[Panasonic DHWM] Warmtepompboiler ervaringen en discussie

[robkds]

Ik lees dit topic (en ook andere duurzaamheidstopics/warmtepomptopics) al een hele tijd mee en overweeg nu zelf ook om een warmtepompboiler aan te schaffen.

In mijn woonkamer hangt een L/L warmtepomp die de benedenverdieping makkelijk warm kan houden, en de CV-ketel gebruik ik nu eigenlijk alleen nog maar voor warm water. Op de bovenverdieping is het soms wel wat aan de frisse kant.

Wat is nu mijn bedoeling:
1) CV eruit
2) de ingaande lucht van een warmtepompboiler met een T-stuk aansluiten op de uitgang van de mechanische ventilatie en hiermee (ook in de winter) voorgewarmde lucht gebruiken. De uitgang wordt direct aangesloten op een dakdoorvoer.
3) In de 200-liter versie van deze warmtepompboiler zit een extra spiraal, die wil ik met een pomp op de bestaande CV-leiding aansluiten om de bovenverdiepingen van mijn huis een klein beetje te kunnen verwarmen. Radiatoren beneden worden dan dichtgedraaid. Met domotica wil ik deze pomp op basis van tijd en temperatuur in- en uitschakelen.

Heeft iemand iets vergelijkbaars al eens geprobeerd? Ik kan op dit moment de bovenverdieping met CV-water van 40 graden prima op temperatuur houden/krijgen.

Het gaat om deze warmtepompboiler: PAW-DHWM200ZC

[Proton_]

@robkds
De warmtepomp kan maximaal 640 W * COP 3 = 2kW verlies compenseren. Maar die 2 kW moet door een spiraalbuis van 1 m² doorgegeven worden, dus de 40 graden CV temperatuur haal je alleen als het vat onderin meer dan 50 graden oid is.
Dat is killing voor de COP en gaat serieus ten koste van je SWW voorraad.
Ik denk dat het beter werkt met de 300 liter variant met 2 spiralen en nog beter met een 5 kW monoblock met driewegklep en losse boiler.

[robkds]

Proton_ schreef op zondag 3 december 2017 @ 17:51:
@robkds
De warmtepomp kan maximaal 640 W * COP 3 = 2kW verlies compenseren. Maar die 2 kW moet door een spiraalbuis van 1 m² doorgegeven worden, dus de 40 graden CV temperatuur haal je alleen als het vat onderin meer dan 50 graden oid is.
Dat is killing voor de COP en gaat serieus ten koste van je SWW voorraad.
Ik denk dat het beter werkt met de 300 liter variant met 2 spiralen en nog beter met een 5 kW monoblock met driewegklep en losse boiler.

Hmmm, in dat geval kan ik dat beter niet doen nee. Maar om incidenteel een beetje extra warmte in de bovenverdiepingen te krijgen kan best lijkt me.

Dan ga ik de reguliere verwarming gewoon met de geplande L/L warmtepomp van zolder doen. Als het op zolder niet zo koud meer is zal de tussenliggende verdieping ook niet meer zo koud worden. Bovendien kan de L/L warmtepomp van zolder straks via de trap ook naar de eerste verdieping warme lucht blazen (komt aan de muur boven de trap te hangen).

[Willie Wortel]

Ik heb gisteren de leidingen aangelegd, alles gesoldeerd en onder druk gezet, boiler gevuld en even in bedrijf gesteld.

Het geluid valt me alleszins mee, het is harder dan fluisteren maar zachter dan praten als indicatie. Maar het meeste geluid komt uit de blaasmond die nu nog niet aangesloten is op een door mij de hatseflasten kanaal die door het dakbeschot onder de dakpannen uitkomt. Zodoende zal het geluid aan de blaaszijde ook afnemen. Ik isoleer de boiler nog na en maak er een gipsplaat bekisting er omheen als afwerking.
Het geluid is in het andere vertrek niet waarneembaar als de deur dicht is tussen de twee vertrekken.

Mocht geluid een probleem zijn voor sommigen, de kunststof kap waar de pomp zich onder bevind biedt voldoende ruimte om vilt of ander geluidsisolerend materiaal in te verlijmen, dat is eenvoudig te doen.

[Verwijderd]

Heb je de aanzuigzijde op het centrale afzuig systeem aangesloten?

[Willie Wortel]

Verwijderd schreef op donderdag 14 december 2017 @ 18:05:
Heb je de aanzuigzijde op het centrale afzuig systeem aangesloten?

Nee, bij mij is de aanzuigzijde gewoon op de zolder met het boven klepje van het Velux venster geopend. Moet alles nog uittesten.

Eerste run, 80 liter water 9 graden, inlaat lucht 8 graden. Water naar 48 graden, duur 6 uur 15 minuten verbruik 1.36 kWh.

[Willie Wortel]

Dit is mijn versie van de warmtepomp boiler bij mij op zolder, volledig geïsoleerd. Met 10 cm glaswol, en omgeven door een flee deken.

De bovenkant waar de pomp is gemonteerd is vrij zinloos om te isoleren tenzij je de pomp nog meer fluisterstil wilt maken. De water warm/koud leidingen zijn ook geïsoleerd al is die niet echt noodzakelijk maar het kost ook niks ook, 0,35 cent de meter.

Een en ander kan nog netter maar bij mij is het de zolder waar we eigenlijk nooit komen.

[Jim423]

Heb je ook nog trillingsdempers in de waterleidingen gemonteerd? Of is lekker veel beugelen voldoende.

[Willie Wortel]

De boiler trilt in zijn geheel niet, het is ook maar een micro pompje, de waterleiding is pak um beet elke 1.5 mtr gebeugeld. Alle inkoop heb ik gedaan bij Hornbach, de inlaatcombinatie bij warmteservice en de kogelkranen bij Karwei met een korting bonnetje.

[Dre]

Op het display van de Panasonic Aquarea PAW-DHWM80ZNT staat een temperatuur. Is iemand er al achter wat dit voor temperatuur is?

Mijn boiler is nu koud. Temperatuur instelling op 75°C dan geeft het display een temperatuur aan van 25°C en als ik vervolgens de temperatuur instel op 40°C dan geeft het display een temperatuur aan van 23°C. Er verdwijnt ineens 2°C. De elektrische element stonden niet aan.
Het lijkt me toch raar dat de ingestelde temperatuur invloed heeft op de gemeten temperatuur.

