[3D Printer] Creality Ender ervaringen

[Chrisje1983]

dutchassasin schreef op donderdag 7 mei 2020 @ 18:02:
[...]
Trouwens de skr Mini e3 v2 komt eraan met dual z
[Afbeelding]

Mooi, ik dacht ik wacht op een v2 versie die wel zal komen. Ik zit nog op het originele 1.1.4 boardje. Goed gegokt dus.

Hardy8 schreef op donderdag 7 mei 2020 @ 18:53:
[...]

Ik zie nog steeds maar 4 drivers, dus ik gok dat het gewoon een ingebouwde splitter is, misschien in combinatie met een wat sterkere driver, dus nog steeds geen individuele sturing.

Voor individuele sturing beter een skr 1.4, maar dan heb je nog steeds geen synchronisatie. Zonder sync tussen de stepper drivers die ook echt de motor standen herkent denk ik persoonlijk dat het vrij zinloos is om 2 stepperdrivers te gebruiken voor 2 z-as motoren.

Wat betreft power, de TMC2209 heeft nog altijd 2 amp continue en 2.8 amp peak, en dat is echt meer dan voldoende. Als je dan ook nog eens je leadscrews vervangt voor een minder steile curv (4mm of 2mm lead) dan hebben de motoren het al helemaal makkelijk.

Ik doe het zelf overigens parallel op 1 stepper driver sinds januari en dat gaat perfect.

[Hardy8]

Chrisje1983 schreef op donderdag 7 mei 2020 @ 21:10:
[...]
Voor individuele sturing beter een skr 1.4, maar dan heb je nog steeds geen synchronisatie. Zonder sync tussen de stepper drivers die ook echt de motor standen herkent denk ik persoonlijk dat het vrij zinloos is om 2 stepperdrivers te gebruiken voor 2 z-as motoren.

Ik doe het zelf overigens parallel op 1 stepper driver sinds januari en dat gaat perfect.

Synchronisatie zou zou natuurlijk nog mooier zijn, is denk ik meer weg gelegd voor servo motoren, maar ik gebruik juist die dubbele driver voor het opnieuw perfect horizontaal levelen, want het gebeurd nogal eens dat, wanneer de printer uitstaat, één van de Z spindels perrongeluk iets verdraaid (gaat bij mij heel erg makkelijk) en dan is het bed niet helemaal parallel meer t.o.v. X-as, dus bij elke start wordt dat nu met de Bltouch en G34 in mijn g-code eerst weer even recht gezet., dit kan zelfs een synchronisatie niet als de printer uitgestaan heeft.
Ik heb overigens hiervoor lange tijd gewoon een ramps1.4 gebruikt en één tmc2208 met de twee motoren, werkte ook gewoon goed, maar moest er nog wel eens opnieuw met de schuifmaat bij omdat ik weer eens een as verdraaid had, dan is dit toch wel veel comfortabeler.

[Chrisje1983]

Oke, ja inderdaad het kan zeker gebeuren.

Ik heb overigens mijn beide couplers op hetzelfde aantal degrees staan als het bed carriage 100% haaks op het frame staat, dus als 1 motor een step heeft gemist zie ik dat meteen aan de couplers en zet ik een motor een step vooruit of achteruit, zodat de couplers weer hetzelfde aantal graden "aanwijzen" dus geen schuifmaat bij nodig.

Ik heb wel de 8 mm lead screws vervangen voor 4 mm lead screws en het bed is echt rock solid en duw je echt niet naar beneden met de hand, stepjes missen gebeurt gelukkig ook niet.

Daar was ik eerst wel bang voor maar gezien de ender 5 plus het ook doet en nog met een grotere constructie en 8 mm lead screws, was mijn twijfel wel weg genomen. In de praktijk werkt het perfect.

[ Voor 10% gewijzigd door Chrisje1983 op 07-05-2020 22:56 ]

[martijnadam1977]

nog een laatste vraagje aan iedereen... een pi 4 2gb of 3b+ 1gb ? kosten nu hetzelfde, 66 euro....

[Mitchell]

Heel af en toe piept mijn buzzer out of nowhere en na een tijdje veranderd het scherm in een mess. Iemand enige idee waardoor dit zou komen? De kabel aan de achterkant zit prima, de andere kant heb ik eergisteren nog eens goed in het bordje gedrukt en zou dus goed moeten zitten.

[ Voor 7% gewijzigd door Mitchell op 08-05-2020 10:29 ]

[smitae]

Mitchell schreef op vrijdag 8 mei 2020 @ 10:28:
Heel af en toe piept mijn buzzer out of nowhere en na een tijdje veranderd het scherm in een mess. Iemand enige idee waardoor dit zou komen? De kabel aan de achterkant zit prima, de andere kant heb ik eergisteren nog eens goed in het bordje gedrukt en zou dus goed moeten zitten.

[Afbeelding]

Lijkt erg op het probleem wat ik had met mijn Ender 5. Rotte SD-cardjes. Volgens mij het gevolg van de Ender power save optie die nogal veel writes doet op je SD-card.

Ik ben overgegaan op plain Marlin zonder power failure optie. Geen enkel probleem meer gehad.

Maar ik zou eerst maar een kijken of een nieuwe SD-card helpt. Als je die tenminste gebruikt en niet via octoprint zonder SD card print.

[smitae]

martijnadam1977 schreef op vrijdag 8 mei 2020 @ 00:34:
nog een laatste vraagje aan iedereen... een pi 4 2gb of 3b+ 1gb ? kosten nu hetzelfde, 66 euro....

Ze werken beide lijkt mij. Maar waarom zou je voor het zelfde geld niet de laatste versie met meer memory halen? Dus de Pi 4 + 2Gb. Je weet nooit of je het extra memory ooit nodig mocht hebben?

[Gizz]

martijnadam1977 schreef op vrijdag 8 mei 2020 @ 00:34:
nog een laatste vraagje aan iedereen... een pi 4 2gb of 3b+ 1gb ? kosten nu hetzelfde, 66 euro....

Waar doe jij je inkopen? In de pricewatch staat de 4 met 2GB ram voor 39,95 inclusief verzendkosten
pricewatch: Raspberry Pi 4 Model B (2GB ram)

[Yukkie]

@Gizz Mwah, inclusief voeding, SD-kaartje en behuizing kom je aardig aan de 66 euro. Natuurlijk kun je de behuizing zelf printen en de 5V van je printer voeding aftappen, maar dat is niet voor iedereen weggelegd of een optie.

[Chrisje1983]

dutchassasin schreef op donderdag 7 mei 2020 @ 18:02:
[...]


Trouwens de skr Mini e3 v2 komt eraan met dual z
[Afbeelding]

Heb je misschien ook een link voor mij? Ik heb gezocht, maar kan er tot nu toe niks over vinden op de gebruikelijke kanalen.

[martijnadam1977]

Chrisje1983 schreef op vrijdag 8 mei 2020 @ 13:07:
[...]


Heb je misschien ook een link voor mij? Ik heb gezocht, maar kan er tot nu toe niks over vinden op de gebruikelijke kanalen.

Ja ik was vandaag ook aan het zoeken. Kan ook niets vinden erover.

[martijnadam1977]

Ik ben voor de pi 4 gegaan met 4 gb kost 10tje meer en ben klaar voor de future.
En ja was met officiële voeding 3 amp en heatsinkje . De behuizing ga ik printen. Die van tech. Alles in 1.

[martijnadam1977]

Gizz schreef op vrijdag 8 mei 2020 @ 12:46:
[...]

Waar doe jij je inkopen? In de pricewatch staat de 4 met 2GB ram voor 39,95 inclusief verzendkosten
pricewatch: Raspberry Pi 4 Model B (2GB ram)

Yep heb hem ook bij hun gekocht.

[ybjlus]

Vandaag de all in one rear case ingebouwd. De stl aangepast en de slots voor de connectoren eruit gehaald, zodat alles netjes is opgeborgen. Op deze manier zit de usb kabel die naar de pi gaat ook netjes in de case. Firmware uploaden doe ik via ftp, daardoor eigenlijk geen toegang tot de usb poort of sd kaart nodig.

Nu nog even een cable train printen zodat de kabels er ook wat netter uitzien.

[DRuw]

Mooi weggewerkt maarre koeling??
Ik heb bewust en verhoogde versie met 2x4020 fans erin.
En m'n pi wordt nog warm..

[MikeOO]

Chrisje1983 schreef op vrijdag 8 mei 2020 @ 13:07:
[...]


Heb je misschien ook een link voor mij? Ik heb gezocht, maar kan er tot nu toe niks over vinden op de gebruikelijke kanalen.

Op FB is wat info te vinden
https://www.facebook.com/pg/BIQU3DPRINTER/posts/

Aangezien ik niet de post zelf kan linken moet je even scrollen.

[dutchassasin]

MikeOO schreef op zaterdag 9 mei 2020 @ 07:55:
[...]


Op FB is wat info te vinden
https://www.facebook.com/pg/BIQU3DPRINTER/posts/

Aangezien ik niet de post zelf kan linken moet je even scrollen.

Idd daar heb ik de info ook weg, maar wat Hardy8 ook al was opgevallen dat er niet een aparte driver is voor de extra Z .

[ybjlus]

DRuw schreef op zaterdag 9 mei 2020 @ 07:45:
Mooi weggewerkt maarre koeling??
Ik heb bewust en verhoogde versie met 2x4020 fans erin.
En m'n pi wordt nog warm..

