Financiële onafhankelijkheid - Deel 5

[Deveon]

Sport_Life schreef op maandag 6 november 2023 @ 09:10:
[...]

Na 20 jaar heeft de inflatie een behoorlijk deel van de hypotheek lasten gecompenseerd.
Daarnaast als je al 5-10 jaar een woning hebt voordat de kinderen komen dan zal dat hypotheek deel ook zijn afgelost als de oudste 20-25 is.

Daar zit alleen wel de aanname in dat je het huis zonder kinderen gelijk is aan het huis wat je nodig hebt met pubers. Je woont dan 20-25 jaar in het grootste huis wat je nodig hebt.

[Sport_Life]

Deveon schreef op maandag 6 november 2023 @ 09:16:
[...]

Daar zit alleen wel de aanname in dat je het huis zonder kinderen gelijk is aan het huis wat je nodig hebt met pubers. Je woont dan 20-25 jaar in het grootste huis wat je nodig hebt.

Daarom benoem ik ook specifiek dat hypotheek deel van de eerste woning dat is afgelost. Laat dat ongeveer de 50-75% zijn van de totale hypotheeklasten. (Als in je schuift door van 500k naar 625-750k).

[Rubbergrover1]

Deveon schreef op maandag 6 november 2023 @ 09:01:
[...]

Helemaal eens hoor, maar je kan natuurlijk ook pas na de studie bepalen hoe je samen die schuld gaat oppakken. Dat geeft ook wat minder het gevoel van een bodemloze put en aan de andere kant geeft het in je eigen financiën wat ruimte om dat vooruit te schuiven. Één keer 20k overmaken geeft waarschijnlijk ook een hele andere indruk dan 50 maanden 400 euro.

Ik denk dat die methode juist de drempel om te veel te lenen kan verlagen. Je kunt bijna 900 euro per maand lenen. Als je naast je naast de basisbeurs en een baantje nog bv 500 euro nodig hebt om op een budget van te leven, en dit moet lenen, dan is de stap om als lening in plaats van 500 euro bv 600 of 700 euro te gaan lenen, om minder op je budget te moeten letten, niet zo groot. Maar als je als ouders al bv die 500 euro zou geven, dan is de stap om extra te lenen veel groter. En ook als je minder zou bijdragen, dan is de stap van bijvoorbeeld 100 euro lenen naar 200 euro lenen veel groter dan de stap van 500 naar 600 euro.

Daarom ben ik meer voorstander van die 50 maanden 400 euro in plaats van in één keer 20k overmaken.

[Rubbergrover1]

Deveon schreef op maandag 6 november 2023 @ 09:16:
[...]

Daar zit alleen wel de aanname in dat je het huis zonder kinderen gelijk is aan het huis wat je nodig hebt met pubers. Je woont dan 20-25 jaar in het grootste huis wat je nodig hebt.

Ik ga er inderdaad vanuit dat je niet meteen op de dag dat de kinderen het huis uit zijn verhuist naar een kleiner huis. Dus dat je in de eerste studiejaren nog de lasten hebt van de grote "puberwoning".

Maar ik denk niet dat je daar 20-25 zou hoeven te wonen. Die snap ik even niet.

[Deveon]

Rubbergrover1 schreef op maandag 6 november 2023 @ 09:36:
[...]

Ik ga er inderdaad vanuit dat je niet meteen op de dag dat de kinderen het huis uit zijn verhuist naar een kleiner huis. Dus dat je in de eerste studiejaren nog de lasten hebt van de grote "puberwoning".

Maar ik denk niet dat je daar 20-25 zou hoeven te wonen. Die snap ik even niet.

5 jaar voor de kinderen, 5 jaar naar de kinderen, eventueel meerdere kinderen. Natuurlijk kan je de overwaarde bij een verhuizing meenemen maar vermoed dat bijna altijd gebruikt wordt om de "puberwoning" te financieren of om te verbouwen. Vervolgens krijg je na 15-20 jaar ook zelfs bij nieuwbouw te maken met onderhoud.

[Rubbergrover1]

Deveon schreef op maandag 6 november 2023 @ 09:54:
[...]

5 jaar voor de kinderen, 5 jaar naar de kinderen, eventueel meerdere kinderen. Natuurlijk kan je de overwaarde bij een verhuizing meenemen maar vermoed dat bijna altijd gebruikt wordt om de "puberwoning" te financieren of om te verbouwen. Vervolgens krijg je na 15-20 jaar ook zelfs bij nieuwbouw te maken met onderhoud.

Ik denk dat tegenwoordig niet veel mensen al vóórdat ze aan kinderen beginnen de mogelijkheid hebben om een woning te kopen die zo groot is dat je daar ook met puberkinderen lekker kunt leven. Of anders gezegd, ik denk dat niet veel mensen op een gegeven moment de woning waarin ze als stelletje woonden, wel ontgroeien. En dat ze ergens zo grofweg eind basisschool/begin middelbare school eens naar een grotere woning gaan kijken. Als de financiële mogelijkheden er zijn en ook de wensen veranderd zijn. (Dat kan niet alleen in woonruimte zijn, maar kan bijvoorbeeld ook betekenen dichter in de buurt van een stad met middelbare school in plaats van in een dorp waar alleen een basisschool is.) Vandaar dat ik eerder denk dat je een jaar of 15 in die 'duurste' woning woont. En daarna eventueel weer wat goedkoper kunt gaan wonen.

Als je 5 jaar voor de kinderen je eerste "goedkoopste" koopwoning koopt, dan blijft die hypotheek doorlopen tot je jongste kind 25 jaar is. Als je nadien nog een keer (of vaker) verhuist naar een duurdere woning, dan blijft die extra hypotheek (bij 30 jaar) nog wat langer doorlopen. Op het moment dat je kinderen gaan studeren, zit je in dit scenario dus met al de stukjes hypotheek, zonder dat er al een deel afgelopen is. (En inderdaad heb je uiteraard ook te maken met onderhoud.) Vandaar dat die studiejaren niet echt overlap hebben met de jaren waarin je lekker lage lasten hebt.

[Sport_Life]

Ik zie om mij heen dat veel van mijn generatie (in de leeftijd 30-40) inmiddels een starterswoning hebben verkocht voor een grote woning. Met lage rente en overwaarde was dat afgelopen jaren een no brainer voor 'ons'.
Wellicht is dat moment voor een grote groep naar voren geschoven, omdat de kans zich voordeed een grote woning te kopen.

Nu de rente flink gestegen is , en de prijzen nauwelijks gezakt zijn (2022 was absurd, als je dat jaar uit de statistieken haalt dan is er überhaupt geen daling) door de hoge inflatie/loonstijgingen is het nu veel minder interessant geworden om door te stromen.

[ Voor 26% gewijzigd door Sport_Life op 06-11-2023 11:57 ]

[Rubbergrover1]

Sport_Life schreef op maandag 6 november 2023 @ 11:14:
Ik zie om mij heen dat veel van mijn generatie (in de leeftijd 30-40) inmiddels een starterswoning hebben verkocht voor een grote woning. Met lage rente en overwaarde was dat afgelopen jaren een no brainer voor 'ons'.
Wellicht is dat moment voor een grote groep naar voren geschoven, omdat de kans zich voordeed een grote woning te kopen.

Nu de rente flink gestegen is , en de prijzen nauwelijks gezakt zijn (2022 was absurd, als je dat jaar uit de statistieken haalt dan is er überhaupt geen daling) door de hoge inflatie/loonstijgingen is het nu veel minder interessant geworden om door te stromen.

Je beschrijft mooi één van de redenen waarom er de laatste jaren een zo overspannen huizenmarkt was. Waardoor ook het versterkte beeld van een groot tekort aan woningen ontstond.

[KopjeKoffie_21]

Sport_Life schreef op maandag 6 november 2023 @ 11:14:
Ik zie om mij heen dat veel van mijn generatie (in de leeftijd 30-40) inmiddels een starterswoning hebben verkocht voor een grote woning. Met lage rente en overwaarde was dat afgelopen jaren een no brainer voor 'ons'.
Wellicht is dat moment voor een grote groep naar voren geschoven, omdat de kans zich voordeed een grote woning te kopen.

Wat is hier dan het voornaamste verschil tussen een starters en "grote woning".

Zelf zit ik namelijk in de situatie dat ons eerste huis een eengezinswoning is +-120 m2. Ik zie momenteel geen reden om daar te vetrekken als er een kind komt en ben dus wel benieuwd wat de redenen zijn om toch uiteindelijk de overstap te maken. Dit snap ik als je bijvoorbeeld vanuit een appartement komt en er kinderen in het spel komen.

[Rubbergrover1]

KopjeKoffie_21 schreef op maandag 6 november 2023 @ 13:27:
[...]


Wat is hier dan het voornaamste verschil tussen een starters en "grote woning".

Zelf zit ik namelijk in de situatie dat ons eerste huis een eengezinswoning is +-120 m2. Ik zie momenteel geen reden om daar te vetrekken als er een kind komt en ben dus wel benieuwd wat de redenen zijn om toch uiteindelijk de overstap te maken. Dit snap ik als je bijvoorbeeld vanuit een appartement komt en er kinderen in het spel komen.

In veel gevallen is de eerste koopwoning geen 120 m² groot, maar een slag kleiner. Vaak ook een stuk kleiner dan 100 m². Soms gaat het wel om een woning met meer slaapkamers, maar die zijn dan vaak niet zo heel ruim. Ik denk dan bv. aan een woning zoals deze: https://www.funda.nl/koop...367-g-sterringastraat-37/ Een prima woning voor als je een stel bent en je kunt er met drie slaapkamers ook wel met kleine kinderen wonen. Maar met oppervlaktes van 7, 11 en 13 m² zullen de meeste mensen al wel willen verhuizen voordat de kinderen naar de middelbare school gaan.

[Valorian]

KopjeKoffie_21 schreef op maandag 6 november 2023 @ 13:27:
[...]


Wat is hier dan het voornaamste verschil tussen een starters en "grote woning".

Zelf zit ik namelijk in de situatie dat ons eerste huis een eengezinswoning is +-120 m2. Ik zie momenteel geen reden om daar te vetrekken als er een kind komt en ben dus wel benieuwd wat de redenen zijn om toch uiteindelijk de overstap te maken. Dit snap ik als je bijvoorbeeld vanuit een appartement komt en er kinderen in het spel komen.

Ik denk dat het ook een hoop uitmaakt wáár je koopt. Kijk naar een stad als Utrecht, een korte steekproef op Funda leert dat 1/3 van het woningaanbod daar < 75m2 is. Veelal betreft het dan ook nog oude woningen, waardoor er best wat meters 'verloren' gaan aan overloop, hal, onhandige indeling, schouwen en zolders met schuine daken. Bij een jaren 20-30 huis van 75m2 mag je al blij zijn als je een volwaardige badkamer hebt. Eenmaal kinderen wordt dat mensen toch vaak te gortig.

[rube]

Rubbergrover1 schreef op maandag 6 november 2023 @ 09:32:
[...]
Daarom ben ik meer voorstander van die 50 maanden 400 euro in plaats van in één keer 20k overmaken.

Dat is voor jonge mensen die nog niet veel geld hebben sowieso veel beter. Anders heb je kans op de lotterij prijs effect, zeg maar dat na een verbazingwekkend korte tijd alles toch op is ondanks dat het zoveel leek.

Wij gaan uit op dit moment van circa 1200 euro per maand voor kosten van uitwonend studeren. De basis beurs is (op het moment) 439 euro, onze ouderbijdrage 600 euro (wel wat meer dan de 400 euro die jij aangeeft) en wij rekenen dus dat het "tekort" van circa 161 euro per maand bijverdiend zal worden. Dat moet redelijk makkelijk kunnen in weekenden en/of in de zomervakantie.

Vakantie(s) of andere luxere zaken zoals regelmatig uit/eten, dure kleding e.d. zal dan moeten komen uit extra werken. Wij hebben een dringend advies gegeven om echt te proberen om niet te gaan lenen. Eerst inkomen en/of uitgaven aanpassen. Kom je dan nog niet uit, laat het ons weten zodat we mee kunnen kijken/denken.

Overigens ga ik zekerheidshalve maar uit van zeker zo'n 60 maanden ouderbijdrage, 50 maanden is denk ik in veel gevallen wat te kort.

[rube]

Rubbergrover1 schreef op maandag 6 november 2023 @ 11:06:
[...]
Als je 5 jaar voor de kinderen je eerste "goedkoopste" koopwoning koopt, dan blijft die hypotheek doorlopen tot je jongste kind 25 jaar is.

Hierbij ga je er gemakshalve wel vanuit dat je de hypotheek aflost. Er zijn natuurlijk nog steeds veel mensen die, zeker tijdens de periode met de hele lage rente, ervoor gekozen hebben om een (gedeeltelijke) aflossingsvrije hypotheek te nemen.
Zo hebben wij in 2019 voor 50% een aflossingsvrije hypotheek genomen. Aangezien we nog 16 jaar een rente van 1,79% hebben zie ik op dit moment ook geen enkele reden om die vervroeg af te gaan lossen. Uiteraard moet we er wel rekening mee houden dat de rente over 16 jaar flink hoger is, zodat we dan of hogere lasten hebben of alsnog kunnen lossen.

[krazzer]

Hallo allemaal. Ik was hier zo'n 10 jaar geleden ook actief met allemaal wilde F.O. plannen. In de tussentijd is er een hoop gebeurd. Kinderen gekregen, verhuisd, en ik en mijn vrouw zijn allebei ZZP'er geworden.

Eigenlijk was de stap van werken in loondienst naar ZZP'er worden hetgeen wat ik al die tijd wilde. Ik kan de enorme vreugde nog steeds voelen van de rit naar huis op mijn laatste werkdag . Alleen al het niet meer heen en weer moeten rijden was een enorme verademing.

Sinds ik voor mezelf werk is de behoefte om "niet meer te hoeven werken" verdwenen. Dat wil niet zeggen dat ik geen financiële doelen meer heb, want die heb ik nog steeds. Vooral om wat minder afhankelijk te worden van betaalde klussen en wat meer mijn eigen verzonnen projecten te kunnen doen, ongeacht of die nou veel geld opleveren of niet.

Ik benieuwd of hier nog meer ZZP'ers zijn die alsnog een F.O. droom hebben en / of wat hun ervaringen zijn?

[Rubbergrover1]

rube schreef op maandag 6 november 2023 @ 14:59:
[...]

Hierbij ga je er gemakshalve wel vanuit dat je de hypotheek aflost. Er zijn natuurlijk nog steeds veel mensen die, zeker tijdens de periode met de hele lage rente, ervoor gekozen hebben om een (gedeeltelijke) aflossingsvrije hypotheek te nemen.

