HOWTO: Hoe stel ik een systeem samen?

Pagina: 1
Acties:
  • 22.970 views sinds 30-01-2008

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Thandor
  • Registratie: Juni 2002
  • Laatst online: 22:07

Thandor

SilverStreak

Topicstarter

HOWTO: Hoe stel ik een systeem samen?

Welke hardware is het beste en hoe weet ik of iets bij elkaar past? Hier is het te lezen! Deze HOWTO probeert je wegwijs te maken in de hardware die op dit moment te koop is. Wil je het makkelijker aanpakken pak dan [BBG] Best Buy Guide topicoverzicht erbij en zoek jouw systeem uit. Mocht je aanpassingen willen maken en daarbij hulp nodig hebben dan is deze HOWTO uiteraard ook nuttig :).

Omdat we hier losse onderdelen bespreken is het vanzelfsprekend dat het ook zelf in elkaar gezet moet worden. Zie daarvoor Hoe bouw ik een PC? en PMG FAQ - Hoe installeer ik een CPU en heatsink? (filmpjes!). De 'hoe bouw ik een PC?' is overigens wel oud maar de in de basis is het niet anders dan een nieuwe PC.

Inhoudsopgave
« · ^

Welke onderdelen zijn 'hot'?
De ontwikkelingen gaan snel en er is zoveel oude informatie op het internet te vinden waardoor ik door de bomen het bos niet meer zie. Hoe weet ik welke onderdelen tegenwoordig nieuw zijn?

Op nieuwssites zoals Tweakers.net zijn nieuwsartikelen te vinden over de laatste ontwikkelingen. Tevens kun je op hardwarereview sites bekijken welke producten nieuw aangekondigd worden en welke producten goed scoren. Om een voorbeeld te geven: bij de CPU / Chipset afdeling van Anandtech staan de meest recente ontwikkelingen op processor en chipset gebied, bovenaan. Hetzelfde geldt voor motherboards, video, etc.

Bij de Tweakers.net - Search is het van belang om even te zoeken binnen de juiste datum/tijd. Deze staat standaard ergens in 1999 en dergelijke oude onderdelen zijn niet zo relevant meer bij het samenstellen van een nieuw systeem.

In de Tweakers.net - Pricewatch staat het huidige aanbod van producten. Daar zitten voornamelijk (kijk bij 'populairste producten') nieuwe producten tussen. Kijk naar de productnamen om te zien om welke producten het gaat en voer deze namen even in bij de Tweakers.net - Search of in Google met eventueel een keyword als +review erbij.

Een andere methode is afkijken, en wel van de Best Buy Guides. De allernieuwste Best Buy Guides kun je in het Best Buy Guide topicoverzicht vinden, daar staan de topics van de BBG's die op dit moment in bespreking zijn.

Al met al is het dus even zoeken en afkijken geblazen. Als je nieuw bent in deze materie krijg je op dit moment enorm veel informatie voorgeschoteld. Zet om die redenen even de namen van de interessante onderdelen op een rij. M.a.w. iets in de zin van: 'Processoren: Intel Core 2 Duo E8000-series, AMD Phenom X4. Videokaarten: ATi Radeon H4850 of 4850 of nVidia GeForce GTX 260.' Uiteindelijk blijft er dan een lijstje over met productnamen die 'ergens in de goede (=nieuwe) richting zitten'.
« · ^

Ik weet welke onderdelen nieuw zijn, wat nu?
Je hebt de vorige stap succesvol afgerond en weet ongeveer welke videokaarten en processoren actueel zijn. Wat nu? Een budget en doel vaststellen.

Een paar grove richtlijnen (ervanuitgaande dat we een compleet systeem samen willen stellen):
Basissysteem600Een budget dual-core processor i.c.m. een 19"TFT en een eenvoudige videokaart. Relatief kleine hardeschijf.
Multimediasysteem1200Een dual-core processor, een goede TFT en eventueel een TV-Kaart.
Gamesysteem1500Een snelle processor met een stevige videokaart.
High-end gamesysteem2000Een snelle processor, een high-end videokaart en een snelle hardeschijf voor de games. Tevens een grotere schijf voor opslag.
Workstation2500Een stevige dual-core processor, voldoende geheugen en voldoende schijfruimte. Dit samen met een high-end beeldscherm en stille hardware.
Wat betreft het doel van de PC: een game PC zal een zware videokaart bevatten terwijl multimediasystemen vaker uitgerust worden met een TV-kaart. Zo zijn PC's in categorieën op te delen. Verstandig is om jouw doelen nu vast te stellen zodat je tijdens het zoeken van de hardware weet naar welke hardware je moet zoeken. Met andere woorden: wat ga je met de PC doen?

Let op! Dit zijn puur richtlijnen waarbij rekening gehouden wordt met een compleet systeem. Dat is inclusief beeldscherm, speakers en invoerapparatuur. Een operating system is niet bij de prijs inbegrepen; mocht je Microsoft Windows willen draaien dan kan de prijs dus hoger uitvallen.
« · ^

Ik heb een doel en een budget, kan ik nu gaan bestellen?
Nee, de hardware moet nog uitgezocht worden. Makkelijk hierbij is om te beginnen met de processor, het moederbord en het geheugen. Belangrijk is dat je alles even in een lijstje noteert. Zet de naam van het product + eventuele informatie (socket bv.) en de prijs op de lijst. Het is aan te bevelen om alle interessante producten te noteren. Het is juist handig om op het laatst een aantal moederborden op de lijst te hebben. Immers heb je dan veel keus en is het slechts een kwestie van de minst interessante borden wegstrepen.

