Het centrale balansventilatie met warmteterugwinning topic

[guysp]

Ik voeg me even in dit topic, begin dit jaar ben ik eigenaar geworden van een appartement met een WTW installatie (storkair whr 90), deze stamt uit 2006. Nu werkt het apparaat prima, echter mis ik wel enkele QoL features, zoals een bypass en een enthalpiewisselaar.

Ik lees wisselende verhalen over de effectiviteit van zo'n bypass. Wat kan ik een beetje verwachten qua temperatuurdaling met zo'n bypass? 1-2 graden in een koele nacht zou ik al als winst beschouwen.

Mbt de enthalpiewisselaar, het wordt erg droog in huis, hier heb ik zelfs een luchtbevochtiger voor aangeschaft. Mijn partner had regelmatig bloedneuzen en je was constant statisch geladen (luchtvochtigheid rond de 30%, nu met de bevochtiger rond de 50%). Zou zo'n enthalpiewisselaar dat probleem oplossen en de luchtbevochtiger overbodig maken?

Nu was ik al eens aan het shoppen en kwam uit op de zehnder comfoair standard, gezien deze 1 op 1 op de buizen past van mijn huidige installatie. Je kunt zelfs de muurbeugel hergebruiken. Deze zou ik dan eenvoudig zelf kunnen installeren, en dan door een professional kunnen laten inregelen. Hoe is jullie ervaring hiermee?

[FloR_]

Voor de geïnteresseerden, info over de comfopipe plus via Zehnder België:

Sowieso is België gestopt met de verdeling ervan, en op het eerste zicht lijkt ook dat het een globale stop is.

[natural colour]

FloR_ schreef op maandag 26 mei 2025 @ 19:33:
[...]


Mogelijks is de beste oplossing dan om ze in Duitsland (selfio.de) te bestellen. Zou enkel nog willen te weten komen of ze in Duitsland er daar ook mee stoppen of niet.

Te dunne isolatie heb ik hier verbeterd door de buizen te bekleden met 25mm dikke zelfklevende Armaflex plaat, alleen de bochten moeten nog een keer, de buizen voelen nu nooit koud aan bij vries-temperaturen buiten.

[Aphyrnae]

P5ycho schreef op dinsdag 27 mei 2025 @ 11:21:
Als je trappenhuis open is dan kun je dit doen. Balanceren per verdieping is dan niet nodig.

Begin eens met de 30m3/h in de hal beneden weg te strepen en deze aanvoer onder de haldeur door naar de woonkamer te dirigeren, dat is altijd wel te realiseren met een spleet onder de deur. Je trekt dan 30 van de woonkamer af in de rood omlijnde kolom en voegt 30 toe in de groen omlijnde kolom. Resultaat: netto 30m3/h debiet bespaard, en dezelfde prestaties.

Heb nu een nieuwe opzet in een plattegrond gemaakt.

- alle ventielen 30 m3/u afzuiging/aanzuiging
- de drie grote slaapkamers twee ventielen plaatsen (veel familie over de vloer).

Drie vragen:

- Gaat het goed qua verversing met lucht in de woonkamer als ik nagenoeg volledig afhankelijk ben van overflow? Slaapkamerdeuren worden 93 cm breed met een spleet aan de onderzijde van minimaal 15 mm.

- Ik begrijp dat er altijd een minimale afstand is tussen aanzuig punten. Geldt dit ook voor afzuiging? Mijn keuken heeft behoorlijk wat afzuigpunten op een kluitje.

- Kan ik grotere ventielen plaatsen dan 125 mm t.p.v. de afzuigpunten in de keuken om het aantal afzuigpunten te reduceren maar wel de capaciteit te behouden.

[ Voor 5% gewijzigd door Aphyrnae op 28-05-2025 00:20 ]

[Andrehj]

Aphyrnae schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 00:10:
- Gaat het goed qua verversing met lucht in de woonkamer als ik nagenoeg volledig afhankelijk ben van overflow? Slaapkamerdeuren worden 93 cm breed met een spleet aan de onderzijde van minimaal 15 mm.

Bij de slaapkamers zal de afvoer wel goed gaan, maar hoe krijg je al die lucht in de woonkamer? Dat lijkt me wel een dingetje.
En de ventilatie achterin de woonkamer lijkt me ook wel een aandachtspunt. Als alle lucht via de deur van hal naar keuken wordt aangevoerd, en in de keuken direct al weer wordt afgezogen...

- Ik begrijp dat er altijd een minimale afstand is tussen aanzuig punten. Geldt dit ook voor afzuiging? Mijn keuken heeft behoorlijk wat afzuigpunten op een kluitje.

Hangt wel wat van het ventiel af. Ventielen die meer recht van beneden zuigen kun je dichter bij elkaar plaatsen.

- Kan ik grotere ventielen plaatsen dan 125 mm t.p.v. de afzuigpunten in de keuken om het aantal afzuigpunten te reduceren maar wel de capaciteit te behouden.

Ja, dat kan. In 125 mm heb je ook al ventielen voor meer of minder capaciteit (Zehnder heeft bijvoorbeeld de STB 2-125 die veel meer capaciteit heeft dan een 1-125).

[Aphyrnae]

Andrehj schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 08:43:
[...]

Bij de slaapkamers zal de afvoer wel goed gaan, maar hoe krijg je al die lucht in de woonkamer? Dat lijkt me wel een dingetje.
En de ventilatie achterin de woonkamer lijkt me ook wel een aandachtspunt. Als alle lucht via de deur van hal naar keuken wordt aangevoerd, en in de keuken direct al weer wordt afgezogen...

[...]

Hangt wel wat van het ventiel af. Ventielen die meer recht van beneden zuigen kun je dichter bij elkaar plaatsen.

[...]

Ja, dat kan. In 125 mm heb je ook al ventielen voor meer of minder capaciteit (Zehnder heeft bijvoorbeeld de STB 2-125 die veel meer capaciteit heeft dan een 1-125).

Bedankt! Plattegrond is niet helemaal goed, er is ook een opening tussen hal en woonkamer beneden (daar zit een deur).

Dus er zal wel lucht de woonkamer instromen vanuit de hal maar of dat voldoende is...het is volledig gebaseerd op overflow.

[ Voor 6% gewijzigd door Aphyrnae op 28-05-2025 08:54 ]

[martois]

Beste allemaal,

Na tijden meegelezen te hebben zou ik graag jullie advies vragen voor het ventilatieplan voor onze woning:

Vrijstaande jaren 70 woning +-210m2. We wonen er met 2 volwassenen en 3 kinderen.

Ik heb eerder een plan laten maken door 2 partijen, maar deze liepen zo uit een dat ik er liever zelf goed over nadenk en een keuze maak. Daar heb ik jullie hulp bij nodig

Ik heb de sheet van @P5ycho gebruikt en de ventielen op de plattegrond ingetekend.

Feedback welkom en ik hoor het graag als er info mist!

Belangrijkste vragen tot zover:

• Is de overflow goed integekend tussen Atelier en Woonkamer? Tussen deze ruimtes komt waarschijnlijk een taatsdeur van 160 breed (met spleet eronder).
• Enkel afzuigen op de studeerkamer, is dat een goed idee? Ik wil overflow vanuit de slaapkamers gebruiken voor de aanvoer op de studeerkamer (waar alleen overdag iemand verblijft)
• Is CO2 sturing minder relevant wanneer er veel gebruik gemaakt wordt van overflow?
• Ik wil gebruik maken van Ubbink Air Excellent. Is het een de regel zo dat buizen met een groter debiet altijd beter zijn? Dus met een ventiel ingtekend op 30m3/hr bijv de AE45 buis ipv de AE35 buis nemen?
• Ik overweeg op basis van deze berekening de Zehnder Q450 ERV. Of beter een ander merk / model overwegen?

[loyske]

Ben bezig met de zoektocht naar een dempend rooster voor de overstroom van 100m3/u vanaf 1e verdieping door verlaagd plafond en stuk muur naar woonkamer te regelen.
Maar dat blijkt nog niet zo eenvoudig om een geschikt rooster te vinden. Ik kan maar max 60x10cm kwijt in verlaagd plafond. Onder de woonkamerdeur kan ook nog wel wat overstroom. Maar ik zou graag de boel geluiddempend hebben ivm tv en slapende kids boven.

Misschien de overstroom verlagen door in de woonkamer toch 1 extra ventiel te maken en wc/washok 1e verdieping meer af te zuigen?
Wat is wijsheid?

Dit is hoe het nu bedacht is:



Begane grond


Toevoer ventielen komen in een koof boven de bank. Die koof blijft over de hele lengte aan de bovenkant 1cm open waardoor de overstroom kan. Zo doende hoef ik geen rooster te plaatsen in de koof.
In de gang moet dan wel een rooster in verlaagd plafond komen, liefst geluiddempend!?

1e verdieping


Zolder

[ Voor 10% gewijzigd door loyske op 28-05-2025 11:39 ]

[No Hands]

P5ycho schreef op maandag 26 mei 2025 @ 16:53:
Ah, dat is dan weer interessante info. Hun statement 'comfopipe compact is genoeg' is onzin. In NL is de eis voor wand- en dakisolatie een Rc van 4.5. Om een comfopipe buis op dat niveau te krijgen moet de wand 158mm dik zijn(!) (uitgaande van 0.035 W/mK EPP).