Die hebben dan dus ook geen verlaging van de woonlasten op het moment dat de kinderen gaan studeren. Wat werd genoemd als argument dat de kosten van studerende kinderen minder impact hebben.

[Rubbergrover1]

rube schreef op maandag 6 november 2023 @ 14:54:
[...]

Dat is voor jonge mensen die nog niet veel geld hebben sowieso veel beter. Anders heb je kans op de lotterij prijs effect, zeg maar dat na een verbazingwekkend korte tijd alles toch op is ondanks dat het zoveel leek.

Het ging niet om het geven van een zak geld, maar om het achteraf in één keer kunnen afbetalen van de DUO schuld.

Wij gaan uit op dit moment van circa 1200 euro per maand voor kosten van uitwonend studeren. De basis beurs is (op het moment) 439 euro, onze ouderbijdrage 600 euro (wel wat meer dan de 400 euro die jij aangeeft) en wij rekenen dus dat het "tekort" van circa 161 euro per maand bijverdiend zal worden. Dat moet redelijk makkelijk kunnen in weekenden en/of in de zomervakantie.

Vakantie(s) of andere luxere zaken zoals regelmatig uit/eten, dure kleding e.d. zal dan moeten komen uit extra werken.

Lijkt enigszins op onze instelling. Maar wij hebben de insteek dat ze niet per definitie zouden moeten werken tijdens de studietijd. Omdat de studie altijd prioriteit moet (kunnen) hebben. Daarom rekenen wij niet bij voorbaat met een tekort, maar gaan we uit van een bedrag waarvoor je ook een basale maaltijd moet kunnen eten. De leuke dingen mogen ze inderdaad zelf voor zorgen.

[HandyLumberjack]

Rubbergrover1 schreef op maandag 6 november 2023 @ 14:02:
[...]

In veel gevallen is de eerste koopwoning geen 120 m² groot, maar een slag kleiner. Vaak ook een stuk kleiner dan 100 m². Soms gaat het wel om een woning met meer slaapkamers, maar die zijn dan vaak niet zo heel ruim. Ik denk dan bv. aan een woning zoals deze: https://www.funda.nl/koop...367-g-sterringastraat-37/ Een prima woning voor als je een stel bent en je kunt er met drie slaapkamers ook wel met kleine kinderen wonen. Maar met oppervlaktes van 7, 11 en 13 m² zullen de meeste mensen al wel willen verhuizen voordat de kinderen naar de middelbare school gaan.

Ze noemen het ook een starterswoning zodat mensen het gevoel hebbende "wooncarriere" te moeten volgen. Dus eerst starterswoning/appartement, dan rijwoning, hoekwoning, twee onder 1 kap en uiteindelijk vrijstaand.

Maar iedere keer dat je zo'n stap maakt ben je een hoop geld kwijt (verhuizen, wat nieuwe meubels, schilderen, notaris, makelaar, overdrachtsbelasting etc etc). Zeker voor degene die al leuk bezig zijn met FO loont het de moeite om te kijken of je veel van die stappen over kan slaan en/of tevreden zijn met een stapje minder als einddoel.

[IvoB2]

HandyLumberjack schreef op maandag 6 november 2023 @ 18:12:
[...]
Maar iedere keer dat je zo'n stap maakt ben je een hoop geld kwijt (verhuizen, wat nieuwe meubels, schilderen, notaris, makelaar, overdrachtsbelasting etc etc). Zeker voor degene die al leuk bezig zijn met FO loont het de moeite om te kijken of je veel van die stappen over kan slaan en/of tevreden zijn met een stapje minder als einddoel.

Je kan uiteraard je woning ook met winst (proberen te) verkopen en daar dan telkens de nieuwe woning van kopen. Wat je daarna overhoudt is een stapje dichter bij FO.
Iedere situatie is anders maar in de loop van mijn relatief langdurige "wooncarrière" heb ik nog nooit een woning met verlies verkocht noch geld moeten opleggen voor de aankoop van de volgende.
Wel niet in Nederland.
Verhuizen gebeurde overigens altijd met behulp van familie en vrienden. Kost dan nauwelijks iets.
Notaris- en eventueel makelaarskosten zitten uiteraard vervat in de verkoop- en aankoopprijs.
Belasting op gerealiseerde meerwaarde verkoop gezinswoning betaal je hier niet wanneer je er minstens 12 maanden zelf gewoond hebt.

[ Voor 16% gewijzigd door IvoB2 op 06-11-2023 18:28 ]

[Magpie]

krazzer schreef op maandag 6 november 2023 @ 15:42:
Hallo allemaal. Ik was hier zo'n 10 jaar geleden ook actief met allemaal wilde F.O. plannen. In de tussentijd is er een hoop gebeurd. Kinderen gekregen, verhuisd, en ik en mijn vrouw zijn allebei ZZP'er geworden.

Eigenlijk was de stap van werken in loondienst naar ZZP'er worden hetgeen wat ik al die tijd wilde. Ik kan de enorme vreugde nog steeds voelen van de rit naar huis op mijn laatste werkdag . Alleen al het niet meer heen en weer moeten rijden was een enorme verademing.

Sinds ik voor mezelf werk is de behoefte om "niet meer te hoeven werken" verdwenen. Dat wil niet zeggen dat ik geen financiële doelen meer heb, want die heb ik nog steeds. Vooral om wat minder afhankelijk te worden van betaalde klussen en wat meer mijn eigen verzonnen projecten te kunnen doen, ongeacht of die nou veel geld opleveren of niet.

Ik benieuwd of hier nog meer ZZP'ers zijn die alsnog een F.O. droom hebben en / of wat hun ervaringen zijn?

Ik durf wel te stellen dat ZZP-en ons weliswaar niet FO heeft gemaakt, maar zeer zeker FMA. En dat laatste is erg belangrijk om niet op elke klus direct ja te moeten zeggen. Nog een paar jaar en ik kan lean de fase naar pensioen overbruggen. Of ik dan RE al ga inzetten vraag ik me af, er is toch wel enige lifestyle inflation ingekropen de afgelopen jaren. Zo gaan we in de kerstvakantie een week op wintersport met gezin, had ik een aantal jaren geleden nooit gedacht. Ik besef de luxe ervan, maar er is wel een realisatie gekomen dat deze momenten goud waard zijn en niet meer terugkomen. Ik word oud haha

[Torgo]

HandyLumberjack schreef op maandag 6 november 2023 @ 18:12:
[...]


Ze noemen het ook een starterswoning zodat mensen het gevoel hebbende "wooncarriere" te moeten volgen. Dus eerst starterswoning/appartement, dan rijwoning, hoekwoning, twee onder 1 kap en uiteindelijk vrijstaand.

Maar iedere keer dat je zo'n stap maakt ben je een hoop geld kwijt (verhuizen, wat nieuwe meubels, schilderen, notaris, makelaar, overdrachtsbelasting etc etc). Zeker voor degene die al leuk bezig zijn met FO loont het de moeite om te kijken of je veel van die stappen over kan slaan en/of tevreden zijn met een stapje minder als einddoel.

Volgens mij is dat echt iets voor buiten de (rand)stad. In de stad is het appartement(je) > rijtjeshuis met tuin(tje) en dan is het wel weer klaar.

Zelf ook van een (koop) appartement (was 23) van 45m2 naar rijtjes woning (165m2, wat vrij groot is, maar gunstige tijd en opkomende buurt) gegaan.

Veel meer woon carrière zit er voor ons niet meer in. Als ik vrijstaand wil wonen moet ik naar de Apollolaan (Amsterdam).

[Sport_Life]

HandyLumberjack schreef op maandag 6 november 2023 @ 18:12:
[...]


Ze noemen het ook een starterswoning zodat mensen het gevoel hebbende "wooncarriere" te moeten volgen. Dus eerst starterswoning/appartement, dan rijwoning, hoekwoning, twee onder 1 kap en uiteindelijk vrijstaand.

Maar iedere keer dat je zo'n stap maakt ben je een hoop geld kwijt (verhuizen, wat nieuwe meubels, schilderen, notaris, makelaar, overdrachtsbelasting etc etc). Zeker voor degene die al leuk bezig zijn met FO loont het de moeite om te kijken of je veel van die stappen over kan slaan en/of tevreden zijn met een stapje minder als einddoel.

Members only:

Alleen zichtbaar voor ingelogde gebruikers. Inloggen

[superkoex9]

Sport_Life schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 00:18:
[...]


***members only***

Voor best veel mensen loopt het natuurlijk ongeveer zo. Heeft de afgelopen jaren ook te maken gehad met dalende rente waardoor de stap omhoog, zeker wanneer je op een gunstige tijd kocht waar de huizenprijzen in een dip zaten, maar beperkt geld kostte. Of zelfs opleverde .
Als je 3 jaar geleden je appartement voor 350 k hebt gekocht met maandlasten van zeg 1300 en je wil nu door naar een rijtje en vrijstaand ben ik bang dat je maandlasten minimaal verdrievoudigen.

FO/FMA heeft bij ons een enorme boost gekregen door het geluk wat we hadden qua timing op de woningmarkt.
Ter illustratie: ons huidige huis zou een tophypotheek opleveren met 2 tot 2,5 k maandlasten. Momenteel zitten we op 750 netto met 250/ 300k aan overwaarde.

[HandyLumberjack]

Hier in de buurt zijn de prijsverschillen tussen huizen een stuk kleiner en sowieso zijn huizen goedkoper dan de randstad, waardoor je als goedbetaalde starter met geld op zak niet verplicht bent om met een 'starterswoning' te beginnen. (Al is dit nu wel een stuk lastiger dan een paar jaar terug).

Wij hebben destijds gelijk een woning gekocht die op de lange termijn geschikt was voor onze wensen, en daar heb ik geen moment spijt van gehad.

Aanschaf van de woning is voor veel mensen de grootste uitgave die er gedaan wordt in hun leven, hierin de slimme keuzes maken maakt echt een gigantisch verschil in de route naar FO.

[Tommie12]

HandyLumberjack schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 07:36:


Aanschaf van de woning is voor veel mensen de grootste uitgave die er gedaan wordt in hun leven, hierin de slimme keuzes maken maakt echt een gigantisch verschil in de route naar FO.

Klopt, maar zo lang je niet tot de absolute topklasse behoort (vermogens boven 2-3 mio), kopen mensen meestal wat ze net kunnen betalen.
En meestal bepaalt wat ze van hun ouders krijgen hoe snel en hoe 'groot' de instap is.

[oscar82]

Tommie12 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 08:29:
[...]

Klopt, maar zo lang je niet tot de absolute topklasse behoort (vermogens boven 2-3 mio), kopen mensen meestal wat ze net kunnen betalen.
En meestal bepaalt wat ze van hun ouders krijgen hoe snel en hoe 'groot' de instap is.

Exact.
En bovendien: ook al groeit je inkomen, de leennormen zijn de afgelopen jaren ook weer een stuk ongunstiger geworden.
Om nog maar te zwijgen van het effect dat als jouw woning meer waard wordt, de mooiere woningen vaak nóg meer waard worden. Als alles met hetzelfde percentage stijgt, raken de duurdere huizen langzaam uit zicht voor jouw verdien- en leencapaciteit.
Ik heb misschien vrij lang gehuurd. Toen met hulp van (groot)ouders kunnen kopen. Zes jaar geleden bizar veel overboden en dat natuurlijk meteen teruggezien in de stijgende prijzen. Feit is dat mijn maandelijkse kosten wel vrij laag zijn nu. En geen behoefte om te verhuizen omdat dat naar een andere wijk zou zijn. Hier is binnen ons budget niks mooiers te krijgen.
de laatste tijd denk ik vaak dat het wat FO betreft wel gunstig kan zijn om op een gegeven moment over te stappen van koop naar huur. Maar ik ben er nog niet uit wanneer dat zou moeten zijn. Uiterlijk bij levensverwachting X of afhankelijk van de ratio overwaarde/huurprijs? Even ter overweging: Stel je hebt 25x of meer van je toekomstige jaarlijkse huurprijs in overwaarde. Zou het dan economisch rationeel zijn om je huis te verkopen en fo style je huur te betalen uit 4% van je beleggingen?
Deze gedachtegang stopt vervolgens weer als ik me realiseer dat dat toevallig ook het rendement is dat verhuurders willen maken. Dus dat je op die manier nooit een veel mooier huis gaat huren. Alleen verruil je geld in stenen voor geld in beleggingen en er verandert iets aan je cashflow. Maar zou het je onder de streep iets opleveren?

[Rubbergrover1]

HandyLumberjack schreef op maandag 6 november 2023 @ 18:12:
[...]


Ze noemen het ook een starterswoning zodat mensen het gevoel hebbende "wooncarriere" te moeten volgen. Dus eerst starterswoning/appartement, dan rijwoning, hoekwoning, twee onder 1 kap en uiteindelijk vrijstaand.

Maar iedere keer dat je zo'n stap maakt ben je een hoop geld kwijt (verhuizen, wat nieuwe meubels, schilderen, notaris, makelaar, overdrachtsbelasting etc etc). Zeker voor degene die al leuk bezig zijn met FO loont het de moeite om te kijken of je veel van die stappen over kan slaan en/of tevreden zijn met een stapje minder als einddoel.

Sorry dat ik het zeg, maar ik denk dat je hier wel een heel naïef beeld van de woningmarkt en de starters beschrijft. Het gros van de mensen koopt geen starterswoning omdat ze denken dat ze in stapjes moeten groeien. Ze hebben simpelweg financieel niet de keus om al een grotere en duurdere woning te kopen. Bij veel mensen, en zeker bij de starters, is het simpelweg zo dat de maximale hypotheek begrenst wat ze kunnen kopen. Voor het genoemde voorbeeld van 90 m² met drie 'compacte' slaapkamers heb je bv. al bijna twee modale salarissen nodig, wat zeker voor veel starters aan de hoge kant is.

[Krisp]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 09:03:
[...]

Sorry dat ik het zeg, maar ik denk dat je hier wel een heel naïef beeld van de woningmarkt en de starters beschrijft. Het gros van de mensen koopt geen starterswoning omdat ze denken dat ze in stapjes moeten groeien. Ze hebben simpelweg financieel niet de keus om al een grotere en duurdere woning te kopen. Bij veel mensen, en zeker bij de starters, is het simpelweg zo dat de maximale hypotheek begrenst wat ze kunnen kopen. Voor het genoemde voorbeeld van 90 m² met drie 'compacte' slaapkamers heb je bv. al bijna twee modale salarissen nodig, wat zeker voor veel starters aan de hoge kant is.

Dat neemt niet weg dat het advies op zijn plaats is. Kleiner wonen, of juist langer klein blijven wonen om zo stappen over te kunnen slaan, is best een interessante strategie. Verhuizen is ontzettend duur, vandaar dat het ook nauwelijks loont om kleiner te gaan wonen in mijn beleving.