Indien je op zoek bent naar de allerbeste keuze dan is het aan te raden om bij de keuze van de processor en het moederbord voor zowel een AMD als Intel platform te kiezen.
Stap 1: Processor
We beginnen met de processor. Kijk allereerst naar het huidige aanbod van processoren en werp een blik op de prijzen. Vervolgens is de Tom's Hardware CPU charts erg handig om te kijken hoe processoren presteren. De snelste processoren zullen het beste presteren maar het duurste zijn. Kijk dus niet naar de topmodellen van 500 euro, maar ga een stapje lager kijken. Heb je een groter budget dan is een processor van 150 á 200 euro prima mogelijk. Ga je voor een wat eenvoudiger systeem dan zijn processoren van 100 euro (of lager) een betere keus. Een budgetsysteem kan zelfs uitgerust worden met een processor van rond de drie of vier tientjes.

Pak op dit moment, afhankelijk van het budget, een processor die jou wel aanspreekt wat prestaties betreft. Geen nood als deze achteraf te duur blijkt te zijn, het is vrijwel altijd mogelijk om een stapje lager te gaan zonder teveel prestaties in te boeten maar waarmee je wel op het beoogde budget terecht komt.

Vandaag de dag zijn de AMD Athlon X2, Phenom II X3/X4 en Intel Core 2 Duo en Quad processoren erg aantrekkelijk voor een gemiddelde PC. Zwaarder is uiteraard mogelijk met de Intel Core i7 maar in de meeste gevallen is dit nog een behoorlijk duur systeem. Indien men on-the-budget is moet men uitwijken naar een laaggeprijsde dual-core processor. Kijk dan naar een low-end AMD Athlon64 X2 of een Intel Pentium Dual-Core. Processoren zoals de single-core AMD Athlon64, AMD Sempron en Intel Celeron E1200 of 4xx zijn minder interessant. Ook de AMD Athlon XP, AMD Sempron (SocketA), Intel Pentium 4, Intel Pentium D of Intel Celeron D zijn vandaag de dag af te raden, deze zijn simpelweg verouderd en gaan relatief gezien voor vrij hoge prijzen over de toonbank. Je moet dus sowieso op zoek naar een nieuwe Athlon, Phenom of Intel Core :).

Op GoT loopt een topic genaamd [Discussie] multi-core Intel's: Core 2 & Core i7 die interessant kan zijn bij de aanschaf van een Core i7 systeem.

Kom je in de Tom's Hardwareguide CPU Charts een bepaalde processor niet tegen? Dat is het verstandig om elders te zoeken naar een review. Hardwarereviewsites en Voorbeelden van zoekopdrachten kunnen hier handig zijn.

Indien je een bepaalde keuze lastig vindt (dual-core versus quad-core bv.) dan is het slechts een kwestie van zoeken met de GoT Search. Immers zijn veel vragen in het verleden reeds gesteld.
Stap 2: Moederbord
De processor heeft een bepaalde processorvoet genaamd socket. Moderne moederborden hebben een LGA775, LGA1366 of een AM2+ socket. Op basis van die socket dien je een moederbord uit te zoeken. Kijk eerst even bij het aanbod van moederborden. Daar zien we een lijstje met sockets. Pak diegene waar jouw processor in past.

Al deze moederborden hebben een aantal features en onderdelen. Hoofdzakelijk kijken we naar de aansluitingen, RAM sloten en de chipset. Bij aansluitingen zijn USB poorten, mini-DIN (PS/2) en netwerkpoorten eigenlijk standaard. Zodra je Firewire (IEEE1394) of iets dergelijks wilt gebruiken doe je er verstandig aan om te controleren of dit erop zit. Immers zijn dat soort poorten vaak niet standaard. De chipset speelt een grote rol in een systeem maar gelukkig kom je tegenwoordig zo goed als alleen goede chipsets tegen. Grote verschillen zijn te herkennen in de snelheid en of er een grafische processor (IGP; Integrated Graphics Processor) ingebakken zit. Snelheid is iets waar je nagenoeg niet naar hoeft te kijken mits je met een nieuwe chipset te maken hebt. Een Intel P965 chipset zal officieel geen 400MHz (QDR1600) FSB voor de allerzwaarste Intel Core 2 processoren ondersteunen. Echter is deze chipset al ruim twee jaar oud en zul je deze als het goed is niet meer gaan kopen. Iets in de richting van P35/P45 lijkt er dan meer op.

Voorheen, bij de Intel Pentium 4/D en Core2 processoren, was het van groot belang om te controleren welke processoren er ondersteund werden. Dit omdat destijds nog niet zo oude moederborden met een LGA775 socket en een i915 chipset bijvoorbeeld geen Intel Pentium D of Core2 processor konden draaien. Een andere probleem kon de VRM zijn. De VRM zorgt voor de spanning van de processor en moest compatible zijn met de Core2. Het fysiek passen van een processor stond dus niet altijd garant voor het daadwerkelijk functioneren ervan. Tegenwoordig speelt dit minder maar toch verdient het altijd nog de aanbeveling om de zogenaamde 'CPU support list' van het gekozen moederbord te controleren!

