Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV) Deel 6

[.hans]

migjes schreef op zondag 8 april 2018 @ 12:00:
[...]

2x8x355Wp op een hosola bright 5000MTL, dat gaat wel oke.(ik had voor die set-up eigenlijk een 4200MTL genomen)

2x10x355Wp op een hosola bright 5000MTL, dat kan ook nog wel, maar is wat minder omdat de mpp's een beperking hebben.
(het is nog wel binnen verstandige marges, dus het kan wel.)

ik zal het uitleggen aan de hand van mijn oost-west:
[afbeelding]
omvormer was: 3300W en per mpp kon die 2000W verwerken.
west had toen 3000Wp, en dan zie je dat die toch aftopte.
(verlies voor mij was 250kWh per jaar op een 3900kWh opbrengst)

jouw dak is extremer, ik heb 45graden, jij gaat 55 graden doen.
dus jouw oost en west zullen nog verder uit elkaar komen te liggen.
dus de top is in de middag nog minder hoog, maar de voor en na middag zijn wel hoog.
dus eigenlijk heb je helemaal geen 5kW (de hosola 5000) nodig, maar een 3,6 - 4kW omvormer is wel genoeg.

probleem is dan weer: neem je een hosola bright 4200MTL of 3680MTL, dan zie je dat de mpp nog maar 2600 of 2200W kan doen. en een hosola bright 500MTL doet maar 3000W per mpp.
en dat is toch wel zonde.
dit kun je dan weer oplossen door een sma sunnyboy 3.6 of 4.0 te nemen.
die kunnen gewoon het volle bereik per mpp doen.
dit zal de prijs versus de hosola maar amper duurder maken. (100€ meer voor omvormer en een paar 10tjes minder als je de 3.6 gebruikt, want is simpeler aan te sluiten.)

je opmerking over optimizers snap ik dan weer niet, die heb je niet nodig met deze omvormers?

Qua optimizers:

Het dak is 10,80 meter lang, en je kan kiezen tussen 2 meter panelen en 1,60m panelen, dus dan passen er 5 van 2m of 6 van 1,60m op in landscape.

Als ik oost en west beide 2 rijen in landscape leg, dan scheelt het dus 4 panelen, en dus ook 4 optimizers wanneer ik kies voor de 2 meter variant.

[migjes]

.hans schreef op zondag 8 april 2018 @ 12:20:
[...]


Qua optimizers:

Het dak is 10,80 meter lang, en je kan kiezen tussen 2 meter panelen en 1,60m panelen, dus dan passen er 5 van 2m of 6 van 1,60m op in landscape.

Als ik oost en west beide 2 rijen in landscape leg, dan scheelt het dus 4 panelen, en dus ook 4 optimizers wanneer ik kies voor de 2 meter variant.

ben bang dat we een beetje langs elkaar heen praten, of ik begrijp je niet.

maar als je 10x 2 meter panelen plaats, dan heb je 0 optimizers nodig.
als je 12x 1,6 meter panelen plaats dan heb je 0 optimizers nodig.
dus verschil is 0 optimizers?

maar het kan zijn dat je iets niet vertelt waardoor het kwartje bij mij niet valt.
(ik kan ook aan raden om een eigen topic te maken, met wat foto's er bij van het dak en zo.
dan kunnen we dieper in gaan op de voor jouw specifieke situatie. )

[.hans]

migjes schreef op zondag 8 april 2018 @ 12:40:
[...]

ben bang dat we een beetje langs elkaar heen praten, of ik begrijp je niet.

maar als je 10x 2 meter panelen plaats, dan heb je 0 optimizers nodig.
als je 12x 1,6 meter panelen plaats dan heb je 0 optimizers nodig.
dus verschil is 0 optimizers?

maar het kan zijn dat je iets niet vertelt waardoor het kwartje bij mij niet valt.
(ik kan ook aan raden om een eigen topic te maken, met wat foto's er bij van het dak en zo.
dan kunnen we dieper in gaan op de voor jouw specifieke situatie. )

Haha, okee, ik zeg alleen maar wat mij aanbevolen is door de installateur

Het zit zo: mijn dak ligt oost-west, maar dat van de buren links en rechts ook, en dat werpt in de ochtend en avond een tijdje schaduw op mijn dak.

Zonder optimizers gaat dan alles "uit" wanneer er schaduwval is, en met optimizers kan ook een paneel dat half in de schaduw ligt nog stroom opwekken.

Ik vond die optimizers in verhouding al vrij prijzig, maar als je het er aan opbrengst weer uit haalt waarom dan niet gewoon doen?

[migjes]

.hans schreef op zondag 8 april 2018 @ 12:55:
[...]


Haha, okee, ik zeg alleen maar wat mij aanbevolen is door de installateur

Het zit zo: mijn dak ligt oost-west, maar dat van de buren links en rechts ook, en dat werpt in de ochtend en avond een tijdje schaduw op mijn dak.

Zonder optimizers gaat dan alles "uit" wanneer er schaduwval is, en met optimizers kan ook een paneel dat half in de schaduw ligt nog stroom opwekken.

Ik vond die optimizers in verhouding al vrij prijzig, maar als je het er aan opbrengst weer uit haalt waarom dan niet gewoon doen?

a, zo dus.
dat verklaart en nu begrijp ik het beter.

maar dan nog, geen optimizers zijn nodig.
in de panelen zitten ook nog dioden. (landscape leggen is dus voor jouw wel belangrijk. of goed opletten hoe de diodes in de panelen worden gebruikt )
die schakelen het paneel wel uit in stapjes van 3 als er schaduw is.
de Vmpp doet dan dalen met 1/3 van het geheel.

doordat je 10x72=720 cellen legt, is je Vmpp rond de 350V.
(ik ga even uit van de hosola 5000MTL. een sma gaat nog verder e zal het nog beter doen.)
die heeft rond de 100V nodig om te kunnen werken.
dus als de bovenste 2 diodes uit de schaduw zijn (2/3 paneel van de bovenste rij) dan werkt gewoon alles na behoren en eigenlijk geen optimizers nodig.

optimizers doen het dan wel iets beter, maar echt nodig is het niet.
een sma gebruiken die optitrack heeft is dan wel handig (of iets met mppscanning/pvsweep zo als dat bij andere merken heet.)

[TweakersAddict]

BTW aanvragen versimpeld:

https://belastingdienst.n...-vragen-over-zonnepanelen

[.hans]

migjes schreef op zondag 8 april 2018 @ 13:13:
[...]

a, zo dus.
dat verklaart en nu begrijp ik het beter.

maar dan nog, geen optimizers zijn nodig.
in de panelen zitten ook nog dioden. (landscape leggen is dus voor jouw wel belangrijk. of goed opletten hoe de diodes in de panelen worden gebruikt )
die schakelen het paneel wel uit in stapjes van 3 als er schaduw is.
de Vmpp doet dan dalen met 1/3 van het geheel.

doordat je 10x72=720 cellen legt, is je Vmpp rond de 350V.
(ik ga even uit van de hosola 5000MTL. een sma gaat nog verder e zal het nog beter doen.)
die heeft rond de 100V nodig om te kunnen werken.
dus als de bovenste 2 diodes uit de schaduw zijn (2/3 paneel van de bovenste rij) dan werkt gewoon alles na behoren en eigenlijk geen optimizers nodig.

optimizers doen het dan wel iets beter, maar echt nodig is het niet.
een sma gebruiken die optitrack heeft is dan wel handig (of iets met mppscanning/pvsweep zo als dat bij andere merken heet.)

Wat voor SMA heb je het dan over? Kan ik eens informeren of hij die ook levert.

[migjes]

.hans schreef op zondag 8 april 2018 @ 13:47:
[...]


Wat voor SMA heb je het dan over? Kan ik eens informeren of hij die ook levert.

het hoeft van mij echt geen SMA te zijn, maar door je oost-west zijn dat wel toffe omvormers voor jouw specifieke situatie.
(je red het net niet met een power-one zo als ik heb. 3000W per mpp. )

een 4kW verzie is al genoeg met jouw stijlen oost-west.
dus een SMA sunnyboy 4.0 is goed om te gebruiken.
https://www.sma-benelux.c...unny-boy-30-36-40-50.html
(maar je zou zelfs een SMA sunnyboy 3.6 kunnen gebruiken.
die kan nog op een 16A groep als dat een grens is die je hebt in je huis.)

uiteindelijk is dat goedkoper en effectiever als een hosola + optimizers.

je kunt ook nog kijken naar een fronius primo.
https://www.fronius.com/e...primo/fronius-primo-4-0-1
die hebben ook nog een 4.6 verzie voor als je dat perse zou willen.
dat is ook een optie.

[ Voor 4% gewijzigd door migjes op 08-04-2018 13:59 ]

[reneeke1970]

TweakersAddict schreef op zondag 8 april 2018 @ 13:40:
BTW aanvragen versimpeld:

https://belastingdienst.n...-vragen-over-zonnepanelen

Klopt, ik heb al brief gehad dat er geen aangiftes meer komen

[.hans]

migjes schreef op zondag 8 april 2018 @ 13:57:
[...]

het hoeft van mij echt geen SMA te zijn, maar door je oost-west zijn dat wel toffe omvormers voor jouw specifieke situatie.
(je red het net niet met een power-one zo als ik heb. 3000W per mpp. )

een 4kW verzie is al genoeg met jouw stijlen oost-west.
dus een SMA sunnyboy 4.0 is goed om te gebruiken.
https://www.sma-benelux.c...unny-boy-30-36-40-50.html
(maar je zou zelfs een SMA sunnyboy 3.6 kunnen gebruiken.
die kan nog op een 16A groep als dat een grens is die je hebt in je huis.)

uiteindelijk is dat goedkoper en effectiever als een hosola + optimizers.

je kunt ook nog kijken naar een fronius primo.
https://www.fronius.com/e...primo/fronius-primo-4-0-1
die hebben ook nog een 4.6 verzie voor als je dat perse zou willen.
dat is ook een optie.

