Als lotgenoot van deze shit zet ik hierbij graag een boom op ter onderbouwing van de stelling:
Er is géén overeenkomst tussen ex-Naked Energy klanten en DGB Energie tot stand gekomen m.b.t. variabele tarieven voor onbepaalde tijd. Door het ontbreken van deze overeenkomst levert DGB Energie stroom waarvoor ze géén betaling kan afdwingen. Gratis stroom dus.
Disclaimer: ik ben jurist, maar dat zegt niks.
Onderbouwing
Mag een opvolgende leverancier zomaar met een nieuw contract komen zonder dat ik de inhoud ervan heb aanvaard?
Nee. Voor totstandkoming van overeenkomsten is aanvaarding van een aanbod altijd vereist (
art. 6:217 BW). Echter kan die aanvaarding
mogelijk wel al besloten hebben gelegen in het contract wat je eerder met de failliete leverancier bent aangegaan.
De inhoud van het contract van de leverancier die failliet gaat ("Contract 1") is bepalend voor de vraag of een opvolgende leverancier gerechtigd is te komen met een compleet nieuw contract ("Contract 2") zonder dat daarvoor jouw nadere instemming is vereist.
Mogelijk kan dit dus wel als je als consument bij het aangaan van Contract 1 (die met Naked Energy bv.) hebt ingestemd met voorwaarden die dit bewerkstelligen. Zonder dat soort voorwaarden in Contract 1 kan een opvolgende leverancier hoe dan ook niet met een compleet nieuw contract op de proppen komen. Als het wel goed is ingeregeld in Contract 1, ligt de aanvaarding van Contract 2 in feite besloten in Contract 1. Dat is de theorie althans; ik betwist namelijk dat het mogelijk is om op deze wijze gebonden te worden aan overeenkomsten waarvan het aanbod onbekend was om het moment dat je instemde met Contract 1. De wetgever (lees: 2e en 1e kamer) lijkt echter wel het idee te hebben dat dit kan (zie hieronder), maar goed - dat zijn politici en die doen en denken wel vaker rare dingen.
Ligt aanvaarding van dit nieuwe contract besloten in het oude Naked Energy contract?
Nee. Het oude Naked Energy contract is gebaseerd op de branchevoorwaarden van Energie-Nederland.
Deze worden door vrijwel alle leveranciers wordt gebruikt bij levering van stroom en gas aan kleinverbruikers. Zie
hier de PDF-versie van Vattenfall. Dat zijn voorwaarden die sinds 2017 de vrije standaard zijn.
In deze voorwaarden heb ik niks gevonden waaruit de noodzakelijke 'aanvaarding' volgt. Nergens in het contract is bepaald dat de afnemer (wij, de consument) geconfronteerd kan worden met een andere leverancier en dat die andere leverancier dan gerechtigd zal zijn eigen voorwaarden en tarieven te hanteren. Het oude Naked Energy contract bevat ook geen aanvullende voorwaarden, naast deze branchevoorwaarden, die een dergelijke aanvaarding omvatten.
In artikel 2.11 staat wel iets over dat de leverancier het contract mag 'overdragen', maar dat ziet op een bepaalde juridische figuur waarin de gehele overeenkomst (ongewijzigd) overgaat naar een andere partij. Artikel 2.11 beschrijft ook uitdrukkelijk dat er dan door een andere partij geleverd gaat worden tegen dezelfde voorwaarden. Dat is simpelweg bij DGB Energie etc. niet het geval. Het contract met Naked Energy is geëindigd door faillissement, en DGB Energie is gewoon met een compleet nieuw contract gekomen. Géén juridische overdracht dus.
Artikel 2.12 schrijft iets over het einde van de overeenkomst als de vergunning wordt ingetrokken. De overheid regelt dan dat "andere partijen de levering dan overnemen". Je zou kunnen betogen dat je middels artikel 2.12 hebt aanvaard dat een andere partij dan gaat leveren "want de overheid heeft dat geregeld", maar niet dat je daartoe met die andere partij een overeenkomst aangaat.
Maar bepaalt de wet niet gewoon dat ik gebonden ben aan zo een compleet nieuw contract?
Nee. Dat zou namelijk betekenen dat er een overeenkomst uit de wet kan ontstaan, en dat staat ons Burgerlijk Wetboek niet toe (
art. 6:217 BW). Overeenkomsten kunnen slechts tot stand komen door aanbod en aanvaarding. Natuurlijk kan een wet wel verplichtingen in het leven roepen ("je bent verplicht een overeenkomst aan te gaan met een zorgverzekeraar, want anders foei"), maar een wet kan geen overeenkomst doen ontstaan. Dat kan slechts door aanbod en aanvaarding.