[Willie Wortel]

Dre schreef op zondag 7 januari 2018 @ 20:42:
Op het display van de Panasonic Aquarea PAW-DHWM80ZNT staat een temperatuur. Is iemand er al achter wat dit voor temperatuur is?

Mijn boiler is nu koud. Temperatuur instelling op 75°C dan geeft het display een temperatuur aan van 25°C en als ik vervolgens de temperatuur instel op 40°C dan geeft het display een temperatuur aan van 23°C. Er verdwijnt ineens 2°C. De elektrische element stonden niet aan.
Het lijkt me toch raar dat de ingestelde temperatuur invloed heeft op de gemeten temperatuur.

Dre, hoe te omschrijven. Heb het ook even uit moeten vogelen.

Dit is de laatst gemeten temperatuur ten tijde dat de pomp op een instelpunt is aanbeland (deze temp blijft staan tot de pomp weer geschakeld wordt), OF de instel temperatuur als deze opnieuw is ingesteld (als je op + of - hebt gedrukt). Indien de pomp aan het opwarmen is dan is het de huidige temperatuur in het koude laag gedeelte.

[Verwijderd]

Ik heb zo net de display uitgelezen deze geeft 55 C aan, daarna op het pomp symbool gedrukt temp zakt dan weg naar 50C en is nu aan het opwarmen. Maar dat houd in dat ik 5 graden te kort komt aanvang douchen.

[Willie Wortel]

Verwijderd schreef op dinsdag 9 januari 2018 @ 18:55:
Ik heb zo net de display uitgelezen deze geeft 55 C aan, daarna op het pomp symbool gedrukt temp zakt dan weg naar 50C en is nu aan het opwarmen. Maar dat houd in dat ik 5 graden te kort komt aanvang douchen.

Dat is niet geheel correct, de marge waarbinnen de pomp in werking treedt is 4 graden, dus de max ingestelde temperatuur - 4 graden is het punt dat de pomp opstart en binnen deze marge (55 ~ 51) tap je warm water. Ik denk dat dit soort parameters instelbaar is in het service menu al heb ik er nog in zijn geheel niet naar gekeken. En de temperatuur wordt in de "koude" zone gemeten.

[ Voor 3% gewijzigd door Willie Wortel op 10-01-2018 08:27 ]

[Dre]

Willie Wortel schreef op maandag 8 januari 2018 @ 08:44:
[...]

Dre, hoe te omschrijven. Heb het ook even uit moeten vogelen.

Dit is de laatst gemeten temperatuur ten tijde dat de pomp op een instelpunt is aanbeland (deze temp blijft staan tot de pomp weer geschakeld wordt), OF de instel temperatuur als deze opnieuw is ingesteld (als je op + of - hebt gedrukt). Indien de pomp aan het opwarmen is dan is het de huidige temperatuur in het koude laag gedeelte.

Hoe verklaar je deze:
https://streamable.com/pqftd
Begint op 27°C en eindigt op 22°C. Geen tapwater afgenomen en de pomp staat uit.

Ook dergelijke verschillen krijg ik als de pomp wel loopt. Zie Dre in "[Panasonic DHWM] Warmtepompboiler ervaringen en discussie"

[Jim423]

Als je direct daarna weer temp wijzigt blijft die 22gr dan wel staan? Zoja dan denk ik dat die 27gr een oude waarde is zoals Wortel aangeeft. Die 27gr is dus een tijd geleden gemeten en boiler is intussen afgekoeld.

[Dre]

Jim423 schreef op zondag 14 januari 2018 @ 01:20:
Als je direct daarna weer temp wijzigt blijft die 22gr dan wel staan? Zoja dan denk ik dat die 27gr een oude waarde is zoals Wortel aangeeft. Die 27gr is dus een tijd geleden gemeten en boiler is intussen afgekoeld.

Als ik de temperatuur weer wijzig naar 50°C dan geeft het display weer 27°C aan. Waar hij precies omschakelt (geleidelijk???) van 27°C naar 22°C heb ik niet getest.

[Willie Wortel]

Dre schreef op zaterdag 13 januari 2018 @ 20:01:
[...]


Hoe verklaar je deze:
https://streamable.com/pqftd
Begint op 27°C en eindigt op 22°C. Geen tapwater afgenomen en de pomp staat uit.

De Pana geeft het correct weer. Indien de temperatuur hoger is dan de nieuwe waarde slaat de pomp niet aan en geeft niet de huidige temp weer maar de instel temp. De temp wordt actueel geschakeld indien de pomp in werking is.

[Dre]

@Willie Wortel
Ik begrijp de uitleg niet.

Mijn insteltemperatuur is 10°C en hij geeft 22°C aan.
Mijn insteltemperatuur is 50°C en hij geeft 27°C aan.
De pomp gaat in dit geval niet aan door de timer.

In geen van beide gevallen geeft ie de ingestelde temperatuur weer. Toch?

----

Andere situatie waarbij de pomp wel draaide:

Mijn boiler is nu koud. Temperatuur instelling op 75°C dan geeft het display een temperatuur aan van 25°C en als ik vervolgens de temperatuur instel op 40°C dan geeft het display een temperatuur aan van 23°C. Er verdwijnt ineens 2°C. De elektrische element stonden niet aan.
Het lijkt me toch raar dat de ingestelde temperatuur invloed heeft op de gemeten temperatuur.

De insteltemperatuur is in deze situatie voor beide gevallen hoger dan de displaytemperatuur.

[Wodan89]

ik heb inmiddels aardig wat ervaring met de Panasonic Aquarea PAW-DHWM120ZNT

opzich doet hij goed wat ik er van verwacht. alleen.
ik vind dat hij wel erg vaak een legionella run doet.
is dit nog aan te passen? krijg je geen error als je de E elementen loskoppelt?

verder heb ik er nu een 100L E boiler in serie achter de WP boiler geschakeld.

nu zat ik te denken om een circulatie pompje er tussen te bouwen zodat de compressor in de WP boiler ook de 100L Eboiler verwarmt ( zodat je totaal dus een 220L boiler krijgt )

alleen hoe ga je die pomp aansturen? als ik hem continu zou laten lopen klopt er niks meer van de gelaagdheid.

iemand sugestie,s ?

[consolefreak]

Ik weet dat het topic al even niet zo actief meer is, maar ik vraag mij iets af en dit lijkt mij het beste topic ervoor. in de technische specificaties staat dat de boiler tot -7 functioneert, maar wat gebeurd er nu als het -8 is? Word het water dan verwarmd met de electrische elementen (COP=1), of gaat ie gewoon dagen zitten wachten tot het weer boven de -7 graden is?

