NIBE L/W warmtepomp optimalisatie

[mvrooij]

darasta schreef op vrijdag 30 augustus 2024 @ 10:20:
[...]


De laagste aanvoertemp die ik in de afgelopen maand heb gehad is ongeveer 16 graden (gemeten op de BT64).
Ik heb nog nooit problemen met condens gehad.

Als ik de graadminuten regeling een beetje goed heb begrepen, ontkom je niet aan een lagere aanvoertemperatuur dan de gewenste aanvoertemperatuur op basis van de curve. De GM moeten worden weggewerkt en daarvoor moet de temp lager liggen dan de berekende waarde. Mijn koelcurve staat ingesteld op 18 graden. De "default" minimale aanvoertemperatuur van 18 graden, werkt dan niet.

Klopt hier precies hetzelfde. Het werkt perfect en geen condens met de default instelling van minimale aanvoertemp van 18 graden. Deze zomer heeft het echt perfect gewerkt tot nu toe. Erg lange runs en geen vele start en stops. Heb het idee dat de SPA functie dit ook juist goed aanvult.

[damige]

Gerbenvl schreef op donderdag 29 augustus 2024 @ 07:26:
[...]


Wat staat er bij de bedrijfsinfo (3.1) bij de gevraagde compressor frequentie / desired compressor freq als je GM -60 is? En wat wat voor compressor status staat daar? (Meestal heet dat EB101)

De compressor is wel aangevinkt in de handmatige bedrijfsstand? (4.1)

De compressor misschien nog niet toegevoegd of staat nog geblokkeerd? Menu 7.3.4 gok ik in de SMO S40.

Bedankt! 7.3.4 was de oplossing.

[JeroenCAlferink]

darasta schreef op donderdag 29 augustus 2024 @ 18:36:
[...]


Er even vanuit gaande dat je een SMO40 hebt.
Dit lijkt op het probleem wat ik heb gehad. Er worden graadminuten opgebouwd, maar zodra het koelen start reset deze naar -1 omdat de retourtemperatuur onder de ingestelde waarde komt.

zie post: darasta in "NIBE L/W warmtepomp optimalisatie"

Belangrijkste is om de minimale aanvoertemperatuur voor koeling in menu 1.9.3.2 instellen op 10 graden.
Daarnaast vond ik de run met 30GM te kort, dus die heb ik naar 90 GM gezet (1.9.5 Actieve koeling starten EN stapsverschil compressor).
Hiermee zijn mijn runs ongeveer 45minuten tot 1u

Ik heb een VVM320R met F2120 buitenunit. In menu 1.9.3.2 kan ik de temperatuur niet lager dan 18 graden instellen. @G-addict Hoe weet ik of ik een tweede pomp heb? Ik heb ook het idee dat de danfos ventielen snel dicht gaan terwijl de thermostaat op 13 graden staat. Er zijn dus verschillende ideeen over de pompsnelheid(auto/hoog/laag)

[ Voor 11% gewijzigd door JeroenCAlferink op 30-08-2024 16:49 ]

[G-addict]

JeroenCAlferink schreef op vrijdag 30 augustus 2024 @ 16:27:
[...]
@G-addict Hoe weet ik of ik een tweede pomp heb?

Een tweede circulatiepomp, die zul je hebben aangezien je eerder aangaf dat je een parallelbuffer hebt. Er zal beslist een pomp tussen het buffervat en de vloerverwarming zijn geplaatst.

[G-addict]

JeroenCAlferink schreef op vrijdag 30 augustus 2024 @ 16:27:
[...]

Ik heb ook het idee dat de danfos ventielen snel dicht gaan terwijl de thermostaat op 13 graden staat. Er zijn dus verschillende ideeen over de pompsnelheid(auto/hoog/laag)

Mogelijk is je regeling niet geschikt voor koelen? En staat deze gewoon in de verarmingsmodus. Dus als het binnen 20 graden is en je stelt de gewenste temperatuur in op 13 graden dan lopen de ventielen dicht. Wat gebeurt er als je de thermostaat instelt op bijvoorbeeld 30 graden?
Ik ga ervan uit dat je met de thermostaat een thermostaat van de naregeling bedoelt en niet de ingestelde temperatuur op de warmtepomp.

[JeroenCAlferink]

Als de warmtepomp in koelstand staat dan zie ik op de binnenthermostaat (woonkamer) een ijsvlokje en in de danfoss app zie ik wel dat geprobeerd wordt om de temperatuur omlaag te krijgen.(blauw pijltje) naar beneden.

[Benjamin1]

Ik heb de weerregeling al een paar dagen plat liggen.... ben ik daarin de enige of hebben anderen daar ook last van?

[rusman]

Benjamin1 schreef op zondag 1 september 2024 @ 20:23:
Ik heb de weerregeling al een paar dagen plat liggen.... ben ik daarin de enige of hebben anderen daar ook last van?
[Afbeelding]

Hier gewoon normaal. Wellicht dat een reboot helpt.

[G-addict]

JeroenCAlferink schreef op zaterdag 31 augustus 2024 @ 08:36:
Als de warmtepomp in koelstand staat dan zie ik op de binnenthermostaat (woonkamer) een ijsvlokje en in de danfoss app zie ik wel dat geprobeerd wordt om de temperatuur omlaag te krijgen.(blauw pijltje) naar beneden.

Je hebt dus een danfoss regeling voor de vloerverwarming? En je warmtepomp regelt puur weersafhankelijk? Dan lijkt het erop dat het probleem niet in de warmtepomp zit maar in de zoneregeling van danfoss

[JeroenCAlferink]

@G-addict klopt helemaal. Warmtepomp regelt weersafhankelijk en bij verwarmen geen problemen, bij koelen dus wel omdat de warmtepomp vanwege korte bedrijfstijd in storing gaat. Iemand een idee hoe ik de zoneregeling van danfoss moet aanpassen tijdens koelen? Nogmaals de danfos app en thermostaat in de woonkamer gaat wel in koelstand (sneeuwvlokje is zichtbaar).

[mvrooij]

JeroenCAlferink schreef op dinsdag 3 september 2024 @ 18:03:
@G-addict klopt helemaal. Warmtepomp regelt weersafhankelijk en bij verwarmen geen problemen, bij koelen dus wel omdat de warmtepomp vanwege korte bedrijfstijd in storing gaat. Iemand een idee hoe ik de zoneregeling van danfoss moet aanpassen tijdens koelen? Nogmaals de danfos app en thermostaat in de woonkamer gaat wel in koelstand (sneeuwvlokje is zichtbaar).

Ik heb helemaal in het begin het Danfoss systeem gehad, maar heel snel weer eraf gehaald. Hangt nog steeds maar gebruik het niet en staat uit. Enige wat ik nu handmatig moet doen is in de zomer de badkamer groep dicht zetten en de slaapkamer groepen open maar dit is 1 minuut werk.

Je Danfoss systeem zit wel gekoppeld aan de SMO? SMO geeft hem namelijk een signaaltje wanneer hij in koelstand moet. Tevens kun je met je Danfoss Zone Thermostaat ook instellen dat het een badkamer is, dus dat die dicht gaat in koelstand.

Ik heb helaas niet heel veel meer kennis omdat ik het maar kort gebruikt heb, misschien heb je er wat aan.

[RISL]

Gerbenvl schreef op donderdag 15 augustus 2024 @ 21:24:
[...]


Heb je gezien dat je F2120-16 een minimaal koelvermogen van 4-4,5kw heeft? Dit is bij niet condenserende koeling (18 aanvoer) als het buiten een beetje warm is. Op 18 aanvoer 21 retour moet je heel erg veel Jaga meters hebben hangen of een hele grote buffer hebben dat je dat kwijt kan. Plus flinke leidingen en een pomp dat je dat met delta T 3 er allemaal door krijgt.

Als dat al lukt dan heb je nog steeds "maar" top koeling. Bij sommigen hier werkt het naar tevredenheid, maar (correct me if I'm wrong) vaak is dat in situaties met goed geïsoleerde, redelijk kierdichte woningen met WTW ed. Top koeling maakt het wat vochtiger in huis. In mijn jaren 70 woning had ik van de week al richting 70% RV. Hier ook wat Jaga, maar veel liever toch de split airco aan die er heel wat vocht uit gooit. Je schrijft zelf monumentaal pand, vandaar ook mijn twijfel.

Je kan eens in het fancoil topic kijken. Dan kan je wel flink koelen en vocht eruit halen. Alleen als je al in Jaga's heb geïnvesteerd... Plus je leidingwerk moet kunnen koelen en moet dampdicht geïsoleerd zijn.

Blijft een lastig verhaal dat koelen met een warmtepomp. Aan de ene kant wil iedereen het omdat het ding er toch al hangt. Aan de andere kant is niet condenserend lastig omdat je niet heel veel vermogen kwijt kan terwijl de WP dat wel heeft en het ook vochtiger wordt. Condenserend met fancoils is mooi maar vrij zeldzaam nog hier, duur en nogal wat eisen aan leidingwerk.

Sorry voor mijn late reactie, ben nogal veel onderweg geweest.
Bedankt voor je inzicht, ik ga er nog even over nadenken.

Ik zal eens opzoeken wat het koelend vermogen van de Jaga's is en dat vergelijken met het koelvermogen van de Nibe.

