vaardigheden op de proef gesteld kunnen worden, maar het vermelden van deze mogelijkheid mocht niet ontbreken in dit overzicht..
- https://www.deltabikes.nl...sch-e-bike-middenmotoren/
- Accu:
Als je een complete conversieset koopt is de accu meestal meegeleverd.
Als je echter zelf een set samenstelt, dan moet er ook een keus gemaakt worden voor de accu.
Er zijn verschillende behuizingen mogelijk voor zowel op de bagagedrager als op de framebuis.
De accu kan je volledig zelf samenstellen met losse cellen en een BMS, maar het gaat hier te ver om dieper op in te gaan. Ook al omdat het zelf samenstellen niet zonder risico is.
Let bij aankoop van een accupack op dat het merk van de cellen wordt genoemd, liefst ook type en/of capaciteit ervan. Samsung, LG, Panasonic cellen hebben een goede reputatie.
"China brand" kan zeer wisselvallig zijn, ga daarom van de minste kwaliteit uit. Dit zal je niet meteen merken, maar na verloop van tijd als je accu plotseling gaat onderpresteren, vanwege één of meer zwakke cellen.
- Controle over het eindproduct:
Vroeger was het standaard dat bij eigenbouw alleen een rotatiesensor (of PAS sensor) werd gebruikt.
Met de introductie van de Tongsheng Tsdz2 kwam daar verandering in.
Deze motor kan net als de Bafang BBS in plaats van de trapas worden gemonteerd, maar heeft ook een trapkrachtsensor (of koppelsensor) zoals ook de bekende middenmotoren van bv Bosch hebben.
De TongshengTsdz2 is echter mechanisch gezien de mindere van de Bafang BBS, maar met eenvoudige middelen sterk te verbeteren en zeer gemakkelijk in onderhoud.
Eerder was als beter alternatief de Lingbei middenmotor geïntroduceerd. De kwaliteit van een Bafang motor, maar met krachtsensor. Echter de verkrijgbaarheid van deze motor is altijd beperkt gebleven en de krachtsensor werkte niet zoals die van de Tongsheng, waardoor de aandacht wat verloren is gegaan.
Sinds kort is de CYC Photon geïntroduceerd. Eenzelfde soort middenmotor als Bafang en Tongsheng, ook met krachtsensor, een hoger kwaliteitsniveau, maar ook een hoger prijskaartje.
Helaas zijn er over deze CYC momenteel (mrt.2023) nog niet zoveel ervaringen beschreven en lange termijn ervaringen ontbreken volkomen. Eerder uitgebrachte CYC middenmotoren (X1 serie) hebben reeds een goede reputatie opgebouwd.
Een andere nieuwkomer is ToSeven die de DM serie heeft geïntroduceerd.
De DM-02 lijkt exact hetzelfde als de Tsdz2, maar dat geldt alleen voor de (gespiegelde) behuizing, want zowel de controller als de krachtsensor zijn compleet anders en een aantal minpunten van de Tsdz2, zoals toleranties en warmteafvoer, zouden verbeterd zijn. Over ToSeven is echter nagenoeg nog niets bekend. (mrt 2023), dus het is afwachten of dit waargemaakt kan worden.
In 2024 heeft Bafang eindelijk ook een versie met krachtsensor geïntroduceerd (M435 en M635).
Dit betreft echter equivalenten van de BBS02 en BBSHD. Helaas voor BBS01b (250W) is er (nog) geen equivalent met krachtsensor.
Worden alle eerder genoemde motoren allemaal onder de trapas gemonteerd, een andere benadering is gekozen door het Pendix eDrive systeem. Deze motor wordt als een een grote platte schijf aan de andere zijde van het frame op de trapas gemonteerd. Echter wordt deze motor niet los geleverd, maar alleen via een dealernetwerk, inclusief inbouw. (review)
- Trapkrachtsensoren
Omdat een krachtsensor een natuurlijker fietsgevoel benaderd is het ook mogelijk om een dergelijke sensor samen met een naafmotor te gebruiken. Bij zelfbouw komt deze sensor in plaats van de trapas.
Eventueel is een zgn. TMM4 koppelsensor bij het achterwiel ook mogelijk, maar minder geschikt voor zelfbouw, vanwege het noodzakelijke calibratieproces, wat regelmatig nodig is.
Daarom is het verstandig om altijd een complete set incl. krachtsensor en geschikte controller aan te schaffen, zodat je zeker weet dat het op elkaar is afgestemd.