Ah thanks, ik zal daar nog even naar informeren.

met een snelle google search kom ik dan op ongeveer 1200 euro voor die 4.0 versie, terwijl de husola voor 635 op de offerte staat. Het kan een verschilletje zijn maar ik denk niet dat het heel veel scheelt qua aanschaf.

[padoempats]

Het zonnetje schijnt de laatste tijd weer goed en de panelen gaat lekker opbrengen. Ik heb 12x 250wp = 3000wp op het platte dak zonder schaduw met een 3KW Zeversolar omvormer.

Wat me opvalt is dat op de dagen wanneer de zon volle bak schijnt hij aftopt op 2500 watt. Op een dag waarbij de zon fel is en afwisselt met bewolking dat die dan pas steeds aftopt op precies 3000 watt. Zie screenshots van een recente dag met hele dag zon en geen bewolking en een dag met wat bewolking.

5 april:

6 april, zonnige dag erna:



Mijn vraag is, waarom wordt deze bij volle zon afgetopt op 2500 watt en als het wisselvallig is hij de 3000watt wel kan halen. Komt dat voornamelijk door de omvormer (temperatuur?) of de zonnepanelen zelf (temperatuur?). Ik hou het nou al een tijdje in de gaten, maar de keren dat die werkelijk de 3000 watt haalt zijn over een jaar eerder uit te drukken in minuten dan uren. Over een jaar haal ik wel netjes de 3000 kWh. Ik vraag dit ook een beetje omdat ik voor mn toekomstige woning met groter plat dak een grotere set wil neerzetten. Het lijkt erop dat de omvormer dan prima meer ondergedimensioneerd kan worden.

[reneeke1970]

jogaa schreef op zondag 8 april 2018 @ 14:35:
Het zonnetje schijnt de laatste tijd weer goed en de panelen gaat lekker opbrengen. Ik heb 12x 250wp = 3000wp op het platte dak zonder schaduw met een 3KW Zeversolar omvormer.

Wat me opvalt is dat op de dagen wanneer de zon volle bak schijnt hij aftopt op 2500 watt. Op een dag waarbij de zon fel is en afwisselt met bewolking dat die dan pas steeds aftopt op precies 3000 watt. Zie screenshots van een recente dag met hele dag zon en geen bewolking en een dag met wat bewolking.

5 april:
[afbeelding]
6 april, zonnige dag erna:

[afbeelding]

Mijn vraag is, waarom wordt deze bij volle zon afgetopt op 2500 watt en als het wisselvallig is hij de 3000watt wel kan halen. Komt dat voornamelijk door de omvormer (temperatuur?) of de zonnepanelen zelf (temperatuur?). Ik hou het nou al een tijdje in de gaten, maar de keren dat die werkelijk de 3000 watt haalt zijn over een jaar eerder uit te drukken in minuten dan uren. Over een jaar haal ik wel netjes de 3000 kWh. Ik vraag dit ook een beetje omdat ik voor mn toekomstige woning met groter plat dak een grotere set wil neerzetten. Het lijkt erop dat de omvormer dan prima meer ondergedimensioneerd kan worden.

Het is geen af toppen, puur temperatuur van panelen waardoor vermogen zakt en het weerkaatsen tegen bewolking ontbreekt,als de zon even fel door breekt.

[migjes]

.hans schreef op zondag 8 april 2018 @ 14:08:
[...]


Ah thanks, ik zal daar nog even naar informeren.

met een snelle google search kom ik dan op ongeveer 1200 euro voor die 4.0 versie, terwijl de husola voor 635 op de offerte staat. Het kan een verschilletje zijn maar ik denk niet dat het heel veel scheelt qua aanschaf.

wel even inc en ex BTW goed rekenen.

husola, dat kennen we trouwens niet, je zult vast wel hosola bedoelen.
de hosola zou op +/-620€ moeten zitten.
en een sma zou dan +/- 800 840 1000€, voor de 3.6 4.0 en 5.0 moeten zitten.
fronius zit rond de zelfde prijzen als sma.

maar vergeet ook niet de optimizers er van af te trekken.
wat kosten ze? ergens rond de 50€ en dat 20x. tikt flink aan.

[.hans]

migjes schreef op zondag 8 april 2018 @ 15:07:
[...]

wel even inc en ex BTW goed rekenen.

husola, dat kennen we trouwens niet, je zult vast wel hosola bedoelen.
de hosola zou op +/-620€ moeten zitten.
en een sma zou dan +/- 800 840 1000€, voor de 3.6 4.0 en 5.0 moeten zitten.
fronius zit rond de zelfde prijzen als sma.

maar vergeet ook niet de optimizers er van af te trekken.
wat kosten ze? ergens rond de 50€ en dat 20x. tikt flink aan.

Goed punt met de btw ;-)
Maar het scheelt dus nog steeds een paar honderd euro, morgen maar even overleggen.

[migjes]

.hans schreef op zondag 8 april 2018 @ 16:19:
[...]


Goed punt met de btw ;-)
Maar het scheelt dus nog steeds een paar honderd euro, morgen maar even overleggen.

ik weet niet waar jij hebt leren rekenen?

maar ik kom toch op een 600 tot 1000€ goedkoper uit als met de goodwe(620€) + optimizers (20x50€?).
beetje afhankelijk van type omvormer die je kiest.

[ Voor 6% gewijzigd door migjes op 08-04-2018 16:50 ]

[Verwijderd]

Verwijderd schreef op vrijdag 6 april 2018 @ 16:23:
Ik heb sinds kort zonnepanelen liggen met een sma converter. Bestaat er iets van sma dat ook mijn energieverbruik kan meten ? Vind er niet direct iets van terug op hun site.

Dan kan ik alles gaan inbrengen in Home Assistant ...

Heb je Bluetooth? Zo ja, Android telefoontje met https://play.google.com/s...uddytat.SMASolarLog&hl=nl Kan je uploaden naar PV Output.

[PClop]

TweakersAddict schreef op zondag 8 april 2018 @ 13:40:
BTW aanvragen versimpeld:

https://belastingdienst.n...-vragen-over-zonnepanelen

Lekker, kom nu maar op met die BTW centjes voor m,n installatie, bouw, 2010 / 2011 / 2012
2000+ euries houden ze eindelijk eens woord,. "gemakkelijker kunnen we het niet maken"

[TweakersAddict]

Alle nieuwe SMA's hebben standaard een webinterface and appies op diverse OS-en.

Verwijderd schreef op zondag 8 april 2018 @ 16:53:
[...]


Heb je Bluetooth? Zo ja, Android telefoontje met https://play.google.com/s...uddytat.SMASolarLog&hl=nl Kan je uploaden naar PV Output.

[reneeke1970]

Weet hier iemand of er ergens 10mm 2 kabel te krijgen is?

[Andrehj]

reneeke1970 schreef op zondag 8 april 2018 @ 18:39:
Weet hier iemand of er ergens 10mm 2 kabel te krijgen is?

Rick Donkers verkoopt dat wel. Is dan wel voor automotive, dus even checken of de isolatie voor de door jou gewenste spanning voldoet:
https://www.rdae.nl/draad...erig-draad/draad-100-mm2/
Vraagje: Waar heb je zulke dikke kabel voor nodig? Want als je het voor de kabel tussen omvormer en meterkast wilt gebruiken is het niet zo geschikt. Veel te dik, en het is maar de vraag of dit in je automaat past.
Dan kun je beter een 3-fase omvormer gebruiken.

[reneeke1970]

Andrehj schreef op zondag 8 april 2018 @ 19:26:
[...]

Rick Donkers verkoopt dat wel. Is dan wel voor automotive, dus even checken of de isolatie voor de door jou gewenste spanning voldoet:
https://www.rdae.nl/draad...erig-draad/draad-100-mm2/
Vraagje: Waar heb je zulke dikke kabel voor nodig? Want als je het voor de kabel tussen omvormer en meterkast wilt gebruiken is het niet zo geschikt. Veel te dik, en het is maar de vraag of dit in je automaat past.
Dan kun je beter een 3-fase omvormer gebruiken.

Kijk dat is nou exact wat ik zoek, kon het niet vinden via accu kabel mits 25 meter rol. Dit is perfect voor accu kabel met zelfs zekering houders toppie!
Het is voor extra accu's met diode brug (fet) in camper.
Mijn omvormers zijn voorzien van 6 mm2 ,toch bedankt voor de tip.

[Rol-Co]

reneeke1970 schreef op zondag 8 april 2018 @ 18:39:
Weet hier iemand of er ergens 10mm 2 kabel te krijgen is?

AC of DC ? AC bij de TU of sander vunderink.
DC zo ver ik weet TU of accu boeren zoals accu centrale.

[Verwijderd]

PClop schreef op zondag 8 april 2018 @ 17:20:
[...]


Lekker, kom nu maar op met die BTW centjes voor m,n installatie, bouw, 2010 / 2011 / 2012
2000+ euries houden ze eindelijk eens woord,. "gemakkelijker kunnen we het niet maken"

Kan dit ook voor installaties waar destijds subsidie is gegeven? Lijkt me stug. Zo ja ga ik er nog eens achteraan.