[Rubbergrover1]

oscar82 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 09:02:
[...]
Even ter overweging: Stel je hebt 25x of meer van je toekomstige jaarlijkse huurprijs in overwaarde. Zou het dan economisch rationeel zijn om je huis te verkopen en fo style je huur te betalen uit 4% van je beleggingen?
Deze gedachtegang stopt vervolgens weer als ik me realiseer dat dat toevallig ook het rendement is dat verhuurders willen maken. Dus dat je op die manier nooit een veel mooier huis gaat huren. Alleen verruil je geld in stenen voor geld in beleggingen en er verandert iets aan je cashflow. Maar zou het je onder de streep iets opleveren?

Er zijn plekken waar de verhouding tussen koopsom en huur behoorlijk scheef lopen. Dat je dus inderdaad ongeveer 4% of zelfs minder aan huur betaalt. En dan ben je dus ook af van de kosten (en zorgen) van onderhoud (of VvE) etc. Tegelijk introduceer je dan wel weer de huurstijging en het beleggingsrisico op het kapitaal waaruit je de huur wilt betalen.

Maar als je geen kinderen hebt, dan zou ik het in een later stadium van je leven zeker overwegen om op deze manier je geld "uit de stenen" te halen en het vermogen gebruiken om te gaan huren.

[Tommie12]

oscar82 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 09:02:
[...]

de laatste tijd denk ik vaak dat het wat FO betreft wel gunstig kan zijn om op een gegeven moment over te stappen van koop naar huur. Maar ik ben er nog niet uit wanneer dat zou moeten zijn. Uiterlijk bij levensverwachting X of afhankelijk van de ratio overwaarde/huurprijs? Even ter overweging: Stel je hebt 25x of meer van je toekomstige jaarlijkse huurprijs in overwaarde. Zou het dan economisch rationeel zijn om je huis te verkopen en fo style je huur te betalen uit 4% van je beleggingen?

Goede vraag.
Meestal is het zo dat de woning waarin je wil wonen niet te huur is. En bovendien, je wil je eigen toets geven met een nieuwe keuken, en dan hier en daar iets verbouwen/veranderen. Dat doe je niet in een huurwoning.
(ik spreek over de belgische markt)
En dan heb je nog de "onzekerheid". In België is het heel simpel om de huur te beeindigen(3-6-9 contracten), dus op relatief korte termijn kan je verplicht worden de boel te verlaten.
Zeker als de verhuurder (of zijn kinderen in de woning willen, dan heb je als huurder geen kans om te blijven wonen. En na een termijn van 3 jaar kan de huur simpelweg opgezegd worden.

[Rubbergrover1]

Tommie12 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 09:09:
[...]


Goede vraag.
Meestal is het zo dat de woning waarin je wil wonen niet te huur is. En bovendien, je wil je eigen toets geven met een nieuwe keuken, en dan hier en daar iets verbouwen/veranderen. Dat doe je niet in een huurwoning.
(ik spreek over de belgische markt)
En dan heb je nog de "onzekerheid". In België is het heel simpel om de huur te beeindigen(3-6-9 contracten), dus op relatief korte termijn kan je verplicht worden de boel te verlaten.
Zeker als de verhuurder (of zijn kinderen in de woning willen, dan heb je als huurder geen kans om te blijven wonen. En na een termijn van 3 jaar kan de huur simpelweg opgezegd worden.

Als je je huis zou willen kunnen verbouwen etc. dan is huren uiteraard niet handig. Maar in Nederland is de huurbescherming vrij sterk. Je kunt hier dus nauwelijks uit je huis worden gezet, je hebt een stuk meer zekerheid.

Er zijn soms woningen die in zowel koop als huur worden aangeboden. Een voorbeeld aan de dure kant van het prijsspectrum: https://www.funda.nl/koop...ement-42233399-ijdok-107/
Een appartement van 1.325.000 koopsom, waar nog 267,64 + 150 aan servicekosten bij komt, kun je ook gemeubileerd huren voor 4250 huur per maand. Haal je de servicekosten (die je bij huur niet apart hoeft te betalen) daar vanaf, dan kost de huur je 46.000 per jaar: ongeveer 3,5% van de koopsom.

[Metro2002]

Ik twijfel nog steeds of ik door moet pakken met het volledig aflossen van mijn huis ivm het langzaam afbouwen van de wet hillen waardoor ik altijd het EWF blijf betalen... of toch niet? Stel ik stop met werken en ga tot mijn pensioenleeftijd interen op spaargeld, dan heb ik geen 'inkomen' om het EWF bij op te tellen, betaal ik het dan ook niet of hoe werkt dat in de praktijk?

[CornermanNL]

Metro2002 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 09:43:
Ik twijfel nog steeds of ik door moet pakken met het volledig aflossen van mijn huis ivm het langzaam afbouwen van de wet hillen waardoor ik altijd het EWF blijf betalen... of toch niet? Stel ik stop met werken en ga tot mijn pensioenleeftijd interen op spaargeld, dan heb ik geen 'inkomen' om het EWF bij op te tellen, betaal ik het dan ook niet of hoe werkt dat in de praktijk?

Ik zou het meer insteken als cash flow vraagstuk, het verminderen van belastingdruk en het al dan niet aflossen van een woning zit mij iets teveel aan de kostenkant.

Wat heb je nodig als je gaat interen op je liquide vermogen per jaar? Een marge inbouwen en die wat groter houden is denk ik handiger dan bijvoorbeeld volledig aflossen, dan zit het 'vast' in het dak boven je hoofd. Een eerste levensbehoefte.

Schuld is geen slecht iets, het is zelfs erg nuttig als je langer met je geld moet doen. Zeker in het geval van een eigen huis. Heb je datzelfde vermogen wat je anders in het aflossen zou steken ergens anders staan waar het wat oplevert en opneembaar is dan zou ik dat altijd verkiezen boven nog sneller aflossen.

Dus niet sneller aflossen, uiteraard als het al geen groot deel van je maandelijkse lasten uitmaakt.

[Rubbergrover1]

Metro2002 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 09:43:
Ik twijfel nog steeds of ik door moet pakken met het volledig aflossen van mijn huis ivm het langzaam afbouwen van de wet hillen waardoor ik altijd het EWF blijf betalen... of toch niet? Stel ik stop met werken en ga tot mijn pensioenleeftijd interen op spaargeld, dan heb ik geen 'inkomen' om het EWF bij op te tellen, betaal ik het dan ook niet of hoe werkt dat in de praktijk?

Ook bovenop een box 1 inkomen van nul euro kun je een inkomen uit de eigen woning optellen. Daar zul je dus altijd mee moeten blijven rekenen.

Overigens betaal je dat ewf net zo goed als je nog renteaftrek hebt. Sterker nog, zolang de wet Hillen niet volledig afgebouwd is, betaal je meer ewf als je nog renteaftrek hebt dan wanneer je geen tevre meer af kunt trekken. Alleen wordt dat verschil in de toekomst kleiner.

[CornermanNL]

oscar82 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 09:02:
[...]

de laatste tijd denk ik vaak dat het wat FO betreft wel gunstig kan zijn om op een gegeven moment over te stappen van koop naar huur. Maar ik ben er nog niet uit wanneer dat zou moeten zijn. Uiterlijk bij levensverwachting X of afhankelijk van de ratio overwaarde/huurprijs? Even ter overweging: Stel je hebt 25x of meer van je toekomstige jaarlijkse huurprijs in overwaarde. Zou het dan economisch rationeel zijn om je huis te verkopen en fo style je huur te betalen uit 4% van je beleggingen?
Deze gedachtegang stopt vervolgens weer als ik me realiseer dat dat toevallig ook het rendement is dat verhuurders willen maken. Dus dat je op die manier nooit een veel mooier huis gaat huren. Alleen verruil je geld in stenen voor geld in beleggingen en er verandert iets aan je cashflow. Maar zou het je onder de streep iets opleveren?

Ik zou dat niet zo snel doen, gezien de staat van de huurmarkt en zaken als verduurzaming die maar niet op gang komt bij de grote investeerders in de vrije sector, dan nog het gooi en smijt werk met panden tussen verschillende investeerders waarbij het onderhoud altijd het onderspit lijkt te delven.

Ik wil wel op tijd de overstap maken naar gelijkvloers wonen. Maar dat gaat dan wel weer koop worden. Aan de andere kant als ik net zo fit blijf als de hoogbejaarden in mijn buurt kan ik gewoon blijven wonen waar ik nu zit . Maar ja dat weet je nooit.

[Metro2002]

CornermanNL schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 09:49:
[...]


Ik zou het meer insteken als cash flow vraagstuk, het verminderen van belastingdruk en het al dan niet aflossen van een woning zit mij iets teveel aan de kostenkant.

Wat heb je nodig als je gaat interen op je liquide vermogen per jaar? Een marge inbouwen en die wat groter houden is denk ik handiger dan bijvoorbeeld volledig aflossen, dan zit het 'vast' in het dak boven je hoofd. Een eerste levensbehoefte.

Schuld is geen slecht iets, het is zelfs erg nuttig als je langer met je geld moet doen. Zeker in het geval van een eigen huis. Heb je datzelfde vermogen wat je anders in het aflossen zou steken ergens anders staan waar het wat oplevert en opneembaar is dan zou ik dat altijd verkiezen boven nog sneller aflossen.

Dus niet sneller aflossen, uiteraard als het al geen groot deel van je maandelijkse lasten uitmaakt.

De hypotheek is ongeveer 40% van mijn maandelijkse lasten en dat is niet omdat mijn huis zo duur is maar omdat ik de rest van de kosten al tot een minimum heb weggesnoeid

Ondanks de lage rente die ik momenteel betaal scheelt het dus wel redelijk in de maandlasten alleen als daar het EWF voor in de plaats komt wordt de rekensom weer iets anders.

In mijn berekeningen (EWF even weggelaten) kom ik altijd uit op langer met mijn spaargeld doen bij een afgelost huis dan meer spaargeld met een niet afgelost huis.

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 09:51:
[...]

Ook bovenop een box 1 inkomen van nul euro kun je een inkomen uit de eigen woning optellen. Daar zul je dus altijd mee moeten blijven rekenen.

Oke, duidelijk ja. Dat was natuurlijk ook eigenlijk wel te verwachten.
Gelden er dan ook nog heffingskortingen?

[ Voor 11% gewijzigd door Metro2002 op 07-11-2023 10:01 ]

[Rubbergrover1]

Krisp schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 09:08:
[...]

Dat neemt niet weg dat het advies op zijn plaats is. Kleiner wonen, of juist langer klein blijven wonen om zo stappen over te kunnen slaan, is best een interessante strategie. Verhuizen is ontzettend duur, vandaar dat het ook nauwelijks loont om kleiner te gaan wonen in mijn beleving.

Ik denk dat de meeste mensen niet zomaar verhuizen om een stapje te kunnen maken. Maar dat ze eerder verhuizen omdat ze een stap "moeten" maken. Een functie elders of dat er bijvoorbeeld te weinig slaapkamers zijn als er kinderen komen. Dan kun je een verhuizing misschien wel even uitstellen, maar als je kind wat groter wordt, zul je toch een woning met een eigen kamer voor je kind willen.

De laatste jaren was tussendoor verhuizen overigens vaak wel een winstgevende optie. Omdat de prijzen procentueel zo sterk stegen, leverde een duurdere woning meer winst op en was die extra winst vaak een stuk groter dan de kosten van de verhuizing.

Kleiner wonen is inderdaad in veel gevallen voor de totale financiën niet lonend, maar zorgt wel voor een verschuiving van kapitaal in de stenen naar vrij besteedbaar kapitaal. Dat kan zeker gunstig zijn voor de mogelijkheden die je hebt om iets met het vermogen te doen. Daarnaast kan het aan onderhoud, stookkosten etc. onder de streep ook best voordelig uitkomen. Maar ik denk dat de meeste mensen vooral verhuizen voor andere redenen.

[CornermanNL]

Metro2002 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 09:55:
[...]


De hypotheek is ongeveer 40% van mijn maandelijkse lasten en dat is niet omdat mijn huis zo duur is maar omdat ik de rest van de kosten al tot een minimum heb weggesnoeid

Ondanks de lage rente die ik momenteel betaal scheelt het dus wel redelijk in de maandlasten alleen als daar het EWF voor in de plaats komt wordt de rekensom weer iets anders.

In mijn berekeningen (EWF even weggelaten) kom ik altijd uit op langer met mijn spaargeld doen bij een afgelost huis dan meer spaargeld met een niet afgelost huis.

Maar dat geld dat je in je huis stopt gaat dan toch van je spaargeld af? Toegegeven ik heb natuurlijk niet alle variabelen maar als ik de berekening doe voor mijzelf pakt versneld aflossen altijd nadeliger uit. Disclaimer ik heb erg lage rentes op mijn hypotheek delen. En ik hou erg weinig cash aan. Dus dat is sowieso anders dan jouw casus met ik neem even aan spaargeld op een spaarrekening.

[IvoB2]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:02:
[...]
Kleiner wonen is inderdaad in veel gevallen voor de totale financiën niet lonend, maar zorgt wel voor een verschuiving van kapitaal in de stenen naar vrij besteedbaar kapitaal. Dat kan zeker gunstig zijn voor de mogelijkheden die je hebt om iets met het vermogen te doen. Daarnaast kan het aan onderhoud, stookkosten etc. onder de streep ook best voordelig uitkomen. Maar ik denk dat de meeste mensen vooral verhuizen voor andere redenen.

Bij de aankoop van een (gezins)woning moet je (wanneer je naar het toekomstig rendement kijkt en dat is toch wel essentieel indien je streeft naar FO) niet kijken naar de waarde van de stenen (want smaken verschillen en stenen en alles erop en eraan verouderen en dalen in waarde of zijn een lopende kost wanneer je bij wenst te blijven) maar naar de grond en vooral de locatie van de grond. Dit laatste zal voornamelijk de toekomstige waarde van je eigendom gaan bepalen. Goed gelegen bouwpercelen dalen slechts zelden in waarde. Integendeel ze kunnen een enorme hefboom zijn voor de omvang van je toekomstige vermogen.

[Rubbergrover1]

Metro2002 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 09:55:
[...]


De hypotheek is ongeveer 40% van mijn maandelijkse lasten en dat is niet omdat mijn huis zo duur is maar omdat ik de rest van de kosten al tot een minimum heb weggesnoeid

Ondanks de lage rente die ik momenteel betaal scheelt het dus wel redelijk in de maandlasten alleen als daar het EWF voor in de plaats komt wordt de rekensom weer iets anders.