Voor de leek is dit nu een 'lastig' (het kost simpelweg iets meer werk) punt. Hoe kun je achterhalen welke chipset interessant is en welk moederbord nu echt goed is? Hier kunnen we een aantal punten van verduidelijken:

1. Neem de specificaties op de site van de fabrikant aandacht door. Daar staat wat allemaal kan.
2. Op de site van de fabrikant van het moederbord staat vrijwel altijd welke processoren erop passen.
3. Bekijk de huidige Best Buy Guides en lees welke moederborden daar gebruikt worden.
4. Kijk wat die moederborden kunnen en indien ze aan jouw wensen voldoen dan zet je dat moederbord op de lijst.
5. Ga reviews en ervaringen lezen over de moederborden die op de lijst staan. Zoek met zowel Google als op fora als in de Tweakers.net - Productreviews.

Zie Intel.com - Chipsets, AMD.com - Chipsets en nVidia - Chipsets voor de meest actuele en overzichten informatie over chipsets.

Om een snel overzicht te creëren van een aantal veel gebruikte chipsets, een tabel:
ChipsetBijzonderheid
AMD
AMD 780GEen moderne, energie zuinige chipset met integrated Radeon HD3200
AMD 690GEen energie zuinige chipset met integrated Radeon X1250
AMD X580 Crossfire
AMD X480 Crossfire
ATi Radeon Xpress 1100
ATi Radeon Xpress 200
nVidia nForce 680a
nVidia nForce 590 SLI
nVidia nForce 570 (LT) SLI
nVidia nForce 570 Ultra
nVidia nForce 560, 550, 520, 520 LEMainstream
nVidia nForce 500 SLI, 500 Ultra, 500
Intel
Intel P965Oude main-stream chipset, 65nm quad-core, DDR2-SDRAM
Intel 975XOude high-end chipset, 65nm quad-core, DDR2-SDRAM
Intel P35High-end chipset gericht op o.a. 45nm CPU's, 333MHz (QDR1333) FSB en DDR2-SDRAM
Intel G33Idem als P35 maar met Intel GMA3100 onboard graphics
Intel Q45High-end chipset gericht op o.a. 45nm CPU's, 333MHz (QDR1333) FSB en DDR2/3-SDRAM. Á la P45 maar met Intel GMA X4500 graphics, vPro en TPM.
Intel P45High-end chipset gericht op o.a. 45nm CPU's, 333MHz (QDR1333) FSB en DDR2/3-SDRAM
Intel G43Idem als P45 maar met Intel GMA X4500 onboard graphics
nVidia 680i / 650i

Stap 3: Het geheugen
Intern geheugen. Dit is voor een gewone PC geen moeilijke keuze. Immers komt daar standaard geheugen in. Pas bij servers komt ECC of ECC Registered om de hoek kijken. In dat geval is het verstandig om de manual goed door te lezen omdat normaal geheugen niet gaat werken in bv. een dual AMD Opteron of Intel Xeon server.

Bekijk allereerst welk geheugen het moederbord ondersteunt. Dit kun je vinden op de productpagina van de fabrikant van het moederbord. Let hierbij op dat je goed naar de benamingen kijkt van het geheugen kijkt zodat je zeker weet dat je het goede hebt. Stel vervolgens vast hoeveel geheugen je nodig denkt te hebben. Is het moeilijk om te schatten? Kijk dan even af bij de Best Buy Guides. Tegenwoordig zijn budget systemen tevreden met 2GB geheugen, wil je iets meer dan schiet je door naar 4GB. Meer dan 4GB is in de meeste gevallen nog overkill maar met de huidige geheugenprijzen is 6GB of 8GB al best leuk ;).

Vervolgens is het een kwestie van geheugen uitzoeken. Gezien je het soort al weet is het enkel een kwestie van geheugen uitzoeken welke de juiste hoeveelheid bandbreedte kan leveren en welk merk interessant is.

Bandbreedte
De FSB (Front-side-bus) en/of HT-Link (HyperTransport Link) van het moederbord hebben de mogelijkheid om op een bepaalde klokfrequentie te draaien. Deze wordt aan de hand van de processor op een standaard waarde gezet. De hoger deze klokfrequentie is, de sneller het geheugen moet zijn.

Een overzichtje met geheugen van dit moment:
Geheugensoortklokfrequentiebenamingbandbreedte
DDR-SDRAM200MHz (DDR400)PC32003,2GB/s
DDR2-SDRAM200MHz (DDR2-400)PC2-32003,2GB/s
DDR2-SDRAM266MHz (DDR2-533)PC2-42004,2GB/s
DDR2-SDRAM333MHz (DDR2-667)PC2-53005,3GB/s
DDR2-SDRAM400MHz (DDR2-800)PC2-64006,4GB/s
DDR2-SDRAM533MHz (DDR2-1066)PC2-85008,5GB/s
DDR3-SDRAM533MHz (DDR3-1066)PC3-85008,5GB/s
DDR3-SDRAM667MHz (DDR3-1333)PC3-1060010,6GB/s
DDR3-SDRAM800MHz (DDR3-1600)PC3-1280012,8GB/s

In de meeste gevallen zullen 333MHz en 400MHz DDR2-SDRAM gebruikt worden. Dit omdat zowel 200MHz DDR-SDRAM als 200/266MHz DDR2-SDRAM verouderd is en in sommige gevallen niet gaat passen en/of niet afdoende is. DDR3-SDRAM is wat prijziger en voor een AMD Athlon/Phenom of Intel Core 2 Duo/Quad systeem absoluut overkill. In dat soort systemen is DDR2-SDRAM meer dan goed genoeg :). Pas bij de Intel Core i7 komt DDR3-SDRAM om te hoek kijken.

