PV 4860 Wp - Zonneboiler - Ventilatie WTW - Panasonic Warmtepomp WH-MDC05F3E5 - Hyundai Ioniq Electric 2017
Als de zon er nu inmiddels wel op schijnt zou je nu een spanning van ongeveer 240 V moeten zienLurge schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 09:30:
Ik heb gister mijn 8 x 230wp panelen op mijn dak gelegd. Nu heb ik ze met elkaar verbonden en daarna met de inverter. Een Danfoss ulx1800i. Daar zie ik dat er onder 'pv voltage' een getal tussen de 150V en 200V langskomen, onder 'pv current' zie ik meestal 0.0A en soms even 0.1A. Nu is het nog vrij vroeg en ook bewolkt maar ik was benieuwd of het gebruikelijk is dat de inverter bij zwaar bewolkt weer niet uit de slaapstand komt. Of dat ik de bekabeling nog eens na moet gaan lopen op het dak.
in het menu, ik heb de 5.4 KW uivoering met vergelijkbare panelen verdeeld over 3 strings
dus 3x ulx 1800
Noord-Oost-Zuid-West 11640Wp Totaal Live, Netduino advanced pv logging
Inderdaad, eindelijk weer wat zon!!Rol-Co schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 13:07:
Wat een kadootje vandaag zo eind van het jaar zeg, lekker hoor.
In een klap weer 7 huishoudens met (tot 12 stuks) zonnepanelen erbij!
Collectief ingekocht en dit alles aangezwengeld door een achterbuurvrouw die een geslaagde en drukbezochte informatieavond organiseerde in het buurthuis. Het virus heeft weer eens hard toegeslagen.
Hulde aan deze dame
Op de foto zijn 5 van de 7 huizen met nieuwe panelen te zien.

Ik denk dat dat wel mee valt. De expositie is pal zuid en als je goed kijkt bij bijvoorbeeld het meest rechtse huis zie je dat die toeter achter/boven de panelen staat.sypie schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 15:28:
Het lijkt alsof die panelen wel last gaan hebben van de toeters op het dak...
En bij de huizen waar blijkbaar niet genoeg ruimte was om alle panelen voor de toeter te plaatsen zijn enkele panelen helemaal tegen de bovenste rand van het dak geplaatst. En dat is niet voor niets gedaan.
Helaas was het bij een andere leverancier nog erger.......die zeggen simpelweg ik kan niets voor u betekenen meneer.PeterZ(on) schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 12:22:
[...]
Dat geeft niet veel vertrouwen dat de facturatie juist is. Lijkt wel koehandel.
Anoniem: 494542
heb zelf 2 landis en gyr teruglevermeters met elk 4 tellerstanden, werkt prima en mag van mij tot mijn overlijden blijven hangen en ook daarna.
sma omvormers van 5000 wattpiek (geldt ook voor andere merken) zijn niet handig in nederland als het 1 fase omvormers zijn.
de meeste aansluitingen in nl zijn met een 25 amp hoofdzekering zowel 1 fase als 3 fase.
een aansluiting van meer als 25 amp (dus bijv. 35 amp) (32 amp bestaat niet, of het moet een automaat zijn) zijn in het eneco gebied in ieder geval extreem duur (je betaald per jaar ca 6 a 7 honder euri meer aan vastrecht terwijl je energieverbruik minimaal kan zijn)
Eindgroepen zijn i.v.m. selectiviteit max. 16 ampere (2 stappen verschil)
als je dus een 20 amp of 25 amp. eindgroep nodig hebt moet je een heeeele dure zware hoofdzekering hebben van 35 of hoger.
Alle andere opmerkingen hieromtrent zijn klinkklare onzin en veel zonnepanelen boeren lullen hierover uit hun nek. ze hebben geen kennis zoals de erkende installateur en de installatie die ze voor ogen hebben zal meteen door een deskundige worden afgekeurd.
Het is dus niet verstandig om zon zware 1 fase omvormer te nemen
handiger is om 2 of 3 kleinere omvormers over de fasen te verdelen of om een 3 fase omvormer aan te schaffen
dan is het vermogen ook beter verdeeld over de fasen en uiteraard vinden energiebedrijven dit beter omdat het minder asociaal is ook. (en ook geen last met te lichte aansluitingen)
4 soladins op 1 eindgroep (waar ook ANDERE verbruikers e.d. op zijn aangesloten) is ook NIET toegestaan zoals ik hier op dit forum zag!!
Er ontstaat dan een heel geleuter over lasdoppen en hoeveel stroom ze mogen hebben enz. maar dat gaat nergens over.
Eindgroepen zijn in nl 16 amp. (anders mag je er geen normaal stopcontact op aansluiten)
de reden dat er maar 1 soladin per eindgroep mag worden aangesloten is dat er anders teveel stroom door de bedrading kan gaan (gevolg overbelasting)
er komt namelijk 16 amp uit de meterkast (kortstondig ook nog wel meer) + nog een x aantal amperes uit de zonnepanelen omvormers. De bedrading enz. is niet bedoeld voor meer dan 16 amp.
Het toepassen van 230 volt bedrading van meer dan 2,5 mm2 van de omvormer naar de meterkast is ook echt lachwekkend (tenzij de lengte van de kabel extreem lang is)
Door veel particulieren en solar knoeiers wordt dit gedaan, echter het is onzinnig.
Koper is tegenwoordig (en vroeger ook al) erg duur en je verdient de aanschafprijs (en je moet ook dikkere beschermbuis gebruiken dan) NOOIT terug met extra opbrengst.
Er is toch ook niemand die 4of 6 mm2 naar zijn wasmachine of droger legt ??
daar zijn toch ook niet extreem veel verliezen, maar er gaat wel 15 amp. door de bekabeling !!
(leveranciers die een 1,5 mm2 kabeltje standaard meeleveren met een fronius omvormer van 2000 wp zijn ook niet goed bezig overigens, de aangegoten stekker wordt dan warm)
met een ceeform wcd zul je dit probleem niet hebben.
Aan de dc zijde is 2,5 mm2 ook in 98% van de gevallen ruim voldoende, er zijn maar weinig strings waar meer dan 16 amp door heen gaat (de meeste oudere panelen halen de 8 amp. nog niet eens)
(4mm2 is natuurlijk mechanisch wel sterker en sommige connectoren sluiten alleen bij gebruik van 4mm2 goed af)
Gezien de problemen met de soladin 120 omvormers in het verleden (met name de 120/54) denk ik
dat het gebruik van goede zware connectoren wel erg belangrijk is, ook moeten deze schoon zijn en niet geoxideerd en ook een goede contactdruk hebben )
Ook worden aansluitschroeven van zonnepanelen nogal eens verkeerd aangesloten of niet goed genoeg aangedraaid heb ik helaas gemerkt.
Dan zijn er ook nog panelen waar de vertinde strippen niet goed gesoldeerd zijn of loslaten of te dun zijn.
Hier uit blijkt ook weer dat 4 en 6 mm2 belachelijk is, de tinstripjes in het paneel halen de 0,75 mm2 nog niet eens.
4 en 6 mm2 is alleen nodig als je heel veel strings parallel zet en je daad werkelijk meer dan ca. 14 amp. er doorheen jaagt.
Ben erkend E installateur en heb veel ervaring met zonne energie
p.s. zware 1 fase omvormers zijn momenteel goedkoop omdat ze in duitsland niet meer mogen worden toegepast (en daar hebben ze nota bene vaak heel zware aansluitingen omdat ze van die doorstroom boilers hebben die al meer dan 16 amp. gebruiken )
tot slot nog even dit: dat iets "werkt" wil nog niet zeggen dat het veilig is of aan de regels voldoet.
vooral het aansluiten van (zware) omvormers zou men beter aan een vakman kunnen overlaten !!
(i.p.v. 1 of andere internet stunter om slecht advies vragen)
hetzelfde geldt voor jacuzzi's, daar blijkt overigens vaak een vermogen op te staan / in de handleiding te staan wat helemaal nooit niet afgenomen wordt en wat gewoon onjuist is (je hebt je dus laten flessen bij de aankoop)
Beter zouden die ook 3 fasig worden uitgevoerd als ze wat groter zijn. (dan zijn ze ook wat eerder warm als het goed is )
Als ik de verhalen hier lees wordt het hoog tijd voor een woonhuis apk, ik denk dat er dan veel installaties terecht worden afgekeurd. Probleem is dat ik daar dan zelf ook voor moet gaan betalen op meerdere locaties dankzij het vele knoeiwerk van mijn medelanders
Hoop dus dat ze niet elk jaar willen gaan keuren net als bij die vervelende auto apk terwijl ik al minstens 6 x per jaar in de garage ben voor beurten en reparaties e.d.
[ Voor 16% gewijzigd door Anoniem: 494542 op 29-12-2012 17:08 ]
Ik spreek 'm nog wel eens. Gewoon, rustig. 1-2x per maand wat, volgens mij..Speksteenkachel schreef op vrijdag 28 december 2012 @ 23:01:
Iemand enig idee hoe het met Neanderthalers bedrijf zonnekompas gaat?
Ik zie hem hier nooit meer posten.
[ Voor 4% gewijzigd door SunshineCompany op 29-12-2012 17:06 ]
Eigen PV systeem: 68 stuks 205 Wattpiek Suntech zonnepanelen, SMA Tripower 15000TL omvormer. Realtime opbrengst via Sunny Webbox, op onze website.
hier wat foto's
clickfit haken geplaatst