Comfopipe compact zal dan gelijk zijn aan ouderwets dubbelglas, en de Comfopipe plus als HR++ glas. (niet berekend overigens)

Ik heb geprobeerd een aerfoam buis om een comfopipe te rollen om de isolatiewaarde te vergrote maar dat past ook niet helemaal oke. maar al die buizen zijn zo dun/slechte isolatiewaarde. dus als je dat echt goed wil hebben moet je sowieso al wel zelf extra isolatie toevoegen.

[P5ycho]

De gemiddelde installateur gaat geen offerte sturen met extra isolatie rond de buizen, die arbeid is duur. Het moet daarom een compromis zijn tussen adequate isolatie, betaalbaar en snel te verwerken. Ik ken geen vergelijkbaar materiaal, dus als Comfopipe Plus verdwijnt wordt het erg lastig om dat te eisen in de bouw.

[w00key]

Wat is er mis met de comfopipe compact? Volgens mij is er al berekend dat het okayish is. Hier even snel nog een keer.

Warmteoverdracht in W is

(W/mK x oppervlakte (m2) x dT (°C/K)) / dikte (m)

Voor 1 m2, 0.037 van Comfopipe compact, gemiddelde dT van 10 graden (buiten 10 binnen 20), en dikte 0.015 m, kom je uit op 25W. Verdubbel het voor een strenge winter, dit jaar was januari gemiddeld 3.5°C en februari 4 graden.

Mijn kanaal naar het plat dak is kort, nog geen 1.5 meter lang, 3 totaal voor beide. 2 pi r (160) komt uit op 1 m2 per strekkende meter, 3 meter totaal.

75W tot 150W verlies bij 10 tot 20°C dT.


Ja met dikkere buis kan je dat halveren, 3 cm dik ipv 1.5, maar is dat 37.5W waard gedurende 4 maanden?


Nu vind ik dat verlies niet zo erg, ik zit al maximaal met de bypass te koelen, binnen is het 23-25°.

[ Voor 5% gewijzigd door w00key op 28-05-2025 12:23 ]

[Andrehj]

w00key schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 12:21:
Nu vind ik dat verlies niet zo erg, ik zit al maximaal met de bypass te koelen, binnen is het 23-25°.

Het gaat natuurlijk om het verlies in de winter. Nu eind mei is het allemaal sowieso niet boeiend.

[w00key]

Andrehj schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 15:30:
[...]

Het gaat natuurlijk om het verlies in de winter. Nu eind mei is het allemaal sowieso niet boeiend.

En dat is 40ish watt verschil tussen 15 en 30mm dikke isolatie op de buis. Vs een huis dat continu met 4 kW wordt verwarmd als het vriest.

1% is een afrondingsfout.

Ik zou dat geld ergens anders aan uitgeven, ik heb berekend dat het minder dan 9 m3 gas scheelt bij 40W x 24 uur x 90 dagen ~= 90 kWh warmte. 12 euro gas of 4.5 euro warmtepomp met COP van 4.

[ Voor 20% gewijzigd door w00key op 28-05-2025 16:14 ]

[venneke]

Even een sanity check: Momenteel zijn we bezig met een semi-grote verbouwing van de benedenverdieping waar we een uitbouw plaatsen met een bijkeuken.

In 1e instantie wilde ik middels ventilatieroosters gaan ventileren maar nu toch meer van mening dat een WTW een beter optie gaat zijn. Aangezien het puur de benedenverdieping is, zou een kleine unit voldoende zijn. Hierdoor ben ik aan het kijken naar een HRU ECO 200, die zou qua flow het wel aan moeten kunnen.

Hieronder een schets gemaakt, ik wil graag in de keuken afzuigen, en in de eet- en woonkamer inblazen.
Blauw is dus blazen, rood is zuigen. Totale ruimte is 50 m². Ook wordt er een dampkap geplaatst boven het kookeiland die de kookdampen afzuigen en dus niet recirculeren.

In de WC beneden is al een mechanische ventilatie geplaatst (gekoppeld aan badkamer boven), die via de zolder het afzuigt naar buiten.

Zou deze optie goed werken? De WTW is geplaatst in de bijkeuken en de slangen kunnen dan meteen door het platte dak naar buiten.

[w00key]

@venneke Alleen opmerking over de unit, op papier is die okay, maar hij had een bizarre filter layout met filter na de unit ipv voor de ventilator snel vies wordt en zelfs in storing gaat. Verder is Itho "meh" volgens veel mensen hier.

Kijk even bij deze replies: Het centrale balansventilatie met warmteterugwinning topic


In een huis / verbouwing is toch alles duur, 1500 meer en je hebt een hele goede unit die volume meet en m3 kan instellen ipv ventilatie toerental en god knows hoeveel kuub dat is, en of door verstopping filter je balans compleet is verstoord. Bij de Q350 iig stel ik 160 m3 in en hij haalt het gewoon, varieert zelfs als het stormt om windsterkte en richting te compenseren, je hoort hem op en af toeren om getal rond 160 m3/uur te houden. Goed display, veel instelmogelijkheden, bij de ERV variant fantastisch rendement met vochtterugwinning (weg droogte in de winter, voorheen zap ik steeds mezelf / anderen).

[venneke]

w00key schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 16:54:
@venneke Alleen opmerking over de unit, op papier is die okay, maar hij had een bizarre filter layout met filter na de unit ipv voor de ventilator snel vies wordt en zelfs in storing gaat. Verder is Itho "meh" volgens veel mensen hier.

Kijk even bij deze replies: Het centrale balansventilatie met warmteterugwinning topic


In een huis / verbouwing is toch alles duur, 1500 meer en je hebt een hele goede unit die volume meet en m3 kan instellen ipv ventilatie toerental en god knows hoeveel kuub dat is, en of door verstopping filter je balans compleet is verstoord. Bij de Q350 iig stel ik 160 m3 in en hij haalt het gewoon, varieert zelfs als het stormt om windsterkte en richting te compenseren, je hoort hem op en af toeren om getal rond 160 m3/uur te houden. Goed display, veel instelmogelijkheden, bij de ERV variant fantastisch rendement met vochtterugwinning (weg droogte in de winter, voorheen zap ik steeds mezelf / anderen).

Thanks voor de feedback! Was sowieso van plan een 2ehandse aan te schaffen. Maar een Zehnder zou beter zijn? De 930 is volgens mij de voorloper van degene die jij adviseert, mogelijk dus beter naar zoiets kijken?

[w00key]

venneke schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 18:59:
[...]


Thanks voor de feedback! Was sowieso van plan een 2ehandse aan te schaffen. Maar een Zehnder zou beter zijn? De 930 is volgens mij de voorloper van degene die jij adviseert, mogelijk dus beter naar zoiets kijken?

Nee niet die WHR930, heb er nog 1 staan bij mijn ouders en dat is geen geschikt model.

Maar je hebt niet veel keuze tweedehands dus doe maar whatever? Brink misschien? Iets dat iig airflow meet en dat bij de WHR niet het geval.

[Puntenwolk]

venneke schreef op woensdag 28 mei 2025 @ 16:23:
Even een sanity check: Momenteel zijn we bezig met een semi-grote verbouwing van de benedenverdieping waar we een uitbouw plaatsen met een bijkeuken.

In 1e instantie wilde ik middels ventilatieroosters gaan ventileren maar nu toch meer van mening dat een WTW een beter optie gaat zijn. Aangezien het puur de benedenverdieping is, zou een kleine unit voldoende zijn. Hierdoor ben ik aan het kijken naar een HRU ECO 200, die zou qua flow het wel aan moeten kunnen.

Hieronder een schets gemaakt, ik wil graag in de keuken afzuigen, en in de eet- en woonkamer inblazen.
Blauw is dus blazen, rood is zuigen. Totale ruimte is 50 m². Ook wordt er een dampkap geplaatst boven het kookeiland die de kookdampen afzuigen en dus niet recirculeren.

In de WC beneden is al een mechanische ventilatie geplaatst (gekoppeld aan badkamer boven), die via de zolder het afzuigt naar buiten.

Zou deze optie goed werken? De WTW is geplaatst in de bijkeuken en de slangen kunnen dan meteen door het platte dak naar buiten.

[Afbeelding]

Als je een aparte unit plaatst voor alleen de benedenverdieping is dat geen “centrale” maar een vorm van decentrale balansventilatie.

Bij dergelijke opstellingen is het vooral belangrijk goed naar de interactie met de rest van je huis te kijken. Wat voor ventilatie zit er in de rest van je huis?

Als er op de bovenverdieping bijvoorbeeld een systeem C box staat die afzuigt op de badkamer en naar binnen trekt via roosters in de slaapkamer is dat niet echt compatibel met wat je hier beneden plant. Zo’n systeem C unit trekt namelijk je hele huis in onderdruk. Dan moet je de twee delen van je huis luchtdicht van elkaar gaan scheiden. Dus alle deuren naar gang/hal met rubbers en valdorpel (en wellicht automatische deurdrangers als je kleine kinderen hebt die deuren open laten).

Dit soort dingen komt hier vaak langs in het topic maar tot op heden nog geen voorbeeld gezien van een echt succesverhaal.

[Draakje5]

Benieuwd wat het effect gaat zijn!

[Andrehj]

@Draakje5 :
?
Ik mis de context.
Wat is het en wat wil je ermee bereiken?

[ Voor 14% gewijzigd door Andrehj op 29-05-2025 19:11 ]

[master1104]

@Andrehj Gaat vermoedelijk hierover:

https://gathering.tweaker...message/82322100#82322100

[loyske]

Ben nog steeds bezig om een oplossing te zoeken voor 100m3/u overflow van hal naar woonkamer te krijgen.

