Het (on)bestaan van het middeninkomen

[martijn1p]

CornermanNL schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 08:37:
Het idee was dat de markt wel zou voorzien in betaalbare woningen voor iedereen. Welnu door het simpele gegeven dat binnen de set regels gesteld door de samenleving een markt altijd naar winstmaximalisatie gaat zijn de betaalbare woningen uitgebleven. De mix is er nooit gekomen.

…..

Vrije markt werkt niet voor de doelen van de maatschappij, daar moet de maatschappij grenzen en regels aan stellen. Maar dat deel van de boeken over de vrije marktwerking hebben de neo liberalen (rechterzijde) en derde weg denkers (linkerzijde) even weggelaten.

We kunnen als individu slechts floreren als we als collectief goede afspraken maken en de focus houden op bestendige en duurzame brede welvaart. Maar dat doen we niet, we nemen elkaar de maat op micro discussies. Terwijl we veel breder moeten kijken willen we onze brede welvaart behouden en uitbreiden.

We investeren of erger desinvesteren op onderwijs, innovatie, zetten geen stappen richting verduurzaming en blijven achter op allerlei gebied. Dat alles leidt er eenvoudigweg toe dat steeds meer middeninkomens vallen naar lage inkomens.

Sorry om te melden. Maar wonen blijft duur, ook voor toekomstige generaties. Ook de komende decennia. Gaat niet veranderen. Een andere uiterste (maar wel interessant, ben oprecht benieuwd naar doorrekeningen) is momenteel GL- PVDA die sociale huur toegankelijk wil maken voor ca 3/4 van de middeninkomens. Dit is de markt proberen uit te schakelen. De vraag staat dan nog steeds open hoe dit gefinancierd gaat worden. Het is een valse belofte , net zoals alle andere partijen ook maken.

Om brede welvaart te behouden (dus financieren) zul je een brede discussie kunnen opstarten over het verdienvermogen van Nederland, en Europa. Hier maak ik mij enorme zorgen over. Als ik dan lees dat het nieuwe voorgestelde meerjarige EU budget met ca 50% stijgt , dan gaat dit tevens een effect hebben op de bijdrage van de lidstaten. NL is een netto betaler, en meer en meer lidstaten zullen een netto betaler worden. De brede voorzieningen staan onder druk zoals je aangeeft, maar dat zal de komende decennia eerder verslechteren dan verbeteren. En dan ben ik door de jaren heen best cynisch geworden helaas, maar ik zie ons concurentie- en innovatievermogen vooralsnog niet verbeteren. En dat is wel noodzakelijk om een brede welvaart voor de hele samenleving te blijven financieren.

Wonen blijft duur, het zou goed zijn als de balans tussen huren vs kopen beter tot balans komt. En nieuwe steden bouwen ben je 15 tot 20 jaar verder

[The Zep Man]

martijn1p schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 13:01:
Om brede welvaart te behouden (dus financieren) zul je een brede discussie kunnen opstarten over het verdienvermogen van Nederland, en Europa.

Een grotere discussie zou de distributie van welvaart moeten zijn om draken te ontmoedigen.

En nieuwe steden bouwen ben je 15 tot 20 jaar verder

Dus begin nu met bouwen, niet over zoveel jaar waarna het alsnog weer uitgesteld wordt.

[Koos Werkloos]

HollovVpo1nt schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 10:19:
[...]


Ik moet het nuanceren. Het klopt inderdaad dat nooit is beloofd dat een studieschuld niet zou wegen in de maximale hypotheek. Het klopt ook dat een studieschuld niet een BKR-lening is. Alleen de essentie om dit buiten de BKR-te houden was om deze niet mee te laten wegen in de hypotheekhoogte. Maar inmiddels ben je verplicht die schuld op te geven bij een hypotheek aanvraag. Dus of het nou een BKR-lening is of niet, het heeft invloed op de hoogte van je maximale lening. En daar is een grote generatie studenten aan gedupeerd.

Ik vind het niet meer dan terecht dat een studieschuld wordt meegenomen bij het bepalen van de maximale hypotheek. Ook een studieschuld is gewoon een schuld die je moet terugbetalen en daarom is het niet terecht om te doen alsof die schuld er niet is. En je wilt niet dat mensen zich te diep in de schulden steken.

[Lordy79]

Dennis1812 schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 10:42:
en brein van een kind van 18 is niet dusdanig volgroeid dat het de consequenties kan overzien van zoon grote lening.
Daar zou veel meer voorlichting aan moeten zitten.

Dan graag ook het stemrecht afnemen van 18 jarigen. Geen rijbewijs, alcohol, sigaretten en nog veel meer.

Of is het brein dan ineens wel goed genoeg ontwikkeld?

[Dennis1812]

Lordy79 schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 19:08:
[...]

Dan graag ook het stemrecht afnemen van 18 jarigen. Geen rijbewijs, alcohol, sigaretten en nog veel meer.

Of is het brein dan ineens wel goed genoeg ontwikkeld?

Ik vind een lening aangaan die invloed heeft op je kans op de huizenmarkt de seconde dat je van de middelbare school afstapt iets te laagdrempelig.

Een rijbewijs mag je met 17 halen, maar zit een lesje of 25-35 aan vast waarin je leert hoe je dat moordwapen bestuurt.
Duo geeft erg weinig voorlichting over wat de effecten zijn op je toekomst.
Sigaretten snap ik inderdaad niet waarom we die niet verbieden. Al is het voor de komende generatie. Je wil een rookvrije generatie toch?
Alcohol is op diverse landen 21+. Lijkt mij een prima plan.
Stemrecht, tja, het wisselt enorm per school hoeveel maatschappijleer er gegeven wordt en hoe de uitleg is over stemmen en diverse partijen.