Koeling zit aan de onderkant met 1 fan. Ik heb inderdaad m'n twijfels hierbij maar vele rapporten geen probleem te hebben.

Heb wel de fan snede groter gemaakt en de guards weggehaald. Deze blokkeerden aardig wat luchtflow en hoop dat de fan zo efficiënter zn werk kan doen. Zoek alleen nog naar een manier om te meten of deze setup werkt qua temperatuur. Iemand een goede manier om dit te meten?

[perpixel]

Vandaag (voor mijn verjaardag 😏) een creality ender 3 pro gehad. Nu verwachtte ik minimaal een week bezig te zijn met het in elkaar zetten, tunen, prutsen voordat ik een enigszins redelijke print zou hebben, maar dat viel alles mee.

Een uurtje in elkaar zetten en toen gelijk een test waarvan de gcode was meegeleverd geprint.

Voor een leek ziet het er goed uit, maar misschien ziet iemand hier nog wat verbeter punten.

Het printen van meegeleverde gcode is natuurlijk wel een beetje valsspelen. Dus wil morgen eerst zelf een benchy proberen te slicen en printen en dan mogelijk daarna eens in fusion 360 iets gaan proberen.

[Daniel.]

perpixel schreef op zaterdag 9 mei 2020 @ 21:19:
Vandaag (voor mijn verjaardag 😏) een creality ender 3 pro gehad. Nu verwachtte ik minimaal een week bezig te zijn met het in elkaar zetten, tunen, prutsen voordat ik een enigszins redelijke print zou hebben, maar dat viel alles mee.

Een uurtje in elkaar zetten en toen gelijk een test waarvan de gcode was meegeleverd geprint.

Voor een leek ziet het er goed uit, maar misschien ziet iemand hier nog wat verbeter punten.

Het printen van meegeleverde gcode is natuurlijk wel een beetje valsspelen. Dus wil morgen eerst zelf een benchy proberen te slicen en printen en dan mogelijk daarna eens in fusion 360 iets gaan proberen.


[Afbeelding]

Die ziet er heel goed uit. Gewoon zo doorgaan.

[smitae]

perpixel schreef op zaterdag 9 mei 2020 @ 21:19:
Vandaag (voor mijn verjaardag 😏) een creality ender 3 pro gehad. Nu verwachtte ik minimaal een week bezig te zijn met het in elkaar zetten, tunen, prutsen voordat ik een enigszins redelijke print zou hebben, maar dat viel alles mee.

Een uurtje in elkaar zetten en toen gelijk een test waarvan de gcode was meegeleverd geprint.

Voor een leek ziet het er goed uit, maar misschien ziet iemand hier nog wat verbeter punten.

Het printen van meegeleverde gcode is natuurlijk wel een beetje valsspelen. Dus wil morgen eerst zelf een benchy proberen te slicen en printen en dan mogelijk daarna eens in fusion 360 iets gaan proberen.


[Afbeelding]

Niks mis mee, lekker strak.

[MikeOO]

Leuk project voor als je nog een burolamp nodig hebt voor alle komende klussen
YouTube: Voici ce qu'il est possible de faire avec une IMPRIMANTE 3D !

[Mitchell]

Een tijdje terug deze twee geprint:
- Z-axis Left Rollers Cover
- Z-axis Right Rollers Cover

Ze passen perfect op m'n Ender 3 Pro en het ziet er meteen ietsjes netter uit. Er bestaat er ook eentje voor de X-axis, maar daar heb ik nu een cable chain houder zitten.

Misschien maar een remix maken van beide. 🤔

[ Voor 8% gewijzigd door Mitchell op 11-05-2020 13:45 ]

[Daniel.]

Mitchell schreef op maandag 11 mei 2020 @ 13:41:
Een tijdje terug deze twee geprint:
- Z-axis Left Rollers Cover
- Z-axis Right Rollers Cover

Ze passen perfect op m'n Ender 3 Pro en het ziet er meteen ietsjes netter uit. Er bestaat er ook eentje voor de X-axis, maar daar heb ik nu een cable chain houder zitten.

Misschien maar een remix maken van beide. 🤔

Dat lijkt mij ook wel wat. Voor het samenvoegen probeer het met TinkerCad. Ik ga denk ik snel die Z-Axis left en right roller cover snel printen en dan kijken hoe daarna de x axis ga doen.

[BM]

Wat zijn op dit moment nu de 'beste' tokos om je 3d-printer materialen te bestellen? Ik ken 123-3d, 3djake, amazon (en ali), maar ik probleer mijn lijstje uit te breiden. Nu in de coronatijd zie ik dat bepaalde onderdelen overal uitverkocht raken, en ik ben beetje op zoek of er toch niet nog bedrijven zijn die snel kunnen leveren

[MikeOO]

BM schreef op maandag 11 mei 2020 @ 14:28:
Wat zijn op dit moment nu de 'beste' tokos om je 3d-printer materialen te bestellen? Ik ken 123-3d, 3djake, amazon (en ali), maar ik probleer mijn lijstje uit te breiden. Nu in de coronatijd zie ik dat bepaalde onderdelen overal uitverkocht raken, en ik ben beetje op zoek of er toch niet nog bedrijven zijn die snel kunnen leveren

Misschien kun je hier nog wat vinden
https://www.tinytronics.nl/shop/nl/3d-printen

[Mitchell]

BM schreef op maandag 11 mei 2020 @ 14:28:
Wat zijn op dit moment nu de 'beste' tokos om je 3d-printer materialen te bestellen? Ik ken 123-3d, 3djake, amazon (en ali), maar ik probleer mijn lijstje uit te breiden. Nu in de coronatijd zie ik dat bepaalde onderdelen overal uitverkocht raken, en ik ben beetje op zoek of er toch niet nog bedrijven zijn die snel kunnen leveren

@Daniel. deelde laatst https://owl-filament.de/. Die ziet er ook wel goed uit (hun PETG is een stuk goedkoper dan 123-3D, zelfs met verzending), maar verder geen ervaring mee.

[ybjlus]

BM schreef op maandag 11 mei 2020 @ 14:28:
Wat zijn op dit moment nu de 'beste' tokos om je 3d-printer materialen te bestellen? Ik ken 123-3d, 3djake, amazon (en ali), maar ik probleer mijn lijstje uit te breiden. Nu in de coronatijd zie ik dat bepaalde onderdelen overal uitverkocht raken, en ik ben beetje op zoek of er toch niet nog bedrijven zijn die snel kunnen leveren

https://reprapworld.nl/ heeft ook veel.

[BM]

Thanks, goed om weer wat aan de lijst toe te voegen. Ging in dit geval specifiek om een MicroSwiss DD Extruder + HotEnd waarvan de leveringsdatum steeds opgeschoven word. Niet heel onlogisch, maar wel reden om eens verder te kijken. Maar lijkt er op dat bijna niemand nog extruders op voorraad heeft liggen

[Mitchell]

Mitchell schreef op maandag 11 mei 2020 @ 13:41:
Een tijdje terug deze twee geprint:
- Z-axis Left Rollers Cover
- Z-axis Right Rollers Cover

Ze passen perfect op m'n Ender 3 Pro en het ziet er meteen ietsjes netter uit. Er bestaat er ook eentje voor de X-axis, maar daar heb ik nu een cable chain houder zitten.

Misschien maar een remix maken van beide. 🤔

Zo gezegd, zo gedaan. Works great and looks good.

[Daniel.]

Mitchell schreef op maandag 11 mei 2020 @ 14:50:
[...]

@Daniel. deelde laatst https://owl-filament.de/. Die ziet er ook wel goed uit (hun PETG is een stuk goedkoper dan 123-3D, zelfs met verzending), maar verder geen ervaring mee.

Ik vind het zelf prima printen. Hun B kwaliteit verkopen ze ook op amazon.de is nog een stuk goedkoper. Alleen op het moment hebben ze alleen PETG, PLA hebben ze op het moment niet in B kwaliteit.

[rejer]

Vraagje, als ik met mijn ender5 wil printen en ik wil iets echt mooi hebben(wat dus wil schuren om het echt glad te maken, moet ik dan ABS kopen ipv PLA?

(ik wil modelbouw dingen printen)

[ Voor 28% gewijzigd door rejer op 12-05-2020 13:52 ]

[RobertMe]

rejer schreef op dinsdag 12 mei 2020 @ 13:50:
Vraagje, als ik met mijn ender5 wil printen en ik wil iets echt mooi hebben(wat dus wil schuren om het echt glad te maken, moet ik dan ABS kopen ipv PLA?

(ik wil modelbouw dingen printen)

ABS lijkt mij niet nodig, voor zover je het überhaupt al op een Ender geprint krijgt. Ook PLA is in die zin vrij hard en kun je opschuren en verven etc. Maar volgens mij zijn daar ook wel voldoende dingen over te vinden, hoe je 3D prints kunt verven, egaliseren, etc.

[rejer]

RobertMe schreef op dinsdag 12 mei 2020 @ 14:07:
[...]

ABS lijkt mij niet nodig, voor zover je het überhaupt al op een Ender geprint krijgt. Ook PLA is in die zin vrij hard en kun je opschuren en verven etc. Maar volgens mij zijn daar ook wel voldoende dingen over te vinden, hoe je 3D prints kunt verven, egaliseren, etc.

Gaat niet om gebouwen(moet ook nog kunnen op 1/87 schaal), maar hekjes, lampen, paaltjes etc etc (meer de randzaken

Maar dan gaan we het even proberen op PLA

Had al gezien dat ik 80, 120, 240, 220, 1000 grit schuurpapier nodig heb.