In mijn berekeningen (EWF even weggelaten) kom ik altijd uit op langer met mijn spaargeld doen bij een afgelost huis dan meer spaargeld met een niet afgelost huis.

Ik denk dat veel ook afhangt van wat je anders met het vermogen doet. Als je dat op een laag renderende spaarrekening van een grootbank zet, dan is aflossen waarschijnlijk wel voordeliger. Maar momenteel is het vaak rendabeler om een deposito af te sluiten dan om extra af te lossen.

Bij die vergelijking, kijk je dan wel alleen naar de rentelasten of kijk je naar de totale hypotheeklasten inclusief aflossing?

[...]


Oke, duidelijk ja. Dat was natuurlijk ook eigenlijk wel te verwachten.
Gelden er dan ook nog heffingskortingen?

De normale heffingskortingen blijven gelden. Die worden in eerste instantie toegepast op box 1 en wat overblijft kun je gebruiken voor box 3.

[Rubbergrover1]

IvoB2 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:07:
[...]

Bij de aankoop van een (gezins)woning moet je (wanneer je naar het toekomstig rendement kijkt en dat is toch wel essentieel indien je streeft naar FO) niet kijken naar de waarde van de stenen (want smaken verschillen en stenen en alles erop en eraan verouderen en dalen in waarde of zijn een lopende kost wanneer je bij wenst te blijven) maar naar de grond en vooral de locatie van de grond. Dit laatste zal voornamelijk de toekomstige waarde van je eigendom gaan bepalen. Goed gelegen bouwpercelen dalen slechts zelden in waarde. Integendeel ze kunnen een enorme hefboom zijn voor de omvang van je toekomstige vermogen.

Ik bedoel meer te zeggen dat de stap van een woning van 5 ton plus een ton vermogen naar een kleinere woning van 3 ton plus 3 ton vermogen boekhoudkundig weinig uitmaakt, maar wel een grote impact heeft op de mogelijkheden die je hebt om je vermogen te gebruiken. Kleiner wonen kan dan wel boekhoudkundig duur uitpakken, omdat je een hoop extra kosten maakt, maar het kan uiteindelijk voor je bestedingsmogelijkheden wel heel gunstig uitpakken.

[IvoB2]

CornermanNL schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:04:
[...]
Maar dat geld dat je in je huis stopt gaat dan toch van je spaargeld af?

Ja maar dat is een tijdelijk gegeven.
Want je moet daarna ook geen kapitaal noch rente aflossen zodat je spaarkapitaal daarna vlugger terug aangroeit dan wanneer je nog decennia lang met aflossingen zit.
Je hebt ook meer vrijheid om daarna andere beslissingen te nemen want je moet geen hypotheek meer afkopen en bent de echte eigenaar van je woning (en niet de bank).

Iedereen moet uiteraard individueel de afweging maken of spaargeld investeren in een woning rendabeler is dan spaargeld te beleggen minus de kosten van de hypotheek.
Hangt ook veel van het tijdstip af (hoe oud je bent, welke andere kosten er nog zijn, hoe duur de aankoop van je woning, de rentestand bij afsluiten van hypotheek, de mogelijke opbrengsten bij een belegging,.......).
En er gaat altijd een zekere onzekerheid mee gepaard (de factor "geluk") want alle toekomstige parameters kent niemand.

[IvoB2]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:11:
[...]

Ik bedoel meer te zeggen dat de stap van een woning van 5 ton plus een ton vermogen naar een kleinere woning van 3 ton plus 3 ton vermogen boekhoudkundig weinig uitmaakt, maar wel een grote impact heeft op de mogelijkheden die je hebt om je vermogen te gebruiken. Kleiner wonen kan dan wel boekhoudkundig duur uitpakken, omdat je een hoop extra kosten maakt, maar het kan uiteindelijk voor je bestedingsmogelijkheden wel heel gunstig uitpakken.

Uiteraard.
Maar dat is ook een eenzijdig voorbeeld.
Je zou ook kunnen stellen dat een grote woning aangekocht voor bv. 1 ton die na renovatie 2 ton heeft gekost en na enkele jaren verkocht kan worden voor 6 ton waarna je met de opbrengst van voornoemde 6 ton een kleinere woning van 2 ton aankoopt je nog 4 ton overhoudt om toe te voegen aan je spaarvolume.
Aan je spaarvolume van in het begin heb je dan niet eens moeten raken.
En je hebt dan ook geen hypotheek bij de bank moeten afsluiten zodat die lasten wegvallen.
Afhankelijk van de rentestand (bij 5% zou je dan geen hypotheek nemen bij 1% eerder wel) kan je dan nog bekijken of je een bank inschakelt of niet.

Kleiner gaan wonen beschouw ik ook niet echt als een "kostenpost". Het is niet noodzakelijk om bv. nieuwe meubels te kopen na een verhuis maar wanneer je dat wel doet is het meer een kost voor bijkomend comfort/luxe. Je mag (ook onderweg naar FO) dat opgespaarde geld ook af en toe eens gebruiken.
Daar dient het nl. voor. Het einddoel moet niet zijn om te komen overlijden met een paar ton op je spaarrekening. Dat is in elk geval toch mijn mening. Je moet niet bang zijn om je spaargeld ook eens uit te geven. Op het einde van de rit heb je er zelf niets meer aan.

[ Voor 18% gewijzigd door IvoB2 op 07-11-2023 10:23 ]

[Tommie12]

Meestal hebben jonge mensen niet direct de keuze tussen lenen of spaargeld gebruiken.
In 95% van de gevallen is het én lenen, én spaargeld investeren.

Als je wat later verkoopt en opnieuw koopt, dan kan die keuze er wel zijn, en dan hangt de "wijsheid" van de beslissing gewoon af van de interestvoet die je moet betalen, en het rendement dat je verwacht te kunnen halen met je beleggingen.
Als je interestvoet 1.5% is, dan zou je gek zijn om niet zo veel te lenen als je kan krijgen, maar dan moet de discipline er wel zijn om dat spaargeld te beleggen en niet om er een dikke auto mee te kopen...

[CornermanNL]

IvoB2 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:13:
[...]

Ja maar dat is een tijdelijk gegeven.
Want je moet daarna ook geen kapitaal noch rente aflossen zodat je spaarkapitaal daarna vlugger terug aangroeit dan wanneer je nog decennia lang met aflossingen zit.
Je hebt ook meer vrijheid om daarna andere beslissingen te nemen want je moet geen hypotheek meer afkopen en bent de echte eigenaar van je woning (en niet de bank).

Iedereen moet uiteraard individueel de afweging maken of spaargeld investeren in een woning rendabeler is dan spaargeld te beleggen minus de kosten van de hypotheek.
Hangt ook veel van het tijdstip af (hoe oud je bent, welke andere kosten er nog zijn, hoe duur de aankoop van je woning, de rentestand bij afsluiten van hypotheek, de mogelijke opbrengsten bij een belegging,.......).
En er gaat altijd een zekere onzekerheid mee gepaard (de factor "geluk") want alle toekomstige parameters kent niemand.

Uiteraard zijn individuele parameters leidend, maar die aflossingen naar voren halen heeft alleen effect als, ik neem even puur het spaargeld, de rente van de lening hoger is dan de rente die je ontvangt. Als je puur naar de rente kijkt.
Renderen doet het geld niet meer op het moment dat je het in je eigen huis stopt.

De aflossing moet je sowieso doen, nu of later maakt niet uit. Anders is het puur een getal op een rekening dat iets sneller lijkt dalen dan het in werkelijkheid doet. Maar dan stel ik puur rentekosten als leidend in dit scenario.

(Dan laat ik aflossingsvrije delen even helemaal buiten beschouwing)

[Wozmro]

Tommie12 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 09:09:
[...]


Goede vraag.
Meestal is het zo dat de woning waarin je wil wonen niet te huur is. En bovendien, je wil je eigen toets geven met een nieuwe keuken, en dan hier en daar iets verbouwen/veranderen. Dat doe je niet in een huurwoning.
(ik spreek over de belgische markt)
En dan heb je nog de "onzekerheid". In België is het heel simpel om de huur te beeindigen(3-6-9 contracten), dus op relatief korte termijn kan je verplicht worden de boel te verlaten.
Zeker als de verhuurder (of zijn kinderen in de woning willen, dan heb je als huurder geen kans om te blijven wonen. En na een termijn van 3 jaar kan de huur simpelweg opgezegd worden.

Ik denk zelf dat mensen in de nabije toekomst rationeler zullen kijken naar het concept 'ergens wonen'.
Vooral door de steeds groeiende invloed van online leven en minder belang hechten aan materieel bezit omwille van financiële en milieuoverwegingen.

Het huis zelf zal onpersoonlijker worden, daarom niet ongezellig, maar meer Ikea/airbnb stijl; iedereen vindt dat best wel redelijk ok maar het is geen eigen stijl. Eigen persoonlijke stijl kan je tijdelijk aanbrengen met een ander kleurtje, eigen decoratie,...

Woningen zullen meer modulair, sneller gebouwd en weer gedemonteerd worden wegens veranderende behoeften. En omwille van milieu- en energie eisen.


Kortom: ik ben zelf niet van plan om veel te rekenen op eigen vastgoed op een bepaald moment verkopen voor oude dag. Ik denk niet dat dit echt het grote geld zal gaan.

[IvoB2]

Tommie12 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:20:
Meestal hebben jonge mensen niet direct de keuze tussen lenen of spaargeld gebruiken.
In 95% van de gevallen is het én lenen, én spaargeld investeren.

Als je wat later verkoopt en opnieuw koopt, dan kan die keuze er wel zijn, en dan hangt de "wijsheid" van de beslissing gewoon af van de interestvoet die je moet betalen, en het rendement dat je verwacht te kunnen halen met je beleggingen.
Als je interestvoet 1.5% is, dan zou je gek zijn om niet zo veel te lenen als je kan krijgen, maar dan moet de discipline er wel zijn om dat spaargeld te beleggen en niet om er een dikke auto mee te kopen...

Aan "Meestal" heb je weinig. Je moet je eigen rekening maken.
"Meestal" worden mensen ook niet FO, laat staan FIRE.
In 95% van de gevallen is het werken tot je pensioen en dan nog zijn er een deel dat daarna moet blijven werken om comfortabel rond te komen.

Zonder discipline is de kans uitermate klein dat je ooit financieel onafhankelijk wordt, laat staan FO.

Dit topic gaat bij uitstek over de uitzondering op de regel, niet over de algemene regel.
Wie zichzelf hier beschouwt als deel uit te maken van hoe 95% van de werkende bevolking zijn financiën uitstippelt en beheert (of eerder gebrek aan) kan het bijna vergeten om ooit FO te worden.

[ Voor 7% gewijzigd door IvoB2 op 07-11-2023 10:28 ]

[Rubbergrover1]

IvoB2 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:19:
[...]

Uiteraard.
Maar dat is ook een eenzijdig voorbeeld.
Je zou ook kunnen stellen dat een grote woning aangekocht voor bv. 1 ton die na renovatie 2 ton heeft gekost en na enkele jaren verkocht kan worden voor 6 ton waarna je met de opbrengst van voornoemde 6 ton een kleinere woning van 2 ton aankoopt je nog 4 ton overhoudt om toe te voegen aan je spaarvolume.
Aan je spaarvolume van in het begin heb je dan niet eens moeten raken.
En je hebt dan ook geen hypotheek bij de bank moeten afsluiten zodat die lasten wegvallen.
Afhankelijk van de rentestand (bij 5% zou je dan geen hypotheek nemen bij 1% eerder wel) kan je dan nog bekijken of je een bank inschakelt of niet.

Dat is toch het zelfde als wat ik benoemde? Je hebt een verschuiving van 6 ton vermogen "in de stenen" naar 2 ton in de stenen en 4 ton vrij vermogen. Boekhoudkundig geen verschil in hoeveel vermogen je hebt, sterker nog, als je de kosten voor de verhuizing er af haalt daalt je vermogen waarschijnlijk. Maar je hebt wel ineens 4 ton die je vrij kunt besteden. Wat een groot voordeel kan zijn.

[Tommie12]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:27:
[...]

Dat is toch het zelfde als wat ik benoemde? Je hebt een verschuiving van 6 ton vermogen "in de stenen" naar 2 ton in de stenen en 4 ton vrij vermogen. Boekhoudkundig geen verschil in hoeveel vermogen je hebt, sterker nog, als je de kosten voor de verhuizing er af haalt daalt je vermogen waarschijnlijk. Maar je hebt wel ineens 4 ton die je vrij kunt besteden. Wat een groot voordeel kan zijn.

Alleen is het voorbeeld nogal extreem.

Een woning van 2ton is ofwel een krot waar je nog een heel pak geld in moet steken, ofwel in formaat helemaal niet vergelijkbaar met een woning van 6ton.

In Vlaanderen heb je tegenwoordig voor 2ton zelfs geen appartement dat instapklaar is van een beetje formaat....

[Rubbergrover1]

Wozmro schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:24:
[...]


Ik denk zelf dat mensen in de nabije toekomst rationeler zullen kijken naar het concept 'ergens wonen'.
Vooral door de steeds groeiende invloed van online leven en minder belang hechten aan materieel bezit omwille van financiële en milieuoverwegingen.

Het huis zelf zal onpersoonlijker worden, daarom niet ongezellig, maar meer Ikea/airbnb stijl; iedereen vindt dat best wel redelijk ok maar het is geen eigen stijl. Eigen persoonlijke stijl kan je tijdelijk aanbrengen met een ander kleurtje, eigen decoratie,...

Ik zou juist denken dat met het meer online leven etc. mensen juist veel meer thuis leven en daardoor ook meer belang kunnen hechten aan hoe hun woning is. Dat mensen meer prioriteit kunnen leggen bij de woning en de leefomgeving en dat het gewicht van dicht bij het werk of dicht bij het stadscentrum van minder zwaar belang wordt.

[WiLLoW_TieN]

IvoB2 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:26:
[...]


Aan "Meestal" heb je weinig. Je moet je eigen rekening maken.
"Meestal" worden mensen ook niet FO, laat staan FIRE.
In 95% van de gevallen is het werken tot je pensioen en dan nog zijn er een deel dat daarna moet blijven werken om comfortabel rond te komen.

Zonder discipline is de kans uitermate klein dat je ooit financieel onafhankelijk wordt, laat staan FO.

Dit topic gaat bij uitstek over de uitzondering op de regel, niet over de algemene regel.
Wie zichzelf hier beschouwt als deel uit te maken van hoe 95% van de werkende bevolking zijn financiën uitstippelt en beheert (of eerder gebrek aan) kan het bijna vergeten om ooit FO te worden.

Wederom zet de datum 01-07-2026 maar in je agenda dan is deze jongen FO & FIRE !

