Gas besparen door middel van CV tuning deel II

[ThinkPad]

gibraltar schreef op vrijdag 13 november 2015 @ 16:34:
[...]

Dit is niet heel toevallig het verschil tussen "flame status" en "ch mode"? Want ik heb dit wel eens gezien als de iSense zijn control setpoint net ergens in de buurt van de boiler temperatuur legt, en dan gaat de ketel gewoon even wat water rondpompen. Je hebt op je iSense dan een radiator staan voor het "ch mode" deel, en geen vlammetje.

Als je de override temperature gaat gebruiken met je iSense moet je even opletten of dat goed gaat met een eventueel klokprogramma. Je wilt misschien gebruik maken van bit 1 in data ID 100 . Het is wel handig als een programma setpoint je override weer kan overriden.

Daar lijkt het wel een beetje op idd: http://tweakers.net/ext/f/6DhJrei0fLsg0N6MqlLGzxel/full.png
Rood = Control Setpoint
Zwart = aanvoer
Lichtblauw = pomp

Rood en zwart kruisen/liggen dicht bij elkaar in de buurt als de pomp draait.

En voor je override antwoord, dat is het verschil tussen TT en TC denk ik? Ik was sowieso van plan om die eerste te gebruiken, dan pakt de thermostaat het namelijk bij de volgende programmawissel gewoon weer over.

Bit 1 in data ID 100 zegt mij niks?

[Aziona]

Weet iemand of CV ketels van hetzelfde merk gewoon bovenop de bestaande aansluitingen kunnen worden gezet? Ik heb een Nefit Economy HR en wil deze vervangen voor een Nefit trendline. Ik heb de installatiehandleidingen gedownload. De aansluitingen lijken wel in dezelfde volgorde te zitten maar niet volledig op dezelfde plek? Scheelt maar een cm of zo.Dat is toch onhandig voor een Nefit installateur om alles weer om te moeten buigen? Of mis ik iets?

[Ierlandfan]

Ik geloof niet dat een AGPO 225 en varianten DataID 100 ondersteunen. Hij springt hier van DataID73 naar DataID113.

[gibraltar]

ThinkPadd schreef op zaterdag 14 november 2015 @ 11:06:
[...]
Rood en zwart kruisen/liggen dicht bij elkaar in de buurt als de pomp draait.
[...]

Dat is precies wat ik hier ook heb. Al is die 70 tot 80 watt voor die pomp wel een tikkeltje hoog, maar aan de andere kant gebruik je dus warmte uit je ketel zonder gas te verstoken.

En voor je override antwoord, dat is het verschil tussen TT en TC denk ik? Ik was sowieso van plan om die eerste te gebruiken, dan pakt de thermostaat het namelijk bij de volgende programmawissel gewoon weer over.

Bit 1 in data ID 100 zegt mij niks?

Juist, TT en TC. En als het goed is past de OTGW dan ook Data ID 100 (daar zit het verschil van TT en TC in). Ik heb een iSense die dat zou moeten ondersteunen, maar de OTGW pakt dat verschil niet helemaal netjes op omdat de thermostaat die niet snel genoeg opvraagt denk ik. Volgens mij zijn er drie verschillende opties, omdat er nogal wat verwarring is over die Data ID tussen fabrikanten en OpenTherm zelf. Beetje uitproberen wat werkt denk ik.

Ierlandfan schreef op zaterdag 14 november 2015 @ 11:57:
Ik geloof niet dat een AGPO 225 en varianten DataID 100 ondersteunen. Hij springt hier van DataID73 naar DataID113.

Dat hoeft de ketel in dit geval ook niet te kunnen, aangezien er een OpenTherm Gateway tussen zit. En die kan dat prima .

[Joindry]

Zo, deze week is de branderman langsgeweest, rendement werd getest op 97,5% (in België moet dat met de brander is testmodus, dus volle bak) Dan ligt het rendement lager toch?
Als laatste vandaag de boiler nog extra geïsoleerd met 16 glaswol. Volgens de technische fiche heeft dit ding 100 Watt stilstandverlies, dus dat leek mij nog wel iets om extra te gaan isoleren. Alleen jammer dat ik de onderkant niet kon doen.
Nu ben ik tevreden over alles van CV. Begin volgend jaar komt de kerstman dan wat zonnepanelen op het dak leggen om wat aan de elektriciteit te doen.:)


Alles in totaal toch een uurtje of 10 mee bezig geweest denk ik.

[ Voor 5% gewijzigd door Joindry op 14-11-2015 20:48 ]

[Oxellaar]

Aziona schreef op zaterdag 14 november 2015 @ 11:28:
Weet iemand of CV ketels van hetzelfde merk gewoon bovenop de bestaande aansluitingen kunnen worden gezet? Ik heb een Nefit Economy HR en wil deze vervangen voor een Nefit trendline. Ik heb de installatiehandleidingen gedownload. De aansluitingen lijken wel in dezelfde volgorde te zitten maar niet volledig op dezelfde plek? Scheelt maar een cm of zo.Dat is toch onhandig voor een Nefit installateur om alles weer om te moeten buigen? Of mis ik iets?

Je installateur zal meer moeite hebben met de ketel naar boven slepen, dan met het aanpassen van wat leidingwerk. Is gewoon "part of the job"

[Rebunted]

Na het plaatsen van zonnepanelen, is mijn volgende stap het optimaliseren van mijn CV-installatie. Ik volg dit topic sinds kort dan ook met interesse.

Ons huidig gasverbruik is 1300m3 per jaar. Het betreft een jaar oude tussenwoning met een oppervlakte van 110m2. Ik vind dat relatief veel voor slechts 2 personen en volgens mij moet dat omlaag kunnen zonder echt comfort in te leveren.

Ik heb (op basis van de zeer bruikbare openingspost) het volgende stappenplan bedacht:

1. Mechanische ventilatie

Wij beschikken over mechanische ventilatie van BUVA Q-Stream die CO2 gestuurd is. Ik heb deze al zo ingesteld (d.m.v. een tijdschema) dat als we niet thuis zijn, hij werkt op 20% ventilatorvermogen. Als we wel thuis zijn (incl. 's nachts) staat hij op 30% ventilatorvermogen tenzij wij dat zelf overrulen. Dat kan handmatig (bij koken of douchen) of automatisch (CO2 Threshold 1200 ppm). Het maximale ventilatorvermogen is ingesteld op 70%.

2. Vloerverwarming

Het te verwarmen oppervlak van onze vloer is 35 – 40m2 en we beschikken over de volgende pomp: Grundfos Alpha2L 25-40 180.

Er is al een pompschakelaar geïnstalleerd (2HEAT TC500). Deze zet de pomp aan als de aanvoer 28 graden is. Komt de temperatuur onder de 28 graden, dan schakelt hij de pomp uit.

De pomp zelf staat nu op de stand PP2 (zie hier de verschillende standen).

Vragen die ik hierbij heb:
– Hoe ontdek ik de optimale stand van de pomp? Hij stond bij de oplevering van de woning op CP1 en nu staat hij dus op PP2.
– Hoe bepaal ik de juiste aanvoertemperatuur voor de pompschakelaar om in te schakelen? Ik heb nu de default van de pompschakelaar aangehouden (=28 graden).
– Bij de vloerverwarming zit ook een thermostaatkraan. Die staat nu ingesteld op 50 graden. Kan ik deze gerust verlagen of is dat juist niet aan te raden?

3. Automatisch inregelen

Mijn volgende (en meest belangrijke) stap. Ik wil onze radiatorkranen gaan vervangen door de Heimeier Eclipse kranen zodat het inregelen automatisch gaat. Daarop komen de eQ-3 L radiatorthermostaten die ik ooit al eens heb aangeschaft.

Vragen die ik hierbij heb:
– Hoe bepaal ik de juiste instelwaarde van de Heimeier Eclipse kranen? Moet ik daarvoor eerst zelfs nog een keer handmatig gaan inregelen?
– Zoals gezegd zit bij de vloerverwarming ook een thermostaatkraan (foto hier). Kan ik daar ook gewoon een Heimeier Eclipse kraan tussen zetten? Zo ja, hoe regel ik die het beste in?

4. Ketel optimaliseren

We hebben een Intergas HRE36/30 CW5 ketel. In de woonkamer zit een Honeywell Round Modulation thermostaat. Deze staat altijd (dag en nacht) op 20 graden ingesteld.

Bij de ketel wil ik de pompsnelheid nog gaan aanpassen. Het lijkt mij verstandig hier pas mee te gaan spelen als alles automatisch ingeregeld is. De aanvoertemperatuur heb ik al wel aangepast van 90 naar 60 graden. De tapwater temperatuur heb ik op de standaard waarde gelaten van 60 graden.

Instellingen m.b.t. het vermogen van de ketel wil ik eerst nog niet aan beginnen.

5. Douche WTW

Een douche WTW neem ik nog in overweging. Onze woning beschikt over een koof waar al het leidingwerk in verwerkt zit (ik zou er in principe dus bij kunnen), alleen vergt dit toch nog wel weer wat hak- en breekwerk.

[Grolsch]

Waarom dag en nacht 20 graden? ? Dat lijkt mij de grootste verbruiker

[Rebunted]

Grolsch schreef op zondag 15 november 2015 @ 16:56:
Waarom dag en nacht 20 graden? ? Dat lijkt mij de grootste verbruiker

Omdat het vertrek wordt verwarmd door middel van vloerverwarming en het huis goed geisoleerd is. Het schijnt dan totaal geen zin te hebben de thermostaat 's nachts te verlagen (Bron @3:30, 1 euro per jaar besparing).

[Rhaelak]

Rebunted schreef op zondag 15 november 2015 @ 16:44:
Na het plaatsen van zonnepanelen, is mijn volgende stap het optimaliseren van mijn CV-installatie. Ik volg dit topic sinds kort dan ook met interesse.

Ons huidig gasverbruik is 1300m3 per jaar. Het betreft een jaar oude tussenwoning met een oppervlakte van 110m2. Ik vind dat relatief veel voor slechts 2 personen en volgens mij moet dat omlaag kunnen zonder echt comfort in te leveren.

Ik heb (op basis van de zeer bruikbare openingspost) het volgende stappenplan bedacht:

1. Mechanische ventilatie

Wij beschikken over mechanische ventilatie van BUVA Q-Stream die CO2 gestuurd is. Ik heb deze al zo ingesteld (d.m.v. een tijdschema) dat als we niet thuis zijn, hij werkt op 20% ventilatorvermogen. Als we wel thuis zijn (incl. 's nachts) staat hij op 30% ventilatorvermogen tenzij wij dat zelf overrulen. Dat kan handmatig (bij koken of douchen) of automatisch (CO2 Threshold 1200 ppm). Het maximale ventilatorvermogen is ingesteld op 70%.

Persoonlijk vind ik 1200 ppm aan de hoge kant. Veelal wordt in kantoren 800 ppm aangehouden. Ik zou het persoonlijk op maximaal 1000 ppm zetten thuis.

2. Vloerverwarming

Het te verwarmen oppervlak van onze vloer is 35 – 40m2 en we beschikken over de volgende pomp: Grundfos Alpha2L 25-40 180.

Er is al een pompschakelaar geïnstalleerd (2HEAT TC500). Deze zet de pomp aan als de aanvoer 28 graden is. Komt de temperatuur onder de 28 graden, dan schakelt hij de pomp uit.

De pomp zelf staat nu op de stand PP2 (zie hier de verschillende standen).

Vragen die ik hierbij heb:
– Hoe ontdek ik de optimale stand van de pomp? Hij stond bij de oplevering van de woning op CP1 en nu staat hij dus op PP2.
– Hoe bepaal ik de juiste aanvoertemperatuur voor de pompschakelaar om in te schakelen? Ik heb nu de default van de pompschakelaar aangehouden (=28 graden).
– Bij de vloerverwarming zit ook een thermostaatkraan. Die staat nu ingesteld op 50 graden. Kan ik deze gerust verlagen of is dat juist niet aan te raden?

Wij hebben de aanvoertemperatuur van de pompschakelaar op 32 graden gezet, aangezien de ruimte waar deze in hangt in de zomer boven de 28 graden kwam en daardoor de pomp ging draaien.

De thermostaatkraan bij de vloerverwarming is bedoeld om het water qua temperatuur te begrenzen wat de vloerverwarming in gaat. 50 gradnen is vrij hoog, dit kan je vaak lager zetten (duur het opwarmen wat langer).

3. Automatisch inregelen

Mijn volgende (en meest belangrijke) stap. Ik wil onze radiatorkranen gaan vervangen door de Heimeier Eclipse kranen zodat het inregelen automatisch gaat. Daarop komen de eQ-3 L radiatorthermostaten die ik ooit al eens heb aangeschaft.