Wat blijft er over en hoe weet ik welke ik daar van moet nemen? Zoals reeds gezegd blijven 333MHz en 400MHz DDR2-SDRAM over. Afhankelijk van de processor en de toekomst of overclock plannen is de keuze bepalend. Om het één en het ander duidelijk te maken hieronder voor zowel de actuele AMD als Intel processoren een tabel en enige uitleg:

AMD processoren; welk geheugen?
In geval van socket 939 is er niets aan de hand en kan men gewoon 200MHz DDR-SDRAM (PC3200, DDR400) nemen. In geval van een AMD Athlon64 X2 is 200MHz DDR2-SDRAM in principe wel mogelijk maar het zal (in vergelijking met S939) wel trager zijn. Om in de buurt te komen van de performance die 200MHz DDR-SDRAM (PC3200, DDR400) kon leveren is 333MHz DDR2-SDRAM (PC2-5300, DDR2-667) aan te raden.
Een ander aandachtspunt is dat de klokfrequentie van het geheugen per processor kan verschillen.

De AMD Athlon64 (X2) gebruikt een bepaalde rekensom om het geheugen een klokfrequentie te geven. In geval van een AMD Athlon 64 X2 4800+ (2400MHz) met 400MHz DDR2-SDRAM (PC2-6400, DDR2-800) zal dit CPU klokfrequentie / 6 zijn. De rekensom luidt dan als volgt: 2400MHz / 6 = 400MHz. Het geheugen zal hier dus netjes op de juiste klokfrequentie draaien. Echter gaat het 'mis' wanneer we 333MHz DDR2-SDRAM (PC2-5300, DDR2-667) gebruiken. De berekening 2400 / 6 gaat dan immers niet meer op omdat het geheugen dan op 400MHz zou lopen en dat zou een overclock van 66MHz betekenen. Welk getal is er dan wel nodig? Met de som 2400/333 zou het 7,2 moeten zijn. Het probleem is dan echter dat het alleen hele getallen mogen zijn. Dus 6, 7 of 8. Geen 7,2 en ook geen 7,5. Met 6 zou het een overclock van 66MHz zijn, met 7 blijft het alsnog een overclock van 9MHz. 8 is dan een veilige stap omdat het geheugen dan op 300MHz zou werken (2400/8) en gezien geheugen ondergeclocked mag worden volgens de JEDEC standaard is dit geen probleem. Een nadeel is dan echter wel dat het geheugen 33MHz lager geclocked is en dat gaat ten koste van de bandbreedte.

Uiteindelijk kan dit wel enigszins negatief klinken en natuurlijk is het jammer dat het geheugen niet z'n ware kracht kan laten zien. Is het echt een groot probleem? Absoluut niet.

Intel processoren; welk geheugen?
Omdat de Core 2 en Core i7 processoren wat geheugen betreft anders zijn zijn deze opgedeeld in twee hoofdstukken.

Core 2 processoren
De huidige Intel Core 2 Duo (en aanverwanten) processor gebruikt dezelfde FSB techniek (GTL+) als de Intel Pentium 4. Dit is geen DDR (Dual data rate) maar QDR (Quad Data Rate). Effectief zal de doorvoer min of meer verviervoudigd worden.
Wat betreft bandbreedte komen we met een 266MHz (QDR1066) processor uit op een bandbreedte van 8533MB/s (theoretisch).

Hierbij moet - zoals reeds gezegd - geheugen komen dat ook 8533MB/s kan leveren. Zodra we snel DDR2-SDRAM van 400MHz (DDR2-800, PC2-6400) pakken zien we dat deze 'slechts' 6400MB/s kan leveren. Immers: 400 * 2 (DDR) * 8 (64 bits geheugenbus)= 6400MB/s. Om toch aan de 8533MB/s te komen is er de techniek dual-channel. In dit geval worden er twee kanalen gebruikt om het geheugen aan te spreken en verkrijgen we een dubbele bandbreedte. 6400MB/s * 2 = 12800MB/s en dat is ruimschoots voldoende. Voor de Intel Core 2 Duo is 266MHz DDR2-SDRAM (DDR2-533, PC2-4200) dus theoretisch voldoende omdat we met behulp van dual-channel mooi aan de 8533MB/s komen.

Nu is het echter verstandig om toch sneller geheugen te nemen: Dit omdat er dan later - mits het moederbord dit ondersteund - een snellere processor ingestoken kan worden. Hierbij moet men denken aan een processor met een 333MHz FSB. Ook zal 333MHz DDR2-SDRAM heel iets sneller kunnen zijn dan 266MHz DDR2-SDRAM ondanks het feit dat de FSB slechts 266MHz bedraagt. (Let op: Dit geldt niet voor alle platformen in de PC-wereld; wel voor de huidige Intel chipsets)
Naast upgrademogelijkheden, het overclocken: Zodra je de Intel Core 2 Duo processor gaat opvoeren is het verhogen van de FSB zo ongeveer de enige mogelijkheid (ervan uitgaande dat er een normale retail desktop processor gebruikt wordt). Zodra de FSB op 333MHz gezet wordt is het aantrekkelijk om ook 333MHz DDR2-SDRAM te hebben. Dit i.v.m. de bandbreedte zoals zojuist uitgelegd was.

