Absoluut. Daarom dat communicatie en verhaal cruciaal zijn. We zijn immers maar mensen. Rationeel zijn we niet, en maar al te makkelijk reageren we anders dan we van onszelf geloven.
Maar daar zit weer dat punt van wet remmende voorsprong. De focus op IC data heeft een zeker kader geschapen voor zowel maatregelen als onze omgang daarmee. Die stringente focus had absoluut nut, heeft ons wel een incompleet beeld gegeven bij een te gemakkelijk gevoel van "oh ja maar het zijn oudjes en de curve zwakt af dus het is geen probleem voor mij of de anderen".
Kijk, de focus op het afvlakken van de curve komt voor op het bufferen van overbelasting zorg omdat als hoeksteen van continuïteit van alle processen in onze samenleving (en economie) die functionaliteit vereist is. Stort dat in, dan krijg je rimpeleffecten waarvan er veel onbeheersbaar zijn. De tweede focus daarbij was het dempen van verspreiding buiten de mortaliteitscurve. Niet enkel zit daar hetzelfde effect van overbelasting, maar dan op andere punten in zorg, daar zit ook nog eens een spineffect binnen economische activiteit bij.
Focus 1 is duidelijk. Focus 2 is buiten beeld gevallen.
De vraag voor beleid is nu eigenlijk niet of focus 1 voldoende resultaat kan blijven bewerkstelligen. De vraag is eigenlijk of vanuit de aanwezige effecten van focus 1 en 2 er voldoende resultaten van demping zijn om secondaire rimpeleffecten te voorkomen.
Dit is waarom het RIVM een slag in de arm van advieskaders én tijd heeft genomen telkens weer. Met goede redenen. Maar het probleem is gewoon dat mensen vanuit stringente beeldvorming op focus 1 zonder ruimte voor focus 2 het zat zijn én we nog steeds niet snappen dat op strategisch niveau ons systeemdenken niet toepasbaar is (wel op detailniveau, maar dit is een crisis van gedrag) én we helaas nog steeds met trage voortgang in gerelateerde onderzoeken zitten.
Dat laatste is iets wat van cruciaal belang is, we hebben meer inzicht nodig. Krijgen we bijvoorbeeld een secondaire curve van verspreiding van ziektebeeld buiten mortaliteit? Dan verschuift de IC focus naar een SEH focus terwijl de IC's nog steeds niet op het vereiste niveau zijn. Is bij dat potentieel sprake van regionale verschillen in tempo en volumes per categorie? Dan is landelijk beleid heel makkelijk niet dekkend, of zelfs contraproductief. Wat zijn de ratio's van effectieve types van ziektebeelden bij welke verspreiding bij welke curve en valt dat binnen de dekking van de huidige economische compensatiemaatregelen? Of moeten we ook nog iets bedenken voor het bufferen van langdurige uitval in andere sectoren dan horeca, en hoe werkt zich dat onderling in bedrijfsmatige activiteit uit.
Dit zijn zaken die nu onder de loep liggen. We gaan daar geen volledige inzichten bij krijgen. Het doel is voldoende inzichten om vanuit volgende focus binnen data maatregelen te beoordelen en in scenario's uit te werken.
Aangezien we juist vanuit de aanwezige aanpak resultaten voor focus 1 weten te bewerkstelligen en de crisis in kwetsbaarheden en voedingsbodems er een van gedrag is zou het resoluut dom zijn om nu enkel maar te gaan staan roepen "let me out - it's the economy stupid!".
Immers, een tweede curve kunnen we ons al financieel niet meer veroorloven.
Daar tegenover staat dat al onze middelen en mogelijkheden van economische activiteit ongeacht status volledig intact zijn. En dat het overgrote deel van economische activiteit doodeenvoudig nog steeds doorgaat. Zodat we nu de rekening en de maatregelen kunnen dragen.
Hard, moeilijk, maar te doen. Gaan we nu doorslaan in gedrag met roepen voor disproportioneel signaal, dan stimuleren we juist het risico van een tweede curve.
Dat gaat dus linea recta tegen ons eigen belang in. Is het dan zoveel gevraagd van Nederlanders om even iets verder en breder na te denken? Zijn Nederlanders dan zo gelovig in de kerk van economie en voetbal?
Populisme: de weigering van complexiteit en de poging om simplistische antwoorden te formuleren op ingewikkelde vraagstukken middels gebruik van elke mogelijke prikkel van gedrag - i.p.v. moeite te doen voor gezonde participatie.