Vragen die ik hierbij heb:
– Hoe bepaal ik de juiste instelwaarde van de Heimeier Eclipse kranen? Moet ik daarvoor eerst zelfs nog een keer handmatig gaan inregelen?
– Zoals gezegd zit bij de vloerverwarming ook een thermostaatkraan (foto hier). Kan ik daar ook gewoon een Heimeier Eclipse kraan tussen zetten? Zo ja, hoe regel ik die het beste in?

Die thermostaatkraan van de vloerverwarming moet je gewoon lekker laten zitten en niets mee doen (behalve een wat lagere temperatuur instellen).

Verder heb ik geen ervaring met die kranen om mee in te regelen.

4. Ketel optimaliseren

We hebben een Intergas HRE36/30 CW5 ketel. In de woonkamer zit een Honeywell Round Modulation thermostaat. Deze staat altijd (dag en nacht) op 20 graden ingesteld.

Bij de ketel wil ik de pompsnelheid nog gaan aanpassen. Het lijkt mij verstandig hier pas mee te gaan spelen als alles automatisch ingeregeld is. De aanvoertemperatuur heb ik al wel aangepast van 90 naar 60 graden. De tapwater temperatuur heb ik op de standaard waarde gelaten van 60 graden.

Instellingen m.b.t. het vermogen van de ketel wil ik eerst nog niet aan beginnen.

Aanvoertemperatuur onder de 55 graden instellen is het beste om zo optimaal gebruik te maken van de warmte in de rookgassen die dan vrijkomen door het condenseren.

5. Douche WTW

Een douche WTW neem ik nog in overweging. Onze woning beschikt over een koof waar al het leidingwerk in verwerkt zit (ik zou er in principe dus bij kunnen), alleen vergt dit toch nog wel weer wat hak- en breekwerk.

Je bent goed bezig al met al

Gasverbruik vind ik wel wat hoog voor zo'n tussenwoning. Kan je niets eens kijken wat het brengt om ś nachts de temperaturen 2 graden te laten dalen?

[nokiaan958GB]

Voor de instelling van de kraan moet je de bijgaande documentatie even doornemen. Komt op het volgende neer:
- bereken vermogen radiator
- kies een delta T
- lees in te stellen debiet in tabel af (stand 10 in 100/liter per uur)
- stel de stand op de kraan in

[ Voor 15% gewijzigd door nokiaan958GB op 15-11-2015 22:32 ]

[Microkid]

nokiaan958GB schreef op zondag 15 november 2015 @ 21:29:
Voor de instelling van de kraan moet je de bijgaande documentatie even doornemen. Komt op het volgende neer:
- bereken vermogen radiator

En vergeet niet dat als je op een lager regiem stookt het vermogen van je radiator ook omlaag gaat. Stoken op 75 levert bijv. andere resultaten op dan stoken op 90. Kijk dus even hoe je dit kan corrigeren. Vaak heeft de leverancier hier wel wat over geschreven.

[Grolsch]

Rebunted schreef op zondag 15 november 2015 @ 17:18:
[...]


Omdat het vertrek wordt verwarmd door middel van vloerverwarming en het huis goed geisoleerd is. Het schijnt dan totaal geen zin te hebben de thermostaat 's nachts te verlagen (Bron @3:30, 1 euro per jaar besparing).

Ben ik niet eens met hun

Het warm houden van een woning kost gewoon energie, niet meer en niet minder.

Juist een warm huis verliest veel energie .t.o.v. een koud huis.

Als je woning zo goed geïsoleerd is zal je huis dus 's nachts ook niet afkoelen

In ons huis is 20 graden al vrij warm, maar dit verschilt per persoon en per huis, is ook afhankelijk welke thermostaat je hebt, en waar deze hangt.


Diverse bronnen en onderzoeken hebben bewezen dat het warmhoud verhaal een "broodje aap" verhaal is, wat geld kost.

Zie o.a. dit verhaal: https://www.energiewereld...kul-om-s-nachts-te-stoken

Met vloerverwarming adviseren ze een graad of 2 lager te gaan zitten als de gewenste dag termperatuur.

Volgens mij is er in dit topic ook al eens een discussie over geweest.

edit

Het staat zelfs in de TopicStart

Gas besparen door middel van CV tuning deel II

[ Voor 5% gewijzigd door Grolsch op 16-11-2015 13:18 ]

[liquid_ice]

Veel hangt ook af of je overdag thuis bent. Op werkdagen gaat de nachtverlaging erop rond 9 uur in de avond, 's ochtends hoeft er niet gestookt te worden en dus gaat de thermostaat rond 6 uur in de avond aan...

3 uur stoken per dag. en 21 uur verlaging

Wanneer ik (zoals nu) overdag thuis ben (of je vrouw & kinderen zijn thuis) wil ik het gedurende de dag warm hebben dus stook ik van 9 tot 9 ofzow. Dat is 'maar' 12 uur verlaging.

Hoe minder je thuis bent hoe interessanter die verlaging is...

Maar waarom doen mensen hier zo theoretisch over?
Test het uit, noteer je gasstanden en je hebt je antwoord...

[Rhaelak]

Testen zou het beste zijn.

Het is ook niet eenvoudig om daar een gouden regel over te schrijven. Als ik anno 2015 een nieuwbouwwoning zou kopen zijn de isolatiewaardes al weer totaal anders dan een woning uit 2010 of een woning uit 1990.

Het hangt samen met je isolatiewaarde, stookgedrag en aanwezigheid.

[gibraltar]

Het is gewoon thermodynamica :

Hoe groter een temperatuurverschil, des te hoger de warmteoverdracht. Dat is altijd omgekeerd met het temperatuurverschil, dus warmte van warm naar koud.

Dus 's nachts stoken is gewoon geld weggooien. Een 'koude' vloer kun je sneller opwarmen dan een 'warme', en door hem warm te houden stroomt er meer warmte naar buiten. Alles wat aan warmte naar buiten stroomt is verlies, dus dat verlies moet je beperken waar mogelijk.

De enige reden dat je een nachttemperatuur zou aanhouden is omdat je systeem zover leegloopt dat je relatief langzame vloerverwarming het niet op tijd warm krijgt. Maar als dat probleem zich voordoet is het tijd voor betere isolatie.

Moet ik nog zwaaien met een ingenieurs titel ?

[Rebunted]

Rhaelak schreef op zondag 15 november 2015 @ 17:34:
Persoonlijk vind ik 1200 ppm aan de hoge kant. Veelal wordt in kantoren 800 ppm aangehouden. Ik zou het persoonlijk op maximaal 1000 ppm zetten thuis.

Ik had de 1200 ppm gebaseerd op het bouwbesluit. Ik heb het nu aangepast naar 1000 ppm. Alleen hoe lager de ppm, hoe sneller hij het zal overrulen en dus ook op horgere snelheid gaat draaien.

Rhaelak schreef op zondag 15 november 2015 @ 17:34:
Wij hebben de aanvoertemperatuur van de pompschakelaar op 32 graden gezet, aangezien de ruimte waar deze in hangt in de zomer boven de 28 graden kwam en daardoor de pomp ging draaien.

De thermostaatkraan bij de vloerverwarming is bedoeld om het water qua temperatuur te begrenzen wat de vloerverwarming in gaat. 50 gradnen is vrij hoog, dit kan je vaak lager zetten (duur het opwarmen wat langer).

Ik zal eens gaan meten hoe warm het in deze ruimte wordt (straks in de zomer). Ik heb de temperatuur de thermostaatkraan van de vloerverwarming aangepast naar 40 graden.

Rhaelak schreef op zondag 15 november 2015 @ 17:34:
Die thermostaatkraan van de vloerverwarming moet je gewoon lekker laten zitten en niets mee doen (behalve een wat lagere temperatuur instellen).

Is dat wel zo? Als je straks alles ingeregeld hebt (lees: geknepen), gaat er dan niet alle / teveel druk naar je vloerverwarming toe? Het is namelijk een kleine moeite ook deze kraan te vervangen door zo'n Heimeier Eclipse als je toch bezig bent.

Rhaelak schreef op zondag 15 november 2015 @ 17:34:
Aanvoertemperatuur onder de 55 graden instellen is het beste om zo optimaal gebruik te maken van de warmte in de rookgassen die dan vrijkomen door het condenseren.

Ik had het over de CV-temperatuur, niet over de temperatuur die retour komt. Moet je daar ook nog lager mee gaan dan 60 graden?

nokiaan958GB & Microkid schreven:
[..]

Thx voor tips m.b.t. het inregelen. Ik ga mij hier eens in verdiepen.

Grolsch schreef op maandag 16 november 2015 @ 13:09 + reacties liquid_ice, Rhaelak & CIStem:
[...]

Met vloerverwarming adviseren ze een graad of 2 lager te gaan zitten als de gewenste dag termperatuur.

Ik zal dit eens gaan testen, dan kunnen we inderdaad ook echt zien of dit iets oplevert. Het huis is overigens van 2014.

Openstaande vragen:
- Kan iemand mij nog helpen met de optimale stand van de pomp?

[Grolsch]

Het moeilijke om dit goed te testen is dat de omstandigheden nooit hetzelfde zijn (buitentemperatuur, wind, zon, luchtvochtigheid, etc.).

Maar zoals meerdere keren aangegeven, warm houden kost gewoon energie, en dus geld €€€.

Maar komend weekend wordt het weer flink kouder, dus kunnen de CV installaties weer aan de bak

[Notna]

Rebunted schreef op zondag 15 november 2015 @ 16:44:
Na het plaatsen van zonnepanelen, is mijn volgende stap het optimaliseren van mijn CV-installatie. Ik volg dit topic sinds kort dan ook met interesse.

Ons huidig gasverbruik is 1300m3 per jaar. Het betreft een jaar oude tussenwoning met een oppervlakte van 110m2. Ik vind dat relatief veel voor slechts 2 personen en volgens mij moet dat omlaag kunnen zonder echt comfort in te leveren.

Ik heb (op basis van de zeer bruikbare openingspost) het volgende stappenplan bedacht:

1. Mechanische ventilatie

Wij beschikken over mechanische ventilatie van BUVA Q-Stream die CO2 gestuurd is. Ik heb deze al zo ingesteld (d.m.v. een tijdschema) dat als we niet thuis zijn, hij werkt op 20% ventilatorvermogen. Als we wel thuis zijn (incl. 's nachts) staat hij op 30% ventilatorvermogen tenzij wij dat zelf overrulen. Dat kan handmatig (bij koken of douchen) of automatisch (CO2 Threshold 1200 ppm). Het maximale ventilatorvermogen is ingesteld op 70%.

2. Vloerverwarming

Het te verwarmen oppervlak van onze vloer is 35 – 40m2 en we beschikken over de volgende pomp: Grundfos Alpha2L 25-40 180.

Er is al een pompschakelaar geïnstalleerd (2HEAT TC500). Deze zet de pomp aan als de aanvoer 28 graden is. Komt de temperatuur onder de 28 graden, dan schakelt hij de pomp uit.

De pomp zelf staat nu op de stand PP2 (zie hier de verschillende standen).

Vragen die ik hierbij heb:
– Hoe ontdek ik de optimale stand van de pomp? Hij stond bij de oplevering van de woning op CP1 en nu staat hij dus op PP2.
– Hoe bepaal ik de juiste aanvoertemperatuur voor de pompschakelaar om in te schakelen? Ik heb nu de default van de pompschakelaar aangehouden (=28 graden).
– Bij de vloerverwarming zit ook een thermostaatkraan. Die staat nu ingesteld op 50 graden. Kan ik deze gerust verlagen of is dat juist niet aan te raden?

3. Automatisch inregelen

Mijn volgende (en meest belangrijke) stap. Ik wil onze radiatorkranen gaan vervangen door de Heimeier Eclipse kranen zodat het inregelen automatisch gaat. Daarop komen de eQ-3 L radiatorthermostaten die ik ooit al eens heb aangeschaft.

Vragen die ik hierbij heb:
– Hoe bepaal ik de juiste instelwaarde van de Heimeier Eclipse kranen? Moet ik daarvoor eerst zelfs nog een keer handmatig gaan inregelen?
– Zoals gezegd zit bij de vloerverwarming ook een thermostaatkraan (foto hier). Kan ik daar ook gewoon een Heimeier Eclipse kraan tussen zetten? Zo ja, hoe regel ik die het beste in?

4. Ketel optimaliseren

We hebben een Intergas HRE36/30 CW5 ketel. In de woonkamer zit een Honeywell Round Modulation thermostaat. Deze staat altijd (dag en nacht) op 20 graden ingesteld.

