Het DDR/DDR2/DDR3 Informatie- en Overklokresultaten-topic |
![]() |
Vorige delen: 1 2 3 4 5 6 7 8 |
Inhoud |
• Introductie
• Tabel met totale latencies
• DDR/DDR2/DDR3 Specificaties
• Geheugensnelheden op verschillende platforms
• Terminologie
• Interessante links
• DDR Overklok Records
• DDR2 Overklok Records
• DDR3 Overklok Records
• Wereldrecords
• Top10 eisen
• Benchmark- en testsoftware

• Tot slot
• RAM Lists
• Informatie over chipfabrikanten
Introductie |
Na slechts één deel waarin DDR2 werd behandeld is het alweer tijd voor de introductie van een nieuwe standaard, namelijk DDR3. Ongeveer drie jaar geleden kwam DDR2 tot leven, maar omdat de benodigde bandbreedte van het systeem destijds nog prima kon worden opgevuld door DDR bracht het in eerste instantie geen voordeel. Eigenlijk pas halverwege 2006, toen AMD en Intel respectievelijk hun AM2- en C2D-platform introduceerden kwam DDR2 echt tot zijn recht, zeker toen de standaard JEDEC-timings van 5-5-5 bij DDR2-800 door veel fabrikanten werden verlaagd naar 4-4-4 of zelfs 3-3-3.
Weinig tijd is er verstreken tussen DDR2 en DDR3 en dat maakt het voor velen enigszins verwarrend.
Er zit in vergelijking echter weinig verschil tussen beide standaarden, wat ik in het kort zal proberen uit te leggen.
De stap van DDR naar DDR2 was relatief groot. Er was een flink aantal veranderingen en verbeteringen aangebracht in het chipdesign, die qua package van TSOP naar FBGA gingen en een lager voltage nodig hadden, maar natuurlijk ook op de modules zelf. Zo kwamen er 56 pinnen bij en beschikte DDR2 onder andere over technische snufjes als ODT (On-Die Termination) en OCD (Off-Chip Driver calibration), etc.

Zoals met iedere nieuwe DDR-standaard is de doelstelling de uiteindelijke bandbreedte te verdubbelen ten opzichte van de vorige. Hetzelfde geldt voor DDR3. Door de Prefetch-buffer te verhogen van 4 naar 8 bits heeft de I/O buffer een tweemaal zo hoge frequentie waardoor ook de datafrequentie verdubbelt.
Dit is in feite precies dezelfde aanpassing als bij DDR2, maar dan nog een stapje verder.
Logischerwijs zullen hierdoor de timings opnieuw hoger uitvallen, ditmaal met keuze uit CAS 5 t/m 10.
Sommigen denken nu: "Hoe kan DDR3 dan sneller zijn met zulke hoge timings?". Gelukkig zorgen de verhoogde CAS-latencies lang niet altijd voor grotere vertragingen. Zoals in onderstaande tabel goed te zien is heeft DDR3 bij bepaalde instellingen een gelijke of zelfs kortere wachttijd ten opzichte van DDR2. Naarmate DDR3 meer mainstream wordt zullen er steeds lagere timings worden gebruikt waardoor dit argument in zijn geheel komt te vervallen.