At last but not least: DDR2-SDRAM is niet 100% efficiënt met als gevolg dat geheugen dat theoretisch gezien afdoende zou zijn, toch onvoldoende is. Om ervoor te zorgen dat er altijd voldoende bandbreedte is (en de prestaties derhalve altijd optimaal zijn) is het verstandig om een stapje sneller te nemen.
In de tabel hieronder staat de FSB aangegeven met daarbij geheugen met de klokfrequentie en bandbreedte. Tevens wordt er aangegeven of er met dat soort geheugen voldoende bandbreedte gecreëerd kan worden. Het antwoord hierop kan 'Ja', 'Nee' of 'Ja, in DC' zijn. Dit laatste wil zeggen dat men gebruik moet maken van dual-channel. De kolom 'Toekomst' geeft aan of het geheugen met 'de volgende processor' gebruikt kan worden of dat het de mogelijkheid biedt om gebruikt te worden voor een overclock.
Note bij dit laatste: De toekomstige processor is moeilijk te bepalen. Toch kunnen we stellen dat 266MHz DDR2-SDRAM bij een processor met een FSB van 200MHz toekomst heeft. Dit omdat er ook processoren met een FSB van 266MHz zijn.

Intel Celeron D, Pentium 4, Pentium D, Core 2 Duo, Core 2 Quad
FSBFSB Bandbr.DDR(2)-SDRAMRAM Bandbr.Voldoende?Toekomst?
200MHz (QDR800)6,4GB/s200MHz3,2GB/sJa, in DCNee
200MHz (QDR800)6,4GB/s266MHz4,3GB/sJa, in DCJa
200MHz (QDR800)6,4GB/s333MHz5,3GB/sJa, in DCJa
200MHz (QDR800)6,4GB/s400MHz6,4GB/sJaJa
266MHz (QDR1066)8,6GB/s200MHz3,2GB/sNeeNee
266MHz (QDR1066)8,6GB/s266MHz4,3GB/sJa, in DCNee
266MHz (QDR1066)8,6GB/s333MHz5,3GB/sJa, in DCJa
266MHz (QDR1066)8,6GB/s400MHz6,4GB/sJa, in DCJa
333MHz (QDR1333)10,6GB/s200MHz3,2GB/sNeeNee
333MHz (QDR1333)10,6GB/s266MHz4,3GB/sNeeNee
333MHz (QDR1333)10,6GB/s333MHz5,3GB/sJa, in DCNee
333MHz (QDR1333)10,6GB/s400MHz6,4GB/sJa, in DCJa

Let op het verschil in MHz'en, DDR en QDR!

Dit zijn overigens allemaal theoretische waardes. In de praktijk kunnen waardes lager uitvallen. Derhalve is het ook aan te raden om een stapje sneller te nemen. Uiteraard als het budget dit toelaat.

Core i7 processoren
Zie [Discussie] multi-core Intel's: Core 2 & Core i7 - Welk geheugen kan ik het beste nemen? waar uitleg staat over het geheugen rondom een Core i8 systeem :).

Merk
Er zijn een aantal merken op de markt. Bekende zijn onder andere OCZ, Corsair, G-Skill en Kingston. Deze merken hebben naast de reguliere modules vaak ook 'zwaardere' modules die iets sneller en duurder zijn. In principe kun je al deze DIMM's links laten liggen, een lagere latency zul je niet merken en de kans dat het geheugen incompatibler is, is groter. Dit omdat de modules soms meer voltage vereisen dan standaard (1,8V voor DDR2-SDRAM en 1.5V voor DDR3-SDRAM).

Welke moet ik dan wel nemen? Alles kun je nemen zolang:
  • Het geen OEM / Merkloos is
  • het volgens de fabrikant gaat werken op een bepaald moederbord
  • andere mensen er geen problemen mee ondervonden
  • het geheugen goed uit de reviews komt
Het is dus even zoeken geblazen om te valideren of een DIMM gaat werken. Voor de gemakkelijkheid: Kingston ValueRAM werkt (tenzij anders aangegeven) praktisch altijd.

De finishing touch
Een controle:
Kloppen de benamingen (DDR-SDRAM, DDR2-SDRAM)?
Het aantal pinnetjes (184, 240)?

Extra informatie omtrent geheugen: RAM FAQ - Overzicht van geheugen
Stap 4: De hardeschijf
Op dit vlak zijn een aantal mogelijkheden. Deze zijn onder te verdelen in opslagcapaciteit en snelheid. Onder die twee is er ook nog de mogelijkheid om voor extra veiligheid te gaan. Geluidsniveau wordt even in het midden gelaten, over het algemeen is het zo dat de snellere oplossingen ook lawaaiiger zijn.

Allereerst dien je vast te stellen wat je wenst. Een modale PC wordt al snel uitgerust met een hardeschijf van 500GB (al dan niet een single-platter Barracuda 12) of meer. Dit is een goede oplossing voor een normale PC, er kan immers aardig wat op, de snelheid is prima en tegenwoordig gaan schijven niet zo snel kapot (neemt niet weg dat de allerbelangrijkste zaken alsnog gebackupped moeten worden).

Een optie daarbij is om snelheid te kiezen. Dit gebeurt meestal in combinatie met de voorgaande oplossing. Ofwel: Een snelle hardeschijf met daarnaast een grotere, maar tragere hardeschijf. Bij de snelle (maar kleinere) hardeschijf moet men niet denken aan een reguliere 40GB hardeschijf maar aan een Western Digital Raptor. Nog sneller kan door twee van deze schijven tegelijkertijd in RAID0 te draaien.

At last but not least is er ook nog de mogelijkheid om voor extra zekerheid te gaan met RAID1 of RAID5. RAID1 wil zeggen dat er twee schijven in het systeem zitten en de schijven exact dezelfde inhoud hebben. Mocht er een schijf defect raken dan heeft de ander de data nog. RAID5 een stapje verder en schrijft naar (minimaal) drie schijven de data weg. De totale bruikbare schijfruimte zal dan slechts van twee schijven zijn, dit omdat er ook ruimte gebruikt wordt voor de veiligheid, immers is het mogelijk om met RAID5 één defecte schijf te hebben.