Dat geldt bv ook voor de kClamber krachtsensor die is geïntegreerd met de cassette en eenvoudig gecombineerd kan worden met achternaaf motoren. Op dit moment is, zover mij bekend, alleen een Lishui controller voor deze sensor geschikt gemaakt en zijn er enkele motoren reeds uitgerust met een dergelijke trapkracht sensor, maar worden zonder controller geleverd. Dus voor zelfbouw is het even zoeken naar een geschikte combinatie
Ter volledigheid nog wat sensoren waarmee de trapkracht gemeten kan worden. Een sensor die de spanning meet van de ketting aan de bovenzijde, Een sensor de de trapkracht meet vlak achter de crank bij de trapas. Deze nemen het moment waar dat een veerspanning wordt opgebouwd en worden meestal ingezet als wegrijhulp. Meer geavanceerde trapkrachtsensoren kunnen ingebouwd zijn in de pedaal of crank. Deze werken vaak draadloos.
- Controller
Het hart van iedere ebike motor is de controller. De controller is voorzien van software die bepaald hoe de motor en de sensoren samenwerken. Er zijn controllers waar deze software als open source is uitgegeven en er zijn controllers waar de software (deels) is aan te passen. Soms gewoon via het display (ToSeven) via een applicatie op de smartphone (CYC), de andere keer via een USB verbinding met de PC. (Bafang en Tongsheng)
De software van de (oudere) controller van de bv de Tongsheng Tsdz2 kan zelfs volledig vervangen worden door opensource software, die de motor effectiever, stiller en zuiniger maakt en volledig op je wensen is aan te passen binnen de grenzen van de motor. Ook met de Bafang BBS serie was het mogelijk eea aan te passen op je wensen, maar niet meer met de opvolger daarvan.
Dit heeft te maken met de overgang van een meer beveiligd communicatie protocol (Canbus) waardoor de software veel minder toegankelijk is dan met het oudere communicatie protocol (Uart)
- Wet en legaliteit:
Voor elektrische ondersteuning is er feitelijk geen verschil tussen een ebike en een speedpedelec.
Beiden zijn voorzien van een motor, accu, controller en display.
Als je als zelfbouwer gaat inkopen, ben je zelf verantwoordelijk dat de ebike voldoet aan de EU normering EN15194:2017, daarvan is de inhoud in het kort:
- Het continu motorvermogen mag niet hoger zijn dan 250W
- De maximale ondersteuningssnelheden kunnen door de berijder niet hoger ingesteld worden dan 25km/h en een eventuele gashendel (werkend zonder fysieke inspanning) niet boven 6km/h .
Continu vermogen is hardware gerelateerd en ligt vast.
Het hangt samen met de grootte en het gewicht van de gebruikte elektromotor en kan alleen gewijzigd worden door de elektromotor zelf te vervangen. Het continu vermogen is dan ook niet omlaag te regelen.
Dat is alleen mogelijk met het kortstondig maximum haalbare vermogen, die ruim boven het continu vermogen kan liggen, maar tevens zorgt voor meer warmteontwikkeling in de motor.
Het maximaal haalbare vermogen kan per motortype verschillen en bepaalt het karakter van de 250W motor
Steeds vaker leveren producenten hun producten volgens EN15194:2017 normering.
Dat houdt in dat de controller niet meer eenvoudig aangepast kan worden of slechts beperkt.
Als je erop let dat dit is aangegeven zal je ombouw altijd aan de normen voldoen.
Eventueel kan je ook voor aankoop bij de leverancier informeren of de motor EN15194:2017 gecertificeerd is.
Zoals de topicwaarschuwing aangeeft zijn vragen met betrekking tot het omzeilen van wettelijke beperkingen van de e-bike niet toegestaan. Dit geldt ook voor ombouw en zelfbouw projecten.
Berichten daarover worden verwijderd.
| Speed-pedelec |
Met een pedelec wordt een elektrische fiets bedoeld waarbij je zelf moet trappen om ondersteunt te worden. (de afkorting staat voor pedal electric cycle).
Sinds 2017 zijn er twee soorten pedelec's
- De pedelec die gelijkgesteld is aan een gewone fiets. Deze worden e-bike genoemd
- De pedelec die gelijkgesteld is aan een bromfiets. Deze worden speed-pedelec genoemd
- E-bike
In Nederland mag een normale pedelec of e-bike een motor met een maximum continu vermogen van 250 Watt hebben en tot 25km per uur ondersteuning geven. Als je sneller wilt, dan kan dat, maar krijg je geen ondersteuning meer. Ook mag de ondersteuning zonder mee te trappen niet meer zijn dan 6km/h.
Deze eisen worden genoemd in de EU normering EN15914:2017.
Deze norm wordt eens in de zoveel tijd herzien en aangepast vooral om onduidelijkheden en hiaten in de norm aan te vullen.