Ik pleit niet perse voor verboden. Ook niet op studieschulden. Maar wel voor meer educatie en voorlichting. En ja, dit kan je bij de ouders neerleggen. Maar lang niet alle ouders zijn hiertoe in staat of hebben zelf het overzicht.
Of verwachten dat het kind maximaal leent om kostgeld te kunnen betalen omdat ouders zelf geen cent te maken hebben..

Maar nee, het brein is op 18 niet voldoende ontwikkeld om een keuze te maken die je minstens 20 jaar gaat achtervolgen. Zeker niet met de minimale educatie erover.

Of een enkele zin "let op, geld lenen kost geld." Die er vroeger overigens niet eens bij stond.

[Sissors]

Dennis1812 schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 19:16:
[...]

Ik vind een lening aangaan die invloed heeft op je kans op de huizenmarkt de seconde dat je van de middelbare school afstapt iets te laagdrempelig.

En een studie beginnen die invloed heeft op je kans op de huizenmarkt? Dat mag wel?

Ook zijn er toch nog ouders bij? En laten we wel wezen, de voorwaarden van een studielening zijn heel gunstig. Als je niet snapt dat je hem wel een keer moet terugbetalen, dan tja, misschien niet zo hard zitten slapen op school.

Duo geeft erg weinig voorlichting over wat de effecten zijn op je toekomst.

Dat de kans is om een huis te kopen er heel veel groter door wordt?

[Dennis1812]

Nou. Dat is toch wel compleet afhankelijk van welke studie je doet.. genoeg pret studies met weinig baan of fatsoenlijk loon garantie.

Kan je beter loodgieter worden en leren on the job. Verdien je meer dan genoeg HBO studies tegenwoordig.

Maargoed. We kijken anders naar voorlichting en de ontwikkeling van een brein van een kind van 18. Dat kan en mag.

[Sissors]

Dennis1812 schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 19:33:
Nou. Dat is toch wel compleet afhankelijk van welke studie je doet.. genoeg pret studies met weinig baan of fatsoenlijk loon garantie.

Maar dat lijkt mij een belangrijker iets dan de lening dan ook . En dat moet je dus ook op je 18de (bij WO) besluiten.

[Dennis1812]

Sissors schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 19:51:
[...]

Maar dat lijkt mij een belangrijker iets dan de lening dan ook . En dat moet je dus ook op je 18de (bij WO) besluiten.

Waar minimaal zoveel uur begeleiding vanuit school bij hangt. Studiekeuze testen, decaanuren en weet ik het.

Maargoed ik denk dat mijn punt/mening wel duidelijk is. Ik zou graag meer en betere voorlichting zien over de effecten van een lening met 2 klikken.

Geen enkele andere lening sluit je af met 2 klikken.

[HollovVpo1nt]

Koos Werkloos schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 17:12:
[...]

Ik vind het niet meer dan terecht dat een studieschuld wordt meegenomen bij het bepalen van de maximale hypotheek. Ook een studieschuld is gewoon een schuld die je moet terugbetalen en daarom is het niet terecht om te doen alsof die schuld er niet is. En je wilt niet dat mensen zich te diep in de schulden steken.

Prima dat je dat je dat nu terecht vindt, maar zo is het niet verkocht.

[DropjesLover]

CVTTPD2DQ schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 10:09:
[...]


En ook dat is een broodje aap. Net zoals het kwartje van Kok (daarvan is nooit toegezegd dat het tijdelijk zou zijn) is het een hardnekkig gerucht dat zijn eigen leven is gaan leiden.

En ik ben ook student geweest - ik weet hoe dat soort geruchten rondgaan. Tegelijkertijd mag je van mensen op HBO-niveau of hoger verwachten dat ze samengestelde interest kunnen uitrekenen, en daar een inschatting over kunnen maken.

Er is een groot verschil tussen het uitrekenen en ervaren.
Al helemaal wanneer de voorgespiegelde voordelen (hoger salaris, sneller promotie) achterblijven en ook al 20 jaar de loonsontwikkeling niet de inflatie volgt (al helemaal niet de woningmarkt).

[Sissors]

DropjesLover schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 21:55:
[...]

Er is een groot verschil tussen het uitrekenen en ervaren.
Al helemaal wanneer de voorgespiegelde voordelen (hoger salaris, sneller promotie) achterblijven en ook al 20 jaar de loonsontwikkeling niet de inflatie volgt (al helemaal niet de woningmarkt).

https://www.fnv.nl/werk-i...middeld-salaris-nederland

Volgens mij kloppen die voorgespiegelde voordelen best wel redelijk gemiddeld genomen. Het ligt wel wat aan de opleiding natuurlijk. (En eerlijk is eerlijk, ik verdien heel prima, maar voor een nu net afgestudeerde is het lastig om een baan te krijgen in mijn gebied omdat je gewoon heel veel concurrentie van expats hebt die ook nog eens veel minder belasting hoeven te betalen de eerste jaren).

[Malfunctions]

CVTTPD2DQ schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 10:09:
[...]
En ik ben ook student geweest - ik weet hoe dat soort geruchten rondgaan. Tegelijkertijd mag je van mensen op HBO-niveau of hoger verwachten dat ze samengestelde interest kunnen uitrekenen, en daar een inschatting over kunnen maken.

