Na heel erg veel geleerd te hebben van de duizenden berichten in dit onderwerp, loop ik nu toch tegen een tekort aan kennis aan
Ik wil zoveel mogelijk weten zodat ik daar rekening mee kan houden in het ontwerp en tijdens de bouw van de bouwkundige elementen. (bv de kabel naar de meterkast)
Het dak is geheel schaduw vrij
Er komen 36 trina solar 275 wp (black) panelen gericht op het zuid westen onder een hoek van 45 graden.
Omdat we meteen het hele dak vernieuwen passen we het dak aan op het formaat van de panelen (mits de gemeente akkoord gaat). Mocht dit niet lukken worden het 32 panelen.
Volgens mijn berekeningen kom ik uit op ongeveer 8500 kw/h dan wel 7500
Ss de sma smc9000TL-10 geschikt in beide gevallen? of is er een tegroot verschil tussen de sma en de 7500 kw/h er staat er nu 1 op marktplaats en voordat de gemeente tijd heeft gehad om te kijken naar het ontwerp zijn we weer een paar weken veder.
en dan wordt het waarschijnlijk een Goodwe.
De kabel van omvormer naar de meterkast (16 meter) 5x 4mm2 ymvk (5x 2,5 ymvk lijkt me wat dun)
De kabels van omvormer naar de panelen 4 mm (lengte max 24 meter)
De kabels kunnen ook korter maar dan hangt de omvormer in de meterkast welke in een leefruimte staat, Ik ben een beetje bang voor geluid en wil hem daarom liever elders (is die angst gegrond?)
De indeling van de strings weet ik eigenlijk niet zo goed ik weet dat dat ze niet te groot moeten zijn en niet te klein, maar waar die grenzen liggen is me eigenlijk een beetje een raadsel.
Hopelijk kan iemand me iets veder helpen tnx
Dat is een 9000 watt 1-fase omvormer. Waar wil je die op aansluiten? Op 1x 35A? (die zegt boem)twain4me schreef op donderdag 21 december 2017 @ 21:49:
Ik ben bezig met het ontwerpen van ons nieuwe dak (en gevels)
Na heel erg veel geleerd te hebben van de duizenden berichten in dit onderwerp, loop ik nu toch tegen een tekort aan kennis aan
Ik wil zoveel mogelijk weten zodat ik daar rekening mee kan houden in het ontwerp en tijdens de bouw van de bouwkundige elementen. (bv de kabel naar de meterkast)
Het dak is geheel schaduw vrij
Er komen 36 trina solar 275 wp (black) panelen gericht op het zuid westen onder een hoek van 45 graden.
Omdat we meteen het hele dak vernieuwen passen we het dak aan op het formaat van de panelen (mits de gemeente akkoord gaat). Mocht dit niet lukken worden het 32 panelen.
Volgens mijn berekeningen kom ik uit op ongeveer 8500 kw/h dan wel 7500
Ss de sma smc9000TL-10 geschikt in beide gevallen? of is er een tegroot verschil tussen de sma en de 7500 kw/h er staat er nu 1 op marktplaats en voordat de gemeente tijd heeft gehad om te kijken naar het ontwerp zijn we weer een paar weken veder.
en dan wordt het waarschijnlijk een Goodwe.
De kabel van omvormer naar de meterkast (16 meter) 5x 4mm2 ymvk (5x 2,5 ymvk lijkt me wat dun)
De kabels van omvormer naar de panelen 4 mm (lengte max 24 meter)
De kabels kunnen ook korter maar dan hangt de omvormer in de meterkast welke in een leefruimte staat, Ik ben een beetje bang voor geluid en wil hem daarom liever elders (is die angst gegrond?)
De indeling van de strings weet ik eigenlijk niet zo goed ik weet dat dat ze niet te groot moeten zijn en niet te klein, maar waar die grenzen liggen is me eigenlijk een beetje een raadsel.
Hopelijk kan iemand me iets veder helpen tnx
Neem toch gewoon een SMA STP 10000 TL-20 of 9000 TL-20
(of fronius of goodwe)
36 panelen = 2 strings van 18 op een 3-fase omvormer.
Thnks!AUijtdehaag schreef op donderdag 21 december 2017 @ 21:57:
[...]
Dat is een 9000 watt 1-fase omvormer. Waar wil je die op aansluiten? Op 1x 35A? (die zegt boem)
Neem toch gewoon een SMA STP 10000 TL-20 of 9000 TL-20
(of fronius of goodwe)
36 panelen = 2 strings van 18 op een 3-fase omvormer.
Grrr in de beschrijving stond zeer geschikt voor 3 fase... agh ja marktplaats
Heb je toevallig ervaring met het geluid van de SMA-Sunny-Tripower-STP-10000TL-20 ?
Ja, dat heb ik...
Je hoort hem niet.
De ventilator komt pas bij 86 graden (inwendige temperatuur) in.
https://pvoutput.org/intr...282&sid=42901&dt=20170721
Hang de SMA gewoon beneden ergens op een koel plekje... Dan hoor je hem nooit.
Edit:
plaatje als je geen pvoutput account hebt:

[ Voor 27% gewijzigd door AUijtdehaag op 21-12-2017 22:14 ]
top dan gaat hij gewoon in de meterkast (daar is die kast immers ook een soort van voor ) zijn alle kabels ook korter mocht het toch tegen vallen verplaats ik hem wel.AUijtdehaag schreef op donderdag 21 december 2017 @ 22:08:
Hang de SMA gewoon beneden ergens op een koel plekje... Dan hoor je hem nooit.
tnx
edit:
Tnx voor het plaatje ik heb idd geen account
[ Voor 7% gewijzigd door twain4me op 21-12-2017 22:17 ]
Zou ik niet doen.twain4me schreef op donderdag 21 december 2017 @ 22:15:
[...]
top dan gaat hij gewoon in de meterkast (daar is die kast immers ook een soort van voor ) zijn alle kabels ook korter mocht het toch tegen vallen verplaats ik hem wel.
tnx
Koel plekje is geen meterkast.....en geen ventilatie...en warmte is niet goed voor je zekeringen. (zeggen ploef)
Alles wat eindigd op -kast is eigenlijk niet goed.
Inpandige garage ofzo?
Trek er meteen een netwerk kabel naartoe.
Lol:
INVERTER SMA SUNNY MINI CENTRAL SMC 9000TL-10 SUNCLIX met ESS
1 fase omvormer 9300W
1 mpp tracker
5 stringen
ideaal voor 3-fase systemen
[ Voor 15% gewijzigd door AUijtdehaag op 21-12-2017 22:23 ]
Normaal gesproken mag je 3x16A (10500 W) aansluiten met 5x2,5 mm2, daar heb je dan wel wat verlies over, en vooral om spanningsval over de kabel te voorkomen.twain4me schreef op donderdag 21 december 2017 @ 21:49:
Ik ben bezig met het ontwerpen van ons nieuwe dak (en gevels)
Na heel erg veel geleerd te hebben van de duizenden berichten in dit onderwerp, loop ik nu toch tegen een tekort aan kennis aan
Ik wil zoveel mogelijk weten zodat ik daar rekening mee kan houden in het ontwerp en tijdens de bouw van de bouwkundige elementen. (bv de kabel naar de meterkast)
Het dak is geheel schaduw vrij
Er komen 36 trina solar 275 wp (black) panelen gericht op het zuid westen onder een hoek van 45 graden.
Omdat we meteen het hele dak vernieuwen passen we het dak aan op het formaat van de panelen (mits de gemeente akkoord gaat). Mocht dit niet lukken worden het 32 panelen.
Volgens mijn berekeningen kom ik uit op ongeveer 8500 kw/h dan wel 7500
Ss de sma smc9000TL-10 geschikt in beide gevallen? of is er een tegroot verschil tussen de sma en de 7500 kw/h er staat er nu 1 op marktplaats en voordat de gemeente tijd heeft gehad om te kijken naar het ontwerp zijn we weer een paar weken veder.
en dan wordt het waarschijnlijk een Goodwe.
De kabel van omvormer naar de meterkast (16 meter) 5x 4mm2 ymvk (5x 2,5 ymvk lijkt me wat dun)
De kabels van omvormer naar de panelen 4 mm (lengte max 24 meter)
De kabels kunnen ook korter maar dan hangt de omvormer in de meterkast welke in een leefruimte staat, Ik ben een beetje bang voor geluid en wil hem daarom liever elders (is die angst gegrond?)
De indeling van de strings weet ik eigenlijk niet zo goed ik weet dat dat ze niet te groot moeten zijn en niet te klein, maar waar die grenzen liggen is me eigenlijk een beetje een raadsel.
Hopelijk kan iemand me iets veder helpen tnx
En omdat de spanning (spanningsval word opgeteld bij de netspanning in de mk) bij de omvormer dus hoger word, en deze gaat deraten bij en te hoge spanning is het wellicht verstandiger om een iets dikkere kabel te kiezen.
In een Mk plaatsen van een omvormer is meestal niet handig, geef m veel lucht dan kan ie goed koelen en dat is goed voor de levensduur.
Volgens mij kan je bij SMA n calculator downloaden die aangeeft wat de beste verdeling is op de string bij een aantal panelen.
Waar zit je in NL? plek geeft een behoorlijk verschil van de te verwachten opbrengst.
en is de plaatsing op 1 orientatie of ga je bijvoorbeeld O-W plaatsen?
[ Voor 5% gewijzigd door Andre1973 op 21-12-2017 22:21 ]
ZZP'er in de solar (werkvoorbereiding / voorman / plaatsen) sinds 2009 fulltime met PV bezig. Met houtkachel en warmtepomp gasvrij!
https://www.sunnydesignweb.com/sdweb/#/HomeAndre1973 schreef op donderdag 21 december 2017 @ 22:20:
[...]
Volgens mij kan je bij SMA n calculator downloaden die aangeeft wat de beste verdeling is op de string bij een aantal panelen.
@twain4me
Dak zoals @jerh ?
jerh in "Vrijstaande nieuwbouw woning bouwen. Welke energie techniek"
jerh in "Dakrenovatie combineren met zonnepanelen"
[ Voor 27% gewijzigd door AUijtdehaag op 21-12-2017 22:31 ]
En op de overloop andere ruimtes moeten nog verbouwd worden of hij moet op een later tijdstip nog een keer verplaatst worden. Misschien kies ik daar wel voor dan hang ik hem over 3 jaar gewoon elders.
Ik ga er wel even op broeden. tnx voor alle info
En ja over die eerste 1 fase had ik geheel heen gelezen %-)
ik ga nog eens kijken naar die software, vanmiddag kreeg ik een wat raar resultaatAndre1973 schreef op donderdag 21 december 2017 @ 22:20:
[...]
Normaal gesproken mag je 3x16A (10500 W) aansluiten met 5x2,5 mm2, daar heb je dan wel wat verlies over, en vooral om spanningsval over de kabel te voorkomen.
En omdat de spanning (spanningsval word opgeteld bij de netspanning in de mk) bij de omvormer dus hoger word, en deze gaat deraten bij en te hoge spanning is het wellicht verstandiger om een iets dikkere kabel te kiezen.
In een Mk plaatsen van een omvormer is meestal niet handig, geef m veel lucht dan kan ie goed koelen en dat is goed voor de levensduur.
Volgens mij kan je bij SMA n calculator downloaden die aangeeft wat de beste verdeling is op de string bij een aantal panelen.
Waar zit je in NL? plek geeft een behoorlijk verschil van de te verwachten opbrengst.
en is de plaatsing op 1 orientatie of ga je bijvoorbeeld O-W plaatsen?
ik zit in zuid holland vlak bij dordrecht in een gehucht:)
De orrientatie is zuiver zuid-West O-W is niet mogelijk (zuid ook niet trouwens)
En over de plaatsing van de omvormer ga ik nog even nadenken.
Ja ergens wel, ik krijg dezelfde dakpannen
super cool om te zien.
waarschijnlijk leg ik er geisoleerd damwand profiel onder, dat komt wat beter uit met mijn dakconstructie
http://www.degroenezonnep...loads/2013/09/IGP8894.jpg
Heb ik ook minder onder constructie nodig voor de panelen het sandwich paneel word in mijn geval wel zwart. Zo blijft het de voordelen houden van een opdak systeem (goede ventilatie en hogere opbrengst) en lijkt het een indak systeem. (mooier aanzicht)
Soms is het lastig om architect te zijn, als het om je eigen centjes gaat
[ Voor 27% gewijzigd door twain4me op 21-12-2017 22:56 ]
Waarschijnlijk nog wel langer ook. Ik verwacht dat ze met zijn op zijn minst niet al te onaantrekkelijke overgangsregeling komen.Noord27 schreef op donderdag 21 december 2017 @ 21:21:
Iemand ervaring met een SMA 2.5 Power Storage?