- Speed-pedelec
Voor pedelecs die sneller gaan dan 25km/h is de Speed-pedelec op de markt gekomen die een motor mag hebben met een continu vermogen tot 4000W (4kW) en ondersteuning mag geven tot 45 km per uur. Meetrappen is niet verplicht. Deze speed-pedelecs zijn gelijk aan de bromfiets wat inhoudt dat je verplicht bent om een helm te dragen, een WA-verzekering af te sluiten, in bezit te zijn van een (bromfiets) rijbewijs en een gele kentekenplaat achterop te hebben.
Daar de wetgeving hetzelfde is als van een bromfiets houdt dit in, dat je (soms) ook op de rijbaan moet rijden
- Off-Road vs openbare weg
Na de invoering van de norm in 2017 was er onduidelijkheid over de Off Road e-bike of e-MTB.
Maar daar is via een gerechtelijke uitspraak bepaald dat bij gebruik op de openbare weg te allen tijde de EN15194:2017 van toepassing is.
Dat betekent dat de snelheid wijzigen boven 25km/h door de gebruiker onmogelijk moet zijn.
Sindsdien is meestal de Off Road of US mode niet meer toegankelijk en nemen op Europa gerichte producenten vaker maatregelen om aan de EN195194 te voldoen en bv een certificaat meeleveren.
Een dergelijk certificaat is echter (nog) niet verplicht en in Nederland zijn er ook geen eisen mbt verkoop van e-bikes die niet aan de normering voldoen.
Dit houdt in dat je als berijder zelf aansprakelijk bent als je e-bike niet aan de normering voldoet.
Als niet is waar te nemen of de e-bike aan de EN15194:2017 normering voldoet en wil je achteraf geen problemen met legaliteit, vraag dan vooraf of de e-bike aan de EN15194:2017 norm voldoet.
- E-bike naar Speed-pedelec
Het is niet eenvoudig als particulier om een e-bike met een motor meer dan 250W continu en/of snelheid boven 25km/h als speedpedelec geregistreerd te krijgen. Dit komt voornamelijk omdat een typegoedkeuring nodig is die bij een e-bike ontbreekt.
Wil je je toch verdiepen in deze mogelijkheid dan kan je het beste kijken en informeren bij de RDW
https://www.rdw.nl/partic...en/brommer/speed--pedelec
| Tuning van motoren |
Er bestaan verschillende systemen om de motor aan te passen. Dat kan eenvoudig met een app van de producent waarmee je de karakteristiek kan aanpassen, maar er zijn ook systemen die je toelaten de snelheid hoger in te stellen door de motor een andere snelheid voor te goochelen dmv een los kastje. Andere opties zijn het wijzigen of vervangen van de controller software of zelfs vervangen van de complete controller voor een meer toegankelijke versie.
Bosch motoren maken een enorme opmars, het is zeer degelijk spul uit Duitsland en het is een middenmotor dus dat geeft ook de beste ervaring met fietsen.
Momenteel zijn de Bosch motoren uitgerust met detectiesoftware voor te hoge snelheid.
Na enkele detecties kan je motor de verdere dienst weigeren.
Je e-bike tunen voor een hogere snelheid (speed tunen) is overigens illegaal, en kan enorme risico’s inhouden bij een ongeval. Je verzekering kan zich terugtrekken en evt. lichamelijke letselschade (aan een ander) kan flink oplopen.
De karakteristiek van de ondersteuning aanpassen is op zich niet illegaal, maar waarschijnlijk verlies je de waarborg (garantie) als dit niet door de fabrikant wordt aangeboden.
Als snelheid belangrijk is, kies dan resoluut voor een speed-pedelec met de juiste verzekering en rijbewijs.
NB
Zoals de topicwaarschuwing aangeeft zijn vragen met betrekking tot het omzeilen van wettelijke beperkingen van de e-bike niet toegestaan. Berichten daarover worden verwijderd.
| Reinigen en onderhoud |
Als je een mooie e-bike hebt wil je natuurlijk dat deze lang mooi en in goede conditie blijft.
Regelmatig reinigen en onderhoud is in dat geval wenselijk.
Bij reinigen gaat het vooral om onderdelen die direct in aanraking komen met zand, regen etc.
Regelmatig onderhoud is noodzakelijk om je e-bike in conditie te houden en tijdig onderdelen te vervangen die aan slijtage onderhevig zijn.
Reinigen
Gebruik nimmer een hogedrukreiniger, tuinslang of grote hoeveelheden water.
Geen waterkering is daartegen bestand waardoor water in de lagers kan binnendringen.