Een deel van mijn leidingwerk is inmiddels meerlagenbuis en zeer goed geïsoleerd. Maar als je niet condenserend koelt, ontstaat er toch ook geen condens en zou dit voor het overgebleven stuk toch niet al teveel problemen moeten geven? Anders krijg ik ook condens op de koppelingen van de Jaga's en het brass/RVS fitwerk (T-stuk, ontluchter, thermostaatkraan) op de kunststof verdelers van de VLV.
Wellicht redeneer ik verkeerd? Maar zolang je boven het dauwpunt blijft, slaat de vochtigheid niet neer.

Mijn huis is best goed kierdicht, toevallig dit voorjaar een 'lekcheck' laten uitvoeren wat gratis aangeboden werd hier in de gemeente. Heb ook een CO2/RV-meter staan in huis en bij niet-ventileren gaat dat bijzonder snel alarm geven. Volgende project is dan dus ook een goedwerkende, vraaggestuurde WTW maken. Er zit een klein zoldertje boven mijn keuken dat ook grenst aan de slaapkamers, toilet, keuken, bijkeuken en badkamer. Ik hoop daarmee de CO2 en luchtvochtigheid in huis in toom te houden.

[RISL]

Gerbenvl schreef op zondag 25 augustus 2024 @ 20:10:
Maakt het uit op welke aansluitingen de buffer is aangesloten als je buffer gewoon in de retour in serie zit?

Dit plaatje zit er in de handleiding van de UKV, maar dat lijkt meer een schema als de buffer parallel zit?

[Afbeelding]

Bij mij zit de retour van het CV systeem op de XL1 en de pomp hangt aan de XL2. Is dat goed aangesloten?

Mijn buffervat zit nu nog in serie, wordt in de toekomst parallel met secundaire pomp.
Ik zie wel dat het niet helemaal klopt zoals het nu bij mij zit.

XL1 is bij mij afgeblind en ik hoorde altijd veel gedruppel (XL8 is mijn aanvoer vanuit WP en zit ook een ontluchter op en XL2 gaat naar het afgiftesysteem, XL9 ook afgeblind).

Sinds ik op XL1 een ontluchter heb gezet, is het gedruppel weg. Mijn redenering is dus dat XL8 middels een buis naar halverwege het vat wordt gebracht, terwijl XL1 dus wel direct aan het oppervlak zit.
Sinds het ontluchten via XL1 is het vat dus wel helemaal gevuld en daarvoor niet.

[ Voor 0% gewijzigd door RISL op 06-09-2024 06:54 . Reden: Typo eruit ]

[Borisvkr]

Afgelopen 2-3 maanden heeft de vloerkoeling netjes gelopen, helemaal autonoom. Sinds eergisteren eigenlijk slaat ie niet meer aan het koelen, ik merkte meteen dat het warmer was in huis. Geen idee waarom dat ineens stopt? Maar belangrijker, hoe zet je dat weer aan? Er is geen knop 'koeling aan/uit' ergens?

Er was gisteren nog wel een fw upgrade, die heb ik geinstalleerd en daarna zelfs nog de hele machine even opnieuw gestart, maar ook daarna ging de koeling niet meer vanzelf aan...

*edit* aah ik zie het, je moet gewoon even klagen op tweakers, en dan gaat ie ineens weer aan LOL

[ Voor 31% gewijzigd door Borisvkr op 06-09-2024 10:37 ]

[mvrooij]

Borisvkr schreef op vrijdag 6 september 2024 @ 10:26:
Afgelopen 2-3 maanden heeft de vloerkoeling netjes gelopen, helemaal autonoom. Sinds eergisteren eigenlijk slaat ie niet meer aan het koelen, ik merkte meteen dat het warmer was in huis. Geen idee waarom dat ineens stopt? Maar belangrijker, hoe zet je dat weer aan? Er is geen knop 'koeling aan/uit' ergens?

Er was gisteren nog wel een fw upgrade, die heb ik geinstalleerd en daarna zelfs nog de hele machine even opnieuw gestart, maar ook daarna ging de koeling niet meer vanzelf aan...

*edit* aah ik zie het, je moet gewoon even klagen op tweakers, en dan gaat ie ineens weer aan LOL

De nachten zijn een stukje kouder dus waarschijnlijk komt de gemiddelde buiten temperatuur onder de waarde die ingesteld staat.

[darasta]

JeroenCAlferink schreef op vrijdag 30 augustus 2024 @ 16:27:
[...]


Ik heb een VVM320R met F2120 buitenunit. In menu 1.9.3.2 kan ik de temperatuur niet lager dan 18 graden instellen. @G-addict Hoe weet ik of ik een tweede pomp heb? Ik heb ook het idee dat de danfos ventielen snel dicht gaan terwijl de thermostaat op 13 graden staat. Er zijn dus verschillende ideeen over de pompsnelheid(auto/hoog/laag)

Het is apart dat het niet lukt om 1.9.3.2 lager te zetten dan 18 graden. Volgens mij kreeg ik wel een waarschuwing over condensvorming, maar kon deze daarna wel naar beneden.

Volgens de documentatie van NIBE zou het ook voor een VVM320 zo werken: https://www.nibe.eu/downl...erwarmen_SMO40_vvm320.pdf

Om te controleren of het probleem in de aanvoertemperatuur zit, zou je moeten kijken wat de aanvoertemperatuur is en wat er met de graadminuten gebeurt.
Als deze onder de 18* komt EN de graadminuten dan "resetten" naar -1, dan heb je hetzelfde probleem wat ik eerder heb gehad.
Als de minimale aanvoertemperatuur echt niet onder de 18 kan EN je hebt bovenstaand probleem, dan is het alternatief wat ik zo kan bedenken het hoger zetten van de temperatuur van je stooklijn koeling naar bijvoorbeeld 20 graden. Dan weet je daaran in ieder geval of het probleem in je warmtepomp zit of in de naregeling.

[Borisvkr]

mvrooij schreef op vrijdag 6 september 2024 @ 10:57:
[...]


De nachten zijn een stukje kouder dus waarschijnlijk komt de gemiddelde buiten temperatuur onder de waarde die ingesteld staat.

Zou ik dan de filtertijd langer moeten maken? Want de warmte blijft natuurlijk heel lang in de vloer zitten, of trekt er opnieuw in, hij moet als het ware gewoon nog een paar dagen blijven koelen.

[Gerbenvl]

RISL schreef op donderdag 5 september 2024 @ 10:15:
[...]

Ik zal eens opzoeken wat het koelend vermogen van de Jaga's is en dat vergelijken met het koelvermogen van de Nibe.

Ja in het Jaga selectie model kan je dat vinden. Zou dan wel 18-21 pakken. In de brochure staat alleen 16-18. Maar lijkt me wat kans op condens.

Wel even kijken welke fan snelheid acceptabel is. Je zult snel naar stand 3 moeten voor een beetje vermogen. Maar kan teveel lawaai geven.

RISL schreef op donderdag 5 september 2024 @ 10:15:
[...]

Een deel van mijn leidingwerk is inmiddels meerlagenbuis en zeer goed geïsoleerd. Maar als je niet condenserend koelt, ontstaat er toch ook geen condens en zou dit voor het overgebleven stuk toch niet al teveel problemen moeten geven? Anders krijg ik ook condens op de koppelingen van de Jaga's en het brass/RVS fitwerk (T-stuk, ontluchter, thermostaatkraan) op de kunststof verdelers van de VLV.
Wellicht redeneer ik verkeerd? Maar zolang je boven het dauwpunt blijft, slaat de vochtigheid niet neer.

Eens inderdaad. Mijn opmerking over condens was bedoeld als je condenseerd zou willen gaan koelen met fancoils.

[ Voor 7% gewijzigd door Gerbenvl op 07-09-2024 22:19 ]

[Gerbenvl]

Knowbody schreef op donderdag 25 januari 2024 @ 23:35:
[...]

7.1.10.3. Verwarming van AUTO afhalen

RMU

1.3

Uit- of aanvinken voor verwarming

Iemand aan het helpen met een SMO S40 (VVM S320), terwijl ik zelf de SMO 40 heb. Dus moet even wennen aan die settings.

7.1.10.3: wat betekend "auto"? Wanneer gaat de compressor en de bijverwarming dan aan? (bij de SMO 40 is er geen auto, je stelt altijd de verschillende GM waarden in).

1.3: bij de SMO 40 kan je een factor instellen hoeveel je ruimte sensor je stooklijn beïnvloed (1.9.4). Bestaat dat bij de S niet? Kan alleen uit- aanvinken dat de sensor meedoet in 1.3. Meer niet.

In een (oude?) S handleiding zie ik wel "Factorsysteem" op pagina 44: https://www.nibe.eu/assets/documents/27085/531165-1.pdf. Maar die setting zie ik niet en staat ook niet in de actuele handleiding.

[Klaas tolsma]

Geachte heren

Probeer mijn warmtepomp Nibe BA-SVM 10-200 te koppelen met mijn mee 20 en 2x Solaredge omvormers
Heb deze aangesloten volgens schema maar weet niet goed wel id als ik moet gebruiken in de omvormers
Zet ik de ene omvormer op id 2 en de 2e op id 3 in de omvormer zelf dan heeft hij contact met de warmtepomp maar de communicatie loopt langzaam naar beneden en valt dus weg de 2e omvormer krijgt helemaal geen contact de eerste 2 leds van de ene 20 knipperen dan de 3e led knippert eerst en dan valt deze weg
Stel ik de id van de omvormers in op bijvoorbeeld 12 en 13 dan komt de communicatie langzaam op gang naar +/- 65%op de warmtepomp dan blijven alle leds wel miniseren en is er dus verbinding maar er komt geen vermogen van de omvormers in beeld van de warmtepomp display

Wie weet welke instellingen ik nodig ben in de omvormers van Solaredge heb contact gehad met Nibe en Solaredge maar deze wijzen naar elkaar

Vriendelijke groet klaas tolsma

[Sten Vollebregt]

Werkt het wel met 1 omvormer? Ik zou hier mee beginnen om eventuele storing of congestie op de aansluiting tussen de EME20 en de omvormers uit te sluiten.