Mwah, ik durf mezelf redelijk intelligent te noemen, maar toen ik begon met studeren op mn 20e had ik geen idee wat de impact zou zijn van de studieschuld die ik uiteindelijk heb opgebouwd. Daar heeft uiteraard niemand anders dan ik schuld aan, maar het was wel fijn geweest als iemand een keer met me was gaan zitten om de gevolgen door te nemen. Als kind uit een 1-oudergezin in een familie waar niemand ooit had gestudeerd kon niemand me iets vertellen. Dat er een aanvullende studiebeurs was geweest ontdekte ik ook pas na een aantal jaar. Dat ik vervolgens lang heb gestudeerd is wederom enkel mijn schuld maar iets meer uitleg en begeleiding aan de voorkant had wellicht wat gescheeld in mijn geval.

Verwachten dat 16 tot 20 jarigen alle financiële consequenties overzien is wat mij betreft niet realistisch.

[CVTTPD2DQ]

Malfunctions schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 22:52:
Mwah, ik durf mezelf redelijk intelligent te noemen, maar toen ik begon met studeren op mn 20e had ik geen idee wat de impact zou zijn van de studieschuld die ik uiteindelijk heb opgebouwd. Daar heeft uiteraard niemand anders dan ik schuld aan, maar het was wel fijn geweest als iemand een keer met me was gaan zitten om de gevolgen door te nemen. Als kind uit een 1-oudergezin in een familie waar niemand ooit had gestudeerd kon niemand me iets vertellen.

Aan de andere kant is onze samenleving nu net zo hard voor niet-studerende leeftijdsgenootjes die een flitskrediet nemen, een paar keer de zorgtoeslag niet betalen, kleren shoppen en "gespreid betalen", of op andere manieren in de schulden terecht komen.

Harder zelfs, want het DUO (itt andere afdelingen van de overheid) is een heel coulante schuldeiser.

[hneel]

Sissors schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 22:17:
[...]
maar voor een nu net afgestudeerde is het lastig om een baan te krijgen in mijn gebied omdat je gewoon heel veel concurrentie van expats hebt die ook nog eens veel minder belasting hoeven te betalen de eerste jaren).

En ik maar denken dat expats alleen maar hier heen worden gehaald omdat de bedrijven geen personeel kunnen vinden.
/s

[autje]

hneel schreef op woensdag 8 oktober 2025 @ 09:05:
[...]


En ik maar denken dat expats alleen maar hier heen worden gehaald omdat de bedrijven geen personeel kunnen vinden.
/s

Ik ben zelf geen expat, maar verdienen die expats dan ook grosso modo minder omdat de werkgever weet dat ze toch minder belasting hoeven te betalen? Ik heb geen flauw benul.

[Sissors]

autje schreef op woensdag 8 oktober 2025 @ 10:27:
[...]


Ik ben zelf geen expat, maar verdienen die expats dan ook grosso modo minder omdat de werkgever weet dat ze toch minder belasting hoeven te betalen? Ik heb geen flauw benul.

Bij sommige bedrijven zullen alleen de expats minder verdienen omdat er rekening mee gehouden wordt. Bij andere bedrijven zullen zowel Nederlanders als expats minder verdienen, omdat er nog steeds rekening gehouden mee wordt maar ze geen onderscheid maken.

Bij elk bedrijf waar een significante hoeveelheid expats rondloopt zullen ze natuurlijk rekening ermee houden hoeveel je onder de streep eraan overhoudt, en hoeveel ze dan moeten betalen om concurrerend te zijn.

[autje]

Sissors schreef op woensdag 8 oktober 2025 @ 11:18:
[...]

Bij sommige bedrijven zullen alleen de expats minder verdienen omdat er rekening mee gehouden wordt. Bij andere bedrijven zullen zowel Nederlanders als expats minder verdienen, omdat er nog steeds rekening gehouden mee wordt maar ze geen onderscheid maken.

Bij elk bedrijf waar een significante hoeveelheid expats rondloopt zullen ze natuurlijk rekening ermee houden hoeveel je onder de streep eraan overhoudt, en hoeveel ze dan moeten betalen om concurrerend te zijn.

Dank!

In feite dus een kostenbesparing. Dat was een aapje dat bij mij nog niet uit de mouw gekomen was (en ik zit toch bij een bedrijf waar behoorlijk wat expats rondlopen).

[hoevenpe]

autje schreef op woensdag 8 oktober 2025 @ 11:20:
In feite dus een kostenbesparing. Dat was een aapje dat bij mij nog niet uit de mouw gekomen was (en ik zit toch bij een bedrijf waar behoorlijk wat expats rondlopen).

Het ligt wat genuanceerder: als een IT bedrijf bij tussenpersonen kandidaten opvraagt krijg die vrijwel alleen Indiase CV's, jonge mensen met 'kennis' en certificaten op vrijwel elk vlak voor relatief lage lonen. Qua kosten en vermeende kennis een gunstige propositie ook al blijkt in de praktijk die kennis behoorlijk tegen te vallen maar dan zijn ze hier al.

Nederlanders met een vergelijkbaar CV zijn lastig te vinden, wie die kennis echt beschikbaar heeft stelt veel meer eisen zowel financieel als inhoudelijk. Aziaten zijn bescheiden en zeggen amper nee, staan heel anders in de wedstrijd dan onze gen-Z jongeren.

[ Voor 17% gewijzigd door hoevenpe op 08-10-2025 12:56 ]

[CVTTPD2DQ]

autje schreef op woensdag 8 oktober 2025 @ 11:20:
In feite dus een kostenbesparing. Dat was een aapje dat bij mij nog niet uit de mouw gekomen was (en ik zit toch bij een bedrijf waar behoorlijk wat expats rondlopen).

Daar komt nog bij dat de lonen van de middenklasse en de "kenniswerkers", naar elkaar zijn toegegroeid, waardoor inmiddels ook kappers en nagelstylistes tot de kenniswerkers behoren.