Frequentie (MHz) | DDR Specificatie | PC Rating | Column Address Strobe Latency (CAS) | ||||||||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | ||||
266 | DDR2-533 | PC2-4300 | 11.28 | 15.04 | 18.80 | 22.56 | 26.32 | 30.08 | 33.84 | 37.60 | |
333 | DDR2-667 | PC2-5300 | 9.00 | 12.00 | 15.00 | 18.00 | 21.00 | 24.00 | 27.00 | 30.00 | |
400 | DDR2-800 | PC2-6400 | 7.50 | 10.00 | 12.50 | 15.00 | 17.50 | 20.00 | 22.50 | 25.00 | |
500 | DDR2-1000 | PC2-8000 | 6.00 | 8.00 | 10.00 | 12.00 | 14.00 | 16.00 | 18.00 | 20.00 | |
533 | DDR3-1066 | PC3-8500 | 5.63 | 7.50 | 9.38 | 11.25 | 13.13 | 15.00 | 16.89 | 18.76 | |
667 | DDR3-1333 | PC3-10600 | 4.50 | 6.00 | 7.50 | 9.00 | 10.50 | 12.00 | 13.50 | 15.00 | |
800 | DDR3-1600 | PC3-12800 | 3.75 | 5.00 | 6.25 | 7.50 | 8.75 | 10.00 | 11.25 | 12.50 | |
Bovenstaande getallen zijn in nanoseconden |
Binnen JEDEC-specificaties | CAS wordt niet ondersteund | ||||||
Beschouwen als overklok | Te hoog, niet gebruiken |
Het voordeel ligt overigens niet zozeer bij de latencies, maar bij de maximale theoretische bandbreedte.
Een Intel-processor met een FSB van 1333MHz heeft een bandbreedte van circa 10.600MB/s.
Om dit op te vullen is dus geheugen nodig met een totale bandbreedte van 10.600MB/s » PC3-10600. Bovendien draait DDR3 op een lager voltage (1,5V) en heeft daardoor een lager verbruik.
Intel's Bearlake chipset, die zowel DDR2 als DDR3 ondersteunt, werd officieel gelanceerd op 21 mei. Met een bussnelheid van 1333MHz komt deze mooi overeen met DDR3-1333.
Leuke bijkomstigheid is dat vrijwel iedere C2D-processor in een moederbord met Bearlake-chipset op een FSB van 1333MHz kan draaien, vaak zonder aanpassing van multiplier of Vcore.
Zo op het eerste oog heeft vooral de Asus P5K erg veel zin in het overklokken van DDR2-geheugen.
Zoals gezegd ondersteunt Bearlake zowel DDR2 als DDR3, maar niet tegelijk. Als gevolg hiervan zie je nu twee versies van moederborden verschijnen.
Met Asus als voorbeeld: De P5K heeft DDR2-sloten en de P5K3 heeft DDR3-sloten.

Hier is het verschil tussen DIMM-sockets goed te zien
DDR2- en DDR3-modules hebben allebei 240 pinnetjes, maar de inkeping voor het DIMM-slot is dus wederom verplaatst. DDR3 is niet backwards compatible en kan niet samen met DDR2 gebruikt worden.

Corsair XMS2 vs XMS3
DDR/DDR2/DDR3 Specificaties |
|
De totale geheugenbandbreedte bereken je door de datarate te vermenigvuldigen met de busbreedte.
DDR3-1600 draait op 800MHz, maar verwerkt per kloktik twee instructies omdat het DDR is, wat dus een effectieve datarate van 1600MHz betekent. Single channel is 64 bits, gedeeld door acht maakt 8 bytes.
1600MHz = 1,6 miljard instructies per seconde × 8 bytes = 12,8 miljard bytes/s = 12,8 GB/s.
Nu is dat voor hedendaagse processoren ruim voldoende of zelfs teveel, maar vergeet niet dat DDR2 officieel niet verder gaat dan 6,4GB/s (PC2-6400). Het is in dit soort gevallen natuurlijk verstandig om alvast op de toekomst te zijn voorbereid en het liefst pak je dan een flinke headroom zodat je niet binnen enkele maanden hetzelfde proces door hoeft te maken.
Geheugensnelheden op verschillende platforms |
Intel werkt met een in de northbridge gesitueerde controller die verantwoordelijk is voor het berekenen van de kloksnelheid van het geheugen. Deze hanteert hierbij een vrij eenvoudige manier; de kloksnelheid van de Front Side Bus wordt gedeeld door een zogeheten divider, die de verhouding FSB:DRAM bepaalt.