Iemand ervaring met een muurdoorvoer van hal naar woonkamer, waar het in een koof uitkomt?
Heb je hier een geluid dempend rooster nodig of zorgt de koof al voor demping?
Koof blijft aan bovenkant 1cm open over de hele breedte aan het plafond of eventueel nog een rooster erin.

Het idee wordt dan dit:


Geluiddempend rooster zou fijn zijn, maar wordt nogal groot voor 100m3/u, als ik kijk naar de WGZC van Solid Air. Deze kan ik namelijk alleen in 110mm hoog plaatsen waardoor hij al 1 meter lang moet zijn.
Vandaar dat ik overweeg een normaal rooster te pakken van 60x15cm oid.

[Draakje5]

Andrehj schreef op donderdag 29 mei 2025 @ 19:11:
@Draakje5 :
?
Ik mis de context.
Wat is het en wat wil je ermee bereiken?

Een betere luchtstroom/minder geluid.

Moet zeggen dat ik het idee heb dat het zeker iets verbeterd heeft.

Ook meteen de ventilatoren schoongemaakt.

[willem7q]

loyske schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 11:37:
Geluiddempend rooster zou fijn zijn, maar wordt nogal groot voor 100m3/u, als ik kijk naar de WGZC van Solid Air. Deze kan ik namelijk alleen in 110mm hoog plaatsen waardoor hij al 1 meter lang moet zijn.
Vandaar dat ik overweeg een normaal rooster te pakken van 60x15cm oid.

Je kan ook een gewoon rooster gebruiken en daarachter een demper in het kanaal, daar heb je misschien wel plaats genoeg voor in de koof.

[laquaezzi]

Ik heb nu een half jaar de Zehnder q350 ERV draaien. Er komt momenteel opeens een soort piepend geluid uit de unit. Voornamelijk aan de rechterkant. Mijn unit is ingesteld als Links: rechtsboven is dus afvoerlucht EHA.

Om de kijken of het van invloed zou kunnen zijn op de piep heb ik de doppen aan de onderkant verwijderd. Tot mijn verbazing zaten deze doppen vol met honderden kleine vliegjes. Herkend iemand dat? Wijst dit wellicht op een fout aangesloten installatie?

[P5ycho]

Als daar vliegjes zitten dan wordt de lucht niet goed gefilterd, die vliegjes zijn voorbij het filter gekomen. Heb je je filters wel goed geinstalleerd?
Ik ben bang dat je je unit dan even goed mag inspecteren en reinigen van binnen.

[Sendak239]

guysp schreef op dinsdag 27 mei 2025 @ 11:59:
Ik voeg me even in dit topic, begin dit jaar ben ik eigenaar geworden van een appartement met een WTW installatie (storkair whr 90), deze stamt uit 2006. Nu werkt het apparaat prima, echter mis ik wel enkele QoL features, zoals een bypass en een enthalpiewisselaar.

Ik lees wisselende verhalen over de effectiviteit van zo'n bypass. Wat kan ik een beetje verwachten qua temperatuurdaling met zo'n bypass? 1-2 graden in een koele nacht zou ik al als winst beschouwen.

Mbt de enthalpiewisselaar, het wordt erg droog in huis, hier heb ik zelfs een luchtbevochtiger voor aangeschaft. Mijn partner had regelmatig bloedneuzen en je was constant statisch geladen (luchtvochtigheid rond de 30%, nu met de bevochtiger rond de 50%). Zou zo'n enthalpiewisselaar dat probleem oplossen en de luchtbevochtiger overbodig maken?

Nu was ik al eens aan het shoppen en kwam uit op de zehnder comfoair standard, gezien deze 1 op 1 op de buizen past van mijn huidige installatie. Je kunt zelfs de muurbeugel hergebruiken. Deze zou ik dan eenvoudig zelf kunnen installeren, en dan door een professional kunnen laten inregelen.

Ik heb ook zo'n Storkair gehad van 20 jaar oud. Was bij mij wat onderbemeten en lawaaierig. Nu een Brink Flair die 50 procent meer ventileert met minder lawaai. Dat zal bij de Comfoair ook zo zijn

Nu ook bypass maar daar merk je niets van, dat had men me van tevoren al gezegd.

Vreemd dat jouw huis zo droog is. Bij mij nu op zolder en beneden 56 procent bij 23,5 graden zonder enthalpie.

Inregelen stelt weinig voor maar misschien is dat zonder Constant Flow toch iets moelijker. Ophangen en aansluiten lijkt me lastiger.

[KarsS]

loyske schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 11:37:
Ben nog steeds bezig om een oplossing te zoeken voor 100m3/u overflow van hal naar woonkamer te krijgen.

Iemand ervaring met een muurdoorvoer van hal naar woonkamer, waar het in een koof uitkomt?
Heb je hier een geluid dempend rooster nodig of zorgt de koof al voor demping?
Koof blijft aan bovenkant 1cm open over de hele breedte aan het plafond of eventueel nog een rooster erin.

Het idee wordt dan dit:
[Afbeelding]

Geluiddempend rooster zou fijn zijn, maar wordt nogal groot voor 100m3/u, als ik kijk naar de WGZC van Solid Air. Deze kan ik namelijk alleen in 110mm hoog plaatsen waardoor hij al 1 meter lang moet zijn.
Vandaar dat ik overweeg een normaal rooster te pakken van 60x15cm oid.

Ik doe 110m3 nominaal / 200m3 maximaal, overflow vanuit de hal naar de woonkamer via 2 stuks 100 x 400mm roosters (ca. 300cm2 echte doorlaat) en een deurspleet van 20 x 800mm. Dit was doorgerekend om niet meer dan 1 a 2 Pa drukverlies te veroorzaken.

De roosters zitten bij mij net boven de vloer en hebben geen geluiddemping. De ene komt uit onderin de schouw van de haard en voorin de schouw zit dan weer een spleet van 35 x 800mm. Het andere rooster komt onder een (zwevende) kast uit. Hier heb ik een multiplex paneel voor gemaakt met daarop 20mm nylon wol om het geluid wat te dempen. Of dat echt nodig was weet ik niet. De geluidskoppeling tussen de hal en woonkamer is beperkt en het meeste geluid lijkt eigenlijk nog via de deur en spleet er onder te komen.

Maar goed, als je toch al een koof hebt kan het geen kwaad die aan de binnenkant met geluiddempend materiaal te bekleden.

Geluiddempende roosters geloof ik niet zo in. Meestal zit er gewoon een strookje nylon wol als geluiddemping in. Dat kan m.i. nooit veel doen. De demping getallen zijn weliswaar indrukwekkend, zomaar 20dB of meer, maar dat komt volgens mij door de manier waarop het bepaald wordt: het geluidsniveau in de ene ruimte t.o.v. het overblijvende geluid in de andere ruimte. Ook zonder verdere demping geeft zo'n beperkte doorlaat al een flinke demping.

[koppijngekregen]

Beste Tweakers, ik wil graag een WTW-unit op mijn zolder plaatsen en ik heb al een week lang lopen onderzoeken. Alleen de locatie van de WTW-unit blijft een probleem, omdat ik een krappe zolder heb.

Bijna alle WTW-units moeten verticaal worden geplaatst en ik weet dat de dakdoorvoer hoger moet staan dan het apparaat. Zodat de condensatie met een kleine afschot richting het apparaat kan lopen.

Alleen dat is bij mij echter niet mogelijk, omdat mijn zolder erg klein is en mijn dak loopt met 45 graden af. Daar een WTW-unit plaatsen gaat ervoor zorgen dat beide dakdoorvoeren lager zullen uitkomen dan de aansluitingen op het apparaat. Waardoor er condensatie kan ophopen of regen van buiten in de geïsoleerde spirobuizen.

Ik weet niet hoe ik dit moet oplossen, ik wil heel graag de WTW-unit op zolder plaatsen i.v.m. geluid. Hoe zouden jullie dit doen dan?

[Puntenwolk]

Horizontale unit overwogen? Bijvoorbeeld Orcon plafondunit HRC-360-OptiAir.

[Barleone]

Ik denk na over WTW en ben benieuwd hoe jullie dit zien en of herkennen/erkennen.

Op niet geïsoleerde slaapkamers verwarm ik nu niet. Als ik WTW ventilatie ga aanleggen komt de verloren warmte uit de woonkamer etc retour in de slaapkamers. Ik voorzie daarmee dat ik aanzienlijk veel warmte toch ga verliezen.

Klopt deze logica?

[Puntenwolk]

Niet geïsoleerde slaapkamers waar je ook niet verwarmt? Daar is het dus -10 graden in de winter en jij slaapt daar in een eskimo slaapzak?

[macbelly]

Barleone schreef op zondag 1 juni 2025 @ 12:09:
Ik denk na over WTW en ben benieuwd hoe jullie dit zien en of herkennen/erkennen.

Op niet geïsoleerde slaapkamers verwarm ik nu niet. Als ik WTW ventilatie ga aanleggen komt de verloren warmte uit de woonkamer etc retour in de slaapkamers. Ik voorzie daarmee dat ik aanzienlijk veel warmte toch ga verliezen.

Klopt deze logica?

Let er wel op dat je dan warme lucht een koelere ruimte in gaat brengen met als gevolg dat de relatieve luchtvochtigheid (aanzienlijk) kan stijgen in de slaapkamers (zoals ik ervaren heb). Dit fenomeen kan zeker 's winters maar ook 's zomers optreden afhankelijk van de ligging van de slaapkamers (koele zijde of niet).
Het zie hetzelfde in onze inpandige berging en garage waardoor ik nu een ontvochtiger heb geplaatst om de RLV onder de 70% te houden.