Als je puur kijkt naar bepaalde wettelijke regels en besluiten die hier een rol spelen, zou je ook wat anders kunnen denken (en dat doen de leveranciers maar al te graag). Twee relevante besluiten betreffen, eentje over stroom en eentje over gas:
Besluit leveringszekerheid Elektriciteitswet 1998 (
overheid.nl)
Besluit leveringszekerheid Gaswet (
overheid.nl)
DGB en consorten baseren deze praktijken op de volgende bepalingen:
Artikel 2 lid 6 sub c van het Besluit leveringszekerheid Elektriciteitswet 1998
zet de aldus aangewezen vergunninghouder met een overeenkomst voor onbepaalde tijd en verder onder zijn voorwaarden de levering van elektriciteit aan de aan hem toegewezen kleinverbruikers vanaf de datum van toedeling voort
Artikel 3 lid 6 sub c van het Besluit leveringszekerheid Gaswet
zet de aldus aangewezen vergunninghouder met een overeenkomst voor onbepaalde tijd en verder onder zijn voorwaarden de levering van elektriciteit aan de aan hem toegewezen kleinverbruikers vanaf de datum van toedeling voort
Leveranciers grijpen deze bepalingen onterecht aan als grondslag voor dat nieuwe contract en dat instemming daarvoor helemaal niet nodig is. Vanuit juridisch perspectief is dit onjuist (zoals ik hierboven beargumenteer), maar ook op basis van de besluit/wetstoelichting aantoonbaar onjuist. Zie onder meer de toelichting die de wetgever heeft gegeven op het Besluit inzake Gas bij introductie:
In een leveringscontract zal moeten worden opgenomen dat in een geval waarop artikel 3 betrekking heeft, geen éénzijdige beëindiging door de kleinverbruiker mag plaatsvinden en dat hem een nieuwe leverancier kan worden toegewezen. Afnemers zullen dan vooraf ingestemd hebben met een overdracht naar een andere vergunninghouder in het geval dat de vergunning wordt ingetrokken. (overheid.nl)
De hierboven dikgedrukte zin maakt het kraakhelder dat instemming (lees: aanvaarding) altijd nodig is, en dat de wetgever geen ruimte heeft willen bieden voor de interpretatie die leveranciers (en de ACM, Consumentenbond en alle andere 'belangenbehartigers') aan de regels geven. De wetgever heeft nooit beoogd het complex van aanbod en aanvaarding hier niet van toepassing te laten zijn.
Maar hebben bovenstaande wettelijke bepalingen dan helemaal geen effect? Zeker wel. Leveranciers, de netbeheerder etc, moeten de wet en deze besluiten naleven. Dus áls ze een contract aanbieden, dan móet deze voor onbepaalde tijd worden aangeboden. Als ze contracten sluiten in strijd met deze regels, overtreden ze de wet. Dan kan je als consument die strijdige bedingen vervolgens vernietigen etc. Maar goed, dat speelt hier niet - want er is gewoon geen contract met o.a. DGB Energie.
Wie heeft er steken laten vallen?
Duidelijk mag zijn dat de branche zelf steken heeft laten vallen in het opstellen van hun algemene voorwaarden, in het bijzonder artikel 2.12 (zie hierboven). Daarin is gewoon geen aandacht besteed aan deze situatie. Een update is dan ook essentieel, al betwijfel ik zoals ik aangaf of überhaupt mogelijk is om op voorhand een onbekend aanbod te aanvaarden. De rechter moet daar maar over oordelen als het zover komt. Als dat dan ook sneuvelt, dan komt het erop neer dat de wetgever met een wettelijke fallback regeling moet komen of iets dergelijks. Geen zin om daarover na te denken nu.
Als de stelling juist is
Dan levert DGB ongevraagd en daarmee gratis stroom - totdat jij bijvoorbeeld een vast-contract aanbod van hun aanvaardt. Met dat laatste komt er namelijk wel een overeenkomst tot stand op basis waarvan ze zullen leveren en incasseren.
Is de stroom dan echt gratis? Vanuit contractrechtelijk perspectief wel. DGB zou dan waarschijnlijk stellen dat je 'ongerechtvaardigd verrijkt bent' en op basis daarvan alsnog verplicht bent te betalen. Die stelling is echter onhoudbaar omdat specifiekere regelgeving expliciet bepaalt dat consumenten niet verplicht zijn te betalen voor
ongevraagde levering van onder meer gas en stroom (
Zie lid 2 van Artikel 7 Burgerlijk Wetboek Boek 7). En het is 'ongevraagd' als er geen overeenkomst is.
Wat ik nu doe
Ik heb alle incasso-opdrachten van DGB verwijderd en zal, mochten ze toch succesvol incasseren, hoe dan over gaan tot stornering. Daarna ga ik lekker sparren met hun incassobureaus, waarschijnlijk net zo lang totdat een rechter oordeelt over bovenstaande stelling. Ik betwijfel echter of zij een proces aandurven, omdat, een voor hun negatieve uitspraak, extreme gevolgen zal hebben. Als een rechter namelijk vaststelt dat er géén overeenkomst is, dan kan iedereen die in soortgelijke situatie heeft gezeten en dus met terugwerkende kracht, de betaalde bedragen terugvorderen wegens 'onverschuldigd betaald'. Dit is vergelijkbaar met de situatie die in het verleden ontstond met die telefoonkredietovereenkomsten die vernietigbaar waren.
Daarnaast ben ik elders een contract aangegaan en probeer ik de ingangsdatum daarvan te vervroegen naar het liefst nu meteen. Dit, omdat ik natuurlijk van mening ben dat ik helemaal geen actief leveringscontract heb momenteel, terwijl ik op basis van de overeenkomst met de netbeheerder verplicht ben dit altijd te hebben.
[
Voor 104% gewijzigd door
desp op 08-01-2022 23:03
]