Ik heb zelf een F1225, EME20 en een Growatt omvormer. Wat mij is opgevallen is dat Nibe het Sunspec protocol heel matig implementeert (of beter: vrijwel niet). De omvormer zoekt naar de waarden op een paar specifieke hard-coded registers en neemt totaal niet in acht welk model van het protocol daadwerkelijk door de omvormer wordt uitgestuurd en negeerd ook de variabiliteit in de lengte van het model. Moderne Sunspec modellen worden hierdoor niet ondersteund. Als je bij Solaredge kan instellen welke versie Sunspec model hij stuurt, zorg dan dat hij op een 101 of 103 model staat

[Aziraphale]

Afgelopen weekend sprak ik een buurman die ook een Nibe heeft, in zijn geval een F2050 met een SMO40 als aansturing. Of het een 6 of een 10 is weet ik niet, maar aangezien hij het had over 9kW denk ik aan een 10.

Anyway, de woning is twee-onder-een kap en heeft vvw in de woonkamer en berder radiatoren. Sww wordt nog via een ketel gedaan, dus qua stroomverbruik speelt dat geen rol. Hij verbruikt echter op een koude dag (zeg tussen de 0 en -5) zo maar 80 kWh en heeft daardoor de neiging om de wp de deur uit te doen en ergens snap ik dat wel.

Wat is jullie idee hierbij? Dit verbruik is toch, lijkt mij, volslagen bizar en wijst op een hele beroerde installateur? Sowieso is de buitenvoeler al op het westen geplaatst en zijn ze behoorlijk los gegaan met knietjes, dus dat zegt al wel iets. Maar wat zou een idee zijn om het beter te krijgen? De installateur geeft (uiteraard) niet thuis en zegt dat alles goed zit.

[theo66]

Je zou kunnen kijken naar de parameter die het elektrisch element blokkeert tot een bepaalde temperatuur en die evt. lager zetten, bijv op -5. Bij mij (S1155) is dat Stop bijverwarming in menu 7.1.10.2. Ik had de eerste weken ook een te hoog stroomgebruik. Na de echte in gebruik stelling en in regelen geen probleem meer

[Miranda89]

Aziraphale schreef op woensdag 25 september 2024 @ 22:31:
Wat is jullie idee hierbij? Dit verbruik is toch, lijkt mij, volslagen bizar en wijst op een hele beroerde installateur? Sowieso is de buitenvoeler al op het westen geplaatst en zijn ze behoorlijk los gegaan met knietjes, dus dat zegt al wel iets. Maar wat zou een idee zijn om het beter te krijgen? De installateur geeft (uiteraard) niet thuis en zegt dat alles goed zit.

Is er een elektrische bijverwarming die wordt aangesproken in plaats van de warmtepomp?
Hoe hoog is de warmtevraag? Staan alle radiatoren open en hoeveel oppervlak moet er verwarmd worden?
Welke aanvoertemperatuur en stooklijn wordt gehanteerd? Als de WP 50 graden maakt en de vloerverwarming mengt retour bij om op 35 uit te komen, dan is dat natuurlijk niet zo efficient.

Is er een verbinding met myUplink of een andere manier om te loggen? Anders is het wel heel lastig om er wat zinnigs van te zeggen.

[G-addict]

Aziraphale schreef op woensdag 25 september 2024 @ 22:31:
Afgelopen weekend sprak ik een buurman die ook een Nibe heeft, in zijn geval een F2050 met een SMO40 als aansturing. Of het een 6 of een 10 is weet ik niet, maar aangezien hij het had over 9kW denk ik aan een 10.

Anyway, de woning is twee-onder-een kap en heeft vvw in de woonkamer en berder radiatoren. Sww wordt nog via een ketel gedaan, dus qua stroomverbruik speelt dat geen rol. Hij verbruikt echter op een koude dag (zeg tussen de 0 en -5) zo maar 80 kWh en heeft daardoor de neiging om de wp de deur uit te doen en ergens snap ik dat wel.

Wat is jullie idee hierbij? Dit verbruik is toch, lijkt mij, volslagen bizar en wijst op een hele beroerde installateur? Sowieso is de buitenvoeler al op het westen geplaatst en zijn ze behoorlijk los gegaan met knietjes, dus dat zegt al wel iets. Maar wat zou een idee zijn om het beter te krijgen? De installateur geeft (uiteraard) niet thuis en zegt dat alles goed zit.

Ik heb geen idee van de woning, maar dit zijn geen abnormale waarden in geval van een grote en oudere woning. Vertel eens wat over de woning, oppervlakte/inhoud, bouwjaar, (na)isolatie, ventilatie, kierdichting etc.

[Aziraphale]

G-addict schreef op donderdag 26 september 2024 @ 08:26:
[...]


Ik heb geen idee van de woning, maar dit zijn geen abnormale waarden in geval van een grote en oudere woning. Vertel eens wat over de woning, oppervlakte/inhoud, bouwjaar, (na)isolatie, ventilatie, kierdichting etc.

Het is een 2-onder-1 kap uit de jaren '50, die door de eigenaar (die aannemer is) volledig is gerenoveerd en geïsoleerd. Er groot is hij niet, hij is kleiner dan onze jaren '50 vrijstaande woning en die draait op een s2125-8 in een vergelijkbare situatie met vvw in de woonkamer en verder radiatoren. En ik kom echt nooit aan 80kWh op een dag, terwijl ik alles gasloos ben en ook nog 2 aquaria heb draaien.

Hij had het over een Ta van 40, wat ik al hoog vond omdat ik daar zelf nooit aan toe kom. Wel had de installateur de pomp in de verdeler laten zitten, maar die is er inmiddels tussenuit gehaald.

[G-addict]

Tja dan valt er alsnog weinig over te zeggen. Behalve dan dat het natuurlijk erg kortzichtig is om een nieuwe wp weer te verwijderen als blijkt dat alle overige zaken zoals isolatie etc wel goed voor elkaar zijn. Je buurman zou zichzelf eens in de wp kunnen verdiepen om zo de zaak te optimaliseren.

[mvrooij]

Bij iedereen de WP weer aan het draaien?

Hier op aanraden van mijn installateur even het filtertje schoongemaakt in de kraan die binnen zit. Zat inderdaad wat vuil in maar viel gelukkig mee.

Alles is weer gaan draaien sinds vandaag, binnen temperatuur zit nog op 20,8 dus valt niet tegen maar met de temperaturen die gaan komen mag hij wel weer langzaam opstarten om wat warmte de vloer in te brengen.

Deze zomer erg blij geweest met mijn pomp, draaide echt top tegen over vorig jaar.

[millerman_sf]

Hier staat een Nibe VVM 320R met F2120 buitenunit. Als deze vol moet koelen of vol moet stoken, gaat het goed. Maar in overgangsseizoenen zoals nu, geeft ie vaak een foutmelding 229 voor teveel korte runs achter elkaar. Ik wil dit graag zelf kunnen oplossen, maar twijfel nu aan de beste aanpak.

Het lijkt vooral bij koeling te gebeuren. Dus mijn conclusie: het koelen gebeurt in kleine korte stoten, ipv in langere runs. Kennelijk koelt ie telkens wat te hard? Als dat juist is, moet ik zorgen dat de koelcurve wat anders verloopt, met iets hogere water temperatuur bij lagere buitentemperaturen. Of zijn er andere knoppen om aan te draaien, zoals de delta van watertemperatuur (nu 3 graden) bij koelen?

Alvast bedankt voor het helpen bij mijn eigen (leer)curve

[G-addict]

millerman_sf schreef op vrijdag 27 september 2024 @ 12:16:
met iets hogere water temperatuur bij lagere buitentemperaturen. Of

Een hogere watertemperatuur bij lagere buitentemperatuur zorgt voor nog kortere runs.

[G-addict]

mvrooij schreef op vrijdag 27 september 2024 @ 10:55:
Bij iedereen de WP weer aan het draaien?

Hier op aanraden van mijn installateur even het filtertje schoongemaakt in de kraan die binnen zit. Zat inderdaad wat vuil in maar viel gelukkig mee.

Alles is weer gaan draaien sinds vandaag, binnen temperatuur zit nog op 20,8 dus valt niet tegen maar met de temperaturen die gaan komen mag hij wel weer langzaam opstarten om wat warmte de vloer in te brengen.

Deze zomer erg blij geweest met mijn pomp, draaide echt top tegen over vorig jaar.

Het is hier nog 22,7⁰C binnen. Gezien de vroege herfst zal ik het starten met stoken niet kunnen rekken tot november, maar september is wel erg vroeg...

[helm71]

millerman_sf schreef op vrijdag 27 september 2024 @ 12:16:
Hier staat een Nibe VVM 320R met F2120 buitenunit. Als deze vol moet koelen of vol moet stoken, gaat het goed. Maar in overgangsseizoenen zoals nu, geeft ie vaak een foutmelding 229 voor teveel korte runs achter elkaar. Ik wil dit graag zelf kunnen oplossen, maar twijfel nu aan de beste aanpak.