Over de accu, controller en display maar niet te spreken.
Borstel eerst opgedroogd vuil weg met een droge borstel en daarna kan je het beste wassen met een zachte borstel of spons en een sopje met bv autoshampoo
Vervolgens wat autowax, siliconen- of waxspray op de lak zorgt voor een mooie glans
Chrome bij de verende vork inspuiten met waxpray
Hetzelfde geldt voor boutjes en schroefjes.
In winterse omstandigheden en evt. zout op de weg. Voorkom dat zelfs RVS gaat roesten.
Tussendoor reinigen en het aanbrengen van een beschermlaag voorkomt roest.
Een riem reinig je met een spons en een sopje
Een ketting en derailleur reinig je met teflon kettingspray (PTFE). Ruim inspuiten en daarna met een doek schoonvegen. Daarna wederom een beetje kettingspray om de ketting te smeren.
Geen dieselolie, petroleum of ketting ontvetter op je ketting.
Dit verdringt of lost het smeermiddel tussen de schakels op, wat een verhoogde kans geeft op slijtage als je daarna niet zorgvuldig genoeg bent met het aanbrengen van smeermiddel.
Kijk ook uit met WD40. Dit is in diverse uitvoeringen verkrijgbaar, maar de meest bekende is een vetoplosser.
Voor een schone ketting kun je ook overwegen om in plaats van kettingolie een kettingwax toe te passen. Hiermee blijft de ketting aanzienlijk schoner als je dit regelmatig bijhoudt.
Het vergt wel enig zorgvuldigheid om dit voor de eerste keer aan te brengen.
Voor een bevredigend resultaat goed de instructie opvolgen mbt aanbrengen en onderhoud.
Schijfremmen, indien vettig, kun je reinigen met remreiniger of thinner.
Onderhoud
Als je technisch niet zo onderlegd bent of gewoon geen zin hebt om dit onderhoud zelf te doen dan kan je dit het beste door een fietsenmaker laten doen.
Wat is het onderhoud wat je van de fietsenmaker kunt verwachten:
Citaat
- Elke moer, bout, schroef en spaak even controleren. Dat zijn er best wat.
- Bladbouten aanhalen.
- Speling op lagers controleren.
- Banden controleren (slijtage en uitdrogen).
- Doorsteekas invetten (sommigen zijn van CrMo-staal wat vast kan gaan zitten in de aluminium vork).
- Slotje/speling accu controleren.
- Ringslot controleren en eventueel inspuiten.
- Als er zichtbaar zout op de fiets heeft gezeten even remblokken eruit en de zuigers (en afdichtingen) inspuiten.
- Slijtage remblokken controleren en daarmee ook of de klauw mooi recht zit.
- Soms nog een merk specifiek ding wat je FM weet. Voorbeeld daarvan is bepaalde types zadelpen even eruit en de bout binnenin aanhalen.
- Voorvorkvering oppoetsen om roest te voorkomen.
- Ketting of riem spannen en ketting smeren.
- Versnellingskabel invetten en versnelling afstellen.
- Poetsen.
- Invetten.
Wijzelf verlengen de garantie van 2 naar 5 jaar als je de fiets door ons laat onderhouden.
Niet altijd standaard nodig. Maar je FM weet wel wanneer een software update iets toevoegt.
Panasonic motoren van een paar jaar terug krijgen soepelere ondersteuning bij een software update.
Bosch CX is met 75Nm gestart en ging met een update naar 80Nm.
| Verzekeren van de ebike |
Wat betreft wettelijke aansprakelijkheid is er een verschil tussen een ebike en een speedpedelec.
Voor de laatste is een aparte WA verzekering verplicht, maar voor de ebike is de aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren (AVP) al voldoende.
Met een dergelijke verzekering ben je verzekerd als jijzelf schade veroorzaakt en deze moet vergoeden.
Echter als je een ebike hebt gekocht, waar je zuinig mee wilt omgaan gaat het helaas toch wel eens mis.
Je ebike of onderdelen ervan worden gestolen of raken beschadigd ten gevolge van een ongeval.
Veelal kan een diefstal en schade verzekering dan uitkomst bieden om dit leed enigszins te verzachten.
Kijk voor een verzekering niet alleen naar de premie die je moet betalen, maar vergelijk ook de voorwaarden en bedenk dat niet iedere verzekering je voertuig hoeft te verzekeren.
Het is raadzaam om je ook daarop, voor de aankoop, te oriënteren, om niet verrast te worden.
De meeste verzekeringen vereisen één of twee sloten met een ART keurmerk van minimaal twee sterren. Soms is ook een track en trace systeem verplicht.
