vectormatic schreef op woensdag 25 april 2018 @ 13:58:
Over unilever speficiek, vind iemand anders het dreigement "anders gaan we naar Londen" wat moeilijk te slikken? Ik begrijp ongetwijfeld niet de gehele breedte van brexit en hoe unilever in elkaar zit, maar lijkt me dat je hoofdkantoor bewust buiten de EU, en in een land met vooralsnog bijzonder onzekere status kwa handel, economie en personenverkeer te plaatsen geen verstandige keuze is...
Of er sprake is van een dreigement is nog maar de vraag. Überhaupt, het zou heel eigenaardig apart zijn voor de personen betrokken bij Unilever om te breken met hun historisch gedrag en zo te werk te gaan. Unilever is voorzichtig, consistent, subtiel. Doelbewust maar ook bewust van correlaties. Het beeld van dit dreigement kwam uit een politieke hoek én uit hoeken van media.
Wat de rol van media in deze aangaat, dat is eigenlijk ook wel weer een onderwerp. Misschien zouden we de Nederlandse media maar eens naar een Birte Schohaus moeten sturen voor wat inzicht in feitelijke berichtgeving versus hapklare interpretatie .... maar goed, dit terzijde.
Unilever heeft an sich niet zo'n enorm grote voetafdruk binnen Nederland. Maar het is en blijft een voetafdruk, en het gewicht is groter dan puur dat. Unilever "kiest" ook niet "voor Nederland", als dat zo was dan volgde een wijziging in beursnotaties - en daar is geen sprake van. Logisch ook, het is een multinational. Een supranationaal of transnationaal bedrijf. 38% van omzet wordt in Europa gegeneerd, 35% in Noord-Amerika, de rest elders in de wereld. Op al die plaatsen heeft het bedrijf een voetafdruk én oefent het gewicht uit binnen lokale / nationale economie (economische activiteit is nooit een solo activiteit).
Als ik het mij goed herinner heeft Unilever tegenwoordig nog slechts vier locaties binnen Nederland. Worst uit Oss, ijs uit Hellendoorn, smeerspul uit Rotterdam en een klein onderzoekscentrum in Vlaardingen. Dat is heel wat minder als wat er eerst was. Al decennia lang is er sprake van een vrij consistent overhevelen van middelen en capaciteiten naar andere landen zoals Polen, Spanje, Italië, Frankrijk, Zwitserland, Duitsland en Hongarije - en nog een ander Europees land maar ik ben het even kwijt. Ook in die landen is sinds 2007 sprake van afsplitsen van activiteiten, investeringen in diepe automatiseringsprocessen en in een aantal gevallen voorbereidingen van overhevelen naar landen buiten Europa. Van chemiebedrijven heeft het bedrijf trouwens überhaupt niets meer over.
De hoofdzetel is in dat verhaal iets wat interessant is. Het heeft niets met politieke of nationale affiniteit te maken, het is een basis van fiscaliteit en bedrijvigheid. De duale structuur daarvan viel hoe dan ook niet te handhaven, dat was al zo sinds het drama met uitstaande belastingclaim en de vennootschapsstructuur van houdstermaatschappijen (de doorgeefluiken van dividend).
Als ik het mij goed herinner is de Britse zetel iets van 7500 mensen in directe zin, de Nederlandse iets van 3200 - kan iets verschillen. Toch is voor Nederland gekozen, maar waarom? Heeft dit echt zoveel te maken met dividendbelasting? Ja en nee. Unilever kan heel goed gebruik maken daarvan. Ook ten aanzien van de grootste uitdagingen waar het bedrijf de laatste tijd voor gestaan heeft (zie de affaire Kraft Heinz). Is dit de enige motivatie? Verre van. Het gaat altijd om optimalisatie van bedrijfsresultaten. Het VK is een onzekere situatie. In alle scenario's daar is sprake van toename van aanwezige drempels van economische activiteit vanuit het VK. Natuurlijk kan Unilever met haar gewicht ook daar wel wat bewerkstelligen, maar het is en blijft een gegeven dat het grootste deel van resultaten uit de Europese markten komt.