Heb een zeer verleidelijk voorstel gekregen voor dit apparaat. Maar we kunnen nog 2 jaar salderen en 2.5kWh zet ook geen zoden aan de dijk..
Daarna zullen de batterijen wel flink in prijs dalen omdat er heel veel vraag naar gaat zijn en dus iedereen in die markt gaat springen.
Nu een batterij aanspreken zolang je het net nog als batterij kunt gebruiken is niet zo interessant, dat word pas interessant als de salderingsregeling volledig weg is en batterijen goedkoop worden.
Ná Scaoll. - Don’t Panic.
Sterker nog, als je dubbel tarief hebt, laad je de accu (het net) tegen hoog tarief en trekje je de accu (het net) tegen laag tarief weer leeg (Veel leveranciers salderen financieel)unezra schreef op vrijdag 22 december 2017 @ 08:25:
[...]
Waarschijnlijk nog wel langer ook. Ik verwacht dat ze met zijn op zijn minst niet al te onaantrekkelijke overgangsregeling komen.
Daarna zullen de batterijen wel flink in prijs dalen omdat er heel veel vraag naar gaat zijn en dus iedereen in die markt gaat springen.
Nu een batterij aanspreken zolang je het net nog als batterij kunt gebruiken is niet zo interessant, dat word pas interessant als de salderingsregeling volledig weg is en batterijen goedkoop worden.
Daarnaast is die accu (het net) een jaarrond accu (salderen gaat over een jaar).
~40kWp,2xSE7k,Victron 3xMPII48/10kVA+Mppt450(200/100), 135kWh Docan LFP, 25kW houtkachel, 120 Heatpipes+1210L, linkedin
En ergens wil je toch ook helemaal niet dat de mensen zonder panelen (en dus zonder voordelen) moeten betalen voor de mensen met panelen en met voordelen.
Salderen houdt op dit moment de vooruitgang tegen, bij onze oosterburen worden kleine windmolens nu gecombineerd met zonnepanelen en thuisaccu's. Hier zit iedereen te wachten tot de regeling aan zijn eind komt. meer vraag-> meer concurentie-> Goedkopere / Betere producten
Ik hoop ergens wel dat we in nederland naar opslag op wijknivo gaan, thuis accu systemen met enorme opslag zijn eigenlijk gewoon een beetje link in de handen van een gemiddelde consument/ vrije markt. Je gaat een boel zonnepaneelmelkers krijgen die er alles aan doen om het rendement een procent hoger te krijgen.
Onderhoud, dingen volgens de regels doen worden dan vergeten/ niet gedaan (net zoals bij huisjesmelkers) Met alle gevaren van dien voor de buren.
Het zou dus fijn zijn als ze in Denhaag een beetje nadenken voordat ze gaan beslissen wat er gaat volgen op salderen.
even lekker off-topic:twain4me schreef op vrijdag 22 december 2017 @ 13:22:
Wanneer je eerlijk bent en naar de cijfers kijkt hebben nieuwezonnepanelen ook geen salderings subsidie meer nodig, De begroting is prima sluitend te krijgen zonder salderen.
En ergens wil je toch ook helemaal niet dat de mensen zonder panelen (en dus zonder voordelen) moeten betalen voor de mensen met panelen en met voordelen.
Salderen houdt op dit moment de vooruitgang tegen, bij onze oosterburen worden kleine windmolens nu gecombineerd met zonnepanelen en thuisaccu's. Hier zit iedereen te wachten tot de regeling aan zijn eind komt. meer vraag-> meer concurentie-> Goedkopere / Betere producten
Ik hoop ergens wel dat we in nederland naar opslag op wijknivo gaan, thuis accu systemen met enorme opslag zijn eigenlijk gewoon een beetje link in de handen van een gemiddelde consument/ vrije markt. Je gaat een boel zonnepaneelmelkers krijgen die er alles aan doen om het rendement een procent hoger te krijgen.
Onderhoud, dingen volgens de regels doen worden dan vergeten/ niet gedaan (net zoals bij huisjesmelkers) Met alle gevaren van dien voor de buren.
Het zou dus fijn zijn als ze in Denhaag een beetje nadenken voordat ze gaan beslissen wat er gaat volgen op salderen.
Opslag is een beetje achterhaald, tijdens de zon uren word er 5/7 van de tijd ook de meeste stroom gebruikt, wat ik opwek en niet gebruik, hoeft niet via meerdere trafostappen (=verlies) en hoogspanningsleidingen (= ook verlies) vanuit Eemshaven worden getransporteerd. Daarnaast kan elektra direct worden omgezet in H2 dat nu al voor 18% het gas aardgas kan vervangen (mix H2 en aardgas) en zo het gasnet op kan.
Met een beetje extra gebruikers van H2 erbij (boten & wegtransport) is dat zo op.
Dus laat vooral de regering niemand een goede reden geven om geen PV te plaatsen (subsidie gerommel en salderings onzekerheid), die hele omschakeling word al lastig zat als de politiek zich ermee bemoeit.
(enige tijd geleden rondde wij een project af dat als eerste op de rol stond en als laatst af was, omdat daar de politiek nog een ei over moest leggen, de rest die later hadden getekend, waren al lang klaar, en nog waren de politieke bobo's er trots op dat ze het toch maar binnen 3 jaar voor elkaar gekregen hadden, het is naar mijn idee vaker dat t: ondanks de politiek goed komt, dan dankzij ...)
Nu weer terug naar de omvormers, Wp, orientatie en oost west gebabbel :-)
ZZP'er in de solar (werkvoorbereiding / voorman / plaatsen) sinds 2009 fulltime met PV bezig. Met houtkachel en warmtepomp gasvrij!
Verwijderd
speciaal over de omvormer en de temperatuur hiervan.
'k Heb sinds oct. '11 een 4440Wp-systeem met een master-slave Steca omvormer.
Electronica heeft de schurft aan hoge temperaturen!
Onde de inverter een z.g. dwarsstroom ventilator gezet welke bij via een instelbare thermostaat met voeler bij een bepaalde (25 gr.) van de koelribben inschakelt.
Hoogst geconstateerde temp. van de electronica is 45 gr.C.
Ventilator & thermostaat kostten destijds ca. eu 50.-
Geprutste uren moet je niet tellen.
Kan eventueel een foto sturen maar weet niet hoe dit moet.
Hier hangt al jaren een 8 cm 12 volt pc fannetje onder het koelblok van de onvormer. De voeding komt van een 4 watt dunne film paneel op het dak met klein 12 volts spanningregelaar tussen het paneeltje en het fannetje.Verwijderd schreef op vrijdag 22 december 2017 @ 22:11:
Ik lees deze discussie met aandacht!
speciaal over de omvormer en de temperatuur hiervan.
'k Heb sinds oct. '11 een 4440Wp-systeem met een master-slave Steca omvormer.
Electronica heeft de schurft aan hoge temperaturen!
Onde de inverter een z.g. dwarsstroom ventilator gezet welke bij via een instelbare thermostaat met voeler bij een bepaalde (25 gr.) van de koelribben inschakelt.
Hoogst geconstateerde temp. van de electronica is 45 gr.C.
Ventilator & thermostaat kostten destijds ca. eu 50.-
Geprutste uren moet je niet tellen.
Kan eventueel een foto sturen maar weet niet hoe dit moet.
Een echte zon-gestuurde koeling....
4285 Wp op ZO, 1200 Wp op schuur en 880 Wp op NW, DWTW en 7 kW houtkachel
Dat ben ik ook van plan, alleen heb ik philips 4 watt zonnepaneeltjes die 5.x volt leveren maar daar draait een pc fan ook wel op. Kosten 9 euro per stuk en een aliexpress 2.1 mm converter blokje van 45 centdrielp schreef op zaterdag 23 december 2017 @ 07:19:
[...]
Hier hangt al jaren een 8 cm 12 volt pc fannetje onder het koelblok van de onvormer. De voeding komt van een 4 watt dunne film paneel op het dak met klein 12 volts spanningregelaar tussen het paneeltje en het fannetje.
Een echte zon-gestuurde koeling....
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
Je kan een 12 cm ventilatortje (uit een computer, eventueel ook los of tweedehands verkrijgbaar) ook op een 12V AC/DC adapter aansluiten. 5V of 9V werkt meestal ook. Kost een paar Watt, maar dat is vergeleken met de opwek op hete dagen in de zomer verwaarloosbaar. De ventilator bevestig ik met schilderstape.
Stroom opwekken met een klein paneeltje is natuurlijk leuker.
Hoezo klein? Ik zet een gebroken sf paneel in een loos hoekje, zeven ventilators in serie en gaan met die banaan. Drie omvormers tegelijk gekoeld.mrmrmr schreef op zaterdag 23 december 2017 @ 08:00:
Omvormers hebben vaak al een ingebouwde ventilator. Die van mij ook, alleen in de zomer kan die wel hulp gebruiken.
Je kan een 12 cm ventilatortje (uit een computer, eventueel ook los of tweedehands verkrijgbaar) ook op een 12V AC/DC adapter aansluiten. 5V of 9V werkt meestal ook. Kost een paar Watt, maar dat is vergeleken met de opwek op hete dagen in de zomer verwaarloosbaar. De ventilator bevestig ik met schilderstape.
Stroom opwekken met een klein paneeltje is natuurlijk leuker.
1 PVoutput . Dongen NB
Ik kan er straks ook nog wel 1 SF paneel tussen leggen, heb je wel veel meer vermogen.reneeke1970 schreef op zaterdag 23 december 2017 @ 09:48:
[...]
Hoezo klein? Ik zet een gebroken sf paneel in een loos hoekje, zeven ventilators in serie en gaan met die banaan. Drie omvormers tegelijk gekoeld.
Die philips dingen hebben ook nog een batterij, maar die zal het niet leuk vinden als je dag in dag uit de batterij volledig leeg trekt (als althans de zon schijnt om hem op te laden)
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
Goed idee, gewoon continu laten blazen. Electronica heeft hekel aan warmte, maar nog veel meer aan wisselende temperaturen, krimpen en uitzetten sloopt meer dan warmte alleen. Snap ook niet dat de meeste met een thermostaat werken, boven 35 graden inschakelen en dan weer uit. Beetje dom in mijn ogen.jacovn schreef op zaterdag 23 december 2017 @ 10:05:
[...]
Ik kan er straks ook nog wel 1 SF paneel tussen leggen, heb je wel veel meer vermogen.
Die philips dingen hebben ook nog een batterij, maar die zal het niet leuk vinden als je dag in dag uit de batterij volledig leeg trekt (als althans de zon schijnt om hem op te laden)
1 PVoutput . Dongen NB
Iets van 3 parallel op het 4 watt paneeltje moet kunnen.
Een 5 volt fan lijkt me beter dan een 12 volt omdat die bij een iets lagere spanning zal beginnen te draaien hoop ik.
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
12 cm fans op 12V draaien meestal meer dan 1000 rpm. Er zijn ook nog harder draaiende fans met 1600 rpm en meer. Die zijn vaak wel luidruchtig. Hoe groter de fan, hoe minder geluid en hoe hoger het toerental, hoe meer geluid. Een batterij kleine fans op hoog toerental maakt flink wat herrie, het lijkt op een opstijgend vliegtuig. Dat hoor je in een datacenter met 1U pizzadozen in een 19" rack. Dergelijke kleine ventilatortjes kunnen op meer dan 2000 rpm draaien. Ik zou ze vanwege de herrie en de prijs niet gebruiken bij omvormers, tenzij het echt nodig is, bijvoorbeeld omdat ze in een smalle ruimte moeten blazen.
12 cm 12V fans draaien meestal ook op 5, 7 of 9V, maar dan gaan ze ergens rondom 300-700 rpm. Voor mij was 9V voldoende, maar ik tap dan ook vanaf het net en niet vanaf een extra paneeltje. Als het paneel genoeg levert kan alles op volle kracht draaien.
Ipv de LG320N1K-A5 leveren ze ook de SN290M-10. Echter lijkt de LG320N1K-A5 een betere optie.
... all gonna wonder how you ever thought you could live so large and leave so little for the rest of us...