[reneeke1970]

Rol-Co schreef op zondag 8 april 2018 @ 19:54:
[...]

AC of DC ? AC bij de TU of sander vunderink.
DC zo ver ik weet TU of accu boeren zoals accu centrale.

Allemaal 25 meter rollen

[Rol-Co]

reneeke1970 schreef op zondag 8 april 2018 @ 20:03:
[...]

Allemaal 25 meter rollen

Tu is per 2 meter hoor, hoeveel heb je nodig dan?

[crazyharrie]

Verwijderd schreef op zondag 8 april 2018 @ 19:58:
[...]


Kan dit ook voor installaties waar destijds subsidie is gegeven? Lijkt me stug. Zo ja ga ik er nog eens achteraan.

Ik zou daar inderdaad achteraan gaan het is namelijk niet zo stug als het lijkt.
Ik heb die btw uit 2013 inmiddels op mijn rekening staan.

[reneeke1970]

Rol-Co schreef op zondag 8 april 2018 @ 20:20:
[...]

Tu is per 2 meter hoor, hoeveel heb je nodig dan?

Ik kan daar niet bestellen, het is al gelukt bij die andere, meter of 8 had ik nodig

[twain4me]

Verwijderd schreef op zondag 8 april 2018 @ 19:58:
[...]


Kan dit ook voor installaties waar destijds subsidie is gegeven? Lijkt me stug. Zo ja ga ik er nog eens achteraan.

Voor alles van voor 2013 ben je nu hoe dan ook telaat, 2013 moet je even onderzoeken dat lag aan de aankoop datum ofzo


edit: hmmm, of is er weer iets veranderd.... *zucht*

Let op!
Bent u al ondernemer voor de btw, maar plaatste u de
zonnepanelen op een pand dat privébezit is? Ook dan meldt
u zich aan met dit formulier.

dat lees ik nu echt voor het eerst.... eerst stond er altijd bel met de belasting telefoon

[ Voor 31% gewijzigd door twain4me op 08-04-2018 23:25 ]

[Supertip]

Toch btw-teruggave voor alle kopers zonnepanelen
Ongeacht het aankoop jaar.

Bron eigenhuis

https://www.eigenhuis.nl/...r-alle-zonnepanelenkopers

[AUijtdehaag]

Waarom zou je ondernemer voor de btw willen worden?
En straks verplicht belasting afdragen over je zonnestroom uit eigen moestuintje zeker?
No thnx.

[exroosje]

crazyharrie schreef op zondag 8 april 2018 @ 21:14:
[...]


Ik zou daar inderdaad achteraan gaan het is namelijk niet zo stug als het lijkt.
Ik heb die btw uit 2013 inmiddels op mijn rekening staan.

De belastingdienst kijkt niet naar subsidie,.

De landelijke subsidie regelling uit 2013 zelf echter had een clausule dat je deze terug zou moeten betalen binnen een bepaalde termijn als je nog een subsidie zou krijgen. Ik vermoed echter dat deze termijn inmiddels verlopen is. Anders zou er nu wel iemand wakker worden om al die subsidie terug te vorderen.

[joppe113]

even een vraagje voor de omnik gebruikers, om de app te instaleren moet ik datalogger s/n invullen, waar vind ik dat?

[Lardman]

joppe113 schreef op maandag 9 april 2018 @ 09:27:
even een vraagje voor de omnik gebruikers, om de app te instaleren moet ik datalogger s/n invullen, waar vind ik dat?

stikker op de zijkant van je omvormer of anders de code in je accesspoint AP_123456789 (vervang die door die van jou).

[reneeke1970]

joppe113 schreef op maandag 9 april 2018 @ 09:27:
even een vraagje voor de omnik gebruikers, om de app te instaleren moet ik datalogger s/n invullen, waar vind ik dat?

Je kunt de app pas installeren als je een werkend account hebt bij omnik zelf online. Dus daar eerst naar kijken. De app haalt gegevens vanaf server omnik,niet uit je omvormer

[joppe113]

nee dat klopt,maar om een werkende account te hebben moet je datalogger s/n invullen, vandaar.

reneeke1970 schreef op maandag 9 april 2018 @ 10:15:
[...]

Je kunt de app pas installeren als je een werkend account hebt bij omnik zelf online. Dus daar eerst naar kijken. De app haalt gegevens vanaf server omnik,niet uit je omvormer

[Bschnitz]

Verwacht niet veel van de app etc. is erg traag en werkt vaak niet. Site doet het wel goed.

Effe een andere vraag aan jullie:

De omnik van mij geeft aan dat hij +- 18kwh op een goede dag heeft "ontvangen", maar als ik op de site van de energieleverancier kijk is het +-16kwh. Die 2kwh die missen gaan op voor het omvormen en het directe salderen neem ik aan? Hoe zit dat bij jullie?

[HyperBart]

jogaa schreef op zondag 8 april 2018 @ 14:35:
Het zonnetje schijnt de laatste tijd weer goed en de panelen gaat lekker opbrengen. Ik heb 12x 250wp = 3000wp op het platte dak zonder schaduw met een 3KW Zeversolar omvormer.

Wat me opvalt is dat op de dagen wanneer de zon volle bak schijnt hij aftopt op 2500 watt. Op een dag waarbij de zon fel is en afwisselt met bewolking dat die dan pas steeds aftopt op precies 3000 watt. Zie screenshots van een recente dag met hele dag zon en geen bewolking en een dag met wat bewolking.

5 april:
[afbeelding]
6 april, zonnige dag erna:

[afbeelding]

Mijn vraag is, waarom wordt deze bij volle zon afgetopt op 2500 watt en als het wisselvallig is hij de 3000watt wel kan halen. Komt dat voornamelijk door de omvormer (temperatuur?) of de zonnepanelen zelf (temperatuur?). Ik hou het nou al een tijdje in de gaten, maar de keren dat die werkelijk de 3000 watt haalt zijn over een jaar eerder uit te drukken in minuten dan uren. Over een jaar haal ik wel netjes de 3000 kWh. Ik vraag dit ook een beetje omdat ik voor mn toekomstige woning met groter plat dak een grotere set wil neerzetten. Het lijkt erop dat de omvormer dan prima meer ondergedimensioneerd kan worden.

Aftoppen is hier idd niet het geval, want dan krijg je echt wel een strakke lijn continu tegen de limiet van je omvormer aan.

[migjes]

Bschnitz schreef op maandag 9 april 2018 @ 10:30:
Verwacht niet veel van de app etc. is erg traag en werkt vaak niet. Site doet het wel goed.

Effe een andere vraag aan jullie:

De omnik van mij geeft aan dat hij +- 18kwh op een goede dag heeft "ontvangen", maar als ik op de site van de energieleverancier kijk is het +-16kwh. Die 2kwh die missen gaan op voor het omvormen en het directe salderen neem ik aan? Hoe zit dat bij jullie?

ik kan niet zeggen dat omnik de netste meting doet. (maar dat zie je wel bij veel meer merken, en is vaak ook het begrip van wat er gemeten word die een hoop verklaart .)

zover ik tot nu toe heb gezien bij omnik heb ik het idee, dat die rapporteert hoeveel kWh het apparaat verlaat.
dus omzet verlies is daar al van af getrokken.
(omzet verlies laten veel merken niet graag zien, dat zou een verkeert idee bij gebruikers kunnen wekken. )

maar in Nederland hangt de omvormer achter de meter, en stroom neemt de kortste weg.
dus vraagt de ijskast 1000W, en levert de omnik 1000W, dan registreert je meter 0W gebruik.
doe je dat 1 uur lang, lever je dus 1kWh en gebruik je 1kWh, de meter ziet 0kWh.

mischien noem je dit direct salderen, maar dat is eigenlijk niet de juiste term, het is eigenlijk direct zelf gebruiken, en word niet gesaldeerd.

[Bschnitz]

migjes schreef op maandag 9 april 2018 @ 11:08:
[...]

ik kan niet zeggen dat omnik de netste meting doet. (maar dat zie je wel bij veel meer merken, en is vaak ook het begrip van wat er gemeten word die een hoop verklaart .)

zover ik tot nu toe heb gezien bij omnik heb ik het idee, dat die rapporteert hoeveel kWh het apparaat verlaat.
dus omzet verlies is daar al van af getrokken.
(omzet verlies laten veel merken niet graag zien, dat zou een verkeert idee bij gebruikers kunnen wekken. )

maar in Nederland hangt de omvormer achter de meter, en stroom neemt de kortste weg.
dus vraagt de ijskast 1000W, en levert de omnik 1000W, dan registreert je meter 0W gebruik.
doe je dat 1 uur lang, lever je dus 1kWh en gebruik je 1kWh, de meter ziet 0kWh.

mischien noem je dit direct salderen, maar dat is eigenlijk niet de juiste term, het is eigenlijk direct zelf gebruiken, en word niet gesaldeerd.

Ja precies dat bedoel ik, wist alleen niet de juiste term! Bedankt voor de uitleg en dit verklaard de 2kwh die ik dus niet 123 kon verklaren.

[Exigence]

migjes schreef op maandag 9 april 2018 @ 11:08:
[...]
mischien noem je dit direct salderen, maar dat is eigenlijk niet de juiste term, het is eigenlijk direct zelf gebruiken, en word niet gesaldeerd.

Tenzij je op een andere fase verbruikt dan dat je teruglevert natuurlijk

[Verwijderd]

AUijtdehaag schreef op maandag 9 april 2018 @ 06:54:
Waarom zou je ondernemer voor de btw willen worden?
En straks verplicht belasting afdragen over je zonnestroom uit eigen moestuintje zeker?
No thnx.