Members only:

Alleen zichtbaar voor ingelogde gebruikers. Inloggen

[Rubbergrover1]

Tommie12 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:31:
[...]

Alleen is het voorbeeld nogal extreem.

Een woning van 2ton is ofwel een krot waar je nog een heel pak geld in moet steken, ofwel in formaat helemaal niet vergelijkbaar met een woning van 6ton.

In Vlaanderen heb je tegenwoordig voor 2ton zelfs geen appartement dat instapklaar is van een beetje formaat....

offtopic:
Dat is het voorbeeld dat Ivo aandroeg. Vandaar dat ik met die bedragen reageer.
Ik zie het ook niet zo vaak gebeuren, maar er zijn zeker wel goedkope woningen buitenaf voor dit budget te vinden die best ook nog wel instapklaar zijn.

[IvoB2]

CornermanNL schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:21:
[...]
Renderen doet het geld niet meer op het moment dat je het in je eigen huis stopt.

Waarom zou je geld niet meer renderen wanneer men het in eigen huis stopt?
De periode dat je er zelf in woont (zonder hypotheek) heb je huur- noch rentelast.
Voor veel jonge starters is dat al een uitgangspunt waar ze alleen maar van kunnen dromen.
Bij de verkoop komt de eigenlijke waardevermeerdering. Dan wordt het verschil in aankoop en verkoop in cash omgezet en heb je het rendement van je eigen huis in handen.

Je moet uiteraard niet investeren in een woning en grond die daarna alleen maar in waarde daalt.

De aflossing moet je sowieso doen, nu of later maakt niet uit. Anders is het puur een getal op een rekening dat iets sneller lijkt dalen dan het in werkelijkheid doet. Maar dan stel ik puur rentekosten als leidend in dit scenario.

Wanneer je een woning met eigen middelen koopt valt er weinig af te lossen hoor.

Hangt uiteraard ook (weer) van de eigen situatie af.
Ik woon momenteel in Vlaanderen. Daar is winst bij de verkoop van de gezinswoning (na 12 maanden) niet belastbaar. Het rendement bij de verkoop is dus belastingsvrij.
Koop je daarna een nieuwe enige gezinswoning (indien geen nieuwbouw) is er ook nauwelijks belasting op die aankoop (hoogstens 3%).
Zo iets als aflossingsvrij deel van een hypotheek bestaat hier bij mijn weten niet.

[Tommie12]

IvoB2 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:38:
[...]

Zo iets als aflossingsvrij deel van een hypotheek bestaat hier bij mijn weten niet.

Dat bestaat wel (bullet lening), maar krijg je meestal enkel als je een hoop beleggingen kan tonen als 'pand'.
Dus eigenlijk enkel voor mensen die het niet nodig hebben om te lenen.

[Metro2002]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:07:
[...]

Ik denk dat veel ook afhangt van wat je anders met het vermogen doet. Als je dat op een laag renderende spaarrekening van een grootbank zet, dan is aflossen waarschijnlijk wel voordeliger. Maar momenteel is het vaak rendabeler om een deposito af te sluiten dan om extra af te lossen.

Bij die vergelijking, kijk je dan wel alleen naar de rentelasten of kijk je naar de totale hypotheeklasten inclusief aflossing?

CornermanNL schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:04:
[...]


Maar dat geld dat je in je huis stopt gaat dan toch van je spaargeld af? Toegegeven ik heb natuurlijk niet alle variabelen maar als ik de berekening doe voor mijzelf pakt versneld aflossen altijd nadeliger uit. Disclaimer ik heb erg lage rentes op mijn hypotheek delen. En ik hou erg weinig cash aan. Dus dat is sowieso anders dan jouw casus met ik neem even aan spaargeld op een spaarrekening.

Ik heb het spaargeld op een laag renderende spaarrekening staan en reken inderdaad inclusief aflossing omdat mijn hypotheek nog doorloopt tot na mijn pensioenleeftijd en ik graag een heel stuk vóór die tijd wil stoppen met werken.

Spaarrente en hypotheekrente zijn ongeveer gelijk (1,3%) dus het gaat puur om de aflossing die ik naar voren haal.

Mijn totale maandlasten zijn 1200 euro (dit zijn mijn maandlasten, mijn vrouw betaalt haar eigen uitgaven zoals zorg, telefoon en de boodschappen) en dat is inclusief de hypotheek, kosten daarvan (rente en aflossing) staan nu op 485 euro, resterende hypotheek 121.000 euro.

Ik ben nu 42 en ik zou over 6 jaar de hypotheek volledig afgelost kunnen hebben en ik wil op mijn 55e stoppen.

Zonder aflossen zou op mijn 55e op 190.000 euro spaargeld zitten.

Los ik na 6 jaar af dan ben ik weliswaar het openstaande bedrag aan hypotheek kwijt maar kan ik nog wel 8 jaar lang 485 euro + 15 euro levensverzekering extra sparen en kom ik op mijn 55e uit op 135.000 spaargeld

Met 190k spaargeld en maandlasten van 1200 kan ik het 158 maanden uitzingen (13 jaar)
Met 135k spaargeld en maandlasten van 700 euro kan ik het bijna 193 maanden uitzingen (16 jaar)

Ook betaal ik bij 190k meer VRH dan bij 135K wat ook weer afsnoept van het totaal aan maanden wat ik kan doen met het spaargeld.
En ja het idee is dat het geld op een kleine buffer na op is zodra ik de AOW leeftijd bereik

Al sluit ik niet uit dat ik vast nog wel ergens een klein bijbaantje van 1dag in de week ofzo aanneem voor iets meer ademruimte.

De normale heffingskortingen blijven gelden. Die worden in eerste instantie toegepast op box 1 en wat overblijft kun je gebruiken voor box 3.

Effectief betaal ik dan dus eigenlijk niks met een WOZ van ongeveer 3 ton (EWF van 1050 euro) en geen ander inkomen?

[ Voor 6% gewijzigd door Metro2002 op 07-11-2023 10:50 ]

[mark de man]

Een interessant artikel van de NOS.

Nederlanders die minder gaan werken, kijken amper naar effect op pensioen - https://nos.nl/l/2496939

Maar ik vind dit toch wel heel weinig. Een volle dag minder werken om 120 euro per maand in te leveren. Dan lijkt mij de keuze om deeltijd te werken niet onaantrekkelijk.

"Pensioendeskundige Lisa Brüggen van Netspar geeft een voorbeeld. "Als je als werknemer in de bouw op je 32ste besluit om één dag per week minder te gaan werken, bouw je ongeveer 27.000 euro minder pensioen op. Concreet betekent dit dat je ongeveer 120 euro netto per maand minder te besteden hebt na je pensionering. Dit kan net het verschil zijn tussen wel en niet goed kunnen rondkomen."

[Rubbergrover1]

IvoB2 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:38:
[...]

Waarom zou je geld niet meer renderen wanneer men het in eigen huis stopt?
De periode dat je er zelf in woont (zonder hypotheek) heb je huur- noch rentelast.

Die (versnelde) aflossing zorgt dus alleen voor een daling van de lasten, niet voor extra rendement. Je kunt de besparing op de hypotheekrentelasten uiteraard wel zien als een vorm van rendement, maar dat is een redelijk vast gegeven. Als de hypotheekrente bv 2% op jaarbasis is, dan kun je dat afwegen tegen het renderen van ander vermogen als je niet zou aflossen.

Voor veel jonge starters is dat al een uitgangspunt waar ze alleen maar van kunnen dromen.
Bij de verkoop komt de eigenlijke waardevermeerdering. Dan wordt het verschil in aankoop en verkoop in cash omgezet en heb je het rendement van je eigen huis in handen.

Maar dat heb je ook als niet niet op de hypotheek aflost. De afweging is of je de hypotheek voor het zelfde huis versnelt aflost of niet. Het is niet de afweging of je een andere woning koopt.

[Metro2002]

mark de man schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:50:
Een interessant artikel van de NOS.

Nederlanders die minder gaan werken, kijken amper naar effect op pensioen - https://nos.nl/l/2496939

Maar ik vind dit toch wel heel weinig. Een volle dag minder werken om 120 euro per maand in te leveren. Dan lijkt mij de keuze om deeltijd te werken niet onaantrekkelijk.

"Pensioendeskundige Lisa Brüggen van Netspar geeft een voorbeeld. "Als je als werknemer in de bouw op je 32ste besluit om één dag per week minder te gaan werken, bouw je ongeveer 27.000 euro minder pensioen op. Concreet betekent dit dat je ongeveer 120 euro netto per maand minder te besteden hebt na je pensionering. Dit kan net het verschil zijn tussen wel en niet goed kunnen rondkomen."

Sinds ik zie hoe weinig pensioen ik opgebouwd heb tot nu toe sinds de invoering van het nieuwe pensioenstelsel kijk ik daar ook steeds minder naar. 20% minder van weinig is nog steeds weinig.
Ik zie dat pensioengeld meer als leuke aanvulling dan dat ik er op reken. De AOW is voor mij de hoogte waar ik vanuit ga en waar ik van rond wil / moet gaan komen. Alles daarboven is meegenomen.

[Rubbergrover1]

mark de man schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:50:
Een interessant artikel van de NOS.

Nederlanders die minder gaan werken, kijken amper naar effect op pensioen - https://nos.nl/l/2496939

Maar ik vind dit toch wel heel weinig. Een volle dag minder werken om 120 euro per maand in te leveren. Dan lijkt mij de keuze om deeltijd te werken niet onaantrekkelijk.

Die 120 euro is niet wat je nu inlevert als je minder gaat werken. Die 120 euro is hoeveel je pensioen later lager wordt als je minder gaat werken. Daarnaast heb je uiteraard nog dat je huidige inkomen een flink stuk lager wordt als je deeltijd gaat werken.

[IvoB2]

WiLLoW_TieN schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:31:
[...]


Wederom zet de datum 01-07-2026 maar in je agenda dan is deze jongen FO & FIRE !


***members only***

Je berichtgeving is me onduidelijk.
Bedoel je nu dat je op 1/7/26 je persoonlijke pensioenleeftijd bereikt en dan stopt met werken voor een loon?
In dat geval ben je FO (zolang je pensioen en rendement op vermogen je uitgaven dekt) maar zeker niet FIRE (want je bent niet voreger gestopt dan je wettelijke pensioenleeftijd).
Is er iets anders aan de hand dan graag verduidelijking.

ps. zelf moet ik geen datum voor de toekomst loggen want ik was 15 jaar geleden al FO (maar niet FIRE)
Noch beschouw ik me daarbij, wat het punt was, als deel uitmakend van de 95%.

[ Voor 5% gewijzigd door IvoB2 op 07-11-2023 10:57 ]

[Rubbergrover1]

Metro2002 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:48:
Effectief betaal ik dan dus eigenlijk niks met een WOZ van ongeveer 3 ton (EWF van 1050 euro) en geen ander inkomen?

Je hebt wel ander inkomen, namelijk je box 3 inkomen waarover vermogensrendementsheffing wordt berekend.

[Metro2002]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 11:01:
[...]

Je hebt wel ander inkomen, namelijk je box 3 inkomen waarover vermogensrendementsheffing wordt berekend.

Niet als ik onder de grens van 114k zou blijven (toch?)

[IvoB2]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:50:
[...]
Maar dat heb je ook als niet niet op de hypotheek aflost. De afweging is of je de hypotheek voor het zelfde huis versnelt aflost of niet. Het is niet de afweging of je een andere woning koopt.

We praten langs elkaar.
Ik heb het helemaal niet over het vervroegd aflossen van een hypotheek maar over het niet nemen van een hypotheek op een woning.
En dan wel degelijk de optie overwegen wanneer de huidige gezinswoning gevoelig in waarde stijgt deze te verkopen (want zonder hypotheeklast die je moet afkopen bij bank en overheid) en elders goedkoper terug aan te kopen. Dus gewoon in se onderdeel van het totale vermogensbeheer.
Dat niet iedereen dat als een optie ziet versta ik. Maar zoals al meermaals aangehaald, streven naar FO en FIRE is ook niet het streven van de meerderheid maar van slechts een kleine groep die doorgaans niet de voor de hand liggende opties van vermogensbeheer bewandelt. Wie dat doet blijft doorgaan steken waar de meerderheid blijft vastlopen => sparen bij de grootbank en werken tot je pensioen en daarna zorgen dat je (afhankelijk van de hoogte van het pensioen en dat is in België gemiddeld ook niet hoog) blijft rondkomen met een hypotheeklast van 20 tot 30 jaar en in het ergste geval met een eeuwig durende huurlast om een dak boven je hoofd te hebben.

[mark de man]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:55:
[...]

Die 120 euro is niet wat je nu inlevert als je minder gaat werken. Die 120 euro is hoeveel je pensioen later lager wordt als je minder gaat werken. Daarnaast heb je uiteraard nog dat je huidige inkomen een flink stuk lager wordt als je deeltijd gaat werken.

Ja per maand tijdens het werkende bestaan zal de daling in het inkomen wel een stuk groter zijn lijkt mij ook. Lijkt mij wel ruim meer dan het dubbele van die 120 euro. Maar ik had dat bedrag van 120 euro minder na de pensionering ook wel groter verwacht. Ook al is de verhouding in het totaalbedrag aan inkomen en pensioen, bij voltijd en deeltijd waarschijnlijk niet heel veel anders.

[Rubbergrover1]

IvoB2 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 11:05:
[...]

We praten langs elkaar.
Ik heb het helemaal niet over het vervroegd aflossen van een hypotheek maar over het niet nemen van een hypotheek op een woning.

Het ging over de vraag van Metro2002 of hij wel of niet versneld zou aflossen. Dat heeft dus helemaal niets te maken met de vraag of je wel of geen hypotheek op de woning neemt.

[Rubbergrover1]

Metro2002 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 11:04:
[...]


Niet als ik onder de grens van 114k zou blijven (toch?)

Uit je berichten lijkt het dat jullie vermogen hoger zou zijn.

[IvoB2]

Tommie12 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:42:
[...]

Dat bestaat wel (bullet lening), maar krijg je meestal enkel als je een hoop beleggingen kan tonen als 'pand'.
Dus eigenlijk enkel voor mensen die het niet nodig hebben om te lenen.

My bad.
Ik dacht (verkeerd dus) dat bij een aflossingsvrije lening een lening bedoeld werd waarop je op een deel geen rente moest betalen).
Bij een bulletkrediet betaal je wel degelijk maandelijks rente op het uitstaande kapitaal (dat dus niet in volume daalt waardoor je waarschijnlijk meer aan rente gaat betalen dan op een hypotheeklening waarbij in de mensualiteiten ook een deel kapitaal zit en de rente op uitstaand kapitaal steeds in volume afneemt) en het volledige kapitaal op het einde van de looptijd (met een max. van 20 jaar).