rails klaar

kabels langs de muur (ook gelijk een ftp kabel van de meterkast naar de bovenste slaapkamer om een wifi accespoint te plaatsen

kabels door ventilatie paddestoel naar binnen

wel hoog

omvormer en dc-switch alvast opgehangen

hoogwerker om de panelen op het dak te krijgen (en hulp van mijn vader)

panelen omhoog

frame gemaakt aan de hoogwerker om de panelen op te zetten

de helft ligt (en dan maar hopen dat ik niet ergens een stekkerverbinding vergeten ben)

ziet er mooi uit !

het ligt erop !

omvormer aangesloten

kwhmetertje erbij straks voor het loggen met de netduino

in de winter het grootste deel van de dag geen schaduw

Anoniem: 494542
zondaar !
zonde van die vervelende schaduw anders had je nog meer panelen kunnen plaatsen ...
nu ik nog eens goed kijk ... het blijkt een B32amp. automaat te zijn !!
wat voor hoofdzekering heb je ?
63 amp. ?
En dan is het ook nog eens een 1 polige automaat in plaats van 1polig + nul wat het had moeten zijn ..
conclusie:
afkeuren helaas

En nu ik dan nog weer eens goed kijk, zie ik ook nog een massieve kabel die is aangesloten op een 230volt connector die bedoeld is voor SOEPELE kabel !!!
Nog een afkeurpunt ...