Bij de ketel wil ik de pompsnelheid nog gaan aanpassen. Het lijkt mij verstandig hier pas mee te gaan spelen als alles automatisch ingeregeld is. De aanvoertemperatuur heb ik al wel aangepast van 90 naar 60 graden. De tapwater temperatuur heb ik op de standaard waarde gelaten van 60 graden.

Instellingen m.b.t. het vermogen van de ketel wil ik eerst nog niet aan beginnen.

5. Douche WTW

Een douche WTW neem ik nog in overweging. Onze woning beschikt over een koof waar al het leidingwerk in verwerkt zit (ik zou er in principe dus bij kunnen), alleen vergt dit toch nog wel weer wat hak- en breekwerk.

FYI; ik heb een tussenwoning uit 1964 met een oppervlakte van ook 110m2 en verbruik 580m3 gas per jaar met 2 volwassenen (hele dag thuis) en 3 kinderen (koken doen we ook op gas). Geen vloer of spouwmuurisolatie, geen zonnepanelen, geen andere vorm van verwarmen. Enkel goede gevelisolatie en nieuw kunstofkozijnen met HR++ glas.

Je moet 2 personen zeker lager uit kunnen komen in een veel nieuwere woning lijkt mij

Verwarming is hier nog steeds niet aangeweest overigens (sinds 7 april). Blijft rond de 19 graden binnen en dus gaatbde CV niet aan. Ook in de ochtend is het niet lager dan 18.

Ben benieuwd of we dan eindelijk gaan stoken a.s weekend. Ik heb iig de radiator aan de voorkant van de huiskamer even wat meer ruimte gegeven. Hij zat strak onder een vensterbank waardoor de warmte erg bleef hangen. Hij is nu compleet vrij

[Oxellaar]

Het verbruik en warmteverlies van jouw woning is absoluut bijzonder en komt eigenlijk niet overeen met de opgegeven isolatie.
Wat is trouwens het verschil tussen spouw en gevelisolatie qua warmteverlies? Ik denk niet veel.

Verder is het natuurlijk een kwestie van comfortwens om tussen de 18 en 19 graden te willen leven.
Daarbij is een keer 20 minuten onder de douche staan, gewoon omdat het lekker is wel uitgesloten.
Tenminste, anders haal je zulke cijfers niet.

[Grolsch]

Wij hebben een 2-onder-1 kap woning uit 1992, gisteravond de cv rond 21:00 uitgezet (was ingesteld op 20 graden) en is tot op dit moment gezakt naar 17 graden, dus zoals Oxellaar zegt is de situatie van @Notna niet echt gemiddeld

[Notna]

Oxellaar schreef op maandag 16 november 2015 @ 17:32:
Het verbruik en warmteverlies van jouw woning is absoluut bijzonder en komt eigenlijk niet overeen met de opgegeven isolatie.
Wat is trouwens het verschil tussen spouw en gevelisolatie qua warmteverlies? Ik denk niet veel.

Verder is het natuurlijk een kwestie van comfortwens om tussen de 18 en 19 graden te willen leven.
Daarbij is een keer 20 minuten onder de douche staan, gewoon omdat het lekker is wel uitgesloten.
Tenminste, anders haal je zulke cijfers niet.

Ik moet mijzelf iets verbeteren: met gevelisolatie bedoel ik in deze dat de kozijnen en een groot deel van de gevel tot 3 jaar terug uit hout met 0,0 isolatie bestond. 3 Jaar terug Schuco CT70 kozijnen met Ug 1,1 HR++ glas er in laten zetten en de gevel laten opmetselen waar het eerst rabatdelen waren, met Rockwool gevel isolatie platen ertussen. De gedeeltes van de bestaande bouw zijn dus nog isolatieloos, maar zijn kwa oppervlakte dus redelijk miniem. Of spouwmuurisolatie in deze nog wat extra gaat helpen is dus ook maar de vraag.

Verder: de thermostaat staat op 19 graden, ook in de winter en ik verwarm het hele huis. En ja: dat is voor sommige armoede ten top die temperatuur, maar dat is persoonlijk. Ik heb het erg snel, heel warm, waar mijn vrouw een koukleum is. Zij trekt echter gewoon een vest aan in de avond indien ze het fris vind.

En ik zet de CV bewust niet aan rond de huidige 17.5/ 18 in de ochtend. Waarom? Omdat de praktijk tot nu toe uitwijst dat puur en alleen leven in de ruimte al voor minimaal 1 graad verschil zorgt. Op het moment van schrijven is het 19.5 binnen en dan hebben we de oven bijv. niet aangehad (wat ook wel helpt aangezien we een open keuken hebben ).

Ons doucheregime is als volgt: om de dag gaan de 2 jongste in bad (mijn vrouw gaat voor ze in bad en vult het bad tot 75% van het totale bad. Na 45 minuten vult ze het aan met vers warm water voor de overige 25% zodat de kinderen ook warm in bad gaan.

Verder gaan mijn vrouw en ik en de oudste om de dag onder de douche. Ik sta er niet langer dan 7 minuten onder, mijn zoontje misschien 3 tot 5 minuten en mijn vrouw ruim 10. Op een dag dat het bad aangaat verbruiken we ~ 300 liter gas. Bij douche dagen is dat niet meer dan 600 liter.

Ik kan er niets anders van maken maar ik zit ook nog te wachten op een écht koude winter.

Maar dat is wel genoeg offtopic me dunkt . Immers hebben we daar andere topics voor. Wbt de CV: 3 jaar geleden begonnen met tunen en er niets meer aan gedaan sindsdien. Moet nog steeds accuraat zijn

Mindergas schat overigens in dat ik voor mijn huidige contractjaar (Oktober tot Oktober) op 470m3 ga zitten. Ben benieuwd

[ Voor 11% gewijzigd door Notna op 16-11-2015 19:43 ]

[nokiaan958GB]

Grappig, moet na het lezen van bovenstaand verhaal spontaan aan mijn collega van vroeger denken

Die vertelde in de koffiepauze eens dat hij bij het kopen van een bril altijd gebruik maakte van de actie "2e bril gratis". De 2e bril kreeg zijn vrouw
Kortom, met een beetje creatieviteit kun je voordelig leven

[Oxellaar]

Notna schreef op maandag 16 november 2015 @ 18:16:
[...]


Mindergas schat overigens in dat ik voor mijn huidige contractjaar (Oktober tot Oktober) op 470m3 ga zitten. Ben benieuwd

Dat doe je dan echt uitstekend, want van die 470m3, gaan er ongeveer 160 op aan ww en ongeveer 20 voor het koken.

[Rebunted]

Notna schreef op maandag 16 november 2015 @ 16:38:
[...]


FYI; ik heb een tussenwoning uit 1964 met een oppervlakte van ook 110m2 en verbruik 580m3 gas per jaar met 2 volwassenen (hele dag thuis) en 3 kinderen (koken doen we ook op gas). Geen vloer of spouwmuurisolatie, geen zonnepanelen, geen andere vorm van verwarmen. Enkel goede gevelisolatie en nieuw kunstofkozijnen met HR++ glas.

Je moet 2 personen zeker lager uit kunnen komen in een veel nieuwere woning lijkt mij

[..]

Dat lijkt mij ook dat wij veel meer omlaag moeten kunnen. Onze woning is zelfs voorzien van HR++ Triple glas (drie ruiten met een ruimte (spouw) ertussen) en de voor- en achtergevel bestaan uit houten binnenspouwbladen die samen met het metselwerk ervoor ook een hoge isolatiewaarde hebben.

Naar aanleiding van jullie tips ga ik als eerste de thermostaat vervangen. Ik voorzie namelijk al dat het handmatig 's nachts naar beneden draaien vergeten wordt. Ik heb de Honeywell Round Connected op het oog. Die kan ik zo op de huidige muurplaat (van de Honeywell Round Modulation) bevestigen en het op afstand kunnen bedienen van de thermostaat ook is best een luxe

[ Voor 3% gewijzigd door Rebunted op 16-11-2015 19:36 ]

[Notna]

Oxellaar schreef op maandag 16 november 2015 @ 19:22:
[...]

Dat doe je dan echt uitstekend, want van die 470m3, gaan er ongeveer 160 op aan ww en ongeveer 20 voor het koken.

Klopt ongeveer. Vanaf 21-09 tot gisteren (57 dagen) heb ik 25.04 m3 gas verbruikt, wat neerkomt op ~447 liter gas per dag gemiddeld. Dat is 160m3 in een jaar voor douchen én koken.

Maar dan gaan we er vanuit dat we weer een relatief zachte winter krijgen he om die 470 voor een jaar te halen. Echter, in dit tempo met het weer buiten gaat dat wel lukken

[ThinkPad]

Rebunted schreef op maandag 16 november 2015 @ 19:27:
[...]
Ik heb de Honeywell Round Connected op het oog. Die kan ik zo op de huidige muurplaat (van de Honeywell Round Modulation) bevestigen en het op afstand kunnen bedienen van de thermostaat ook is best een luxe

Ik zou hem links laten liggen, heb hem ook gehad: productreview: Honeywell Round Connected Modulation review door ThinkPad

Eigenlijk heb ik nog geen één fijne slimme thermostaat gehad. Het grootste nadeel vond ik (en medetweaker nickyb2 had dat ook bij zijn HRCM die hij tijdelijk heeft gehad) dat de thermostaat met vrij lauw water ging stoken. Met 38-44 graden wordt het huis uiteindelijk wel warm, maar het duurt gewoon ERG lang. Als je een groter huis hebt heb je kans dat het gewoon niet snel genoeg de gewenste temperatuur is. Ook de app was retetraag.

Heb na de HRCM nog een Thermosmart gehad een paar dagen, maar die heb ik weer teruggestuurd. Hij had wat rare nukken (gemeten temperatuur schommelde erg heen en weer, aanwarmvervroeging deed hij na 4 dagen nog niet) en in de paar dagen dat ik hem had was ik er dus niet van overtuigd terwijl hij wel 249 euro moet kosten. Zie ook: Slimme thermostaten en energiemeters

Nest is er ook nog, maarja die doet alleen maar aan/uit en geen OpenTherm. Anno 2015 totaal niet serieus dus De Nefit Easy heb je ook nog, schijnt wel goed te werken maar ik weet niet of die ook op een niet-Nefit ketel (met OpenTherm) geplaatst kan worden.

Ik heb nu een Remeha iSense (5 tientjes op Marktplaats), wat echt een top thermostaat is qua stookprogramma. Hij werkt zuinig, maar toch comfortabel. Ik ben gek op domotica en heb daarom een OpenTherm gateway gebouwd (2-3 tientjes aan onderdelen) en die tussen CV-ketel en thermostaat geknoopt. Op die manier kan ik alsnog de thermostaat op afstand bedienen (setpoint overrulen) en heb ik 'best of both worlds'.

Denk er goed over na, een thermostaat is bepalend voor je comfort in huis EN voor een groot deel van je energierekening. Die les heb ik wel geleerd.

[ Voor 13% gewijzigd door ThinkPad op 16-11-2015 19:52 ]

[Notna]

Rebunted schreef op maandag 16 november 2015 @ 19:27:
[...]


Dat lijkt mij ook dat wij veel meer omlaag moeten kunnen. Onze woning is zelfs voorzien van HR++ Triple glas (drie ruiten met een ruimte (spouw) ertussen) en de voor- en achtergevel bestaan uit houten binnenspouwbladen die samen met het metselwerk ervoor ook een hoge isolatiewaarde hebben.

Naar aanleiding van jullie tips ga ik als eerste de thermostaat vervangen. Ik voorzie namelijk al dat het handmatig 's nachts naar beneden draaien vergeten wordt. Ik heb de Honeywell Round Connected op het oog. Die kan ik zo op de huidige muurplaat (van de Honeywell Round Modulation) bevestigen en het op afstand kunnen bedienen van de thermostaat ook is best een luxe

Ia dezelfde grondplaat gebruiken een must? Anders zou ik, zoals ik zelf ook heb gedaan en de ThinkPad boven mij ook al aangeeft, voor een iSense gaan bijv of desnoods een Chronoterm Modulation V (niet de ronde versie, die gewone)

[Rebunted]

Probleem is dat vrouwlief ook nog wat heeft in te brengen - en een iSense komt niet door de schoonheidstoets En ik begrijp dat ook nog wel; ding ziet er echt niet uit.

[overhyped]

Rebunted schreef op maandag 16 november 2015 @ 19:47:
Probleem is dat vrouwlief ook nog wat heeft in te brengen - en een iSense komt niet door de schoonheidstoets En ik begrijp dat ook nog wel; ding ziet er echt niet uit.