Persoonlijk zou ik nooit een bulletkrediet afsluiten voor de gezinswoning (zeker niet wanneer je die na x tijd terug wenst te verkopen) maar eerder voor een opbrengsteigendom in nieuwbouw waarbij de huurinkomsten groter zijn dan de af te lossen rente.

Uiteraard kan je, in welke vorm dan ook, alleen maar een eigen woning aankopen met uitsluitend eigen kapitaal wanneer je in se geen lening nodig hebt. Of een lening dan afsluiten voordeliger is of niet hangt af van veel parameters en moet dus geval per geval bekeken en berekend worden.

[IvoB2]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:35:
[...]
Dat is het voorbeeld dat Ivo aandroeg. Vandaar dat ik met die bedragen reageer.
Ik zie het ook niet zo vaak gebeuren, maar er zijn zeker wel goedkope woningen buitenaf voor dit budget te vinden die best ook nog wel instapklaar zijn.

Het was dan ook maar een tegenvoorbeeld. Met de nadruk op voorbeeld.
In mijn praktijkondervinding was het verschil meestal nog groter maar dat heb ik maar gelaten om nog meer reacties te voorkomen.
"Instapklaar" is ook een relatief en subjectief begrip.
Voor de een is dat een nieuwbouw voorzien van alle mogelijke moderne snufjes en voor de ander iets waar je voorlopig droog en warm kan in wonen en de tijd neemt om het aan te passen aan de noden van de tijd.
Afhankelijk van het uiterste van het spectrum waar je zelf zit heb je dan ofwel een heel hoge hypotheek nodig (en ook een relatief hoog inkomen of je kan zo'n hypotheek al niet afsluiten) of kan je dat financieren met eigen middelen en de afwezige hypotheekkost voor een deel besteden aan de renovatie. Daarna wordt de hefboom voor meer rendement bij verkoop in het laatste geval alleen maar groter dan bij het eerste.

[Rubbergrover1]

mark de man schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 11:06:
[...]


Ja per maand tijdens het werkende bestaan zal de daling in het inkomen wel een stuk groter zijn lijkt mij ook. Lijkt mij wel ruim meer dan het dubbele van die 120 euro. Maar ik had dat bedrag van 120 euro minder na de pensionering ook wel groter verwacht. Ook al is de verhouding in het totaalbedrag aan inkomen en pensioen, bij voltijd en deeltijd waarschijnlijk niet heel veel anders.

Het hangt sterk af van hoe hoog je inkomen is en hoeveel pensioen je in totaal op zou bouwen. Als je 1/5 minder gaat werken, dan daalt je toekomstige pensioenopbouw ook met 1/5. Dat dit maar 120 euro is, betekent dat diegene bij voltijdsweken ook maar 600 euro pensioen per maand zou hebben opgebouwd. Dat heeft voor een groot deel te maken met het stuk AOW dat je sowieso krijgt.

Omdat we in Nederland een AOW bedrag hebben dat onafhankelijk is van hoeveel je hebt gewerkt, is de impact op het pensioen van minder werken relatief laag.

[Metro2002]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 11:14:
[...]

Uit je berichten lijkt het dat jullie vermogen hoger zou zijn.

Jawel maar hypothethisch

[Wozmro]

mark de man schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:50:
Een interessant artikel van de NOS.

Nederlanders die minder gaan werken, kijken amper naar effect op pensioen - https://nos.nl/l/2496939

Maar ik vind dit toch wel heel weinig. Een volle dag minder werken om 120 euro per maand in te leveren. Dan lijkt mij de keuze om deeltijd te werken niet onaantrekkelijk.

"Pensioendeskundige Lisa Brüggen van Netspar geeft een voorbeeld. "Als je als werknemer in de bouw op je 32ste besluit om één dag per week minder te gaan werken, bouw je ongeveer 27.000 euro minder pensioen op. Concreet betekent dit dat je ongeveer 120 euro netto per maand minder te besteden hebt na je pensionering. Dit kan net het verschil zijn tussen wel en niet goed kunnen rondkomen."

Laatste keer dat ik hier keek naar de simulatie op mypension(België) zag ik iets gelijkaardigs.

Gewoon pensioen is op 67j voor iets van 1700€/maand. De vroegste datum dat ik zou kunnen op pensioen gaan is 63 en dan zou ik 50€ minder krijgen of zo.

De keuze lijkt mij dus niet al te moeilijk. Die 50€ per maand extra lijkt mij niet de moeite om daarvoor 4j langer te werken.

Maar het is nog meer dan 20j in de toekomst dus ik verwacht wel dat er nog een en ander zal veranderen qua regeltjes.

Waarschijnlijk zal het tegen dan wel financieel interessanter worden om langer te werken of zal deeltijds pensioen meer ingeburgerd zijn.

[Magpie]

Blijft interessant de discussie over aflossen. Ik heb waarschijnlijk einde jaar ongeveer een even hoog belegd vermogen als uitstaande hypotheek. Hypotheek is momenteel ongeveer 60% met aflossing en 40% aflossingsvrij. Hoewel best een hoge som geld in absolute zin, is het uitstaande bedrag aan de andere kant relatief "slechts" ongeveer 50% van woningwaarde.

Met een rente van onder de 1,2% gemiddeld is er tot 2031 geen haar op mijn hoofd die er aan denkt om extra af te lossen. Ik heb namelijk de hoop om - na VRH - meer rendement te realiseren met beleggen. Ook houd ik bedragen liquide voor andere doeleinden (studie kinderen, iets met RE, tegenvallers met als grootste risico gezondheid). In de situatie van @Metro2002 zouden veilige deposito's mogelijk na VRH ook meer op kunnen leveren dan de besparing aan hypotheekrente.

Het komt neer op je risico inschatting en risico bereidheid.
- Vind je een relatief beperkt liquide buffer geen groot risico en wil je niet beleggen? In veel gevallen is dan aflossen (bij relatief hoge hypotheekrente) of sparen (bij relatief hoge spaarrente) een prima strategie. Sparen heeft dan het voordeel dat je liquiditeit hoger blijft en dat heeft mogelijk een meerwaarde in de afweging tussen aflossen en sparen.
- Bij een grotere risicobereidheid, kan beleggen interessant zijn, maar ook dan is de afweging ten opzichte van (bijna) risicoloos aflossen of sparen belangrijk. Iedereen heeft een bepaalde hoogte van de rente, waar aflossen (mogelijk tot een bepaald punt) of sparen interessant kan worden t.o.v. beleggen.

Ik zet de twee extremen neer, in de praktijk kan het ook een mix zijn. Wat ik wel eens zie is dat liquiditeit in de afwegingen ondergesneeuwd raakt.

Tot slot: mijn eerste hypotheek met 5,5% hebben we volledig afgelost, toen heb ik - achteraf - eigenlijk te weinig liquiditeit tussentijds vastgehouden en was de afweging puur op percentage. Met een verhuizing daarna heb ik de verhouding hypotheek / woningwaarde op de laagste risicoklasse gezet en de rest liquide/belegbaar gemaakt. De lage rente speelde daarin natuurlijk een belangrijke rol.

In de toekomst kunnen de plannen rond aanwasbelasting het aflossen van de hypotheek overigens mogelijk relatief aantrekkelijker maken. Altijd blijven optimaliseren op basis van nieuwe regelgeving, aflopen rentevast periodes, etc. ten opzichte van je eigen risico tolerantie / inschatting.

[IvoB2]

Wozmro schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 12:05:
[...]
Laatste keer dat ik hier keek naar de simulatie op mypension(België) zag ik iets gelijkaardigs.

Gewoon pensioen is op 67j voor iets van 1700€/maand. De vroegste datum dat ik zou kunnen op pensioen gaan is 63 en dan zou ik 50€ minder krijgen of zo.

Hou je dan ook rekening met het cash bedrag dat je krijgt wanneer je niet met de laagst mogelijke pensioendatum vertrekt maar op de wettelijke pensioenleeftijd?

Je kan dan een netto bedrag tot 22.645 euro ontvangen voor drie jaar langer te werken. En die bonus kan je ook nog eens laten renderen.
Zet je alleen al dat bedrag uit tegen bruto 6% dan ontvang je daar maandelijks 79€ netto rendement op.

[ Voor 17% gewijzigd door IvoB2 op 07-11-2023 12:18 ]

[Wozmro]

De laatste keer dat ik keek op mypension was nog voor die recente wijziging om mensen te stimuleren om langer te werken.

Het is nog ver in de toekomst, ik ga mij nu nog niet al te veel bezighouden met het aspect wettelijk pensioen want de spelregels kunnen nog wel een aantal keer veranderen onderweg.

[Rubbergrover1]

Wozmro schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 12:05:
[...]


Laatste keer dat ik hier keek naar de simulatie op mypension(België) zag ik iets gelijkaardigs.

Gewoon pensioen is op 67j voor iets van 1700€/maand. De vroegste datum dat ik zou kunnen op pensioen gaan is 63 en dan zou ik 50€ minder krijgen of zo.

Dat vind ik een heel vreemde verhouding. Voor een actuarieel gelijkwaardig pensioen zou je voor die 50 euro je pensioen minder dan een jaar eerder kunnen laten ingaan. Alles wat je eerder kunt gaan is winst. Als je 4 jaar eerder zou kunnen stoppen voor een zo kleine aanpassing aan je pensioen, dan is de keus niet zo moeilijk.

[IvoB2]

In de veronderstelling dat je rondkomt met dat pensioen zonder iets te moeten laten of dat je nog andere inkomsten hebt om dat (lagere) pensioen aan te vullen.

Je schakelt immers ook vervroegd terug van een hoger inkomen door werken naar een lager inkomen door pensioen. De spread is dan ook aanzienlijk groter dan die 50 €.

Het blijft in dit geval uiteraard een louter hypothetische benadering gezien het uitgaat van de huidige situatie en niet deze over 20 jaar. Dan kunnen de voorwaarden weer helemaal anders zijn waardoor ook de conclusie weer anders is. Er is nl. geen garantie inzake pensioenleeftijd noch pensioenbedrag voor de toekomst.

Vergeet ook niet dat in België het pensioen heel anders geregeld is dan in Nederland. Er is geen vast bedrag zoals de AOW en (buiten extra privéverzekeringen met fiscaal voordeel dat ook geen vaststaand gegeven is) en geen pensioenkas waar je zelf in stort. Je krijgt een pensioen berekend over je volledige loopbaan (waarbij de eerste jaren de inkomsten doorgaans laag zijn) en waarbij de werkende niet bijdragen voor hun eigen pensioen maar voor diegenen die op dat ogenblik reeds op pensioen zijn. Wat in de huidige context van oplopende vergrijzing een relatief instabiel systeem is.

[ Voor 31% gewijzigd door IvoB2 op 07-11-2023 13:00 ]

[Remco d]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:55:
[...]

Die 120 euro is niet wat je nu inlevert als je minder gaat werken. Die 120 euro is hoeveel je pensioen later lager wordt als je minder gaat werken. Daarnaast heb je uiteraard nog dat je huidige inkomen een flink stuk lager wordt als je deeltijd gaat werken.

In mijn geval bij een iets onder modaal inkomen ging er 190 netto pm vanaf bij één dag minder: dwz van 37,5 uur naar 32 uur werken per week. De atv dagen omdat ik eerst 40 uur werkte ben je dan dus ook kwijt. Deel van die 190 euro krijg je weer terug door hogere toeslagen (kinderopvang) maar dat was niet de reden om dit te doen.

Het is wel een perverse prikkel, ik kan nu met geen goed fatsoen weer terug vijf dagen gaan werken, levert me maar 47,5 euro per dag op. Toeslagen mee gerekend waarschijnlijk nog geen 30 euro per dag. Erger nog: mocht ik gaan werken en de kinderen moeten naar de bso dan leg ik op die laatste dag werken denk ik ongeveer 20 euro toe.

Dus dat "flink stuk inleveren" gaat bij mij niet op. Bij hogere inkomens en geen kinderen is dat wellicht anders.

[superkoex9]

IvoB2 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 10:26:
[...]


Aan "Meestal" heb je weinig. Je moet je eigen rekening maken.
"Meestal" worden mensen ook niet FO, laat staan FIRE.
In 95% van de gevallen is het werken tot je pensioen en dan nog zijn er een deel dat daarna moet blijven werken om comfortabel rond te komen.

Zonder discipline is de kans uitermate klein dat je ooit financieel onafhankelijk wordt, laat staan FO.

Dit topic gaat bij uitstek over de uitzondering op de regel, niet over de algemene regel.
Wie zichzelf hier beschouwt als deel uit te maken van hoe 95% van de werkende bevolking zijn financiën uitstippelt en beheert (of eerder gebrek aan) kan het bijna vergeten om ooit FO te worden.

De manieren waarop je FO kan worden zijn natuurlijk legio en dat je iets anders moet doen dan zeg 95% van de bevolking spreekt voor zich.

Maar juist in het begin van je persoonlijke financiële leven is er relatief weinig spreiding in de mogelijkheden. Wellichte en erfenis of schenking vanuit de ouders die zorgt voor meer mogelijkheden maar voor veruit de grootste groep is er weinig anders mogelijk dan spaargeld gebruiken en lenen om een huis te kunnen financieren. En ja, ik weet dat je ook kan huren maar daarmee wordt vermogen opbouwen om te kunnen kopen in ieder geval in Nederland best wel lastig.

[JURIST]

Magpie schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 12:07:
Blijft interessant de discussie over aflossen. Ik heb waarschijnlijk einde jaar ongeveer een even hoog belegd vermogen als uitstaande hypotheek. Hypotheek is momenteel ongeveer 60% met aflossing en 40% aflossingsvrij. Hoewel best een hoge som geld in absolute zin, is het uitstaande bedrag aan de andere kant relatief "slechts" ongeveer 50% van woningwaarde.

Met een rente van onder de 1,2% gemiddeld is er tot 2031 geen haar op mijn hoofd die er aan denkt om extra af te lossen. Ik heb namelijk de hoop om - na VRH - meer rendement te realiseren met beleggen. Ook houd ik bedragen liquide voor andere doeleinden (studie kinderen, iets met RE, tegenvallers met als grootste risico gezondheid). In de situatie van @Metro2002 zouden veilige deposito's mogelijk na VRH ook meer op kunnen leveren dan de besparing aan hypotheekrente.