Het lijkt vooral bij koeling te gebeuren. Dus mijn conclusie: het koelen gebeurt in kleine korte stoten, ipv in langere runs. Kennelijk koelt ie telkens wat te hard? Als dat juist is, moet ik zorgen dat de koelcurve wat anders verloopt, met iets hogere water temperatuur bij lagere buitentemperaturen. Of zijn er andere knoppen om aan te draaien, zoals de delta van watertemperatuur (nu 3 graden) bij koelen?

Alvast bedankt voor het helpen bij mijn eigen (leer)curve

Ik heb geen oplossing voor je , maar in eerdere berichten heb ik wel kunnen lezen dat waar een warmtepomp goed gesized is voor verwarming hij dan vaak voor koeling "overgedimensioneerd" is.. Er zijn ook wel weer manieren om daar mee om te gaan..

[millerman_sf]

G-addict schreef op vrijdag 27 september 2024 @ 12:42:
[...]


Een hogere watertemperatuur bij lagere buitentemperatuur zorgt voor nog kortere runs.

Laat ik het wat specifieker noemen: een iets hogere watertemperatuur bij lagere buitentemperaturen als ie aan het koelen is, niet verwarmen. Zodat ie dus minder kortere runs zou moeten maken om telkens kleine stootjes hard te koelen, maar juist langere runs met trager koelen.

Of is dat ook niet zo logisch als het in mijn hoofd klinkt?

[mvrooij]

G-addict schreef op vrijdag 27 september 2024 @ 12:45:
[...]


Het is hier nog 22,7⁰C binnen. Gezien de vroege herfst zal ik het starten met stoken niet kunnen rekken tot november, maar september is wel erg vroeg...

Hmm hoe krijg je dat voor elkaar dan? Geen zon, harde wind en buiten temperaturen van 14 graden vandaag en de nacht 7 en zondag zelfs 5.

Ik zelf woon achteraf en vrij, misschien maakt dat nog wat verschil.

[G-addict]

mvrooij schreef op vrijdag 27 september 2024 @ 13:27:
[...]


Hmm hoe krijg je dat voor elkaar dan? Geen zon, harde wind en buiten temperaturen van 14 graden vandaag en de nacht 7 en zondag zelfs 5.

Ik zelf woon achteraf en vrij, misschien maakt dat nog wat verschil.

Afgelopen dagen nog best wat zon hier in midden Nederland. Veel glas zuid zuidwest, goede kierdichting. Koeling staat hier sinds 3 weken helemaal uit overigens, heb tot afgelopen weekend enkel screendoek voor de ramen gehad als warmtewering.

[G-addict]

millerman_sf schreef op vrijdag 27 september 2024 @ 12:58:
[...]

Laat ik het wat specifieker noemen: een iets hogere watertemperatuur bij lagere buitentemperaturen als ie aan het koelen is, niet verwarmen. Zodat ie dus minder kortere runs zou moeten maken om telkens kleine stootjes hard te koelen, maar juist langere runs met trager koelen.

Of is dat ook niet zo logisch als het in mijn hoofd klinkt?

De hogere watertemperatuur zal nog eerder bereikt worden waardoor de wp eerder afslaat, dus nog kortere runs. Probeer het eens met een tijdschema, bijvoorbeeld koelen toestaan van 10.00 tot 22.00. Kan je vloer in de nacht wat warmte opslaan en echt opwarmen doet je woning buiten deze tijden niet echt, geen instraling van de zon.

[ Voor 16% gewijzigd door G-addict op 27-09-2024 14:18 ]

[Karp]

mvrooij schreef op vrijdag 27 september 2024 @ 13:27:
[...]


Hmm hoe krijg je dat voor elkaar dan? Geen zon, harde wind en buiten temperaturen van 14 graden vandaag en de nacht 7 en zondag zelfs 5.

Ik zelf woon achteraf en vrij, misschien maakt dat nog wat verschil.

Goed geisoleerd en luchtdicht huis kan wel wat warmte vasthouden

[mvrooij]

Karp schreef op vrijdag 27 september 2024 @ 16:01:
[...]


Goed geisoleerd en luchtdicht huis kan wel wat warmte vasthouden

Dat is bij mij ook zeker het geval. Maar je merkt nu dat het meer inzakt, en wil ik het constant 21+ houden zal hij langzaam wat moeten doen nu.

Heeft niemand hem hier nog draaien dan?

[Miranda89]

mvrooij schreef op vrijdag 27 september 2024 @ 19:32:
[...]
Heeft niemand hem hier nog draaien dan?

Bij is de AMS 20-6 ook weer aan, tot nu toe alleen in de nacht. Maar met een aanvoertemperatuur van 22 graden doet die nog niet heel veel.
Met gevelisolatie uit de jaren 80, koelt het 's nachts gewoon wel af.

[Aziraphale]

Bij mij doet hij nog helemaal niets.

[magnetx3]

mvrooij schreef op vrijdag 27 september 2024 @ 19:32:
[...]


Dat is bij mij ook zeker het geval. Maar je merkt nu dat het meer inzakt, en wil ik het constant 21+ houden zal hij langzaam wat moeten doen nu.

Heeft niemand hem hier nog draaien dan?

Bij ons nu 20,5gr in de woonkamer. Dat vinden wij aan de frisse kant, maar stop verwarmen staat op 12gr, dus verwacht hem vannacht weer eens te zien verwarmen. Paar weken terug is hij een paar dagen gaan verwarmen, wat achteraf jammer (te snel) was dus stop verwarmen iets verlaagd.

[RISL]

mvrooij schreef op vrijdag 27 september 2024 @ 19:32:
[...]


Dat is bij mij ook zeker het geval. Maar je merkt nu dat het meer inzakt, en wil ik het constant 21+ houden zal hij langzaam wat moeten doen nu.

Heeft niemand hem hier nog draaien dan?

Vorige week of de week ervoor heeft de WP enkele dagen gedraaid. Ik verwacht dat hij morgen weer start.
Net als jij woon ik buitenaf en niet erg beschut. Oud huis dat inmiddels redelijk goed geïsoleerd en behoorlijk kierdicht is.

[mvrooij]

Hier nu 1 graden lager gezet bij welke temp hij moet starten. Vannacht temp namelijk op 21,8 gebleven dat is to much. Misschien toch te snel weer gestart.

[wickydude]

Hoi. Ik ga het hier eens volgen.
Mjn installatie: Twee weken terug is hier een Nibe F2120-16 geinstalleerd met SMO40, 100l buffer, 300l boiler. Vrijstaand huis uit 1990, geen bijzondere isolatie daarna. Wel vloerverwarming laten aanleggen vorig jaar. Boven een paar radiatoren vervangen door LT varianten met fans. En dus een warmtepomp.
Heb myUplink aan Home Assistant gehangen, Homewizard levert de opbrengst van de PV en zo, heb HA uitgebreid met een relaiskastje die de SMO een SG ready signaal geeeft zodat hopelijk veel PV in huis verbruit wordt.

Hij is al een paar dagen aan het verwarmen, ben benieuwd waar ik qua kWh op uit ga komen.

[ Voor 5% gewijzigd door wickydude op 28-09-2024 17:04 ]

[theo66]

mvrooij schreef op vrijdag 27 september 2024 @ 19:32:
[...]

Heeft niemand hem hier nog draaien dan?

Hij is hier vrijdagmiddag weer gestart, en eerder in september 2 dagen in die koude week. Het is een S1155-6, ons huis is van 1994. Stop verwarming staat op 15 gr.

[hrv]

Hallo allemaal,

Binnenkort krijg (nou ja krijgen...) ik een S2125-12 en een SMO S40.
De SMO S40 kan met CT klemmen meten of er te veel van de hoofdaansluiting gebruikt wordt en de stroom voor warm water of buitenunit beperken.

Weten jullie of het ook mogelijk is om te detecteren dat er teruggeleverd wordt en die stroom inzetten om de boiler te stoken?

[Aziraphale]

hrv schreef op zondag 29 september 2024 @ 15:41:
Hallo allemaal,

Binnenkort krijg (nou ja krijgen...) ik een S2125-12 en een SMO S40.
De SMO S40 kan met CT klemmen meten of er te veel van de hoofdaansluiting gebruikt wordt en de stroom voor warm water of buitenunit beperken.

Weten jullie of het ook mogelijk is om te detecteren dat er teruggeleverd wordt en die stroom inzetten om de boiler te stoken?

Je kunt wel via Modbus een omvormer koppelen en hem daarmee optimaal van je zonnestroom gebruik laten maken. Dat specifiek naar een boiler sturen kan, volgens mij, niet.

[wickydude]

Ik heb ook van die CT spoelen.
Voor teruglevering is er een aparte accessoireset nodig.

Er is wel wat anders mogelijk, de SMO40 heeft een mogelijkheid om SG Ready ingangen te werken. ik heb een homewizard p1 meter die aan Home Assistant is geknoopt. Ik laat Home assistant een relais sluiten op die smo ingangen, de smo gaat dan het boilerwater 5 graden verder verwarmen dan normaal.

[Sunri5e]

Overmorgen start ons nieuwe dynamische contract bij Tibber. Zou smart price adaption aanzetten echt nut hebben zonder in te leveren op comfort?

[Henielma]

Sunri5e schreef op zondag 29 september 2024 @ 17:35:
Overmorgen start ons nieuwe dynamische contract bij Tibber. Zou smart price adaption aanzetten echt nut hebben zonder in te leveren op comfort?