Pfff, een thermostaat al een breaking issue in het interieur? dan zou ik een RF versie nemen met een kleine, losse sensor. en de thermostaat ergens opbergen.

vind zelf eigenlijk m'n isense niet echt lelijk, maargoeed, ben misschien niet zo representatief

[ Voor 10% gewijzigd door overhyped op 16-11-2015 19:52 . Reden: te snel op verstuur gedrukt. ]

[Rebunted]

overhyped schreef op maandag 16 november 2015 @ 19:52:
[...]


Pfff, een thermostaat al een breaking issue in het interieur? dan zou ik een RF versie nemen met een kleine, losse sensor. en de thermostaat ergens opbergen.

vind zelf eigenlijk m'n isense niet echt lelijk, maargoeed, ben misschien niet zo representatief

Dat is voor iedereen verschillend Het design van de HRCM spreekt ons wel aan.

Ik zal mij nog wat meer inlezen (en begin met Thinkpad zijn review).

[MikeyMan]

ThinkPadd schreef op maandag 16 november 2015 @ 19:43:
[...]

Ik zou hem links laten liggen, heb hem ook gehad: productreview: Honeywell Round Connected Modulation review door ThinkPad

Eigenlijk heb ik nog geen één fijne slimme thermostaat gehad. Het grootste nadeel vond ik (en medetweaker nickyb2 had dat ook bij zijn HRCM die hij tijdelijk heeft gehad) dat de thermostaat met vrij lauw water ging stoken. Met 38-44 graden wordt het huis uiteindelijk wel warm, maar het duurt gewoon ERG lang. Als je een groter huis hebt heb je kans dat het gewoon niet snel genoeg de gewenste temperatuur is. Ook de app was retetraag.

Heb na de HRCM nog een Thermosmart gehad een paar dagen, maar die heb ik weer teruggestuurd. Hij had wat rare nukken (gemeten temperatuur schommelde erg heen en weer, aanwarmvervroeging deed hij na 4 dagen nog niet) en in de paar dagen dat ik hem had was ik er dus niet van overtuigd terwijl hij wel 249 euro moet kosten. Zie ook: Slimme thermostaten en energiemeters

Geldt dat ook voor de Intergas Incomfort?

Was er eigenlijk rücksichtslos vanuit gegaan dat alle moderne thermostaten dat deden.

Zie wel een instelling voor 'eco dagen', maar volgens mij is dat puur voor het warm tapwater.

Als dat zo is, ga ik er zsm een andere thermostaat zoeken.

[ThinkPad]

MikeyMan schreef op maandag 16 november 2015 @ 19:57:
[...]


Geldt dat ook voor de Intergas Incomfort?

Was er eigenlijk rücksichtslos vanuit gegaan dat alle moderne thermostaten dat deden.

Zie wel een instelling voor 'eco dagen', maar volgens mij is dat puur voor het warm tapwater.

Als dat zo is, ga ik er zsm een andere thermostaat zoeken.

Geen idee, die ken ik niet. Maar de review van ene 'Marc' hier: https://www.warmteservice...nd-thermostaat/p/13860150 (tabje "Reviews") is nou niet bepaald lovend. Hij mist volgens mij ook de aanwarmvervroeging als ik zijn review zo lees.

Volgens mij werkt een iSense ook prima met een Intergas. In dit topic zijn er wel meer die een iSense aan een Intergas hebben hangen dacht ik.

Ik vind de iSense ook niet mooi (ook niet lelijk), er zijn inderdaad flitsendere thermostaten. Maar voor mij is een fijn stookregime (woning snel warm + aanwarmvervroeging) belangrijker dan het uiterlijk.

[ Voor 10% gewijzigd door ThinkPad op 16-11-2015 20:03 ]

[Rebunted]

ThinkPadd schreef op maandag 16 november 2015 @ 20:02:
[...]

Geen idee, die ken ik niet. Maar de review van ene 'Marc' hier: https://www.warmteservice...nd-thermostaat/p/13860150 (tabje "Reviews") is nou niet bepaald lovend. Hij mist volgens mij ook de aanwarmvervroeging als ik zijn review zo lees.

Volgens mij werkt een iSense ook prima met een Intergas. In dit topic zijn er wel meer die een iSense aan een Intergas hebben hangen dacht ik.

Kan je eventueel de aanwarmvervroeging issue niet simpelweg oplossen door je programma iets eerder te laten starten?

Edit//
Ik zie dat je in je review dat al zegt. Al is dat inderdaad niet handig met het verschil in buitentemperatuur

[ Voor 7% gewijzigd door Rebunted op 16-11-2015 20:06 ]

[ThinkPad]

Rebunted schreef op maandag 16 november 2015 @ 20:04:
[...]


Kan je eventueel de aanwarmvervroeging issue niet simpelweg oplossen door je programma iets eerder te laten starten?

Ha, leuke instinker Dat dacht ik ook als simpele workaround. Maar stel nou dat het vandaag -1 buiten is en morgen ineens -12.... dan is je thermostaat morgen dus mooi te laat omdat hij veel meer energie nodig heeft om je huis warm te krijgen (verschil binnen - buiten is immers veel groter). En dan is het de dag erna ineens weer +5 en begint hij dus veel te vroeg = onnodig gasverbruik. Daar valt niet echt makkelijk wat aan te doen, of je moet continu het programma willen bijstellen

Het lijkt zo simpel, even een slimme thermostaat ophangen. Maar ik heb er meerdere getest en het valt mij echt vies tegen met de werking van diverse thermostaten. Allemaal hebben ze wel hun manco's. Anno 2015 had ik er toch meer van verwacht. Het is de vraag welke manco's je accepteert en welke punten voor jou belangrijk zijn

Maar laten we de discussie over slimme thermostaten in Slimme thermostaten en energiemeters houden

[ Voor 19% gewijzigd door ThinkPad op 16-11-2015 20:28 ]

[MikeyMan]

ThinkPadd schreef op maandag 16 november 2015 @ 20:02:
[...]

Geen idee, die ken ik niet. Maar de review van ene 'Marc' hier: https://www.warmteservice...nd-thermostaat/p/13860150 (tabje "Reviews") is nou niet bepaald lovend. Hij mist volgens mij ook de aanwarmvervroeging als ik zijn review zo lees.

Volgens mij werkt een iSense ook prima met een Intergas. In dit topic zijn er wel meer die een iSense aan een Intergas hebben hangen dacht ik.

Ik vind de iSense ook niet mooi (ook niet lelijk), er zijn inderdaad flitsendere thermostaten. Maar voor mij is een fijn stookregime (woning snel warm + aanwarmvervroeging) belangrijker dan het uiterlijk.

Gekke is; hij heeft wel zicht op de buitentemperatuur (via internet, dat wel). Deze wordt netjes weergegeven en naar eigen zeggen in de app ook gebruikt.
Misschien is het dus niet zo'n dom systeem als we denken?

[ThinkPad]

MikeyMan schreef op maandag 16 november 2015 @ 20:49:
[...]


Gekke is; hij heeft wel zicht op de buitentemperatuur (via internet, dat wel). Deze wordt netjes weergegeven en naar eigen zeggen in de app ook gebruikt.
Misschien is het dus niet zo'n dom systeem als we denken?

Dat had die Honeywell Round Connected Modulation ook, maar die deed er niks mee.

Maar je kunt het eenvoudig testen. Stel een programma in en kijk of je ketel voor het programma al begint met stoken. Als hij dat niet doet dan weet je dat hij geen aanwarmvervroeging doet.

[Oxellaar]

ThinkPadd schreef op maandag 16 november 2015 @ 20:07:
[...]

Ha, leuke instinker Dat dacht ik ook als simpele workaround. Maar stel nou dat het vandaag -1 buiten is en morgen ineens -12.... dan is je thermostaat morgen dus mooi te laat omdat hij veel meer energie nodig heeft om je huis warm te krijgen (verschil binnen - buiten is immers veel groter). En dan is het de dag erna ineens weer +5 en begint hij dus veel te vroeg = onnodig gasverbruik. Daar valt niet echt makkelijk wat aan te doen, of je moet continu het programma willen bijstellen

Het lijkt zo simpel, even een slimme thermostaat ophangen. Maar ik heb er meerdere getest en het valt mij echt vies tegen met de werking van diverse thermostaten. Allemaal hebben ze wel hun manco's. Anno 2015 had ik er toch meer van verwacht. Het is de vraag welke manco's je accepteert en welke punten voor jou belangrijk zijn

Maar laten we de discussie over slimme thermostaten in Slimme thermostaten en energiemeters houden

Wel leuk om te horen dat aanwarmvervroeging zo'n issue voor jouw is.
Ik heb het op alle thermostaten die ik had direct uitgeschakeld, ook op mijn Easy.
Niet dat ik het verkeerd vind werken, maar vind het absoluut niet nodig.
Een half uurtje voor binnenkomst beginnen met stoken is mij nog nooit tegengevallen.
Ook al is de ruimtetemperatuur nog niet bereikt, het gevoel van een brandende kachel geeft al genoeg comfort. Moet wel zeggen dat de Easy nooit zal proberen met één vaste aanvoertemperatuur de ruimte te verwarmen.
Het setpoint bij warmtevraag is altijd de maximale watertemperatuur, alleen de stijgsnelheid van de aanvoertemp varieert.
Hoe groter de vraag, hoe sneller de ketel vermogen opbouwt.

Stel, ik gooi alle ramen en deuren open en vraag 0.5c hogere ruimtetemperatuur.
Langzaam maar zeker gaat de ketel dan zijn vermogen opbouwen, al moet hij doorgaan tot de 80 graden.
Vandaar dat het begrenzen van het vermogen bij mij weinig nut heeft, verlagen van maximale aanvoertemp juist wel.
Naar mijn mening een betere versie van "low load control"

Wat een Easy precies doet icm met OT weet ik niet. Ik verwacht hetzelfde, de Easy connect vertaalt volgens mij alleen van EMS>OT. De regelstrategie zal waarschijnlijk gelijk blijven, maar zeker weten doe ik het niet.


Daarnaast heb jij naar mijn mening een verkeerd beeld van een slimme thermostaat.
De aanwarmvervroeging werkt op een iSense exact hetzelfde als op mijn Easy of op een andere (wel of niet slimme) klokthermostaat. Hij leert van het opstoken van de ruimte van de voorgaande dagen/weken.
Dat een aanwarmvervroeging totaal niet werkt (TS) is eerder een bug, als een probleem van de slimme thermostaat in het algemeen.

[Grolsch]

Het is geen bug, maar het is bekend cq. Feit dat het 5 leerdagen nodig heeft. En bug is iets wat niet hoort, de ts is zo ontworpen

[Oxellaar]

Ik zie het als een bug, het is toch echt de eerste thermostaat die het op deze wijze doet.
Iedere thermostaat begint gewoon direct met vervroeging, al is het met een foutje.
Van dat foutje leert hij en past de vervroeging aan, hoe moeilijk kan het zijn?

[Rebunted]

Het EvoHome systeem wat in de openingspost genoemd wordt ziet er (op de prijs na) ook interessant uit. Zoals ik het begrijp sluit dat systeem automatisch de radiatoren die niet nodig zijn. Heeft in dat geval het inregelen (al dan niet via automatische kranen) dan nog veel toegevoegde waarde?

[Grolsch]

Oxellaar schreef op maandag 16 november 2015 @ 21:54:
Ik zie het als een bug, het is toch echt de eerste thermostaat die het op deze wijze doet.
Iedere thermostaat begint gewoon direct met vervroeging, al is het met een foutje.
Van dat foutje leert hij en past de vervroeging aan, hoe moeilijk kan het zijn?

Ik ben het met je eens dat ze best "default" een standaard waarde mee hadden kunnen geven, maar blijkbaar denken ze daar bij TS anders over

[gibraltar]

Rebunted schreef op dinsdag 17 november 2015 @ 00:19:
Het EvoHome systeem wat in de openingspost genoemd wordt ziet er (op de prijs na) ook interessant uit. Zoals ik het begrijp sluit dat systeem automatisch de radiatoren die niet nodig zijn. Heeft in dat geval het inregelen (al dan niet via automatische kranen) dan nog veel toegevoegde waarde?

Zelf ben ik ook nog op zoek naar een goede zoneregeling, het liefst met een beetje open hardware.

Het nut van inregelen bij het gebruik van afsluiters staat in de openingspost perfect uitgelegd.

In het kort: het helpt wel degelijk, zeker als je het maximale debiet in stelt. En nee, het is niet 100% perfect doordat de hydraulische weerstand van de radiatoren wisselen als je afsluiters open en dicht zet. Maar het heeft wel nut.