Dat soort dingen dus.

(wil dit nog opschuren en airbrushen)

[ Voor 11% gewijzigd door rejer op 12-05-2020 14:18 ]

[TravockMD]

rejer schreef op dinsdag 12 mei 2020 @ 14:15:
...

[Afbeelding]

Dat soort dingen dus.

(wil dit nog opschuren en airbrushen)

Als ik de grootte inschat (aan de hand van nozzle strepen op de top layer van 1 van de voorste prints) zijn deze dingen niet al te klein. Lijkt me geen probleem om deze in PLA te printen en te schuren etc.

Ik zou ze schuren, behandelen met een (spray)filler en verder schuren. (En herhalen tot het zo glad is als je zelf wilt hebben)

Ow, en met PLA raad ik wel aan om nat te schuren aangezien de wrijvingswarmte anders roet in het eten kan gooien.

-----

Ik zie verder dat er recent gesproken wordt over OWL filament. Ik heb vorig jaar een hoeveelheid gekocht in verschillende batches (zowel eigen site als Amazon) en kreeg toen een OWL20 kortingscode. Alleen lijkt deze niet meer te werken? (Ook niet met een net nieuw aangemaakt account)
Iemand meer dezelfde ervaring of welwillend om een account te maken om te testen?

Mijn eigen ervaring met dit filament is overigens gewoon goed. Ik heb echter vrijwel geen ander matriaal gebruikt buiten een rol van Creality en 1 van 123-3d.

[vincent_1971]

rejer schreef op dinsdag 12 mei 2020 @ 13:50:
Vraagje, als ik met mijn ender5 wil printen en ik wil iets echt mooi hebben(wat dus wil schuren om het echt glad te maken, moet ik dan ABS kopen ipv PLA?

(ik wil modelbouw dingen printen)

Als je iets in abs geprint hebt en je houdt het een tijd in aceton damp ( gebruik een weckfles hier voor met wat aceton op een keukenrol ) krijg je een soort glanzende laag. De lijntjes zoals je die ziet op pla zijn praktisch verdwenen

[rejer]

TravockMD schreef op dinsdag 12 mei 2020 @ 15:34:
[...]

Als ik de grootte inschat (aan de hand van nozzle strepen op de top layer van 1 van de voorste prints) zijn deze dingen niet al te klein. Lijkt me geen probleem om deze in PLA te printen en te schuren etc.

Ik zou ze schuren, behandelen met een (spray)filler en verder schuren. (En herhalen tot het zo glad is als je zelf wilt hebben)

Ow, en met PLA raad ik wel aan om nat te schuren aangezien de wrijvingswarmte anders roet in het eten kan gooien.

-----

Ik zie verder dat er recent gesproken wordt over OWL filament. Ik heb vorig jaar een hoeveelheid gekocht in verschillende batches (zowel eigen site als Amazon) en kreeg toen een OWL20 kortingscode. Alleen lijkt deze niet meer te werken? (Ook niet met een net nieuw aangemaakt account)
Iemand meer dezelfde ervaring of welwillend om een account te maken om te testen?

Mijn eigen ervaring met dit filament is overigens gewoon goed. Ik heb echter vrijwel geen ander matriaal gebruikt buiten een rol van Creality en 1 van 123-3d.

Dankje voor die tips. Daar ga ik zeker wat mee doen. En heb een mislukte print even wat geprobeerd met een dremel, maar die verkleurde naar wat zwart. Ik heb 'm op de laagste stand staan.
Gok dat ik beter dit met de hand kan doen.

vincent_1971 schreef op dinsdag 12 mei 2020 @ 15:56:
[...]


Als je iets in abs geprint hebt en je houdt het een tijd in aceton damp ( gebruik een weckfles hier voor met wat aceton op een keukenrol ) krijg je een soort glanzende laag. De lijntjes zoals je die ziet op pla zijn praktisch verdwenen

Wauw, ik heb wat voorbeelden opgezocht dat ziet er echt mooi uit. Dank ! Dat ga ik ook even uitzoeken hoe ik aan dit alles kom.

[Daniel.]

rejer schreef op dinsdag 12 mei 2020 @ 17:17:
Wauw, ik heb wat voorbeelden opgezocht dat ziet er echt mooi uit. Dank ! Dat ga ik ook even uitzoeken hoe ik aan dit alles kom.

Let wel op met gassen die vrijkomen met het printen van ABS, en het kan vrij snel warpen. Misschien dan toch een case bouwen of iets wat tijdelijker is zodat de omgeving ook warm is.

[perpixel]

Mijn vriendin vond het 3d printen toch ook wel interessant. Zat ook al steeds op thingiverse te kijken. En vandaag zelf iets geprint.



Met een layer height van 0.16 toch best wat lagen te zien op alle ronde vormen, maar ik vond het wel mooi uitkomen. Bijna een soort houtnerf.
Nu wil ze hem in hout filament gaan printen op 100 %.

Over filament gesproken. Hoeveel gebruiken jullie/hoeveel teveel kopen jullie? Ik heb nu een rol van 0.5kg en een van 1kg en volgens mij kan ik daar maanden mee vooruit, maar ik denk dat er volgende week toch al wat nieuwe kleurtjes zijn...

[kmichael]

@perpixel
Ik gebruik rollen van 1 kilo, Deze bewaar ik in een grote bak die ik luchtdicht kan afsluiten.
Hierin heb ik silica gel korrels in liggen.

Van de kleur/rol waar ik het meest mee print ,heb ik altijd een volle rol van op voorraad.
De rest koop opnieuw als ze er nog ¼ op de rol hebben.
Of ik bestel wat mee als ik wat bestel. Ik koop alleen via Nederlandse webshops meestal heb je ze de volgende dag wel in huis dus dat is niet zo'n ramp als je wacht tot het bijna op is.

[toos87]

Oke ik moet ff frustratie kwijt. Ik heb de ender 3 pro. Printe als een baas. Maar toen het bekende het blijft niet meer plakken en de filament hoopt zich op aan de nozzle. Nieuwe nozzle erop, levelen van het bed, allemaal tutorials volgen wat te doen maar het blijft hetzelfde probleem. Ik ben bijna geneigd hem uit het raam te gooien 😛.

[Daniel.]

toos87 schreef op woensdag 13 mei 2020 @ 01:03:
Oke ik moet ff frustratie kwijt. Ik heb de ender 3 pro. Printe als een baas. Maar toen het bekende het blijft niet meer plakken en de filament hoopt zich op aan de nozzle. Nieuwe nozzle erop, levelen van het bed, allemaal tutorials volgen wat te doen maar het blijft hetzelfde probleem. Ik ben bijna geneigd hem uit het raam te gooien 😛.

Had er ook een tijdje last van. Al ander filament geprobeerd of de temperatuur voor je eerste lagen ophogen.

Layer height heb ik bij de eerste laag vaak op 0.3 en daarna 0.2 maar je width kan je ook nog wat verbreden voor je eerste laag.

[ Voor 10% gewijzigd door Daniel. op 13-05-2020 01:31 ]

[toos87]

Daniel. schreef op woensdag 13 mei 2020 @ 01:30:
[...]


Had er ook een tijdje last van. Al ander filament geprobeerd of de temperatuur voor je eerste lagen ophogen.

Layer height heb ik bij de eerste laag vaak op 0.3 en daarna 0.2 maar je width kan je ook nog wat verbreden voor je eerste laag.

Ik zal er eens naar kijken. Ik moet wel erbij vertellen dat nu tijdens het opwarmen van de nozzle er ook al wat filament uitkomt lopen en dat de test lijn die hij altijd aan de linkerkant getrokken wordt hij wel wat plakt maar als hij daarna de buitenste lijn van de print gaat doen hij niet meer plakt.

[MikeOO]

toos87 schreef op woensdag 13 mei 2020 @ 01:43:
[...]


Ik zal er eens naar kijken. Ik moet wel erbij vertellen dat nu tijdens het opwarmen van de nozzle er ook al wat filament uitkomt lopen en dat de test lijn die hij altijd aan de linkerkant getrokken wordt hij wel wat plakt maar als hij daarna de buitenste lijn van de print gaat doen hij niet meer plakt.

Bed eens goed schoonmaken wil vaak helpen. Hangt beetje af waar je op print dus even opzoeken waar je het het beste mee kunt cleanen.

Zelf print ik bv op een spiegel en die kun je prima met wat afwasmiddel en heet water weer schoonmaken en plakt het weer prima zonder hulpmiddelen. Zodra ik merk dat het weer minder wordt dan weer herhalen. Tussen prints door maak ik het af en toe schoon met 70% alcohol.

[Psycho_Mantis]

toos87 schreef op woensdag 13 mei 2020 @ 01:03:
Oke ik moet ff frustratie kwijt. Ik heb de ender 3 pro. Printe als een baas. Maar toen het bekende het blijft niet meer plakken en de filament hoopt zich op aan de nozzle. Nieuwe nozzle erop, levelen van het bed, allemaal tutorials volgen wat te doen maar het blijft hetzelfde probleem. Ik ben bijna geneigd hem uit het raam te gooien 😛.

Heatbed schoonmaken met IPA en zorgen dat je met je vette vingers van je heatbed afblijft.

[SimonBlok]

Hartstikke gaaf om dit topic te lezen! Ook ik wil gaan starten met 3d-printen. Na heel veel review gelezen te hebben, lijkt me de Ender 3 een prima printer om mee te starten. Ik heb geen speciale doelen, maar wil gewoon leuke printjes maken, experimenteren en kijken wat mogelijk is.