Bij mij wordt dit effect ook nog aangezet door de enthalpie optie (deze recycled vocht ... dat is gunstig in de winter maar minder handig in de zomer).

[macbelly]

Puntenwolk schreef op zondag 1 juni 2025 @ 12:17:
Niet geïsoleerde slaapkamers waar je ook niet verwarmt? Daar is het dus -10 graden in de winter en jij slaapt daar in een eskimo slaapzak?

Ik weet niet waar je die -10C vandaan haalt. Ik verwarm de slaapkamers niet en daar is het afgelopen stookseizoen niet onder de 12-13C geweest (overdag ramen dicht, 's nachts deur in de kiepstand).

[ Voor 6% gewijzigd door macbelly op 01-06-2025 12:25 ]

[Rzaan]

Puntenwolk schreef op zondag 1 juni 2025 @ 12:17:
Niet geïsoleerde slaapkamers waar je ook niet verwarmt? Daar is het dus -10 graden in de winter en jij slaapt daar in een eskimo slaapzak?

Als het ergens in huis dezelfde temperatuur is als buiten, dan is er wel iets anders mis met je huis.
Als kind had mijn slaapkamer enkel glas en geen radiator. Was wel koud, maar niks wat een extra deken niet aankon.

[loyske]

willem7q schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 20:51:
[...]

Je kan ook een gewoon rooster gebruiken en daarachter een demper in het kanaal, daar heb je misschien wel plaats genoeg voor in de koof.

Dat is een goeie tip, dat ik daar nog niet op gekomen was. Dank je!

laquaezzi schreef op vrijdag 30 mei 2025 @ 21:37:
Ik heb nu een half jaar de Zehnder q350 ERV draaien. Er komt momenteel opeens een soort piepend geluid uit de unit. Voornamelijk aan de rechterkant. Mijn unit is ingesteld als Links: rechtsboven is dus afvoerlucht EHA.

Om de kijken of het van invloed zou kunnen zijn op de piep heb ik de doppen aan de onderkant verwijderd. Tot mijn verbazing zaten deze doppen vol met honderden kleine vliegjes. Herkend iemand dat? Wijst dit wellicht op een fout aangesloten installatie?

Het valt mij op dat mijn Q350ERV ook een fluitend geluid maakt bij de afvoer roosters (waar geen demping op zit), wanneer de bypass open staat. Misschien ook bij jou het geval!?

[Puntenwolk]

macbelly schreef op zondag 1 juni 2025 @ 12:23:
[...]

Ik weet niet waar je die -10C vandaan haalt. Ik verwarm de slaapkamers niet en daar is het afgelopen stookseizoen niet onder de 12-13C geweest (overdag ramen dicht, 's nachts deur in de kiepstand).

Ik neem aan dat dit dan wel geïsoleerd is, alleen niet verwarmd. Dat komt vaak voor. Het ventilatie antwoord daarop is dan ook simpel en vaak voorkomend: ja je krijgt een warmte herverdeling van je verwarmde woonkamer naar je onverwarmde slaapkamers. Maar omdat lucht niet zo’n efficiënte warmtedrager is en een woonhuis WTW niet zo heel veel lucht verplaatst valt dit alles mee. Zolang het allemaal binnen de geïsoleerde schil van je huis blijft.

De post van Barleone zegt alleen iets anders: én niet verwarmd én niet geïsoleerd. Als argeloze lezer kan ik met die informatie niets anders aannemen dat “niet geïsoleerd” betekent dat de kamers de buitentemperatuur aannemen. Daarover ben ik net zoals jij enigszins verbaasd, en ik hoop dan ook dat het eigenlijke antwoord is dat er toch een stukje informatie mist.

[Barleone]

Ha, wie weet nog dat we vroeger in koude winters op enkelglas ijsbloemen hadden? Daar kon ik prima bij slapen.

Maar enfin, het WTW verhaal is dus een risico en dat haal ik liever niet in huis.

[Puntenwolk]

Als je slaapkamers écht onverwarmd én ongeisoleerd zijn met een fors temperatuurverschil met de rest van je huis (vaak meer dan 10 graden of zo) dan zou ik daar inderdaad geen WTW systeem op aansluiten met een verbinding naar de rest van het huis.

Het warmteverlies valt nog mee, de grootste risico’s lijken me:
1. Condensatie in de buizen, omdat de buizen met (warme) aanvoerlucht ook door of in de zeer koude ruimte lopen. Die interne buizen zou je dus goed moeten isoleren, maar dat is een kostbare zaak, zeker als je met de warmte verder niets wil doen.
2. Koude tocht door luchtstroom in de rest van je huis. Dat het beetje warmte dat je inblaast in de slaapkamers naar buiten toe “verloren” gaat is tot daar aan toe. Dat is misschien 100m3/h aan 16-17 graden lucht in de winter. Veel significanter lijkt me dat je in een klassieke opstelling met overstroom uit de slaapkamers gaat afzuigen in de badkamer en deels keuken. Als die slaapkamerlucht heel koud is betekent dat dit “en route” voordat het opgewarmd is door de verwarming in je woonkamer een koude bedoening wordt in je hal/overloop/gang.

Misschien eerst maar slaapkamers isoleren?

[Andrehj]

Barleone schreef op zondag 1 juni 2025 @ 12:09:
Ik denk na over WTW en ben benieuwd hoe jullie dit zien en of herkennen/erkennen.

Op niet geïsoleerde slaapkamers verwarm ik nu niet. Als ik WTW ventilatie ga aanleggen komt de verloren warmte uit de woonkamer etc retour in de slaapkamers. Ik voorzie daarmee dat ik aanzienlijk veel warmte toch ga verliezen.

Klopt deze logica?

In die slaapkamers zal het in de winter altijd warmer zijn dan buiten. Indirect worden de slaapkamers dus wel verwarmd.
Als het goed is heb je nu systeem C, waarbij een groot deel van de ventilatielucht via de slaapkamers het huis binnen komt. Als die lucht nu uit je balansventilatiesysteem komt, blijven de slaapkamers in de winter een stuk warmer, en verliest je huis dus minder warmte via de slaapkamers.

[Barleone]

Ter info nog, nu hebben we alleen roosters in alle vertrekken (dus passief). De luchtverversing is dus willekeurig te weinig, ongeveer goed of teveel.

Vandaar dat ik dus informatie aan het verzamelen ben. Mijn kort door de bocht conclusie is: geen WTW ventilatie in een slecht geïsoleerd huis aanleggen.

[bensss]

Dat is idd kort door de bocht. De meeste mensen doen idd eerst iets aan kierdichting, isolatie en leggen dan pas WTW aan. Maar zelfs als je alleen de kieren dicht; een WTW levert ook in die situatie veel comfort en een grote energiebesparing. Zeker bij -5C en NO 5-6 Bft.

EDIT: een ongeisoleerd huis kan ook een kans zijn voor WTW. In de meeste huizen waar alles al is nageisoleerd is het namelijk lastiger om de kanalen aan te leggen. Dus als je nog gaat isoleren, doe eerst de WTW zodat je later het kanaalstelsel mooi kan afwerken en je dakdoorvoeren netjes maakt.

[ Voor 35% gewijzigd door bensss op 02-06-2025 08:57 ]

[Zwerius]

koppijngekregen schreef op zondag 1 juni 2025 @ 09:33:
Beste Tweakers, ik wil graag een WTW-unit op mijn zolder plaatsen en ik heb al een week lang lopen onderzoeken. Alleen de locatie van de WTW-unit blijft een probleem, omdat ik een krappe zolder heb.

Bijna alle WTW-units moeten verticaal worden geplaatst en ik weet dat de dakdoorvoer hoger moet staan dan het apparaat. Zodat de condensatie met een kleine afschot richting het apparaat kan lopen.

Alleen dat is bij mij echter niet mogelijk, omdat mijn zolder erg klein is en mijn dak loopt met 45 graden af. Daar een WTW-unit plaatsen gaat ervoor zorgen dat beide dakdoorvoeren lager zullen uitkomen dan de aansluitingen op het apparaat. Waardoor er condensatie kan ophopen of regen van buiten in de geïsoleerde spirobuizen.

Ik weet niet hoe ik dit moet oplossen, ik wil heel graag de WTW-unit op zolder plaatsen i.v.m. geluid. Hoe zouden jullie dit doen dan?

Je kunt in het laagste punt van de afvoerleiding waarin condens kan ontstaan toch een condensaat-afvoertje maken en deze via een sifonnetje naar het riool leggen? Of naar het punt waar ook de condensaatafvoer van de wtw op uitkomt.

[cgms]

Zwerius schreef op maandag 2 juni 2025 @ 15:03:
[...]

Je kunt in het laagste punt van de afvoerleiding waarin condens kan ontstaan toch een condensaat-afvoertje maken en deze via een sifonnetje naar het riool leggen? Of naar het punt waar ook de condensaatafvoer van de wtw op uitkomt.

Misschien beter niet direct naar het riool. Als het sifonnetje droogvalt door te weinig aanvoer kan het nare gevolgen hebben.

[Andrehj]

cgms schreef op maandag 2 juni 2025 @ 16:32:
Misschien beter niet direct naar het riool. Als het sifonnetje droogvalt door te weinig aanvoer kan het nare gevolgen hebben.

Daar zijn droogsifons voor (die je onder je WTW zonder enthalpiewisselaar sowieso moet gebruiken).

[No Hands]

koppijngekregen schreef op zondag 1 juni 2025 @ 09:33:
Beste Tweakers, ik wil graag een WTW-unit op mijn zolder plaatsen en ik heb al een week lang lopen onderzoeken. Alleen de locatie van de WTW-unit blijft een probleem, omdat ik een krappe zolder heb.