Hier heb ik ook Tibber en heb de smart price adation in lichte mate (1) aanstaan. Dit doet wel iets. Wanneer bij ons (radiatoren en wat plafondverwarming) de invloed van smart price adaption hoger zet gaat de WP na een wat duurder moment vol aan de bak omdat het huis afgekoeld is.

[Sunri5e]

Henielma schreef op zondag 29 september 2024 @ 18:33:
[...]

Hier heb ik ook Tibber en heb de smart price adation in lichte mate (1) aanstaan. Dit doet wel iets. Wanneer bij ons (radiatoren en wat plafondverwarming) de invloed van smart price adaption hoger zet gaat de WP na een wat duurder moment vol aan de bak omdat het huis afgekoeld is.

Hmm. Is dat wel comfortabel dan? Ik wil er eigenlijk qua comfort niet op achteruit gaan.

[theo66]

hrv schreef op zondag 29 september 2024 @ 15:41:
Hallo allemaal,

Binnenkort krijg (nou ja krijgen...) ik een S2125-12 en een SMO S40.
De SMO S40 kan met CT klemmen meten of er te veel van de hoofdaansluiting gebruikt wordt en de stroom voor warm water of buitenunit beperken.

Weten jullie of het ook mogelijk is om te detecteren dat er teruggeleverd wordt en die stroom inzetten om de boiler te stoken?

Ik heb mijn S1155 met modbus over tcp gekoppeld met de solaredge omvormer. Daarmee detecteer je stroom productie, maar niet of er ook wordt teruggeleverd. Op de WP kan je instellen of de zonnestroom voor de boiler en/of verwarming wordt gebruikt en je kan er een factor aan toekennen.
Ik denk dat dit voor elk s-serie model kan

[Gerbenvl]

Aziraphale schreef op woensdag 25 september 2024 @ 22:31:
Afgelopen weekend sprak ik een buurman die ook een Nibe heeft, in zijn geval een F2050 met een SMO40 als aansturing. Of het een 6 of een 10 is weet ik niet, maar aangezien hij het had over 9kW denk ik aan een 10.

Anyway, de woning is twee-onder-een kap en heeft vvw in de woonkamer en berder radiatoren. Sww wordt nog via een ketel gedaan, dus qua stroomverbruik speelt dat geen rol. Hij verbruikt echter op een koude dag (zeg tussen de 0 en -5) zo maar 80 kWh en heeft daardoor de neiging om de wp de deur uit te doen en ergens snap ik dat wel.

Wat is jullie idee hierbij? Dit verbruik is toch, lijkt mij, volslagen bizar en wijst op een hele beroerde installateur? Sowieso is de buitenvoeler al op het westen geplaatst en zijn ze behoorlijk los gegaan met knietjes, dus dat zegt al wel iets. Maar wat zou een idee zijn om het beter te krijgen? De installateur geeft (uiteraard) niet thuis en zegt dat alles goed zit.

80kw is wel veel. Mijn verbruik voor alleen verwarmen op de koudste dag in 2024 (18 jan) is 18kw. Ook na-geisoleerde 2 kapper (150m2), stook wel bijna alleen beneden en op lage temperatuur. Als hij op veel hogere temperatuur het hele huis stookt en het elektrisch element snel laat bij springen dan kan het natuurlijk rap gaan met het verbruik.

Ik denk goede tussenmeters er tussen voor het elektra verbruik. Idealiter los voor buitenunit en binnen unit. En dan maar eens gaan puzzelen in myUplink wat er gebeurd.

[Henielma]

Sunri5e schreef op zondag 29 september 2024 @ 19:48:
[...]


Hmm. Is dat wel comfortabel dan? Ik wil er eigenlijk qua comfort niet op achteruit gaan.

Wanneer je de invloed van de smart energy setting op 1 zet merken we er hier in het comfort niets van. Wel zie je iets van effect wanneer je naar de grafieken kijkt. De T berekent van de water aanvoer temperatuur (Ta) daalt dan een paar tienden van graden. Dat voelen we hier niet.

[Gerbenvl]

millerman_sf schreef op vrijdag 27 september 2024 @ 12:16:
Hier staat een Nibe VVM 320R met F2120 buitenunit. Als deze vol moet koelen of vol moet stoken, gaat het goed. Maar in overgangsseizoenen zoals nu, geeft ie vaak een foutmelding 229 voor teveel korte runs achter elkaar. Ik wil dit graag zelf kunnen oplossen, maar twijfel nu aan de beste aanpak.

Het lijkt vooral bij koeling te gebeuren. Dus mijn conclusie: het koelen gebeurt in kleine korte stoten, ipv in langere runs. Kennelijk koelt ie telkens wat te hard? Als dat juist is, moet ik zorgen dat de koelcurve wat anders verloopt, met iets hogere water temperatuur bij lagere buitentemperaturen. Of zijn er andere knoppen om aan te draaien, zoals de delta van watertemperatuur (nu 3 graden) bij koelen?

Alvast bedankt voor het helpen bij mijn eigen (leer)curve

Deze vraag is hier al regelmatig voorbij gekomen. Dus je kan even terug zoeken. Kort samengevat wat je kan doen:

• Niet te snel gaan koelen of verwarmen. Dus kijk goed naar je start en stop temperatuur van verwarmen en koelen. Met name bij koelen kan een WP moeilijk zijn vermogen kwijt als het binnen bijvoorbeeld nog maar 24 graden is.
• Is er wel voldoende afgifte vermogen en flow om te koelen? Je hebt vaak heel wat meters vloerverwarming of convectoren nodig om je koelvermogen kwijt te kunnen.
• Zet de start GM koelen niet te krap, dat geeft korte runs.
• Zorg ervoor dat je buitenunit niet vol in de zon staat. De gewenste compressor frequentie wordt bepaald adv van de temperatuur op de buitenunit (BT28). Hij kan dan te hard van start gaan.
• Laatste redmiddel als je een SMO40 / Nibe VVM 320 hebt: eigen compressor curve voor koelen instellen. Daar kan je de boel wat mee kalmeren.

[Aziraphale]

Gerbenvl schreef op zondag 29 september 2024 @ 20:53:
[...]


80kw is wel veel. Mijn verbruik voor alleen verwarmen op de koudste dag in 2024 (18 jan) is 18kw. Ook na-geisoleerde 2 kapper (150m2), stook wel bijna alleen beneden en op lage temperatuur. Als hij op veel hogere temperatuur het hele huis stookt en het elektrisch element snel laat bij springen dan kan het natuurlijk rap gaan met het verbruik.

Ik denk goede tussenmeters er tussen voor het elektra verbruik. Idealiter los voor buitenunit en binnen unit. En dan maar eens gaan puzzelen in myUplink wat er gebeurd.

Ik ga het aan hem doorgeven! Maar heeft de 2050 wel een element als er geen binnenunit met boiler bij zit? Ik begreep van hem dat hij alleen een buitenunit en de smo40 heeft en de ketel nog heeft voor sww. Mijn eigen element zit ook niet in de buitenunit, maar in de VVMS320.

[Gerbenvl]

Ah zo, nee dan zal de ketel er ook als bijverwarming achter zitten via een open verdeler normaal. Zou vrij makkelijk zichtbaar moeten zijn.

Met wat voor afgifte systeem wordt er gewerkt? En welke stooklijn wordt er gebruikt? Als dat allemaal richting hogere temperaturen gaat is het misschien nog wel te snappen, anders niet zo.

[G-addict]

Gerbenvl schreef op maandag 30 september 2024 @ 07:53:
Met wat voor afgifte systeem wordt er gewerkt? En welke stooklijn wordt er gebruikt? Als dat allemaal richting hogere temperaturen gaat is het misschien nog wel te snappen, anders niet zo.

In eerdere posts staat vloerverwarming beneden, lt radiatoren boven en een aanvoertemperatuur van 40⁰C. Concrete gegevens omtrent de woning ontbreken, behalve dat het een jaren 50 tweekapper is, kleiner dan de woning van Aziraphale. De woning is gerenoveerd en geïsoleerd door de eigenaar die zelf aannemer is.

[mvrooij]

Sunri5e schreef op zondag 29 september 2024 @ 17:35:
Overmorgen start ons nieuwe dynamische contract bij Tibber. Zou smart price adaption aanzetten echt nut hebben zonder in te leveren op comfort?

Hier vorig jaar al ingeschakeld met betrekking tot verwarming op comfort en mate van invloed op altijd 8 of 10 gehad. Ons huis is erg goed geïsoleerd dus ik merk niet dat ik inlever op comfort. Tevens is het zo dat hij er "slim" mee omgaat dus op moment dat stroom heel erg goedkoop is laat hij hem gewoon wat harder draaien zodat er dus meer warmte in de vloer komt. Op moment dat het heel duur is gaat hij of uit of naar de laagste stand net wat hij berekend heeft op basis van de gemiddelde buiten temperatuur PLUS wat het weer de komende uren/dagen gaat doen natuurlijk. Weerregeling staat bij mij namelijk ook aan op factor 8.

Het verbruik van mijn WP is sinds ik deze 2 functies aan heb en sinds deze goed werken met de laatste updates flink gezakt. Ik ben er uiterst blij mee.

Mijn WP incl. SMO S40 waar 2 pompen opzitten verbruikt gemiddeld 3300kWh per jaar. Dit is incl. koelen in de zomer wat ik erg actief doe. Binnen temperatuur op 21,5 graden in alle ruimtes. (Geen warmwater, enkel verwarming).