De Ender 3 is voor een heel schappelijke prijs bij 123-3d te krijgen. Nu is de V2 in aantocht. Mijn gevoel is, na heel veel rondgekeken te hebben, dat deze wat meer zal kosten (rond de 250 euro ?). Terwijl ik niet persé hele grote upgrades krijg. Enig punt waarover ik twijfel is het besturingsbord, die is nieuw, stiller en robuuster.

Kortom, wat raden jullie als ervarings specialisten aan? Wachten op de V2 of voor de huidige Ender 3 gaan en de bekende upgrades kopen/printen?

[kmichael]

@SimonBlok
Upgrades monteren kan leuk zijn, maar ook frustrerend;)
Zelf zou ik voor de pro of v2 gaan.
Ik koop alle electronica in nl zelf ik betaal dus iets meer, weken wangen heb ik geen zin in.
Er zijn regelmatig leuke aanbiedingen voor de ender 3 te vinden.
Alleen met de komt van V2 en dat nu veel mensen thuis zijn en zo'n ding hebben gekocht denk ik niet dat er snel weer een aanbieding komt wat 60 a 80 euro goedkoper zal zijn....

[rdfeij]

BM schreef op maandag 11 mei 2020 @ 14:28:
Wat zijn op dit moment nu de 'beste' tokos om je 3d-printer materialen te bestellen? Ik ken 123-3d, 3djake, amazon (en ali), maar ik probleer mijn lijstje uit te breiden. Nu in de coronatijd zie ik dat bepaalde onderdelen overal uitverkocht raken, en ik ben beetje op zoek of er toch niet nog bedrijven zijn die snel kunnen leveren

3dprinters-store.com
filright.nl

[JBS]

-

[ Voor 99% gewijzigd door JBS op 13-05-2020 20:19 ]

[prekz]

Vandaag mijn Ender 3 binnen gekregen, wat een apparaat!
Natuurlijk eerst te TS goed doorgelezen, aan de hand van de video in TS in elkaar gezet.

Een 20x20x20mm XYZ test kubus gemaakt alleen krijg ik hier de volgende resultaten uit (heb aan de onderkant en bovenkant gemeten, waarbij ik 2mm van onder en 2mm van bovenkant af zat).

Onderkant:
X: 18.8mm
Y: 20.2mm
Z: 18.7mm

Bovenkant
X: 18.6mm
Y: 20.1mm
Z: 18.6mm

Y as komt dicht in de buurt, maar X en Z hebben er moeite mee.
Nu kwam ik vanuit de TS op het volgende filmpje: YouTube: [EN] Extruder and extrusion flow calibration (3D printing)

Alleen dit is mij niet helemaal duidelijk. Moet ik nu persee die marlin firmware hebben?
Ik heb mijn printer nog niet geflashed, was ik nu in het begin ook nog niet direct vanplan (heb mij ook nog niet verdiept in de eventuele noodzaak).

Wie heeft een goed artikel/filmpje om de e-steps te configureren zodat alles netjes 20x20x20mm wordt?

[MikeOO]

prekz schreef op woensdag 13 mei 2020 @ 20:42:
Vandaag mijn Ender 3 binnen gekregen, wat een apparaat!
Natuurlijk eerst te TS goed doorgelezen, aan de hand van de video in TS in elkaar gezet.

Een 20x20x20mm XYZ test kubus gemaakt alleen krijg ik hier de volgende resultaten uit (heb aan de onderkant en bovenkant gemeten, waarbij ik 2mm van onder en 2mm van bovenkant af zat).

Onderkant:
X: 18.8mm
Y: 20.2mm
Z: 18.7mm

Bovenkant
X: 18.6mm
Y: 20.1mm
Z: 18.6mm

Y as komt dicht in de buurt, maar X en Z hebben er moeite mee.
Nu kwam ik vanuit de TS op het volgende filmpje: YouTube: [EN] Extruder and extrusion flow calibration (3D printing)

Alleen dit is mij niet helemaal duidelijk. Moet ik nu persee die marlin firmware hebben?
Ik heb mijn printer nog niet geflashed, was ik nu in het begin ook nog niet direct vanplan (heb mij ook nog niet verdiept in de eventuele noodzaak).

Wie heeft een goed artikel/filmpje om de e-steps te configureren zodat alles netjes 20x20x20mm wordt?

Geen filmpje maar wel goede uitleg, staat ook op pag 1 vermeld

https://mattshub.com/blog/2017/04/19/extruder-calibration

Je printer gebruikt als het goed is nu ook Marlin alleen is deze aangepast door Creality.
Werkt verder gewoon ook daarmee. Zou later wel controleren of Thermal Runaway actief is. Hangt af hoe oud de firmware is op de printer en of Creality dit inmiddels wel aanzet is de laatste versie.

Testen: YouTube: How To Test Thermal Runaway Protection...Safely!
Firmware Upgraden: YouTube: Ender 3: How to install a bootloader and update firmware

Firmware upgraden is niet heel ingewikkeld om te doen. Je kunt een upgrade downloaden bij Crealtiy maar leuker is om het zelf te maken. Leer je veel van en zeker als je tzt zaken wilt upgraden zul je er niet aan ontkomen omdat je dan dingen aan/uit moet gaan zetten in de firmware en deze moet dan geflasht worden naar de printer.
Maar begin rustig

[prekz]

MikeOO schreef op donderdag 14 mei 2020 @ 07:34:
[...]


Geen filmpje maar wel goede uitleg, staat ook op pag 1 vermeld

https://mattshub.com/blog/2017/04/19/extruder-calibration

Je printer gebruikt als het goed is nu ook Marlin alleen is deze aangepast door Creality.
Werkt verder gewoon ook daarmee. Zou later wel controleren of Thermal Runaway actief is. Hangt af hoe oud de firmware is op de printer en of Creality dit inmiddels wel aanzet is de laatste versie.

Testen: YouTube: How To Test Thermal Runaway Protection...Safely!
Firmware Upgraden: YouTube: Ender 3: How to install a bootloader and update firmware

Firmware upgraden is niet heel ingewikkeld om te doen. Je kunt een upgrade downloaden bij Crealtiy maar leuker is om het zelf te maken. Leer je veel van en zeker als je tzt zaken wilt upgraden zul je er niet aan ontkomen omdat je dan dingen aan/uit moet gaan zetten in de firmware en deze moet dan geflasht worden naar de printer.
Maar begin rustig

Die uitleg van mattshub vond ik juist een beetje vaag had hem vluchtig gelezen, maar hij heeft het over het printen van een test kubus. om vervolgens met de maten van een bakje en de wanden uit te komen.

Ga mijn best doen om deze eens te volgen.

[BM]

Heb ondertussen mijn printer weer heel aardig aan de gang, alleen 1 ding wat me nu opvalt bij printje wat net klaar is:



(de rode streepjes zijn door * BM gezet )

Zoals te zien zit jn het midden van de print een 'band' waarbij de buitenste lijn ietsje naar binnen zit tov de rest. Eigenlijk precies op het punt waar de schroefgaten zitten. Dit is (toevallig?) ook het punt waarop ik last van stringing kreeg.

Iemand enig idee wat dit is, en wat de googlebare termen hiervoor zijn?

[Dutchone]

BM schreef op donderdag 14 mei 2020 @ 09:34:
Heb ondertussen mijn printer weer heel aardig aan de gang, alleen 1 ding wat me nu opvalt bij printje wat net klaar is:
[Afbeelding]

[Afbeelding]
(de rode streepjes zijn door * BM gezet )

Zoals te zien zit jn het midden van de print een 'band' waarbij de buitenste lijn ietsje naar binnen zit tov de rest. Eigenlijk precies op het punt waar de schroefgaten zitten. Dit is (toevallig?) ook het punt waarop ik last van stringing kreeg.

Iemand enig idee wat dit is, en wat de googlebare termen hiervoor zijn?

Lijkt op Z-Banding

zeker om dat het best wel evenredig is met de randen van je print, vallen ze daar waarschijnlijk niet op.

[ Voor 80% gewijzigd door Dutchone op 14-05-2020 10:40 ]

[BM]

Kijk, die term kende ik nog niet @Dutchone, daar ga ik mee aan de slag

[ybjlus]

prekz schreef op woensdag 13 mei 2020 @ 20:42:
Vandaag mijn Ender 3 binnen gekregen, wat een apparaat!
Natuurlijk eerst te TS goed doorgelezen, aan de hand van de video in TS in elkaar gezet.

Een 20x20x20mm XYZ test kubus gemaakt alleen krijg ik hier de volgende resultaten uit (heb aan de onderkant en bovenkant gemeten, waarbij ik 2mm van onder en 2mm van bovenkant af zat).

Onderkant:
X: 18.8mm
Y: 20.2mm
Z: 18.7mm

Bovenkant
X: 18.6mm
Y: 20.1mm
Z: 18.6mm

Y as komt dicht in de buurt, maar X en Z hebben er moeite mee.
Nu kwam ik vanuit de TS op het volgende filmpje: YouTube: [EN] Extruder and extrusion flow calibration (3D printing)

Alleen dit is mij niet helemaal duidelijk. Moet ik nu persee die marlin firmware hebben?
Ik heb mijn printer nog niet geflashed, was ik nu in het begin ook nog niet direct vanplan (heb mij ook nog niet verdiept in de eventuele noodzaak).

Wie heeft een goed artikel/filmpje om de e-steps te configureren zodat alles netjes 20x20x20mm wordt?