Ondanks de titel van het artikel is dit formeel niet eens "misbruik"; de medewerkers voldoen aan de eisen voor de regeling.

Waarbij ik vermoed dat er in sommige gevallen sprake is van illegaal contractwerk; arme mensen in het verre buitenland zijn een schuld aangegaan om als "expat" te worden aangenomen, maar van hun vrij hoge salaris als nagelstyliste gaat een groot deel onder de tafel naar de afbetaling van die schuld. Met de zegening van de Nederlandse fiscus.

In Nederland hebben we zogenaamd weinig corruptie, maar ons landje is erg goed in regulatory capture, en het doel van de expatregeling was altijd om de salarissen in Nederland te drukken.

[Geoslogos]

Dennis1812 schreef op dinsdag 7 oktober 2025 @ 19:33:
Nou. Dat is toch wel compleet afhankelijk van welke studie je doet.. genoeg pret studies met weinig baan of fatsoenlijk loon garantie.

Kan je beter loodgieter worden en leren on the job. Verdien je meer dan genoeg HBO studies tegenwoordig.

Maargoed. We kijken anders naar voorlichting en de ontwikkeling van een brein van een kind van 18. Dat kan en mag.

Dat van dat loodgieter worden denk ik dus ook. Vanaf pak 'm beet je 16e kan je een werken/leren MBO-opleiding gaan doen. Je begint dan zelfs op die leeftijd al met een salaris van ca. E2000,- netto (dit vang ik op van mensen in mijn omgeving). Stel dat je dan nog een tijdje bij je ouders blijft wonen en 75% van dat geld wegzet op een beleggingsrekening tegen een rendement van 4%, dan heb je op je 24-ste, als de HBO-er/WO-er ongeveer klaar is met zijn studie en de huizenmarkt opgaat, een vermogen opgebouwd van ca. 150K. En daarnaast al 8 jaar werkervaring.

Als je dat afzet tegen een WO-er met een dikke studieschuld... Ik denk dat het heel wat jaren gaat duren voordat hij de MBO-er heeft ingehaald...

[Soepknook]

Geoslogos schreef op donderdag 9 oktober 2025 @ 10:45:
[...]
Stel dat je dan nog een tijdje bij je ouders blijft wonen en 75% van dat geld wegzet op een beleggingsrekening tegen een rendement van 4%, dan heb je op je 24-ste, als de HBO-er/WO-er ongeveer klaar is met zijn studie en de huizenmarkt opgaat, een vermogen opgebouwd van ca. 150K. En daarnaast al 8 jaar werkervaring.

Het percentage dat ook daadwerkelijk op hun 16-20e actief bezig is met lange termijn beleggen is denk ik vrij nihil. Doorgaans zijn de jongens en meisjes die op hun 16e gaan werken/leren meer bezig met designerkleding, uitgaan en een kekke auto onder de bips hebben. (op wat crypto bros na)

Een cursus ''hoe financier ik mijn toekomst'' op het VMBO/HAVO zou oprecht een goed iets zijn, voor zowel de jeugd als de ouders.

[R_Zwart]

hoevenpe schreef op woensdag 8 oktober 2025 @ 12:25:
[...]

Het ligt wat genuanceerder: als een IT bedrijf bij tussenpersonen kandidaten opvraagt krijg die vrijwel alleen Indiase CV's, jonge mensen met 'kennis' en certificaten op vrijwel elk vlak voor relatief lage lonen. Qua kosten en vermeende kennis een gunstige propositie ook al blijkt in de praktijk die kennis behoorlijk tegen te vallen maar dan zijn ze hier al.

Nederlanders met een vergelijkbaar CV zijn lastig te vinden, wie die kennis echt beschikbaar heeft stelt veel meer eisen zowel financieel als inhoudelijk. Aziaten zijn bescheiden en zeggen amper nee, staan heel anders in de wedstrijd dan onze gen-Z jongeren.

Dat laatste is echt wel aan het veranderen. M.n. Indiers krijgen door dat ze op veel gebieden meer competentie hebben dan Europeanen en Amerikanen. Waar ze in het verleden nog dingen zonder meer uitvoerden omdat ik het had gezegd geven ze nu gewoon tegengas als het niet goed is wat ik zeg.

[DropjesLover]

Sissors schreef op woensdag 8 oktober 2025 @ 11:18:
[...]

Bij sommige bedrijven zullen alleen de expats minder verdienen omdat er rekening mee gehouden wordt. Bij andere bedrijven zullen zowel Nederlanders als expats minder verdienen, omdat er nog steeds rekening gehouden mee wordt maar ze geen onderscheid maken.

Bij elk bedrijf waar een significante hoeveelheid expats rondloopt zullen ze natuurlijk rekening ermee houden hoeveel je onder de streep eraan overhoudt, en hoeveel ze dan moeten betalen om concurrerend te zijn.

Ik weet uit eigen hand (mijn vrouw) dat Unilever (tot enkele jaren geleden in ieder geval) stuurde op het netto salaris ongeveer gelijk houden "om geen verschil tussen collega's te hebben in levensstijl ed". Waarmee de bruto lonen voor expats dus lager zijn, en het dus een subsidie voor bedrijven is.

Terwijl de expatregeling net bedoeld was om het verschil in woningprijzen (dure, ad-hoc woning nodig), het feit dat het meestal 1-verdieners zijn (dus geen woning delen), etc, waardoor hun levensonderhoud-kosten vaak hoger zijn.

Maar goed, dat was N=1 bedrijf.

[hneel]

https://www.volkskrant.nl...-hap-uit-budget~bba0179c/

Nederlanders geven een kleiner deel van hun salaris uit aan boodschappen en vaste lasten dan zes jaar geleden. Volgens een vandaag verschenen rapport van ABN Amro is hun bestaanszekerheid daardoor toegenomen.