[ Voor 9% gewijzigd door mvrooij op 30-09-2024 10:41 ]

[G-addict]

mvrooij schreef op maandag 30 september 2024 @ 10:37:
[...]
Het verbruik van mijn WP is sinds ik deze 2 functies aan heb en sinds deze goed werken met de laatste updates flink gezakt. Ik ben er uiterst blij mee.

Het verbruik of de kosten? Het lijkt mij namelijk dat je wel wat meer gaat verbruiken maar op goedkopere momenten.

[G-addict]

mvrooij schreef op maandag 30 september 2024 @ 10:37:
[...]


Mijn WP incl. SMO S40 waar 2 pompen opzitten verbruikt gemiddeld 3300kWh per jaar. Dit is incl. koelen in de zomer wat ik erg actief doe. Binnen temperatuur op 21,5 graden in alle ruimtes. (Geen warmwater, enkel verwarming).

Poeh, hier tot nu toe 623 kWh voor 2024. Verwarmen, koelen en SWW.

[mvrooij]

G-addict schreef op maandag 30 september 2024 @ 11:26:
[...]


Het verbruik of de kosten? Het lijkt mij namelijk dat je wel wat meer gaat verbruiken maar op goedkopere momenten.

Het is natuurlijk vooral de kosten, maar verbruik is ook wat gezakt maar dat kan ook goed komen doordat ik zelf nog ben gaan finetunen met mijn vloer verdelers en stooklijn.

[mvrooij]

G-addict schreef op maandag 30 september 2024 @ 11:27:
[...]


Poeh, hier tot nu toe 623 kWh voor 2024. Verwarmen, koelen en SWW.

Heel knap, vraag me werkelijk af hoe je dat voor elkaar krijgt want volgens mij zitten de meeste hier vele malen hoger zelfs dan mij als ik het dag verbruik vaak lees hier in verhalen in de winter.

Of je moet met 18 graden binnen zitten en met 30 graden water douchen haha.

[G-addict]

mvrooij schreef op maandag 30 september 2024 @ 12:03:
[...]


Heel knap, vraag me werkelijk af hoe je dat voor elkaar krijgt want volgens mij zitten de meeste hier vele malen hoger zelfs dan mij als ik het dag verbruik vaak lees hier in verhalen in de winter.

Of je moet met 18 graden binnen zitten en met 30 graden water douchen haha.

Relatief kleine nieuwbouwwoning, 75m2 verwarmde oppervlakte. Behoorlijk goed geïsoleerd en er is veel aandacht besteed aan luchtdicht bouwen. De blowerdoortest gaf een waarde die ver onder de nieuwbouw eis ligt (qv10=0,35 dm3.s-1 .m2) . Veel glas op zuid, dus elk zonnestraaltje warmt de woning extra op. setpoint verwarming altijd 20,5 graden, warm water 180 liter 42 graden. We zijn met z'n 2en en douchen met een waterbesparende douchekop van <5l/min.

[ Voor 18% gewijzigd door G-addict op 30-09-2024 13:55 ]

[Sunri5e]

Henielma schreef op zondag 29 september 2024 @ 20:54:
[...]

Wanneer je de invloed van de smart energy setting op 1 zet merken we er hier in het comfort niets van. Wel zie je iets van effect wanneer je naar de grafieken kijkt. De T berekent van de water aanvoer temperatuur (Ta) daalt dan een paar tienden van graden. Dat voelen we hier niet.

Ik heb net even zitten kijken in het systeem (morgen gaat mijn Tibber contact in) en ik kan de mate van effect van de verwarming instellen van 1 tot 10 (heb hem nu op 5 staan) en het warme water van 1 tot 4 (heb hem nu op 4 staan). Wij hebben een boilervat voor het warme water gaan van 400 liter en een buffervat voor de verwarming van 200 liter. Wat raden jullie aan om in te stellen?

Voor warm water de invloed op maximaal (4) lijkt me sowieso geen probleem omdat hij dan waarschijnlijk 's nachts bij lage tarieven op gaat warmen en 's ochtends als wij zelf altijd douchen we dan het warme water hebben. Of heb ik dat mis?

Ik zit vooral met de instelling van de verwarming wat we hierin het beste kunnen doen.

[ Voor 17% gewijzigd door Sunri5e op 30-09-2024 19:18 ]

[Henielma]

Ik zou het zo even aanzien en dan aanpassen als het niet bevalt. Die instelling voor de invloed op verwarming staat hier maar op 1. Maar als je vloerverwarming hebt kan die best wat hoger staan lijkt me.

[Sunri5e]

Henielma schreef op maandag 30 september 2024 @ 22:40:
Ik zou het zo even aanzien en dan aanpassen als het niet bevalt. Die instelling voor de invloed op verwarming staat hier maar op 1. Maar als je vloerverwarming hebt kan die best wat hoger staan lijkt me.

Ons volledige huis is voorzien van vloerverwarming. Echter hebben we geen nieuwe huis (jaren 30). Deze is vrijstaand en goed nageisoleerd.

[G-addict]

Is iedereen inmiddels probleemloos over van myupway naar uplink? Zo heet het tenminste bij mitsubishi, wellicht dat nibe een iets andere naam hanteert. Ik kreeg begin vorige maand een mail dat myupway met pensioen gaat en dat het niet meer functioneert, sinds vandaag lijkt het idd offline. Ik draai nog op software 9350R6

[LangeFries]

@G-addict Ja, ik heb niks te klagen. De warmtemeterstanden zijn er ook weer. Je kunt zelfs in de app je programma zien en met abo wijzigen.

[berry76]

Sunri5e schreef op zondag 29 september 2024 @ 17:35:
Overmorgen start ons nieuwe dynamische contract bij Tibber. Zou smart price adaption aanzetten echt nut hebben zonder in te leveren op comfort?

Als je enkel op comfort/groot draait, dan zal de wp ook op de dure uren tapwater verwarmen. De vraag is of je dit wilt bij dynamische energieprijzen.

Ik heb zelf ook Tibber , er zou in 2025 ook een soort grid rewards komen voor Smart warmtepompen. Zoals de Nibe met smart price adaption.

[jurgen purgen]

hrv schreef op zondag 29 september 2024 @ 15:41:
Hallo allemaal,

Binnenkort krijg (nou ja krijgen...) ik een S2125-12 en een SMO S40.
De SMO S40 kan met CT klemmen meten of er te veel van de hoofdaansluiting gebruikt wordt en de stroom voor warm water of buitenunit beperken.

Weten jullie of het ook mogelijk is om te detecteren dat er teruggeleverd wordt en die stroom inzetten om de boiler te stoken?

De CT klemmen dienen alleen als loadbalancing. Omdat je een S- serie aansturing hebt kan je idd viamodbus een koppeling maken met de omvormer. Zo heb ik het aangesloten met een Solaredge omvormer, het lukte me toendertijd niet met het oudere type Growatt omvormer.

Mocht je met modbus geen ervaring mee hebben en bv wel een kWh-meter op je zonnepanelen omvormer en/of WP hebben dan kan je via de pulsetellers BE6 en BE7 het verbruik vd de WP en de teruglevering uit de zonnepanelen laten loggen door de WP.
Op basis van deze data kan je de WP instellen wat je verwacht. Dus bij teruglevring en SWW-vraag zal de WP op zonnestroom het water verwarmen. ook kan er op zonnestroom de woning verwarmd worden
beknopt overzicht

[G-addict]

Tja, ook hier is het stookseizoen officieel gestart...

[Aziraphale]

Welke grens houden jullie aan waarboven de warmtepomp niet mag starten? Ik heb hem nu op 12 staan, maar gevoelsmatig is dat wat laag.

[mvrooij]

Aziraphale schreef op donderdag 3 oktober 2024 @ 19:05:
Welke grens houden jullie aan waarboven de warmtepomp niet mag starten? Ik heb hem nu op 12 staan, maar gevoelsmatig is dat wat laag.

Ik had ook 12 maar heb ik in de zomer gedaan. Hier koelde het 2de week September toen het die week zo fris was teveel af maar ik was toen met vakantie dus heb ik hem daarna naar de standaard waarde van Nibe gezet (17). Dit bleek afgelopen dagen/week weer teveel van 't goede waardoor ik hem nu naar 15 gezet heb. Het lijkt tot nu toe goed te gaan, constant 21,5 gemiddeld in alle ruimtes. Soms 21,3 en soms 21,9 als de zon schijnt.

Ik ga het nu zo even aankijken!

[wickydude]

Wat voor parameter is dat?

[jsdejong]

Nieuw hier, maar hopelijk kunnen jullie me helpen met mijn Nibe vraag. We hebben een AMS 10-16 met Nibe SMO40. Het systeem is 4 jaar geleden aangesloten op al aanwezige oude radiatoren en vloerverwarming. Op zich werkt het, maar de fijnafstelling lukt niet geod. De installateur heeft het merk maar zo'n 6 maanden gevoerd en is er nooit bedreven in geworden...

Het probleem is nu dat de graadminuten alsmaar hoog blijven en de warmtepomp desondanks alsmaar warmte blijft toevoegen.

Hier een snapshot van de waarden (met Lilygo in Home Assistant).

De sprong in retour temp komt door verplaatsen van de sensor van direct voor de HBS naar de retour leiding van het verwarmingsysteem.

Charge pump staat op automatisch (minimaal 20%). Met intermittent werkte het ook niet goed.

Factor ruimtesensor heb ik op 5 staan, maar ook dan gaan de graadminuten niet omlaag.

Heeft iemand een gedachte hierover?

[Aziraphale]

mvrooij schreef op donderdag 3 oktober 2024 @ 19:19:
[...]