E steps is best makkelijk eigenlijk:

1: Schroef je coupplers eraf incl bowden tube en uiteraard je filament door eerst je nozzle op te warmen
2: Schuif je filament terug tot het begin van je extruder, dus de kant waar het uit zou komen.
3: Ga in je printer naar prepare, move axis, extruder, 10mm en extrude 100mm
4: meet nu hoeveel filament er daadwerkelijk is uitgekomen
5: ga naar control, motion, steps/mm en noteer de huidige esteps
6: bereken: 100/daadwerkelijke mm x huidige esteps
7: voor deze waarde in bij esteps
8: ga 2 stappen terug en druk op store settings
9: controleer of er nu daadwerkelijk 100mm uitkomt door weer 100mm te extruden

succes!

[Sinedia]

@SimonBlok Heb je de nieuwe Kickstarter van Creality al gezien? Misschien is dat wat voor je?
https://www.kickstarter.c...g-free-diy-3d-printer-kit

[Mitchell]

3D Printing Nerd heeft trouwens gisteren een video gepost over de nieuwe Creality CR-6 SE met unboxing en een eerste test print. Lijkt me inderdaad een prima printer voor een beginner die niet al te veel wil modden (maar dit wel kan doen later).

[ Voor 20% gewijzigd door Mitchell op 14-05-2020 14:51 ]

[prekz]

ybjlus schreef op donderdag 14 mei 2020 @ 14:13:
[...]


E steps is best makkelijk eigenlijk:

1: Schroef je coupplers eraf incl bowden tube en uiteraard je filament door eerst je nozzle op te warmen
2: Schuif je filament terug tot het begin van je extruder, dus de kant waar het uit zou komen.
3: Ga in je printer naar prepare, move axis, extruder, 10mm en extrude 100mm
4: meet nu hoeveel filament er daadwerkelijk is uitgekomen
5: ga naar control, motion, steps/mm en noteer de huidige esteps
6: bereken: 100/daadwerkelijke mm x huidige esteps
7: voor deze waarde in bij esteps
8: ga 2 stappen terug en druk op store settings
9: controleer of er nu daadwerkelijk 100mm uitkomt door weer 100mm te extruden

succes!

Dank voor de heldere uitleg. Ik krijg er netjes 100mm uit (heb even het voorbeeld van mattshub aangehouden door een streepje bij 120mm te zetten). So far so good.

Dan kom ik bij het onderwerp Calibrating Extrusion Multiplier. Volgens mij is dit onderdeel om te zorgen dat je object de juiste afmetingen heeft toch? Mattshub spreekt over Extrusion Multiplier (1) en Extrusion Width. Beide opties zie ik in mijn cura niet voorbij komen.

[ybjlus]

prekz schreef op donderdag 14 mei 2020 @ 16:24:
[...]


Dank voor de heldere uitleg. Ik krijg er netjes 100mm uit (heb even het voorbeeld van mattshub aangehouden door een streepje bij 120mm te zetten). So far so good.

Dan kom ik bij het onderwerp Calibrating Extrusion Multiplier. Volgens mij is dit onderdeel om te zorgen dat je object de juiste afmetingen heeft toch? Mattshub spreekt over Extrusion Multiplier (1) en Extrusion Width. Beide opties zie ik in mijn cura niet voorbij komen.

Klopt, het idee is: als je 0,2mm dikte invoert in je slicer de dikte ook daadwerkelijk 0.2mm is. Dit heeft te maken met hoeveel filament er door je nozzle heen gaat oftewel de "flow" hoe hoger je flow is hoe dikker je lijnen zijn basically. Oh trouwens je esteps komen best nauw, dus een digitale schuifmaat is wel een must! (voor zover je die nog niet gebruikt natuurlijk)

In cura heet deze extrusion multiplier "flow rate" en is uitgedrukt in een percentage. Standaard staat deze op 100% en als het filament perfect 1,75mm zou zijn, zou je dit niet hoeven aan te passen. Maar omdat sommige merken een (te grote) afwijking hebben kan het dus verschillen. Daarom wordt er geadviseerd om je filament te meten op meerdere plekken en het gemiddelde hiervan in te voeren als daadwerkelijke diameter.

Goede merken hebben een zeer kleine afwijking en zou de flow rate dus redelijk rond de 100% zitten. Hier is nog een artikel over het calibreren van je flow rate maar specifiek voor cura: https://e3d-online.dozuki...er)+calibration+guide./89

Hou er echter rekening mee dat bijvoorbeeld je retraction calibreren wellicht belangrijker is en leidt tot betere prints. Nadeel van retraction is dat het een stuk lastiger is en het veel proberen is, dus instelling aanpassen en testen en dit net zo lang tot het goed is.

Om je een richtlijn te geven, mijn ender 3 staat nu op 5mm retraction op 45mm/s en dit zorgt voor 0 stringing. Hou er wel rekening mee dat je de velocity in je printer met verhogen naar 45mm/s want deze staat standaard lager.
Nagenoeg perfecte profile van https://www.fatdragongames.com/fdgfiles/?p=4962 werkt het beste voor mij, alleen dus de retraction aangepast naar 5mm.

Succes!

[ Voor 3% gewijzigd door ybjlus op 14-05-2020 16:41 ]

[JBS]

Gisteren de SKR Mini E3 v1.2 in m'n Ender 3 Pro geïnstalleerd en de firmware van Teaching Tech gelinkt bij dit filmpje YouTube: SKR mini E3 V1.2 guide - Best budget Ender 3 upgrade? geflashed.
Tevens e-steps opnieuw gekalibreerd, extrude nu netjes 100mm.

Deze test cross https://www.thingiverse.com/thing:3846283 gesliced met Cura 4.5.0. De eerste lijn links is prima.
De lijnen van de de daadwerkelijk test cross zijn opvallend dun/smal, en plakken daardoor niet goed. Opvallend dunner/smaller dan voor de moederbord en bijbehorende firmware wissel.

Zou dit firmware gerelateerd kunnen zijn? In Cura heb ik geen specifieke settings veranderd ten opzichte van de Stock moederboed prints.

[ Voor 5% gewijzigd door JBS op 14-05-2020 21:10 ]

[kmichael]

@JBS
Heb je Cura ook gekalibreerd nadat jij je E-Steps hebt gekalibreerd?

[JBS]

kmichael schreef op donderdag 14 mei 2020 @ 21:44:
@JBS
Heb je Cura ook gekalibreerd nadat jij je E-Steps hebt gekalibreerd?

Nee. Dat had ik overigens ook niet gedaan met m'n stock moederbord. Waar doel je precies op?

[ybjlus]

JBS schreef op donderdag 14 mei 2020 @ 21:08:
Gisteren de SKR Mini E3 v1.2 in m'n Ender 3 Pro geïnstalleerd en de firmware van Teaching Tech gelinkt bij dit filmpje YouTube: SKR mini E3 V1.2 guide - Best budget Ender 3 upgrade? geflashed.
Tevens e-steps opnieuw gekalibreerd, extrude nu netjes 100mm.

Deze test cross https://www.thingiverse.com/thing:3846283 gesliced met Cura 4.5.0. De eerste lijn links is prima.
De lijnen van de de daadwerkelijk test cross zijn opvallend dun/smal, en plakken daardoor niet goed. Opvallend dunner/smaller dan voor de moederbord en bijbehorende firmware wissel.

Zou dit firmware gerelateerd kunnen zijn? In Cura heb ik geen specifieke settings veranderd ten opzichte van de Stock moederboed prints.

Misschien heel suf hoor maar heb je het bed geleveled? Na het knutselen aan je bord kan het zijn dat dit is verschoven natuurlijk.

[JBS]

ybjlus schreef op donderdag 14 mei 2020 @ 22:42:
[...]


Misschien heel suf hoor maar heb je het bed geleveled? Na het knutselen aan je bord kan het zijn dat dit is verschoven natuurlijk.

Dat heb ik inderdaad na het wisselen van moederbord niet opnieuw gedaan. Level lijkt nog in orde. Zo ziet het bed level eruit volgens de BLTouch.

[ybjlus]

JBS schreef op donderdag 14 mei 2020 @ 22:56:
[...]
Dat heb ik inderdaad na het wisselen van moederbord niet opnieuw gedaan. Level lijkt nog in orde. Zo ziet het bed level eruit volgens de BLTouch.

[Afbeelding]

En heb je de bl touch goed geconfigureerd in de firmware? En wordt er een g29 gedaan voorafgaand aan de print?

Wat je ook nog kunt doen om dit uit te sluiten is het bed ouderwets handmatig levelen en dan kijken of er een goede print uitkomt. Zo weet je of het het bed is of niet...

[ Voor 12% gewijzigd door ybjlus op 14-05-2020 23:00 ]

[kmichael]

JBS schreef op donderdag 14 mei 2020 @ 22:41:
[...]
Nee. Dat had ik overigens ook niet gedaan met m'n stock moederbord. Waar doel je precies op?

Onder "Material" > "Flow"

Een van de versies: Na 5:30 YouTube: 3D Printer Extruder Calibration
Ligt er aan welke line width je gebruikt.

Als je je extruder goed gekalibreerd hebt mag je een maximaal een afwijking van 10% hebben. (is mij verteld)

[Troubled]

JBS schreef op donderdag 14 mei 2020 @ 22:56:
[...]
Dat heb ik inderdaad na het wisselen van moederbord niet opnieuw gedaan. Level lijkt nog in orde. Zo ziet het bed level eruit volgens de BLTouch.