Wat ik ook niet snap met deze regeling....mijn partner is ZZP-er en tot een omzet van ongeveer zo'n 24 mille betaal je geen BTW, maar krijg je ook niet terug. Waarom met panelen dan wel?

[S0epkip]

Exigence schreef op maandag 9 april 2018 @ 11:47:
[...]

Tenzij je op een andere fase verbruikt dan dat je teruglevert natuurlijk

Neehoor, je meter saldeert over de fasen, als j ehet zo wil noemen. Je wordt niet per fase afgerekend.

[twain4me]

Verwijderd schreef op maandag 9 april 2018 @ 12:11:
[...]


Wat ik ook niet snap met deze regeling....mijn partner is ZZP-er en tot een omzet van ongeveer zo'n 24 mille betaal je geen BTW, maar krijg je ook niet terug. Waarom met panelen dan wel?

Jij bent btw plichtig en je krijgt via de kleine ondernemers regeling vrijstelling voor een bepaald deel (1345 euro en een aagepast tarief tot 1883 euro

Met de panelen zit het iets anders, je bent verlicht aangiften te doen , maar je vraagt de vrijstelling om geen aangiften meer te hoeven doen, het is trouwens wel een beetje verwarrend om 24 mile te noemen, we hebben 2 btw tariefen en nog het nul tarief en het gaat om het verschuldigde bedrag aan btw niet om het bedrag waar btw over wordt gerekend (in jouw geval heb je het over 6% btw denk ik, of er wordt btw verlegd naar een ander)
Waar het mis kan gaan met eenmanszaken vof's en zzpers in sommige gevallen is omdat die dan boven die 1345 euro zitten en dan betaal je dus elk jaar forfaits kosten.
(ik moet boven de 6400 euro "winst" echt btw gaan betalen )
En forfaits kosten is een soort aanbod van de belastingdienst om geen administratie te hoeven hebben en dus ook geen facturen hoeft te sturen aan de energie maatschapij voor het terugleveren.

Al met al is het dus een regeling op een regeling op een regeling die de belasting teruggave mogelijk maakt.

[migjes]

Verwijderd schreef op maandag 9 april 2018 @ 12:11:
[...]


Wat ik ook niet snap met deze regeling....mijn partner is ZZP-er en tot een omzet van ongeveer zo'n 24 mille betaal je geen BTW, maar krijg je ook niet terug. Waarom met panelen dan wel?

jouw partner krijgt gewoon de BTW terug als ze dat wil.
het probleem is dan: ze moet 9,5k€ investeren dan krijgt zij 2k€ BTW gewoon terug.
en ja dat betalen ze gewoon uit (bin there, don that.)
je moet dan dat jaar wel 0k€ winst maken, is dan wel het nadeel.
(dus ja de meeste ZZP-ers kunnen dan die 10k€ niet investeren.
tja het is nu eenmaal zo in ons landje: het geld stroomt naar het diepste putje, en het diepste putje is waar het meeste geld is. )

kijk je dan naar PV, tja dan doe je al snel een 9,5k€ investeren het eerste jaar.
daarna moet je eigenlijk elk jaar het forfait bedrag betalen, maar dan heb je ook nog de KOR regeling.
https://www.belastingdien...kleineondernemersregeling
en hoeven we het forfait bedrag maar 1x te betalen. *
tja, dan hebben we een voordeeltje voor de PV kopers.

*) ik denk dat als er eens mensen echt goed gaan klagen en de zaak eens aan kaarten, dan kan het wel eens zijn dat zelfs het forfait bedrag eigenlijk niet eens betaald behoord te worden.
maar ja dan krijg je wel weer andere problemen met andere regels, dus ik laat dat maar lekker zo als het is.

[Verwijderd]

twain4me schreef op maandag 9 april 2018 @ 12:38:
[...]


Jij bent btw plichtig en je krijgt via de kleine ondernemers regeling vrijstelling voor een bepaald deel (1345 euro en een aagepast tarief tot 1883 euro

Met de panelen zit het iets anders, je bent verlicht aangiften te doen , maar je vraagt de vrijstelling om geen aangiften meer te hoeven doen, het is trouwens wel een beetje verwarrend om 24 mile te noemen, we hebben 2 btw tariefen en nog het nul tarief en het gaat om het verschuldigde bedrag aan btw niet om het bedrag waar btw over wordt gerekend (in jouw geval heb je het over 6% btw denk ik, of er wordt btw verlegd naar een ander)
Waar het mis kan gaan met eenmanszaken vof's en zzpers in sommige gevallen is omdat die dan boven die 1345 euro zitten en dan betaal je dus elk jaar forfaits kosten.
(ik moet boven de 6400 euro "winst" echt btw gaan betalen )
En forfaits kosten is een soort aanbod van de belastingdienst om geen administratie te hoeven hebben en dus ook geen facturen hoeft te sturen aan de energie maatschapij voor het terugleveren.

Al met al is het dus een regeling op een regeling op een regeling die de belasting teruggave mogelijk maakt.

Dus als ik je goed begrijp is het eigenlijk helemaal geen ondernemertje spelen maar gewoon een verkapte subsidie regeling die ze op deze wijze via de belastingdienst laten lopen ipv via een aparte instantie waar allerlei subsidie aanvragen worden verwerkt?

[twain4me]

migjes schreef op maandag 9 april 2018 @ 12:41:
[...]


*) ik denk dat als er eens mensen echt goed gaan klagen en de zaak eens aan kaarten, dan kan het wel eens zijn dat zelfs het forfait bedrag eigenlijk niet eens betaald behoord te worden.
maar ja dan krijg je wel weer andere problemen met andere regels, dus ik laat dat maar lekker zo als het is.

Je koopt met het forfaits bedrage eigenlijk je verplichting om facturen te maken en administratie te hebben en btw af te dragen. Je hoeft het niet te doen, je mag ook gewoon gaan zitten rekenen , echter wordt dat een groot probleem met facturen over en weer naar de energiemaatschapij. Om de consument een klein beetje te beschermen hebben ze dit bedacht
Eigenlijk ben je gewoon ondernemer en zal je alle ondernemers voordelen hebben (maar ook nadelen)
1 daarvan is consumenten bescherming. als leverancier (ondernemer) zou de relatie tussen jou en de energie maatschapij zo veranderen dat je daar bv formeel geen recht meer op heb. ze hebben een aardig kunste geflikt als ik eerlijk ben, het is natuurlijk ook allemaal maar opgelecht door europa na een rechtzaak door een malle fransoos .. deze oplossing is eigenlijk best netjes.. maar omdat je in nederland maar 1 btw nummer op je naam kan hebben heeft het wel problemen....

[twain4me]

Verwijderd schreef op maandag 9 april 2018 @ 12:50:
[...]


Dus als ik je goed begrijp is het eigenlijk helemaal geen ondernemertje spelen maar gewoon een verkapte subsidie regeling die ze op deze wijze via de belastingdienst laten lopen ipv via een aparte instantie waar allerlei subsidie aanvragen worden verwerkt?

het is een oplossing voor een probleem, een frans gebakje heeft een rechtzaak gewonnen , want die vondt hij recht had op alle voordelen van ondernemerschap (btw teruggave) de rechter heeft hem gelijk gegeven en de belastingdienst heeft dit opgelost. Die zeggen dan op hun buurt natuurlijk wel: ben je al ondernemer, dan heb je die voordelen al (of dat uiteindelijk nu klopt of niet)

[Exigence]

S0epkip schreef op maandag 9 april 2018 @ 12:21:
[...]


Neehoor, je meter saldeert over de fasen, als j ehet zo wil noemen. Je wordt niet per fase afgerekend.

I know, maar het verhaal dat het de meter niet passeert klopt niet En er wordt op dit moment niet per fase afgerekend inderdaad, maar dat kan na 2020 wellicht veranderen. Dus misschien iets om rekening mee te houden?

[01001000]

S0epkip schreef op maandag 9 april 2018 @ 12:21:
[...]


Neehoor, je meter saldeert over de fasen, als j ehet zo wil noemen. Je wordt niet per fase afgerekend.

Is dat zo? Als ik naar mijn verbruik kijk zie ik tegelijkertijd verbruik en opwekking via slimmemeterportal, de meter geeft de gegevens volgens mij per fase terug (of misschien dat er over de 3 fasen levering iets is geleverd en op het terug lever telwerk iets is terug geleverd). Aangezien ik een ongelijke belasting heb (Aquaria/vijver nemen vrij veel en die zitten op dezelfde groep).
Op dit moment uiteraard geen probleem, maar zonder salderings regeling wel een reden tot zorg (lees aanpassing, evt een kleine accu om te bufferen/over te hevelen als dat kan)

[ Voor 8% gewijzigd door 01001000 op 09-04-2018 13:30 ]

[twain4me]

01001000 schreef op maandag 9 april 2018 @ 13:26:
[...]

Is dat zo? Als ik naar mijn verbruik kijk zie ik tegelijkertijd verbruik en opwekking via slimmemeterportal, de meter geeft de gegevens volgens mij per fase terug. Aangezien ik een ongelijke belasting heb (Aquaria/vijver nemen vrij veel en die zitten op dezelfde groep).
Op dit moment uiteraard geen probleem, maar zonder salderings regeling wel een reden tot zorg (lees aanpassing, evt een kleine accu om te bufferen/over te hevelen als dat kan)

Voorlopig wordt er verrekend op de manier zoals een oude meter dat zou doen
dus alles bij elkaar optellen en aftrekken en dan het saldo afrekenen.
Dat slimme meters op deze manier moeten rekenen staat in documentatie van netbeheerder nederland. of dat echt eeuwig zo blijft is de grote vraag

[01001000]

twain4me schreef op maandag 9 april 2018 @ 13:31:
[...]