[Grolsch]

Rebunted schreef op dinsdag 17 november 2015 @ 00:19:
Het EvoHome systeem wat in de openingspost genoemd wordt ziet er (op de prijs na) ook interessant uit. Zoals ik het begrijp sluit dat systeem automatisch de radiatoren die niet nodig zijn. Heeft in dat geval het inregelen (al dan niet via automatische kranen) dan nog veel toegevoegde waarde?

Het inregelen van radiatoren heeft te maken met het bepalen van de beste flow (gunstigste delta T), zo'n EvoHome systeem zet de radiator aan of uit, dus heel wat anders

[MikeyMan]

Als dat evohome niet zo duur was, had ik dat wel gekocht. Maar je bent zo 1000 euro verder voor een heel huis.

Overigens lijkt de nest v3 die zojuist is aangekondigd. Best interessant apparaat.

[sjimmie]

MikeyMan schreef op dinsdag 17 november 2015 @ 08:20:

Overigens lijkt de nest v3 die zojuist is aangekondigd. Best interessant apparaat.

De nieuwe Nest doet ook Opentherm!
249 euro is wel een hoop geld voor wat extra gadget-gehalte...
(het is bijna Sinterklaas)

[ThinkPad]

Oxellaar schreef op maandag 16 november 2015 @ 21:20:
[...]

Wel leuk om te horen dat aanwarmvervroeging zo'n issue voor jouw is.
Ik heb het op alle thermostaten die ik had direct uitgeschakeld, ook op mijn Easy.
Niet dat ik het verkeerd vind werken, maar vind het absoluut niet nodig.
Een half uurtje voor binnenkomst beginnen met stoken is mij nog nooit tegengevallen.
Ook al is de ruimtetemperatuur nog niet bereikt, het gevoel van een brandende kachel geeft al genoeg comfort. Moet wel zeggen dat de Easy nooit zal proberen met één vaste aanvoertemperatuur de ruimte te verwarmen.
Het setpoint bij warmtevraag is altijd de maximale watertemperatuur, alleen de stijgsnelheid van de aanvoertemp varieert.
Hoe groter de vraag, hoe sneller de ketel vermogen opbouwt.

Stel, ik gooi alle ramen en deuren open en vraag 0.5c hogere ruimtetemperatuur.
Langzaam maar zeker gaat de ketel dan zijn vermogen opbouwen, al moet hij doorgaan tot de 80 graden.
Vandaar dat het begrenzen van het vermogen bij mij weinig nut heeft, verlagen van maximale aanvoertemp juist wel.
Naar mijn mening een betere versie van "low load control"

Wat een Easy precies doet icm met OT weet ik niet. Ik verwacht hetzelfde, de Easy connect vertaalt volgens mij alleen van EMS>OT. De regelstrategie zal waarschijnlijk gelijk blijven, maar zeker weten doe ik het niet.

Daarnaast heb jij naar mijn mening een verkeerd beeld van een slimme thermostaat.
De aanwarmvervroeging werkt op een iSense exact hetzelfde als op mijn Easy of op een andere (wel of niet slimme) klokthermostaat. Hij leert van het opstoken van de ruimte van de voorgaande dagen/weken.
Dat een aanwarmvervroeging totaal niet werkt (TS) is eerder een bug, als een probleem van de slimme thermostaat in het algemeen.

Ik laat bij afwezig de kamertemperatuur vrij ver wegzakken (15 graden) omdat mijn woning niet bijster goed is geisoleerd en mij dat gas scheelt i.p.v. op 17 graden warmhouden. Dan is het niet lekker als bij thuiskomst de thermostaat nog een uur / anderhalf staat te stoken tot het eindelijk 19 graden is. Vandaar dat ik zoveel waarde hecht aan de aanwarmvervroeging. De iSense doet dat perfect.

Zoals jij het beschrijft met de vermogensopbouw, zo doet de iSense dat ook en dat ervaar ik als prettig. De HRCM deed dat niet, die ging met een lage aanvoertemperatuur stoken. De ketel ging daardoor pendelen waardoor het lang duurde voor het warm was.

En ik noem het maar even een 'slimme thermostaat' omdat die dingen in de volksmond tegenwoordig ook zo genoemd worden. Een echt slimme thermostaat werkt met geofencing e.d. Een HRCM is gewoon een Honeywell Round met app-bediening en een klokprogramma. Daar is verder niks slims aan. De Thermosmart net zo, tenzij je nog een abbonnement neemt op een app die geofencing doet en adhdv je Thermosmart gaat aansturen.

MikeyMan schreef op dinsdag 17 november 2015 @ 08:20:
Als dat evohome niet zo duur was, had ik dat wel gekocht. Maar je bent zo 1000 euro verder voor een heel huis.

Overigens lijkt de nest v3 die zojuist is aangekondigd. Best interessant apparaat.

Het Evohome systeem van Honeywell is ook niet fantastisch. Volgens mij is er op het FOK! forum een heel topic over. Misschien daar eens kijken. Volgens mij heeft het Evohome systeem ook wel wat rare bugs soms.

[Rebunted]

Grolsch schreef op dinsdag 17 november 2015 @ 08:04:
[...]


Het inregelen van radiatoren heeft te maken met het bepalen van de beste flow (gunstigste delta T), zo'n EvoHome systeem zet de radiator aan of uit, dus heel wat anders

Je hebt gelijk. Ik begin het langzaam te begrijpen

Overigens heb ik bij wijze van test gistermiddag de thermostaat op 18 graden gezet. Het was op dat moment 20 graden in de kamer. Nu (meer dan 24 uur later) is de temperatuur in de kamer nog steeds 20 graden (thermostaat staat nog steeds op 18 graden). Oftewel, ik verlies (op dit moment) 's nachts en overdag helemaal geen warmte. Dat brengt mij toch weer aan het twijfelen of een andere thermostaat wel nodig is...

[Microkid]

MikeyMan schreef op dinsdag 17 november 2015 @ 08:20:
Als dat evohome niet zo duur was, had ik dat wel gekocht. Maar je bent zo 1000 euro verder voor een heel huis.

True. Maar ik kan uit ervaring melden dat het mogelijk is om >30% gas te besparen met EvoHome. Op die manier heb je de kosten er in zo'n 3 jaar uit (afhankelijk van je verbruik) en ga je echt besparen. Ondertussen geniet je wel meteen van alle gemakken van EvoHome

[Grolsch]

Rebunted schreef op dinsdag 17 november 2015 @ 17:23:
[...]


Je hebt gelijk. Ik begin het langzaam te begrijpen

Overigens heb ik bij wijze van test gistermiddag de thermostaat op 18 graden gezet. Het was op dat moment 20 graden in de kamer. Nu (meer dan 24 uur later) is de temperatuur in de kamer nog steeds 20 graden (thermostaat staat nog steeds op 18 graden). Oftewel, ik verlies (op dit moment) 's nachts en overdag helemaal geen warmte. Dat brengt mij toch weer aan het twijfelen of een andere thermostaat wel nodig is...

Als jij met zo'n EVO home systeem diverse scenario's wil gaan gebruiken is volgens mij het inregelen van je radiatoren (delta T) minder van belang.

Op het moment dat jij alles hebt ingeregeld in een bepaald scenario, veranderen de waardes weer als jij bepaalde radiatoren in of uitschakelt
.
Als je geen warmte verliest ben ik benieuwd hoe je aan dat verbruik komt, want dat is dan weer niet kinderachtig

Ik vermoed dat je een goed geïsoleerd huis hebt, maar als het buiten 0 graden of kouder is koelt elk huis af.
En hoe groter het temperatuurverschil (buiten -10 binnen 20 graden) hoe groter je warmteverliezen, dus hoe meer verbruik.

Wat was ook alweer je argument voor een nieuwe thermostaat

[ Voor 12% gewijzigd door Grolsch op 17-11-2015 17:41 ]

[Rebunted]

Grolsch schreef op dinsdag 17 november 2015 @ 17:39:
[...]


Als jij met zo'n EVO home systeem diverse scenario's wil gaan gebruiken is volgens mij het inregelen van je radiatoren (delta T) minder van belang.

Op het moment dat jij alles hebt ingeregeld in een bepaald scenario, veranderen de waardes weer als jij bepaalde radiatoren in of uitschakelt
.
Als je geen warmte verliest ben ik benieuwd hoe je aan dat verbruik komt, want dat is dan weer niet kinderachtig

Ik vermoed dat je een goed geïsoleerd huis hebt, maar als het buiten 0 graden of kouder is koelt elk huis af.
En hoe groter het temperatuurverschil (buiten -10 binnen 20 graden) hoe groter je warmteverliezen, dus hoe meer verbruik.

Wat was ook alweer je argument voor een nieuwe thermostaat

Daarom is het automatisch (continu) inregelen met kranen als de Heimeier Eclipse wel een mooie oplossing.

Ik kan het verbruik ook niet verklaren. Enigste wat ik kan bedenken is dat het huis vorig jaar echt nieuw was en we het hebben moeten 'opstoken'. Ons verbruikspatroon van het afgelopen jaar:



Argument voor andere thermostaat was om 's nachts automatisch de temperatuur te verlagen.

[pribo]

Nest introduceert 3e generatie thermostaat met OpenTherm-ondersteuning

http://www.techzine.nl/ni...ntherm-ondersteuning.html

[Grolsch]

Rebunted schreef op dinsdag 17 november 2015 @ 18:09:
[...]


Daarom is het automatisch (continu) inregelen met kranen als de Heimeier Eclipse wel een mooie oplossing.

Ik kan het verbruik ook niet verklaren. Enigste wat ik kan bedenken is dat het huis vorig jaar echt nieuw was en we het hebben moeten 'opstoken'. Ons verbruikspatroon van het afgelopen jaar:

[afbeelding]

Argument voor andere thermostaat was om 's nachts automatisch de temperatuur te verlagen.

Ik denk dat die continu 20 graden jouw verbruiker is.

Op dit moment (warme buitentemperaturen) merk je dat niet zo, maar op het moment dat het buiten echt koud wordt moet ook een goed geïsoleerd huis knap stoken om het 20 graden te houden.

Maar dat is een vermoeden, meten is weten, maar ik zou eens gaan meten als het buiten kouder wordt, meten op dit moment heeft niet zoveel nut.

pribo schreef op dinsdag 17 november 2015 @ 18:50:
Nest introduceert 3e generatie thermostaat met OpenTherm-ondersteuning

http://www.techzine.nl/ni...ntherm-ondersteuning.html

Dat is een forse verbetering, maar dat automatische van de NEST zou bij ons alleen maar voor extra verbruik zorgen omdat wij niet echt een regelmatig leven hebben.

[Harmen]

Bagger. Vorig jaar verhuist naar een eengezinswoning, voorzien van een AWB Thermomaster 3HR CV ketel icm een aan/uit Theben thermostaat.

Had het goede idee om over te gaan op een modulerende thermostaat, inmiddels 2 verder heb ik de oude maar weer op gehangen.

Op de een of andere manier vind mijn ketel het nodig om de pomp aan te zetten (22:15) en dan na 3min weer uit te gaan. Merkte ook dat de brander aanslaat. (terwijl het programma de ketel om 22u uitzet)
-Instellingen van de ketel lijken goed, (http://installatiebedrijf...chriftThermoMaster3HR.pdf)

Iemand ervaring met deze ketel? Heb geen zin dat de ketel 's nachts steeds aanspringt....
Vergelijkbaar verhaal: http://www.klusidee.nl/Fo...die-awb-ketel-t38552.html

[ Voor 7% gewijzigd door Harmen op 17-11-2015 22:53 ]

[Oxellaar]

Harmen schreef op dinsdag 17 november 2015 @ 22:48:
Bagger. Vorig jaar verhuist naar een eengezinswoning, voorzien van een AWB Thermomaster 3HR CV ketel icm een aan/uit Theben thermostaat.

Had het goede idee om over te gaan op een modulerende thermostaat, inmiddels 2 verder heb ik de oude maar weer op gehangen.

Op de een of andere manier vind mijn ketel het nodig om de pomp aan te zetten (22:15) en dan na 3min weer uit te gaan. Merkte ook dat de brander aanslaat. (terwijl het programma de ketel om 22u uitzet)
-Instellingen van de ketel lijken goed, (http://installatiebedrijf...chriftThermoMaster3HR.pdf)

Iemand ervaring met deze ketel? Heb geen zin dat de ketel 's nachts steeds aanspringt....
Vergelijkbaar verhaal: http://www.klusidee.nl/Fo...die-awb-ketel-t38552.html

Pas ook de fout gemaakt om een klant een opentherm thermostaat te adviseren icm een thermomaster 3hr..... Gewoon een simpele Honeywell round gemonteerd, ipv een verouderde honeywell fietsbel.