Het werkt toch (ja nu nog wel)
[ Voor 70% gewijzigd door Anoniem: 494542 op 29-12-2012 17:30 ]
Ik kreeg wel even rillingen toen ik zag dat jullie zonder harnas op dat dak in de weer waren

3040 Wp - 4,7 GJ zonneboiler - WP droger; A+++ wasmachine. Het leven is een aaneenschakeling van leermomenten en de waarheid ligt meestal in het midden; vertrapt door beide partijen. De CO2-discussie: ik geloof hier niet in.
Beide keren hadden wij wel een steiger opgebouwd om ons op te vangen als het mis zou gaan.
Ziet er trouwens inderdaad erg netjes uit.
[ Voor 7% gewijzigd door WouterG op 29-12-2012 17:56 ]
In het Liander gebied is het alweer heel anders qwa hoofdzekeringen en gaat een 5000TL prima op een 25A groep aangezien er een 40A D automaat voor zit. . Liander gebied is dacht ik toch 25% van NL. Als ik het goed heb vervangt liander bij een meterwisseling ook meteen de oude zekering naar een automaat.
1 solardin 500 mag gewoon op een normale groep.
Bij opwekking gaat het om de kWh die de meter registeerd aangezien je hierop de vergoeding krijgt.
Bij jou voorbeeld voor een wasmachine zal deze het even goed doen met 5% spanningsverlies.
Daartegen zal je met opwekking met een 4 of 6 mm2 meer op de meter terug zien dit is natuurlijk wel afhankelijk van de afstand. SMA sunny desing geeft dit altijd mooi aan wat het verschil ongeveer is.
"jacuzzi's," wat heeft dit met dit topic te maken?
Hager in een abb kast dit is jou mening het kan wel mooier is natuurlijk als je het zelfde merk kunt gebruiken.
Die B32A automaat kan idd niet.
Waar staat dat die connector voor soepele kabel is?
Ik heb de boeiboorden aan de hoge kant afgelopen zomer geschilderd, toen was ik wel gezekerd aan haken in de muur. Zolang het dak droog is kan je er zo oplopen, het is vrij vlak 30 graden, het viel me erg mee vandaar dat ik besloten heb die zekering niet te dragen.Schinnen-groen schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 17:25:
Dat ziet er geweldig uit!![]()
![]()
Ik kreeg wel even rillingen toen ik zag dat jullie zonder harnas op dat dak in de weer waren
En niet te dicht aan de rand staan :-)
Nee hoor er moet een 1 polige automaat in. (exact zoals door de fabrikant voorgeschreven)Anoniem: 494542 schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 17:25:
een "hager" automaat in een haf ABB kast ...
zondaar !
nu ik nog eens goed kijk ... het blijkt een B32amp. automaat te zijn !!
En dan is het ook nog eens een 1 polige automaat in plaats van 1polig + nul wat het had moeten zijn ..
32 A automaat omdat er eventueel een piek van 27 A zou kunnen komen. Hoofdaansluiting is 40 A. Selectiviteit is geen issue, is ook niet wettelijk voorgeschreven....
Wat betreft die stekker... dat weet ik niet..... voorzie ook geen probleem omdat het niet de bedoeling is dat deze stekker losgehaalt wordt, dus een maal plaatsen en dan afblijven .
Zullen we dan ook het periodiek verplicht stellen de aarding te laten meten/verbeteren van de woning?
Oh en neem gelijk de brandmelders mee.... en het liefst nog de oude installatie(s) eerst laten updaten naar laatste regelgeving van NEN1010 en consorten...kassa..
Want vertrouwen op alleen een installatiebedrijf.. nah ja... I rest my case
Tesla Model 3 LR DualMotor - AP & FSD | 4800Wp solar panels | 11.4GJ thermal solar panels
Was vroeger een frekwent poster hier, sinds de opstart van z'n eigen bedrijf echter niet meer.SunshineCompany schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 17:03:
Ik spreek 'm nog wel eens. Gewoon, rustig. 1-2x per maand wat, volgens mij..Hij doet het voor de lol erbij, naast z'n baan.
Zal toeval geweest zijn, mooi dat z'n bedrijf begint te lopen.
8,5 kW hout / 5,5 kWp zon / 5,6 kW multisplit L/L WP
Ik blijf me daarover verbazen. Het is wel verplicht om eraan te voldoen maar 't is niet eenvoudig toegankelijk voor iedere Nederlander waarvoor dit geld. Ik ben geen bedrijf en zou het kortstondig willen raadplegen.. tja..?NielsTn schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 18:17:
Als E-installateur zo'n voorstander is van keuren van installaties, dan zal eerst bijvoorbeeld de NEN1010 openbaar en gratis toegankelijk moeten worden
9x Canadian Solar + Enphase IQ7+ 3,4 kWp ZZW 20º
4x Yingli + Enphase IQ7 1 kWp ZZW 25º
4x Yingli + Enphase IQ7 1 kWp ZZW 90º
De aansluiting op de meterkast heeft trouwens iemand gedaan die al meer dan 25 jaar installateur is en die was tevreden over het geheel.NielsTn schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 18:17:
Als E-installateur zo'n voorstander is van keuren van installaties, dan zal eerst bijvoorbeeld de NEN1010 openbaar en gratis toegankelijk moeten worden![]()
Zullen we dan ook het periodiek verplicht stellen de aarding te laten meten/verbeteren van de woning?
Oh en neem gelijk de brandmelders mee.... en het liefst nog de oude installatie(s) eerst laten updaten naar laatste regelgeving van NEN1010 en consorten...kassa..
Want vertrouwen op alleen een installatiebedrijf.. nah ja... I rest my case
Mooie set en mooie repo. Handig zo'n fotograaf in hoogwerkerjp73 schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 17:19:
Eindelijk vandaag mijn 'project' klaar en de eerste kWh-tjes geproduceerd..
hier wat foto's