Voorlopig wordt er verrekend op de manier zoals een oude meter dat zou doen
dus alles bij elkaar optellen en aftrekken en dan het saldo afrekenen.
Dat slimme meters op deze manier moeten rekenen staat in documentatie van netbeheerder nederland. of dat echt eeuwig zo blijft is de grote vraag

Dan interpreteer ik de gegevens misschien verkeerd, ik zie met 15 minuten verbruik op zowel Nuon als smp:



Met mijn opwekking:


Onder de ca 2500 Watt opwekking word er geleverd over 1 fase en terug geleverd over 2 andere fases (verbruik ca 800 Watt op 1 fase)

[ Voor 9% gewijzigd door 01001000 op 09-04-2018 13:38 ]

[reneeke1970]

01001000 schreef op maandag 9 april 2018 @ 13:36:
[...]

Dan interpreteer ik de gegevens misschien verkeerd, ik zie met 15 minuten verbruik op zowel Nuon als smp:

[afbeelding]

Met mijn opwekking:
[afbeelding]

Onder de ca 2500 Watt opwekking word er geleverd over 1 fase en terug geleverd over 2 andere fases (verbruik ca 800 Watt op 1 fase)

Ik heb ook een meter die niet intern saldeert,geen probleem zolang de regeling er nog is. Als regeling vervalt wel aan de bel trekken, maar je netbeheerder doet dit vast al eerder

[twain4me]

01001000 schreef op maandag 9 april 2018 @ 13:36:
[...]

Dan interpreteer ik de gegevens misschien verkeerd, ik zie met 15 minuten verbruik op zowel Nuon als smp:

[afbeelding]

Met mijn opwekking:
[afbeelding]

Onder de ca 2500 Watt opwekking word er geleverd over 1 fase en terug geleverd over 2 andere fases (verbruik ca 800 Watt op 1 fase)

het kan ook dat ik het verkeerd zeg:P
de meter registreerd het wel appart, maar het moet worden verrekend op een manier gelijk aan de niet slimme meter dus fases eerst bij elkaar optellen en aftrekken en dan pas afrekenen.

er zijn idd een paar type meters die het niet goed doen, even op letten

[ Voor 5% gewijzigd door twain4me op 09-04-2018 14:28 ]

[deBennie]

Heb een offerte binnen en wil graag wat meningen peilen:

9 x PV Trina Solar 270 Poly panneel totaal 2430 Wp
1 x Omvormer Sofar Solar 2200TL
Solarstell Flat montage systeem
+ montage + montage AC/DC + BTW teruggave service

Totaal exclusief BTW: € 3.434
BTW 21%: € 721
Totaal inclusief BTW: € 4.156

Zit deze aanbieder goed of probeert hij me een poot uit te draaien?

[ Voor 4% gewijzigd door deBennie op 09-04-2018 14:29 ]

[Lardman]

@deBennie
panelen, kabels, stekkers, montagemateriaal kost hem inkoop hooguit 1900ex. reken 30% marge, hij moet er van leven, 2400 ex dus. Montagekosten kaal 450 euro, verzekering, voorrijkosten, brandstofkosten en afschrijving , 250 euro.
Het zou dus voor 3050 kunnen en dan maakt ie een beetje winst. Of je hem 350 euro extra gunt is aan jou. Het is niet extreem duur, maar het zou iets goedkoper kunnen. Zelf zou ik niet meer willen betalen dan 3000 euro inclusief installatie ex btw.

Ik ken het wereldje en weet dat ie ook voor 1650 ex dat materiaal kan kopen.....

[ Voor 9% gewijzigd door Lardman op 09-04-2018 14:36 . Reden: nuance ]

[deBennie]

Ah, dus mijn eerste vraag naar hem zou zijn of hij nog iets kan doen met de prijs? Geeft ie me een paar procent korting en dan moet ik voor mezelf bepalen of ik hem de winst gun of niet. Zie ik t zo goed, toch?

[Lardman]

deBennie schreef op maandag 9 april 2018 @ 14:38:
Ah, dus mijn eerste vraag naar hem zou zijn of hij nog iets kan doen met de prijs? Geeft ie me een paar procent korting en dan moet ik voor mezelf bepalen of ik hem de winst gun of niet. Zie ik t zo goed, toch?

correct.

[deBennie]

Dank!

[Solasurus]

Ik heb dit weekeind panelen geplaatst op ons dak (oost/west) opstelling. Na eindeloos doorrekenen en de normen bestuderen heb ik het volgens mij redelijk voor elkaar. Uiteraard wordt jullie mening/feedback op prijs gesteld. Opzich ben ik vrij technisch opgeleid (technische specialist kathodische bescherming)

Ik heb een Power one 3.6TL omvormer met 2 MPPT trackers a 3000W per MPP. Dus 1 voor oost en 1 voor west.

Op de oostzijde kon ik 8 panelen a 300wp kwijt (2400Wp)
op de westzijde heb ik 9 panelen a 300wp geplaatst (2700Wp)
totaal dus 5100Wp.

ik heb dit gebaseerd op mijn eigen redenatie wat bevestigd werd hier op Tweakers (ruim onder dimensioneren met oost/west opstellingen (dakhoek ca 45grd). Zon schijnt immers nooit vol op beide kanten.

De plaatsing heb ik gedaan met het Clikfit evo systeem wat echt super makkelijk werkt.

Bekabeling zo gelegd dat er geen inductielussen ontstaan. Tevens alle metalen delen netjes geaard met VDS 6mm2 gl/gn.

Door het zelf te doen en goed te zoeken naar de beste aanbiedingen heb ik het voor 0.676 €/Wp (excl btw) weten te plaatsen. Dit is inclusief uitbreiding van meterkast en bekabeling naar de zolder (waar deomvormer hangt) In de meterkast heb ik een B20/300mA Alamat geplaatst zoals de fabrikant van de omvormer voorschrijft. Omdat ook de output van de omvormer hoger dan 16A kan zijn is de bedrading naar de zolder middels 4mm2 YMvK uitgevoerd.

[twain4me]

Lardman schreef op maandag 9 april 2018 @ 14:35:
@deBennie
panelen, kabels, stekkers, montagemateriaal kost hem inkoop hooguit 1900ex. reken 30% marge, hij moet er van leven, 2400 ex dus. Montagekosten kaal 450 euro, verzekering, voorrijkosten, brandstofkosten en afschrijving , 250 euro.
Het zou dus voor 3050 kunnen en dan maakt ie een beetje winst. Of je hem 350 euro extra gunt is aan jou. Het is niet extreem duur, maar het zou iets goedkoper kunnen. Zelf zou ik niet meer willen betalen dan 3000 euro inclusief installatie ex btw.

Ik ken het wereldje en weet dat ie ook voor 1650 ex dat materiaal kan kopen.....

Hoewel een van de meer redelijke rekenvoorbeelden die ik heb gezien nog een paar kleine toevoegingen
je vergeet (te vertellen) dat niet iedereen aan materiaal kan komen voor een X bedrag. vaste prijzen worden nergens gehanteerd het hangt af van hoeveel je afneemt en hoe goed je de aars van de leverancier kan/wil likken.
en nagenoeg iedereen vergeet dat van elke euro minst/marge 50% naar denhaag gaat in de vorm van btw en inkomsten belasting

Daarnaast heb je ook nog risico, menig kleine ondernemer is aan een enkel garantie geval onderdoor gegaan. je ervoor verzekeren is onbegonnen werk. dus dat moet worden afgedekt met de marge.

Service kost geld, staat het bedrijf erom bekend dat ze er op gericht zijn om problemen op te lossen (neem bv coolblue) kost het geld om die mensen tewoord te staan en vaak ten onrechte een product terug te nemen. (als-in niet verplicht door de wet)

Dan zou je ook nog arbeids omstandigheden mee kunnenv laten tellen, ik heb een schilder over de vloer gehad die zijn (poolse) personeel gewoon de ladder opstuurt om de nok te verven (mag niet van de arbo)
toen ik hem erop wees dat ik dat onder geen voorwaarde meer wil zien, werdt hij boos met blablabla prijs is er op gebazeerd. Toen heb ik hem verteld dat hij zelf de ladder op mag (dat mag wel van de arbo) maar dat hij zijn personeel niet naar boven mag sturen heeft het al met al 2 jaar geduurd voordat alles was geschilderd en betaald. Sinds dien vraag ik naar de werkwijze en filter dit soort debielen er dus uit.

ik ben het overgens prima eens met je conclusie

[Verwijderd]

twain4me schreef op maandag 9 april 2018 @ 14:26:
[...]


het kan ook dat ik het verkeerd zeg:P
de meter registreerd het wel appart, maar het moet worden verrekend op een manier gelijk aan de niet slimme meter dus fases eerst bij elkaar optellen en aftrekken en dan pas afrekenen.

er zijn idd een paar type meters die het niet goed doen, even op letten

Voor mij dus weer DE reden dat ik mijn Ferrari's hier laat hangen zolang het kan. Toevallig vd week een aankondiging slimme meter gekregen. Geniet als 5 jaar van mijn panelen en nu dit en een kapotte omvormer. Gaat lekker hier.

[twain4me]

Verwijderd schreef op maandag 9 april 2018 @ 15:27:
[...]


Voor mij dus weer DE reden dat ik mijn Ferrari's hier laat hangen zolang het kan. Toevallig vd week een aankondiging slimme meter gekregen. Geniet als 5 jaar van mijn panelen en nu dit en een kapotte omvormer. Gaat lekker hier.