Ben een aantal keren terug geweest vanwege de vreemdste klachten.
Pomp blijft draaien, zeer trage opwarming, duurde uren. Tapwater ging zelfs van slag, wisselende temperatuur en langere wachttijd.

Uiteindelijk een Round aan /uit geplaatst en alle problemen verdwenen.
Na contact met AWB bleek dat ze bekend zijn met deze problemen, maar honeywell wil ze niet verhelpen. Dat is 1 van de redenen waarom AWB geen OT meer gebruikt, alleen nog mogelijk via optionele print.
Ze gebruiken nu het Ebus protocol.

Het lijkt mij dat AWB ook schuld heeft aan dit probleem en niet alleen honeywell, maar vreemd is het wel.
Zeker omdat het niet bij iedere thermomaster voorkomt.

[fabstar81]

fabstar81 schreef op vrijdag 13 november 2015 @ 11:05:
OK, dan heb ik nog 1 vraag. ik heb de brander middels een relais uitgeschakeld als de temperatuur in de zonneboiler hoger is dan 50 graden. wij stoken op 52 graden en de retour van de ketel gaat door de ZB als de retour hoger is dan 25 graden. dus ik ga er van uit dat als de boiler boven de 50 graden is, de ketel niet hoeft bij te stoken als de ketel een aanvoertemperatuur vraagt van zeg 33 graden. de retour wordt n.l. hoog genoeg opgekrikt door de warmte in de ZB.

op dit moment als de brander is uitgeschakeld, stopt ie ook met pompen als de parameter 36 op 1 (defeault) staat. er gebeurt dus niets. ik verwacht dat met instelling 0 (CV aan) of 3 (Vergrendeling met vorstbeveiliging (alleen pomp)) hij doet wat ik verwacht. n.l.: niet eerst gasverbruiken, dan merken dat de retour hoger wordt en stoppen. maar gewoon alleen maar rondpompen want de retour wordt verhoogd door de ZB.

omdat de ZB op dit moment niet op temperatuur is (32 graden) kan ik dit niet testen. iemand een idee of 0 of 3 de gewenste situatie oplevert?

van de week getest toch met de parameters, zonneboiler was vanwege legionellaprogramma op temperatuur > 63 graden. parameter op 3 - Vergrendeling met vorstbeveiliging (alleen pomp), liet de ketel keihard in storing gaan (ooit wel eens rode schermen op je ketel gezien?) op het moment dat ik de brander uitschakelde. Moest de gehele ketel resetten, uit/aan zetten vooraleer ik weer bij de parameters kon komen en een andere waarde kon instellen. iemand een idee wat dit voor gedrag is?

Parameter op 0 - CV aan, lijkt ongeveer hetzelfde te werken als de default instelling 1 maar echt goed kunnen testen is niet gelukt, omdat de boiler al vrij snel weer koud werd door het douchen. brander ging na verloop dan toch aan.

Iemand toch nog een tip of kennis van de parameter P36 op de Calenta 40C icm Zonneboiler?

[Verwijderd]

Harmen schreef op dinsdag 17 november 2015 @ 22:48:
Bagger. Vorig jaar verhuist naar een eengezinswoning, voorzien van een AWB Thermomaster 3HR CV ketel icm een aan/uit Theben thermostaat.

Had het goede idee om over te gaan op een modulerende thermostaat, inmiddels 2 verder heb ik de oude maar weer op gehangen.

Op de een of andere manier vind mijn ketel het nodig om de pomp aan te zetten (22:15) en dan na 3min weer uit te gaan. Merkte ook dat de brander aanslaat. (terwijl het programma de ketel om 22u uitzet)
-Instellingen van de ketel lijken goed, (http://installatiebedrijf...chriftThermoMaster3HR.pdf)

Iemand ervaring met deze ketel? Heb geen zin dat de ketel 's nachts steeds aanspringt....
Vergelijkbaar verhaal: http://www.klusidee.nl/Fo...die-awb-ketel-t38552.html

Ik heb er ook een icm Chronotherm Vision Modulation. Draait als een zonnetje.

[Harmen]

Oxellaar schreef op dinsdag 17 november 2015 @ 23:41:
[...]

Pas ook de fout gemaakt om een klant een opentherm thermostaat te adviseren icm een thermomaster 3hr..... Gewoon een simpele Honeywell round gemonteerd, ipv een verouderde honeywell fietsbel.

Ben een aantal keren terug geweest vanwege de vreemdste klachten.
Pomp blijft draaien, zeer trage opwarming, duurde uren. Tapwater ging zelfs van slag, wisselende temperatuur en langere wachttijd.

Uiteindelijk een Round aan /uit geplaatst en alle problemen verdwenen.
Na contact met AWB bleek dat ze bekend zijn met deze problemen, maar honeywell wil ze niet verhelpen. Dat is 1 van de redenen waarom AWB geen OT meer gebruikt, alleen nog mogelijk via optionele print.
Ze gebruiken nu het Ebus protocol.

Het lijkt mij dat AWB ook schuld heeft aan dit probleem en niet alleen honeywell, maar vreemd is het wel.
Zeker omdat het niet bij iedere thermomaster voorkomt.

Thanks voor je reactie. Net even gebeld met AWB, ze sturen mij door naar Honeywell. Ze riepen gelijk dat de thermostaat te nieuw is en de ketel 'oud'.

Weet iemand of ik met popbediening iets kan fixen?
https://www.regelvisie.nl/pdf/specs/CMT937Installation.pdf

Heb Honeywell een mail gestuurd en wacht op reactie, deze thermostaat gaat tot nader orde op MP.

[ Voor 4% gewijzigd door Harmen op 18-11-2015 13:08 ]

[DappereDodo]

Harmen schreef op woensdag 18 november 2015 @ 12:55:
[...]


Thanks voor je reactie. Net even gebeld met AWB, ze sturen mij door naar Honeywell. Ze riepen gelijk dat de thermostaat te nieuw is en de ketel 'oud'.

Weet iemand of ik met popbediening iets kan fixen?
https://www.regelvisie.nl/pdf/specs/CMT937Installation.pdf

Heb Honeywell een mail gestuurd en wacht op reactie, deze thermostaat gaat tot nader orde op MP.

De pomp kun je handmatig instellen in 3 standen, is helaas niet modulerend. Ik heb een Honeywell Chronotherm en gelukkig niet de problemen die jij beschrijft, maar wel veel last van pendelen (bij pompstand 3, 2 en 1), tikkende buizen en de laatste graad erbij op de thermostaat is altijd een lastige.

Laat aub wat weten als Honeywell antwoordt.

[Travee]

#Beslissingen die zonder enige vorm van research gemaakt zijn door je partner...

Kort geleden gaan samenwonen (in zijn huis). Alles nieuw. Welke ketel heeft ie? Tzerra NIET plus, dus geen modulerende pomp -> leidingen suizen

[Oxellaar]

Ja, maar hij was wel lekker goedkoop

Het is trouwens een modulerende pomp, modulair is toch echt iets anders.

De modulerende pomp is trouwens wel achteraf in te bouwen.

[ Voor 21% gewijzigd door Oxellaar op 19-11-2015 09:43 ]

[Travee]

Och, wat een stom taalfoutje. Bedankt voor het corriceren. Het was een lange dag.

In de handleiding staat inderdaad iets over een modulerende pomp als accessoire. Ik heb alleen nog geen verkooppunt gevonden. Daardoor ook nog geen idee of een dergelijke pomp qua kosten uit kan of niet.

[_JGC_]

Oxellaar schreef op dinsdag 17 november 2015 @ 23:41:
[...]
Uiteindelijk een Round aan /uit geplaatst en alle problemen verdwenen.
Na contact met AWB bleek dat ze bekend zijn met deze problemen, maar honeywell wil ze niet verhelpen. Dat is 1 van de redenen waarom AWB geen OT meer gebruikt, alleen nog mogelijk via optionele print.
Ze gebruiken nu het Ebus protocol.

Het lijkt mij dat AWB ook schuld heeft aan dit probleem en niet alleen honeywell, maar vreemd is het wel.
Zeker omdat het niet bij iedere thermomaster voorkomt.

Honeywell is niet de enige die thermostaten maakt die niet werken met een AWB ketel. Een Remeha iSense op een AWB ketel laat de ketel ook gewoon 24/7 doordraaien bijvoorbeeld.

Lijkt me dat AWB gewoon een structurele ontwerpfout heeft gemaakt en hier een workaround voor nodig is in de thermostaat. Dat Honeywell geen zin heeft om die workaround te implementeren betekent niet dat de bug de schuld is van Honeywell.

[Harmen]

_JGC_ schreef op donderdag 19 november 2015 @ 10:32:
[...]

Honeywell is niet de enige die thermostaten maakt die niet werken met een AWB ketel. Een Remeha iSense op een AWB ketel laat de ketel ook gewoon 24/7 doordraaien bijvoorbeeld.

Lijkt me dat AWB gewoon een structurele ontwerpfout heeft gemaakt en hier een workaround voor nodig is in de thermostaat. Dat Honeywell geen zin heeft om die workaround te implementeren betekent niet dat de bug de schuld is van Honeywell.

Klopt, daar was ik vorige week achter gekomen na het aansluiten van een iSense.... Steeksleutel kwam in beeld... onderhoud nodig. Pomp vond het ook nodig om continue te draaien.

Volgende CV ketel wordt geen AWB, dat weet ik nu zeker.
(iemand belang bij een nieuw in doos Chronotherm Modulation CM937?)

[ Voor 4% gewijzigd door Harmen op 19-11-2015 11:42 ]

[Speedy-Andre]

Bekend verhaal



Deze oude vriend werkt wel goed met de Awb.
De Vision heb ik nooit gehad, maar de iSense laat hem contstant starten en een Chronotherm Touch ook.

[Verwijderd]

Harmen schreef op donderdag 19 november 2015 @ 11:20:
[...]


Klopt, daar was ik vorige week achter gekomen na het aansluiten van een iSense.... Steeksleutel kwam in beeld... onderhoud nodig. Pomp vond het ook nodig om continue te draaien.

Volgende CV ketel wordt geen AWB, dat weet ik nu zeker.
(iemand belang bij een nieuw in doos Chronotherm Modulation CM937?)

Volgens mij heb je gewoon pech met dat ding. Ik heb ook een AWB Thermomaster. Pomp op 1 icm Honeywell Vision Modulation en draait mooi stabiel zonder pendelen. Ik loop juist weg met die ketel. Stook op dit moment met een gemiddelde aanvoer van 40/45 graden met een retour van 10 graden minder. Helemaal goed.

[Oxellaar]

_JGC_ schreef op donderdag 19 november 2015 @ 10:32:
[...]

Honeywell is niet de enige die thermostaten maakt die niet werken met een AWB ketel. Een Remeha iSense op een AWB ketel laat de ketel ook gewoon 24/7 doordraaien bijvoorbeeld.

Lijkt me dat AWB gewoon een structurele ontwerpfout heeft gemaakt en hier een workaround voor nodig is in de thermostaat. Dat Honeywell geen zin heeft om die workaround te implementeren betekent niet dat de bug de schuld is van Honeywell.

Is toch wel vreemd dat het bij sommige thermomasters wel werkt, ongeacht de leeftijd.
Dus met nieuwe type branderautomaat en ook met oude type.
Zie voorbeeld hierboven

[Daannn1987]

Hou dit topic al een geruime tijd in de gaten en vindt het een vrij interessant onderwerp.

Sinds 31 juli hebben wij de sleutel van onze nieuwe woning.

Betreft een 2 onder 1 kap woning uit 2002
Oppervlakte 129m2

Beneden is er flink verbouwd en is nu voorzien van vloerverwarming (Ingefreesd in dekvloer) icm een PVC vloer.
Vriendinlief was bang dat de vloerverwarming niet toereikend was voor het verwarmen van de woonkamer (blijkt niet zo te zijn vooralsnog), dus er staat nog 1 kleine jaga convector radiator van ~80 cm stof te happen

Boven is op vewarming gebied niets gebeurd, dat houd in dat alle slaapkamers voorzien zijn van convector radiatoren. En de badkamer van een design handdoek radiator van ~2meter x 50.