Indien bovenstaande verhaal aantrekkelijk lijkt en je er meer over wilt weten: Zie OM FAQ en RAID FAQ.

Welke interface moet ik nu nemen?
We kennen IDE's zoals P-ATA en S-ATA. Tevens is er SCSI. Deze laatste wordt voornamelijk in servers gebruikt en wordt in deze HOWTO niet nader behandeld. Op de desktop markt gebruikt men doorgaans S-ATA gezien P-ATA enigszins verouderd is. S-ATA is er in twee smaken te vinden, S-ATA en S-ATA II. Beide zijn compatible met elkaar. Meer weten? Serial-ATA FAQ.

Welk merk moet ik nu nemen?
Dit is een 'lastig' punt. Immers zijn er enorm veel verschillende meningen hierover te vinden. Bottomline is dat Maxtor (die een tijd geleden overgenomen is door Seagate) vermeden moet worden. De reden is dat deze schijven over het algemeen simpelweg een vrij hoge uitval hebben (wat niet wil zeggen dat alle schijven per direct stuk zullen gaan). Let hierbij wel op dat je geen Seagate DiamondMax of iets degelijks koopt. Dit zijn gewoon de oude Maxtor DiamondMax schijven.

Welke blijven dan over? Onder andere Hitachi, Samsung, Western Digital en Seagate. Deze merken zijn an sich allemaal wel prima.

Het is dus, nadat bepaald hebt hoeveel GB schijfruimte je wilt hebben (en eventueel een Raptor schijf of RAID0), een kwestie van benchmarks en reviews zoeken. Op GoT / Tweakers.net is vaak informatie te vinden op schijven. Zie daarvoor de GoT Search of Tweakers.net Benchmarks [Storage Benchmarks. Uiteraard kan het ook geen kwaad om de Tweakers.net - Productreviews te lezen. De Tom's Hardware Hard Drive Charts zijn ook interessant.
Stap 5: Verwisselbare media
Verwisselbare media is apparatuur in de vorm van floppy drives en optische stations zoals CD en DVD speler/schrijvers. De floppy drive wordt in de meeste systemen achterwege gelaten, wil je er toch één, koop dan gewoon een standaard model. Ze zijn allemaal wel goed en het merk speelt zo goed als geen rol.
Optische stations is een ander verhaal. Hierbij kunnen we denken aan een tweetal drives of slechts één drive. Dit laatste is in de meeste gevallen eigenlijk wel voldoende tenzij men dag en nacht on-the-fly CD's of DVD's wil kopiëren.
Hoe weet ik nu welke optische stations aantrekkelijk zijn? Benchmarks zoeken. Er zijn een aantal 'manners of approach':

Zoeken naar een vergelijkende test
Google erbij pakken en zoeken naar 'dvdrw roundup' en daar de meest recente reviews/roundups uit pakken en doorlezen.

Zoeken naar een specifiek model
In de Tweakers.net - Pricewatch staan aangeboden drives. Daar kun je modellen uitzoeken en er vervolgens reviews over lezen. Uiteraard kun je ook kijken naar het aanbod van jouw favoriete webshop, dan weet je meteen dat de beoogde drive leverbaar is.

Reviewsites zelf afstruinen naar reviews
Bekende en uitgebreide sites zoals Anandtech en X-Bit labs hebben ook een afdeling speciaal gericht op storage. Daar vind je tevens de laatste reviews van optische stations. Zie Hardwarereview sites voor een lijst met sites.
Stap 6: De videokaart
Deze valt in categorieën te verdelen en is afhankelijk van het doel en budget welke eerder vastgesteld is. Je kunt zelf wel inbeelden of je een zware videokaart nodig hebt of niet. In geval van een zware videokaart is het een kwestie van een goed presterend model uit te zoeken. Hierbij zijn de Tom's Hardware VGA Charts erg handig.

Het verdient de aanbeveling om deze tekst door te lezen. Deze guide is namelijk erg uitgebreid.

Zodra je een aantal kaarten op het oog hebt kan het geen kwaad om daar specifieke informatie over te zoeken. Dat kan in de vorm van het zoeken naar ervaringen op fora of naar het zoeken naar reviews op sites die zich speciaal focussen op het testen van computer hardware. Voor een lijst van die review sites kun je uiteraard terecht bij Hardwarereview sites.

Moderne systemen gebruiken PCI Express (kortweg PCIe of PCI-e) aansluitingen. Vanzelfsprekend moet de videokaart hiermee overweg kunnen. Een ander aandachtspunt is de stroomvoorziening op de videokaart: Bepaalde high-end videokaarten vereisen een extra zware voeding met twee PCI Express power connectors. Bij de aanschaf van de voeding dient hier dus rekening mee gehouden te worden.
Stap 7: De behuizing
Bij de behuizing moet men aan een aantal zaken denken:

1. De grootte van de behuizing
2. De vormgeving van de behuizing
3. Zit er een voeding bij?
4. Past de videokaart erin?

De grootte is zowel afhankelijk van het doel als persoonlijke keuze. Menig webshop geeft aan of het om een midi of mini (o.i.d.) sized behuizing gaat. Een eenvoudige zoekopdracht met Google Afbeeldingen laat vaak zien hoe de kast er van zowel binnen als buiten uitziet.