Agh ja 1 van de kenmerken van een ondernemer zijn is dat ze risico nemen;)
Jij hebt nog het geluk dat je onder consumenten bescherming valt... een ondernemer heeft geen poot om op te staan in een gelijk geval. gaat je mooie machine stuk, en geen garantie, dan heb je pech, risico van het vak,

[Verwijderd]

twain4me schreef op maandag 9 april 2018 @ 15:33:
[...]


Agh ja 1 van de kenmerken van een ondernemer zijn is dat ze risico nemen;)
Jij hebt nog het geluk dat je onder consumenten bescherming valt... een ondernemer heeft geen poot om op te staan in een gelijk geval. gaat je mooie machine stuk, en geen garantie, dan heb je pech, risico van het vak,

Dat garantieprobleem heb je dan ook als je je BTW terugvraagt lijkt me. Je bent dan voor de wet geen consument meer. Iets om over na te denken.

[loyske]

reneeke1970 schreef op vrijdag 6 april 2018 @ 18:00:
[...]

Achter iedere aardlekschakelaar mogen vier groepen, dus ik neem aan ook vier omvormers achter één aparte aardlekschakelaar. Ik heb tenminste gewoon drie omvormers achter één aardlekschakelaar zitten.

Maar een aardlekautomaat hoeft toch niet nog eens achter een aardlek of vergis ik me nu?
Mijn SMA zit op een aardlekautomaat, geen gewone automaat die weer achter een aardlek moet zitten.

[twain4me]

Verwijderd schreef op maandag 9 april 2018 @ 15:40:
[...]


Dat garantieprobleem heb je dan ook als je je BTW terugvraagt lijkt me. Je bent dan voor de wet geen consument meer. Iets om over na te denken.

Dat hebben ze dus ondervangen met die mooie forfait tabel, de factuur staat ook op naam van een consument, dus geen probleem daarmee, al ben ik wel een beetje van mening dat als je zeurt om de voordelen van ondernemersschap je ook best de nadelen mag hebben. Ik ben trouwens ook van mening dat de salderingsregeling veel te gunstig is tegenwoordig (dit komt in de eerste plaats doordat iedereen 21% korting krijgt (subsidie) in de vorm van btw teruggave.) maar dat is hier natuurlijk een klein beetje vloeken in de kerk

[twain4me]

loyske schreef op maandag 9 april 2018 @ 15:47:
[...]


Maar een aardlekautomaat hoeft toch niet nog eens achter een aardlek of vergis ik me nu?
Mijn SMA zit op een aardlekautomaat, geen gewone automaat die weer achter een aardlek moet zitten.

klopt, dat is prima

[reneeke1970]

loyske schreef op maandag 9 april 2018 @ 15:47:
[...]


Maar een aardlekautomaat hoeft toch niet nog eens achter een aardlek of vergis ik me nu?
Mijn SMA zit op een aardlekautomaat, geen gewone automaat die weer achter een aardlek moet zitten.

Uiteraard niet, als je een aparte aardlekschakelaar neemt van 300ma voor je omvormer word die na de hoofd zekering aan gesloten en niet met twee aardlekschakelaar in serie. Dat is beetje onzinnig

[padoempats]

HyperBart schreef op maandag 9 april 2018 @ 10:44:
[...]

Aftoppen is hier idd niet het geval, want dan krijg je echt wel een strakke lijn continu tegen de limiet van je omvormer aan.

Ja, maar wat is dan de reden dat die de 3000 watt niet haalt, maar daar 500watt onderzit? Zit dat vooral in de panelen, in de omvormer of in de zonnekracht?

[s_schimmel]

Verwijderd schreef op maandag 9 april 2018 @ 12:11:
[...]


Wat ik ook niet snap met deze regeling....mijn partner is ZZP-er en tot een omzet van ongeveer zo'n 24 mille betaal je geen BTW, maar krijg je ook niet terug. Waarom met panelen dan wel?

Je vriendin is ondernemer en draagt omzetbelasting af? Dan kan ze de BTW op de panelen terugvragen met de normale aangifte die ze al doet. Daarna moet ze ieder jaar de BTW over de opwek (forfait bedrag) afdragen.

Bij mij heeft mijn vriendin de panelen aangeschaft ipv dat ik ze aangeschaft heb en via mijn (ZZP'er) aangfite omzetbelasting. Vriendin is geen ondernemer maar in loondienst en heeft nu o.b.v. de kleine ondernemersregeling vrijstelling voor het afdragen van BTW en hoeft dus niet het forfait te betalen.

Is geen subsidie maar een Europeaan die vond dat hij als producent van elektriciteit ondernemer was en daarin gelijk heeft gekregen. De Belastingdienst heeft daarop gezegd dat je dan ook BTW moet afdragen of dat wat je opwekt. Als je alleen daarover BTW moet betalen kan je onder de kleine ondernemersregeling vallen waardoor je helemaal niks hoeft te betalen.

[HyperBart]

jogaa schreef op maandag 9 april 2018 @ 20:01:
[...]


Ja, maar wat is dan de reden dat die de 3000 watt niet haalt, maar daar 500watt onderzit? Zit dat vooral in de panelen, in de omvormer of in de zonnekracht?

Ik schat, ook op basis van wat ik hier zie en wat ik ook zie bij bv. buren dat dit aan je panelen ligt die "minder" presteren omdat de temperatuur dit beïnvloedt en daarnaast het (gebrek) aan zonnekracht.

Als we in Rusland zouden wonen met permanent zomerzonnige dagen met -10°C dan zou je wat zien

[Rol-Co]

01001000 schreef op maandag 9 april 2018 @ 13:36:
[...]

Dan interpreteer ik de gegevens misschien verkeerd, ik zie met 15 minuten verbruik op zowel Nuon als smp:

[afbeelding]

Met mijn opwekking:
[afbeelding]

Onder de ca 2500 Watt opwekking word er geleverd over 1 fase en terug geleverd over 2 andere fases (verbruik ca 800 Watt op 1 fase)

Ja dat doe je, 15 min is lang, misschien heb je 1 minuut een hoger verbruik gehad dan opwek van de panelen en heb je dus in die 15 min ook afgenomen van het net, en terug geleverd. Maar kijk maar eens op je meter en druk eens op die knop, dan zal je zien dat je bij voldoende opwek t.o.v verbruik alleen teruglevering ziet.
Ik heb 2 omvormers enkel fase dus op fase 3 alleen verbruik maar de meter gooit alles op 1 hoop.

Sterker nog, er is zelfs verschil in verbruik en opwek te meten per dag voor alleen de tijd dat opwek en verbruik precies het zelfde is, dan registreert de meter namelijk niets, dat zou toch een raar gezicht zijn in de portal als dat toevallig eens een kwartier zou zijn. (komt niet voor)

[01001000]

Rol-Co schreef op maandag 9 april 2018 @ 20:59:
[...]

Ja dat doe je, 15 min is lang, misschien heb je 1 minuut een hoger verbruik gehad dan opwek van de panelen en heb je dus in die 15 min ook afgenomen van het net, en terug geleverd. Maar kijk maar eens op je meter en druk eens op die knop, dan zal je zien dat je bij voldoende opwek t.o.v verbruik alleen teruglevering ziet.
Ik heb 2 omvormers enkel fase dus op fase 3 alleen verbruik maar de meter gooit alles op 1 hoop.

Sterker nog, er is zelfs verschil in verbruik en opwek te meten per dag voor alleen de tijd dat opwek en verbruik precies het zelfde is, dan registreert de meter namelijk niets, dat zou toch een raar gezicht zijn in de portal als dat toevallig eens een kwartier zou zijn. (komt niet voor)

Daarom heb ik ook die maandag genomen, bewolkte dag met constante opwekking (de tweede grafiek, 5 minuten data van pvoutput), mijn verbruik is ook redelijk constant (pompen, verlichting en UV hebben geen fluctuatie). Ik heb nog niet op de meter zelf gekeken, zal ik doen als er weer een bewolkte dag is.

[Rol-Co]

01001000 schreef op maandag 9 april 2018 @ 22:23:
[...]

Daarom heb ik ook die maandag genomen, bewolkte dag met constante opwekking (de tweede grafiek, 5 minuten data van pvoutput), mijn verbruik is ook redelijk constant (pompen, verlichting en UV hebben geen fluctuatie). Ik heb nog niet op de meter zelf gekeken, zal ik doen als er weer een bewolkte dag is.

Pompen, koelkasten, vriezers, warmtepompen hebben aanloop pieken, tl hebben starter pieken, eventueel een boiler?
Pv output laat ook niet alle pieken achteraf zien, op een piekjes dag bijv zie ik in de minuut dat hij upload soms hoge vermogens maar over de 5 minuten middeld dat al weer, doet pvoutput zelf.
Kijk maar eens op je meter, ik heb een dsmr 5.0 en gooit het op 1 hoop.

Zondag, alleen de lage vermogens staan wel eens in de plus en min, de hoge niet/nooit.

[ Voor 9% gewijzigd door Rol-Co op 09-04-2018 22:36 ]

[PClop]

jogaa schreef op maandag 9 april 2018 @ 20:01:
[...]


Ja, maar wat is dan de reden dat die de 3000 watt niet haalt, maar daar 500watt onderzit? Zit dat vooral in de panelen, in de omvormer of in de zonnekracht?