Dit vond ik toch wel een opmerkelijk bericht. We hadden hier thuis al enige tijd geleden dat we elke maand meer geld kwijt waren. En het bleek dat de uitgaven aan boodschappen in 5 jaar tijd bijna verdubbeld waren!

Hoe is dat bij de andere tweakers?

[Skyaero]

hneel schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 10:49:
https://www.volkskrant.nl...-hap-uit-budget~bba0179c/


[...]


Dit vond ik toch wel een opmerkelijk bericht. We hadden hier thuis al enige tijd geleden dat we elke maand meer geld kwijt waren. En het bleek dat de uitgaven aan boodschappen in 5 jaar tijd bijna verdubbeld waren!

Hoe is dat bij de andere tweakers?

Boodschappen ongeveer met 60% toegenomen in 5 jaar. Wij houden een huishoudboekje bij.
Mogelijk zit daar nog een besparing in verwerkt door een iets andere levensstijl (meer groenten uit eigen tuin, minder kant en klare maaltijden), dus de toename kan werkelijk nog wel hoger zijn.

[Joosie200]

hneel schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 10:49:
https://www.volkskrant.nl...-hap-uit-budget~bba0179c/


[...]


Dit vond ik toch wel een opmerkelijk bericht. We hadden hier thuis al enige tijd geleden dat we elke maand meer geld kwijt waren. En het bleek dat de uitgaven aan boodschappen in 5 jaar tijd bijna verdubbeld waren!

Hoe is dat bij de andere tweakers?

De bank analyseerde de geanonimiseerde transactiedata van 150 duizend rekeninghouders met een inkomen uit werk en zag dat de uitgaven aan boodschappen sinds 2019 weliswaar zijn toegenomen − van maandelijks 520 naar 585 euro − maar dat ze geen grotere hap uit het budget nemen. Ging zes jaar geleden 14,2 procent van het netto-inkomen op aan supermarktbezoeken, maaltijdboxen en speciaalzaken, nu is dat 14 procent.

Leuk als je percentages vergelijkt. Ik ben zelf 33-50% duurder uit dan in 2019. Inflatie blijft hardnekkig, zeker als producenten krimpflatie toepassen. En supers stunten met van voor prijzen waarbij de actieprijs als nog hoger ligt dan vorig jaar.

[BarôZZa]

hneel schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 10:49:
https://www.volkskrant.nl...-hap-uit-budget~bba0179c/


[...]


Dit vond ik toch wel een opmerkelijk bericht. We hadden hier thuis al enige tijd geleden dat we elke maand meer geld kwijt waren. En het bleek dat de uitgaven aan boodschappen in 5 jaar tijd bijna verdubbeld waren!

Hoe is dat bij de andere tweakers?

Dat zegt toch helemaal niks? Als je een paar honderd euro uitgaf en dat verdubbelt, dan is het nog steeds geen groter deel van je salaris als je er in 5 jaar tijd een paar honderd op vooruit bent gegaan.

Ik denk de meeste mensen wel meer.

[Deewop]

hneel schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 10:49:
https://www.volkskrant.nl...-hap-uit-budget~bba0179c/


[...]


Dit vond ik toch wel een opmerkelijk bericht. We hadden hier thuis al enige tijd geleden dat we elke maand meer geld kwijt waren. En het bleek dat de uitgaven aan boodschappen in 5 jaar tijd bijna verdubbeld waren!

Hoe is dat bij de andere tweakers?

Als ik deze tabel juist interpreteer kosten voedingsmiddelen ongeveer 45% meer dan 10 jaar geleden. Koop je luxere of andere voedingsmiddelen? Of bij een andere winkel?

[Lapa]

BarôZZa schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 11:51:
[...]

Dat zegt toch helemaal niks? Als je een paar honderd euro uitgaf en dat verdubbelt, dan is het nog steeds geen groter deel van je salaris als je er in 5 jaar tijd een paar honderd op vooruit bent gegaan.

Eh, jawel. Als je 300 per maand aan boodschappen uitgeeft en 3000 euro netto verdient, dan is dat 10% voor de boodschappen. Als je dan een 5 jaar later 600 uitgeeft en 3300 netto verdient (allebei dus 300 meer), dan is dat 18% voor de boodschappen geworden. Dat is dus een veel groter deel van het inkomen.

Zelfs als je 600 uitgeeft aan de boodschappen maar zelfs 3600 ben gaan verdienen, is het ruim 16%. Je bent in dit voorbeeld dus 300 euro meer aan boodschappen gaan uitgeven terwijl je 600 euro netto meer bent gaan verdienen; dat komt meestal neer op rond de 1200 euro bruto meer verdienen, dat is een stevige stap, maar niet onrealistisch voor 5 jaar. En dan nog is die 600 euro een veel groter deel van het inkomen dan voorheen.

Pas als je 6000 netto bent gaan verdienen in die vijf jaar zit het weer op de oorspronkelijke 10% voor de boodschappen. Ik denk dat er weinig mensen in vijf jaar van 3000 euro netto naar 6000 euro netto gaan. Ze bestaan wel hoor, maar dat zijn uitzonderingen.

Uiteraard zijn dit allemaal voorbeeldbedragen en gaan we hier uit van de stelling waar je op reageerde dat de boodschappen in vijf jaar 2x zo duur zijn geworden. Dat is volgens mij voor de meeste mensen niet het geval. Voor mezelf heb ik het niet uitgerekend, het is zeker duurder geworden maar volgens mij niet 2x zo duur in vijf jaar.