En heb je schaduw? (met andere woorden, heb je die optimizers nodig?)Zware Unit schreef op zaterdag 23 december 2017 @ 12:16:
Gisteren mijn zoektocht begonnen naar een oplossing voor ons huis. Eerste offerte binnen op basis van 19x LG Neon 320 Full Black LG320N1K-A5 en Solar Edge SE 7K (3fase) met 19 optimizers. Wij gebruiken ongeveer 5.000 kWh per jaar, maar dit wordt binnenkort waarschijnlijk iets meer ivm elektrische auto.
Ipv de LG320N1K-A5 leveren ze ook de SN290M-10. Echter lijkt de LG320N1K-A5 een betere optie.
Wat is het prijsverschil als je deze zou toepassen?
Of deze ?
[ Voor 9% gewijzigd door AUijtdehaag op 23-12-2017 12:54 ]
Wat voegen de andere omvormers toe? Mij lijkt de Solar Edge SE 7K een geschikt apparaat.
... all gonna wonder how you ever thought you could live so large and leave so little for the rest of us...
De SMA heeft optitrac en heeft geen optimizers nodig.Zware Unit schreef op zaterdag 23 december 2017 @ 13:32:
Ik heb idd schaduw ivm dakkapel, dus optimisers zijn wel wenselijk in mijn optiek.
Wat voegen de andere omvormers toe? Mij lijkt de Solar Edge SE 7K een geschikt apparaat.
Hoe erg is de schaduw? Dakkapel van de buren, of je eigen dakkapel met panelen eromheen? Fototje?
Een paar hosola optimizers bijvoorbeeld op de probleempanelen en een Goodwe, geeft je meer "bang for buck"
En een SE 7K met "maar" 6080 Wp aan panelen...
(geen idee hoe dat tegenover de efficiëntie staat bij SE en wat het effect is daarvan)
[ Voor 9% gewijzigd door AUijtdehaag op 23-12-2017 14:04 ]
Solaredge lijkt mij ook een geschikte keuze.Zware Unit schreef op zaterdag 23 december 2017 @ 13:32:
Ik heb idd schaduw ivm dakkapel, dus optimisers zijn wel wenselijk in mijn optiek.
Wat voegen de andere omvormers toe? Mij lijkt de Solar Edge SE 7K een geschikt apparaat.
Alleen vinden veel mensen het hier een dure oplossing, daarom wordt er hier vaak op alternatieven gewezen als mensen Solaredge willen kopen. Maak vooral je eigen keuze op basis van de zaken die je zelf belangrijk vindt.
SE7k omvormer doet het prima met 6080 Wp (efficiency curve van de SE7k is nagenoeg vlak vanaf 4000 Watt). Draait ie niet te warm (langere levensduur) en heb je nog ruimte voor uitbreiding.
Lekker aan SE hangen, SMA met Optitrack zou ik alleen toepassen als het een seizoensschaduw is, en de panelen landscape liggen.Zware Unit schreef op zaterdag 23 december 2017 @ 13:32:
Ik heb idd schaduw ivm dakkapel, dus optimisers zijn wel wenselijk in mijn optiek.
Wat voegen de andere omvormers toe? Mij lijkt de Solar Edge SE 7K een geschikt apparaat.
ZZP'er in de solar (werkvoorbereiding / voorman / plaatsen) sinds 2009 fulltime met PV bezig. Met houtkachel en warmtepomp gasvrij!
Als je het heel wild wil maken mag het ook op een SE5K, of als je een 40A hoofdzekering hebt is er een enkelfase 6K te koop.Zware Unit schreef op zaterdag 23 december 2017 @ 13:32:
Ik heb idd schaduw ivm dakkapel, dus optimisers zijn wel wenselijk in mijn optiek.
Wat voegen de andere omvormers toe? Mij lijkt de Solar Edge SE 7K een geschikt apparaat.
Veroordeel niet, verwonder u slechts
https://www.zelfenergiepr...e-regeerakkoord-tot-2020/
Edit: oh ja, we doen het ook voor het milieu.
[ Voor 29% gewijzigd door AUijtdehaag op 23-12-2017 16:08 ]
SE is niet evil ofzo, het werkt echt wel.
Als een klant bereid is de meerprijs te betalen is er niets mis mee.
Misschien is het loggen per paneel wel heel waardevol...
Het ik-wil-een-warmtepomp FAQ topic- '23 MG5, douchen met wtw en Auer Edel Eau, verwarming met Vaillant Arotherm Plus.
Heb ik ook al een paar keer geroepen maar er zijn toch mensen die dat niet willen horen. Soms is de keuze nu eenmaal anders dan SF van BVA zelf plaatsen met een gebruikte SMA.Proton_ schreef op zaterdag 23 december 2017 @ 16:50:
Te duur?
SE is niet evil ofzo, het werkt echt wel.
Als een klant bereid is de meerprijs te betalen is er niets mis mee.
Misschien is het loggen per paneel wel heel waardevol...
Veroordeel niet, verwonder u slechts
Alles nieuw, ter vergelijking...
Dure logging...wat geen kWh meer opbrengt.
Maar jullie zien dit blijkbaar toch anders..
Niet evil - klant wil meerprijs betalen - loggen per paneel is misschien waardevol.
Ik ben nog steeds niet overtuigd met die argumenten, waarom je 600-700 euro meer moet uitgeven dan nodig.
Tenzij @Zware Unit echt schaduwproblemen heeft.

Maar zonder verdere gegevens..... laat maar. Het zijn niet mijn centen (gelukkig)
[ Voor 7% gewijzigd door AUijtdehaag op 23-12-2017 21:09 ]
Maar een hoop installateurs is niet in staat om bijvoorbeeld bij storingen uit de I/V curve van een string te halen wat er aan de hand is - en om dan uit te zoeken welk paneel er een fout heeft.
Met SE zijn er op afstand al een hoop problemen uit te sluiten. Je krijgt er ook nieuwe bij natuurlijk, maar dan nog is het overzichtelijker en voorspelbaarder.
Dus ik snap de populariteit van SE bij installateurs helemaal, het past goed in het 'ontzorgen' plaatje dat vaak gevraagd wordt.
De meeste opbrengst haal je niet met SE. De beste prijs ook niet. Dat zijn alleen niet de enige dingen die belangrijk zijn...
Voor gebruikers (@Zware Unit ): als je Tweakers weet te vinden, dan weet je bovenstaande ook
Het ik-wil-een-warmtepomp FAQ topic- '23 MG5, douchen met wtw en Auer Edel Eau, verwarming met Vaillant Arotherm Plus.
Met een opstelling zoals op die foto is een zaag ook goedkoper dan solaredgeAUijtdehaag schreef op zaterdag 23 december 2017 @ 21:01:
Tenzij @Zware Unit echt schaduwproblemen heeft.
[afbeelding]
Maar zonder verdere gegevens..... laat maar. Het zijn niet mijn centen (gelukkig)
[ Voor 4% gewijzigd door jacovn op 24-12-2017 07:54 ]
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
Als ik de layout van mijn panelen bekijk dan zitten er best verschillen tussen de opbrengst van de panelen onderling. Als mijn string in de levensduur van die panelen nooit niet verder komt dan het laagst presterende paneel dan heb ik best wat opbrengst gemist. Nu met optimizers niet. 50kWh verschil tussen het linksboven en rechtsonder, in 2 en een half jaar tijd.AUijtdehaag schreef op zaterdag 23 december 2017 @ 21:01:
Dus een 19 panelen met SE optimizer kost 600 - 700 euro meer dan een "reguliere" stringomvormer.
Alles nieuw, ter vergelijking...
Dure logging...wat geen kWh meer opbrengt.
Maar jullie zien dit blijkbaar toch anders..
Niet evil - klant wil meerprijs betalen - loggen per paneel is misschien waardevol.
Ik ben nog steeds niet overtuigd met die argumenten, waarom je 600-700 euro meer moet uitgeven dan nodig.
Tenzij @Zware Unit echt schaduwproblemen heeft.
[afbeelding]
Maar zonder verdere gegevens..... laat maar. Het zijn niet mijn centen (gelukkig)

Je mag ervan vinden wat je wilt maar constant roepen dat het duur is en niets extra doet en alleen je eigen voorkeur roepen vind ik niet eerlijk. Ieder zijn voorkeur maar brandt de keuze van een ander niet bij voorbaat af omdat het jouw keuze niet zou zijn.
[ Voor 9% gewijzigd door No Hands op 24-12-2017 08:17 ]
Veroordeel niet, verwonder u slechts
https://mcelectrical.com.au/blog/solaredge-hd-wave-review/
Het is wel meer met maxim vs solaredge
http://mcelectrical.com.a...ised-panels-vs-solaredge/
Helaas test hij ook niet met dezelfde panelen..
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
Dus is het eigenlijk een test van niks.jacovn schreef op zondag 24 december 2017 @ 08:16:
Deze Austalische (instalateur) heeft wel testen gedaan:
https://mcelectrical.com.au/blog/solaredge-hd-wave-review/
Het is wel meer met maxim vs solaredge
http://mcelectrical.com.a...ised-panels-vs-solaredge/
Helaas test hij ook niet met dezelfde panelen..
Veroordeel niet, verwonder u slechts
Wellicht moet jij maar gaan testen, alleen wordt dat dan ook vast weer in twijfel getrokken
Overigens claimed deze man dat de candian 265 en jinko 265 panelen op 2 gelijke inverters gelijk presteren.
Dus het lijkt niet helemaal een waardeloze test. Wel zelfde dak en zelfde orientatie.
[ Voor 27% gewijzigd door jacovn op 24-12-2017 08:37 ]
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
En dat verschil ligt aan het paneel of aan de optimizer?No Hands schreef op zondag 24 december 2017 @ 08:06:
[...]
Als ik de layout van mijn panelen bekijk dan zitten er best verschillen tussen de opbrengst van de panelen onderling. Als mijn string in de levensduur van die panelen nooit niet verder komt dan het laagst presterende paneel dan heb ik best wat opbrengst gemist. Nu met optimizers niet. 50kWh verschil tussen het linksboven en rechtsonder, in 2 en een half jaar tijd.
[afbeelding]
Je mag ervan vinden wat je wilt maar constant roepen dat het duur is en niets extra doet en alleen je eigen voorkeur roepen vind ik niet eerlijk. Ieder zijn voorkeur maar brandt de keuze van een ander niet bij voorbaat af omdat het jouw keuze niet zou zijn.
Heb je de optimizer al eens omgewisseld? Pas dan kan je conclusies trekken.
Edit: maar de slechts presterende panelen liggen onderaan, dus ergens wel logisch.
Hoger gelegen panelen doen het altijd beter.
Maar vraag me wel af, of dat met een stringomvomer überhaupt verlies opleverd.
[ Voor 11% gewijzigd door AUijtdehaag op 24-12-2017 09:23 ]
Solar edge bereikt zijn max efficientie al bij 20% belasting. Zie ook de datasheets.AUijtdehaag schreef op zaterdag 23 december 2017 @ 13:38:
[...]
De SMA heeft optitrac en heeft geen optimizers nodig.
Hoe erg is de schaduw? Dakkapel van de buren, of je eigen dakkapel met panelen eromheen? Fototje?
Een paar hosola optimizers bijvoorbeeld op de probleempanelen en een Goodwe, geeft je meer "bang for buck"
En een SE 7K met "maar" 6080 Wp aan panelen...
(geen idee hoe dat tegenover de efficiëntie staat bij SE en wat het effect is daarvan)
Voor dit dak van hem een prima oplossing.
Er is meer dan alleen schaduwmanagement met se. Het is kostbaar maar dan heb je ook wat.
Deze vond ik laatst van de optimizers.ApC_IcE schreef op zondag 24 december 2017 @ 09:44:
[...]
Solar edge bereikt zijn max efficientie al bij 20% belasting. Zie ook de datasheets.
Voor dit dak van hem een prima oplossing.
Er is meer dan alleen schaduwmanagement met se. Het is kostbaar maar dan heb je ook wat.
https://www.solaredge.com...optimizers_efficiency.pdf
Lijkt haast wel zaak om een paneel te hebben met de juiste spanning om de laatste % rendement te halen.
En ook de juiste optimizer: 30-40 Vmp de p350/p370 en met 50-60 Vmp p500
De solaredge tool deed maar wat, dat leek nergens op met de versie die ik geprobeerd heb..
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
Probeer die grafiek eens door te denken naar 10 of 20 watt per paneel. Iets wat hele winter niet gehaald word.jacovn schreef op zondag 24 december 2017 @ 09:53:
[...]