Ik snap je wel (zelf dak van 23gr en balkon eronder), maar het gaat natuurlijk om die ene keer dat je struikelt of tuimelt. Aan de andere kant heeft een harnas met touw ook nadelen.jp73 schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 18:04:
Zolang het dak droog is kan je er zo oplopen, het is vrij vlak 30 graden, het viel me erg mee vandaar dat ik besloten heb die zekering niet te dragen.
Zelf wacht ik overigens al sinds dat m'n laatste spul binnen is dat het dak eens echt droog is en blijft op de dagen dat ik eraan kan werken. En nu het wat beter lijkt te worden ben ik zo snotverkouden dat het ook niks wordt. Hopelijk volgende week
Voor de meelezende geinteresseerde: waar zit die stekker? Onder de omvormer?jp73 schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 18:11:
Wat betreft die stekker... dat weet ik niet..... voorzie ook geen probleem omdat het niet de bedoeling is dat deze stekker losgehaalt wordt, dus een maal plaatsen en dan afblijven .
[ Voor 16% gewijzigd door Rukapul op 29-12-2012 18:57 ]
[ Voor 33% gewijzigd door BamSlam_ op 29-12-2012 19:07 ]
Ja onder de omvormer, ik heb er een 3*4 mm buitenkabel op aangesloten. Dit zou volgens E-installateur een flex kabel moeten zijn. Ik heb nog even de handleiding van de omvormer gechecked maar daar staat alleen in dat de kabel 4mm moet zijn.Voor de meelezende geinteresseerde: waar zit die stekker? Onder de omvormer?
Als je nou elke dag die stekker er af haalt en weer plaatst kan ik me voorstellen dat er een flexibele kabel aan moet. Maar dat is nou juist niet de bedoeling. De enige keer dat die stekker los gaat is als ik de reserve omvormer er ga plaatsen als de eerste defect is.
Eenfasige omvormers van 5000 watt zijn trouwens helemaal niet verboden in Duitsland zoals E-installateur beweert.
Dat zijn DRIE tariefperiodes. Voor max. 3x 25 amp. (en enkelfase) aansluitingen:Ingrid123 schreef op vrijdag 28 december 2012 @ 19:06:
[...]
- Bij mij in 2012 <1000kWh
- Geen kalenderjaar, maar twee tariefperiodes (nov 2011-nov 2012)
nov. 2011 - dec. 2011 (cap. tarief Liander EUR 12,1788/mnd. incl. 19% BTW)
jan. 2012 - sep. 2012 (cap. tarief Liander EUR 13,7407/mnd. incl. 19% BTW)
okt. 2012 - nov. 2012 (cap. tarief Liander EUR 13,9716/mnd. incl. 21% BTW)
Moet je allemaal rekening mee houden, anders reken je jezelf suf om je nota "kloppend te krijgen".
Andere posten zijn ook deels gewijzigd bij netbeheer, en allemaal natuurlijk per 1 okt. 2012 vanwege de BTW verhoging.
Sag nicht: "Ich habe die Wahrheit gefunden", sondern: "Ich habe eine Wahrheit gefunden" (Kahlil Gibran, 1883 - 1931)
en wat bedoelt de leverancier met het gemiddelde tarief?zonnigtype schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 19:51:
[...]
Dat zijn DRIE tariefperiodes. Voor max. 3x 25 amp. (en enkelfase) aansluitingen:
nov. 2011 - dec. 2011 (cap. tarief Liander EUR 12,1788/mnd. incl. 19% BTW)
jan. 2012 - sep. 2012 (cap. tarief Liander EUR 13,7407/mnd. incl. 19% BTW)
okt. 2012 - nov. 2012 (cap. tarief Liander EUR 13,9716/mnd. incl. 21% BTW)
Moet je allemaal rekening mee houden, anders reken je jezelf suf om je nota "kloppend te krijgen".
Andere posten zijn ook deels gewijzigd bij netbeheer, en allemaal natuurlijk per 1 okt. 2012 vanwege de BTW verhoging.
de netto tarieven per dag per periode bij elkaar optellen en delen door het aantal periodes, of doen ze dat eerst exact per dag uitrekenen, optellen en delen door het aantal dagen?
Net even een handleiding (geen idee of het precies jouw model is) maar daar staat toch echt "The connection to the Wieland AC connector must be made with a flexible line and a conductor cross section of 4.0 mm²."jp73 schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 19:49:
Ja onder de omvormer, ik heb er een 3*4 mm buitenkabel op aangesloten. Dit zou volgens E-installateur een flex kabel moeten zijn. Ik heb nog even de handleiding van de omvormer gechecked maar daar staat alleen in dat de kabel 4mm moet zijn.
Ik neem aan dat je hem ook nog even netjes wegwerkt zodat er geen mensen/kinderen op een dag aan die lus trekken? Trekbelasting lijkt me funest in deze.Als je nou elke dag die stekker er af haalt en weer plaatst kan ik me voorstellen dat er een flexibele kabel aan moet. Maar dat is nou juist niet de bedoeling. De enige keer dat die stekker los gaat is als ik de reserve omvormer er ga plaatsen als de eerste defect is.
Neem je toch een stuk flexibele kabel met een Cee form 16A (blauwe camping stekkers) , heb ik ook zo zitten omdat een massieve kabel gelijk aan de omvormer in zo'n groot uitgevallen kroonsteen me ook niet lekker zat, dus 2,5 kwadraad flex genomen met kabel eindjes er aan geknepen.jp73 schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 19:49:
[...]
Ja onder de omvormer, ik heb er een 3*4 mm buitenkabel op aangesloten. Dit zou volgens E-installateur een flex kabel moeten zijn. Ik heb nog even de handleiding van de omvormer gechecked maar daar staat alleen in dat de kabel 4mm moet zijn.
Als je nou elke dag die stekker er af haalt en weer plaatst kan ik me voorstellen dat er een flexibele kabel aan moet. Maar dat is nou juist niet de bedoeling. De enige keer dat die stekker los gaat is als ik de reserve omvormer er ga plaatsen als de eerste defect is.
Eenfasige omvormers van 5000 watt zijn trouwens helemaal niet verboden in Duitsland zoals E-installateur beweert.
Die 32 zou ik ook vervangen voor een 20A.
Zo dus