[Afbeelding]

Hoe krijg jij zo een level bed!
Bij mij is de afwijking tussen de -0.08 en -0.1

[Mitchell]

JBS schreef op donderdag 14 mei 2020 @ 22:56:
[...]
Dat heb ik inderdaad na het wisselen van moederbord niet opnieuw gedaan. Level lijkt nog in orde. Zo ziet het bed level eruit volgens de BLTouch.

[Afbeelding]

Hoe haal je die data op/krijg je z'n plaatje?

[DRuw]

zo nauwkeurig krijg ik hem nooit.... (maar hoef ook niet gelukkig)
@Mitchell in octopi heb je daar een toevoeging voor.

[JBS]

@Mitchell Die kun je maken met een Octoprint plugin: https://plugins.octoprint.org/plugins/bedlevelvisualizer/

@Troubled Geduldig en zeker rondom de laatste aanpassingen zeer minimaal aan de knoppen draaien. Realiseer je ook dat draaien aan de ene kant, tevens een verandering aan de andere kant betekent.

@kmichael Dat heb ik inderdaad niet gedaan. De calibration cube printen lukt ook pas echt goed wanneer de eerste laag degelijk blijft plakken.

@ybjlus De G29 heb ik opgenomen in mijn Start G-Code in Cura:

; Ender 3 Custom Start G-code
M140 S{material_bed_temperature_layer_0} ; Set Heat Bed temperature
M190 S{material_bed_temperature_layer_0} ; Wait for Heat Bed temperature
M104 S160; start warming extruder to 160
G28 ; Home all axes
G29 ; Auto bed-level (BL-Touch)
G92 E0 ; Reset Extruder
M104 S{material_print_temperature_layer_0} ; Set Extruder temperature
G1 X0.1 Y20 Z0.3 F5000.0 ; Move to start position
M109 S{material_print_temperature_layer_0} ; Wait for Extruder temperature
; G1 Z2.0 F3000 ; Move Z Axis up little to prevent scratching of Heat Bed
G1 X0.1 Y200.0 Z0.3 F1500.0 E15 ; Draw the first line
G1 X0.4 Y200.0 Z0.3 F5000.0 ; Move to side a little
G1 X0.4 Y20 Z0.3 F1500.0 E30 ; Draw the second line
G92 E0 ; Reset Extruder
G1 Z2.0 F3000 ; Move Z Axis up little to prevent scratching of Heat Bed
; End of custom start GCode

Tijdens de print geeft M420 terug dat bed leveling 'on' is.
In de firmware voor de SKR Mini E3 v1.2 van Teaching Tech is BLTouch ingeschakeld.
Wellicht is het verstandig om eens een andere firmware te proberen om een issue daarmee uit te sluiten.

Heb de test cross gisteravond even helemaal geprint. Op sommige punten plakt de eerste laag dus niet (goed), en lijkt het in z'n algemeenheid wat mij betreft ook behoorlijk op under extrusion. Lijntjes zitten zichtbaar niet overal netjes tegen elkaar. G1 E100 F100 geeft echter netjes 100mm extrusion. E-steps ingesteld op: 100.96 op basis van het rekensommetje uit YouTube: How to tune your slicer settings featuring Ender 3

Vraag: Lijn height is 0.2 bij deze print, bij een vorige test 0.12. Dit zou echter geen gevolgen moeten hebben voor de breedte van het lijntje, toch? Bij de 0.12 print waren de opvallend enorm dun/smal (in de breedte), en was de hechting opvallend slechter dan bij 0.2. Zou line height verschil mogen maken in de mate van hechting van de eerste laag?



Voor de volledigheid: Het matje is uitgebreid schoongemaakt met Dreft en warm water, dat was een vorige keer de oplossing. Met de overgang naar de SKR E3 v1.2 helaas niet.

[ Voor 10% gewijzigd door JBS op 15-05-2020 11:20 ]

[Troubled]

JBS schreef op vrijdag 15 mei 2020 @ 10:48:
@Troubled Geduldig en zeker rondom de laatste aanpassingen zeer minimaal aan de knoppen draaien. Realiseer je ook dat draaien aan de ene kant, tevens een verandering aan de andere kant betekent.

Ik heb een 3 punt bed dus ik hoef maar aan 2 knoppen te draaien
Alleen mijn glazen bed is een soort U vorm helaas. Dus links en rechts liggen iets hoger dan het midden.

[Hardy8]

Wanneer je tijdens het printen aan de Z-as voelt, merk je dan wel dat deze bijgestuurd wordt? Zo niet, dan wordt de autobedleveling niet aangesproken.
Ik heb hiervoor deze regels standaard in de start Gcode gezet, dan weet ik zeker dat het bij elke keer vanaf start werkt.

G29 L1 ;Laad de leveling mesh uit de eeprom
M420 S1 Z30.0 ;Activeer de mesh met een fade_high offset van Z tot 30mm, hierdoor wordt de autobed
leveling heel langzaam verminderd tot op de hoogte van 30mm.

[ Voor 56% gewijzigd door Hardy8 op 15-05-2020 12:22 ]

[JBS]

@Hardy8 Is de afwijking in mijn bed voldoende om dat te voelen/zien?
Tijdens de print geeft M420 overigens terug dat bed leveling 'on' is.

JBS in "[3D Printer] Creality Ender ervaringen"

[ Voor 21% gewijzigd door JBS op 15-05-2020 13:25 ]

[Hardy8]

JBS schreef op vrijdag 15 mei 2020 @ 13:22:
@Hardy8 Is de afwijking in mijn bed voldoende om dat te voelen/zien?
Tijdens de print geeft M420 overigens terug dat bed leveling 'on' is.

JBS in "[3D Printer] Creality Ender ervaringen"

Moet je echt wel goed kunnen voelen, zeker op zo'n afstand, en dat de ubl aanstaat wil nog niet zeggen dt hij die ook gebruikt zoals opgeslagen in de eprom.

[ybjlus]

@JBS Waarom compile je niet zelf je firmware? Het is echt niet zo moeilijk en zo heb je zoveel meer controle over de instellingen. Als je eenmaal bezig gaat, leer je gelijk welke instellingen er zijn en hoe ze in elkaar steken. En zo kom je er ook achter of o.a. de bl touch instellingen goed staan of dat je ze wellicht anders wilt.

Hier een super artikel: https://www.reddit.com/r/..._3_using_skr_mini_e3_v12/

En filmpje: YouTube: Skr 1 3 and Mini e3 (dip) configuration with vscode and marlin 2 wit...

[JBS]

@Hardy8 M.b.t. de Start G-Code, regel 7 kan ik nog toevoegen. Na G29 neem ik aan?

code:

; Ender 3 Custom Start G-code
M140 S{material_bed_temperature_layer_0} ; Set Heat Bed temperature
M190 S{material_bed_temperature_layer_0} ; Wait for Heat Bed temperature
M104 S160; start warming extruder to 160
G28 ; Home all axes
G29 ; Auto bed-level (BL-Touch)
M420 S1 Z30.0[
G92 E0 ; Reset Extruder
M104 S{material_print_temperature_layer_0} ; Set Extruder temperature
G1 X0.1 Y20 Z0.3 F5000.0 ; Move to start position
M109 S{material_print_temperature_layer_0} ; Wait for Extruder temperature
; G1 Z2.0 F3000 ; Move Z Axis up little to prevent scratching of Heat Bed
G1 X0.1 Y200.0 Z0.3 F1500.0 E15 ; Draw the first line
G1 X0.4 Y200.0 Z0.3 F5000.0 ; Move to side a little
G1 X0.4 Y20 Z0.3 F1500.0 E30 ; Draw the second line
G92 E0 ; Reset Extruder
G1 Z2.0 F3000 ; Move Z Axis up little to prevent scratching of Heat Bed
; End of custom start GCode

[Hardy8]

JBS schreef op vrijdag 15 mei 2020 @ 13:44:
@Hardy8 M.b.t. de Start G-Code, regel 7 kan ik nog toevoegen. Na G29 neem ik aan?

code:

; Ender 3 Custom Start G-code
M140 S{material_bed_temperature_layer_0} ; Set Heat Bed temperature
M190 S{material_bed_temperature_layer_0} ; Wait for Heat Bed temperature
M104 S160; start warming extruder to 160
G28 ; Home all axes
G29 ; Auto bed-level (BL-Touch)
M420 S1 Z30.0[
G92 E0 ; Reset Extruder
M104 S{material_print_temperature_layer_0} ; Set Extruder temperature
G1 X0.1 Y20 Z0.3 F5000.0 ; Move to start position
M109 S{material_print_temperature_layer_0} ; Wait for Extruder temperature
; G1 Z2.0 F3000 ; Move Z Axis up little to prevent scratching of Heat Bed
G1 X0.1 Y200.0 Z0.3 F1500.0 E15 ; Draw the first line
G1 X0.4 Y200.0 Z0.3 F5000.0 ; Move to side a little
G1 X0.4 Y20 Z0.3 F1500.0 E30 ; Draw the second line
G92 E0 ; Reset Extruder
G1 Z2.0 F3000 ; Move Z Axis up little to prevent scratching of Heat Bed
; End of custom start GCode

ja, i.p.v. alleen g29 doe ik g29 L1 omdat dan zeker opnieuw de mesh uit de eprom geladen word..

[JBS]

Hardy8 schreef op vrijdag 15 mei 2020 @ 13:54:
[...]

ja, i.p.v. alleen g29 doe ik g29 L1 omdat dan zeker opnieuw de mesh uit de eprom geladen word..