Deze vond ik laatst van de optimizers.
https://www.solaredge.com...optimizers_efficiency.pdf
Lijkt haast wel zaak om een paneel te hebben met de juiste spanning om de laatste % rendement te halen.
En ook de juiste optimizer: 30-40 Vmp de p350/p370 en met 50-60 Vmp p500
De solaredge tool deed maar wat, dat leek nergens op met de versie die ik geprobeerd heb..
Draai je de hele winter mooi op 80 procent.
Dat maakt de 50 kWh winst in de zomer door een slechter paneel gelijk ongedaan.
Als die winst al reëel is want het is waarschijnlijk de logging of de optimiser die wat afwijkt, dat zie ik hier tenminste.
1 PVoutput . Dongen NB
Voor de buren is dit ook niet fijn. Ik heb geprobeerd contact op te nemen met met leverancier maar deze blijkt sinds 2015 failliet te zijn gegaan. Mijn vraag is nu wat kan ik het beste doen?
Ik durf zelf absoluut het dak niet op.
Ik woon zelf in Roosendaal. Wie heeft hier ervaring mee wat een goede oplossing tegen de kauwen kan zijn. Alvast dank voor het meedenken.
Je kan bij de Boerenbond op de Vijfhuizenberg een stukkie gaas halen?
(oh wacht, je durft je dak niet op. Haal dan meteen een steiger bij de steigerkoning?)
[ Voor 42% gewijzigd door AUijtdehaag op 24-12-2017 11:13 ]
Ik heb al een keer met kippengaas wat geprobeerd om hier iets tegen te doen. Maar die beesten blijven net zo lang rommelen tot ze er weer bij kunnen.AUijtdehaag schreef op zondag 24 december 2017 @ 11:11:
@zonnefreak
Je kan bij de Boerenbond op de Vijfhuizenberg een stukkie gaas halen?
(oh wacht, je durft je dak niet op. Haal dan meteen een steiger bij de steigerkoning?)
Ik zat zelf al te denken om misschien iets met aluminium plaat materiaal tegen de zijkanten te laten monteren of iets dergelijks. Het moet wel stevig zijn namelijk.
Maar ik zit met een partij hoogtevrees en durf dit niet aan om dit zelf te doen.
Ik voel me heel erg dom maar hoe stuur ik een PM bericht?AUijtdehaag schreef op zondag 24 december 2017 @ 11:24:
@zonnefreak
Stuur even je gegevens via PM en eventueel fototje van het dak.
Dan kan ik kijken of ik het aandurf.
(dorpsgenoot)
Ohh oke dat is wel voor de hand liggend.AUijtdehaag schreef op zondag 24 december 2017 @ 11:30:
@zonnefreak
[afbeelding]
Maar dan bij mij...
Ik ga je zo even berichten, dat moet wel lukken
Je moet dacht ik van een paneel een I V curve nemen die bij verschillende radiantie van de zon een grafiek heeft die dan bij xx W/m2 gelijkblijvende stroomsterkte lijkt te hebben bij verschillende spanningen. Dit vindt ik wat vreemd, ik dacht dat gewoon de output een bepaald voltage zou hebben bij een zoninstraling.reneeke1970 schreef op zondag 24 december 2017 @ 10:35:
[...]
Probeer die grafiek eens door te denken naar 10 of 20 watt per paneel. Iets wat hele winter niet gehaald word.
Draai je de hele winter mooi op 80 procent.
Dat maakt de 50 kWh winst in de zomer door een slechter paneel gelijk ongedaan.
Als die winst al reëel is want het is waarschijnlijk de logging of de optimiser die wat afwijkt, dat zie ik hier tenminste.
Maar blijkbaar is dat de stroomsterkte, en niet de spanning dus.
De mpp tracker zal dan een bepaald voltage nemen ? Met de daarbij behorende stroomsterkte kun je dan vermogen uitrekenen. (Als ik vroeger op school goed opgelet heb)
Plaatje gezocht

De mpp tracker probeert een voltage te vinden waarbij de stroom net afvalt als ik het goed begrijp. Daar ligt dan het maximale vermogen.
Zoiets als dit:

Bij bijna geen zoninstraling zakt die iv curve en ook het vermogen dus en blijft er weinig over.
Als je dan eigen verbruik eraf haalt zul je waarschijnlijk weinig (geen ?) opbrengst hebben bij dit weer wat we nu hebben.
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
Rondom dicht maken zou ik niet doen met plaat materiaal dan kunnen de panelen in de zomer hun warmte minder goed kwijt en hoe warmer de panelen hoe minder efficiënt ze worden. Zou toch iets met gaas doen eventueel iets dikker dan standaard gaas.zonnefreak schreef op zondag 24 december 2017 @ 11:21:
[...]
Ik heb al een keer met kippengaas wat geprobeerd om hier iets tegen te doen. Maar die beesten blijven net zo lang rommelen tot ze er weer bij kunnen.
Ik zat zelf al te denken om misschien iets met aluminium plaat materiaal tegen de zijkanten te laten monteren of iets dergelijks. Het moet wel stevig zijn namelijk.
Maar ik zit met een partij hoogtevrees en durf dit niet aan om dit zelf te doen.
Valt reuze mee hoor. Het klopt dat de efficiency in de winter lager is, doordat je natuurlijk meer electronica hebt (1 optimizer per paneel) en die gebruiken ook stroom.reneeke1970 schreef op zondag 24 december 2017 @ 10:35:
[...]
Probeer die grafiek eens door te denken naar 10 of 20 watt per paneel. Iets wat hele winter niet gehaald word.
Draai je de hele winter mooi op 80 procent.
Dat maakt de 50 kWh winst in de zomer door een slechter paneel gelijk ongedaan.
Als die winst al reëel is want het is waarschijnlijk de logging of de optimiser die wat afwijkt, dat zie ik hier tenminste.
Bijgaande grafiek geeft de verhouding aan tussen de opgewekte energie door de omvormer en de som van de opgewekte energie per optimizer. 's Zomers zit dat rond de 98% en in de winter wat lager, maar zeker niet de hele winter op 80%.

(logging is van SE3000 (niet de HD-versie) met 8 x P500 optimizer en 8 x Sunpower X21-335 paneel)
Ik heb het niet over de omvormer maar de optimiser,probeer jij die grafiek maar eens door te tekenen naar 10 watt, zelfs onder 80 procent denk.ocaj schreef op zondag 24 december 2017 @ 14:48:
[...]
Valt reuze mee hoor. Het klopt dat de efficiency in de winter lager is, doordat je natuurlijk meer electronica hebt (1 optimizer per paneel) en die gebruiken ook stroom.
Bijgaande grafiek geeft de verhouding aan tussen de opgewekte energie door de omvormer en de som van de opgewekte energie per optimizer. 's Zomers zit dat rond de 98% en in de winter wat lager, maar zeker niet de hele winter op 80%.
[afbeelding]
(logging is van SE3000 (niet de HD-versie) met 8 x P500 optimizer en 8 x Sunpower X21-335 paneel)
1 PVoutput . Dongen NB
Dat is - vermoed ik - precies het verlies van de optimizers.
(dagtotaal van de SE-omvormers is altijd erg optimistisch, mijn vermoeden is dat dat het totaal aan de DC-kant is voor de DC/AC-conversie. Dat komt in ieder geval wel overeen met mijn metingen waarin ik dagopbrengst volgens de omvormer vergelijk met de dagopbrengst volgens mijn kwh-meter)
's Winters is dat lager dan 's zomers, omdat je dan inderdaad soms maar 10 watt per paneel aan opbrengst hebt. Overigens ook op grijze dagen als vandaag "pieken" mijn panelen tussen de 15-20 Watt.
Update: Er zitten inderdaad wat aannames in mijn grafiek. Solaredge is niet heel duidelijk in de betekenis van alle verschillende waardes die de systemen rapporteren:
De omvormer rapporteert een dag-totaal
Elke optimizer rapporteert een dag-totaal
En ik heb nog een kwh-meter waar ik een dag-totaal op aflees.
kwh-meter geeft altijd veel lager aan dan het dagtotaal van de omvormer (en er zit maar 8 meter 3x6mm2 tussen, dus daar verlies ik niet heel veel). Mijn aanname daarom is dat de omvormer het DC-dagtotaal doorgeeft en niet de totale energie aan de AC-kant.
Als je dat doortrekt naar de optimizers, dan is het dagtotaal per optimizer het totaal aan energie dat de optimizer IN-gegaan is, en niet wat er UITgekomen is.
Met die twee aannames samen kun je dus achter de optimizer-efficiency komen omdat zowel optimizer als omvormer aangeven wat er aan energie INkomt. Dat zie je in mijn grafiek.
Voor de efficiency van de omvormer zelf moet je dan kijken naar het dagtotaal van de omvormer en het dagtotaal van de kwh-meter.
(maar het blijft lastig meten en analyseren zonder professionele meetopstelling en zonder goede solaredge-documentatie)
[ Voor 44% gewijzigd door ocaj op 24-12-2017 15:40 ]
Ik weet echt niet wat je duidelijk wilt maken. @jacovn plaatst een link met de efficiënte grafiek van de optimiser.alleen die stopt bij 50 watt of lager, waarschijnlijk schamen ze zich voor het slechte resultaat.ocaj schreef op zondag 24 december 2017 @ 15:11:
@reneeke1970 Klopt, daar heb ik het ook over. De grafiek die je ziet is het dagtotaal van de omvormer als percentage van de som van de dagtotalen van de 8 optimizers.
Dat is - vermoed ik - precies het verlies van de optimizers.
(dagtotaal van de SE-omvormers is altijd erg optimistisch, mijn vermoeden is dat dat het totaal aan de DC-kant is voor de DC/AC-conversie. Dat komt in ieder geval wel overeen met mijn metingen waarin ik dagopbrengst volgens de omvormer vergelijk met de dagopbrengst volgens mijn kwh-meter)
's Winters is dat lager dan 's zomers, omdat je dan inderdaad soms maar 10 watt per paneel aan opbrengst hebt. Overigens ook op grijze dagen als vandaag "pieken" mijn panelen tussen de 15-20 Watt.
Update: Er zitten inderdaad wat aannames in mijn grafiek. Solaredge is niet heel duidelijk in de betekenis van alle verschillende waardes die de systemen rapporteren:
De omvormer rapporteert een dag-totaal
Elke optimizer rapporteert een dag-totaal
En ik heb nog een kwh-meter waar ik een dag-totaal op aflees.
kwh-meter geeft altijd veel lager aan dan het dagtotaal van de omvormer (en er zit maar 8 meter 3x6mm2 tussen, dus daar verlies ik niet heel veel). Mijn aanname daarom is dat de omvormer het DC-dagtotaal doorgeeft en niet de totale energie aan de AC-kant.
Als je dat doortrekt naar de optimizers, dan is het dagtotaal per optimizer het totaal aan energie dat de optimizer IN-gegaan is, en niet wat er UITgekomen is.
Met die twee aannames samen kun je dus achter de optimizer-efficiency komen omdat zowel optimizer als omvormer aangeven wat er aan energie INkomt. Dat zie je in mijn grafiek.
Voor de efficiency van de omvormer zelf moet je dan kijken naar het dagtotaal van de omvormer en het dagtotaal van de kwh-meter.
(maar het blijft lastig meten en analyseren zonder professionele meetopstelling en zonder goede solaredge-documentatie)
En die grafiek moet je maar eens door denken als er maar tien watt uit je paneel komt.
1 PVoutput . Dongen NB
Nog gecheckt? Hier staat de boel nog altijd de hele dag (nou ja, bij daglicht) een netwerk uit te zenden terwijl dat nergens voor nodig is. Als dat zo blijft, dan schroef ik de WiFi adapter eraf en lees ik de boel wel af en toe van het display. Baal er wel van...thefox154 schreef op maandag 18 december 2017 @ 15:46:
Als ik thuis ben zal ik even inloggen in de goodwe of ik daar niet toch ergens een vinkje voor moest zetten. Maar volgens mij ging dit automatisch..
Weet je wel zeker dat hij verbonden is met je thuisnetwerk? Niet iets met het wachtwoord ofzo?
Onderste panelen krijgen schaduw. Dat had anders een hele string neergehaald.AUijtdehaag schreef op zondag 24 december 2017 @ 09:00:
[...]
En dat verschil ligt aan het paneel of aan de optimizer?
Heb je de optimizer al eens omgewisseld? Pas dan kan je conclusies trekken.
Edit: maar de slechts presterende panelen liggen onderaan, dus ergens wel logisch.