Waar stoken wij?
Beneden middels de vloerverwarming (radiator staat uit).
Badkamer middels de handdoek radiator

Hoe stoken wij
Middels een Intergas HR Kombicompact 28 ketel uit 2002
De ketel wordt aan gestuurd door Chronoterm Modulation T8851A1006
Vloerverwarming is een VTE Slim verdeler vloerverwarming met Wilo pomp (4 groepen)

Stookschema / aanwezigheid
Door de week:
21:30 - 16:00 op 19 graden (het huis is nog nooit daadwerkelijk dood 19 graden afgekoeld, meestal beperkt het zich tot 20 graden)
16:00 - 21:30 op 21 graden
Ik werk 1 a 2 dagen p/w vanuit huis, dan zet ik de ketel op 21 graden vanaf 8 uur s'morgens.

Weekend:
09:30 - 21:30 op 21 graden
21:31 - 09:30 op 19 graden

Wat is er aangepast aan de ketel
Vermogen teruggeschroefd naar 40% van zijn vermogen ~11kw
Tapwater aanvoerwarmte staat op 60 graden
CV aanvoerwarmte staat op 55 graden (momenteel)
Delta T verloopt enorm, maar over het algemeen meet ik 30-35 graden op de retour.
Ketelpomp staat op stand 1
Naadraaitijd pomp 7 minuten

Wat is er aangepast op de Vloerverwarmingsverdeler
Middels IR meter (ebay), heb ik de retourtemperatuur van de 4 groepen zo veel mogelijk gelijk gebracht.
De pompsnelheid heb ik teruggezet van 6 naar 2 (resulteert in een delta t van ~10, varieert naar mate de vloer warmer wordt)
Thermostaat staat vol open, 40 graden.
Vooralsnog wordt het bizar snel warm in mijn optiek, 20-21 graden gebeurd in minder dan een uur tijd

Wat is er aangepast op de Chronoterm thermostaat
Op het stookschema na niets, is niet mogelijk voor zover het boekje mij van informatie voorziet

Waar loop je tegenaan
Het grootste punt waar ik tegen aanloop is dat ik geen referentiekader heb, en daarmee bedoel ik geen informatie te hebben van het gasverbruik van de vorige bewoner.

Ik heb geen vriendjes op mindergas.nl < stuur me gerust een berichtje met je e-mail adres

Bij het terugvoeren van de aanvoertemperatuur naar ~45 graden gaat de ketel enorm pendelen.. lees slaat elke 3 minuten aan ondanks dat de retour temperatuur laag is.
De ketel heeft geen anti pendelstand.

Datum Stand m3
31-8-2015 3304
10-9-2015 3308
15-9-2015 3310
23-9-2015 3317
28-9-2015 3323
1-10-2015 3324
5-10-2015 3328
7-10-2015 3330
11-10-2015 3335
14-10-2015 3343
18-10-2015 3358
22-10-2015 3366
27-10-2015 3376
30-10-2015 3379
1-11-2015 3385
6-11-2015 3394
11-11-2015 3403
13-11-2015 3405
16-11-2015 3413
18-11-2015 3418
19-11-2015 3420,851

Mindergas.nl zegt dat ik 0,178 m3/graaddag verbruik. Bij overig gebruik heb ik nog niets ingevoerd (koken elektrisch, douchen doen we wel op gas als de zonneboiler ons niet van warm water voorziet)

[ Voor 3% gewijzigd door Daannn1987 op 19-11-2015 16:43 ]

[hjs]

Pompschakelaar op je vloer verwarmingspomp is misschien idee voor wat stroombesparing.
(alleen draaien bij warme leidingen)

[Daannn1987]

Ja wellicht, binnenkort een digitale stroommeter halen en daarmee het e.e.a. checken.
Vraag me af hoe zuinig zo'n A pomp nu is, en vooral omdat nu op 2/6 van zijn kracht draait (Of 1/3 )

Voor nu ligt de focus even op het gasgebruik

[gibraltar]

Daannn1987 schreef op donderdag 19 november 2015 @ 16:53:
Ja wellicht, binnenkort een digitale stroommeter halen en daarmee het e.e.a. checken.
Vraag me af hoe zuinig zo'n A pomp nu is, en vooral omdat nu op 2/6 van zijn kracht draait (Of 1/3 )

Ik heb een Grundfos Alpha2, en die doet tijdens gebruik 10-11 watt, en 's nachts meestal 4 watt dankzij automatische nachtverlaging. Niet echt heel spannend.

[ThinkPad]

Volgens mij heb je alles al prima getweaked, als ik het zo goed bekijk heb je tussen 31-8-2015 en 19-11-2015 maar 116 kuub gebruikt. Dat is heel netjes.

Elektriciteitsverbruik van VV-pomp zou je nog naar kunnen kijken: ThinkPad's Tweakblog: Waarom een pompschakelaar op je vloerverwarming zin heeft Maar voor de rest is je gasverbruik prima lijkt mij.

Ik zat in dezelfde periode (net even op mindergas gekeken) op 100 kuub. In een appartement van 56m2, bovenste woonlaag, uit 1988. Incl. koken en douchen.
En ik heb een stuk minder stookuren in de thermostaat geprogrammeerd.

Zomaar mensen toevoegen als mindergas-buddy is niet heel nuttig overigens, je wilt juist mensen met een vergelijkbare woning toevoegen, zoals je buren bijv.

[ Voor 35% gewijzigd door ThinkPad op 19-11-2015 17:10 ]

[Daannn1987]

ThinkPadd schreef op donderdag 19 november 2015 @ 17:07:
Volgens mij heb je alles al prima getweaked, als ik het zo goed bekijk heb je tussen 31-8-2015 en 19-11-2015 maar 116 kuub gebruikt. Dat is heel netjes.

Elektriciteitsverbruik van VV-pomp zou je nog naar kunnen kijken: ThinkPad's Tweakblog: Waarom een pompschakelaar op je vloerverwarming zin heeft Maar voor de rest is je gasverbruik prima lijkt mij.

Ik zat in dezelfde periode (net even op mindergas gekeken) op 100 kuub. In een appartement van 56m2, bovenste woonlaag, uit 1988. Incl. koken en douchen.
En ik heb een stuk minder stookuren in de thermostaat geprogrammeerd.

Zomaar mensen toevoegen als mindergas-buddy is niet heel nuttig overigens, je wilt juist mensen met een vergelijkbare woning toevoegen, zoals je buren bijv.

Thanks! Dat is bruikbare feedback
Die 116 kuub klopt inderdaad ja.

In mijn vorige woning gebruikte ik 1100 m3 per jaar met een nieuwe ketel, hoekhuis, alleen nageïsoleerd.
Het nadeel is alleen, dat ik daar maar 1 keer per jaar de meterstanden bijhield, dus geen flauw idee wat er in de winter gestookt werd en in de zomer

Mijn streven is een beetje om hetzelfde gasverbruik te behalen, ondanks dat de woning 1,5 x zo groot is en de ketel ouder is. Daarentegen is dit veel beter geisoleerd en heb ik nu vloerverwarming, wat in theorie minder zou moeten verbruiken.

Volgens mij heb ik jou blog al doorgescand (niet geheel gelezen), maar ga mij zo maar eens verdiepen in je pompschakeltopic

Wat betreft buddy's heb je natuurlijk gelijk.. ik probeer alleen een beetje te bekijken of andere ook meer stoken in week X bijvoorbeeld, en dan kun je natuurlijk ook met percentages werken.

Zal 1 van de buurmannen binnenkort eens vragen of hij dit consequent bijhoudt..
De andere buurman weet ik het zeker van dat hij dit niet doet.

Het geval wou namelijk dat wij een rondleiding kregen in hun woning, waarop hij mij heel mooi wist te vertellen dat die zonneboiler wel zo effecient was.. (alle woningen hier op het zuiden gericht hebben een zonneboiler).
Vervolgens komen we aan op zolder waar de zonneboiler staat... zit de stekker van de zonneboiler niet eens in het stopcontact
De blik van mijn buurman sprak boekdelen

[Basekid]

Zo, net een huisje gekocht en nu voor het eerst een CV en dus de kans om zuinig(er) te gaan leven

Heb een Remeha quinta 28c die aangesloten is op een Remeha Isense. Verder standaard radiatoren die ik waarschijnlijk alleen in de woonkamer en studeerkamer ga gebruiken. Het huis is niet super geisoleerd (is uit 1982).

Ben totaal niet technisch aangelegd helaas maar ik denk dat ik binnenkort wel een gok ga wagen met het afstellen van mijn radiatoreren

[Daannn1987]

Ben ik weer heren

Vandaag het boekje van de ketel gevonden (lag achter het Warmte wissel systeem).

Daar kwam ik erachter dat de parameters die ik geïnterpreteerd had, niet in alle gevallen juist waren.
Ik had het boekje van een model nieuwer gebruikt, maar ik mistte de pendelstand al...

Nu verklaart dat dus wel het e.e.a.

Hieronder een foto van de parameters voor mijn Intergas Kombicompact hr28 uit 2001
http://i63.tinypic.com/148nhol.jpg

Ik vraag mij af hoe ik de volgende waardes moet interpreteren.

Stap 3Ingesteld CV Vermogen (Staat nu op 40)
Stap FOpen Therm ketelvermogen (Staat nu op 12kw)

In hoeverre staan deze waardes met elkaar in verbinding?

Is stap F (12 KW) de vermogen verlager voor tap water + cv water?
en kun je dit dan met stand 3 /4 individueel aanpassen?

Aanvankelijk had ik deze handleiding gebruikt.
https://www.smarthomesupp...-24-en-hr-28-en-36-30.pdf

[Travee]

Daan, je kunt die TinyPic link het beste even aanpassen. Ik krijg er nu een scheve nek van.

[Daannn1987]

Haha

Is ook weer niet de bedoeling hé
Beter leesbaar: pagina 22
http://www.wilfredgroen.n...rift_kombi_kompakt_hr.pdf

[Elahkneh]

Mijn chronoterm touch blijft momenteel continu doorstoken , ingestelde temperatuur is behaald maar het vlammetje blijft in beeld .

We zijn een week weg geweest , temp verlaagd naar 13 , bij thuiskomst nog steeds 15 er is dus een week niet gestookt.
Ik heb toen we hier kwamen wonen alles opnieuw ingesteld en heb niet eerder gezien dat ie continu blijft stoken.
Verbruik is 4/5 kuub per dag inclusief koken en ww , opp 160m2 vrijstaand .
Ik ga vanavond de standen weer even bijhouden .

Iemand enig idee waarom bij het bereiken van de temperatuur de honeywell niet stopt met stoken ?

[Henri.]

Elahkneh schreef op zaterdag 21 november 2015 @ 15:55:
Mijn chronoterm touch blijft momenteel continu doorstoken , ingestelde temperatuur is behaald maar het vlammetje blijft in beeld .

We zijn een week weg geweest , temp verlaagd naar 13 , bij thuiskomst nog steeds 15 er is dus een week niet gestookt.
Ik heb toen we hier kwamen wonen alles opnieuw ingesteld en heb niet eerder gezien dat ie continu blijft stoken.
Verbruik is 4/5 kuub per dag inclusief koken en ww , opp 160m2 vrijstaand .
Ik ga vanavond de standen weer even bijhouden .

Iemand enig idee waarom bij het bereiken van de temperatuur de honeywell niet stopt met stoken ?

Aan het moduleren?

[Daannn1987]

Elahkneh schreef op zaterdag 21 november 2015 @ 15:55:
Mijn chronoterm touch blijft momenteel continu doorstoken , ingestelde temperatuur is behaald maar het vlammetje blijft in beeld .

We zijn een week weg geweest , temp verlaagd naar 13 , bij thuiskomst nog steeds 15 er is dus een week niet gestookt.
Ik heb toen we hier kwamen wonen alles opnieuw ingesteld en heb niet eerder gezien dat ie continu blijft stoken.
Verbruik is 4/5 kuub per dag inclusief koken en ww , opp 160m2 vrijstaand .
Ik ga vanavond de standen weer even bijhouden .

Iemand enig idee waarom bij het bereiken van de temperatuur de honeywell niet stopt met stoken ?

Heb het hier nu ook maar dan met Chronoterm modulation.. maar ik denk dat hij de nieuwe settings nog moet leren.
Temp staat op 21 maar hij stookte door tot 21,5.
Wat hierboven al gezegd wordt, onderdeel van moduleren denk ik... hij weet dat hij wellicht iets langer moet doorstoken om de ingestelde temperatuur te behouden wanneer de warmte zich in de woning verspreid

[ Voor 10% gewijzigd door Daannn1987 op 21-11-2015 17:32 ]

[Elahkneh]

We zijn hier 15 september komen wonen , modulerende chronoterm opgehangen en alles ingesteld (aanvoer 56 / ww 60 / low load aan / snel regelgedrag / ) woning werd prima warm en het was behaaglijk. Nu word het buiten misschien wel wat kouder .. Maar als dat nu al resulteert dat de ketel continu stookt .. Zou een week niet stoken invloed hebben of het gedrag van de thermostaat ?