Dat is een directe aanjager van het behoud van toegang tot Europese dynamiek (politiek, economie e.d.) met zo min mogelijk en zo goedkoop mogelijke drempels. De "keuze" voor Nederland is leuke PR, maar het is de economisch en bedrijfsmatige meest verstandige beslissing voor het bedrijf voor de toekomst. De prijs van spel is bescherming tegen bepaalde problemen waar het bedrijf zich voor gesteld zag staan.
De kwestie dividendbelasting is één mogelijk middel daar in, maar niet het enige. Zie het grote verschil tussen advies EZ en toetsing + onderzoek Financiën.
Er waren (en zijn) ook andere mogelijkheden, met voor Nederland minder hoge kosten en minder grote risico's ten aanzien van IB perspectieven én economische perspectieven.
Als een multinational daadwerkelijk zo'n dreigement bewust zou uitspreken, dat is wel meteen een toetsing van machtsverhoudingen. Wie is dominant, de Staat of de Zaak. Toevallig een van de grotere uitdagingen van de jonge 21e eeuw.
Dit gezegd zijnde, er is al lange tijd sprake van een vertrek van multinationals. De tijden zijn net zo veranderd als de omstandigheden. We kunnen er niet naar kijken alsof het nog de jaren '60 of '80 vorige eeuw is.
Praktisch punt, wat is Philips? Wat was het ooit? Het patroon is altijd dat een bedrijf opkomt, groot wordt, dominante status krijgt, van aard en doel veranderd en vervolgens op deze of gene wijze verdwijnt in status. Vervangen door nieuwe activiteit, overgenomen, onherkenbaar aangepast - ga zo door. Er is altijd sprake van een ontwikkeling in concurrentie, of men is weg. De trend in deze is vrij inzichtelijk, de voetafdruk wordt meer divers, maar wordt uiteindelijk kleiner. Bedrijven van status ageren en bewegen supranationaal. Ze veranderen van vorm.
Philips was ooit een gigantische werkgever met enorm veel macht, vanuit scheppen van arbeid én kapitaal. Vanuit rol in technologische ontwikkeling en dus ontwikkeling van markten. Wat is daar nog van over?
AkzoNobel, nog zo'n voorbeeld. Nog steeds een vrij traditioneel en beperkt maar groot supranationaal bedrijf waar de traditionele voetafdruk van productie, ontwikkeling en logistiek steeds kleiner wordt.
Als kritische noot tussendoor, EZ kwam met een leuk lijstje voor Wiebes, maar noemde een veel bredere lijst van aanjagers. Het gros daarvan zit in de financiële / fiscale sector. Maar goed, dit terzijde. Tot zover dus "multinationals".
Puur vanuit strikt historisch-economisch perspectief is het als land altijd verstandig om te investeren in het faciliteren van bedrijven - maar net zo verstandig om te investeren in het faciliteren van cyclus van bedrijven. Anders wordt je afhankelijk van iets wat in toenemende mate buiten jouw kaders van wet en desnoods moraal staat.
Dit is een probleem van visie, van zicht op realiteit. Van vermogen tot verkopen van kansen. Dit klinkt misschien kil en koud, maar laten we eerlijk zijn. Het politieke probleem an sich is de politieke prijs van rimpels wanneer er sprake zou zijn van een vertrek van een bedrijf met status van multinational. Die rimpels zijn er echter hoe dan ook, dat is een eigen economische en bedrijfsmatige cyclus.
Een dreigement van een multinational zou ik serieus nemen, maar ook volstrekt niet serieus nemen.
Zeker niet in de huidige tijden van stress in omgang met globalisering en fiscale stelsels. Ook een multinational kent afhankelijkheden. En daar zit ruimte voor politieke winst, als men zo dapper zou durven te zijn. Maar wel ook enkel als men al inzicht had in de prijs van rimpels en de baten van kansen.
Maar goed, die discussie is en blijft een hete aardappel van visie en focus. Kwestie van prioriteiten ook van de burger - over dus nu naar de persconferentie over grote grazers Oostvaardersplassen

Mijn dank voor het proesten. Lang leve het servet. Die zag ik niet aankomen
Populisme: de weigering van complexiteit en de poging om simplistische antwoorden te formuleren op ingewikkelde vraagstukken middels gebruik van elke mogelijke prikkel van gedrag - i.p.v. moeite te doen voor gezonde participatie.