Hoger gelegen panelen doen het altijd beter.
Maar vraag me wel af, of dat met een stringomvomer überhaupt verlies opleverd.
Veroordeel niet, verwonder u slechts
Dat valt mee hoor.No Hands schreef op zondag 24 december 2017 @ 19:50:
[...]
Onderste panelen krijgen schaduw. Dat had anders een hele string neergehaald.
AUijtdehaag in "Jouw productie, afgelopen maand...ofzo"


[ Voor 33% gewijzigd door AUijtdehaag op 24-12-2017 20:14 ]
Nee hoor, zelfs mijn chinees blijft met 9 panelen actief wanneer er 4 van de 13 volledig onder de sneeuw liggen.No Hands schreef op zondag 24 december 2017 @ 19:50:
[...]
Onderste panelen krijgen schaduw. Dat had anders een hele string neergehaald.
1 PVoutput . Dongen NB
Ok, ik probeer het nog één keer:reneeke1970 schreef op zondag 24 december 2017 @ 16:49:
[...]
Ik weet echt niet wat je duidelijk wilt maken. @jacovn plaatst een link met de efficiënte grafiek van de optimiser.alleen die stopt bij 50 watt of lager, waarschijnlijk schamen ze zich voor het slechte resultaat.
En die grafiek moet je maar eens door denken als er maar tien watt uit je paneel komt.
Natuurlijk verbruikt elke optimizer een paar watt aan stroom, simpelweg om de electronica te draaien van de mptt-tracker en de communicatie met de omvormer. Dus als je paneel 10 watt produceert en daarvan gaat een paar watt op aan de optimizer zelf, dan zit je logischerwijs op een hele slechte efficiency. Dat die curve dus ineens steil naar beneden gaat is logisch. Dat heeft niks met schamen te maken, maar met het feit dat 10% van bijna niks, nog steeds bijna niks is. Het punt dat je probeert te maken gaat over de situaties waarin je panelen toch al bijna niks produceren, dat het dan iets minder efficiënt is, tja het zij zo.
Vandaag zat er niet veel meer dan 5 Watt verschil tussen mijn beste en slechts presterende paneel. 's zomers echter zit er regelmatig 10-20 Watt verschil tussen. Dankzij die optimizers haal je dus 's zomers een stuk betere efficiency op je totale installatie, doordat elk paneel optimaal presteert. Dat compenseert hoogstwaarschijnlijk ruimschoots voor het energieverbruik van de optimizers zelf.
Om dat goed te kunnen meten heb je een ingewikkelde meetopstelling nodig, immers bij een stringomvormer weet je simpelweg niet welk paneel net onder en welk net boven zijn optimum werkt. Een string-MPTT kan hooguit een gemiddeld optimaal punt vinden voor de hele string. Maar met een optimizer (= MPTT-tracker) per paneel heb je dus voor elk paneel het optimum.
Werkt echt niet alleen met schaduw, ook met productie-verschillen of temperatuurverschillen (de panelen aan de rand hebben betere koeling dan die in het midden ingesloten liggen bijvoorbeeld, ook weer afhankelijk van de windrichting).
Wat ik eerder vandaag aan probeerde te geven is om nou eens niet te kijken naar de gegevens per paneel, maar naar de totale opbrengst. Daarvoor heb je bij solaredge een stuk meer meetgegevens dan bij een stringomvormer, nl: Aantal optimizers + 1 (en in mijn geval ook nog 1 meting middels kwh-meter). Op basis daarvan - en wat aannames over de getallen die solaredge rapporteert - kom ik op een efficiency-grafiek van de optimizers over een totale dag.
Zoals je ziet bevestig ik daarin dat je met solaredge 's winters minder efficient draait omdat je relatief t.o.v. de opbrengst meer verbruik hebt van al die optimizers. 's Zomers daarentegen is die paar watt energieverbruik van de optimizers verwaarloosbaar op je totale opbrengst die dankzij de optimizers waarschijnlijk een stuk hoger ligt dan met een simpele stringomvormer.
Laten we concluderen dat het voor ons niet mogelijk is om een betrouwbare vergelijkende meting te doen, dus we kunnen er over blijven discussiëren tot we een ons wegen. Ik geef hier slechts inzage in de meetgegevens die ik heb zodat iedereen zijn eigen afweging/mening kan vormen.
Deels ook om zo objectief mogelijk tegenwicht te bieden aan de continu stroom van standaardreacties "heb je geen schaduw? Dan is Solaredge te duur" zodra iemand een vraag stelt over solaredge.
Ondanks de vooroordelen: Niet elke Nederlander gaat altijd voor het goedkoopste van het goedkoopste.
Solaredge is een prima A-merk, is flexibel qua installatie en eventuele latere uitbreiding, presteert uitstekend, is handig qua monitoring en heeft ook nog veiligheids-functies als SafeDC die de DC-spanning tussen panelen en omvormer daadwerkelijk uit kan zetten, dus waarom het merk zo de grond in boren?
Oke duidelijk. En als jij dan toch uitgebreid aan het meten bent, heb je ook al eens optimiser gewisseld om te kijken of het echt aan het paneel ligt zoals a uit denhaag al opperde?ocaj schreef op zondag 24 december 2017 @ 23:13:
[...]
Ok, ik probeer het nog één keer:
Natuurlijk verbruikt elke optimizer een paar watt aan stroom, simpelweg om de electronica te draaien van de mptt-tracker en de communicatie met de omvormer. Dus als je paneel 10 watt produceert en daarvan gaat een paar watt op aan de optimizer zelf, dan zit je logischerwijs op een hele slechte efficiency. Dat die curve dus ineens steil naar beneden gaat is logisch. Dat heeft niks met schamen te maken, maar met het feit dat 10% van bijna niks, nog steeds bijna niks is. Het punt dat je probeert te maken gaat over de situaties waarin je panelen toch al bijna niks produceren, dat het dan iets minder efficiënt is, tja het zij zo.
Vandaag zat er niet veel meer dan 5 Watt verschil tussen mijn beste en slechts presterende paneel. 's zomers echter zit er regelmatig 10-20 Watt verschil tussen. Dankzij die optimizers haal je dus 's zomers een stuk betere efficiency op je totale installatie, doordat elk paneel optimaal presteert. Dat compenseert hoogstwaarschijnlijk ruimschoots voor het energieverbruik van de optimizers zelf.
Om dat goed te kunnen meten heb je een ingewikkelde meetopstelling nodig, immers bij een stringomvormer weet je simpelweg niet welk paneel net onder en welk net boven zijn optimum werkt. Een string-MPTT kan hooguit een gemiddeld optimaal punt vinden voor de hele string. Maar met een optimizer (= MPTT-tracker) per paneel heb je dus voor elk paneel het optimum.
Werkt echt niet alleen met schaduw, ook met productie-verschillen of temperatuurverschillen (de panelen aan de rand hebben betere koeling dan die in het midden ingesloten liggen bijvoorbeeld, ook weer afhankelijk van de windrichting).
Wat ik eerder vandaag aan probeerde te geven is om nou eens niet te kijken naar de gegevens per paneel, maar naar de totale opbrengst. Daarvoor heb je bij solaredge een stuk meer meetgegevens dan bij een stringomvormer, nl: Aantal optimizers + 1 (en in mijn geval ook nog 1 meting middels kwh-meter). Op basis daarvan - en wat aannames over de getallen die solaredge rapporteert - kom ik op een efficiency-grafiek van de optimizers over een totale dag.
Zoals je ziet bevestig ik daarin dat je met solaredge 's winters minder efficient draait omdat je relatief t.o.v. de opbrengst meer verbruik hebt van al die optimizers. 's Zomers daarentegen is die paar watt energieverbruik van de optimizers verwaarloosbaar op je totale opbrengst die dankzij de optimizers waarschijnlijk een stuk hoger ligt dan met een simpele stringomvormer.
Laten we concluderen dat het voor ons niet mogelijk is om een betrouwbare vergelijkende meting te doen, dus we kunnen er over blijven discussiëren tot we een ons wegen. Ik geef hier slechts inzage in de meetgegevens die ik heb zodat iedereen zijn eigen afweging/mening kan vormen.
Deels ook om zo objectief mogelijk tegenwicht te bieden aan de continu stroom van standaardreacties "heb je geen schaduw? Dan is Solaredge te duur" zodra iemand een vraag stelt over solaredge.
Ondanks de vooroordelen: Niet elke Nederlander gaat altijd voor het goedkoopste van het goedkoopste.
Solaredge is een prima A-merk, is flexibel qua installatie en eventuele latere uitbreiding, presteert uitstekend, is handig qua monitoring en heeft ook nog veiligheids-functies als SafeDC die de DC-spanning tussen panelen en omvormer daadwerkelijk uit kan zetten, dus waarom het merk zo de grond in boren?
1 PVoutput . Dongen NB
Nee, mij krijg je het dak niet op.reneeke1970 schreef op zondag 24 december 2017 @ 23:22:
[...]
Oke duidelijk. En als jij dan toch uitgebreid aan het meten bent, heb je ook al eens optimiser gewisseld om te kijken of het echt aan het paneel ligt zoals a uit denhaag al opperde?
Maar om de stelling van @AUijtdehaag dat de best presterende panelen bovenaan liggente ontkrachten:
Mijn best presterende paneel (2,27 kWh dagopbrengst van 9 juli 2017) ligt helemaal onderaan bij de dakgoot (en heeft 's zomers in de hele vroege ochtend nog een beetje schaduw en ondanks dat dan toch nog meer dagopbrengst dan andere panelen die dat niet hebben)
update:
Mijn beste en slechtste paneel, totaalopbrengst van 2017 tot nu toe:
Oost: 299,6 kWh vs. 284,9 kWh
West: 287 kWh vs 268,3 kWh
[ Voor 9% gewijzigd door ocaj op 24-12-2017 23:41 . Reden: meetgegevens 2017 toegevoegd ]
Waar is jullie PVoutput link?
Misschien wordt het plaatje dan duidelijker over kosten per kWh en "super" opbrengsten.
Al blijft vergelijken op die manier lastig (schaduwsituatie en ligging)
Over kosten per kWh gesproken, ik zit al aan de 4e (upgrade) omvormer in 5 jaar tijd.
En ik zit nu ook te kijken naar de X21 335, vanwege de maat en upgrade van mijn zuidpanelen, maar de aanschafprijs houdt me tegen.
Het gaat dan ook niet om mij, maar wellicht dat anderen die een nieuwe installatie aanschaffen een betere oordeling kunnen maken.
Fijne kerst allemaal.
[ Voor 57% gewijzigd door AUijtdehaag op 25-12-2017 04:54 ]
Ik kan dan niet meer onafhankelijk blijven.
Lastig verhaal met heel veel panelen en zakelijk.
Ik blijf er bij wat hier ook boven besproken wordt. Het is een top product dat Solar Edge. Neemt niet weg dat stringomvormers een beter rendement geven want lagere investering. Ik vind de controle het belangrijkste en alle redenen die ik niet 10x ga uittypen. Jullie zijn meer van het kwh per euro en ik ben van de gadgets, controle, garantie etc. Mag allemaal maar de extra uitgave vind ik het meer dan waard.
En het klopt dat je me niets over de opbrengst ziet zeggen want niemand hier heeft het bewijs. Ik wil de ps4 vs xbox of sma vs solar edge of apple vs samsung hier niet in leven houden. De adviezen hier zijn van kwaliteit van beide kampen en dat maakt de discussie en keuze in mijn ogen altijd goed!
Zojuist gedaan. Ben overdag niet thuis geweest en als het donker is staat hij uit dus dat schoot niet opJME schreef op zondag 24 december 2017 @ 19:15:
[...]
Nog gecheckt? Hier staat de boel nog altijd de hele dag (nou ja, bij daglicht) een netwerk uit te zenden terwijl dat nergens voor nodig is. Als dat zo blijft, dan schroef ik de WiFi adapter eraf en lees ik de boel wel af en toe van het display. Baal er wel van...
Bij mij zijn beide goodwe's niet online met hun eigen ap zolang ze verbonden zijn met de wireless. Zodra ik de wireless even uitschakel komen beide omvormers gelijk online met hun eigen AP.
Onderstaand de instellingen uit de tab wizard. Ik vermoed dat het bij jou wellicht in de dikgedrukte zit?