[ Voor 19% gewijzigd door Lapa op 22-10-2025 16:14 ]

[crisp]

hneel schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 10:49:
https://www.volkskrant.nl...-hap-uit-budget~bba0179c/

[...]

Dit vond ik toch wel een opmerkelijk bericht. We hadden hier thuis al enige tijd geleden dat we elke maand meer geld kwijt waren. En het bleek dat de uitgaven aan boodschappen in 5 jaar tijd bijna verdubbeld waren!

Hoe is dat bij de andere tweakers?

Leuk dit soort cijfers, maar bedenk daarbij dat het grove gemiddeldes zijn die niets zeggen over individuele gevallen. Het kan zelfs zo zijn dat slechts een kleine groep veel beter uit is, terwijl de rest niet of nauwelijks verbetering ziet. Je moet je ook afvragen of de groep ABN-AMRO-rekeninghouders wel representatief is voor heel werkend Nederland.

En vervolgens moet je je ook afvragen waarom dit soort nieuws zo naar buiten wordt gebracht. Wellicht om nieuwe CAO-eisen te ondermijnen? In onze CAO (uitgeverijbedrijf) is de inflatie bij lange na nog niet ingelopen, en nieuwe onderhandelingen zijn nu aan de gang. Ik zie de bui alweer hangen...

Edit: de NOS adresseert ook een aantal nuances: https://nos.nl/artikel/25...de-prijs-van-boodschappen

Daarnaast kan het ook te maken hebben met welke producten mensen kopen. Zo staat in het rapport dat huishoudens mogelijk goedkopere producten als alternatief voor de A-merk en kopen, of bij andere winkels hun boodschappen doen.

Toch kan je niet helemaal stellen dat alle Nederlanders een kleiner deel van hun inkomen kwijt zijn aan vaste lasten. In het onderzoek zijn alleen mensen meegenomen die een salaris ontvangen. Ook het Nibud is kritisch op welke groepen wel en niet zijn meegenomen in het onderzoek van ABN. "Mensen met een uitkering zijn ook niet meegenomen, daarmee sluit je de laagste inkomens buiten."

Daarnaast benadrukt het Nibud: "Bestaanszekerheid omvat meer dan alleen koopkracht en er zijn nog steeds verschillende groepen financieel kwetsbaar in Nederland."

Van Reeken-Van Wee herkent dit en zegt dat het ook niet voor alle huishoudens geldt. "We zien dat bestaanszekerheid gemiddeld verbetert, maar dit betekent niet dat dit ook voor elk individueel huishouden geldt."

[ Voor 56% gewijzigd door crisp op 22-10-2025 16:24 ]

[Koos Werkloos]

Wen maar aan de dure boodschappen. Door het opraken van grondstoffen zoals fossiele brandstoffen, het leegvissen van de oceanen en mislukte oogsten door klimaatverandering, gaan boodschappen in de toekomst alleen nog maar duurder worden.

Daar zal uiteindelijk geen loonsverhoging tegenop kunnen, want door de lonen te verhogen ontstaan er geen nieuwe grondstoffen, herstelt de vispopulatie niet en worden de oogsten ook niet beter.

Sterker nog, de hogere lonen zullen doorberekend worden in de boodschappenprijzen.

[Cheezborger]

Koos Werkloos schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 16:16:
Wen maar aan de dure boodschappen. Door het opraken van grondstoffen zoals fossiele brandstoffen, het leegvissen van de oceanen en mislukte oogsten door klimaatverandering, gaan boodschappen in de toekomst alleen nog maar duurder worden.

Daar zal uiteindelijk geen loonsverhoging tegenop kunnen, want door de lonen te verhogen ontstaan er geen nieuwe grondstoffen, herstelt de vispopulatie niet en worden de oogsten ook niet beter.

Sterker nog, de hogere lonen zullen doorberekend worden in de boodschappenprijzen.

Wat is dé oplossing? Minder consumeren?

Ik merk dat wij al een jaar lang veel kritischer boodschappen doen. En dan heb ik het niet alleen over A-merken laten liggen, huismerken kiezen of tijdens de bonus inslaan – dat weet iedereen wel – maar écht minder consumeren en bewuster zijn van wat je aanschaft. Nauwelijks nog frisdrank of snacks, want dat is eigenlijk niet goed voor je gezondheid. Ook eten we minder vlees en vis, enzovoort.

[Koos Werkloos]

Cheezborger schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 19:45:
[...]

Wat is dé oplossing? Minder consumeren?

Ja, we zullen minder moeten consumeren. De aarde raakt steeds meer uitgeput en daarmee is onze welvaart op den duur gewoon niet meer vol te houden. Aan dat idee zullen we geleidelijk steeds meer moeten wennen, ook al vinden we dat niet leuk.

Wat we naast minder consumeren nog zouden kunnen doen:

- Nieuwe landbouwtechnieken gebruiken.
- Door kruising en veredeling nieuwe soorten gewassen kweken die beter bestand zijn tegen klimaatverandering.
- Dieet met minder dierlijke producten.
- Teelt van gewassen verplaatsen naar gebieden die daar door klimaatverandering beter geschikt voor zijn geworden.
- Meer lokaal geproduceerd voedsel eten.
- Iets zien te doen aan voedselverspilling.

[hoevenpe]

Koos Werkloos schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 16:16:
Wen maar aan de dure boodschappen. Door het opraken van grondstoffen zoals fossiele brandstoffen, het leegvissen van de oceanen en mislukte oogsten door klimaatverandering, gaan boodschappen in de toekomst alleen nog maar duurder worden.

Je weet dat een vat ruwe olie nog maar 62 dollar is? In mijn jeugd (rond de eerste golfoorlog) was dat bijna het dubbele, om over inflatie nog maar te zwijgen.