Past de videokaart erin? Grote videokaarten, waar de snelste (destijds snelle) ATI Radeon X1900, HD2000 en nVidia GeForce 7 en 8 kaarten onder vallen, zijn enorm groot. De lengte kan derhalve een probleem vormen. Hier is het dus een kwestie van zoeken of de door jouw gekozen kast genoeg ruimte biedt voor de kaart. Zie [discussie] nVidia GeForce 8xxx - deel 9 - Past mijn nVidia GeForce 8800 GTX / Ultra wel in de behuizing? voor een lijstje met ruime kasten waar de nVidia GeForce 8 (en daarmee ook de ATi Radeon HD2xxx) in past.
De vormgeving is een volledig persoonlijke keuze. Fraaier is uiteraard wel wanneer optische stations dezelfde kleur hebben.

Zit er een voeding bij? Zo ja, kijk dan of deze goed is. Zie voor uitleg over voedingen hieronder.
Stap 8: Voeding
De voeding is een belangrijk onderdeel van de PC, immers hebben alle onderdelen er direct mee te maken. Waar moet je bij de aanschaf van een voeding op letten? Op alle punten die in Welke voeding heb ik nodig? Deel 17 staan.
Een kort overzichtje van die punten:
1. Vermogen
2. Features
3. Rendement
4. Geluidsniveau

Omdat voedingen in de categorie 'Overige Hardware' vallen staat er in de OH FAQ meer informatie met betrekking tot voedingen. Deze kun je hier vinden.
Stap 9: Geluidskaart
Moederborden hebben een geluidschip onboard zitten. Hier is in de meeste gevallen niets mis mee tenzij je audiofiel bent en graag met hoge kwaliteit geluid wilt werken of in games met de nieuwste geluidstechnologieën wilt spelen. Anderzijds bestaat er ook nog de mogelijkheid dat je simpelweg veel waarde hecht aan goede geluid op de PC (i.v.m. muziek bijvoorbeeld). In dergelijke gevallen is een geluidskaart een optie.

Welke geluidskaart moet ik dan nemen?

Enkel uitgebreide reviews kunnen dit vertellen. Er zijn nu twee manieren om te zoeken: Kijk in de Tweakers.net - Pricewatch of bij jouw favoriete webshop en ga benchmarks zoeken over de modellen die daar aangegeven staan. Anderzijds kun je kijken op hardwarereview sites (zie deze link voor een lijst) of men daar artikels gewijd heeft aan geluidskaarten. Onder andere X-Bit labs heeft een 'multimedia' afdeling en daar staan zogenaamde roundups van geluidskaarten.
Stap 10: Netwerkkaart
Tegenwoordig hoeft er praktisch nooit meer naar een netwerkkaart gekeken te worden. De onboardoplossingen zijn voor de meeste doeleinden prima en gezien ieder modern moederbord beschikt over onboard netwerk wordt hier niet dieper op ingegaan.
Stap 11: Koeling
Koeling kunnen we verdelen in een aantal categorieën, te weten:

1. Systeemkoeling
2. Processorkoeling
3. Videokaartkoeling

Systeemkoeling
Hierbij denken we aan casefans. Deze zorgen voor luchtstroming door de kast en worden meestal achterin de kast geplaatst (Waar deze de warme lucht de kast uitblaast). Indien er twee casefans geplaatst worden, wordt de tweede doorgaans in de voorkant van de kast geplaatst. Deze zal dan verse lucht de kast inblazen.Welke casefans zijn goed? Ook hier geldt: benchmarks en reviews. Bekijk allereerst welke afmetingen de fan moet hebben(80MM, 92MM, 120MM, etc.). Vervolgens is het een kwestie van een casefan roundup zoeken of kijken naar het huidige aanbod en vervolgens reviews zoeken op basis van de gevonden casefans. Gebruik dan naast Google ook de GoT Search en de Tweakers.net Productreview.
nteressant leesvoer over de plaatsing van systeemkoeling is hier te vinden.

Processorkoeling
Bij de zogenaamde 'Boxed' processoren wordt een koeler meegeleverd. Deze zal in geval van een Intel Core 2 Duo E6400 of een AMD Athlon 64 X2 4800+ prima voldoen. De meeste moederborden beschikken immers over technologieën waarmee de snelheid van de koeling dynamisch aangepast kan worden (o.a. Q-Fan). Heb je echter een snellere (en meestal iets warmere) processor, wil je flink overclocken of moet het systeem écht onhoorbaar zijn (en ook onhoorbaar tijdens zwaar werk) dan is een nieuwe processorkoeler geen slecht idee.

In geval van een nieuwe koeler is het zaak om weer reviews te zoeken. Je kunt naar zogenaamde roundups zoeken maar daarmee kun je niet altijd de gewenste resultaten vinden. In dat geval kun je eens kijken in de Tweakers.net - Pricewatch of naar het aanbod van jouw favoriete webshop. Zoek vervolgens naar reviews van het huidige aanbod. Bepaalde hardwarereview sites zoals X-Bit Labs en Silentpcreview hebben speciale 'afdelingen' voor koeling. Voor meer sites kun je een kijkje nemen bij Hardwarereview sites.

