Number10 schreef op donderdag 27 mei 2021 @ 14:12:
[...]
Maar het is tegelijk ook een spectrum, waarbij kleine fracties die een coalitie vormen een verdunningseffect geven. In essentie komt het bij een multi-coalitie veel meer aan op consensus. En dat is vermoedelijk een van de redenen waarom een 'linkse wolk' niet gewenst wordt geacht door de VVD. Het wordt dan een 'gevecht' met een veelkoppige draak en dat is evident veel lastiger.
Wat je verdunningseffect noemt is iets wat binnen netwerk meer omschreven wordt als kwetsbaarheid voor blootstelling - van de toolbox. Dit is een kritiek punt.
Het heeft bij een CU weinig gescheeld of er was een breuk gevolgd, dat was het "afspraken is afspraken" moment. Daar is van geleerd.
Een van die lessen zit hem in een oude doctrine, van Hayek (inmiddels dus heel oud). Behandel je een arena niet als de bepalende en heb je elders groter bereik voor wat bij mensen het meest bepalend is - het verhaal - dan kun je daar volledig aan voorbij gaan.
Ik besef dat het iets is wat moeilijk voorstelbaar is, maar bekijk het eens vanuit organisatiekunde of groepspsychologie. Menselijk gedrag is geen mysterie.
Er is geen risico van gevecht met een veelkoppige draak, de strijd ligt immers elders.
Er is wel groter risico wanneer de draakjes niet meedoen met jouw spel én niet corresponderen aan reguliere gedragslijnen van de reguliere arena. Maar, bijvoorbeeld, in jouw arena duiken, zonder blootstelling aan chantagepolitiek of medeschuld in de reguliere arena.
Het hele idee van alle focus op deelname zit hem in de kwetsbaarheid van de toolbox zelf: je kan hem niet de hele tijd toepassen. Ontstaat er een dynamiek waar dat wel moet, dan wordt het ding op gegeven moment onbruikbaar.
[...]
Laten we zeggen dat de historie bewijst dat je gelijk hebt, en dus hangt het af van hun reflectievermogen daarop en de keuzes die worden gemaakt. Maar als GL en PvdA elkaar blijven vasthouden kunnen ze beiden weglopen wanneer ze willen en vraag ik me serieus af of dat wel zo'n electorale schade zal geven.
Om eerlijk te zijn, het hangt veel minder af van hun reflectievermogen, dan van signaalbereidheid van hun leden.
We zien politieke partijen vaak als een soort magische organisatie, zelfstandig, oriënterend, bewegend. Politieke partijen die zich conform vereisten van parlementaire democratie gedragen zijn echter een samengestelde groepsdynamiek. Er is sprake van een kern, een hiërarchie, absoluut. Maar als structuur is het volgend op participatie en signaal van organisatie.
Je zou kunnen stellen dat bij de niet-machtspolitieke partijen het zelfde probleem speelt als in het algemene geheel van de tegenwoordige parlementaire democratie: de burger doet te weinig mee. Te onregelmatig, te weinig consistent, te weinig signaal, te weinig vinger aan de pols.
Hier speelt echt een conflict tussen het idee van "ik geef mijn mandaat en dus volgt behartiging" uit minder complexe tijden en een realiteit van toenemende complexiteit van zowel structuur als processen als variabelen.
Misschien een zijstap, maar in de projecties van inlichtingendiensten (ik heb er eerder een paar gelinkt) is precies dit waarom het antwoord op uitdagingen bij condities (intern én extern) niet meer command & control is (varianten: regentisme e.d.) maar meer demos cratos pur sang. Er moet een manier gevonden worden om de burger in de gelegenheid te stellen om meer laagdrempelig maar consistent te laten participeren, terwijl wat we eigenlijk doen neerkomt op "het wordt te complex dus we gaan uitsluiten en richting geven zonder toezicht".
Enfin, om terug te komen op je laatste punt. Dat is pijnlijk. Het komt neer op het vermogen van PvdA / GL tot scheppen en verspreiden van narratief. Vanuit een positie van gruwelijke achterstand, zonder bereik, zonder netwerk.
Hier speelt al snel iets van een aantal vormen van bias vanuit associatie. Oh, maar dat kunnen we best, want we begrijpen elkaar en wij weten wat er gespeeld wordt. Voor een kernsegment klopt dat, voor electorale geografie breekt dit al heel snel, interne informatiestroom is immers lang zo repetitief en indringend niet als externe informatiestroom.
Pur sang is dergelijk scenario iets wat bepaald wordt door vermogen tot richting en / of smaak geven aan dominant narratief voor publiek debat.
Dat vermogen is de afgelopen twintig jaar voor alles links, liberaal en progressief afgenomen. De afgelopen tien jaar steeds breder. De afgelopen vier jaar steeds scherper. Collectieve perceptie is al fundamenteel verstoord, zie bijvoorbeeld het vreemde idee dat er linkse media zijn, of het MSM syndroom, disproportionele signalen zijn in deze steeds meer effectief. Zie de reacties vanuit het medialandschap op een Toeslagenaffaire, neutraliteit, detail, procedureel perspectief. Je kan op twee handen de publicaties tellen waar een principepunt gesteld wordt - en dan elke keer is het iets wat een script volgt wat pijnlijk eenvoudig in polarisatie te stellen is. Waarmee op niveau van medium / reactie altijd weer de neutraliteitsreflex volgt.
Dit komt inmiddels al heel dicht in de buurt van discussies in het topic over Linkse politiek, de crux is dit: elke vorm van deelname is de guillotine. De enige weg uit de impasse is ook de enige weg naar relevantie. Niet meedoen, en de lessen opnieuw leren die nota bene van hen weggenomen zijn door neo-klassieke lobby.
De cruciale vraag voor een PvdA of GL en anderen zou nu niet moeten zijn "doen we wel of niet mee en zo ja wat is de prijs en wat is de schade". Maar "hier doen we niet aan mee wat kunnen we leren van hun opbouw zodat we het kaartenhuis zich zelf in elkaar kunnen laten storten".
Er staat me - vaag - iets bij van een serie in de Groene, over de geschiedenis van neo-klassieke politieke economie als netwerkfenomeen, en een serie in de Correspondent, over wat men kan leren van de neoliberalen.
De tijd voor die oefeningen én investeringen is óf de komende vier jaar, of nooit meer.
Populisme: de weigering van complexiteit en de poging om simplistische antwoorden te formuleren op ingewikkelde vraagstukken middels gebruik van elke mogelijke prikkel van gedrag - i.p.v. moeite te doen voor gezonde participatie.