[Dre]

Voor de geïnteresseerden een paar metingen aan de Panasonic PAW-DHWM80ZNT.

De Panasonic PAW-DHWM80ZNT heeft vier temperatuursensoren die de watertemperatuur op verschillende hoogte meten. De sensoren zitten op een lange printplaat die onderin de boiler gestoken is. Op het display van de boiler is één temperatuur weergegeven, en dat kan een van de volgende zijn:

1. De gemiddelde temperatuur van de bovenste twee sensoren;
2. Of de ingestelde temperatuur (dus niet de werkelijke temperatuur);
3. Of de temperatuur van de op een na bovenste sensor.

Verwarmcyclus:
Wanneer de gemiddelde temperatuur van de bovenste twee sensoren 10°C onder de ingestelde temperatuur komt gaat de boiler weer verwarmen. Opvallend is dat pas op het moment van verwarmen de werkelijke temperatuur op het display wordt weergegeven. Voor die tijd wordt de ingestelde temperatuur weergegeven.

Voorbeeld:
Temperatuur Set = 50°C
Temp top = 42°C & Temp 2nd top = 39°C. Dit is nog niet verwarmen en de temperatuur op het display staat 50°C. Een warme douche van 50°C kan je dus vergeten terwijl je het wel verwacht op basis van het display.


Het manipuleren van de sensorwaarden geeft mogelijkheden voor een sturing op basis van domotica of andere Tweaks.


De "temperatuur van de op een na bovenste sensor" wordt pas weergegeven als de ingestelde temperatuur aangepast wordt naar beneden. Dit lijkt mij een bug in de software.

[ Voor 4% gewijzigd door Dre op 21-07-2018 08:32 ]

[Wodan89]

Dre schreef op vrijdag 20 juli 2018 @ 19:27:
Voor de geïnteresseerden een paar metingen aan de Panasonic PAW-DHWM80ZNT.

De Panasonic PAW-DHWM80ZNT heeft vier temperatuursensoren die de watertemperatuur op verschillende hoogte meten. De sensoren zitten op een lange printplaat die onderin de boiler gestoken is. Op het display van de boiler is één temperatuur weergegeven, en dat kan een van de volgende zijn:

1. De gemiddelde temperatuur van de bovenste twee sensoren;
2. Of de ingestelde temperatuur (dus niet de werkelijke temperatuur);
3. Of de temperatuur van de op een na bovenste sensor.

Verwarmcyclus:
Wanneer de gemiddelde temperatuur van de bovenste twee sensoren 10°C onder de ingestelde temperatuur komt gaat de boiler weer verwarmen. Opvallend is dat pas op het moment van verwarmen de werkelijke temperatuur op het display wordt weergegeven. Voor die tijd wordt de ingestelde temperatuur weergegeven.

Voorbeeld:
Temperatuur Set = 50°C
Temp top = 42°C & Temp 2nd top = 39°C. Dit is nog niet verwarmen en de temperatuur op het display staat 50°C. Een warme douche van 50°C kan je dus vergeten terwijl je het wel verwacht op basis van het display.


Het manipuleren van de sensorwaarden geeft mogelijkheden voor een sturing op basis van domotica of andere Tweaks.


De "temperatuur van de op een na bovenste sensor" wordt pas weergegeven als de ingestelde temperatuur aangepast wordt naar beneden. Dit lijkt mij een bug in de software.

is die printplaat er een beetje makkelijk uit te halen?
De compressor is geschikt om met lucht van -7 water van 55c te maken.
Het lijkt me dat met lucht van 10 15c , water maken van 60c ook wel moet lukken?
kwestie van weerstanden er in Serie zetten met de Ntc of Ptc?

[Dre]

@Wodan89
De printplaat kan je er aan de onderkant makkelijk uithalen. Een rubber dopje houdt de printplaat vast. Maak de warmtepompboiler eerst spanningsloos voor je eigen veiligheid. Een weerstand zou je kunnen plaatsen onder de krimpkous aan de onderkant van de printplaat.
In geval van een NTC-weerstand moet je de weerstand parallel aansluiten. De karakteristiek van de sensor ken ik niet.

De printplaat kan je een centimeter of 10 a 15 in hoogte verstellen waardoor je kan bepalen op welke hoogte de temperatuur gemeten wordt. Daarmee kan je ook regelen dat de warmtepompboiler iets eerder begint met verwarmen.

[Wodan89]

Dre schreef op vrijdag 24 augustus 2018 @ 18:15:
@Wodan89
De printplaat kan je er aan de onderkant makkelijk uithalen. Een rubber dopje houdt de printplaat vast. Maak de warmtepompboiler eerst spanningsloos voor je eigen veiligheid. Een weerstand zou je kunnen plaatsen onder de krimpkous aan de onderkant van de printplaat.
In geval van een NTC-weerstand moet je de weerstand parallel aansluiten. De karakteristiek van de sensor ken ik niet.

De printplaat kan je een centimeter of 10 a 15 in hoogte verstellen waardoor je kan bepalen op welke hoogte de temperatuur gemeten wordt. Daarmee kan je ook regelen dat de warmtepompboiler iets eerder begint met verwarmen.

ik heb de sensor 15cm lager geplaatst. lager gaat niet want dan komt de onderste sensor niet meer in de boiler. ik zal nog eens testen hoeveel het scheelt.

morgen even de uitstroom temperatuur meten. vermoedelijk scheelt het wel 20L warm water omdat de boiler nu wel langer door draait.

[Dre]

@Wodan89
Het starten en stoppen van een verwarmcyclus wordt bepaald door de bovenste twee sensoren. De onderste twee sensoren zijn er alleen voor de weergave van de bar die aangeeft hoe vol de boiler is. Het is dus geen probleem om de sensor-strip uit de boiler te laten steken.

Mijn ervaring is dat de boiler vaak te vroeg stopt met de verwarmingscyclus. De onderkant van de boiler is nog koud door het recent tappen van water, maar de bovenkant wordt al snel warm.
Eigenlijk zou het water in de boiler met een pomp gecirculeerd moeten kunnen worden tijdens het verwarmen.