Het komt neer op je risico inschatting en risico bereidheid.
- Vind je een relatief beperkt liquide buffer geen groot risico en wil je niet beleggen? In veel gevallen is dan aflossen (bij relatief hoge hypotheekrente) of sparen (bij relatief hoge spaarrente) een prima strategie. Sparen heeft dan het voordeel dat je liquiditeit hoger blijft en dat heeft mogelijk een meerwaarde in de afweging tussen aflossen en sparen.
- Bij een grotere risicobereidheid, kan beleggen interessant zijn, maar ook dan is de afweging ten opzichte van (bijna) risicoloos aflossen of sparen belangrijk. Iedereen heeft een bepaalde hoogte van de rente, waar aflossen (mogelijk tot een bepaald punt) of sparen interessant kan worden t.o.v. beleggen.

Ik zet de twee extremen neer, in de praktijk kan het ook een mix zijn. Wat ik wel eens zie is dat liquiditeit in de afwegingen ondergesneeuwd raakt.

Tot slot: mijn eerste hypotheek met 5,5% hebben we volledig afgelost, toen heb ik - achteraf - eigenlijk te weinig liquiditeit tussentijds vastgehouden en was de afweging puur op percentage. Met een verhuizing daarna heb ik de verhouding hypotheek / woningwaarde op de laagste risicoklasse gezet en de rest liquide/belegbaar gemaakt. De lage rente speelde daarin natuurlijk een belangrijke rol.

In de toekomst kunnen de plannen rond aanwasbelasting het aflossen van de hypotheek overigens mogelijk relatief aantrekkelijker maken. Altijd blijven optimaliseren op basis van nieuwe regelgeving, aflopen rentevast periodes, etc. ten opzichte van je eigen risico tolerantie / inschatting.

Hoe je om gaat met aflossing eigen woning is inderdaad afhankelijk van risicoacceptatie, maar ook specifieke voorwaarden en regelgeving. De komende jaren wordt het goed monitoren wat je het best kunt doen. Er zijn polotieke partijen die in hun verkiezingsprogramma's zeggen dat ze de hypoteheekrente verder versneld willen afbouwen, dat zou het plaatje opnieuw veranderen.
Wij zijn in het verleden en gaandeweg de looptijd ook weleens van koers veranderd al had dat ook te maken met inzicht en lange termijnplanning. Ik heb in het verleden wel aflossingen gedaan, maar ben daar sinds het lage rentetijdperk van afgestapt. Daarna ook twee keer de hypotheek verhoogd om geld vrij te maken. Wat ik heb geleerd is in elk geval dat je met een hypotheek aan de ene kant en spaargeld/beleggingen aan de andere kant wel een stuk flexibeler bent. Maar goed, er spelen hier duidelijk meerdere factoren.

[IvoB2]

superkoex9 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 13:17:
[...]


De manieren waarop je FO kan worden zijn natuurlijk legio en dat je iets anders moet doen dan zeg 95% van de bevolking spreekt voor zich.

Maar juist in het begin van je persoonlijke financiële leven is er relatief weinig spreiding in de mogelijkheden. Wellichte en erfenis of schenking vanuit de ouders die zorgt voor meer mogelijkheden maar voor veruit de grootste groep is er weinig anders mogelijk dan spaargeld gebruiken en lenen om een huis te kunnen financieren. En ja, ik weet dat je ook kan huren maar daarmee wordt vermogen opbouwen om te kunnen kopen in ieder geval in Nederland best wel lastig.

Volledig mee eens.
Maar het punt is nu net dat de "grootste groep" ook niet streeft naar FO/FIRE laat staan het ooit bereikt.
Je zit hier dus in een niche en die niche kan je op allerlei verschillende manieren bereiken en dat is doorgaans niet op een manier voorbehouden noch weggelegd voor de "grootste groep".
En met die niche bedoel ik uiteraard niet dat je financieel bevoorrecht bent door een erfenis (zelf heb ik het geluk dat ik noch mijn kinderen aan het begin van mijn/hun persoonlijke financiële leven geen erfenis gekregen hebben en nu is het al niet meer nodig) of whatever maar dat je doorgaans een andere weg bewandelt dan "de grootste groep".

[HandyLumberjack]

superkoex9 schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 13:17:
[...]


De manieren waarop je FO kan worden zijn natuurlijk legio en dat je iets anders moet doen dan zeg 95% van de bevolking spreekt voor zich.

Maar juist in het begin van je persoonlijke financiële leven is er relatief weinig spreiding in de mogelijkheden. Wellichte en erfenis of schenking vanuit de ouders die zorgt voor meer mogelijkheden maar voor veruit de grootste groep is er weinig anders mogelijk dan spaargeld gebruiken en lenen om een huis te kunnen financieren. En ja, ik weet dat je ook kan huren maar daarmee wordt vermogen opbouwen om te kunnen kopen in ieder geval in Nederland best wel lastig.

Ik zie dit toch echt anders, juist aan het begin heb je unieke kansen die je nooit meer krijgt, zoals:

- een extreem lange beleggingshorizon
- nog geen kinderen
- de optie om nog even een studentikoze levensstandaard te behouden, bivakkeren in hotel mamma of bijvoorbeeld met vrienden een huurhuis te delen.
- weinig financiële verplichtingen

Serieuze kansen om een goede basis te leggen voor FO.

[Strijpje]

Kan ik meeliften met dit topic?

- Geen eigen woning (ik leef momenteel een beetje als digital nomad)
- Prive 1,5 ton
- BV (geen werknemers behalve ik) met 2 ton

Prive heb ik 50k op raisin gestort (6 maanden voor 4%), 50k in Bunq (20k usd vanwege betere rente 3.71% en 30k eur 2.46%). Verder nog 50k in ETF via degiro, maar met aandelen wil het allemaal niet vlotten.

De zakelijke rente is echt ruk, ik ben dus echt op zoek naar investeringsmogelijkheden. Echter hoorde ik vd week dat zelfs Warren Buffet even geen mogelijkheden ziet. Wat doen jullie ondernemers? In vastgoed beleggen is ook niet meer interessant. Eigen woning kopen en mezelf een hypotheek geven is wel interessant maar de woningprijzen zijn op het moment echt ruk. Ik zou het alleen doen als er echt geen goede rendement valt te behalen.

[oscar82]

Strijpje schreef op woensdag 8 november 2023 @ 09:32:
Kan ik meeliften met dit topic?

- Geen eigen woning (ik leef momenteel een beetje als digital nomad)
- Prive 1,5 ton
- BV (geen werknemers behalve ik) met 2 ton

Prive heb ik 50k op raisin gestort (6 maanden voor 4%), 50k in Bunq (20k usd vanwege betere rente 3.71% en 30k eur 2.46%). Verder nog 50k in ETF via degiro, maar met aandelen wil het allemaal niet vlotten.

De zakelijke rente is echt ruk, ik ben dus echt op zoek naar investeringsmogelijkheden. Echter hoorde ik vd week dat zelfs Warren Buffet even geen mogelijkheden ziet. Wat doen jullie ondernemers? In vastgoed beleggen is ook niet meer interessant. Eigen woning kopen en mezelf een hypotheek geven is wel interessant maar de woningprijzen zijn op het moment echt ruk. Ik zou het alleen doen als er echt geen goede rendement valt te behalen.

Wat is je doel en hoe ver ligt dat in de toekomst?

[Rubbergrover1]

Strijpje schreef op woensdag 8 november 2023 @ 09:32:
Kan ik meeliften met dit topic?

- Geen eigen woning (ik leef momenteel een beetje als digital nomad)
- Prive 1,5 ton
- BV (geen werknemers behalve ik) met 2 ton

Prive heb ik 50k op raisin gestort (6 maanden voor 4%), 50k in Bunq (20k usd vanwege betere rente 3.71% en 30k eur 2.46%). Verder nog 50k in ETF via degiro, maar met aandelen wil het allemaal niet vlotten.

De zakelijke rente is echt ruk, ik ben dus echt op zoek naar investeringsmogelijkheden. Echter hoorde ik vd week dat zelfs Warren Buffet even geen mogelijkheden ziet. Wat doen jullie ondernemers? In vastgoed beleggen is ook niet meer interessant. Eigen woning kopen en mezelf een hypotheek geven is wel interessant maar de woningprijzen zijn op het moment echt ruk. Ik zou het alleen doen als er echt geen goede rendement valt te behalen.

Dat gevoel heb ik al iets van 15 jaar. Maar tegelijk zullen mensen hun geld toch ergens moeten 'stallen'. Dan kiezen ze toch voor het minst slechte alternatief. Zodat bv aandelen en onroerend goed toch door blijven stijgen.

Dat zegt natuurlijk niets over de toekomst. Maar wat ik wel 'geleerd' heb is dat je niet alleen moet kijken naar hoeveel iets wel niet kost, maar dat je vooral ook moet kijken wat de alternatieven zijn. Of die er zijn en of die niet nog veel slechter zijn.

[rube]

Strijpje schreef op woensdag 8 november 2023 @ 09:32:
De zakelijke rente is echt ruk, ik ben dus echt op zoek naar investeringsmogelijkheden. Echter hoorde ik vd week dat zelfs Warren Buffet even geen mogelijkheden ziet.

Volgens mij kun je dat ook anders zien: hij investeert het "cash" op dit voornamelijk in korte termijn obligaties want daar krijgt hij boven de 5% rente.
Bovendien ging het om iets van meer dan 150 miljard USD/Euro, kleine interessante investeringen van een paar miljard zijn voor hem haast niet mogelijk, te veel moeite/tijd voor een te klein bedrag en zodra hij gaat kopen gaat de koers omhoog. Hij zoekt dus echt naar hele grote investeringen die interessant zijn. Dat is vaak toch wel anders dan de kleine retail belegger.

[Galactic]

HandyLumberjack schreef op dinsdag 7 november 2023 @ 18:34:
[...]


Ik zie dit toch echt anders, juist aan het begin heb je unieke kansen die je nooit meer krijgt, zoals:

- een extreem lange beleggingshorizon
- nog geen kinderen
- de optie om nog even een studentikoze levensstandaard te behouden, bivakkeren in hotel mamma of bijvoorbeeld met vrienden een huurhuis te delen.
- weinig financiële verplichtingen

Serieuze kansen om een goede basis te leggen voor FO.

Volledig met je eens. Voor ons is het ook een financiële keuze geweest om nog geen kinderen te hebben op 27 en 30 maar het een paar jaar uit te stellen naar 30 en 33. Dat is financieel een enorm groot verschil. Die leeftijd vond ik nog prima acceptabel. Te lang wachten vind ik als groot nadeel hebben dat je een hele oude opa zal zijn, of een aanzienlijk lagere kans dat je je kleinkinderen niet zulk kunnen zien opgroeien.

Oke, nu over de lange termijn. Daarom haal ik nog maar aan hoe extreem belangrijk die lange horizon is.

In 1968 heeft mijn overgrootvader een fondsje opgericht voor mijn net geboren vader. Hierin heeft hij 50.000 Belgische Frank (2730 NLG, wat volgens CBS nu een koopkracht zou hebben van 7.500 euro) belegd. Hij heeft dat semi-passief beheerd en alle mogelijke dividenden als die er waren terug geinvesteerd, met andere woorden weinig aanpassingen gedaan. Als ik mij goed herinner werden de aandelen rond 2006-2010 naar ETF omgezet. Mijn vader heeft dat nog altijd in een apparte portefeuille en heeft dat 45 jaar altijd geherinvesteerd. Dit is nu +- 66.000 euro waard, ofwel een lange termijn rendement van om en bij de 9%.

Maar de jonge jaren, zeker voor 26-28 zijn het allerbelangrijkste. Je kan opbouwen door financien, kennis, bedrijf. Slimme keuzes maken en niet alles besteden aan belevingen zoals een Starbucks koffie van 8 euro

Ter info, Warren B. investeerd zijn cash voornamelijk in korte termijn (denk looptijd van maanden) US treasuries.

[Highland]

Strijpje schreef op woensdag 8 november 2023 @ 09:32:
Kan ik meeliften met dit topic?

- Geen eigen woning (ik leef momenteel een beetje als digital nomad)
- Prive 1,5 ton
- BV (geen werknemers behalve ik) met 2 ton

Prive heb ik 50k op raisin gestort (6 maanden voor 4%), 50k in Bunq (20k usd vanwege betere rente 3.71% en 30k eur 2.46%). Verder nog 50k in ETF via degiro, maar met aandelen wil het allemaal niet vlotten.

De zakelijke rente is echt ruk, ik ben dus echt op zoek naar investeringsmogelijkheden. Echter hoorde ik vd week dat zelfs Warren Buffet even geen mogelijkheden ziet. Wat doen jullie ondernemers? In vastgoed beleggen is ook niet meer interessant. Eigen woning kopen en mezelf een hypotheek geven is wel interessant maar de woningprijzen zijn op het moment echt ruk. Ik zou het alleen doen als er echt geen goede rendement valt te behalen.

Je basis huishoudrekening, nood- en spaarbuffer zijn op orde (dus dat alles consolideren). Je hebt al een aardige beleggingsportefeuille (geleidelijk uitbouwen). Voor het actief beleggen zit je al stevig in je eigen BV (uitbouwen obv je zakelijke doelstellingen).

Wat mist is je eigen huisvesting: je moet ergens wonen, met bijbehorende lasten. Een eigen huis is een asset waarvoor de banken je met een enorme hefboom willen financieren. Daar kun je gebruik van maken wanneer je weet waar & hoe je wil wonen, want dan weet je dat je niet binnen enkele jaren weer wil verhuizen. Dan maakt je instapniveau niet zoveel uit: ja, huizenprijzen kunnen gaan dalen, maar die daling zal op termijn ook weer wegvallen door de inflatie of doordat de huizenprijzen weer aantrekken. Wanneer je ergens 20 jaar woont is de kans op een reële waardedaling erg gering. In de voorgaande 20 jaar is er juist sprake geweest van een flinke prijsstijging, met name doordat de rentekosten zijn gedaald. Hoe zich dat in de toekomst zal ontwikkelen? Ik hoor het graag wanneer je dat weet.
Als je je ergens voor langere tijd wil vestigen, dan zou ik dus een huis kopen. Persoonlijk zou ik alleen geen huis ver onder NAP kopen.

[IvoB2]

Galactic schreef op woensdag 8 november 2023 @ 10:23:
[...]
Volledig met je eens. Voor ons is het ook een financiële keuze geweest om nog geen kinderen te hebben op 27 en 30 maar het een paar jaar uit te stellen naar 30 en 33. Dat is financieel een enorm groot verschil. Die leeftijd vond ik nog prima acceptabel. Te lang wachten vind ik als groot nadeel hebben dat je een hele oude opa zal zijn, of een aanzienlijk lagere kans dat je je kleinkinderen niet zulk kunnen zien opgroeien.

Zoals altijd iedereen de keuze die het beste bij hun past.
Er is overigens geen enkele verplichting om voor kinderen te kiezen. Deze "morele verplichting" hebben we hopelijk al een tijd achter ons gelaten.