Ik had ook 12 maar heb ik in de zomer gedaan. Hier koelde het 2de week September toen het die week zo fris was teveel af maar ik was toen met vakantie dus heb ik hem daarna naar de standaard waarde van Nibe gezet (17). Dit bleek afgelopen dagen/week weer teveel van 't goede waardoor ik hem nu naar 15 gezet heb. Het lijkt tot nu toe goed te gaan, constant 21,5 gemiddeld in alle ruimtes. Soms 21,3 en soms 21,9 als de zon schijnt.

Ik ga het nu zo even aankijken!

Ik vind het nu dus ook wat teveel afkoelen, maar in het voorjaar deed hij het dan weer prima met 12. Misschien dat dat te maken had met voldoende buffer in de vloer? Ik ga hem ook wat omhoog zetten en kijken wat er gebeurt.

[rusman]

Aziraphale schreef op donderdag 3 oktober 2024 @ 19:05:
Welke grens houden jullie aan waarboven de warmtepomp niet mag starten? Ik heb hem nu op 12 staan, maar gevoelsmatig is dat wat laag.

Bij mij staat hij op 16. Vrijstaand, begrane grond 100m2 vloerverwarming, boven radiatoren maar die doen niks. Ik vind het wel lekker als het minimaal 21 graden in huis is. Hij schommelt meestel tussen de 20.8 en 21.5.

[wickydude]

jsdejong schreef op donderdag 3 oktober 2024 @ 19:47:
Nieuw hier, maar hopelijk kunnen jullie me helpen met mijn Nibe vraag. We hebben een AMS 10-16 met Nibe SMO40. Het systeem is 4 jaar geleden aangesloten op al aanwezige oude radiatoren en vloerverwarming. Op zich werkt het, maar de fijnafstelling lukt niet geod. De installateur heeft het merk maar zo'n 6 maanden gevoerd en is er nooit bedreven in geworden...

Het probleem is nu dat de graadminuten alsmaar hoog blijven en de warmtepomp desondanks alsmaar warmte blijft toevoegen.

Hier een snapshot van de waarden (met Lilygo in Home Assistant).

De sprong in retour temp komt door verplaatsen van de sensor van direct voor de HBS naar de retour leiding van het verwarmingsysteem.

Charge pump staat op automatisch (minimaal 20%). Met intermittent werkte het ook niet goed.

Factor ruimtesensor heb ik op 5 staan, maar ook dan gaan de graadminuten niet omlaag.

Heeft iemand een gedachte hierover?

[Afbeelding]

Klopt die graadminuten grafiek wel? Als die op 100 blijft staan zouden die andere grafieken niet op en neer moeten gaan.
Wat zie je op de unit zelf gebeuren?

[LangeFries]

Het lijkt, of hij alleen maar warm water in de boiler denkt te maken. Daarom loopt de temperatuur ook zo op.

[dvdhaar]

Graadminuten zouden steeds negatiever moeten worden. Start meestal bij -60.

Graadminuten worden berekend door berekende aanvoertemperatuur tov actuele aanvoertemperatuur. De berekende aanvoertemperatuur is van meerdere factoren afhankelijk. O.a. van je stooklijn, buitentemperatuur en evt andere invloeden zoals dynamische energieprijzen, weerregeling etc.

Ik ben niet bekend met de SMO40 alleen met de SMOS40 maar volgens mij is veel hetzelfde.

Heb je ook een grafiek met de berekende aanvoertemperatuur erin?

En heb je een driewegklep voor de boiler/verwarming?

[Dinjesk]

Aziraphale schreef op donderdag 3 oktober 2024 @ 19:05:
Welke grens houden jullie aan waarboven de warmtepomp niet mag starten? Ik heb hem nu op 12 staan, maar gevoelsmatig is dat wat laag.

Hier staat hij op 14 sinds begin zomer. Ik twijfel om hem nog weer terug te zetten maar 15. Soms koelt hij net teveel af met bewolkt weer.

[Karp]

Welke instelling is dat?

Hij staat hier op iets van -6, en gaan we zo richting de winter opvoeren naar -4 misschien?

[Aziraphale]

@Karp Dat is een instelling in (bij de VVM S320) menu 7.1.10, dus het installateursmenu. Hij bepaalt boven welke buitentemperatuur de warmtepomp niet meer mag verwarmen.

[mvrooij]

Dinjesk schreef op vrijdag 4 oktober 2024 @ 09:33:
[...]

Hier staat hij op 14 sinds begin zomer. Ik twijfel om hem nog weer terug te zetten maar 15. Soms koelt hij net teveel af met bewolkt weer.

Dit probleem had ik ook, het is even spelen maar bij mij lijkt 15 graden nu perfect. De juiste stooklijn heb ik vorig jaar gemaakt en die lijkt ook werkelijk top te werken want het blijft bij mijn huis nu constant tussen de 21,2 en 21,9 graden. Hangt natuurlijk vooral ook af van de zon en wind (Vrijstaand huis met beneden 140m2 vloeroppervlakte en boven nog eens 100 +/-). Boven doet hij bijna niks, enkel overloop en 1 hobby ruimte.

[Aziraphale]

De stooklijn bij mij is dan weer een dingetje, ook door de grote ramen en de zon. Ik had hem op een gegeven moment op 4/-4 staan, maar ben nu eerst maar weer naar 4/0 gegaan om de vloer wat te laten bufferen. Maar eens kijken of hij daarna weer iets omlaag kan.

[mvrooij]

Aziraphale schreef op vrijdag 4 oktober 2024 @ 14:12:
De stooklijn bij mij is dan weer een dingetje, ook door de grote ramen en de zon. Ik had hem op een gegeven moment op 4/-4 staan, maar ben nu eerst maar weer naar 4/0 gegaan om de vloer wat te laten bufferen. Maar eens kijken of hij daarna weer iets omlaag kan.

Ik ben vorig jaar echt mijn eigen stooklijn gaan maken, ik had namelijk het probleem dat bij buiten temperaturen van gemiddeld 10 graden dat het net iets te fris was binnen maar bij 0 graden het weer net iets te warm was.

Heb dit nu met mijn eigen stooklijn beter kunnen fine tunen. Vorige winter was het erg stabiel van November tot en met Maart.

Aanvoertemp bij -10 heb ik 35 Graden
Aanvoertemp bij 0 heb ik 30 graden
Aanvoertemp bij +10 heb ik 26 graden

[ Voor 7% gewijzigd door mvrooij op 04-10-2024 14:53 ]

[G-addict]

Hier ook een eigen stooklijn, kreeg heb met de presets ook niet helemaal naar mijn zin. Heb daarbij nog een factor verwarming 0,3 zodat de stooklijn nog een klein beetje wordt beinvloed als de kamertemperatuur te hoog of te laag is.

[ Voor 90% gewijzigd door G-addict op 04-10-2024 16:23 ]

[Dinjesk]

mvrooij schreef op vrijdag 4 oktober 2024 @ 12:14:
[...]


Dit probleem had ik ook, het is even spelen maar bij mij lijkt 15 graden nu perfect. De juiste stooklijn heb ik vorig jaar gemaakt en die lijkt ook werkelijk top te werken want het blijft bij mijn huis nu constant tussen de 21,2 en 21,9 graden. Hangt natuurlijk vooral ook af van de zon en wind (Vrijstaand huis met beneden 140m2 vloeroppervlakte en boven nog eens 100 +/-). Boven doet hij bijna niks, enkel overloop en 1 hobby ruimte.

Zal hem ook eens naar 15 gooien.

mvrooij schreef op vrijdag 4 oktober 2024 @ 14:48:
[...]


Ik ben vorig jaar echt mijn eigen stooklijn gaan maken, ik had namelijk het probleem dat bij buiten temperaturen van gemiddeld 10 graden dat het net iets te fris was binnen maar bij 0 graden het weer net iets te warm was.

Heb dit nu met mijn eigen stooklijn beter kunnen fine tunen. Vorige winter was het erg stabiel van November tot en met Maart.

Aanvoertemp bij -10 heb ik 35 Graden
Aanvoertemp bij 0 heb ik 30 graden
Aanvoertemp bij +10 heb ik 26 graden

Hier ook eigen stooklijn met nagenoeg hetzelfde. Alleen 31 op 0

[mvrooij]

Dinjesk schreef op vrijdag 4 oktober 2024 @ 16:04:
[...]


Zal hem ook eens naar 15 gooien.


[...]


Hier ook eigen stooklijn met nagenoeg hetzelfde. Alleen 31 op 0

Top. Dit is inderdaad fine tunen per woning natuurlijk. Mijn woning (250m2 +/- woonoppervlakte) is 10 jaar oud met toen de beste isolatie maar dit is natuurlijk weer heel anders dan bijv. een tussenwoning van 2/3 jaar oud.

Tevens staat mijn buitenunit bijna 20 meter van mijn woning af. Deze is met speciale geïsoleerde leidingen aangesloten (liggen 80cm in de grond). Ook hier heb ik natuurlijk iets verlies, of te wel bij iedereen is dit verschillend maar je eigen stooklijn is hier ideaal voor om de beste setting te vinden vind ik.

Ik ga nu de 3de winter in en ieder jaar krijg ik hem beter draaiend (Winter verwarmen en zomer koelen).

[Henkje.doc]

Hier sinds begin deze week is de WP ook druk bezig, alleen niet op een manier die volgens mij de bedoeling is.
Temperatuur in huis is 22,5 graden en counting en thermostaat staat op 18 graden.
Inmiddels al een aantal malen een installateur langsgeweest omzaken in te stellen en aan te passen, maar de problemen blijven.