[Wodan89]

Dre schreef op zondag 2 september 2018 @ 22:31:
@Wodan89
Het starten en stoppen van een verwarmcyclus wordt bepaald door de bovenste twee sensoren. De onderste twee sensoren zijn er alleen voor de weergave van de bar die aangeeft hoe vol de boiler is. Het is dus geen probleem om de sensor-strip uit de boiler te laten steken.

Mijn ervaring is dat de boiler vaak te vroeg stopt met de verwarmingscyclus. De onderkant van de boiler is nog koud door het recent tappen van water, maar de bovenkant wordt al snel warm.
Eigenlijk zou het water in de boiler met een pomp gecirculeerd moeten kunnen worden tijdens het verwarmen.

daar heb ik wel aan zitten denken. dit is ook relatief makkelijk te maken.
ik heb er nu een 100L E boiler achter hangen op 60c. indien ik er een circulatie pompje op zet zou de wp dus totaal 220L water kunnen verwarmen.

Alleen hoe ga je die pomp dan aansturen?

Bovendien krijg je dan ook te maken met een behoorlijke hoeveelheid menging.
dan zou ik er een 400V 15kw doorstromer achter moeten hangen om te garanderen dat ik 60c water uit de kraan krijg.

[Nhz]

@Wodan89 Ik vroeg me af of je hier nog mee bezig was geweest. Ik wil zelf ook een WPB op zolder plaatsen, maar heb daar door de schuine stukken beperkt ruimte. Dus misschien ga ik ook voor een losse boiler/buffer ernaast, eventueel met doorstroomverwarmer er achter. De buffer wil ik dan ook laten verwarmen door de WPB.

[Wodan89]

Nhz schreef op vrijdag 21 september 2018 @ 08:56:
@Wodan89 Ik vroeg me af of je hier nog mee bezig was geweest. Ik wil zelf ook een WPB op zolder plaatsen, maar heb daar door de schuine stukken beperkt ruimte. Dus misschien ga ik ook voor een losse boiler/buffer ernaast, eventueel met doorstroomverwarmer er achter. De buffer wil ik dan ook laten verwarmen door de WPB.

ik weet dat Nibe een losse WP unit heeft voor de mechnische afzuiging. hier kun je volgens mij iedere soort boilervat op aansluiten.

er was hier een tijd terug ook een poolse WP unit die het zelfde deed?

andere ( moreel minder handig ) optie is een stuk of 3 a 4 80L WP boilers paralel te schakelen en deze op zolder te hangen.
die kan overigens wel wat geluid overlast gaan geven.

[Nhz]

Wodan89 schreef op vrijdag 21 september 2018 @ 12:19:
[...]


ik weet dat Nibe een losse WP unit heeft voor de mechnische afzuiging. hier kun je volgens mij iedere soort boilervat op aansluiten.

er was hier een tijd terug ook een poolse WP unit die het zelfde deed?

andere ( moreel minder handig ) optie is een stuk of 3 a 4 80L WP boilers paralel te schakelen en deze op zolder te hangen.
die kan overigens wel wat geluid overlast gaan geven.

De Nibe F130 (met 2x 150ltr vat) staat inderdaad (hoog) op mijn lijstje, maar deze is wel wat prijziger. Vandaar dat ik even benieuwd was of je toevallig nog met jouw oplossing bezig was geweest met het circulatiepompje.

Aan drie seperate WPB's begin ik niet, bemoeilijkt het aansluiten, geeft meer kabaal en geeft een grote piekspanning bij een legionella run.

[ Voor 8% gewijzigd door Nhz op 21-09-2018 14:07 ]

[Wodan89]

Nhz schreef op vrijdag 21 september 2018 @ 14:05:
[...]

De Nibe F130 (met 2x 150ltr vat) staat inderdaad (hoog) op mijn lijstje, maar deze is wel wat prijziger. Vandaar dat ik even benieuwd was of je toevallig nog met jouw oplossing bezig was geweest met het circulatiepompje.

Aan drie seperate WPB's begin ik niet, bemoeilijkt het aansluiten, geeft meer kabaal en geeft een grote piekspanning bij een legionella run.

ik laat het nu zo met de 120L wp boiler met sensor strip lager.
hierachter zit een 100L e boiler op 60c.
omdat ik 2Mwh overproductie heb van de zonnepanelen kan het niet uit

Ik heb de Eboiler wel helemaal ingepak met amarflex van 19mm rondom en bovenop dubbel.
hierdoor ging het standby verlies terug van 1,3kwh naar 0,65kwh per dag

[Murkmans]

Wodan89 schreef op vrijdag 21 september 2018 @ 12:19:
[...]


er was hier een tijd terug ook een poolse WP unit die het zelfde deed?

Volgens mij doel je op de pcwu 2,5kw warmtepomp. In Polen te koop voor zo'n 1000 euro ex transport, krijg je 1600euro subsidie op, Meldcode KA09781. In Nederland is deze te koop bij zonneboilermagazijn.

[Wodan89]

Murkmans schreef op zaterdag 22 september 2018 @ 17:49:
[...]


Volgens mij doel je op de pcwu 2,5kw warmtepomp. In Polen te koop voor zo'n 1000 euro ex transport, krijg je 1600euro subsidie op, Meldcode KA09781. In Nederland is deze te koop bij zonneboilermagazijn.

Dat klinkt interessant. Is deze ook inzetbaar als een soort van ecolution solo ?
dus voor de verwarming?

[Murkmans]

Wodan89 schreef op zondag 23 september 2018 @ 21:31:
[...]


Dat klinkt interessant. Is deze ook inzetbaar als een soort van ecolution solo ?
dus voor de verwarming?

@Verwijderd heeft hem met buffervat als ik zijn post van 1 december 2017 begrijp. Wellicht weet hij het beter.

[Dre]

Aan de Panasonic PAW-DHWM80ZNT heb ik een meting verricht betreffende het opwarmen van een koude boiler en een meting aan de stilstandsverliezen.