Grondstoffen zijn vaak niet het primaire probleem: regelgeving, duurzaamheidseisen, belasting, accijns, etc. minstens zo'n grote factor.

[Koos Werkloos]

Maar wat kost een vat olie over 10, 20 jaar. We zullen ooit een punt bereiken dat de wereldolieproductie gaat dalen doordat steeds meer olievelden raken uitgeput. Vanaf dat moment gaat de olieprijs hard omhoog en ontstaan er tekorten.

[hoevenpe]

Koos Werkloos schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 20:31:
Maar wat kost een vat olie over 10, 20 jaar. We zullen ooit een punt bereiken dat de wereldolieproductie gaat dalen doordat steeds meer olievelden raken uitgeput. Vanaf dat moment gaat de olieprijs hard omhoog en ontstaan er tekorten.

Deze zomer was ik op vakantie in Australië, een liter peut was daar omgerekend minder dan 1 euro. Zelfs als de kale grondstofprijs zou verdubbelen is het daar goedkoper dan hier, onze hoge energieprijzen zijn een politieke keuze.

Idem voor de boodschappen: ga eens winkelen in Duitsland, het kan echt veel goedkoper.

[Deewop]

Er zijn heel veel dingen die invloed hebben op prijzen, zowel negatief als positief. @hoevenpe en @Koos Werkloos jullie lijstjes missen natuurlijk de oorlog in Oekraïne.

De EU geeft niet voor niets tussen 2021-2027 een kleine 400 miljard euro uit aan landbouw.

Misschien wordt dat in de toekomst meer, zodat de voedselprijzen betaalbaar blijven. Toch nog een link naar het onderwerp van dit topic: dan moet er natuurlijk ook meer geld naar de EU, hogere inkomstenbelasting anyone? 😉

[ Voor 9% gewijzigd door Deewop op 22-10-2025 20:57 ]

[Cyberpope]

Koos Werkloos schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 20:31:
Maar wat kost een vat olie over 10, 20 jaar. We zullen ooit een punt bereiken dat de wereldolieproductie gaat dalen doordat steeds meer olievelden raken uitgeput. Vanaf dat moment gaat de olieprijs hard omhoog en ontstaan er tekorten.

Het stenen tijdperk is niet opgehouden door het gebrek aan stenen

[hoevenpe]

Deewop schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 20:54:
Er zijn heel veel dingen die invloed hebben op prijzen, zowel negatief als positief. @hoevenpe en @Koos Werkloos jullie lijstjes missen natuurlijk de oorlog in Oekraïne.

Ik zie de link met de oorlog in Oekraïne eerlijk gezegd, fossiele brandstoffen zijn inmiddels goedkoper dan voor die oorlog.

Als olie daadwerkelijk structureel meer dan 100 dollar wordt zullen fracking en andere nu onrendabele velden vanzelf in productie komen. Ik ga het einde van fossiel niet meer meemaken.

[R_Zwart]

Koos Werkloos schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 20:31:
Maar wat kost een vat olie over 10, 20 jaar. We zullen ooit een punt bereiken dat de wereldolieproductie gaat dalen doordat steeds meer olievelden raken uitgeput. Vanaf dat moment gaat de olieprijs hard omhoog en ontstaan er tekorten.

Het gaat denk ik al eerder omhoog gaat door twee oorzaken:

- de vraag neemt af (steeds meer alternatieve bronnen) maar vaste kosten dalen niet.
- ook als er nog genoeg olie is wordt het steeds duurder om het uit de grond te halen. Mogelijk is ook de samenstelling wat anders waardoor raffinaderijen moeten worden aangepast.

[R_Zwart]

Cheezborger schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 19:45:
[...]

Wat is dé oplossing? Minder consumeren?

Ik merk dat wij al een jaar lang veel kritischer boodschappen doen. En dan heb ik het niet alleen over A-merken laten liggen, huismerken kiezen of tijdens de bonus inslaan – dat weet iedereen wel – maar écht minder consumeren en bewuster zijn van wat je aanschaft. Nauwelijks nog frisdrank of snacks, want dat is eigenlijk niet goed voor je gezondheid. Ook eten we minder vlees en vis, enzovoort.

Ja, minder consumeren is een oplossing. We zijn decennialang zo gewend/verwend geraakt aan spotgoedkoop voedsel dat we nu even schrikken nu de prijzen realistischer zijn geworden. En gezien de problemen van overconsumptie (op meerdere vlakken) kan het ook helemaal geen kwaad om een tandje minder te gaan consumeren. Dan consumeren we nog steeds veel meer dan wat onze grootouders deden.

[FrostHex]

De titel is eigenlijk misleidend.

Het middeninkomen zegt niets: je kan hetzelfde middeninkomen hebben en toch veel, veel minder te besteden hebben. Daarom zijn die vergelijkingen ook zo dom.

Met een middeninkomen maakt nogal uit: je tweeverdiener bent of niet, in een koophuis of huurhuis woont, of je vermogende ouders hebt (schenkingen, geen studieschuld enz), of je 55 bent en hypotheekvrij woont of 35 en wel de hypotheeklasten hebt.

Je kan evenveel verdienen als een collega maar toch veel meer te besteden hebben als je samenwoont, koophuis hebt of geen studieschuld.

[ Voor 22% gewijzigd door FrostHex op 24-10-2025 09:27 ]

[Cyberpope]

FrostHex schreef op vrijdag 24 oktober 2025 @ 09:26:
Je kan evenveel verdienen als een collega maar toch veel meer te besteden hebben als je samenwoont, koophuis hebt of geen studieschuld.