Bijna alle WTW-units moeten verticaal worden geplaatst en ik weet dat de dakdoorvoer hoger moet staan dan het apparaat. Zodat de condensatie met een kleine afschot richting het apparaat kan lopen.

Alleen dat is bij mij echter niet mogelijk, omdat mijn zolder erg klein is en mijn dak loopt met 45 graden af. Daar een WTW-unit plaatsen gaat ervoor zorgen dat beide dakdoorvoeren lager zullen uitkomen dan de aansluitingen op het apparaat. Waardoor er condensatie kan ophopen of regen van buiten in de geïsoleerde spirobuizen.

Ik weet niet hoe ik dit moet oplossen, ik wil heel graag de WTW-unit op zolder plaatsen i.v.m. geluid. Hoe zouden jullie dit doen dan?

een unit kiezen zonder condensafvoer en met vocht terug in het huis breng functie? (wat is dat in sjieke wtw termen?)

[P5ycho]

Ik heb wel naar beneden gewerkt met de aanvoer van buiten, nog geen problemen ondervonden.

[Andrehj]

No Hands schreef op maandag 2 juni 2025 @ 17:31:
een unit kiezen zonder condensafvoer en met vocht terug in het huis breng functie? (wat is dat in sjieke wtw termen?)

Enthalpiewisselaar.

[Aphyrnae]

Op basis van aanwijzingen hier heb ik mijn schema voor een eerste opzet qua balans ventilatie opgesteld.
Alle debieten onderstaand zijn 'nominaal'. Totale nominale debiet is 300 m3/u en dan heb ik een WTW unit van 450 m3/u nodig.

Ik ben uitgegaan van twee situaties:

Woonkamer is sterk afhankelijk van overflow vanuit de slaapkamers.




En de tweede situatie: ik knijp de slaapkamerventielen iets meer af (zolder slaapkamer op 15 m3/u en één slaapkamer op de 1e verdieping op 1 ventiel van 30 m3/u i.p.v. 2). Dan wordt de woonkamer meer direct aangezogen i.p.v. afhankelijk te zijn van overflow.




In beide gevallen is het idee om de keukendeur tussen gang en keuken vaak dicht te hebben zodat overflow
meer via de woonkamer gaat en uiteindelijk wordt afgezogen in de keuken. In plaats van direct afzuiging via de keuken.

De ventielen heb ik dan geplaatst en kan ik na afloop het systeem meer inregelen.

[ Voor 120% gewijzigd door Aphyrnae op 02-06-2025 23:37 ]

[loyske]

Hoeveel overstroom kan er door een taatsdeur van ongeveer 80x240cm, uiteraard afhankelijk van de spleet rondom!?
Of de vraag omgedraait, hoe groot moet de spleet zijn voor 100m3/h ?

[P5ycho]

Een spleet rondom van 1cm gaat zeker die 100m3/h wel toelaten.

[woekele]

ik vroeg me af: kan het kwaad om in een woning die in de afbouw zit alvast de wtw in te schakelen zonder het goed in te regelen? En dan later de unit resetten en alsnog inleveren? Vanwege alle regen kunnen de ramen eigenlijk niet open, maar we willen toch graag ventileren. Denk aan de vocht en dampen van de gietvloer etc. Nadeel wat ik kan bedenken momenteel: stof wat nog veel in de woning zit. NIet zo fijn voor het systeem wellicht...

[master1104]

Het inregelen kan je gerust later doen, daar ontstaat geen schade door. Ik zou de unit alleen nooit in gebruik nemen in een woning met bouwstof. Zeker met hoge luchtvochtigheid plakt dat overal in je buizen en unit vast, waardoor je al begint met een smerig buizenstelsel als je er gaat wonen.

Zou toch opzoek gaan naar een andere manier. Haal anders een oude mevhanische ventilatie box van marktplaats en sluit die tijdelijk aan op je dakdoorvoer. Wel beneden dan zorgen dat er iets van lucht je woning in kan, anders heeft het geen zin om op zolder af te zuigen.

[cgms]

Ik heb het zelf een luchtontvochtiger geplaatst toen ik condens op de ramen zag tijdens de afbouw van onze renovatie.

Misschien is het nog een optie om een kegelfilter op de afvoerventielen te plaatsen tijdens de afbouw, om zo de kanalen schoon te houden?

[ Voor 30% gewijzigd door cgms op 06-06-2025 08:27 ]

[P5ycho]

Bouwstof gast daar deels doorheen, en die kegelfilters zitten zo vol. Gewoon niet doen is mijn advies. Een bouwdroger is een beter.alternatief, met hier en daar een raampje op een kier.

[ollie1965]

Ik ben bezig met een verbouwing en sta nu op het punt om een aanvoer/afvoer voor de lucht van een WTW binnen te brengen in een bijkeuken.
Situatieschets: bijkeuken/garage/hal/keuken en woonkamer (gehele begane grond dus ) zijn afgegraven tot een niveau van -51cm t.o.v. origineel peilvloer. Hierin komt isolatie, E, W, CV en WTW leidingen, dan constructievloer en dan de afwerkvloer met vloerverwarming.

Hoe ziet de huidige fase eruit? Ter lering en vermaak hier (tot nu toe), mogelijk documenteer ik het nog eens in een nieuw draadje "Het grote isoleren van een vloer op zand"

Dus zat ik te denken waarom maak ik mijn toevoer niet van een 200mm PVC pijp en leg ik die in de grond naar de achterzijde/zijkant van de tuin, zeg maar ála een Aardwarmtepijp methode?
Geen gedoe met veel gevel doorvoeren, en toch schone lucht die een (heel klein) beetje gekoeld wordt.

Normaal zijn deze pijpen van PP omdat deze een betere overdrachtwaarde hebben om warmte/koude uit te wisselen.
Maar ik denk, dat boeit niet voor een pijp van 5 meter, dus lekker goedkoop een PVC pijp erin.
Mis ik iets? Geeft PVC misschien gassen af, waardoor dit niet kan/mag?

[Puntenwolk]

Spirobuis is toch niet veel anders qua prijs dan zo’n PVC buis? Ik zou als het even kan gewoon voor spirobuis kiezen, dat is er voor gemaakt. Waarom wil je specifiek pvc gebruiken?

[ollie1965]

Puntenwolk schreef op vrijdag 6 juni 2025 @ 16:15:
Spirobuis is toch niet veel anders qua prijs dan zo’n PVC buis? Ik zou als het even kan gewoon voor spirobuis kiezen, dat is er voor gemaakt. Waarom wil je specifiek pvc gebruiken?

PP is geen spirobuis. En een spiribuis kan niet in de grond volgens mij. PVC omdat PP een keer of 3 zo duur is, “ons bin zunig”

[twodigits]

Ik heb sinds de bouw van mijn woning een Brink Renovent 400 WTW en de eerste 4 jaar geen last van muggen gehad, nul. Vorige zomer echter wel muggen in huis en op 1 nacht zelfs 22 muggen ! in mijn slaapkamer gevangen. Toen we naar bed gingen geen mug te zien, dus ze moeten in de loop van de nacht naar binnen zijn gekomen. Op alle ramen op de bovenverdieping zitten goed afsluitende horren. Verder geen stilstaand water in huis, geen kruipruimte met water etc.
In de eerste kamer na de WTW waar de jongste slaapt zitten doorgaans de meeste muggen. Ze moeten wat mij lijkt dus echt door de WTW komen, en inderdaad, bij schoonmaken filters komen er muggen uit gevlogen en zitten er dode muggen en vliegen op het (inlaat-) filter. Maar ik blijf bij regelmatig schoonmaken muggen houden.
Vanmorgen de WTW eens open geschroefd waarbij er uiteraard weer een paar muggen uit kwamen gevlogen. Nu bleek het sifon van de condenswaterafvoer best een laag water te bevatten met daarin volgens mij iets wat lijkt op muggenlarven. Zou dit kunnen? Ik heb het leeggegooid en schoongemaakt, maar natuurlijk gaat daar weer opnieuw condensvocht in neerslaan. Nu zag ik ook dat er tussen het filter en de aankomende luchtbuis geen extra filter zit. De filter ligt vrij los op de warmtewisselaar, daar zit speling genoeg tussen om insecten door de WTW in te laten. Nu is mijn plan om simpel een stuk horrengaas zoals je dat bij de bouwmarkt kan kopen over de aanzuigende buis te plaatsen. Daar kan dan volgens mij nog lucht genoeg door, maar geen insecten. Denk ik dit juist?
Ik wil sowieso de kanalen laten reinigen, maar volgens de installateur planten muggen zich daarin zeker niet voort, dus daar verwacht ik geen oplossing van mbt het muggenprobleem. Andere ideeën?

[HomegrownBGP]

ollie1965 schreef op vrijdag 6 juni 2025 @ 12:01:
Ik ben bezig met een verbouwing en sta nu op het punt om een aanvoer/afvoer voor de lucht van een WTW binnen te brengen in een bijkeuken.
Situatieschets: bijkeuken/garage/hal/keuken en woonkamer (gehele begane grond dus ) zijn afgegraven tot een niveau van -51cm t.o.v. origineel peilvloer. Hierin komt isolatie, E, W, CV en WTW leidingen, dan constructievloer en dan de afwerkvloer met vloerverwarming.