Met een divider van 1:1 zijn beide kloksnelheden vanzelfsprekend gelijk en met bijv. 2:3 draait het geheugen anderhalf maal zo snel als de FSB. Hieronder een tabel met enkele mogelijke waarden:
|
Dit betekent dat je in de meeste gevallen genoeg hebt aan dualchannel geheugen dat op 266MHz draait, oftwel PC2-4200, als je niet van plan bent te gaan overklokken. De FSB en het geheugen draaien dan synchroon en hebben dankzij dualchannel een gelijke bandbreedte.
AMD is sinds de introductie van de Athlon64 niet meer van de geïntegreerde geheugencontroller afgestapt en heeft zodoende een andere methode dan Intel. AM2-processoren kunnen nog altijd niet overweg met halve multipliers, wat soms vreemde geheugenkloksnelheden tot gevolg kan hebben.
|
De kloksnelheid van het geheugen wordt bepaald door de kloksnelheid van de processor te delen door de helft van de multiplier, afgerond op het eerste gehele getal erboven.
Voorbeeld:
Een Windsor X2 4400+ draait op 2200MHz (200x11). PC2-6400 (DDR2-800) draait in dat geval op
2200 ÷ (11/2) = 2200 ÷ 5,5 = 2200 ÷ 6 = 367MHz.
[small]• De multiplier wordt gedeeld door twee
• De uitkomst is geen geheel getal en dient naar boven te worden afgerond
• De multiplier is afgerond en de kloksnelheid van het geheugen is vastgesteld
Slechts vier van bovenstaande processoren draaien PC2-6400-geheugen ook daadwerkelijk op 400MHz, wat een gevolg is van hun even multiplier. De helft van een even getal is immers altijd een geheel getal.
Er wordt op die systemen dus niet afgerond, waardoor de juiste kloksnelheden haalbaar zijn.
Terminologie |
CAS | Column Address Strobe Signaal dat wordt verstuurd om de geheugenchip de verstuurde kolomadressen te laten herkennen. | |
DDR | Double Data Rate Geheugen dat op zowel de rise als de fall van een klokpuls informatie kan verwerken en daardoor theoretisch een dubbele bandbreedte heeft. | |
FBGA | Fine-pitch Ball Grid Array Type chippackage dat door middel van soldeerballetjes aan het PCB wordt bevestigd. Deze balletjes bestonden oorspronkelijk uit een tin-loodlegering. Lood in solderingen is sinds juli 2006 verboden door de RoHS-richtlijn en de meeste bestaan tegenwoordig uit een legering van tin, zilver en een heel klein beetje koper. Dit materiaal is ook wel bekend als SAC305. | |
OCD | Off-Chip Driver calibration Functie die schommelingen in het signaal vermindert door deze vooraf te calibreren. | |
ODT | On-Die Termination Functie die ervoor zorgt dat reflectie van elektrische signalen tot een minimum wordt beperkt door het signaal na ontvangst door te sturen naar een groundweerstand en daarmee de integriteit verbetert. | |
PCB | Printed Circuit Board Printplaat waarop alle onderdelen van het geheugen worden bevestigd en onderling zijn verbonden met behulp van gedrukte bedrading, ook wel kopersporen. | |
RoHS | Restriction of Hazardous Substances Richtlijn die het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen moet verminderen. Onder deze stoffen vallen lood, kwik, cadmium, chromium VI (zeswaardig chromium), PBB (polygebromeerde bifenyl) en PBDE (polygebromeerde difenylether). | |
TSOP | Thin Small Outline Package Type chippackage dat door middel van pinnetjes aan het PCB wordt bevestigd. |
Neem voor een overzicht en uitleg over meer termen een kijkje in de RAM FAQ.