[Verwijderd]

Daannn1987 schreef op zaterdag 21 november 2015 @ 17:31:
[...]

Heb het hier nu ook maar dan met Chronoterm modulation.. maar ik denk dat hij de nieuwe settings nog moet leren.
Temp staat op 21 maar hij stookte door tot 21,5.
Wat hierboven al gezegd wordt, onderdeel van moduleren denk ik... hij weet dat hij wellicht iets langer moet doorstoken om de ingestelde temperatuur te behouden wanneer de warmte zich in de woning verspreid

Dit is gewoon doorstoken (weliswaar modulerend). Je thermostaat probeert rekening te houden met het feit dat de lucht weliswaar op temperatuur is maar je muren nog koud zijn. Zoals je zegt moet de thermostaat je lokale situatie nog leren en na een hele tijd deze warme periode en nu ineens een drop naar koud kan het zijn dat een thermostaat moet wennen. In jouw geval zeker met nieuwe settings. Als hij eenmaal is ingeleerd moet hij niet meer doorschieten en daarna in zogenaamde low load controll gaan, oftewel aan/uit.
Gebeurt dit laatste niet en blijft hij echt continu stoken dan is er echt wat mis.

[Verwijderd]

Elahkneh schreef op zaterdag 21 november 2015 @ 18:51:
We zijn hier 15 september komen wonen , modulerende chronoterm opgehangen en alles ingesteld (aanvoer 56 / ww 60 / low load aan / snel regelgedrag / ) woning werd prima warm en het was behaaglijk. Nu word het buiten misschien wel wat kouder .. Maar als dat nu al resulteert dat de ketel continu stookt .. Zou een week niet stoken invloed hebben of het gedrag van de thermostaat ?

Haal hem eens van snel regelen af want dat gaf bij mij ook als resultaat dat hij ook veel te veel ging schakelen/stoken. Ik heb 3 standen (Honeywell Vision Modulation) en staat op de middelste (volgens mij ook af fabriek zo). Dan schakelt hij in Low Load ongeveer 6 keer per uur.

[Elahkneh]

Ik heb hem nu op standaard (2) gezet , ruimte is nu op temperatuur .
Even geduld hebben .

[Verwijderd]

Elahkneh schreef op zaterdag 21 november 2015 @ 19:08:
Ik heb hem nu op standaard (2) gezet , ruimte is nu op temperatuur .
Even geduld hebben .

Als het goed is moet je heel snel het verschil zien.

[Grolsch]

Gisteren de aanvoertemperatuur maar eens naar 60 graden gezet (stond op 70), en opwarmen ging vanmorgen goed.

Ik heb een Itho Klimax 2 ketel en ik vraag me af of het verstandig is deze parameter aan te passen:

Stappen modulatie Parameter J6
Deze parameter biedt de mogelijkheid de verhoging van
het vermogen tijdens het aanwarmen van de installatie
in stappen te verhogen, zodanig dat gedurende deze
aanwarming het toestel continu condenseert en dus een
hoog rendement heeft.

Dit stappenprogramma bestaat uit 6 stappen met een
programmeerbare tijdslengte:
J6- 0 = geen stappen, dus aan-uit op basis van de
kamerthermostaat
J6- 1 = 6 stappen met elk een tijdsduur van 5 minuten
(fabrieksinstelling)
J6- 2 = 6 stappen met elk een tijdsduur van 10 minuten
J6- 3 = 6 stappen met elk een tijdsduur van 20 minuten.
Bij iedere stap, wordt het vermogen met 20% verhoogd,
beginnend bij het minimale vermogen.
De ketel start dus met het laagste vermogen en verhoogt
dit vermogen iedere ’5, 10 of 20’ minuten, met 20%, totdat
het maximale vermogen is bereikt of de ketel dit programma
beëindigt, omdat de installatie op temperatuur
is gekomen.

Is het verstandig dit aan te passen

[Daannn1987]

Verwijderd schreef op zaterdag 21 november 2015 @ 18:52:
[...]


Dit is gewoon doorstoken (weliswaar modulerend). Je thermostaat probeert rekening te houden met het feit dat de lucht weliswaar op temperatuur is maar je muren nog koud zijn. Zoals je zegt moet de thermostaat je lokale situatie nog leren en na een hele tijd deze warme periode en nu ineens een drop naar koud kan het zijn dat een thermostaat moet wennen. In jouw geval zeker met nieuwe settings. Als hij eenmaal is ingeleerd moet hij niet meer doorschieten en daarna in zogenaamde low load controll gaan, oftewel aan/uit.
Gebeurt dit laatste niet en blijft hij echt continu stoken dan is er echt wat mis.

Ja precies dat bedoelde ik met

hij weet dat hij wellicht iets langer moet doorstoken om de ingestelde temperatuur te behouden wanneer de warmte zich in de woning verspreid

[Daannn1987]

Grolsch schreef op zondag 22 november 2015 @ 10:57:
Gisteren de aanvoertemperatuur maar eens naar 60 graden gezet (stond op 70), en opwarmen ging vanmorgen goed.

Ik heb een Itho Klimax 2 ketel en ik vraag me af of het verstandig is deze parameter aan te passen:

Stappen modulatie Parameter J6
Deze parameter biedt de mogelijkheid de verhoging van
het vermogen tijdens het aanwarmen van de installatie
in stappen te verhogen, zodanig dat gedurende deze
aanwarming het toestel continu condenseert en dus een
hoog rendement heeft.

Dit stappenprogramma bestaat uit 6 stappen met een
programmeerbare tijdslengte:
J6- 0 = geen stappen, dus aan-uit op basis van de
kamerthermostaat
J6- 1 = 6 stappen met elk een tijdsduur van 5 minuten
(fabrieksinstelling)
J6- 2 = 6 stappen met elk een tijdsduur van 10 minuten
J6- 3 = 6 stappen met elk een tijdsduur van 20 minuten.
Bij iedere stap, wordt het vermogen met 20% verhoogd,
beginnend bij het minimale vermogen.
De ketel start dus met het laagste vermogen en verhoogt
dit vermogen iedere ’5, 10 of 20’ minuten, met 20%, totdat
het maximale vermogen is bereikt of de ketel dit programma
beëindigt, omdat de installatie op temperatuur
is gekomen.

Is het verstandig dit aan te passen

Ligt er natuurlijk een beetje aan..
Hoeveel graden nacht verlaging heb jij hem staan, en koelt het daadwerkelijk zoveel af?
Vooral bij het opwarmen van de woning staat de ketel eventueel onnodig lang op een laag vermogen te draaien terwijl er vraag is voor meer wanneer er bijvoorbeeld 5 graden opgestookt moet worden.

[_JGC_]

Als je aan/uit stookt wil je stappenmodulatie, anders gaat je ketel gewoon volgas naar 60 zodra je thermostaat warmte vraagt.

[Grolsch]

Daannn1987 schreef op zondag 22 november 2015 @ 11:10:
[...]

Ligt er natuurlijk een beetje aan..
Hoeveel graden nacht verlaging heb jij hem staan, en koelt het daadwerkelijk zoveel af?
Vooral bij het opwarmen van de woning staat de ketel eventueel onnodig lang op een laag vermogen te draaien terwijl er vraag is voor meer wanneer er bijvoorbeeld 5 graden opgestookt moet worden.

Ons huis koelt redelijk snel af, gisteravond om 0000 CV uitgezet (stond op 20 graden) en vanmorgen om 08:00 was het 16 graden.

Vanmorgen om 08:00 dus ingesteld op 19 graden en 08:50 was het 19 graden.

_JGC_ schreef op zondag 22 november 2015 @ 11:22:
Als je aan/uit stookt wil je stappenmodulatie, anders gaat je ketel gewoon volgas naar 60 zodra je thermostaat warmte vraagt.

Ik heb mijn thermostaat (ThermoSmart) aangesloten d.m.v. open therm, dus jullie advies is om deze dus op 0 in te stellen (direct vol gas)

Dit verklaard dus wel de "dode" tijd van 15 á 20 minuten voordat het huis als een speer warmer wordt

[ Voor 4% gewijzigd door Grolsch op 22-11-2015 11:48 ]

[Daannn1987]

Grolsch schreef op zondag 22 november 2015 @ 11:47:
[...]


Ons huis koelt redelijk snel af, gisteravond om 0000 CV uitgezet (stond op 20 graden) en vanmorgen om 08:00 was het 16 graden.

Vanmorgen om 08:00 dus ingesteld op 19 graden en 08:50 was het 19 graden.


[...]


Ik heb mijn thermostaat (ThermoSmart) aangesloten d.m.v. open therm, dus jullie advies is om deze dus op 0 in te stellen (direct vol gas)

Dit verklaard dus wel de "dode" tijd van 15 á 20 minuten voordat het huis als een speer warmer wordt

Nee juist niet... lekker op stand 1 laten staan.
Stand 0 zou alleen nut hebben op het begin zodat de stappen worden overgeslagen en er meteen naar 19 graden wordt gestookt.
Tijdens het op peil houden van de temperatuur, wat je het merendeel van de dag doet wil je niet dat hij meteen volop gaat loeien

[Grolsch]

Daannn1987 schreef op zondag 22 november 2015 @ 11:57:
[...]

Nee juist niet... lekker op stand 1 laten staan.
Stand 0 zou alleen nut hebben op het begin zodat de stappen worden overgeslagen en er meteen naar 19 graden wordt gestookt.
Tijdens het op peil houden van de temperatuur, wat je het merendeel van de dag doet wil je niet dat hij meteen volop gaat loeien

Is dat niet exact wat het open therm protocol regelt

Volgens mij bepaald de thermostaat (ThermoSmart ) in mijn geval met hoeveel vermogen er gestookt moet worden dmv het OT protocol.

Ik heb hem nu op 0 gezet, ben benieuwd naar het resultaat

[Daannn1987]

Zo had ik nog niet geredeneerd, ik verwacht namelijk dat als je hem hierop zet dat je een aan / uit situatie creëer, en dat ondanks je thermostaat probeert te moduleren dit niet lukt.

Ben wel benieuwd naar je bevindingen Let us know

[Grolsch]

Ik denk dus dat deze instelling JUIST voor aan/uit thermostaten is om te voorkomen dat de ketel gigantisch gaat pendelen

Ik laat het hier horen, ik verwacht dat mijn huis nu sneller opwarmt

[_JGC_]

Met opentherm krijgt je ketel een setpoint van de thermostaat. Je ketel weet de retourtemperatuur en kan zelf nagaan hoeveel vermogen er nodig is. Stappenmodulatie heeft dan weinig nut.

Ga je aan/uit stoken, is je setpoint altijd Tmax. Je ketel gebruikt dan stappenmodulatie omdat de kans groot is dat Tmax helemaal niet nodig is.

[liquid_ice]

Vandaag begonnen met waterzijdig inregelen van de radiatoren.
(Het is gedurende deze meting 15 graden in huis, ramen zijn open)

Bij een eerste meting had de radiator in de woonkamer een DeltaT van 14 graden (was de grootste delta T), terwijl de kleinste radiator in de gang een DeltaT van 3,5 graden had.

Stap 1: Gang half dicht
Nu heeft de gang radiator een DeltaT van 9 graden
De volgende is de Keuken met een DeltaT van 5 graden

Stap 2: Nu de keuken half dicht zetten
Keuken half dicht heeft amper een DeltaT verandering geleverd.

Stap 3: Nu naar 3/4 dicht voor de keuken, en de gang 1 stapje dichter
(ik was aan het uitbalanceren, maar ik moest een grotere DeltaT krijgen)

[ Voor 20% gewijzigd door liquid_ice op 22-11-2015 15:02 ]

[Verwijderd]

Delta t van 14 is beter dan een delta t van 9. Ik snap niet helemaal wat je opzet is? De ideale delta t is ongeveer 20, gemeten bij de ketel. Maar dat is de ideale waarde. Mijn tzerra plus regelt via pompsturing op toerental dat ie die 20 graden haalt. Zonder die sturing kan je die ideale waarde bijna nooit behalen.

[ Voor 57% gewijzigd door Verwijderd op 22-11-2015 13:51 ]

[liquid_ice]

14 is van de woonkamer

De gang is van DeltaT 3,5 naar 9 gegaan.

[Verwijderd]

My bad, niet goed gelezen

[ThinkPad]

Mijn Excel-documentje is wellicht ook nog handig: http://goo.gl/c2yIjW
Laptopje mee en door huis heen lopen