Hoe ziet de huidige fase eruit? Ter lering en vermaak hier (tot nu toe), mogelijk documenteer ik het nog eens in een nieuw draadje "Het grote isoleren van een vloer op zand"

Dus zat ik te denken waarom maak ik mijn toevoer niet van een 200mm PVC pijp en leg ik die in de grond naar de achterzijde/zijkant van de tuin, zeg maar ála een Aardwarmtepijp methode?
Geen gedoe met veel gevel doorvoeren, en toch schone lucht die een (heel klein) beetje gekoeld wordt.

Normaal zijn deze pijpen van PP omdat deze een betere overdrachtwaarde hebben om warmte/koude uit te wisselen.
Maar ik denk, dat boeit niet voor een pijp van 5 meter, dus lekker goedkoop een PVC pijp erin.
Mis ik iets? Geeft PVC misschien gassen af, waardoor dit niet kan/mag?

PVC kun je er prima voor gebruiken! Er zijn de nodige grote merken die hun hele programma voor ventilatie op basis van PVC bieden (zoals Wavin, Dyka). Ik heb me zelfs laten vertellen dat het wavin ventiza programma normaal pvc is, maar dan met blauw pigment. Ik heb zelf ook mijn hele systeem opgetrokken uit pvc (sn4 kwaliteit) en dat beviel me heel goed. Ik zou daar liever voor kiezen dan voor spiro wat na zagen scherp is etc etc.

Mocht je nog delen nodig hebben: ik heb nog de nodige hulpstukken over :-)

[Franciesco]

@twodigits je kunt overwegen om in plaats van de huidige sifon een droogsifon te plaatsen.

M.b.t. het gaas: dat wordt over het algemeen afgeraden te doen omdat dat toch wel de nodige extra weerstand geeft. En bovendien kans geeft op dichtvriezen als het in de winter koud en vochtig weer is.

Zijn de filters die je nu gebruikt wel de juiste voor de wtw unit? Want ik zou verwachten dat geschikte exemplaren precies passen zonder noemenswaardige speling waar insecten maar ook andere rommeltjes langs kunnen komen.

[P5ycho]

@twodigits Is het een originele renovent met blauwe klapdeur? Die hebben matige filters van doek die slecht afsluiten aan de randen. Wij hadden ook vaak muggen met deze unit. Je kunt met schuimtape zorgen voor een beter dichting aan de randen van het filter. Ook het goed inzetten van het filter is belangrijk, de ruimte voor het filter is veel breder dan het filter zelf.

Bij uitzuigen ook goed opletten, zodra je het filter er uit trekt schieten de muggen de unit in.

In het sifon komt vaak fijn stof terecht wat de sifon uiteindelijk kan verstoppen. Muggenlarven heb ik er nooit in gevonden gelukkig. Zorg dat de sigon volgens de handleiding gemonteerd zit zodat je geen rioolluchtjes of valse lucht aantrekt.

Wij zitten aan een weiland met sloot en muggen hebben we altijd wel in het filter, maar die komen er niet meer doorheen sinds we de unit vervangen hebben voor een zehnder Q450.

[twodigits]

Ik gebruik de originele filters, maar zoals @P5ycho zegt sluiten die heel slecht af. Het is inderdaad een Renovent met een klapdeur (donkergrijs in ons geval). En ja, met uitzuigen trek je de filter er uit en schieten de muggen de unit/ ventilatiebuizen in.

@Franciesco dichtvriezen kan niet, ik bedoel een stuk horrengaas op de inlaat binnen in huis. Een droogsifon zal ik eens opzoeken en kijken of dat te monteren is, tnx.

[Andrehj]

@twodigits Droogsifon is inderdaad aan te raden. Ze zijn er ook in horizontale uitvoering, dus dat krijg je altijd wel passend.
Over dat gaas: Probleem is dat gaas na een half jaar oid vol zit met muggen en zooi, en dan veel weerstand geeft.
Daarom is een (goed) filter ook niet zo'n doek-ding, maar een zig-zag filter, zodat er enorm veel oppervlak is (en dus weinig weerstand):

[twodigits]

Ik heb zojuist gaas gemonteerd en zal dat morgen of overmorgen weer eens open maken om te kijken wat er in zit. Ik ga ook op zoek naar een beter filter voor de WTW unit; hoe ik een droogsifon moet monteren ga ik uitzoeken. tnx zover.

[P5ycho]

Je wilt alsnog het filter beter laten aansluiten, naast muggen trek je ook allerlei andere troep de unit in waar het niet hoort. Heb je straks kapotte lagers of een vieze wisselaar.

De hele unit vervangen door een recentere unit met DC motoren wordt trouwens ook al snel aantrekkelijk als je er op je energierekening mee kunt besparen.

[ollie1965]

HomegrownBGP schreef op zondag 8 juni 2025 @ 12:52:
[...]


PVC kun je er prima voor gebruiken! Er zijn de nodige grote merken die hun hele programma voor ventilatie op basis van PVC bieden (zoals Wavin, Dyka). Ik heb me zelfs laten vertellen dat het wavin ventiza programma normaal pvc is, maar dan met blauw pigment. Ik heb zelf ook mijn hele systeem opgetrokken uit pvc (sn4 kwaliteit) en dat beviel me heel goed. Ik zou daar liever voor kiezen dan voor spiro wat na zagen scherp is etc etc.

Mocht je nog delen nodig hebben: ik heb nog de nodige hulpstukken over :-)

Bedankt, kon ook niets vinden maar deze bevestiging geeft net dat zetje.
Hulpstukken over, tja gezien de prijzen van die hulpstukken zou je wel op een hele korte afstand moeten wonen om het rendabel te maken... denk ik dan.

[twodigits]

P5ycho schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:26:
Je wilt alsnog het filter beter laten aansluiten, naast muggen trek je ook allerlei andere troep de unit in waar het niet hoort. Heb je straks kapotte lagers of een vieze wisselaar.

De hele unit vervangen door een recentere unit met DC motoren wordt trouwens ook al snel aantrekkelijk als je er op je energierekening mee kunt besparen.

Ik heb op de site van Brink gezien dat er tegenwoordig ook dikkere (duurdere, koolstof-) filters beschikbaar zijn. Heb ze een mailtje gestuurd met de vraag welke beter afsluiten.

Ik vraag me nu overigens wel af hoe de lucht door mijn WTW loopt. In de handleiding zou het onderste filter voor de inlaat zijn, maar het bovenste filter zit steeds vol muggen...

De hele unit vervangen lijkt me toch wat prijzig, aan wat voor type denk je dan?

[P5ycho]

Prijzig, tsjah. Ligt aan de opties die je zoekt. Meet het huidige verbruik door de unit eens en reken uit wat je zou besparen als je de unit vervangt, levensduur 15 jaar. In mijn geval ging ik van 100W naar 30W verbruik (Zehnder Q450), daarmee heb ik de unit al terugverdiend voor hij afgeschreven is.

[twodigits]

De Brink Renovent Excellent 400 zou een 'average power consumption' van 21W moeten hebben.

[P5ycho]

De excellent is niet de eerste renovent, ik heb het hierboven steeds over een eerder model gehad. De excellent serie ken ik niet zo goed van binnen.

[twodigits]

Ik na vandaag wat beter. Ik heb blijkbaar een 'rechts model', dus dan zit de invoer van buiten inderdaad rechtsboven - daar waar ik muggen aantref. Grootste probleem lijkt me zoals jij zei dat het filter niet goed afdekt. Het zit er te los in, de ruimte is te breed, en er kan van alles langs en door. Deze week een beter afsluitend en meteen hoogwaardiger filter bestellen als ik reactie van Brink heb.
Ik heb de wisselaar gedemonteerd en schoongemaakt, die was aan de kant van de inlaat vies van stof en half vergane insecten, de andere kant viel heel erg mee. Overal waar ik de stofzuiger in kreeg vuil weg gehaald.

[hawk88]

Oilman schreef op dinsdag 3 december 2024 @ 21:33:
Iemand ervaring met 'duair'? Liep er bij toeval tegenaan bij een snelle zoektocht naar Ubbink AE48C. Iemand die dezelfde leverancier als Ubbink heeft gevonden?

Ik heb me er aan de duair gewaagd. En ik moet zeggen dat ik er erg tevreden over ben. Is blijkbaar opgericht door twee vrienden die de bestaande systemen te duur vonden.

Ik heb een mail gestuurd met de componenten die ik dacht nodig te hebben, na wat nuttige tips heb ik mijn bestelling wat aangepast. Die kon de volgende dag al geleverd worden.

Verwerking ging ook soepel op de 90 graden bochten na die wel erg veel kracht nodig hadden op er op te schuiven

Systeem draait nu zonder afstelling en ik merk al veel verschil, ben benieuwd hoe het in de winter gaat zijn.

[master1104]

twodigits schreef op zondag 8 juni 2025 @ 21:09:
Ik na vandaag wat beter. Ik heb blijkbaar een 'rechts model', dus dan zit de invoer van buiten inderdaad rechtsboven - daar waar ik muggen aantref. Grootste probleem lijkt me zoals jij zei dat het filter niet goed afdekt. Het zit er te los in, de ruimte is te breed, en er kan van alles langs en door. Deze week een beter afsluitend en meteen hoogwaardiger filter bestellen als ik reactie van Brink heb.
Ik heb de wisselaar gedemonteerd en schoongemaakt, die was aan de kant van de inlaat vies van stof en half vergane insecten, de andere kant viel heel erg mee. Overal waar ik de stofzuiger in kreeg vuil weg gehaald.