Meting koude boiler opwarmen:

• De start omstandigheden was een koude warmtepompboiler.
• Start watertemperatuur in de top boiler: 23°C
• Eind watertemperatuur in de top boiler: 50°C
• Waterinhoud: 80 liter
• Theoretisch benodigde energie voor het opwarmen van 80 liter met een deltaT van 27°C: 2,51 kWh
• Duur opwarmen: 2:55 uur.
• Temperatuur lucht inlaat: 16°C
• Temperatuur lucht uitlaat: 8°C
• Ventilator instelling: 80%
• Maximum vermogen: 267 Watt
• Energieverbruik stopcontact: 0,66 kWh
• De berekende COP komt uit op: 3,8 (=2,51 kWh / 0,66 kWh)

Meting stilstandsverliezen
Na iets minder dan 24 uur tijd daalt de temperatuur van 50°C naar 41°C, zonder tapwater verbruik. In 65 minuten is het water opgewarmt naar 50°C. Het kost 0,33 kWh om dit op te warmen naar 50°C. Vermenigvuldig dit maal 365 en ik kom uit op 120 kWh (=14 Watt) aan stilstandsverliezen.
In theorie zou het opwarmen van 41°C naar 50°C aan energie 0,84 kWh kosten. Hierbij zou de COP 2,5 zijn (=0,84 kWh / 0,33 kWh)

Tot zover mijn meting en berekening. YMMV

[Dre]

Meting legionella programma:
Het legionella programma start 1× per 2 weken om 00:00 uur 's nachts. De boiler wordt opgewarmt tot 70°C.

• De start omstandigheden was een koude warmtepompboiler.
• Start watertemperatuur in de top boiler: 25°C
• Eind watertemperatuur in de top boiler: 70°C
• Waterinhoud: 80 liter
• Theoretisch benodigde energie voor het opwarmen van 80 liter met een deltaT van 45°C: 4,19 kWh
• Duur opwarmen: 04:24 uur. (03:30 uur tot de 55°C)
• Ventilator instelling: 80%
• Energieverbruik stopcontact: 2,67 kWh
• De berekende COP komt uit op: 1,6 (=4,19 kWh / 2,67 kWh)

Tot zover mijn meting en berekening. YMMV

[sjaakie1645]

Hallo Allen,
ik ben nieuw hier..
ik heb een PAW-DHWM120 ZNT geplaatst in een appartement als voorverwarmd sanitair water voor de combiketel..intentie is minder gas verbruiken.
alleen ik weet niet of dit type ook een gewone ventilatiestand heeft? ik heb de ventilatiebox er even tussen uit gehaald. de pomp zuigt lekker warme lucht uit het appartement aan.
ik krijg het niet gevonden in de gebruiksaanwijzing.
Het lijkt of de grotere typen dit wel hebben.

[Murkmans]

@sjaakie1645 de boiler vervangt niet de functie van de mechanische ventilatie, maar is hier wel luchtzijdig op aan te sluiten. Dan komt de afvoer van de mv, met een y stuk op de aanvoer voor de wpb. Beste voorbeeld naar mijn mening is @wizzopa in het Warmtepomp boiler gebruiken voor cv ondersteuning topic. Even kijken bij zijn foto's.

[wizzopa]

@sjaakie1645 Hier https://imgur.com/Nt3W40H dan hoeft je het topic niet door te bladeren.

[ Voor 33% gewijzigd door wizzopa op 09-11-2018 11:34 ]

[sjaakie1645]

thanx mannen.

[databeestje]

Hier ook de kogel door de kerk voor het 100l model vanuit Duitsland, hopelijk gaat het voorspoedig. Met name de meetwaarden van @Dre en ervaringen van @Wodan89 waren doorslaggevend.

Gek genoeg wordt het er nog beter op ook. Deze komt hier in het toilet op de begane grond te hangen boven de stortbak. Het toilet gaat 30cm naar voren en gaat van vloer naar achter uitgang. Hierdoor kunnen we het toilet gewoon gebruiken maar wel deze boiler erboven hangen.

Ik ben er alleen nog niet uit of lucht van buiten aan ga zuigen en dan via de inpandige ventilatie weer naar buiten blaas. Ik zie dat deze tot -7c wel zou moeten kunnen, maar het is nog wel een stap om een 125mm kanaal te maken. De inlaat zou dan wel in de schuur voor uitkomen, dus niet zichtbaar.

De muur waar deze aan komt te hangen is een stevige muur aan de voorgevel, maar het geluid is misschien pittig doordat het toilet betegeld is.

Mogelijk plekken om lucht aan te zuigen en af te voeren zouden ook nog naar de kruipruimte kunnen. Nog niet gevonden of anderen dat al eerder geprobeerd hebben.

[Dre]

Op welke stand hebben jullie de ventilator staan. De ventilator heb ik aangepast van 80% naar 40% en het opwarmen van 40°C naar 50°C duurt net zo lang met net zoveel energie, terwijl de hoeveelheid geluid veeel minder is. Win-win-win

[ Voor 3% gewijzigd door Dre op 06-01-2019 13:07 ]

[Wodan89]

Ik heb hem op 30% staan meen ik.
Dit geeft bij de uitblaas opening 2,7M/sec dus iets van 110m3 per uur.
Hij staat geinstalleert met korte kanelen op circulatie in een zolder kamer.
Ik moet zeggen dat ik weinig vertrouwen heb dat hij met buitenlucht het ook goed doet.

de isolatie en luchtdichtheid van de unit is ook niet top.

[databeestje]

Ik krijg net terug via de email van Engelhardt dat de huidige 100 liter niet meer leverbaar is. Volgens de shop komt midden/eind februari de PAW-DHW100W

Bok.

[Dre]

Meting met vier temperatuursensoren inclusief luchtinlaat en luchtuitlaat.
In mijn boiler heb ik vier temperatuursensoren geplaatst. Deze meten de volgende punten:

1. De temperatuur van het boilerwater op het hoogste punt;
2. De temperatuur van het boilerwater, circa 10 cm lager dan de bovenste sensor;
3. Temperatuur luchtinlaat;
4. Temperatuur luchtuitlaat.

Sensor 1 en 2 zitten op dezelfde hoogte als de sensoren van de boiler zelf. De boiler heeft een sensorstrip waarop vier sensoren zitten. De bovenste twee sensoren op de sensorstrip zijn voor de boiler bepalend of de boiler opgewarmd moet worden. De logging-sensoren moeten klein zijn om in de buis te passen, ik heb gekozen voor DS18B20 sensoren in een TO-92 behuizing.

Zie hier de meetdata als voorbeeld. Er wordt gebruik gemaakt van een tijdschakelaar om de boiler op gezette tijden in te schakelen.



Het tappen van warmwater wordt gekenmerkt door een plotselinge daling van sensor 1 en 2.

Naar mate het water warmer wordt tijdens het opwarmen neemt de deltaT van de lucht af. Mijn conclusie is dat er minder warmte onttrokken wordt uit de lucht. Terwijl het electriciteitsverbruik wel stijgt. Dus een 'dubbel' slechtere COP, en dat is logisch.