Bedoel je dat je niet voor elke print opnieuw de BLTouch laat meten, maar een eerder uitgevoerde meting hergebruikt?

@ybjlus Daarmee ga ik inderdaad eens aan de slag. Na het lezen van de vele positieve ervaringen met de kant-en-klare firmware zag ik dat als een handige snelle stap. Maar ik ga aan de hand van de bekende Reddit post m'n eigen firmware eens maken.

[ Voor 27% gewijzigd door JBS op 15-05-2020 13:57 ]

[ybjlus]

JBS schreef op vrijdag 15 mei 2020 @ 13:55:
[...]
Bedoel je dat je niet voor elke print opnieuw de BLTouch laat meten, maar een eerder uitgevoerde meting hergebruikt?

@ybjlus Daarmee ga ik inderdaad eens aan de slag. Na het lezen van de vele positieve ervaringen met de kant-en-klare firmware zag ik dat als een handige snelle stap. Maar ik ga aan de hand van de bekende Reddit post m'n eigen firmware eens maken.

En het is nog veel leuker ook! Oh iets waar ik tegenaan liep was de path waar alles op staat, deze was te lang. En gaf problemen en lang moeten zoeken naar een oplossing.
Zorg ervoor dat je de marlin map direct op een schijf zet en niet in tig sub folders.

Succes!

[JBS]

ybjlus schreef op vrijdag 15 mei 2020 @ 14:01:
[...]


En het is nog veel leuker ook! Oh iets waar ik tegenaan liep was de path waar alles op staat, deze was te lang. En gaf problemen en lang moeten zoeken naar een oplossing.
Zorg ervoor dat je de marlin map direct op een schijf zet en niet in tig sub folders.

Succes!

Thanks.

Compilen van onaangepaste Marlin gaat probleemloos
Twijfel nog even of ik in platformio.ini bij default_envs STM32F103RC_btt of STM32F103RC_btt_512K moet gebruiken. Lees zo her en der dat 512 kan werken, maar dat geheugen na de eerste 256K instabiel zou kunnen zijn?

[ybjlus]

JBS schreef op vrijdag 15 mei 2020 @ 14:09:
[...]
Thanks.

Compilen van onaangepaste Marlin gaat probleemloos
Twijfel nog even of ik in platformio.ini bij default_envs STM32F103RC_btt of STM32F103RC_btt_512K moet gebruiken. Lees zo her en der dat 512 kan werken, maar dat geheugen na de eerste 256K instabiel zou kunnen zijn?

Ik compile op: STM32F103RC_btt_512K_USB

Volgens mij staat dit ook op de github van bigtreetech aangegeven.

Het mooie van zelf compilen, als je ergens tegenaan loopt even een regel veranderen en flashen naar je bord. Ik gebruik zelf ftp via octoprint dus niet eens meer nodig om een sd kaartje te switchen.

[ Voor 16% gewijzigd door ybjlus op 15-05-2020 14:16 ]

[Hardy8]

JBS schreef op vrijdag 15 mei 2020 @ 13:55:
[...]
Bedoel je dat je niet voor elke print opnieuw de BLTouch laat meten, maar een eerder uitgevoerde meting hergebruikt?

Inderdaad, het hoeft ook niet steeds weer opnieuw, eens in de zoveel tijd, wanneer je echt merkt dat er iets veranderd dan doe je de complete meting opnieuw en slaat die op.
Ik gebruik hiervoor dan even meestal pronterface of, als je die in gebruik hebt, octoprint.

commando's zijn dan:
G29 p1 ;is punten meten
G29 T ;is resultaat weergeven
G29 S1 ;is opslaan in eprom

Daarna kun je gewoon weer printen met de nieuwe metingen.

[Troubled]

Ter informatie: Bij de _USB variant kun je vanaf de usb aansluiting bij de sd kaart.

[sugarcube]

TL;DR
Ik heb een poging gedaan om nylon te printen op de standaard ender3. Dit lukt min of meer, mits het object niet te groot is.
Indien er anderen zijn die goede ervaringen hebben met printen van nylon, wat zijn jullie ervaringen? en hoe doen jullie dat?


Ik wou al een tijdje een poging wagen om nylon te printen, maar ik heb alleen een standaard ender 3. Deze week heb ik dan toch eens een poging gewaagd.

Het is voor een vervangclipje dat direct klikt op een TL-lamp van het aquarium. De lamp wordt vrij warm en zowel PLA als PETG hielden het niet. Zelfs Volcano PLA geprobeerd, maar ook dat hield niet goed. Nylon is misschien ook niet heel temperatuur bestendig, maar ik wou het toch eens proberen. Het is een klein clipje (2x2 cm), dus ideaal om wat mee te testen.

Dus bij formfutura 2 samples besteld, van PA-6 en van PA-12 (2 verschillende soorten nylon). Volgens web site zou de PA-6 nylon op 220-245C printen, prima mogelijk op ender3. De PA-12 op 240-270 C, wat misschien net zou moeten lukken. Bij levering stond op de PA-6 helaas een label 245-265 C - kleine tegenvaller.

Ik heb dan enkele pogingen gedaan, zowel met de PA6 als de PA12. Met nozzle 245C, geen koeling, bed 80C blijkt de PA6 vrij behoorlijk te printen en de PA12 ook. De PA6 is stevig en de lagen komen niet los. Wel veel warping. Van de PA12 komen te lagen wel los met een beetje trekken. De print is mooi, maar niet stevig genoeg. Eveneens last van warping.
Dus de PA6 print prima, voor de PA12 vermoed ik dat hogere temperatuur nodig zal zijn.

Indien geprint op iets lagere temperatuur (240C) en/of met koeling, is er geen warping en de prints zijn heel mooi. Maar geen enkele stevigheid: de lagen komen heel gemakkelijk los.
Het Nylon houd goed genoeg op het bed (standaard ender3 buildtak), met brim lukt het om te printen. Zonder brim komt het vrij gemakkelijk los, en lukt printen niet echt.

Zelf voor een klein object is er veel warping. Grotere objecten zullen vermoedeijk moeilijker zijn. Misschien is hogere temperatuur van het bed dan een oplossing (100C ??). Dat is iets wat ik nog moet uit testen.

Hoger dan 245C heb ik voorlopig niet durven proberen gezien de PTFE in de hot end van de ender3. In theorie zou PTFE zeker tot 260C moeten gaan, maar er circuleren veel indianen verhalen en een beetje veiligheids marge kan geen kwaad. Een full metal hotend en een enclosure zou wellicht nog beter zijn.

Ik ben eigenlijk blij dat het gelukt is, en ga nog wat extra hier mee experimenteren. Indien iemand tips zou hebben, laat maar komen.

[Bulldog]

Ik ben voornemens naar aanleiding van de ervaringen in dit topic om een Creality 3D Ender-5 aan te schaffen (of moet ik dan toch gelijk voor de Pro gaan?). Ik wil hier badbom mallen mee gaan printen (https://www.thingiverse.com/thing:2701038). Hiervoor wil ik PETG gaan gebruiken. Het is mij niet helemaal duidelijk of ik naast hechtspray nog meer moet meebestellen om aan de slag te kunnen bijvoorbeeld Nozzles. Iemand die mij van advies kan voorzien?

[ Voor 6% gewijzigd door Bulldog op 15-05-2020 22:48 ]

[RobertMe]

Bulldog schreef op vrijdag 15 mei 2020 @ 22:44:
Ik ben voornemens naar aanleiding van de ervaringen in dit topic om een Creality 3D Ender-5 aan te schaffen (of moet ik dan toch gelijk voor de Pro gaan?). Ik wil hier badbom mallen mee gaan printen (https://www.thingiverse.com/thing:2701038). Hiervoor wil ik PETG gaan gebruiken. Het is mij niet helemaal duidelijk of ik naast hechtspray nog meer moet meebestellen om aan de slag te kunnen? Iemand die mij van advies kan voorzien?

Zelf nog geen ervaring met PETG printen. Wat over het algemeen wel wordt aangegeven is dat je PETG op een hogere temperatuur moet printen, en de standaard bowden tube wordt dan te warm waardoor er wat stinkende? giftige? dampen vanaf komen. Algemene advies daarom is te switchen naar de capricorn bowden tube. Die kan beter tegen deze hogere temperaturen en komen dus geen dampen vanaf.

[Bulldog]

RobertMe schreef op vrijdag 15 mei 2020 @ 22:47:
Wat over het algemeen wel wordt aangegeven is dat je PETG op een hogere temperatuur moet printen, en de standaard bowden tube wordt dan te warm waardoor er wat stinkende? giftige? dampen vanaf komen. Algemene advies daarom is te switchen naar de capricorn bowden tube.

Dank voor het advies. Is dat met ABS niet nodig? Reden dat ik aan PETG dacht is dat ik het geprinte object met warm water schoon wil kunnen maken. PLA valt dan af, met PETG dacht ik het beste zowel PLA als ABS te hebben. Heb ik dit juist begrepen?

[kmichael]

@Bulldog
Je hebt niks nodig, in principe ook geen hechtspray al kan hechtspray je het wel iets makkelijker maken.
Maar wat RobertMe zegt kun je in overweging nemen, een all metal hotend heeft ook nog meer voordelen.
Ik heb zelf nog geen nadeel gevonden met een all metal hotend.
Ik print alles in PETG de eerste half jaar met standaard hotend

[RobertMe]

Bulldog schreef op vrijdag 15 mei 2020 @ 22:54:
[...]