Interessante links |
• DDR3 vs DDR2 (AnandTech.com, 2007)
• What is DDR3? (SIMMTester.com, 2007)
• DDR3 Memory Roadmap (SIMMTester.com, 2006)
• Frequently Asked Questions for DRAM DDR3 Components (Micron.com)
• DDR2-SDRAM artikel (Wikipedia)
• DDR3-SDRAM artikel (Wikipedia)
• DDR2 or DDR3: When Speed Is Not Enough (DQChannels.com, 2005)
• DDR3 and Future DRAM Generations (LostCircuits.com, 2004)
DDR Overklok Records |
# | Modules | Chips | Overklok | Vdimm | Door |
1 | G.Skill PC4400 LE (2x256MB) | TCCD | 355MHz 3.0-4-4-12 | 2,87V | Mi©hel |
2 | Corsair 3200XLPT1.2 (2x256MB) | TCCD | 353MHz 3.0-4-4-8 | 2,81V | KenLau |
3 | G.Skill PC4800 LA (2x256MB) | TCCD | 350MHz 2.5-4-3-6 | 2,99V | Onepagebook |
4 | G.Skill PC4800 LA (2x256MB) | TCCD | 345MHz 2.5-4-3-7 | 3,21V | bachus_anonym |
5 | GeIL One TCCD ES (2x512MB) | TCCD | 330MHz 2.5-4-4-7 | 2,94V | xeroamd |
6 | G.Skill PC4400 LC (2x512MB) | TCCD | 325MHz 2.5-4-3-5 | 2,90V | infinnity86 |
7 | G.Skill PC4400 LE (2x512MB) | TCCD | 320MHz 2.5-3-3-5 | ? | LoKi2k |
8 | G.Skill PC4400 LE (2x512MB) | TCCD | 320MHz 2.5-4-3-5 | 2,80V | BvK P4 |
9 | Crucial Ballistix Z503 (2x1GB) | Micron 5B D | 304MHz 3.0-3-3-8 | 3,00V | sierra_bound |
10 | Kingmax Hardcore PC4000 (2x512MB) | Hynix D5 | 300MHz 3.0-5-5-14 | 3,36V | Saturnus |
DDR2 Overklok Records |
# | Modules | Chips | Overklok | Vdimm | Door |
1 | Crucial Ballistix PC2-8500 (2x1GB) | D9GMH | 730MHz 5-5-5-15 | 2,38V | OldScarface |
2 | OCZ FlexXLC PC2-9200 (2x1GB) | D9GMH | 717MHz 5-5-5-15 | 2,70V | petervandamned |
3 | Crucial Ballistix PC2-8500 (2x1GB) | D9GMH | 709MHz 5-6-6-8 | 2,55V | El Snorro |
4 | Crucial Ballistix PC2-8500 (2x1GB) | D9GMH | 703MHz 5-5-5-15 | 2,60V | Viss |
5 | OCZ FlexXLC PC2-9200 (2x1GB) | D9GMH | 703MHz 5-6-6-8 | 2,55V | Syngrow |
6 | OCZ FlexXLC PC2-9200 (1x1GB) | D9GMH | 700MHz 5-5-5-15 | 2,55V | YoupY |
7 | Crucial Ballistix PC2-8000 (2x1GB) | D9GMH | 700MHz 5-6-6-15 | 2,55V | Rol-Co |
8 | Team Xtreem PC2-8500 (2x1GB) | D9GMH | 687MHz 5-5-5-15 | 2,50V | Fewture |
9 | OCZ PC2-8000 Platinum XTC (2x512MB) | D9GKX | 686MHz 5-5-5-15 | 2,50V | Extera |
10 | Team Xtreem PC2-6400 (1x512MB) | D9GMH | 683MHz 5-5-4-11 | 2,66V | Maarten-NForce |
DDR3 Overklok Records |

DDR2 Wereldrecords |
CAS | Modules | Chips | Overklok | Vdimm | Door |
5 | Crucial PC2-8500 (1x1GB) | D9GMH | 756MHz 5-6-6-18 | ? V | Pt1t |
4 | GeIL PC2-8500 (2x512MB) | D9GCT | 717MHz 4-5-5-15 | 3,2V | jmax_oc |
3 | Corsair Dominator 8888 (1x1GB) | D9GMH | 546MHz 3-3-3-8 | 3,29V | Yoxxy |
DDR3 Wereldrecords |
# | Modules | Chips | Overklok | Vdimm | Door |
1 | Micron PC3-10600 (1x1GB) | D9xxx | 1100MHz 10-10-10-24 | ? V | david |
2 | Team PC3-8500 (2x1GB) | ? | 1018MHz 9-7-6-20 | 1,95V | TeamGroup |
Top10 eisen |
Om in bovenstaande Top10's een plekje te bemachtigen dien je aan de volgende eisen te voldoen:
[list=1]
• Je DDR(2/3) module(s) zo hoog mogelijk stabiel overklokken.