Mijn Panasonic Aquarea PAW-DHWM80ZNT koelt de zolder af en heeft dus geen verbinding naar buiten.

[ Voor 4% gewijzigd door Dre op 12-10-2019 22:11 ]

[Me Albert]

@Dre Hoe lees jij die temperatuursensoren uit? Heb zelf een 120 liter Panasonic. Heb vanmiddag even gekeken maar kon niet zo gauw zien wat wat is. Heb kij bv een foto waarop te zien is hoe je een en ander aansluit. Ik heb zelf een voltcraft vermogensmeter er tussen zitten om het opgenomen vermogen te meten.
Zie dat mijn systeem begint onder de 250 watt en langzaam oplopen naar 260265 watt. Opwarmen kost rond de 2 uur afhankelijk van de reden. (stilstandverlies of warmtevraag van de douche. Haal de aanvoerlucht van de overloop en blaas het naar de slaapkamer (iets koeling in de zomer).
Wil de temperaturen graag in Domoticz zetten vandaar mijn vraag.

[Dre]

@Me Albert
Ik heb extra sensoren geplaatst. Onafhankelijk van de boiler zelf.

Onderin de boiler zit een langwerpige printplaat met 4 sensoren. Bij de bovenste twee sensoren heb ik een DS18B20 in TO-92 behuizing erbij geplaatst en met iets van plakband vastgemaakt. Op deze manier meet ik op dezelfde locatie als de boiler zelf.

Stappenplan

1. Maak de boiler spanningsloos;
2. Verwijder aan de onderkant de klep met twee schroeven;
3. Zoek de sensorstrip, herkenbaar aan de krimpkous isolatie en de twee rubber pluggen;
4. Trek de sensorstrip eruit en eventueel de stekker op het display (de 80L kan de stekker net aan blijven zitten);
5. Monteer je (kleine!) temperatuursensoren;
6. Schuif de sensorstrip terug in de boiler;
7. Lees je sensoren uit met hardware naar keuze (ESP8266 in mijn geval). Mijn ESP8266 heeft een eigen voedingsadapter uit een eigen stopcontact;

[Me Albert]

@Dre
Dank voor je snelle response. Ik ga morgen beter kijken. Was zelf ook van plan om DS18B20 te gebruiken als dat kan. En heb net 2 D1 mini's voorzien van espeasy dus dat moet ook goed komen.
Leuk volgend projectje.

[Dre]

Het topic is al wat jaartjes oud. Conform de handleiding zou de magnesium anode na 3 jaar geïnspecteerd moeten worden. Hoe doen jullie dat? Moet de flens eraf, of kan een inspectie ook met een endoscope of iets dergelijks? Is de magnesium anode al ver versleten?
En kan de passieve anode worden bijgestaan door een actieve anode?

@cj1


En voor de geïnteresseerden heb ik nog wat metingen verricht:
Ervaring met (WP) boiler wordt onderin niet warm

Dan vraag ik me wel af of mijn verbruikerscijfers en geschatte COP in dit topic kloppen als de de boiler minder dan 80 liter blijkt te verwarmen

[cj1]

Dre schreef op zondag 5 april 2020 @ 18:44:
Conform de handleiding zou de magnesium anode na 3 jaar geïnspecteerd moeten worden. Hoe doen jullie dat? Moet de flens eraf, of kan een inspectie ook met een endoscope of iets dergelijks?

Ik ben er aan begonnen, maar vond het te veel gedoe om die anode er uit te halen (van onderaf). Zeker aangezien de prutsinstallateur de boiler niet volgens het boekkie op 75 centimeter hoogte van de vloer heeft opgehangen, maar slechts op 53 centimer.

Ik laat de Anode nu maar gaan totdat

E006

op het scherm verschijnt: Mg Anode error.

[Dre]

Anode meting: De spanning die tussen de blauwe draad en PE staat is -0,3180 Volt. Als ik de blauwe draad lostrek van de printplaat ontstaat er geen melding bij mij. Of ik ben te ongeduldig na 3 uur wachten

[ Voor 5% gewijzigd door Dre op 07-04-2020 17:28 ]

[BadMotha]

ik was zojuist de tijd aan het verzetten op mijn PAW-DHWM 100, ivm wintertijd, maar ik weet niet waar ik op gedrukt heb, de temperatuur wordt nu in Fahrenheit weergegeven ipv Celcius, en de handleiding en Google bieden geen soelaas, jullie een idee?

[Zwerius]

Weet iemand in dit forum of er in het boilervat van de Panasonic WP-boiler (Aquarea PAW-DHWM 120ZNT) een spiraal hangt (de condensor)? Of dat de condensor aan de buitenzijde rondom het geëmailleerde vat is gemonteerd?

Dit is voor mij van belang om te weten, omdat ik overweeg om de magnesium opofferingsanode te vervangen door een zgn. stroomopdruksysteem.

Daarmee hoef je namelijk nooit meer de magnesium elektrode te vervangen.
Maar een metallisch met het vat verbonden (en niet geëmailleerde) spiraal in het vat kan daar roet in het eten gooien....
Daardoor is er een te grote "kortsluiting" tussen de titanium opdrukelektrode en het (geëmailleerde) vat.

[koevlaas2]

cj1 schreef op zaterdag 31 oktober 2015 @ 14:55:

Panasonic Aquarea PAW-DHWM80ZNT

Magnesium anode D25 5X340-M8

Volgens de handleiding dient de corrosie beschermende Mg anode minimaal iedere 36 maanden nagezien te worden. Wie weet waar een vervangende magnesium anode van het type D25 5X340-M8 te koop is en hoe die anode in deze boiler vervangen kan worden (wat is de vervangingsprocedure)?

Ben je er al achter waar je deze anodes kan krijgen ? Ik heb een klant met een PAW-DWHM200A waar mogelijk en nieuwe anode in moet.
De gevestigde installateursbenodigdhedenwinkels in NL weten het niet of verkopen mij nee.

[koevlaas2]

Heb iets gevonden...

https://www.groene-energi...lobalsearch=staaf%20anode

[cj1]

In Duitsland bij https://www.go-part.de/Opferanode-D255x340-M8 voor € 15,79 inclusief 19% BTW.

[Zwerius]

Ik heb een Panasonic Aquarea WP-boiler. 120 liter.
Het apparaat verzorgt zelf automatisch eens in de twee weken een legionella run mbv een elektrisch verwarmingselement (opwarming tot 70°C).