Dank voor het advies. Is dat met ABS niet nodig? Reden dat ik aan PETG dacht is dat ik het geprinte object met warm water schoon wil kunnen maken. PLA valt dan af, met PETG dacht ik het beste zowel PLA als ABS te hebben. Heb ik dit juist begrepen?

ABS is bij mijn weten nog moeilijker te printen. Temperatuur moet dan nog hoger, en de hele print moet warmer blijven, dus iets van een enclosure die de warmte vasthoud is dan ook vrijwel essentieel. Daarnaast kun je ABS AFAIK sowieso beter alleen printen in een goed geventileerde ruimte omdat dat echt een stuk giftiger is. Beginnen met PETG wat op een (vrijwel) stock printer kan is dus het beste.

Maar uiteraard zou ik dan wel ook even kijken hoe makkelijk het is om ABS te printen op dan een Ender 5. Want als PETG niet werkt en je naar ABS moet en je daarvoor nog een berg upgrades nodig hebt terwijl er alternatieven zijn die beter geschikt zijn om ABS te printen schiet dat natuurlijk ook niet op.

[Solid Seal]

Dames en Heren. Ik heb een fout gemaakt met een print (niet gelezen voor welke printer deze print is)

Ik heb dus Y Axis Tensioner geprint .. maar voor de Ender 3 Pro (met 40x40 frame)
Ik heb dus een 20x20 frame .

Wie ok wie wil deze hebben ? Hij is in het zwart. met 50% infill Maar ik heb geen idee of ie past.
Ik weet dat jullie zelf kunnen printen maar dan bespaar je weer een uur of 7.

https://www.thingiverse.com/thing:3268192 Deze dus.
Boutjes en moertjes moet je zelf regelen. PM me maar.

[ Voor 5% gewijzigd door Solid Seal op 15-05-2020 23:19 ]

[MikeOO]

Bulldog schreef op vrijdag 15 mei 2020 @ 22:44:
Ik ben voornemens naar aanleiding van de ervaringen in dit topic om een Creality 3D Ender-5 aan te schaffen (of moet ik dan toch gelijk voor de Pro gaan?). Ik wil hier badbom mallen mee gaan printen (https://www.thingiverse.com/thing:2701038). Hiervoor wil ik PETG gaan gebruiken. Het is mij niet helemaal duidelijk of ik naast hechtspray nog meer moet meebestellen om aan de slag te kunnen bijvoorbeeld Nozzles. Iemand die mij van advies kan voorzien?

Altijd lastig om voor een andere te bepalen wat jij moet kopen. Check de verschillen en prijs en op basis hiervan kun je voor jezelf bepalen of je het de meerprijs waard vindt

Hechtspray heb je niet nodig voor PET-G. Ik print dit op een simpele badkamer spiegeltegel en zolang je het printoppervlak af en toe maar goed schoonmaakt met heet water en zeep hecht het super.

Verder kun je zonder aanpassingen aan je printer PET-G printen.

Bedenk wel dat warm water ook PET-G laat vervormen. Het kan uitstekend tegen zonlicht en warmte van de zon en uv stralen maar warm water dus niet.

Heb een deksel voor mijn filter van DE koffiezetapparaat geprint. Daar loop een koperen pijp doorheen en de eerste versie had ik zo goed gemaakt dat deze net niet tegen dit element kwam met als gevolg dat het langzaam begon te vervormen rond dit element.

Dus onder de kraan met warm water kon ik dit weer beter terug vormen.
Inmiddels ontwerp aangepast en nieuwe gaat veel beter

Dus zou voorzichtig zijn met schoonmaken en geen erg heet water gebruiken.

[smitae]

Bulldog schreef op vrijdag 15 mei 2020 @ 22:44:
Ik ben voornemens naar aanleiding van de ervaringen in dit topic om een Creality 3D Ender-5 aan te schaffen (of moet ik dan toch gelijk voor de Pro gaan?). Ik wil hier badbom mallen mee gaan printen (https://www.thingiverse.com/thing:2701038). Hiervoor wil ik PETG gaan gebruiken. Het is mij niet helemaal duidelijk of ik naast hechtspray nog meer moet meebestellen om aan de slag te kunnen bijvoorbeeld Nozzles. Iemand die mij van advies kan voorzien?

Heb zelf de Ender-5 sinds December vorig jaar. Ik heb nog niet met PETG geprint, wel 2 rollen liggen. Ik kon direct out of the box beginnen met printen, tot nu toe alleen PLA. Heb uiteindelijk wel 3DLAC besteld, voor de hele kleine prints, klein beetje was net het verschil tussen wel/niet blijven plakken op het magnetische bed. Zou niet nodig zijn zegt men, maar hielp mij in elk geval wel. Grote prints gebruik ik geen 3DLAC.

Ik heb in de loop van de tijd wel wat extra onderdelen besteld, meer uit voorzorg. Maar ook een Glasbed en extra tube en metal extruder heb ik liggen. En ben nu toe aan mijn 3de nozzle, raakt verstopt na 3 a 4 weken continue printen en ben te lui om schoon te maken dus ik vervang de nozzle gewoon voor een nieuwe.

Ik vraag mij wel wat af wat de toegevoegde waarde is van de pro? Denk dat het verschil in print kwaliteit niet zichtbaar is. Printer mogelijk wat stiller. Wel voordeel dat de bootloader standaard geinstalleerd is. Maar die kun je ook zelf installeren. Ik ben nog aan het kijken voor een tweede printer, dat zou wel een pro kunnen worden, heb geen zin om zelf weer bootloader erop te zetten, want ik wil wel zelf de firmware kunnen aanpassen.

Succes met kiezen 😀

[phYzar]

smitae schreef op zaterdag 16 mei 2020 @ 08:33:
Ik ben nog aan het kijken voor een tweede printer

Ik print soms wekenlang niets, en dan dagen achter elkaar. Gekke is dat als ik aan het printen ben ik zoveel ideeën krijg voor dingen die ik ook wil printen maar dan moet wachten voor de huidige print klaar is, en daarna vergeet ik het weer. Het stomme is dat ik een tweede printer heb, mijn oude Ender 3, maar sinds ik de Ender 5 heb voelt mijn oude 3 als een grote stap terug.

(Ik heb de 3 nooit perfect gekregen, en de 5 knalt er na weken stilstaan zonder gezeik of calibratie keer op keer perfecte prints uit. Misschien ook een bltouch op m'n Ender 3 maken, anders is het vergelijk sowieso niet eerlijk, dat ding is een super-upgrade).

[Heijmenberg99]

Hallo,

Ik heb sinds eergisteren een Ender 3 pro. Hij print perfect met goede maten en het printbed lijkt gelukkig hartstikke recht. Nu heb ik hier veel gelezen over Marlin. Wat is het verschil tussen de standaard firmware en Marlin? Is het de moeite waard om te installeren? en welke voordelen haal ik er uit?

[ybjlus]

Heijmenberg99 schreef op zaterdag 16 mei 2020 @ 12:47:
Hallo,

Ik heb sinds eergisteren een Ender 3 pro. Hij print perfect met goede maten en het printbed lijkt gelukkig hartstikke recht. Nu heb ik hier veel gelezen over Marlin. Wat is het verschil tussen de standaard firmware en Marlin? Is het de moeite waard om te installeren? en welke voordelen haal ik er uit?

Je huidige firmware is ook marlin. Wat je eruirhaald als je upgrade naar de nieuwste? Verbeteringen van functies vooral.
Net zoals elke sofware upgrade worden er dingen verbeterd en toegevoegd dat is een beetje hoe je het moet zien. Linear advance is bijvoorbeeld verbeterd en manual mesh leveling is toegevoegd o.a.

En als je zelf firmware compiled kun je kiezen wat je wel en niet wilt toevoegen. Maar als je tevreden bent gewoon lekker zo laten lijkt me.

Enige wat ik me kan indenken is de thermal runaway protection. Maar volgens mij staat die er tegenwoordig wel op bij de enders. Maar dit kun je natuurlijk even controleren https://www.phaser3d.com/...testing-thermal-run-away/

[smitae]

Voor het eerst de tube op hot-end los moeten halen. Steeds last van extruder clipping en de laatste print nogal wat under extrusion.

Niet eens heel veel werk, maar wel weer een leermoment.
De tube zat behoorlijk vast, maar na tijdje trekken en doen los gekomen. 5 cm er afgeknipt, zodat het hele stuk wat in de hot-end gaat netjes glad was. Daarna tube plaatsen, aansluiting weer goed aandraaien. En printen maar weer, geen last meer van clipping :-)

En de volgende keer vervang ik de tube, want als ik weer een stuk afknip gaat het wat te kort worden.

[smitae]

Help;

Hum, krijg connect errors op octo print, na 30 minuten printen ofzo, iemand een idee? Print.
State: Offline (Error: SerialException: 'device reports readiness to read but returned no data (device disconnected or multiple access on port?)' @ comm.py:_readline:2823)

Reset heeft niet geholpen.

Zit te denken om de Pi maar opnieuw te installeren, mogelijk issue met de SD-card van de Pi?

[smitae]

Ok, USB kabel maar vervangen, zat niet heel stevig in de printer. Morgen maar ff testen.

[ Voor 95% gewijzigd door smitae op 16-05-2020 19:59 ]

[DRuw]

Zit je USB kabel goed vast in je bord smitae?
Ik heb hetzelfde probleem door de enclosure die ik had geprint waardoor ik de USB niet kon doordrukken. Heel klein beetje moeten wegsnijden en toen ging hij er wel goed in. Hij maakte wel contact en deed het tot hij iets bewoog dus had het niet eerder in de gaten..