In de instellingen heb ik staan:
Firmware version 1.17.16.40
MAC address xx:xx:xx:xx:xx:xx
Wireless AP mode Disable
SSID Solar-WiFi
IP address 10.10.100.253
Wireless STA mode Enable
Router SSID mijnap
Encryption method WPA/WPA2-PSK
Encryption algorithm AES
Router Password mijn wachtwoord
Voor kleine particuliere systemen zie ik dat niet.twain4me schreef op vrijdag 22 december 2017 @ 13:22:
Wanneer je eerlijk bent en naar de cijfers kijkt hebben nieuwezonnepanelen ook geen salderings subsidie meer nodig, De begroting is prima sluitend te krijgen zonder salderen.
Dat is natuurlijk de grootste onzin. Iedereen betaal voor zijn net aansluiting ook opwekkers. De opwek is zelfs beter te voorspellen als het gebruik. Dus "extra netstabilisatie" kosten is lobby gejammer van fossiele opwekkers.En ergens wil je toch ook helemaal niet dat de mensen zonder panelen (en dus zonder voordelen) moeten betalen voor de mensen met panelen en met voordelen.
Dat is wel zo, als ik een op saldering financieel dezelfde FIT krijg leg ik al mijn daken vol. Maar omdat nu "vooruitgang tegen gaan" te noemen vind ik te ver gaan, het houd wel wat grotere installaties tegen. Het vreemde is dat de SDE+ subsidie alleen voor 3x80A+ is, alleen voor grote bedrijven dus, dat is een beetje jammer. Ik ken voldoende gevallen waar er veel meer gelegd zou worden als ze de SDE+ subsidie hadden kunnen krijgen.Salderen houdt op dit moment de vooruitgang tegen, bij onze oosterburen worden kleine windmolens nu gecombineerd met zonnepanelen en thuisaccu's. Hier zit iedereen te wachten tot de regeling aan zijn eind komt. meer vraag-> meer concurentie-> Goedkopere / Betere producten
Wat is daar nu weel mis mee, zonnepaneel melkers ( eerst ben je voor grotere installaties, nu zijn het opeens zonnepaneel melkers). Maar accu's zijn voorlopig nog veel te duur. Het net is altijd nog een super accu, zolang we niet boven de 50 of 70% duurzaam zitten. Duitsland bewijst dat geregeld.Ik hoop ergens wel dat we in nederland naar opslag op wijknivo gaan, thuis accu systemen met enorme opslag zijn eigenlijk gewoon een beetje link in de handen van een gemiddelde consument/ vrije markt. Je gaat een boel zonnepaneelmelkers krijgen die er alles aan doen om het rendement een procent hoger te krijgen.
Accu's kunnen een business case hebben ivm transport verliezen en wisselende stroom prijzen.
Aanleg regels worden steeds strenger, en worden veelal goed nageleefd. Onderhoud aan zonnepanelen ????? haha. Een dat je er huisjes melkers bij haalt snap ik al helemaal niet.Onderhoud, dingen volgens de regels doen worden dan vergeten/ niet gedaan (net zoals bij huisjesmelkers) Met alle gevaren van dien voor de buren.
Politiek denkt met hun portemonnee, dingen waarmee ze herkozen worden etc. niets anders, waar je ook voor stemt.Het zou dus fijn zijn als ze in Denhaag een beetje nadenken voordat ze gaan beslissen wat er gaat volgen op salderen.
~40kWp,2xSE7k,Victron 3xMPII48/10kVA+Mppt450(200/100), 135kWh Docan LFP, 25kW houtkachel, 120 Heatpipes+1210L, linkedin
ZZP'er in de solar (werkvoorbereiding / voorman / plaatsen) sinds 2009 fulltime met PV bezig. Met houtkachel en warmtepomp gasvrij!
Die x21 335 is inderdaad wel aan de prijs. > €540AUijtdehaag schreef op maandag 25 december 2017 @ 04:34:
En ik zit nu ook te kijken naar de X21 335, vanwege de maat en upgrade van mijn zuidpanelen, maar de aanschafprijs houdt me tegen..
De E19 320 is nog wel te betalen met €379
Voor niet zwarte panelen is een BenQ sunforte voor mij een optie. Een Sunforte 335 zie je al rond de €310 aangeboden worden.
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
Precies, bij mij is die enabled! Maar waar zit de knop om hem uit te zetten??thefox154 schreef op maandag 25 december 2017 @ 12:12:
Zojuist gedaan. Ben overdag niet thuis geweest en als het donker is staat hij uit dus dat schoot niet op![]()
Bij mij zijn beide goodwe's niet online met hun eigen ap zolang ze verbonden zijn met de wireless. Zodra ik de wireless even uitschakel komen beide omvormers gelijk online met hun eigen AP.
Onderstaand de instellingen uit de tab wizard. Ik vermoed dat het bij jou wellicht in de dikgedrukte zit?
In de instellingen heb ik staan:
Firmware version 1.17.16.40
MAC address xx:xx:xx:xx:xx:xx
Wireless AP mode Disable
SSID Solar-WiFi
IP address 10.10.100.253
Wireless STA mode Enable
Router SSID mijnap
Encryption method WPA/WPA2-PSK
Encryption algorithm AES
Router Password mijn wachtwoord
Betreft overigens een GW3600D-NS met firmware 1.0.1.
Recent is hier in het dorp (bij een oude maat van mij) nog een goed praktijk voorbeeld voorgekomen waarbij hij heel blij was dat er SE op het dak ligt.ocaj schreef op zondag 24 december 2017 @ 23:13:
[...]
Ok, ik probeer het nog één keer:
Natuurlijk verbruikt elke optimizer een paar watt aan stroom, simpelweg om de electronica te draaien van de mptt-tracker en de communicatie met de omvormer. Dus als je paneel 10 watt produceert en daarvan gaat een paar watt op aan de optimizer zelf, dan zit je logischerwijs op een hele slechte efficiency. Dat die curve dus ineens steil naar beneden gaat is logisch. Dat heeft niks met schamen te maken, maar met het feit dat 10% van bijna niks, nog steeds bijna niks is. Het punt dat je probeert te maken gaat over de situaties waarin je panelen toch al bijna niks produceren, dat het dan iets minder efficiënt is, tja het zij zo.
Vandaag zat er niet veel meer dan 5 Watt verschil tussen mijn beste en slechts presterende paneel. 's zomers echter zit er regelmatig 10-20 Watt verschil tussen. Dankzij die optimizers haal je dus 's zomers een stuk betere efficiency op je totale installatie, doordat elk paneel optimaal presteert. Dat compenseert hoogstwaarschijnlijk ruimschoots voor het energieverbruik van de optimizers zelf.
Om dat goed te kunnen meten heb je een ingewikkelde meetopstelling nodig, immers bij een stringomvormer weet je simpelweg niet welk paneel net onder en welk net boven zijn optimum werkt. Een string-MPTT kan hooguit een gemiddeld optimaal punt vinden voor de hele string. Maar met een optimizer (= MPTT-tracker) per paneel heb je dus voor elk paneel het optimum.
Werkt echt niet alleen met schaduw, ook met productie-verschillen of temperatuurverschillen (de panelen aan de rand hebben betere koeling dan die in het midden ingesloten liggen bijvoorbeeld, ook weer afhankelijk van de windrichting).
Wat ik eerder vandaag aan probeerde te geven is om nou eens niet te kijken naar de gegevens per paneel, maar naar de totale opbrengst. Daarvoor heb je bij solaredge een stuk meer meetgegevens dan bij een stringomvormer, nl: Aantal optimizers + 1 (en in mijn geval ook nog 1 meting middels kwh-meter). Op basis daarvan - en wat aannames over de getallen die solaredge rapporteert - kom ik op een efficiency-grafiek van de optimizers over een totale dag.
Zoals je ziet bevestig ik daarin dat je met solaredge 's winters minder efficient draait omdat je relatief t.o.v. de opbrengst meer verbruik hebt van al die optimizers. 's Zomers daarentegen is die paar watt energieverbruik van de optimizers verwaarloosbaar op je totale opbrengst die dankzij de optimizers waarschijnlijk een stuk hoger ligt dan met een simpele stringomvormer.
Laten we concluderen dat het voor ons niet mogelijk is om een betrouwbare vergelijkende meting te doen, dus we kunnen er over blijven discussiëren tot we een ons wegen. Ik geef hier slechts inzage in de meetgegevens die ik heb zodat iedereen zijn eigen afweging/mening kan vormen.
Deels ook om zo objectief mogelijk tegenwicht te bieden aan de continu stroom van standaardreacties "heb je geen schaduw? Dan is Solaredge te duur" zodra iemand een vraag stelt over solaredge.
Ondanks de vooroordelen: Niet elke Nederlander gaat altijd voor het goedkoopste van het goedkoopste.
Solaredge is een prima A-merk, is flexibel qua installatie en eventuele latere uitbreiding, presteert uitstekend, is handig qua monitoring en heeft ook nog veiligheids-functies als SafeDC die de DC-spanning tussen panelen en omvormer daadwerkelijk uit kan zetten, dus waarom het merk zo de grond in boren?
Midden dit jaar heeft hij op een ander dakvlak een string (van twee) uitgebreid met 6 keer 300 Wp. (alles nagenoeg schaduw vrij) De oude installatie was 16 keer 280 Wp.
Bij nadere bestudering van de layout van de kWh's van de panelen in het bestaande deel, en ietsje later in het nieuwe deel bleken er 2 panelen achter te blijven in productie, en wel elk 33% minder vanaf een bepaald moment vergeleken met de naastliggende.
Wat bleek na wat onderzoek, van de beide panelen een diode kapot, waardoor 33 % minder productie. Inmiddels onder garantie weer gefikst. Toeval wil dat dit gebeurde in zowel de oude set als ook in de nieuwe.
(verschillende merken)
De kans dat dit gebeurt is niet zo groot, maar toch..
Daar kom je met een string omvormer niet zo snel achter, en ga dan maar eens zoeken....
Ook wel handig is het feit dat je verschillende vermogens in een string kunt toepassen. (nieuwere panelen hebben meestal ietsje meer Wp)
Gasschuif wordt af en toe een beetje moe van al die forumleden hier die vinden dat SE "te duur" zou zijn.
Het is appels vergelijken met peren.
[ Voor 3% gewijzigd door Gasschuif op 25-12-2017 14:28 ]
Als je nergens aan begint zijn de gevolgen niet te overzien. PVoutput Officieel gasloos sinds 04-2016. 8kW VAA Zubadan (met 92L buffervat/hydraulische scheiding) voor de CV met 9 radiatoren.
Je bedoelt zoals kapotte panelen gebruiken als argument voor een dure omvormer?
Otoh is het ook maar 3% van de opbrengst
Met een stringomvormer moet je een uurtje het dak op om het paneel te vinden en/of een drone met IR-camera regelen (en dan alsnog het dak op).
Het ik-wil-een-warmtepomp FAQ topic- '23 MG5, douchen met wtw en Auer Edel Eau, verwarming met Vaillant Arotherm Plus.
Ik heb geen PV-output, maar als je specifieke dingen wil weten wil ik hier best wat plaatjes van mijn eigen logging neerzetten.AUijtdehaag schreef op maandag 25 december 2017 @ 04:34:
@ApC_IcE @No Hands @ocaj
Waar is jullie PVoutput link?
Misschien wordt het plaatje dan duidelijker over kosten per kWh en "super" opbrengsten.
Al blijft vergelijken op die manier lastig (schaduwsituatie en ligging)
Mijn panelen liggen zuiver op oost-west op een helling van ca 40 graden. Mijn west-panelen hebben nog last van mijn eigen dakkapel en beide kanten hebben last van een gemetselde schoorsteen die op de nok van het dak staat aan de zuidkant van mijn dak en waarvan de schaduw gedurende de dag over een groot deel van de panelen heendraait.
Vergelijken gaat dus inderdaad niet heel goed. Kosten per kwh zit ik vast niet heel gunstig, want ik heb een dure installatie. Maar die installatie levert - naast het goede gevoel dat ik duurzaam bezig ben - ook financieel nog steeds heel veel meer op dan wanneer mijn geld op de bank had gestaan.
Mijn dak ligt nu nagenoeg vol, naar mijn idee heb ik met sunpower + solaredge de maximale opbrengst per m2 weten te behalen. Dat was - ook met het oog op de naderende transitie van gas naar electrisch - voor mij belangrijker dan prijs.
Dat maakt jou meer tweaker dan ik. Ik koop mijn spullen voor de lange termijn. Als je elke paar jaar je omvormer vervangt dan lijkt levensduur van apparatuur voor jou geen issue, maar ik heb liever dat het gewoon lang blijft werken.Over kosten per kWh gesproken, ik zit al aan de 4e (upgrade) omvormer in 5 jaar tijd.