Ik heb die unit in onze vorige woning ook gehad. Vanwege de houtrook heb ik destijds een aftermarket F7 filter geplaatst. Die zat vele malen strakker in de passing dan het originele doek. Wel zette ik het doek (G4) filter er voor, zodat het fijnstof filter niet gelijk vol zat.

Was in 2018, dus aankoopdetails heb ik niet meer. Maar er zijn dus betere aftermarket filters in omloop.

[Tweedehans]

ollie1965 schreef op vrijdag 6 juni 2025 @ 12:01:
Ik ben bezig met een verbouwing en sta nu op het punt om een aanvoer/afvoer voor de lucht van een WTW binnen te brengen in een bijkeuken.
Situatieschets: bijkeuken/garage/hal/keuken en woonkamer (gehele begane grond dus ) zijn afgegraven tot een niveau van -51cm t.o.v. origineel peilvloer. Hierin komt isolatie, E, W, CV en WTW leidingen, dan constructievloer en dan de afwerkvloer met vloerverwarming.

Hoe ziet de huidige fase eruit? Ter lering en vermaak hier (tot nu toe), mogelijk documenteer ik het nog eens in een nieuw draadje "Het grote isoleren van een vloer op zand"

Dus zat ik te denken waarom maak ik mijn toevoer niet van een 200mm PVC pijp en leg ik die in de grond naar de achterzijde/zijkant van de tuin, zeg maar ála een Aardwarmtepijp methode?
Geen gedoe met veel gevel doorvoeren, en toch schone lucht die een (heel klein) beetje gekoeld wordt.

Normaal zijn deze pijpen van PP omdat deze een betere overdrachtwaarde hebben om warmte/koude uit te wisselen.
Maar ik denk, dat boeit niet voor een pijp van 5 meter, dus lekker goedkoop een PVC pijp erin.
Mis ik iets? Geeft PVC misschien gassen af, waardoor dit niet kan/mag?

Zoals een paar posts terug al opgemerkt werd, zijn er complete leveringsprogramma’s met materialen van PVC. Zelf heb ik daar mijn bedenkingen bij. Niet alleen vanwege mogelijk uitgassen — de “C” in PVC staat immers voor chloride, en dat is geen onschuldig goedje. PP (polypropyleen) is daarentegen wél voedselveilig.

Bovendien kan PP antibacterieel worden behandeld en antistatisch worden gemaakt. Daarom zijn flexibele luchtverdeelsystemen vrijwel altijd van PP.

Afgezien van de materiaalkeuze: houd bij het gebruik van een aardwarmtepijp rekening met condensvorming. Zorg dat dit afgevoerd kan worden, want anders wordt het — ongeacht het materiaal — een broeinest van bacteriën en schimmels.

Zelf zou ik nooit aan een aardwarmtepijp beginnen. Het rendement is laag, de grootste winst is het voorkomen van dichtvriezen van de unit, niet zoveel dus. De uitvoering blijft bovendien altijd tricky.

[twodigits]

Na mijn schoonmaakactie en bevestiging horgaas de installatie een tijdje op maximaal debiet laten draaien, daarna nog 10 muggen gevangen op de slaapkamers van de kinderen. Maar de rest van de nacht heeft niemand nog een mug gehoord. Dat was de laatste weken wel anders. Ik ben nu dus 100% zeker dat ze door de WTW komen. Ik heb zojuist een M5 filter besteld dat een stuk dikker is dan de nu gebruikte filters en derhalve beter zou moeten afsluiten en luchtjes van de houtkachel van de buren tegenhouden bovendien en ga dat met de tip hierboven monteren. Ik wil de mensen die meegedacht hebben en tips hebben gegeven hartelijk bedanken.

[ Voor 6% gewijzigd door twodigits op 09-06-2025 10:02 ]

[ollie1965]

@Tweedehans ik weet hoe giftig PVC is bij het (t) warm worden van het materiaal. Verder ben ik bekend met de voor/nadelen van een aardwarmte systeem.
Het gaat bij deze woning echt niet om aardwarmte maar om het intake punt totaal ergens anders te hebben dan aan de gevel.
Een echt aardwarmte systeem komt/kan hopelijk bij de volgende woning. Bij een goed systeem heb je wel degelijk voordelen, maar ik kijk naar dingen als comfort en niet naar rendement. De term “het kan niet uit” moneywise zit dus niet in mijn gedachten.

[w00key]

PVC is bekend als plastic met meeste vrijkomend VOC. Met warmte gaat het sneller maar je bent daar dan ook eerder van af, dat plastic stank ga je forever blijven ruiken bij gewone buitentemperatuur.

Een PP buis is zo duur ook weer niet, als het niet gaat om terugverdientijd of geld, waarom zou je op dat laatste beetje bezuinigen?

[ollie1965]

w00key schreef op maandag 9 juni 2025 @ 13:33:
PVC is bekend als plastic met meeste vrijkomend VOC. Met warmte gaat het sneller maar je bent daar dan ook eerder van af, dat plastic stank ga je forever blijven ruiken bij gewone buitentemperatuur.

Ik ga nog eens een keer zoeken op internet.

Een PP buis is zo duur ook weer niet, als het niet gaat om terugverdientijd of geld, waarom zou je op dat laatste beetje bezuinigen?

Je wijst me terecht op mijn eigen uitspraak.
Nu ik het nog een keer terug lees ga ik nog eens overdenken, bedankt voor je reactie.

[Mats007]

Mats007 schreef op maandag 23 december 2024 @ 09:43:
[...]


Goede aanvulling! Ik zat op de lijn van @Andrehj om zo groot mogelijk te gaan om je snelheid laag te houden, vandaar dat ik met 200 aan kwam zetten.

De aansluitingen op de boxen was mij ook net opgevallen. Dan moet ik weer onnodig verlopen erin brengen en dan schiet het zijn doel voorbij.

Dank voor alle goede input van jullie allen. Is heel fijn om te klankborden en daarmee vooruit te komen en op jouw beurt anderen ook te kunnen helpen.

Nou, even schaamteloos mijzelf quoten en even wat stof van dit onderwerp poetsen . Inmiddels een flink aantal maanden verder in de verbouwing en weer aangebroken bij de buizenspaghetti.

Uiteindelijk destijds gekozen om met 160mm door de knieschotten van rechts naar links in de woning te gaan. Nu kom ik aan op het inrichten van het overige buizenwerk.

Door de verdeling van de aanvoer in de woning over 2 verdeelboxen kan ik toe met kleinere varianten. Eén daarvan is de Ubbink DB206H125 met een 125mm aansluiting. Nu ik van een Zehnder Q 450 ERV af kom kan ik met 180 vertrekken en dan heb ik de volgende opties:
- direct van 180 naar 160 gaan waarna ik een Y-stuk (160-160-125) gebruik voor andere zijde woning en 125 aftak naar de kleinere verdeelbox (afstand 2 meter);
- 180 aanhouden, Y-stuk (180-160-160) voor andere zijde woning en 160 tot aan de 90gr. bocht richting de verdeelbox waarna de bocht in 125mm wordt uitgevoerd
- Combinatie van bovenstaande.

Hoofdvraag komt in feite neer op: zo vroeg of zo laat mogelijk versmallen om aan te sluiten. Iemand ervaring hierin?

[ollie1965]

Mats007 schreef op dinsdag 10 juni 2025 @ 12:33:


Hoofdvraag komt in feite neer op: zo vroeg of zo laat mogelijk versmallen om aan te sluiten. Iemand ervaring hierin?

Zo laat mogelijk. Onderbouwing: iedere versmalling (en daarbij behorende bochten) geeft meer tegendruk dan het grotere formaat.
Het zit hem altijd in de details

[Mats007]

ollie1965 schreef op dinsdag 10 juni 2025 @ 13:17:
[...]


Zo laat mogelijk. Onderbouwing: iedere versmalling (en daarbij behorende bochten) geeft meer tegendruk dan het grotere formaat.
Het zit hem altijd in de details

Thanks! Zat ik toch al op de goede weg. Fijn om nog even die bevestiging te ontvangen!

[loyske]

Zou ik voor de laatste meter naar afzuigpunt wc (25m3/u max), een stuk flexibele slang kunnen gebruiken?

Zou mij enorm veel werk schelen, maar moet natuurlijk wel goed werken.
Ik wil het bestaand plafond op de WC behouden. Kom nu via zijmuur aan met 80mm spiro en kan dan een stuk boven het verlaagd plafond richting bestaand ventiel werken. Maar om dat met vaste spiro en hulpstukken te doen, wordt wat lastig.

[P5ycho]

Soms moet je het niet te moeilijk maken als de alternatieven ook ellende opleveren, lekker doen dus. Als het niet werkt voor je kun je altijd nog wat anders doen.

[Strontvlieg]

twodigits schreef op zondag 8 juni 2025 @ 21:09:
Ik na vandaag wat beter. Ik heb blijkbaar een 'rechts model', dus dan zit de invoer van buiten inderdaad rechtsboven - daar waar ik muggen aantref. Grootste probleem lijkt me zoals jij zei dat het filter niet goed afdekt. Het zit er te los in, de ruimte is te breed, en er kan van alles langs en door. Deze week een beter afsluitend en meteen hoogwaardiger filter bestellen als ik reactie van Brink heb.
Ik heb de wisselaar gedemonteerd en schoongemaakt, die was aan de kant van de inlaat vies van stof en half vergane insecten, de andere kant viel heel erg mee. Overal waar ik de stofzuiger in kreeg vuil weg gehaald.