• Een screenshot posten van een succesvol afgeronde SuperPI- of SP2004-test.
• Een link naar je CPU-Z Validation plaatsen gemaakt op dezelfde instellingen.Met oog op volledigheid wil ik iedereen verzoeken hierbij ook de gebruikte Vdimm te vermelden.
Hoe meer informatie, des te beter.
Om je op weg te helpen de benodigde links:
• SuperPI Mod 1.5 (60,4 kB)
• Stress Prime 2004 0.40 (237 kB)
• CPU-Z 1.40 (410 kB)
• CPU-Z Validator 1.20
Benchmark- en testsoftware |
![]() Download | Memtest86+ 1.70 Het meest gebruikte programma om het geheugen te testen. Memtest86+ heeft verschillende soorten testprocedures. Veelgebruikte tests zijn STD (standaard, voert alle testen uit), test 5 (constant één patroon stressing) en test 8 (random pattern testing). Om het geheugen volledig te laten testen is het aan te raden de STD test uit te voeren en deze minimaal een uur zijn werk te laten doen. | |
![]() Download | Memtest 3.5 for Windows Dit is niet de Windowsversie van Memtest86+ maar een hiervan losstaand programma dat het geheugen in Windows op fouten kan testen. Een voordeel van Memtest is dat je zelf kunt bepalen hoeveel MB aan geheugen je wilt laten testen. Enige nadeel is dat de procedure stopt wanneer een fout is ontdekt, maar dit is alleen met de gratis versie. | |
![]() Download | Stress Prime 2004 De meesten kennen vast Prime95. SP2004 werkt precies hetzelfde, maar heeft een betere GUI interface. Dit is een multifunctioneel stresstest programma, waarmee je de processor en het geheugen op stabiliteit kunt testen door middel van iteraties (Lucas Lehmer). Selecteer "Large FTT - stress RAM" om het geheugen uitgebreid te testen. | |
![]() Download | SP2004 Orthos Edition Een variant op SP2004 met HyperThreading- en dualcoreondersteuning. Het bevat precies dezelfde testprocedures, alleen worden deze in meerdere threads uitgevoerd om alle aanwezige cores te testen. Niet zozeer essentieel bij het testen van het geheugen, maar desondanks het vermelden waard. | |
![]() Download | SuperPI mod 1.5 XS SuperPI is bij de meesten wel bekend. Het kan gebruikt worden om het geheugen op stabiliteit te testen, maar wordt voornamelijk gebruikt bij het vestigen van records in het behalen van de laagste tijden. Deze XtremeSystems-mod van het originele programma voegt een aantal verbetering toe, zoals een cheat protection en validation checksum. Een erg handig stukje software. |
Tot slot |


DDR RAM List DDR2 RAM List DDR3 RAM List
Database met Corsair-modules: House of Help IC Inquiry.
Informatie over Winbond UTT: [OC] Het Winbond UTT geheugen topic - deel 2.
Informatie over Fatbody: Het DDR/DDR2 Informatie- en Overklokresultaten-topic.
Andere topics:
• [OC] Intel Bearlake Overclocking - Ervaringen
• [OC] Core 2 Duo OC/ info Topic [Deel 8]
• nVidia nForce 650/680i SLI/Ultra
Interessante info of ideeën voor deze startpost? Stuur me een DM.
Voor nu: veel overklokplezier en kom maar op met die screenies!
[ Voor 255% gewijzigd door Rone op 21-10-2007 23:52 ]
PC1: 9800X3D + RTX 5080
PC2: 5800X3D + RTX 3080