En ik zit nu ook te kijken naar de X21 335, vanwege de maat en upgrade van mijn zuidpanelen, maar de aanschafprijs houdt me tegen.
De X21-335 doet het uitstekend, (maar ik heb geen ervaring met andere panelen) en piekt 's zomers af en toe wel boven de 400 Watt per paneel uit (uiteraard niet op warme wolkeloze dagen, maar op wisselvallige dagen waar regen (koeling) en felle zon elkaar afwisselen).
Jaaropbrengst zit tegen de 85%, dat is ongeveer wat je kan verwachten qua ligging van mijn dak. Als je meer informatie wil (opbrengst per maand, of een opbrengst-grafiek van een bepaalde dag of zo), dan laat maar weten.
Gat in de markt, jaarlijkse controle beurt voor 50 euro.....Proton_ schreef op maandag 25 december 2017 @ 17:27:
Inderdaad. 1/3 paneel is ca 10-15V, op een stringspanning van 400V zie je dat snel over het hoofd.
Otoh is het ook maar 3% van de opbrengst
Met een stringomvormer moet je een uurtje het dak op om het paneel te vinden en/of een drone met IR-camera regelen (en dan alsnog het dak op).
1 PVoutput . Dongen NB
Heb al jaren zo'n ding liggen, maar nog nooit aan gedacht dat ik daar wat mee zou kunnen zien aan een PV paneel. heeft iemand een idee (liefst met plaatjes) wat ik zou kunnen zien bij een defect?
ZZP'er in de solar (werkvoorbereiding / voorman / plaatsen) sinds 2009 fulltime met PV bezig. Met houtkachel en warmtepomp gasvrij!
Zelf heb ik hier ook geen ervaring mee. Na even googlen kwam ik op het volgende:Andre1973 schreef op maandag 25 december 2017 @ 23:53:
Ik zal dan toch maar weer eens de warmtebeeldcamera meenemen naar een klus, een kijken of ik wat zie.
Heb al jaren zo'n ding liggen, maar nog nooit aan gedacht dat ik daar wat mee zou kunnen zien aan een PV paneel. heeft iemand een idee (liefst met plaatjes) wat ik zou kunnen zien bij een defect?
https://www.dsabeheer.nl/pages/expertise
Onderaan de pagina kun je een pdf downloaden met voorbeelden wat je kan zien aan PV panelen met een warmtebeeld camera.
Zodra ik mijn panelen heb liggen ook maar eens kijken of ik ergens een warmtebeeld camera kan lenen.
Ik meen dat PV panelen die niet goed zijn warmer zijn dan de rest. Ik weet dat het ECN/NRG dit ook had gezien van panelen die verkeerd om waren aangesloten. Dat is alweer heel lang geleden.Andre1973 schreef op maandag 25 december 2017 @ 23:53:
Ik zal dan toch maar weer eens de warmtebeeldcamera meenemen naar een klus, een kijken of ik wat zie.
Heb al jaren zo'n ding liggen, maar nog nooit aan gedacht dat ik daar wat mee zou kunnen zien aan een PV paneel. heeft iemand een idee (liefst met plaatjes) wat ik zou kunnen zien bij een defect?
Zoiets dus. http://www.flir.co.uk/instruments/building/display/?id=57388
Ook zal een junction box met een bypassdiode in geleiding warmer zijn.
@Andre1973
Zie ook
https://www.google.nl/url...Vaw3lT3i8B1q3VkXawZQMm677
Hoofdstuk 5.3
Sowieso interessant leesvoer voor professionals
Het ik-wil-een-warmtepomp FAQ topic- '23 MG5, douchen met wtw en Auer Edel Eau, verwarming met Vaillant Arotherm Plus.
Ik heb hem hier wel vaker ingekopt, voor de nieuwelingen dan nog maar een keer...JME schreef op maandag 25 december 2017 @ 15:43:
[...]
Je bedoelt zoals kapotte panelen gebruiken als argument voor een dure omvormer?
“It's unwise to pay too much, but it's worse to pay too little. When
you pay too much, you lose a little money - that's all. When you pay
too little, you sometimes lose everything, because the thing you
bought was incapable of doing the thing it was bought to do. The
common law of business balance prohibits paying a little and getting a
lot - it can't be done. If you deal with the lowest bidder, it is well
to add something for the risk you run, and if you do that you will
have enough to pay for something better.”
― John Ruskin
Als je nergens aan begint zijn de gevolgen niet te overzien. PVoutput Officieel gasloos sinds 04-2016. 8kW VAA Zubadan (met 92L buffervat/hydraulische scheiding) voor de CV met 9 radiatoren.
De inverter hangt in een geisoleerde, doch niet verwarmde garage. Ik heb de inverter gedemonteerd en geen vocht in de inverter aangetroffen. Ook geen sporen dat het er in of over gelopen is (stof lag er nog netjes op). De stekker heb ik aan beide kant gedroogd, oa met de fohn en gecheckt of de contacten goed waren. Inmiddels werd het donker en ging de PV uit.. nu zijn we twee dagen verder en draait het weer als vanouds.
De vraag die nu rest is: hoe komt dat vocht daar? ‘Condens’ lijkt me vreemd, waarom alleen daar (‘-‘ pool, andere heeft niets maar hangt ook andersom en blijft minder snel iets in staan). De andere inverter heeft ook al eens isolation errors gegeven maar nu niet en ook geen vocht in de stekkers gevonden.
Ik ben wat verbaasd dus. Had de storing op het dak verwacht, niet in de garage.. iemand een hypothese?
KOPHI - Klagen Op Het Internet podcast. Op Spotify, Apple Podcast en anderen! - van bejaardenexport tot WEF bezit, het komt allemaal voorbij!
Uiteraard ben ik het daarmee eens....JME schreef op dinsdag 26 december 2017 @ 14:27:
Compleet uit zijn verband getrokken quote. SE biedt iets extra’s, dat is top als het je de meerprijs waard is! Vooral kopen dan en lekker gelukkig mee zijn. Good for you!! Maar het blijft iets extra’s, ga hier niet net lopen doen alsof het opeens voor iedereen een basisbehoefte zou moeten zijn. Want dat is ronduit niet waar. En niet iedereen die geen SE koopt, gaat meteen voor een wokkietokkie merk. Het spectrum is breed, er zijn vele tussenliggende opties. En ik ben van mening dat de hoogste prijsprestatieverhouding niet aan een van de uiteinden van dat spectrum ligt. Das alles.
Alsof we perse een Tesla moeten kopen als we elektrisch willen gaan rijden...
Genoeg ander spul te vinden dat ook "voldoet".
@Gasschuif
Alles staat en valt met een fatsoenlijke logging.
En dat hoeft niet per paneel. Dat kan ook per mppt ingang.
Grote verschillen kan je ook zo zien:
https://pvoutput.org/aggr...3&sid=17556&v=5&est=0&t=y
Het is maar net hoeveel "waarde" je ziet in per paneel loggen.
Ieder zijn vrije keuze.
[ Voor 14% gewijzigd door AUijtdehaag op 26-12-2017 14:54 ]
Nou ik heb even in beide gekeken. Antwoord, nergensJME schreef op maandag 25 december 2017 @ 14:07:
[...]
Precies, bij mij is die enabled! Maar waar zit de knop om hem uit te zetten??
Betreft overigens een GW3600D-NS met firmware 1.0.1.

Volgens de handleiding die erbij zit gaat het accespoint vanzelf uit wanneer je omvormer succesvol met Wifi is verbonden. Dat antwoord van mij klopte in ieder geval. Kijk ik in mijn omvormers dan hebben ze beide dezelfde wizard. Ik heb deze nog even doorlopen maar hier is ook geen mogelijkheid. Nu heb ik een GW3000DNS en een GW2500NS hangen. Beide zijn identiek qua menu, wizard etc. Alleen de Firmware verschilt van elkaar.
Op deze link staat een stappenplan van de wifi, alleen die menu's heb ik in mijn versies niet zitten. Dit is veel eenvoudiger gemaakt. Zo te zien stamt de handleidiing uit 2014
https://www.greenybros.com/support/goodwe-wi-fi-stappenplan
Grootste kans is toch ergens lekkage buiten mantel. Ik heb het eens met coax kabel gehad, gewoon in een bochtje gehangen, stukje mantel weg gesneden en daar liep het water toen uit. Alleen als je dit met gelijk stroom wilt doen zou ik er wel een bescherm huls overheen schuiven of zoiets.NiGeLaToR schreef op dinsdag 26 december 2017 @ 14:36:
De laatste maanden begonnen m’n inverters af en toe in de ‘isolation error’ te hangen. Ging meestal vanzelf over en wilde er nog naar laten kijken. Kwam Guus van het weekend spontaan even langs ondat hij toch in de buurt was en trok ik een van de stekkers uit de inverter.. stroomt er toch een ladingkje water uit!
De inverter hangt in een geisoleerde, doch niet verwarmde garage. Ik heb de inverter gedemonteerd en geen vocht in de inverter aangetroffen. Ook geen sporen dat het er in of over gelopen is (stof lag er nog netjes op). De stekker heb ik aan beide kant gedroogd, oa met de fohn en gecheckt of de contacten goed waren. Inmiddels werd het donker en ging de PV uit.. nu zijn we twee dagen verder en draait het weer als vanouds.
De vraag die nu rest is: hoe komt dat vocht daar? ‘Condens’ lijkt me vreemd, waarom alleen daar (‘-‘ pool, andere heeft niets maar hangt ook andersom en blijft minder snel iets in staan). De andere inverter heeft ook al eens isolation errors gegeven maar nu niet en ook geen vocht in de stekkers gevonden.
Ik ben wat verbaasd dus. Had de storing op het dak verwacht, niet in de garage.. iemand een hypothese?
1 PVoutput . Dongen NB
En als het over personeel gaat is er hier een die ik ook weer van n ander heb:Gasschuif schreef op dinsdag 26 december 2017 @ 14:04:
[...]
Ik heb hem hier wel vaker ingekopt, voor de nieuwelingen dan nog maar een keer...![]()
“It's unwise to pay too much, but it's worse to pay too little. When
you pay too much, you lose a little money - that's all. When you pay
too little, you sometimes lose everything, because the thing you
bought was incapable of doing the thing it was bought to do. The
common law of business balance prohibits paying a little and getting a
lot - it can't be done. If you deal with the lowest bidder, it is well
to add something for the risk you run, and if you do that you will
have enough to pay for something better.”
― John Ruskin
if you pay peanuts, you will get monkeys.
Ik heb er genoeg zien komen en gaan die heel snel waren met van alles.
snel even naar de supermarkt omdat ze geen eten mee hadden (en dan verwachten dat je daarop gaat wachten).
snel even materiaal zoek maken.
snel even gereedschap slopen / zoek maken.
snel schade maken bij een klant.
snel materiaal verkeerd zagen (dus n tekort).
snel een byzondere stekker kapot draaien.
snel 3 fasen verkeerd aansluiten (400 V tussen F en N)
snel een andere omvormer uitgezocht (die later rokend van de muur kwam)
snel ingemeten klussen
ect. etc.
Helaas is iemand waarmee ik graag samen werkte, en niet heel snel was (maar zelden op een fout kon betrappen), langdurig naar het buitenland vertrokken.
[ Voor 27% gewijzigd door Andre1973 op 26-12-2017 16:40 ]
ZZP'er in de solar (werkvoorbereiding / voorman / plaatsen) sinds 2009 fulltime met PV bezig. Met houtkachel en warmtepomp gasvrij!
Dat is praktisch onmogelijk. Het is gewoon binnen, naast m’n jassen, stoelkussen en gereedschap. Er is daar geen vocht en het hangt niet in een bocht maar direct onder de inverter.reneeke1970 schreef op dinsdag 26 december 2017 @ 16:08:
[...]
Grootste kans is toch ergens lekkage buiten mantel. Ik heb het eens met coax kabel gehad, gewoon in een bochtje gehangen, stukje mantel weg gesneden en daar liep het water toen uit. Alleen als je dit met gelijk stroom wilt doen zou ik er wel een bescherm huls overheen schuiven of zoiets.
Hmmm enige wat ik me nu kan voorstellen is dat het uit de gelijkstroom kabel komt. Dan moet daar boven het dak water in lopen wat door overdruk pas in de connector eruit komt? Aangezien er in de garage geen bron is moet het wel van buiten de garage komen.. denk ik.