[ Voor 3% gewijzigd door Rol-Co op 29-12-2012 20:32 ]
Noord-Oost-Zuid-West 11640Wp Totaal Live, Netduino advanced pv logging
Dat is wel een idee zo'n Cee form stekker, maar wat is er tegen een gewone kabeldoos aan de muur en daar de verbinding maken? Dat is wat ik van plan ben, alleen wat is de beste manier om massieve aders van 6mm2 te verbinden met flexibele aders van 2,5mm2 of 4mm2?Rol-Co schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 20:21:
[...]
Neem je toch een stuk flexibele kabel met een Cee form 16A (blauwe camping stekkers) , heb ik ook zo zitten omdat een massieve kabel gelijk aan de omvormer in zo'n groot uitgevallen kroonsteen me ook niet lekker zat, dus 2,5 kwadraad flex genomen met kabel eindjes er aan geknepen.
Die 32 zou ik ook vervangen voor een 20A.
Import van EVs
Doosje met klemmenstrook of die lasdoppen met van die hendeltjes ( vaak oranje) , daarmee mag je een verbinding maken tussen massief en meer aderige kabel.Luiaard schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 20:31:
[...]
Dat is wel een idee zo'n Cee form stekker, maar wat is er tegen een gewone kabeldoos aan de muur en daar de verbinding maken? Dat is wat ik van plan ben, alleen wat is de beste manier om massieve aders van 6mm2 te verbinden met flexibele aders van 2,5mm2 of 4mm2?
http://www.snoerboer.nl/aansluitmaterialen/lasklem-3.html
Maar CEE form kan je er natuurlijk even uit trekken, toch wat handiger, ook een werkschakelaar kan.
[ Voor 12% gewijzigd door Rol-Co op 29-12-2012 20:40 ]
Noord-Oost-Zuid-West 11640Wp Totaal Live, Netduino advanced pv logging
Eerst dagtarief in elke tariefperiode uitrekenen. Per periode totaal aan kosten (aantal dagen die in betreffende periode zijn "genoten" maal dagtarief in die periode) bepalen. Alle betreffende periode subtotalen optellen > totaalbedrag. Dit bedrag delen door het totale aantal dagen waarover het vastrecht is berekend op je nota: geeft daggemiddelde specifiek berekend voor betreffende nota. Verschilt dus voor elke nota, omdat bijna nooit exact dezelfde periodes worden gehanteerd. Althans: ik heb al talloze verschillende periodetrajecten meegemaakt.engelbertus schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 20:10:
[...]
en wat bedoelt de leverancier met het gemiddelde tarief?
de netto tarieven per dag per periode bij elkaar optellen en delen door het aantal periodes, of doen ze dat eerst exact per dag uitrekenen, optellen en delen door het aantal dagen?
Bij variabele kosten bij kWh vergelijkbaar, want niet opvallend seizoens-bepaals verbruik. Maar bij gas worden er maandpercentages gebruikt, moet je dus per maand gewogen berekeningen gaan maken (er wordt veel meer gas doorheen gejaagd in de wintermaanden, die krijgen zwaardere weging).
Sag nicht: "Ich habe die Wahrheit gefunden", sondern: "Ich habe eine Wahrheit gefunden" (Kahlil Gibran, 1883 - 1931)
Daar was ik al bang voor toen ik het hier op schreef, en vlug stak ik m'n kop in het zandzonnigtype schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 19:51:
[...]
Dat zijn DRIE tariefperiodes. Voor max. 3x 25 amp. (en enkelfase) aansluitingen:
nov. 2011 - dec. 2011 (cap. tarief Liander EUR 12,1788/mnd. incl. 19% BTW)
jan. 2012 - sep. 2012 (cap. tarief Liander EUR 13,7407/mnd. incl. 19% BTW)
okt. 2012 - nov. 2012 (cap. tarief Liander EUR 13,9716/mnd. incl. 21% BTW)
Moet je allemaal rekening mee houden, anders reken je jezelf suf om je nota "kloppend te krijgen".
Andere posten zijn ook deels gewijzigd bij netbeheer, en allemaal natuurlijk per 1 okt. 2012 vanwege de BTW verhoging.

Dank zonnigtype ! Scheelt me weer een hoop ellendig boekhoudkundig gepuzzel straks
Godalmachtig, 't is nog erger dan ik dacht ...zonnigtype schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 20:40:
[...]
Eerst dagtarief in elke tariefperiode uitrekenen. Per periode totaal aan kosten (aantal dagen die in betreffende periode zijn "genoten" maal dagtarief in die periode) bepalen. Alle betreffende periode subtotalen optellen > totaalbedrag. Dit bedrag delen door het totale aantal dagen waarover het vastrecht is berekend op je nota: geeft daggemiddelde specifiek berekend voor betreffende nota. Verschilt dus voor elke nota, omdat bijna nooit exact dezelfde periodes worden gehanteerd. Althans: ik heb al talloze verschillende periodetrajecten meegemaakt.
Bij variabele kosten bij kWh vergelijkbaar, want niet opvallend seizoens-bepaals verbruik. Maar bij gas worden er maandpercentages gebruikt, moet je dus per maand gewogen berekeningen gaan maken (er wordt veel meer gas doorheen gejaagd in de wintermaanden, die krijgen zwaardere weging).