Nee, dit kan niet. Dit lijkt wel heel veel op dat je aangeeft dat omstandigheden of (stel je voor) persoonlijke keuzes invloed hebben. Voordat je het weet kom je op het punt dat mensen ook naar hun eigen gedrag moeten kijken voordat ze iemand anders (b.v. politiek) de schuld kunnen geven. Dat is absurd. We weten allemaal het is de schuld van .......

[Thompson]

Cyberpope schreef op vrijdag 24 oktober 2025 @ 10:44:
[...]

Nee, dit kan niet. Dit lijkt wel heel veel op dat je aangeeft dat omstandigheden of (stel je voor) persoonlijke keuzes invloed hebben. Voordat je het weet kom je op het punt dat mensen ook naar hun eigen gedrag moeten kijken voordat ze iemand anders (b.v. politiek) de schuld kunnen geven. Dat is absurd. We weten allemaal het is de schuld van .......

De rabobank? :+

Maar dat lijkt me inderdaad nogal een open deur dat dat gigantisch verschil kan maken. Neemt niet weg dat, wat m.i. de essentie van dit topic is, er binnen een bepaalde salarisrange gewoon weinig vooruitgang geboekt wordt door het vervallen van toeslagen. We hebben een gedrocht van een financieel systeem opgebouwd in Nederland.

Daar weer uit zien te komen zonder dat er veel mensen buiten de boot vallen is ook een hels karwei. En uiteindelijk komt het er toch weer op neer dat het overgrote deel van de kosten gedragen zal moeten worden door het overgrote deel van de mensen; ergo de werkenden die 40~80k verdienen.

De absurd rijke meer laten betalen, zeker dat kan helpen. Maar dat kun je maar tot beperkte hoogte doen en anders is dat geld helemaal foetsie. Zie nu ook de leegloop van bedrijven uit NL. Dat echt hard aanpakken is een wereldwijde kwestie en daarmee utopie.

De andere optie is dat er minder netto ontvangers zijn t.o.v. de netto bijdragers. Ook veel makkelijker gezegd dat gedaan door allerlei nationale en internationale wetgeving, bescherming van zwakkeren etc. etc.

[R_Zwart]

FrostHex schreef op vrijdag 24 oktober 2025 @ 09:26:

Je kan evenveel verdienen als een collega maar toch veel meer te besteden hebben als je samenwoont, koophuis hebt of geen studieschuld.

Misschien bedoel je het anders maar je hebt natuurlijk wel gewoon evenveel te besteden. Je geeft het alleen aan andere dingen uit.

[psychodude]

Lapa schreef op woensdag 22 oktober 2025 @ 14:24:
[...]


Eh, jawel. Als je 300 per maand aan boodschappen uitgeeft en 3000 euro netto verdient, dan is dat 10% voor de boodschappen. Als je dan een 5 jaar later 600 uitgeeft en 3300 netto verdient (allebei dus 300 meer), dan is dat 18% voor de boodschappen geworden. Dat is dus een veel groter deel van het inkomen.

Zelfs als je 600 uitgeeft aan de boodschappen maar zelfs 3600 ben gaan verdienen, is het ruim 16%. Je bent in dit voorbeeld dus 300 euro meer aan boodschappen gaan uitgeven terwijl je 600 euro netto meer bent gaan verdienen; dat komt meestal neer op rond de 1200 euro bruto meer verdienen, dat is een stevige stap, maar niet onrealistisch voor 5 jaar. En dan nog is die 600 euro een veel groter deel van het inkomen dan voorheen.

De praktijk ligt echter natuurlijk complexer dan dit.

Gelet op de specifieke quote:

Nederlanders geven een kleiner deel van hun salaris uit aan boodschappen en vaste lasten dan zes jaar geleden. Volgens een vandaag verschenen rapport van ABN Amro is hun bestaanszekerheid daardoor toegenomen.

Boodschappen kunnen duurder geworden zijn. Maar mensen kunnen een switch hebben gemaakt van A-merk naar huismerk. Dit dempt de stijging. En dit wordt in de praktijk natuurlijk door meerderen gedaan.

"Vaste lasten" is een breed begrip. Ik kan het bron artikel zelf niet inzien om te zien of dit verder gedefinieerd is. Maar een deel van de vaste lasten, kan men natuurlijk in gesneden hebben. Ook al mogen boodschappen qua kosten gestegen zijn, dan is de combinatie van de twee natuurlijk wederom minder hard gestegen/gelijk gebleven(/of theoretisch mogelijk zelfs gedaald).

Niet te vergeten verder de hoge (CAO-)loonstijgingen van afgelopen jaren. Ook dit remt de impact van prijsstijgingen in de winkel, indien je dit combineert met andere keuzes en beïnvloedbare keuzes op vaste lasten.

Op moment dat je meer fair gaat vergelijken, d.w.z. supermarktprijzen voor hetzelfde boodschappenlijstje 2019 afzet tegen 2025; dezelfde vaste lasten 2019 afzet tegen 2025 prijzen, dan zou de conclusie ongetwijfeld anders zijn.

[FrostHex]

R_Zwart schreef op zaterdag 25 oktober 2025 @ 15:54:
[...]


Misschien bedoel je het anders maar je hebt natuurlijk wel gewoon evenveel te besteden. Je geeft het alleen aan andere dingen uit.

Nee er zijn maar een beperkt aantal koopwoningen, dus niet iedereen huurt als keuze. Niet iedereen vindt gelijk zijn of haar droomvrouw. Niet iedereen wordt geboren met “rijke” ouders die helpen bij studie of aanschaf koophuis. Misschien heeft jouw collega hetzelfde inkomen maar is zijn hypotheek al (bijna) afgelost. Dus.

[ Voor 8% gewijzigd door FrostHex op 25-10-2025 17:31 ]