Hier mijn 6 april, heb hier 6k en haal ook maar 4.5k, hier is het de hoek van de panelen, 15 gr
ideaal in deze periode is 40 tot 35 gr hoek, in de maanden mei / juni kom je ( en ik ook ) wel hoger
met het top vermogen, normaal dus ( ik neem aan dat je ook een lage hoek opstelling hebt )

[Cranberry]

Helaas heb ik geen betere foto van het oude schuurtje bij de woning die we gekocht hebben. Desondanks hoop ik dat iemand hier een idee heeft of ik met standaard materialen (clickfit/hartman) zonnepanelen kan installeren op het dak van het schuurtje.
De pannen lijken nauwelijks over elkaar heen te schuiven. Ik twijfel of het mogelijk is fatsoenlijk een dakhaak te plaatsen.



Het is een dak van ongeveer 5x2,25m (bxh). Ik zou er graag 2 rijen van 3 panelen op leggen.

[migjes]

@Solasurus
netjes.
we willen wel nog een foto anders is het niet gebeurd.

puntjes zijn er altijd, dus bij deze:
*) de power-one PVI 3.6, die kun je gerust op een 30mA ALS hangen, geen probleem en is in theorie veiliger.
(ik heb hem zelfs met een gedeelde ALS hangen zonder problemen)
*) ook kan die op een B16 groep gehangen worden, geen probleem. (heb ik ook)
*) de kabel had ook een 2,5mm kunnen zijn. (hoewel het bij mij niet lukte door dat er een lastige koppeling tussen zat, dus 4mm is wel een aanrader.)
*) ik heb een jaar mijn 5660Wp oost-west ook op een power-one PVI 3.0 gehad, verlies was maar 250kWh. dus dat had ook nog wel gekund. (maar dit vind ik ook mooier.) of een sma sb 3.0 etc etc...

niks problematisch dus, hier ga je veel plezier aan beleven.

[Solasurus]

migjes schreef op dinsdag 10 april 2018 @ 09:38:
@Solasurus
netjes.
we willen wel nog een foto anders is het niet gebeurd.

puntjes zijn er altijd, dus bij deze:
*) de power-one PVI 3.6, die kun je gerust op een 30mA ALS hangen, geen probleem en is in theorie veiliger.
(ik heb hem zelfs met een gedeelde ALS hangen zonder problemen)
*) ook kan die op een B16 groep gehangen worden, geen probleem. (heb ik ook)
*) de kabel had ook een 2,5mm kunnen zijn. (hoewel het bij mij niet lukte door dat er een lastige koppeling tussen zat, dus 4mm is wel een aanrader.)
*) ik heb een jaar mijn 5660Wp oost-west ook op een power-one PVI 3.0 gehad, verlies was maar 250kWh. dus dat had ook nog wel gekund. (maar dit vind ik ook mooier.) of een sma sb 3.0 etc etc...

niks problematisch dus, hier ga je veel plezier aan beleven.

Bedankt Migjes, de B20 automaat is puur voor het geval de opbrengst hoger is dan 16A. De kabel naar de zolder moest toch gelegd worden dus vandaar de 4mm2.

op de zolder zal ik de laatste draden nog wegwerken en tevens een lastschakelaar plaatsen in de AC Kabel bij de omvormer.

even kijken of de fotos werken zo

[ Voor 3% gewijzigd door Solasurus op 10-04-2018 10:20 ]

[MeTooPV]

Hallo,

Op een plat dak wil ik een installatie plaatsen met zo hoog mogelijke absolute opbrengst op 1 fase (16A, eigen groep, hoofdaansluiting zit ver weg, 3x25A)
Dus denk ik aan oost-west, maar wat is dan de orde van grote waarin ik moet denken?
Een omvormer van ca. 3700 W, maar hoeveel Wp per zijde? Beetje aftoppen lijkt me geen probleem.
Wil een gewone /\ /\ /\ opstelling. Dus oost en west in evenwicht.

[Lardman]

@MeTooPV
5500 tot 6000 watt aan panelen totaal, dus een paneel of 10 per kant.

[Atomic2005]

MeTooPV schreef op dinsdag 10 april 2018 @ 11:00:
Hallo,

Op een plat dak wil ik een installatie plaatsen met zo hoog mogelijke absolute opbrengst op 1 fase (16A, eigen groep, hoofdaansluiting zit ver weg, 3x25A)
Dus denk ik aan oost-west, maar wat is dan de orde van grote waarin ik moet denken?
Een omvormer van ca. 3700 W, maar hoeveel Wp per zijde? Beetje aftoppen lijkt me geen probleem.
Wil een gewone /\ /\ /\ opstelling. Dus oost en west in evenwicht.

Hangt ook heel erg af van de hoek waaronder je de panelen zet. Hoe groter het verschil tussen oost en west, hoe meer je er aan kunt hangen. Ik heb oost/west slechts onder 10% en heb de omvormer is 80% vd capaciteit van de panelen. Als de hoek groter word kun je idd veel verder onderdimensioneren. @migjes heeft hier ook altijd goede ideeën over.

Kijk anders voor grafiekjes etc over oost/west en dimensioneren in.

Oost - west opstelling: jouw productie afgelopen maand..ofzo

[Supertip]

Even over de tigo optimizer, werkt het ding nu stand alone of heeft hij nu altijd communicatie nodig met de omvormer?

En dat omdat ik er 2 moet plaatsen in een string van 12.

[reneeke1970]

Supertip schreef op dinsdag 10 april 2018 @ 12:21:
Even over de tigo optimizer, werkt het ding nu stand alone of heeft hij nu altijd communicatie nodig met de omvormer?

En dat omdat ik er 2 moet plaatsen in een string van 12.

Alleen solar edge communiceerde met omvormer, de rest allemaal niet.
Dus je kunt er zo twee tussen knopen

[Atomic2005]

En die kun je gewoon "zo" aan een bestaande string hangen? Mogen het dan ook ineens andere panelen zijn dan de rest vd string?

[Verwijderd]

s_schimmel schreef op maandag 9 april 2018 @ 20:18:
[...]


Je vriendin is ondernemer en draagt omzetbelasting af? Dan kan ze de BTW op de panelen terugvragen met de normale aangifte die ze al doet. Daarna moet ze ieder jaar de BTW over de opwek (forfait bedrag) afdragen.

Bij mij heeft mijn vriendin de panelen aangeschaft ipv dat ik ze aangeschaft heb en via mijn (ZZP'er) aangfite omzetbelasting. Vriendin is geen ondernemer maar in loondienst en heeft nu o.b.v. de kleine ondernemersregeling vrijstelling voor het afdragen van BTW en hoeft dus niet het forfait te betalen.

Is geen subsidie maar een Europeaan die vond dat hij als producent van elektriciteit ondernemer was en daarin gelijk heeft gekregen. De Belastingdienst heeft daarop gezegd dat je dan ook BTW moet afdragen of dat wat je opwekt. Als je alleen daarover BTW moet betalen kan je onder de kleine ondernemersregeling vallen waardoor je helemaal niks hoeft te betalen.

Ik ga het maar niet doen op de BTW aangifte van mijn partner. Want dan gaan ze behoren tot het eigen vermogen van de zaak. Verder moet ik dan met terugwerkende kracht alle balansen gaan aanpassen vanaf 2012 en afschrijvingen op de panelen. Aangezien die dingen echt prive zijn lijkt me dat dan ook niet handig als ik de woning ga verkopen. Ik hou het maar zuiver en ik ga op mijn naam eens een poging doen.

[Lardman]

reneeke1970 schreef op dinsdag 10 april 2018 @ 12:28:
[...]

Alleen solar edge communiceerde met omvormer, de rest allemaal niet.
Dus je kunt er zo twee tussen knopen

Hosola p350 optimisers werken hier ook prima voor.

[Cranberry]

.... en om er nog één toe te voegen: de Huawei Sun2000-375 ook

[reneeke1970]

Atomic2005 schreef op dinsdag 10 april 2018 @ 12:30:
En die kun je gewoon "zo" aan een bestaande string hangen? Mogen het dan ook ineens andere panelen zijn dan de rest vd string?

Andere panelen, andere richtingen, het maakt allemaal niet uit. Als spanning paneel maar in de range valt van het type tigo want er zijn verschillende.

[reneeke1970]

Cranberry schreef op dinsdag 10 april 2018 @ 13:31:
.... en om er nog één toe te voegen: de Huawei Sun2000-375 ook

Zag hem inderdaad als nieuweling, hebjij ze in gebruik?

[Cranberry]

@reneeke1970 Nee, maar kans bestaat dat ik ze wel ga toepassen. Halverwege volgende maand krijgen we de sleutel van ons nieuwe hok (bj 1924). Heeft een oost/west dak waar we helaas wel wat last van schaduw hebben. SolarEdge zal wrs veel te duur naar m'n zin uitvallen. Daarom overweeg ik serieus optimizers.
T.z.t. zal ik ff een apart topic openen voor advies

[reneeke1970]

Cranberry schreef op dinsdag 10 april 2018 @ 13:53:
@reneeke1970 Nee, maar kans bestaat dat ik ze wel ga toepassen. Halverwege volgende maand krijgen we de sleutel van ons nieuwe hok (bj 1924). Heeft een oost/west dak waar we helaas wel wat last van schaduw hebben. SolarEdge zal wrs veel te duur naar m'n zin uitvallen. Daarom overweeg ik serieus optimizers.
T.z.t. zal ik ff een apart topic openen voor advies

Dan kun jij dus altijd bij je panelen? Gewoon eerst zonder proberen totdat je in logging ziet dat het probleem geeft. Anders misschien overbodige investering.

[Atomic2005]

reneeke1970 schreef op dinsdag 10 april 2018 @ 13:42:
[...]