Videokaartkoeling
Hedendaagse videokaarten zijn geavanceerd en hebben zware chips aan boord. Deze moeten goed gekoeld worden. Afhankelijk van de videokaart en jouw wensen omtrent geluidsniveau, dien je een stillere koeloplossing te overwegen. Indien je nog geen ervaring hebt met de koeling van de videokaart die je op het oog hebt is het belangrijk om te weten dat de grootte van de koeling eigenlijk niets zegt over het geluidsniveau. Je doet er dan goed aan om eerst ervaringen op te zoeken op fora (gebruik Google of de GoT Search) en bij Tweakers.net - Productreviews. Blijkt het mee te vallen of kun je het antwoord lastig vinden, sla dan de stap over en schaf de koeling later aan indien de koeling te lawaaiig is.[/p]Blijkt de koeling op de videokaart teveel herrie te maken dan moet je op zoek naar betere koeling. Deze vinden we onder andere bij Zalman, Arctic Cooling en Thermal Right. Het is hier ook mogelijk om te zoeken naar 'videocard cooling roundup' of 'gpu cooling roundup'. Je kunt het ook vanaf een andere kant benaderen door de Tweakers.net - Pricewatch erbij te pakken en vervolgens de zoeken naar de meest actuele producten.

Stap 12: Invoerapparatuur
Onder invoerapparatuur vallen zaken zoals toetsenborden, muizen, trackballs, joysticks en gamepads. Ondanks dat al deze onderdelen niet figuurlijk 'in' een PC gaan wordt er toch een klein beetje tekst aan gewijd.

In veel gevallen is een muis en toetsenbord reeds voldoende. In dat geval kun je met een standaard Logitech toetsenbord en muis van een tientje per stuk prima uit de voeten. Uiteraard zijn er ook alternatieven beschikbaar maar let wel op dat je kiest voor een goed merk. Een Sweex toetsenbord mag op het eerste gezicht wel goed lijken, na verloop van tijd zullen ze kwalitatief gewoon slecht worden terwijl een Logitech bij wijze van spreken nog jaren fijn doortikt. Ditzelfde geldt ook voor muizen.

Wil je meer en ga je voor een geavanceerder model met bijvoorbeeld Bluetooth, een laserled, draadloos en/of een hoge DPI? Verdiep je dan in zogenaamde round ups en zoek naar specifieke reviews en ervaringen. Uiteraard kun je het ook andersom aanpakken en bekijken wat jouw favoriete webshop in de aanbieding heeft en op die producten gaan zoeken. Het enige wat lastig is met het 'op afstand kopen' is dat je de feeling niet testen kunt. Het beschrijven is immers vrij lastig omdat gevoel iets persoonlijks is. In dat geval kun je in de vriendenkring vragen of iemand een bepaalde muis heeft of kun je kijken of lokale winkels een testexemplaar hebben.

Stap 13: Beeldscherm
Evenals invoerapparatuur gaat een beeldscherm niet in een PC, echter zitten we hier in Complete systemen & laptops dus worden beeldschermen ook opgenomen in de HOWTO.

Vandaag de dag koopt zo goed als iedereen een TFT scherm. Voor een reguliere PC is dit simpelweg ook de beste keus. Er zijn veel soorten beeldschermen beschikbaar. Niet alleen verschillende groottes en pixels, ook de techniek van het paneel kan verschillend zijn.
Stel eerst de eisen vast. Welke resolutie wil je minimaal (en eventueel maximaal) hebben?, breedbeeld?, in hoogte verstelbaar?, DVI?
Op die manier heb je iets om naar te zoeken en om schermen op goed of af te keuren. Er zijn echter een paar zaken waar je op moet letten:

Het type paneel. Er zijn verschillende soorten panelen. De meeste goedkopere schermen (die ook het meeste verkocht worden) hebben een TN panel. Deze hebben een relatief lage inkijkhoek, laag contrast en een minder goede kleurenweergave. Daar staat wel tegenover dat ze een lage reactietijd hebben. Voor games dus prima. Schermen met een PVA of MPA paneel bieden weer mooiere kleuren. Interessant is dit overzicht en deze Wiki.

]Tevens nog een note met betrekking tot MS ofwel Milisecondes. De responsetijd in MS zegt op zichzelf niet zoveel. Fabrikanten gooien je met specificaties om de oren die in de allerbeste omstandigheden gemeten zijn. In de praktijk kan het dus net even iets anders uitpakken. Pas dus op met het vergelijken van de reponsetijden tussen verschillende merken en afwijkende soorten panelen. Om een betere visie te krijgen omtrent de reponsetijden van een bepaald beeldscherm doe je er verstandig aan om reviews en ervaringen te lezen.

In Videoplanken & Beeldkannonen lopen topics over de nieuwste TFT schermen. Een aantal van die topics staan hieronder benoemd:Vanzelfsprekend is het aan te raden om bij het zoeken naar specifieke modellen de GoT Search en Tweakers.net Productreviews te gebruiken.

« · ^

Hardwarereview sites
Anandtech
X-Bit labs
bit-tech.net
Guru3D
[H]ard|OCP
HotHardware
Legit Reviews
PC Perspective
The Tech Report
Tom's Hardware (VGA, CPU, HDD).
« · ^

Voorbeelden van zoekopdrachten
Zoeken is een vak apart. Althans, je moet weten hoe je moet zoeken. Om dat ietwat te vereenvoudigen staan hieronder een aantal voorbeelden:

Zoeken naar individuele producten:Zoeken naar reviews waarin meerdere producten vergeleken worden:
  • In Google: <productnaam> round up
Probeer uiteraard wat variaties. Woorden zoals 'round up' kun je ook als 'roundup' of 'round-up' schrijven. In sommige gevallen kan dit een beter resultaat opleveren. Naast bovenstaande methodes kun je ook bij de zogenaamde hardwarereview sites een kijkje nemen en aldaar de zoekfunctie gebruiken.

[ Voor 255% gewijzigd door Thandor op 05-05-2009 19:00 ]

Profiel | https://thandor.net - hardware
And the rest of us would be carousing the aisles, stuffing baloney.


Dit topic is gesloten.