wat is er op tegen om gewoon de kosten per periode op de factuur / specificatie te zetten? de berekening wordt toch al helemaal zo gemaakt.
het is dus zelfs meer werk om dat gemiddelde tarief* aantal dagen te berekenen en op de factuur te zetten.
ik zou zeggen dat het met opzet ingwikkeld gemaakt wordt.
om bovenstaande reden heb ik een paar keer gewoon per 1 januari en 1 juli de standen dooreggeven, maar ik begrijp dat ik voor de juiste / exacte / makkelijk controleerbare rekening elk kwartaal een afrekening moet gaan aanvragen.
en dat is dan weer niet mogelijk....
?
voor het gedoe met verschillende gastarieven in de perioden is het wel een oplossing, om het verbruik precies juist gefactureerd te krijgen.
ik kan me voorstellen dat na 1 januari net wat meer koude dagen zitten dan voor 1 januari...
e.e.a. afhankelijk van de nieuwe en oude tarieven, en dan kun je er nog mooi mee "sjoemelen" ook, wordt dus tijd voor een transparantere bemetering, beprijzing / tarifering /afrekening.
[ Voor 21% gewijzigd door engelbertus op 29-12-2012 22:38 ]
Je dacht dat je d'r makkelijk van af kwam? Forget it but. Heb wel eens 2 etmalen zitten rekenen aan een nota. Hij ZAL en hij MOET &^$Ingrid123 schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 21:18:
[...]
Godalmachtig, 't is nog erger dan ik dacht ...