Andere panelen, andere richtingen, het maakt allemaal niet uit. Als spanning paneel maar in de range valt van het type tigo want er zijn verschillende.

En hoe moet je dan voltage optellen ivm je omvormer?

[Cranberry]

@reneeke1970 Inderdaad, die kant heb ik ook al op gedacht. Wel ben ik er vrijwel zeker van dat ik een paar optimizers nodig heb. De vraag is alleen nog hoeveel. Oostdak ligt ongeveer 40 richting Noorden (grofweg NO/ONO) en het huis van de buren, dat naar schatting een metertje of 13 naast onze woning staat, heeft een iets hoger puntdak. M.n. in voor- en najaar hebben we daar denk ik behoorlijk last van.

Maar zoals al aangegeven over 'n paar weken een apart topic

[Atomic2005]

Cranberry schreef op dinsdag 10 april 2018 @ 14:40:
@reneeke1970 Inderdaad, die kant heb ik ook al op gedacht. Wel ben ik er vrijwel zeker van dat ik een paar optimizers nodig heb. De vraag is alleen nog hoeveel. Oostdak ligt ongeveer 40 richting Noorden (grofweg NO/ONO) en het huis van de buren, dat naar schatting een metertje of 13 naast onze woning staat, heeft een iets hoger puntdak. M.n. in voor- en najaar hebben we daar denk ik behoorlijk last van.

Maar zoals al aangegeven over 'n paar weken een apart topic

Probeer alvast op paar momenten van de dag daar foto's te maken van het oostdak ivm schaduw. Tegen de tijd dat je er woont ben je dichterbij de langste dag.

[reneeke1970]

Atomic2005 schreef op dinsdag 10 april 2018 @ 14:39:
[...]

En hoe moet je dan voltage optellen ivm je omvormer?

Gewoon net als anders de voc bij elkaar tellen, alleen zijn het dan verschillende waardes. Tigo gaat later de stroom voor allemaal hetzelde maken, want dat is het belangrijkste, dat alle panelen dezelfde stroom sterkte / kring aan nemen.

[twain4me]

Cranberry schreef op dinsdag 10 april 2018 @ 09:26:
Helaas heb ik geen betere foto van het oude schuurtje bij de woning die we gekocht hebben. Desondanks hoop ik dat iemand hier een idee heeft of ik met standaard materialen (clickfit/hartman) zonnepanelen kan installeren op het dak van het schuurtje.
De pannen lijken nauwelijks over elkaar heen te schuiven. Ik twijfel of het mogelijk is fatsoenlijk een dakhaak te plaatsen.

[afbeelding]

Het is een dak van ongeveer 5x2,25m (bxh). Ik zou er graag 2 rijen van 3 panelen op leggen.

Ik kan niet goed zien welke pannen het zijn
Ik twijfel tussen de dubbele golf en de muldenpan, maar het kan zelfs nog iets heel anders zijn HD ftw

Mocht het de muldenpan zijn of een pan met een zelfde nouwe sluiting, gewoon inslijpen op een handige plek.
mooi voorbeeld:


http://www.polderpv.nl/PV-newbees2.htm (even scrollen)

[jacovn]

Een buurman sprak me aan. Die krijgt 12 x talesun 270 wp poly panelen. Complete installatie 6000€ (en volgens mij ex btw) via de bouwer.
Het ligt wel netjes geinstalleerd, met windkappen etc. volgens mij flatfix fusion montagesysteem.
Ze zouden eerst hackert solar krijgen. Hij was er niet zo blij mee.

Is het op zich een redelijk merk of ishet meh...

Edit: maar hopen dat het incl btw is als ik zo eens google kun je een set van 12 in ieder geval voor €4000 incl laten installeren: http://mitchellvandermeij.nl/byd-12-prijzen/

[ Voor 20% gewijzigd door jacovn op 10-04-2018 17:22 ]

[twain4me]

@jacovn

bouwer zal normaal met incl btw prijzen rekenen

regel 1: laat een hoofdaanemer nooit dingen doen die kunnen fucken met zijn planning of gevoelig zijn voor storing/diefstal
vloervewarming, zonnepanelen screens etc.

Door hun eigen inefficientie buiten ze hun klanten nieteens uit, de controle en reparatie van gejatte/kapotte/ verkeerd aangelegde spullen kost hun ook werkelijk gewoon bakken met geld.

In sommige gevallen heeft een aannemer het recht om te kiezen voor een ander gelijkwaardig product, je moet dan bv denken aan tijdelijk niet leverbaar, of uit de handel. prijs veranderingen in negatieve zin (inkoop duurder) heeft hij dikke pech. je behoord minimaal te krijgen waar je voor betaald.

[AUijtdehaag]

jacovn schreef op dinsdag 10 april 2018 @ 17:02:
Een buurman sprak me aan. Die krijgt 12 x talesun 270 wp poly panelen. Complete installatie 6000€ (en volgens mij ex btw) via de bouwer.
Het ligt wel netjes geinstalleerd, met windkappen etc. volgens mij flatfix fusion montagesysteem.
Ze zouden eerst hackert solar krijgen. Hij was er niet zo blij mee.

Is het op zich een redelijk merk of ishet meh...

Edit: maar hopen dat het incl btw is als ik zo eens google kun je een set van 12 in ieder geval voor €4000 incl laten installeren: http://mitchellvandermeij.nl/byd-12-prijzen/

Ik heb er dagen bij zitten dat ik geen 1000 euro verdien aan arbeidsloon op 1 dag. (laat staan 3000)
http://www.sun-solar.nl/i...0-euro-incl-btw-sunsolar/
(het is wel platdak, dus ietsjes duurder materiaal, dan schuindak. maar ook weer geen honderden euros)

[straider]

Dit weekend (als onervarene) aangelegd, 45 graden op zuid westen. Gepoogd volgens nieuwste NEN1010 aan te leggen, en 30cm van de dakranden weg te blijven.

15 x JA solar 290Wp mono (4350Wp)
1 x Goodwe omvormer 3 fase 6000Watt
3 x clickfit evo all black landscape 5 panelen
1 x 4P 100mA aardlek + 4P 16A zekering (is combinatieding)
4 x stukjes 6mm2 voor in zekeringskast
1 x klein extra zekeringskastje
1 x 20 meter 6mm2 aarde en 4 x 12 meter 2.5mm2 installatie draden.
1 x 24 meter 6mm2 PV draad met connectoren en 1 x 5 meter 6mm2 PV draad met connectore
1 x 4P lastscheider voor onder omvormer, PV lastscheider zit ingebouwd
En wat klein prul.

totaal ben ik ongeveer 3800eu kwijt ex. BTW. Wil nog 6 panelen bijplaatsen als ik een warmtepomp heb, onder een andere hoek, aangezien de omvormer tot 6kW kan.

Vandaag voor het eerst aangezet, 23,1kWh opgewekt @ 5,31kWh/kWp.

Best trots en tevreden, met z'n twee hadden we de rails en panelen in ongeveer vier uur op het dak. De omvormer en leiding leggen heb ik vervolgens zelf nog gedaan in twee uurtjes.



Foto's: https://imgur.com/a/SyrPC (deel is niet te zien door stuk plat dak).

[thido]

reneeke1970 schreef op dinsdag 10 april 2018 @ 13:50:
[...]

Zag hem inderdaad als nieuweling, hebjij ze in gebruik?

Hey cool, eindelijk een optimizer die geen problemen heeft met 60V panelen.
Wellicht toch maar eens overwegen hier :-)
Edit: nu ik erover na denk... vermoed niet dat ze zich gemakkelijk terug verdienen in mijn situatie.

[ Voor 27% gewijzigd door thido op 10-04-2018 20:57 ]

[jacovn]

twain4me schreef op dinsdag 10 april 2018 @ 18:32:
@jacovn

bouwer zal normaal met incl btw prijzen rekenen

regel 1: laat een hoofdaanemer nooit dingen doen die kunnen fucken met zijn planning of gevoelig zijn voor storing/diefstal
vloervewarming, zonnepanelen screens etc.

Door hun eigen inefficientie buiten ze hun klanten nieteens uit, de controle en reparatie van gejatte/kapotte/ verkeerd aangelegde spullen kost hun ook werkelijk gewoon bakken met geld.

In sommige gevallen heeft een aannemer het recht om te kiezen voor een ander gelijkwaardig product, je moet dan bv denken aan tijdelijk niet leverbaar, of uit de handel. prijs veranderingen in negatieve zin (inkoop duurder) heeft hij dikke pech. je behoord minimaal te krijgen waar je voor betaald.

Dat snap ik wel, maar de buurman was niet zo blij, dus ik dacht laat ik het eens vragen. Google vertelde me niet veel over het merk. Alleen de loftrompet website van de fabrikant, en 1:1 overgenomen informatie bij distributeur(s)
Die 270 wp die hij nu heeft liggen heeft wel 16.4% rendement tegen 16.1 of zo van die hij dacht te krijgen. Maar of hij daar wat me op schiet.

Volgens mij wordt hij toch al genaaid, want wie legt nu 270 wp panelen neer voor zo'n prijs, dan moet je jezelf toch ook wel haast een oplichter vinden, geen zelfrespect hebben etc.

Maar goed hij kent me al een tijdje, als hij het gevraagd had had ik hem hier wel heen verwezen.
Er kunnen overigens nog wel de helft van de panelen op zijn dak bij leek het zo. Het ligt er een beetje middenop. Wel alles op zuid, en niet op 38 graden of zoiets, eerder 25 a 30. De rijen op 25 a 30 uit elkaar.