Tenminste als de temperatuur in die tijd niet boven de 60°C is geweest. Bij mij staat die afgesteld op 52°C en er zit geen zonneboiler voor, dus bij mij is het altijd een legionella-run.

Ik zou dat graag uitschakelen. Is niet nodig bij ons vanwege het regelmatige gebruik en dus regelmatige doorstroming.

Maar in de standaardconfiguratie is e.e.a. volgens mij niet uit te schakelen.
Weet iemand een truc om dit toch te kunnen doen?

Ik had al even gedacht om een weerstand tegen één van de sensoren aan te plakken en die weerstand dan af en toe even van spanning te voorzien waardoor de temperatuur oploopt tot boven de 60°C en zo kan ik dus de besturing voor de gek houden.
Er zitten echter 3 sensoren in de boiler (hoog, midden, laag).
Iemand enig idee welke sensor ik moet pakken?
Of nog een andere (gemakkelijker) truc?

[Dre]

Mijne zit achter een slimme stekker. Die gaat 's ochtend aan. En na het opwarmen gaat ie uit. Het spanningsloos maken van de boiler zorgt dat die 2 weken timer gereset wordt. Overigens doe ik wel 1x per maand een handmatige legionella run.

[Jim423]

Is dat wel slim? Legionella zit in de slijmlaag op de wanden dus gaat er niet af met regelmatige doorstroming.
Om de concentratie minimaal te houden (wat legionella heb je altijd wel) zou ik elke maand wel een legrun doen. Ik heb zelfs een circulatiepomp erop zitten om het water van 62 graden door het hele vat te spoelen.

[Zwerius]

Jim423 schreef op dinsdag 26 oktober 2021 @ 17:43:
Is dat wel slim? Legionella zit in de slijmlaag op de wanden dus gaat er niet af met regelmatige doorstroming.
Om de concentratie minimaal te houden (wat legionella heb je altijd wel) zou ik elke maand wel een legrun doen. Ik heb zelfs een circulatiepomp erop zitten om het water van 62 graden door het hele vat te spoelen.

Het gaat er om, dat de concentratie van de legionella bacterie niet te hoog wordt, want zoals je zelf al zegt: legionella heb je altijd wel. De concentratie kun je laag houden, door regelmatig water te gebruiken!

[Zwerius]

Dre schreef op dinsdag 26 oktober 2021 @ 17:35:
Mijne zit achter een slimme stekker. Die gaat 's ochtend aan. En na het opwarmen gaat ie uit. Het spanningsloos maken van de boiler zorgt dat die 2 weken timer gereset wordt. Overigens doe ik wel 1x per maand een handmatige legionella run.

Hoe zorg je dan dat die legionella run gestart wordt? Dat gaat toch pas na 2 weken? Of kun je die ook handmatig starten?

[Dre]

Zwerius schreef op woensdag 27 oktober 2021 @ 12:06:
[...]

Hoe zorg je dan dat die legionella run gestart wordt? Dat gaat toch pas na 2 weken? Of kun je die ook handmatig starten?

Ik zet de boiler op 'hot' en dan gaat ie eenmalig naar 75°C.

[Zwerius]

Dre schreef op woensdag 27 oktober 2021 @ 13:51:
[...]


Ik zet de boiler op 'hot' en dan gaat ie eenmalig naar 75°C.

Bedankt. Heb het inmiddels ook gevonden in de handleiding. Maar daar staat ook in dat bij een spanningsonderbreking tot 23 uur de instellingen behouden blijven. Bij een langere onderbreking niet meer.
Ik zou dus verwachten dat als je hem alleen maar 's nachts uitschakelt, dat hij zich de volgende morgen dan nog "herinnert" wanneer hij weer een legionella-run moet maken en dat dat dus niet gereset wordt....

[Dre]

Zwerius schreef op woensdag 27 oktober 2021 @ 17:44:
[...]

Bedankt. Heb het inmiddels ook gevonden in de handleiding. Maar daar staat ook in dat bij een spanningsonderbreking tot 23 uur de instellingen behouden blijven. Bij een langere onderbreking niet meer.
Ik zou dus verwachten dat als je hem alleen maar 's nachts uitschakelt, dat hij zich de volgende morgen dan nog "herinnert" wanneer hij weer een legionella-run moet maken en dat dat dus niet gereset wordt....

De klok blijft gewoon keurig op tijd lopen bij spanningsuitval 's nachts. De legionella timer wordt wel gerest. Bij mij is ie elke nacht spanningsloos, dus ik kan het weten....

[Dre]

Meting koude boiler opwarmen:

• De start omstandigheden was een koude warmtepompboiler.
• Start watertemperatuur in de top boiler: 20°C
• Eind watertemperatuur in de top boiler: 50°C
• Waterinhoud: 80 liter
• Theoretisch benodigde energie voor het opwarmen van 80 liter met een deltaT van 30°C: 2,79 kWh
• Duur opwarmen: 3:00 uur.
• Temperatuur lucht inlaat: 16°C
• Temperatuur lucht uitlaat: 5°C
• Ventilator instelling: 40%
• Energieverbruik stopcontact: 0,68 kWh
• De berekende COP komt uit op: 4,1 (=2,79 kWh / 0,68 kWh)

De COP is denk ik wat optimistisch omdat in de praktijk de onderkant van de boiler niet volledig warm wordt door de warmtepomp. Ik verwacht dus dat het verwarmde gedeelte minder dan 80 liter is.

[Dre]

Meting koude boiler opwarmen bij warme luchtinlaat:

• De start omstandigheden was een koude warmtepompboiler.
• Start watertemperatuur in de top boiler: 28°C (onderste sensor 26°C)
• Eind watertemperatuur in de top boiler: 50°C
• Waterinhoud: 80 liter
• Theoretisch benodigde energie voor het opwarmen van 80 liter met een deltaT van 22°C: 2,05 kWh
• Duur opwarmen: 1:45 uur.
• Temperatuur lucht inlaat: 27°C
• Temperatuur lucht uitlaat: 14°C
• Ventilator instelling: 40%
• Energieverbruik stopcontact: 0,41 kWh
• De berekende COP komt uit op: 5,0 (=2,05 kWh / 0,41 kWh)

De COP is denk ik wat optimistisch omdat in de praktijk de onderkant van de boiler niet volledig warm wordt door de warmtepomp. Ik verwacht dus dat het verwarmde gedeelte minder dan 80 liter is.