... niets voor zwakken van hart, dusssszzz. Zou fataal kunnen aflopen ...
Sag nicht: "Ich habe die Wahrheit gefunden", sondern: "Ich habe eine Wahrheit gefunden" (Kahlil Gibran, 1883 - 1931)
Sag nicht: "Ich habe die Wahrheit gefunden", sondern: "Ich habe eine Wahrheit gefunden"
ik zit hier wel in het verkeerde (techneuten) topic (op naar de duurzame kroeg)
Bij mij kwam er ook een keer een electroman binnen in opdracht van essent om bij ons de aarding te komen meten. Nou was allemaal in orde hoor. Vervolgens heeft hij de hoofdzekeringen kast opnieuw verzegeld met van die kunststof zegels. Gevolg is nu wel dat die kunststof zegels allebei naar de filistijnen zijn. Volgens mij is dit al meer dan vier jaar zo en er is pas geleden nog een meteropnemer langsgeweest die er ook niets over zei. Tja wat moet je dan. Officieel moet het wel doorgegeven worden maar dan gaat dat mij misschien geld kosten terwijl ze bij de opname er niet eens naar kijken. Wat zouden jullie doen?NielsTn schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 18:17:
Als E-installateur zo'n voorstander is van keuren van installaties, dan zal eerst bijvoorbeeld de NEN1010 openbaar en gratis toegankelijk moeten worden![]()
Zullen we dan ook het periodiek verplicht stellen de aarding te laten meten/verbeteren van de woning?
Oh en neem gelijk de brandmelders mee.... en het liefst nog de oude installatie(s) eerst laten updaten naar laatste regelgeving van NEN1010 en consorten...kassa..
Want vertrouwen op alleen een installatiebedrijf.. nah ja... I rest my case
Klopt, maar ze mogen niet meer geplaatst worden als ze niet op afstand zijn down te regelen door een netwerk beheerder in duitsland.jp73 schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 19:49:
[...]
Eenfasige omvormers van 5000 watt zijn trouwens helemaal niet verboden in Duitsland zoals E-installateur beweert.
[off-topic] Die worden er op uitgezocht, die "spreuken". Deze is van een Libanees wijsgeer (!), de vertaling is door 2 Italianen gedaan van het Engels in het Duits en werd door de Oostenrijkse mediaman Thomas Klock ingesproken op een van de vele briljante CD's van de Oostenrijkse multi-instrumentalist Gandalf (Heinz Strobl). Aanrader: Der Prophet. Babel heeft ook mooie zaken gebracht... [/off-topic]Ingrid123 schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 22:46:
@zonnigtype Jouw spreuk is op je lijf geschreven![]()
Sag nicht: "Ich habe die Wahrheit gefunden", sondern: "Ich habe eine Wahrheit gefunden"
ik zit hier wel in het verkeerde (techneuten) topic (op naar de duurzame kroeg)
Sag nicht: "Ich habe die Wahrheit gefunden", sondern: "Ich habe eine Wahrheit gefunden" (Kahlil Gibran, 1883 - 1931)
Wat lees ik daar nu "Idea and conception by Gandalf"zonnigtype schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 23:00:
Aanrader: Der Prophet. Babel heeft ook mooie zaken gebracht... [/off-topic]
Zou het verhaal van The Lord of the Rings dan toch waar zijn
8,5 kW hout / 5,5 kWp zon / 5,6 kW multisplit L/L WP
Ik heb in ieder geval al zijn CD's ...Speksteenkachel schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 23:03:
[...]
Wat lees ik daar nu "Idea and conception by Gandalf"
Zou het verhaal van The Lord of the Rings dan toch waar zijn
Sag nicht: "Ich habe die Wahrheit gefunden", sondern: "Ich habe eine Wahrheit gefunden" (Kahlil Gibran, 1883 - 1931)
Je kan ook kijken naar een Spelberg Abox.Rol-Co schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 20:35:
[...]
Doosje met klemmenstrook of die lasdoppen met van die hendeltjes ( vaak oranje) , daarmee mag je een verbinding maken tussen massief en meer aderige kabel.
http://www.snoerboer.nl/aansluitmaterialen/lasklem-3.html
Maar CEE form kan je er natuurlijk even uit trekken, toch wat handiger, ook een werkschakelaar kan.
Spelsberg ja, maar is een luxe lasdoos met klemmenstrook.silvester6 schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 23:16:
[...]
Je kan ook kijken naar een Spelberg Abox.
Noord-Oost-Zuid-West 11640Wp Totaal Live, Netduino advanced pv logging
Kijk, eindelijk iemand die deskundig is op het gebied van E inspecties
Ik heb tot mijn spijt al een paar keer de NEN1010 doorgespit, maar kan helemaal niks nuttigs vinden omtrent selectiviteit. Volgens mij gaat de NEN1010 over de veiligheid van elektrische installaties en ik denk dat daarom selectiviteit (beschikbaarheid) daarin niet voorkomt. Of weet jij waar die "2 stappen verschil" vandaan komt? (Ik heb toegang tot de NEN1010, maar kan de juiste paragraaf niet vinden). Heb jij een paragraaf + NEN jaar voor mij?Eindgroepen zijn i.v.m. selectiviteit max. 16 ampere (2 stappen verschil)
als je dus een 20 amp of 25 amp. eindgroep nodig hebt moet je een heeeele dure zware hoofdzekering hebben van 35 of hoger.
Alle andere opmerkingen hieromtrent zijn klinkklare onzin en veel zonnepanelen boeren lullen hierover uit hun nek. ze hebben geen kennis zoals de erkende installateur en de installatie die ze voor ogen hebben zal meteen door een deskundige worden afgekeurd.
Mij ontgaat tevens de gevolgen voor de (elektrische) veiligheid als de hoofdzekering eruit ligt. Ik heb altijd geleerd dat een spanningsloze elektrische installatie uitermate veilig is. (klinkt ook wel logisch, toch?). Daarom adviseer ik mensen om gewoon 25A terug te voeden op een 25A hoofdzekering, zoals jp78 ook aangeeft: waar staat dat het niet mag.
Meer dan 2,25Aac invoeden op niet separate groep is inderdaad niet toegestaan. Kan me niet herinneringen dat dat overigens voorbij is gekomen. (iig niet door mij, zeker niet met 16A eindgroep)4 soladins op 1 eindgroep (waar ook ANDERE verbruikers e.d. op zijn aangesloten) is ook NIET toegestaan zoals ik hier op dit forum zag!!
Het toepassen van 230 volt bedrading van meer dan 2,5 mm2 van de omvormer naar de meterkast is ook echt lachwekkend (tenzij de lengte van de kabel extreem lang is)
Door veel particulieren en solar knoeiers wordt dit gedaan, echter het is onzinnig.
Ik heb net even kort gekeken in Sunny Design met 2×9×245 Wp (=4410 Wp) op een SB3600-21TL op 10 meter AC 4mm2 vs 2,5 mm2. Volgens SMA een verschil van 3,6 kWh per jaar. Twee keer DC 10 meter 4 mm2 vs 6mm2 is 0,7 kWh per jaar. Terugverdientijd calculator zegt: "onzin op de 3970 kWh opbrengst per jaar"
Ik ken de problemen met de Soladin 120 niet exact, maar speelt hoge temperatuur door de naastgelegen halfgeleiders daar ook niet een rol?Gezien de problemen met de Soladin 120 omvormers in het verleden (met name de 120/54) denk ik
dat het gebruik van goede zware connectoren wel erg belangrijk is, ook moeten deze schoon zijn en niet geoxideerd en ook een goede contactdruk hebben )