Ook is de postcode van belang, mbt de hoogte van de premie.
Houdt er rekening mee dat enkele soorten ebikes nagenoeg niet meer, of zeer moeizaam, zijn te verzekeren.
Dat geldt bv voor de fatbikes en ook voor bakfietsen gaan steeds meer eisen gelden om een verzekering af te sluiten, als het wel mogelijk is.
Steeds meer verzekeringen weigeren echter een fatbike en bakfiets te verzekeren of zijn selectief met het merk ervan.
Citaat
Natura verzekering via je eigen fietsenwinkel
- Je fietsenwinkel bemiddeld voor je in geval van schade, jij hoeft niets te doen. Bij diefstal hoef je alleen aangifte te doen.
- Je fietsenwinkel weer wat gedekt is en hoe je aangifte ingevuld moet zijn. Dit voorkomt afwijzingen.
- Je valt niet tussen wal en schip. De verzekeraar neemt over wat de fietsenmaker beoordeeld, of ze stemmen het voor de reparatie af.
- Je bent ‘in natura’ verzekerd. Dus als een reparatie niet meer mogelijk is krijg je een vervangende fiets.
- Je zit wel vast aan een fiets. Je krijgt geen geld op je bankrekening.
- Er is doorgaans geen afschrijving.
Gewone verzekering online of via je tussenpersoon
- Je moet schades zelf melden.
- ]Je moet zelf opletten of je aangifte goed is. Klinkt logisch, maar er staan nog wel eens verkeerde nummers op of de manier van afsluiten staat wel eens fout omschreven.
- Je schiet reparaties zelf voor. De verzekeraar kan een schade afwijzen. Bijvoorbeeld omdat ze vinden dat de oorzaak niet gedekt is of omdat ze onterecht vinden dat het door garantie gedekt moet zijn. Voor context, ik zie dit ongeveer jaarlijks in mijn winkel gebeuren.
- Omdat je niet verzekerd bent voor een werkende fiets kan het zijn dat je een reparatie vergoed krijgt die niet (meer) uitgevoerd kan. Denk aan een Stella display vergoed krijgen die niet meer bestaat.
- Als je een uitkering krijgt ben je vrij om ermee te doen wat je wilt.
- Er is bij best veel verzekeraars afschrijving.
| Links |
Een aantal nuttige links omtrent ebikes en fietstechniek
- http://www.pedelecforum.de/forum/index.php het Duitse pedelecforum, volgens mij het grootste op dit gebied.
- https://endless-sphere.com/ het Engelstalige forum, waar echt alles te vinden is over motoren, accu's, controllers en BMS.
- https://www.pedelecs.co.uk/forum/ het Britse forum, waar meer ebike onderwerpen behandeld worden.
- http://www.sheldonbrown.com/ De fietsencyclopedie van Sheldon Browne is de beste plek om iets over fietstechniek te vinden.
- https://janheine.wordpress.com/ Jan Heine is een journalist die veel kennis heeft over de industrie en goede artikelen schrijft over de techniek van het fietsen.
- https://www.omnicalculator.com/collections/bike Een aantal calculators die (in)direct met fietsen te maken heeft.
- Het grote elektrische fietsen topic
- 2012-2016
- Het grote elektrische fietsen topic - deel 2
- 2016-2019
[ Voor 255% gewijzigd door elinx op 16-03-2025 17:59 ]
:strip_icc():strip_exif()/u/93041/wwvbw.jpg?f=community)
Weer goed vastgezet voor zover mogelijk met de bijgeleverde BB tool en het is over. Hopelijk blijft hij dan nu ook goed vast zitten...
/u/5091/crop61ea61f79e935_cropped.png?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/26736/borat.jpg?f=community)
:strip_exif()/u/39791/casta.gif?f=community)
/u/228124/crop5db0373e29815.png?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/465930/Roland%2520tja.jpg?f=community)
/u/187266/crop5743888ae620f_cropped.png?f=community)
:strip_exif()/u/285020/crop6085b8acc4f0d_cropped.gif?f=community)
/u/480738/crop665a42b247339_cropped.png?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/19692/crop5d170684e2a71.jpeg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/5755/crop5f800803c69da_cropped.jpeg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/8037/crop6752bba084610.jpg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/93209/41FA2XCR55L__SL500_AA240_.jpg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/147393/crop61239384b3ebc_cropped.jpg?f=community)
/u/123830/crop570791e36e200_cropped.png?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/454512/crop56da14dba10bd_cropped.jpeg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/296445/crop5dc080c91c573_cropped.jpeg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/56984/crop5d55aa406bb59.jpeg?f=community)