[Galactic]

IvoB2 schreef op woensdag 8 november 2023 @ 10:43:
[...]

Zoals altijd iedereen de keuze die het beste bij hun past.
Er is overigens geen enkele verplichting om voor kinderen te kiezen. Deze "morele verplichting" hebben we hopelijk al een tijd achter ons gelaten.

Dat is een hele andere discussie.

Geen kinderen betekend dat op termijn al jou investeringen waardeloos zouden zijn.
Want niemand wil jou vastgoed nog huren, niemand neemt jou aandelen over, niemand koopt jou goud etc.

Dat is dus alles behalve wenselijk en ik denk dan ook dat de overheid het laten opgroeien van kinderen meer moet stimuleren dan nu. Blijkbaar kunnen ze alles nivelleren en stimuleren behalve dat. Op langere termijn zal een bevolkingskrimp voor (grote) problemen zorgen.

Maar eerlijk gezegd weet ik al wel waar we binnen 20 jaar naar toe gaan. De data is niet makkelijk beschikbaar maar bekijk maar eens een bevolkingspiramide man/vrouw en dan nog eens opgesplist in allochtoon en autochtoon. Niet schrikken...

[TheDudez]

Galactic schreef op woensdag 8 november 2023 @ 10:50:
[...]


Dat is een hele andere discussie.

Geen kinderen betekend dat op termijn al jou investeringen waardeloos zouden zijn.
Want niemand wil jou vastgoed nog huren, niemand neemt jou aandelen over, niemand koopt jou goud etc.

Dat is dus alles behalve wenselijk en ik denk dan ook dat de overheid het laten opgroeien van kinderen meer moet stimuleren dan nu. Blijkbaar kunnen ze alles nivelleren en stimuleren behalve dat. Op langere termijn zal een bevolkingskrimp voor (grote) problemen zorgen.

Maar eerlijk gezegd weet ik al wel waar we binnen 20 jaar naar toe gaan. De data is niet makkelijk beschikbaar maar bekijk maar eens een bevolkingspiramide man/vrouw en dan nog eens opgesplist in allochtoon en autochtoon. Niet schrikken...

Een krimp is echt wel goed om de aarde bewoonbaar te houden. Uiteraard niet teveel maar die oneindige groei is zeker niet goed. Twee ongeveer max per gezin.

[IvoB2]

Galactic schreef op woensdag 8 november 2023 @ 10:50:
[...]


Dat is een hele andere discussie.

Geen kinderen betekend dat op termijn al jou investeringen waardeloos zouden zijn.
Want niemand wil jou vastgoed nog huren, niemand neemt jou aandelen over, niemand koopt jou goud etc.

Uh?
Mijn punt is dat het geen verplichting is om persoonlijk nog voor kinderen te kiezen. Het mag uiteraard wel maar dat heeft, zoals steeds, weer andere gevolgen.
Dat houdt ook in dat anderen wel voor kinderen kunnen kiezen (met voor hen andere consequenties*).
Ik vermoed ook niet dat het tegenwoordig een probleem is dat er te weinig mensen op aarde zijn?
Noch dat er huurwoningen teveel zijn in de aanbieding?
Integendeel zou ik denken (en wordt ook gestaafd door de cijfers).
Voorlopig nog kooplustigen genoeg om wat dan ook te huren of te kopen.
Het punt is juist dat je beter van de standaarden afwijkt wanneer je iets vlugger wil bereiken dan een ander ipv in het rijtje mee te lopen.

Dat is dus alles behalve wenselijk en ik denk dan ook dat de overheid het laten opgroeien van kinderen meer moet stimuleren dan nu. Blijkbaar kunenn ze alles nivelleren behalve dat. Op langere termijn zal een bevolkingskrimp voor (grote) problemen zorgen.

Maar de wereldbevolking krimpt helemaal niet.
En wie FO/FIRE wil worden en gespreid zijn kapitaal wil beleggen kijkt beter ook verder dan de eigen achtertuin.

Maar eerlijk gezegd weet ik al wel waar we binnen 20 jaar naar toe gaan. De data is niet makkelijk beschikbaar maar bekijk maar eens een bevolkingspiramide man/vrouw en dan nog eens opgesplist in allochtoon en autochtoon. Niet schrikken...

Ik schrik nergens van.
Ik maak dan ook geen onderscheid tussen "allochtoon" en "autochtoon" noch man/vrouw. Voor mij zijn het gewoon allemaal mensen met telkens hun eigen voor- en nadelen.

*praktijkvoorbeeld: twee van mijn kinderen kiezen bewust voor geen eigen kinderen, de derde weet het nog niet en de vierde houdt het op 2 kinderen. Die met 2 kinderen staat er (in verhouding tot de anderen) financieel het minst goed voor. Die zonder kinderen zijn beiden al FO waarvan één al jaren terug gekozen heeft voor FIRE.

[ Voor 8% gewijzigd door IvoB2 op 08-11-2023 11:48 ]

[ColeJ]

TheDudez schreef op woensdag 8 november 2023 @ 11:00:
[...]

Een krimp is echt wel goed om de aarde bewoonbaar te houden. Uiteraard niet teveel maar die oneindige groei is zeker niet goed. Twee ongeveer max per gezin.

Ik vraag me af of je met twee per gezin het gaat redden. Er is altijd een percentage dat vroegtijdig dood gaat.

[TheDudez]

ColeJ schreef op woensdag 8 november 2023 @ 11:02:
[...]


Ik vraag me af of je met twee per gezin het gaat redden. Er is altijd een percentage dat vroegtijdig dood gaat.

We moeten ook gaan krimpen. Het kan niet maar blijven groeien.

[ColeJ]

TheDudez schreef op woensdag 8 november 2023 @ 11:26:
[...]

We moeten ook gaan krimpen. Het kan niet maar blijven groeien.

Die (originele) groei zal in Westerse landen wel meevallen, zelfs negatief zijn. De groei is in NL met name door immigratie.

[Strijpje]

@oscar82 : als ik va mn 40e (over 5 jaar) rond kan komen met 3 dagen in de week zou dat al aardig in de huurt komen van mijn definitie van “FO”. Helemaal niks doen is toch niks voor mij.

@Rubbergrover1 : dat klopt, zo stelde mijn financieel adviseur ook voor om zakelijk te gaan beleggen in fondsen. Aan de andere kant, ik zie nu wel steeds meer signalen dat het slechter gaat met de economie (bijv aantal pakketbezorgingen PostNL, export vanuit China, aantal zeecontainers, aantal mkbers in NL die ik ken). Ik verwacht dat we vanaf nu een paar jaar recessie in gaan, maar natuurlijk is dit koffiedik kijken. Er zijn iig naar mijn idee betere instaptijden geweest dan nu.

Over het wel/niet kinderen krijgen: ik zelf ben 35jr en als vrouw zijnde voel ik de “deadline” naderen. Aan de andere kant zijn er nog nooit zoveel mensen single geweest als nu. Nederland (en het westen in het algemeen) heeft een grote uitdaging.

[finsdefis]

Galactic schreef op woensdag 8 november 2023 @ 10:50:
[...]


Dat is een hele andere discussie.

Geen kinderen betekend dat op termijn al jou investeringen waardeloos zouden zijn.
Want niemand wil jou vastgoed nog huren, niemand neemt jou aandelen over, niemand koopt jou goud etc.

Dat maakt dan toch niet uit, want je bent er niet meer. Als je zorgt dat je niet tot het eind beknibbelt uit angst voor financiële zorgen en gewoon de dingen doet die je energie en plezier geven is dit geen sterk argument. Die investeringen zijn voor mij een middel om een doel (= een goed leven) te bereiken en niet een doel op zich (waardebehoud evt in de vorm van nalatenschap).

Wij hebben geen kinderwens maar daar ligt geen financiële afweging aan ten grondslag. Er zijn allerlei rationele argumenten voor en tegen kinderen te bedenken, maar voor ons is het gewoon een kwestie van (gebrek aan) gevoel.

Met een FO-streven komt dat op zich wel goed uit, alhoewel ik ook een heel divers palet aan vrienden heb waarbij het ene gezin geen cent overhoudt met 1 kind ('want je wil toch het beste') en de andere op 1,5x modaal zelfs nog redelijk sparen voor de studies.

[IvoB2]

finsdefis schreef op woensdag 8 november 2023 @ 11:56:
[...]
Dat maakt dan toch niet uit, want je bent er niet meer. Als je zorgt dat je niet tot het eind beknibbelt uit angst voor financiële zorgen en gewoon de dingen doet die je energie en plezier geven is dit geen sterk argument. Die investeringen zijn voor mij een middel om een doel (= een goed leven) te bereiken en niet een doel op zich (waardebehoud evt in de vorm van nalatenschap).

Volledig mee eens maar zo had ik de reactie niet begrepen.
Ik dacht dat hun doelde op het feit dat er dan te weinig mensen zouden zijn om de woning te huren en de eigen beleggingen aan te verkopen.
Wanneer ik het einde bereikt heb zal het idd mijn laatste zorg zijn wat er met de overgebleven bezittingen nog staat te gebeuren.

Met een FO-streven komt dat op zich wel goed uit, alhoewel ik ook een heel divers palet aan vrienden heb waarbij het ene gezin geen cent overhoudt met 1 kind ('want je wil toch het beste') en de andere op 1,5x modaal zelfs nog redelijk sparen voor de studies.

Mee eens, zelfs nog meer extremere ervaringen: er zijn mensen/gezinnen die ondanks een meer dan mediaan inkomen niet rond komen en mensen/gezinnen die met een veel lager dan een mediaan inkomen maandelijks kunnen sparen en beleggen.

Maar bij eenzelfde inkomen/uitgavenpatroon zal het niet kiezen voor kinderen doorgaans er wel toe leiden dat je vlugger FO/FIRE kan zijn. En wie tijdig FO is heeft later (in onze maatschappij) ook geen eigen kinderen meer nodig om in zijn levensonderhoud te voorzien.
Iedere keuze heeft andere gevolgen.
Wie bewust voor eigen kinderen kiest zal daar dus de gevolgen (voor o.a. zijn FO traject) van moeten dragen.
Wie bewust niet voor eigen kinderen kiest weet dat ook en daar zijn weer andere gevolgen aan verbonden.
(En wie in in de 21ste eeuw nog onbewust kinderen wil verwekken heeft eigenlijk ook al een keuze gemaakt en zal daar dan de gevolgen van moeten accepteren).

[ Voor 20% gewijzigd door IvoB2 op 08-11-2023 12:27 ]

[finsdefis]

IvoB2 schreef op woensdag 8 november 2023 @ 12:16:
[...]

Volledig mee eens maar zo had ik de reactie niet begrepen.
Ik dacht dat hun doelde op het feit dat er dan te weinig mensen zouden zijn om de woning te huren en de eigen beleggingen aan te verkopen.
Wanneer ik het einde bereikt heb zal het idd mijn laatste zorg zijn wat er met de overgebleven bezittingen nog staat te gebeuren.

Ah wellicht interpreteerde ik zijn reactie dan verkeerd. Als het zo bedoeld is zoals je zegt denk ik dat zoiets wel een mogelijkheid kan zijn, zij het in gematigde vorm. Een beetje een Japan-scenario maar dan in heel Europa (de VS valt mee geloof ik).

Alhoewel er dan zulke tekorten op de arbeidsmarkt zullen zijn (is nu al het geval).

[...]

Mee eens, zelfs nog meer extremere ervaringen: er zijn mensen/gezinnen die ondanks een meer dan mediaan inkomen niet rond komen en mensen/gezinnen die met een veel lager dan een mediaan inkomen maandelijks kunnen sparen en beleggen.

Maar bij eenzelfde inkomen/uitgavenpatroon zal het niet kiezen voor kinderen doorgaans er wel toe leiden dat je vlugger FO/FIRE kan zijn. En wie tijdig FO is heeft later (in onze maatschappij) ook geen eigen kinderen meer nodig om in zijn levensonderhoud te voorzien.

Ja, zeker eens, alhoewel ik het soms wel 'eng' vind om straks de oudste te zijn en van zulke zaken afhankelijk te zijn. Niet dat dat voldoende reden is om wel kinderen te willen, aangezien dat ook erg egoïstisch is (en aanneemt dat je kinderen voor je zorgen).

[Tommie12]

IvoB2 schreef op woensdag 8 november 2023 @ 12:16:
[...]


Maar bij eenzelfde inkomen/uitgavenpatroon zal het niet kiezen voor kinderen doorgaans er wel toe leiden dat je vlugger FO/FIRE kan zijn. En wie tijdig FO is heeft later (in onze maatschappij) ook geen eigen kinderen meer nodig om in zijn levensonderhoud te voorzien.

Financieel verwacht ik helemaal niks van mijn kinderen, dus die zullen ook niet in mijn levensonderhoud moeten voorzien.

Ik hoop alleen dat er dan nog wat personeel is in ziekenhuizen en eventueel woonzorgcentra als ik dat nodig heb.

[IvoB2]

finsdefis schreef op woensdag 8 november 2023 @ 12:30:
Ah wellicht interpreteerde ik zijn reactie dan verkeerd. Als het zo bedoeld is zoals je zegt denk ik dat zoiets wel een mogelijkheid kan zijn, zij het in gematigde vorm. Een beetje een Japan-scenario maar dan in heel Europa (de VS valt mee geloof ik).

Alhoewel er dan zulke tekorten op de arbeidsmarkt zullen zijn (is nu al het geval).

Dat is makkelijk te voorkomen wanneer je (desnoods gecontroleerde) migratie toelaat.
Tienduizenden staan letterlijk te dringen om hier een bestaan te mogen opbouwen en te mogen werken.

De VS bestaat hoofdzakelijk uit immigranten en de economie draait er nog altijd deels op immigranten.

[Highland]

Gisteren een grappige aflevering van 'de Klimaatverkenner' gekeken, waar het gaat over de adaptatie-mogelijkheden van NL om om te gaan met de stijgende zeespiegel.

Er werd ook verkend hoe het zou zijn om delen van de Randstad op te geven en met 3 mln NL naar Noorwegen te emigreren. De documentairemaker hield een paar straatinterviews in Noorwegen over hoe de man op de straat het zou vinden wanneer die 3 mln NL zouden komen. Dat werd op een gegeven moment zelfs een nieuwsitem op het Noorse 8-uur-journaal

Het liet uiteindelijk vooral zien: er gaat een hoop gebeuren op het gebied van migratie, en daarbij is het geen gegeven dat NL altijd de eisende partij is. Op een gegeven moment kan ze ook de vragende partij worden.

Ook iets om je gedachten over te laten gaan in je FO-plannen, voor veel mensen is hun huis tenslotte hun grootste asset.