Verbruik 192 Watt (start) tot 262 Watt (eind).

[Dre]

De uitblaastemperatuur meet ik met een losse temperatuursensor. Vanochtend rond 09:00u werd de uitblaastemperatuur ineens veel warmer. De temperatuurstijging was veel sneller dan wanneer het vat normaliter de eindtemperatuur bereikt. Zie hieronder:



Mijn vermoeden is dat de ventilator blijft doordraaien, maar de compressor eventjes gestopt is. Waarom de compressor zou stoppen weet ik niet.

Is dit iets om zorgen over te maken, en na 6 jaar eindelijk iets aan onderhoud te doen (welke onderhoud?)

[ Voor 14% gewijzigd door Dre op 08-11-2022 14:03 ]

[Dre]

6 jaar na de installatie van de Panasonic Aquarea PAW-DHWM80ZNT maar eens de magnesiumanode visueel geïnspecteerd. Wel wat werk omdat de boiler leeg moet en onder de boiler werken niet de makkelijkste werkplek is.

Magnesiumanode:


Warm tappunt bovenin de boiler:


Koudwater inlaat:


Na terugplaatsen anode:


Gruis / kalk wat eruit kwam, viel mij mee. Lag met name rondom de magnesium anode.


Het lastigste vond ik het terugplaatsen van de flens. Er moeten 6 bouten op hun plek komen terwijl je de zware stalen flens vast moet houden.

Ik had een pakking en magnesiumanode gekocht, maar beide niet gebruikt. Bij een volgende inspectie hou ik deze paraat. De magnesiumanode kan nog even mee denk ik? Over 3 jaar dacht ik de boiler weer te inspecteren en dan de anode meteen te vervangen.

Stappenplan

1. Stekker uit stopcontact
2. Inlaatcombinatie dichtdraaien
3. Aftappunt open draaien (had ik rekening mee gehouden tijdens installatie)
4. Warmwater uitgang boiler iets openen (anders liep ie niet leeg bij mij, kraan openen hielp niet)
5. Onderkant boiler openmaken
6. Foto maken hoe alles zit en zat
7. Faston stekkers van elektrische verwarming afkoppelen (gaat erg moeizaam)
8. Temperatuurstrip eruit halen (stekker op printplaat kan blijven zitten)
9. Aftapplug onderkant boiler openmaken dopsleutel 19, daarna voorzien van nieuwe teflontape
10. Demonteren flens
11. Visueel inspecteren met smartphone camera
12. Eventueel anode verwijderen. (zit geïsoleerd opgesteld)
13. Schoonmaken boiler en anode
14. Pakking ontkalken in 50% water en 50% azijn
15. Terugbouwen

[NettyBerg]

Hallo, iemand ervaring met het bestellen(waar) van een verwarmingselement en het vervangen hiervan?

[Dre]

Boiler is inmiddels 6 jaar oud en heeft een te kort aan koudemiddel. Monteur heeft wel een lekkage gevonden bij een ventiel, maar er zit elders blijkbaar nog een lekkage die hij toen niet gevonden heeft. Na de reparatie en bijvullen in november 2023 is de efficiency inmiddels weer flink gedaald. Monteur had toen der tijd al moeite om vacuüm te krijgen, ik denk dat dat al een signaal was dat er nog meer lek was.


Meting koude boiler opwarmen:

• De start omstandigheden was een koude warmtepompboiler.
• Start watertemperatuur in de top boiler: 18°C
• Eind watertemperatuur in de top boiler: 50°C
• Waterinhoud: 80 liter
• Theoretisch benodigde energie voor het opwarmen van 80 liter met een deltaT van 32°C: 2,98 kWh
• Duur opwarmen: 8:30 uur.
• Temperatuur lucht inlaat: 14°C
• Temperatuur lucht uitlaat: 7°C tot 15°C
• Ventilator instelling: 40%
• Energieverbruik stopcontact: 1,80 kWh
• De berekende COP komt uit op: 1,7 (=2,98 kWh / 1,80 kWh)

De COP is denk ik wat optimistisch omdat in de praktijk de onderkant van de boiler niet volledig warm wordt door de warmtepomp. Ik verwacht dus dat het verwarmde gedeelte minder dan 80 liter is.


De Panasonic warmtepompboiler gaat vervangen worden door een andere WPB of anders een gewone simpele en betrouwbare COP=1 boiler.

[Dre]

Als iemand de boiler wilt overnemen voor onderdelen of reparatie stuur maar een DM. Ik heb ook nog een nieuwe magnesiumanode en pakking liggen.

[cj1]

Na 9 jaar is de E006 melding nog steeds niet verschenen, dus de Anode nog steeds goed. Met dank aan Brabant Water?

Het touch-screen is inmiddels overleden: het aanraakscherm reageert op geen enkele vinger aanraking meer.

[cj1]

De uiteindelijke producent lijkt Tiki (onderdeel van Nibe sinds 2019) uit Slovenië/Servië te zijn. Voorheen schijnt Tiki onderdeel te zijn geweest van Gorenje sinds 1978.

Bij Tiki heet de 80 liter warmtepompboiler "DHW LT 80".

Tiki schrijft dat sinds januari 2011 alle toestellen in een fabriek in "Stara Pazova" (Servië) geproduceerd worden. Volledig adres: Golubinački put 1b, 22300 Stara Pazova, SRBIJA.

[cj1]

cj1 schreef op woensdag 16 oktober 2024 @ 11:38:
De uiteindelijke producent lijkt Tiki (onderdeel van Nibe sinds 2019) uit Slovenië/Servië te zijn. Voorheen schijnt Tiki onderdeel te zijn geweest van Gorenje sinds 1978.

Bij Tiki heet de 80 liter warmtepompboiler "DHW LT 80".

Voor echte duurzaamheid kun je beter wegblijven bij Nibe/Tiki/Panasonic.

Het DHW TC LCD touchscreen moet als complete "electronic board" reserveonderdeel worden aangeschaft voor € 297 + € 81 verzending gaan kosten, en dat nog exclusief BTW. Dat is 39% van de aanschafprijs van de warmtepompboiler. Een absurde prijs voor een reserveonderdeel, zeker als enkel het aanraakschermpje niet meer reageert op aanraken.

PS Bij Panasonic is dit reserveonderdeel 405088: electronic board compatible with Aquarea DHW PAW-DHWM