Via de SMO 20 al gekeken naar dingen zoals de stooklijn en grademeter, maar daar angstvallig afgebleven.

Ik zou verwachten dat als het in huis meer dan 18 graden is dan hij dan niet blijft verwarmen tot over de 22,5 graden (vorige week was het zelfs over de 23 graden).

Begreep dat de temperatuur altijd 18 graden moet zijn in tegenstelling tot bij de oude CV, maar meer dan 20 graden zou ik toch niet als prettig ervaren.

[ Voor 11% gewijzigd door Henkje.doc op 04-10-2024 18:57 ]

[DIY]

@Henkje.doc lees je even in hoe de regeling van een (Nibe) warmtepomp en WAR werkt. Er zijn verschillende topics over en ook in dit topic is het uitgebreid behandeld.

Het klopt inderdaad dat je doorgaans 24/7 dezelfde temperatuur in huis hebt omdat een warmtepomp dan het efficiëntste werkt.

De stooklijn is essentieel. Het setpoint bijzaak, want je hebt een temperatuursensor en geen thermostaat die zoals bij een cv de het verwarmen stopt. Stel de temperatuur dus in op je wat je wil hebben en pas de stooklijn aan tot hij niet meer doorschiet.

Bij jou zal je stooklijn nog veel te hoog staan (9 ofzo). De meeste hier zitten op 4, 5 of 6. Zeer goed geïsoleerde huizen nog lager en slecht geïsoleerde soms wat hoger. Je zult moeten gaan experimenteren om de goede instelling te vinden, dat gaat een installateur niet voor je doen.

mvrooij schreef op donderdag 3 oktober 2024 @ 19:19:
[...]
Ik had ook 12 maar heb ik in de zomer gedaan. Hier koelde het 2de week September toen het die week zo fris was teveel af maar ik was toen met vakantie dus heb ik hem daarna naar de standaard waarde van Nibe gezet (17). Dit bleek afgelopen dagen/week weer teveel van 't goede waardoor ik hem nu naar 15 gezet heb. Het lijkt tot nu toe goed te gaan, constant 21,5 gemiddeld in alle ruimtes. Soms 21,3 en soms 21,9 als de zon schijnt.

Ik ga het nu zo even aankijken!

Hier stop verwarmen op 13 met filtertijd 36 uur. Als je de filtertijd hoog hebt staan kan het te lang duren voor hij gaat verwarmen/koelen.

[ Voor 52% gewijzigd door DIY op 04-10-2024 19:45 ]

[Henkje.doc]

DIY schreef op vrijdag 4 oktober 2024 @ 19:19:
@Henkje.doc lees je even in hoe de regeling van een (Nibe) warmtepomp en WAR werkt. Er zijn verschillende topics over en ook in dit topic is het uitgebreid behandeld.

Het klopt inderdaad dat je doorgaans 24/7 dezelfde temperatuur in huis hebt omdat een warmtepomp dan het efficiëntste werkt.

De stooklijn is essentieel. Het setpoint bijzaak, want je hebt een temperatuursensor en geen thermostaat die zoals bij een cv de het verwarmen stopt. Stel de temperatuur dus in op je wat je wil hebben en pas de stooklijn aan tot hij niet meer doorschiet.

Bij jou zal je stooklijn nog veel te hoog staan (9 ofzo). De meeste hier zitten op 4, 5 of 6. Zeer goed geïsoleerde huizen nog lager en slecht geïsoleerde soms wat hoger. Je zult moeten gaan experimenteren om de goede instelling te vinden, dat gaat een installateur niet voor je doen.


[...]

Heb deze setting nagekeken en de curve stond op 15.
Dat leek me een stuk hoger dan de 9 wat dus blijkbaar al hoog was

Ben daar nu mee aan het stoeien en heb de setting naar 5 gezet om te kijken of dat helpt.
Huis is afgelopen zomer geisoleerd.
Goed om te weten dat de installateur dat niet doet. Dat had hij er niet zo bij vertelt.

[DIY]

Kijk dat is een goed begin. Nu een dag wachten om te kijken wat de ruimtetemperatuur doet. Ik heb eens gepost hoe je de stooklijn kan afstellen, dat is een goede start: DIY in "NIBE L/W warmtepomp optimalisatie" en
DIY in "NIBE L/W warmtepomp optimalisatie"


Veel installateurs vinden het lastig een goede basis instelling mee te geven en de gebruiker uit te leggen wat hij moet doen om deze verder te verfijnen. Dus beginnen ze er niet over.

Je zal ook merken dat het best wat tijd (en verschillende buitentemperaturen) kost om de juiste setting te vinden om je warmtepomp echt goed te laten draaien en daar kan dit topic je goed bij helpen.

[ Voor 44% gewijzigd door DIY op 04-10-2024 21:48 ]

[Benjamin1]

mvrooij schreef op maandag 30 september 2024 @ 10:37:
[...]


Hier vorig jaar al ingeschakeld met betrekking tot verwarming op comfort en mate van invloed op altijd 8 of 10 gehad. Ons huis is erg goed geïsoleerd dus ik merk niet dat ik inlever op comfort. Tevens is het zo dat hij er "slim" mee omgaat dus op moment dat stroom heel erg goedkoop is laat hij hem gewoon wat harder draaien zodat er dus meer warmte in de vloer komt. Op moment dat het heel duur is gaat hij of uit of naar de laagste stand net wat hij berekend heeft op basis van de gemiddelde buiten temperatuur PLUS wat het weer de komende uren/dagen gaat doen natuurlijk. Weerregeling staat bij mij namelijk ook aan op factor 8.

Het verbruik van mijn WP is sinds ik deze 2 functies aan heb en sinds deze goed werken met de laatste updates flink gezakt. Ik ben er uiterst blij mee.

Mijn WP incl. SMO S40 waar 2 pompen opzitten verbruikt gemiddeld 3300kWh per jaar. Dit is incl. koelen in de zomer wat ik erg actief doe. Binnen temperatuur op 21,5 graden in alle ruimtes. (Geen warmwater, enkel verwarming).

Ik begrijp hieruit dat Smart Price Adaption samen te gebruiken is met de weerregeling?

Ik heb al een maand of 2, 3 dat mijn weerregeling niet werkt en niks binnenkrijgt...
Ik ging ervanuit dat dit komt omdat ik SMA aan heb staan maar uit je quote begrijp ik dat dit niet het geval is...
Wat ik ook doe, ik krijg de weeregeling niet aan
de gang.
Iemand tips of suggesties?

[Sunri5e]

Knowbody schreef op maandag 24 oktober 2022 @ 22:26:
[...]

Wat hier bepalende factoren zijn:

De Stooklijn, en de waarden bij instelling auto modus: stop verwarming en filtertijd.

Lage stooklijn (2), dan kan de stop verwarming op 17 graden blijven, filtertijd 24h.


Edit in NL zie je vaak een filtertijd van 2hr. Hier valt echt mee te spelen.

Hier wil ik even op inhaken. Ik heb zelf nooit naar deze instelling gekeken. Dit staat bij ons standaard ingesteld:



Overal ligt hier vloerverwarming in huis. Wat wij merken is dat de temperatuur in huis altijd wel klopt met wat de thermostaat aan geeft. Is het verstandig om hier iets aan te veranderen in onze situatie? Of gewoon laten staan? Wat we wel merken is dat als de zon gaat schijnen de temperatuur in huis heel snel oploopt.

[ Voor 18% gewijzigd door Sunri5e op 06-10-2024 12:01 ]

[DIY]

@Sunri5e Als je wil dat de warmtepomp nog gaat verwarmen bij 23 graden buitentemp, staat hij goed Zo niet, zou ik die veel lager zetten (13-16). Dan loopt de ruimtetemperatuur bij zon waarschijnlijk wat minder op.

Met de filtertijd op 0 gaat de warmtepomp direct verwarmen zodra de temp onder de ingestelde temp zakt. Persoonlijk vind ik dat te vlot in het tussenseizoen, wanneer het snachts wat frisser word, maar overdag de zon nog erg sterk is. Hier staat de filtertijd op 36 uur, maar als je huis snel afkoelt is dat misschien te lang.

Heb je de bijverwarming nog nodig boven 0? Ik zou dit zo laag zetten als jou situatie toelaat om te voorkomen dat het element te vroeg bijspringt.

[wickydude]

Als je ruimteinstelling op 20 staat gaat ie toch niet tot 23 graden door...
Bijverwarming kan waarschijnlijk wel lager, tot je merkt dat het niet warm genoeg meer wordt omdat de WP het niet aankan.

En filteren staat bij mij op de standaard 2u. filteren over langere periodes kan m.i. alleen bij heel goed geisoleerde huizen.
Vorige week 's nachts net onder het vriespunt en overdag 16 graden. gemiddeld 8 graden, maar dan houdt ie bij mij de temperatuur 's nachts niet constant. Wat wel het meest efficient werkt. en het meest comfortabel is.

Oftewel uitproberen.

[G-addict]

wickydude schreef op maandag 7 oktober 2024 @ 13:04:
Als je ruimteinstelling op 20 staat gaat ie toch niet tot 23 graden door...

Toch wel want de nibe regeling volgt gewoon de stooklijn. Eventueel wordt de stooklijn beinvloed door de afwijking van de gewenste ruimtetemperatuur als de parameter factor verwarming niet op 0 staat.

[wickydude]

Stooklijn zal bij 20 graden beginnen, dacht ik.