Bedankt voor de tip! Wij gaven elkaar steeds de schuld van het niet goed sluiten van ramen en horren. Nu kunnen we gewoon een apparaat de schuld geven! Ben een beetje bang dat de muggen 's avonds boven het dak dansen en wij de wtw op 3 hebben staan na een douchebeurtje. Ik denk dat ik via een automatisering ga maken die rond zonsondergang de wtw naar stand 1 brengt. Hopelijk laten de muggen zich dan niet opzuigen.

[Aphyrnae]

Ik blijf toch maar spammen

Kan iemand feedback geven op onderstaande schema?
Mijn woning is uit de jaren 70 en drie laags.
Ik ga uit van spirobuizen en in het schema ga ik uit van 100% (45 m3/u voor persoon) en op de plattegrond nominaal (30 m3/u voor persoon). In het schema heb ik voor alle transportkanalen de spiro diameter opgeschreven en de stroomsnelheid. Nominale overflow van 90 m3/u vanuit de 1e verdieping naar de begane grond.

Alle ventielen zijn 125 mm. Benodigde unit is eentje van 450 m3/u.

Ik maak mij zorgen om ventilatie van de woonkamer; gaat dat wel goed zo, aangezien de aanvoer redelijk centraal ligt. Is het nodig om deze nog verder naar achteren te plaatsen?

[ Voor 13% gewijzigd door Aphyrnae op 11-06-2025 00:16 ]

[ollie1965]

@Aphyrnae
Ik zie dat je een overflow van 135 M3 van de eerste verdieping naar de begane grond doet. Dat moet dus via de trap dan naar beneden. Dan zal er in de hal 30 m3 afgaan door het WC ventiel en moet het afgezogen worden door de 1,16 ventielen (105m3) in de woonkamer. Die 105 m3 moet wel een weg vinden onder de deur naar de kamer.
Als ik dan een deur op 90cm breed stel dan krijg je wel een behoorlijke spleet onder de deur om dit volume te laten stromen (zonder overlast) naar de kamer. Of staat deze deur altijd open?

[Aphyrnae]

Dank voor de feedback!

Daar komt een taatsdeur, plafond hoog (2,60m en 1m breed) en heeft dus rondom een spleet van 1 cm.
Daarnaarst zal de deur vaak open staan.

[ollie1965]

Euh, een stukje van internet (zie hier).

Een overstroomvoorzienig zorgt ervoor dat de lucht van plek A naar B kan komen. Overstroom betekent het verplaatsen van lucht door middel van een onderdruk of overdruk via de ene ruimte naar de andere ruimte, door middel van een kier onder de deur. In de berekening van onderstaand voorbeeld gaan we ervan uit dat er altijd maximaal 55m³/h aan overstroom plaats kan vinden en dat een standaard deur 90 centimeter breed is.

Voorbeeld:

Door een opening met een oppervlakte van 1cm² kan 0,3 m³/h lucht verplaatst worden. Als we hier vanuit gaan kunnen we stellen dat bij een deur van 90 cm breed, 183,33 cm² nodig is (55/0,3). Er is dus standaard een opening gewenst van 2,03 centimeter (183,33/90).

(In de meeste adviezen komt dan ook vaak een overstroomopening terug van 2 centimeter bij een deur van 90 centimeter breed.)


Uit ervaring zien we dat overstroom vaak wordt onderschat. Zonder een goede overstroomvoorziening of zelfs geen, kan er niet goed geventileerd worden. Het kan ook zo zijn dat u in het ergste geval een ruimte vacuüm zuigt, wat voor een ongezonde situatie kan zorgen. Blijf hier alert op.

105 m3 kwam ik op uit voor jouw situatie, dat is dus 105/55(voorbeeld in quote) 1,9x zo groot als in het voorbeeld hierboven. Dat is dus een spleet van 3,8 cm, dat vind ik persoonlijk best wel groot.

[Puntenwolk]

Met een taatsdeur met spleet rondom lijkt me dat geen probleem.

[Aphyrnae]

Een taatsdeur moet inderdaad geen problemen opleveren, zelfs in geval van 0,5 cm spleet.

(260 + 260 + 100 + 100 cm) * 0,5 cm * 0,3m2/h/cm2 = 108 m3/ h.
Bij veel drukte is de deur toch open en dat komt wel goed.


Het lijkt er op dat mijn plan in de goede richting is en ik het verder kan uitwerken.

Als ik het zo teken heb ik 5 dempers nodig in de aanvoerlijn om alle leefruimten van elkaar te scheiden qua overspraak...zijn wel dure dingen die dempers. Iemand hier ervaring mee qua toepassing? Helpt het ook echt?

In onderstaande schema met D aangegeven. Donkergroen is diameter 200 mm (hoofdtransport) en lichtgroen is 125 mm (direct achter een ventiel)

De afstand tussen slaapkamer 4 en 5 ventielen is circa 5m, dus wellicht is daar geen demper nodig.
Zolder ook iets minder van belang. En bij noodzakelijk later nog makkelijk te plaatsen.

[ Voor 57% gewijzigd door Aphyrnae op 12-06-2025 00:09 ]

[Rzaan]

Even check, check, dubbelcheck.

in onderstaande icoon (Voor een Zehnder Q600 Links) is het toch als volgt?

Het huisje waar de pijl richting huis wijst = 'lucht afzuigen in huis'.

Het huisje waar de pijl de andere kant op wijst (dus van het huisje af) = "lucht inblazen in huis"

[Slonzo]

Rzaan schreef op donderdag 12 juni 2025 @ 14:41:
Even check, check, dubbelcheck.

in onderstaande icoon (Voor een Zehnder Q600 Links) is het toch als volgt?

Het huisje waar de pijl richting huis wijst = 'lucht afzuigen in huis'.

Het huisje waar de pijl de andere kant op wijst (dus van het huisje af) = "lucht inblazen in huis"

[Afbeelding]

Ik heb geen Zehnder, maar ik interpreteer het in ieder geval omgekeerd.
Staat er geen beschrijving bij in de handleiding?

EDIT: Nu ik nog een keer kijk, staat de pijl buiten het cirkeltje en het vierkantje, dus nu zie ik ook wat jij bedoelt.
Kan beide kanten op, zonder handleiding raak je hier niet ver mee

[ Voor 11% gewijzigd door Slonzo op 12-06-2025 15:16 ]

[dollyking]

hawk88 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 21:43:
[...]


Ik heb me er aan de duair gewaagd. En ik moet zeggen dat ik er erg tevreden over ben. Is blijkbaar opgericht door twee vrienden die de bestaande systemen te duur vonden.

Ik heb een mail gestuurd met de componenten die ik dacht nodig te hebben, na wat nuttige tips heb ik mijn bestelling wat aangepast. Die kon de volgende dag al geleverd worden.

Verwerking ging ook soepel op de 90 graden bochten na die wel erg veel kracht nodig hadden op er op te schuiven

Systeem draait nu zonder afstelling en ik merk al veel verschil, ben benieuwd hoe het in de winter gaat zijn.

[Afbeelding]

ik heb ook super ervaring met Luuk van Duair. het 90mm systeem zit goed en simpel in elkaar. ik heb de helft van de 26 plafond stukken aangesloten.

[dollyking]

Rzaan schreef op donderdag 12 juni 2025 @ 14:41:
Even check, check, dubbelcheck.

in onderstaande icoon (Voor een Zehnder Q600 Links) is het toch als volgt?

Het huisje waar de pijl richting huis wijst = 'lucht afzuigen in huis'.

Het huisje waar de pijl de andere kant op wijst (dus van het huisje af) = "lucht inblazen in huis"

[Afbeelding]

bovenste is retour
onderste is toevoer

[Andrehj]

Rzaan schreef op donderdag 12 juni 2025 @ 14:41:
in onderstaande icoon (Voor een Zehnder Q600 Links) is het toch als volgt?
Het huisje waar de pijl richting huis wijst = 'lucht afzuigen in huis'.
Het huisje waar de pijl de andere kant op wijst (dus van het huisje af) = "lucht inblazen in huis"

[Afbeelding]

Ja. Dat klopt. Ik denk dat je nog wel ergens een foto hebt van precies die configuratie, incl de pijpen erboven.
Je kunt het ook gemakkelijk zien als je de voorkant van de unit er even af pakt (drie schroefjes) en de luchtstromen volgt. Is sowieso wel interessant.

In jouw geval komt de lucht van buiten rechts-voor binnen, en wordt die links-voor het huis ingeblazen.
De afgezogen lucht uit de woning komt links-achter binnen en wordt dus rechts-achter weer naar buiten afgevoerd.

[ Voor 5% gewijzigd door Andrehj op 13-06-2025 08:08 ]

[Rzaan]

Ik had het dus andersom geïnterpreteerd.
Dus morgen even omwisselen. Makkelijker gezegd dan gedaan.
Zehnder had de icoontjes wel wat duidelijker mogen maken, zodat je ze bijna intuïtief goed plaats.

[Andrehj]

@Rzaan , behalve deze icoontjes (die idd niet erg duidelijk zijn) is er natuurlijk ook een installatiehandleiding bij je unit geleverd...

[Rzaan]

Andrehj schreef op donderdag 12 juni 2025 @ 21:28:
@Rzaan , behalve deze icoontjes (die idd niet erg duidelijk zijn) is er natuurlijk ook een installatiehandleiding bij je unit geleverd...

Dat klopt ook. Maar deze icoontjes leken duidelijk genoeg. Niet dus. Voor ons tenminste.

[P5ycho]

Zodra je het grote kader als de bovenkant van de unit interpreteert is het bijna niet verkeerd te beredeneren. De rondjes zijn de aansluitingen.

Ik heb dat altijd met icon-based handleidingen, zodra je het weet is het pas logisch.