Misschien heb je me op een spoor gezet, bij nader inzien. Thanks.
KOPHI - Klagen Op Het Internet podcast. Op Spotify, Apple Podcast en anderen! - van bejaardenexport tot WEF bezit, het komt allemaal voorbij!
Zo heb ik eens een keer "perslucht" uit een elektrakabel horen stromen.
Die was aan de andere kant van de kabel verbonden met een meetinstrument die "in" de perslucht zat zonder bulb... Je denkt dan "wat de fu..ck"
Het is heel goed mogelijk dat de 1e beste stekker in het water ligt. Of je hebt ergens een mantelbreuk.
Het is gewoon een holle pijp, zo een dc kabel.
Edit: en heel de dc kabel vernieuwen is zowiezo verstandig. Als er eenmaal water in heeft gezeten...
[ Voor 11% gewijzigd door AUijtdehaag op 26-12-2017 18:03 ]
Of hij heeft lang in het water gelegen en t zakt nu langzaam maar zeker.ThinkPadd schreef op dinsdag 26 december 2017 @ 22:30:
@NiGeLaToR Zuigt de kabel niet gewoon water op door capillaire werking? Wellicht ligt hij buiten in het water?
ZZP'er in de solar (werkvoorbereiding / voorman / plaatsen) sinds 2009 fulltime met PV bezig. Met houtkachel en warmtepomp gasvrij!
Zekers, ieder zijn vrije keuze..AUijtdehaag schreef op dinsdag 26 december 2017 @ 14:45:
[...]
@Gasschuif
Alles staat en valt met een fatsoenlijke logging.
En dat hoeft niet per paneel. Dat kan ook per mppt ingang.
Grote verschillen kan je ook zo zien:
https://pvoutput.org/aggr...3&sid=17556&v=5&est=0&t=y
Het is maar net hoeveel "waarde" je ziet in per paneel loggen.
Ieder zijn vrije keuze.
Ik heb 32 jaar M&R achter de rug, en heb met professionele logging in HVAC systemen gecompliceerde problemen opgelost. Dat is dus een "beetje" beroeps deformatie geworden als je begrijpt wat ik bedoel.
Voor mij daardoor een van de sterke punten van SE, buiten alle andere genoemde voordelen tov een gewone string omvormer.
Maar eigenlijk mis je mijn punt. Ik heb het met "mijn" 33% diode probleem over kleine verschillen. Dus niet over grote. Dat valt weg in de jaaropbrengsten door jou gelinkt.
Ook vind ik hier op het forum (soms) SE weggezet als duur en onnodig. Ik heb al eerder gezegd hoe ik daarover denk.
Als je nergens aan begint zijn de gevolgen niet te overzien. PVoutput Officieel gasloos sinds 04-2016. 8kW VAA Zubadan (met 92L buffervat/hydraulische scheiding) voor de CV met 9 radiatoren.
Hij hangt langs de gevel in PVC pijp. Tis voor nu wel even de werkhypothese dat het daar ergens niet goed gaat. Moet toch het dak op binnenkort (uitbreiding) dus dan checken we dat ook. Wel grappig, had zelf nooit bedacht dat er water door de kabel kon gaan lopen.ThinkPadd schreef op dinsdag 26 december 2017 @ 22:30:
@NiGeLaToR Zuigt de kabel niet gewoon water op door capillaire werking? Wellicht ligt hij buiten in het water?
Nee, de kabel hangt ruim drie jaar verticaal van een dak met 60’ hoek naar de garage eronder in een PVC buis. Maar eerlijk is waar, volgens mij ook een stukje langs of zelfs door een regenpijp (van 1 dakdeel naar lager dakdeel) uit praktische overwegingen. Dat zal gecheckt moeten worden.Andre1973 schreef op dinsdag 26 december 2017 @ 22:54:
[...]
Of hij heeft lang in het water gelegen en t zakt nu langzaam maar zeker.
Als er dan een scheurtje in de mantel zit is het wellicht niet ondenkbaar dat het naar beneden sijpelt.
[ Voor 29% gewijzigd door NiGeLaToR op 27-12-2017 09:02 ]
KOPHI - Klagen Op Het Internet podcast. Op Spotify, Apple Podcast en anderen! - van bejaardenexport tot WEF bezit, het komt allemaal voorbij!
Greenchoice heeft een tijd geleden 11 cent als terug lever tarief neergezet.WoudseHoeve schreef op maandag 25 december 2017 @ 12:35:
Voor kleine particuliere systemen zie ik dat niet.
Stel voor dat dit blijft maar het salderen niet,
Een systeem van 4000kw/h brengt nu grof weg 800 euro op via salderen, plaatsing kost 5500 rendement is dan ongeveer 14 % terugverdientijd is dan ongeveer 7 jaar
Zonder salderen verbruik je bv 1500 kw/h direct en verkoop je 2500 voor 11 cent dat staat gelijk aan 300+ 275= 575 euro wat een rendement van ongeveer 10 % en een terug verdientijd van ongeveer 10 jaar geeft.
En je weet zelf dat rendementen van 15 tot 20 % gewoon haalbaar zijn onder de huidige regeling (niet voor iedereen, je moet shoppen en je dak moet geschikt zijn, en je moet geen indak systeem willen etc etc, maar haalbaar is het zeker )
Ik heb het niet over netstabiliteit.Dat is natuurlijk de grootste onzin. Iedereen betaal voor zijn net aansluiting ook opwekkers. De opwek is zelfs beter te voorspellen als het gebruik. Dus "extra netstabilisatie" kosten is lobby gejammer van fossiele opwekkers.
Salderen is subsidie geven. kale energie prijzen, btw , belasting. etc. alles plussen en minnen en er is een verschil dat verschil betaald de rest van Nederland, daar kan je echt niet om heen.
Ik ben voor installaties van goede kwaliteit (veilig) Op het moment dat een te laag financieel rendement een kwestie wordt kan het zijn dat er teveel aangeklungeld wordt. Je wilt niet weten wat ik allemaal tegen kom In panden als het gaat over water/ stroom /gas/rookgas afvoer/ constructieve elementen/ etc. Over het algemeen is de belangrijkste motivatie geld, gewoon weg een goedkopere "oplossing"Wat is daar nu weel mis mee, zonnepaneel melkers ( eerst ben je voor grotere installaties, nu zijn het opeens zonnepaneel melkers
Tuinslang als gasslang onder de woning, draagconstructies weghalen zodat het pand nog alleen aan toeval aan elkaar hangt. Verkeerd afzekeren van groepen, onjuiste aarding rookgasafvoeren waarmee je jezelf of je buren omzeep helpt, 8 groepen achter een 300ma aardlek in een woonhuis etc. etc. etc. vaak gaat het om een besparing van 50 tot 500 euro. Mensen doen de raarste dingen om een paar cent uit te sparen.
Het mooie van zonnepanelen met salderingsregeling is dat er zoveel financieel voordeel aanzit dat dit dus veel minder een kwestie is terug verdienen in 7 jaar of in 7,5 jaar maakt mensen geen fluit uit het levert uiteindelijk toch geld op. Het moment dat een groot deel van dat financiële voordeel wegvalt, kan het mensen over de streep trekken om dingen "creatief" op te lossen. Huisjesmelkers waren er berucht om (vandaar het bruggetje, maar dat mag je vreemd vinden hoor.) Bij de huisjesmelkers is veel verbetering door veranderingen in aansprakelijkheid wetgeving etc maar de grootste verandering is gekomen toen ze het huurpunten systeem hebben veranderd. Financieel belonen voor een mooie goede woning.
Een bijkomend voordeel van de salderingsregeling is dat mensen sneller kiezen voor de mooiere optie ( zwarte panelen , en/of indak montage) (1 jaar langer terugverdientijd in ruil voor iets wat mooier is)
Ik ben dus niet voor grote of kleine installaties, ik geef alleen aan dat ze zoiets simpels als het afschaffen van de salderings regeling niet alleen financiële gevolgen zal hebben. En dat het handig is als men dat in ogenschouw neemt bij de beslissing wat er gaat volgen op salderen. en misschien hebben ze dat al deels gedaan met de veranderingen in de nen.
In sommige landen heb je subsidie op indak systemen omdat dat mooier is, in andere heb je verplichte keuring omdat dat veiliger is. wij hebben saldering omdat het dan mogelijk was een installatie in 10 jaar terug te verdienen zodat huis eigenaren die investeringen ook zouden doen.
Daar ben ik dan ook heel erg blij mee.Aanleg regels worden steeds strenger, en worden veelal goed nageleefd.
Onderhoud is misschien het verkeerde woord.Onderhoud aan zonnepanelen ????? haha.
In 30 jaar veranderd er in de meeste huizen vrij veel, nieuwe bewoners kamertjes erbij etc. etc. etc. het is niet ondenkbaar dat bv kabels moeten worden verlegd, of veranderd, of dat er onderhoud moet worden gepleegd aan de waterdichte laag. Het kan zomaar dat men bij het zagen van een dakraam (deels) door de kabels heen gaat. Er zijn talloze situaties denkbaar waarbij bob de bouwer in aanraking kan komen met de installatie.
(die tuinslang als gasleiding van net heeft vrij weinig te maken met hoe veilig het was toen de installateur 10 jaar eerder de deur achter zich dicht trok toen zijn werk geheel volgens voorschriften klaar was.)
Het mooie van zonnepanelen is dat ze geld opleveren en dat mensen dus een prikkel hebben om hun installeer zo betrouwbaar mogelijk te hebben en ja ik weet dat ik mezelf daarmee half tegenspreek maar dit soort vraagstukken zijn nu eenmaal niet zwart wit. Ik vraag me gewoon hardop af of de prikkel voldoende hoog blijft.
Over zwart wit gesproken.Politiek denkt met hun portemonnee, dingen waarmee ze herkozen worden etc. niets anders, waar je ook voor stemt.
Natuurlijk gaan ze naar hun werk omdat ze er geld aan verdienen, dat doe jij toch ook?
Natuurlijk proberen ze een hogere functie te krijgen dat doet 90% van Nederland toch ook?
En natuurlijk is de verleiding soms te groot, onterechte declaraties etc. etc. en ja dat gebeurd in de rest van Nederland ook. Welke riool ontstopper klust er nu niet zwart bij met de apparatuur van zijn baas.
Welke bouwvakker bouwt er nu geen dingen thuis met spullen van zijn baas.
2e case studies uit de zonnepanelen wereld
Het invoeren van de nen 1010
Dit onderwerp heeft erg weinig te maken met herkozen worden, bijna niemand weet wat het is.
Politieke motivatie: deze kan je schalen onder veiligheid/uniformitijd/toekomst bestendig maken van de woningvoorraad kan je misschien ook nog noemen
Het afschaffen van salderen
Hier wordt al helemaal niemand door hergekozen. (mensen die het raakt willen het niet, mensen die het niet raakt weten niet wat het is ) Dan kan je denken dat die personen worden betaald door Shell of dat ze een baan krijgen bij een kolencentrale. De waarheid is echter dat een erg groot deel van de kamer tegen verlengen van de huidige regeling is. De enige reden daarachter is dat een financieel rendement van 15% - 20% onaanvaardbaar is op het moment dat er subsidie voor wordt verleend. En ja die mening deel ik.
De rede van dat hoge rendement is natuurlijk bovenal de btw regeling, welke door Europa is bepaald (Gerechtelijk afgedwongen door een burger) Hierdoor is het rendement aanzienlijk gestegen zonder dat het in de oorspronkelijke salderingsplannen was opgenomen. De btw regeling valt niet aan te passen dus dan de maar de salderingsregeling. Of ze gaan belasting heffen. Veel meer opties zijn er niet.
belasting heffen zal afhangen van het uitrollen slimme meters verhaal
Is het echt zo moeilijk om te geloven dat er mensen zijn die idealen hebben en zo dicht mogelijk bij die idealen willen blijven en ja soms (lees meestal) krijg je niet alles wat je wil en zal je water bij de wijn moeten doen. Je kan dan ook niet mee regeren, en gaan zitten janken langs de zijkant.
Democratie zoals wij hem kennen is een kut systeem, maar veel beter bestaat er nu niet, dus als je nog ideeen hebt. Tot die tijd zullen we het er mee moeten doen

Dit topic is gesloten.
Losse aankoopadviezen en het bespreken van offertes horen in een eigen topic.
Tevens discussies over wel/niet laten plaatsen van een slimme meter NIET hier, maar hier: Slimme energiemeter, weigeren??