Aanvulling van mij: De omvormers moeten in Duitsland voldoende aan de nieuwe VDE-AR-N 4105 regelgeving/ richtlijn. Een update bij de fabrikant kan ervoor zorgen dat ze voldoen aan de nieuwe regelgeving/ richtlijn. Vermogen tot 4,6 kVA mag in Duitsland gewoon op 1 fase aangesloten worden. 3×4,6 kVA inverter mag dus gewoon, daarboven 3-fase inverter of communicatie tussen 1-fase omvormers onderling. Daarom is de nieuwe EFFEKTA "5000" en SMA SB "5000TL" ook maar 4600 Watt...p.s. zware 1 fase omvormers zijn momenteel goedkoop omdat ze in Duitsland niet meer mogen worden toegepast
Graag namen en rugnummers. Ik hoop niet dat ik mij aangesproken moet voelen(i.p.v. 1 of andere internet stunter om slecht advies vragen)
Ahum, Hoeveel losse omvormers op 1 separate groep?Dre schreef op zondag 30 december 2012 @ 01:23:
Meer dan 2,25Aac invoeden op niet separate groep is inderdaad niet toegestaan. Kan me niet herinneringen dat dat overigens voorbij is gekomen. (iig niet door mij, zeker niet met 16A eindgroep)
Graag namen en rugnummers. Ik hoop niet dat ik mij aangesproken moet voelen
Ik denk dat er een nuanceverschil zit tussen een niet separate groep en een wel separate groep
[ Voor 8% gewijzigd door Dre op 30-12-2012 10:42 ]
Dit wordt vooral gedaan vanwege de spanning. Als men (bijvoorbeeld) thuis 240volt binnenkrijgt en de omvormer levert terug doormiddel van o.a. het verhogen van de spanning, dan komt men al snel in de buurt van de kritische grens van 253volt. Waarop veel omvormers uitgaan vanwege de ingebouwde beveiliging.
Zou men 2.5 mm draad gebruiken dan is er meer "stremming/weerstand" en wordt de voltage hoger, zo dat men eerder aan de 253 volt zit. Zeker als de buren ook terugleveren.
Qua opbrengst in kWh cq euro is het inderdaad peanuts.
Op een separate groep mogen meerdere omvormers, maar geen verbruikers op zelfde groep aansluiten!
Als de maximum stroom per omvormer 2,25 A is kunnen en mogen er wel 6 op! (als groep afgezekerd is met 16A)
Anoniem: 238103
als je al spanningsval hebt op een kabel door lengte dan rest je weinig meer dan een dikke diameter,Het toepassen van 230 volt bedrading van meer dan 2,5 mm2 van de omvormer naar de meterkast is ook echt lachwekkend (tenzij de lengte van de kabel extreem lang is)
Door veel particulieren en solar knoeiers wordt dit gedaan, echter het is onzinnig.
IMHO terechte opmerking. Wordt veelal door onwetende leken gedaan die zeggen dikker=beter.
en zo min mogelijk onderbrekingen, dit geld ook voor je netimpedantie.
ideaal is de gelijke diameter te gebruiken die de woning binnenkomt, en een zo kort mogelijk pad naar de omvormers.
als je meer dan 3kWp invoed, en je hebt 1 fase, dan stijgt de spanning al snel,
daarom heb ik 3 dikke omvormers op elk hun eigen fase, we kennen het verhaal toch wel van de wegvallende gridfits ?
nee ? die hebben een zeer lage tolerantie (+5%) en zo krijgt je al snel uitval op piek momenten
juist bij een niet tolerante omvormer en meerdere omvormers op 1 fase, al dan niet allemaal apart gezekert, is er geen andere keuze dan de diameter goed en weerstand laag te houden.
welke diameter goed is word bepaald door Zmax (netimpedantie/kabelllengte naar de woning) deze factor bepaald de spanningsverhoging van de omvormer.
kom je in het kritieke spanningsbereik rest je weinig anders dan een dikke diameter en 1 goede kabel, omdat anders alles optelt, en de spanning buiten het bereik van de omvormer(s) komt.
bij meerdere omvormers gaat dit optellen op 1 fasedraad.
mijn conclusie : netimpedantie en omvormer tolerantie bepalen de correcte kabel,
dat is individueeel en kan slechts door meting en een installateur lokaal bepaald worden.
[ Voor 18% gewijzigd door Anoniem: 238103 op 30-12-2012 11:10 ]
Helemaal mee eens, installeer eens het gratis Sunny Design van SMA. Daarin kan je ook je DC en AC bekabeling meenemen. Je ziet dan snel wat er gebeurd met je rendement en spanningval bij een bepaalde kabellengte vs diameter en bij max. belasting.Anoniem: 238103 schreef op zondag 30 december 2012 @ 10:56:
[...]
als je al spanningsval hebt op een kabel door lengte dan rest je weinig meer dan een dikke diameter,
en zo min mogelijk onderbrekingen, dit geld ook voor je netimpedantie.
ideaal is de gelijke diameter te gebruiken die de woning binnenkomt, en een zo kort mogelijk pad naar de omvormers.
als je meer dan 3kWp invoed, en je hebt 1 fase, dan stijgt de spanning al snel,
daarom heb ik 3 dikke omvormers op elk hun eigen fase, we kennen het verhaal toch wel van de wegvallende gridfits ?
nee ? die hebben een zeer lage tolerantie (+5%) en zo krijgt je al snel uitval op piek momenten
juist bij een niet tolerante omvormer en meerdere omvormers op 1 fase, al dan niet allemaal apart gezekert, is er geen andere keuze dan de diameter goed en weerstand laag te houden.
welke diameter goed is word bepaald door Zmax (netimpedantie/kabelllengte naar de woning) deze factor bepaald de spanningsverhoging van de omvormer.
kom je in het kritieke spanningsbereik rest je weinig anders dan een dikke diameter en 1 goede kabel, omdat anders alles optelt, en de spanning buiten het bereik van de omvormer(s) komt.
bij meerdere omvormers gaat dit optellen op 1 fasedraad.
mijn conclusie : netimpedantie en omvormer tolerantie bepalen de correcte kabel,
dat is individueeel en kan slechts door meting en een installateur lokaal bepaald worden.
3300Wp no | 2475Wp zo | SMA5000TL21 | 990Wp zzo garage | Steca 500 | | PVoutput SMA + Steca | Zero DS electric bike
Anoniem: 238103
ik voer hier mijn eigen meetwaardes in, en dat klopt heel aardig.
ik ben een leek
ik ben er trots op
met 5500Wac op de meter is 3% verlies toch best weer een hoop.(170Wac verlies)
3040 Wp - 4,7 GJ zonneboiler - WP droger; A+++ wasmachine. Het leven is een aaneenschakeling van leermomenten en de waarheid ligt meestal in het midden; vertrapt door beide partijen. De CO2-discussie: ik geloof hier niet in.
Spanningsval heb je altijd, ongeacht de lengte. Anders loopt er geen stroomAnoniem: 238103 schreef op zondag 30 december 2012 @ 10:56:
[...]
als je al spanningsval hebt op een kabel door lengte
Heel simpel, hoe dikker de kabel hoe lager de geleidingsverliezen (vermogen) en des te lager de spanningsval. Liever 1000mm2 dan 6mm2 dus.ideaal is de gelijke diameter te gebruiken die de woning binnenkomt, en een zo kort mogelijk pad naar de omvormers.
Wat noem je snel? 16 Ampère door een 2,5mm2 koper van 10 meter (10 meter heen en 10 meter terug) zorgt voor een spanningsval van 2,3 Volt. Lijkt mij niet echt veel. 4mm2 is dan 1,4 Volt en 6mm2 1,0 Volt. Kortom:als je meer dan 3kWp invoed, en je hebt 1 fase, dan stijgt de spanning al snel,
- 2,5 mm2 = 2,3 Volt
- 4 mm2 = 1,4 Volt
- 6 mm2 = 1,0 Volt
- 1000 mm2 Al = 0,009 Volt
Ken "het verhaal" van de gridfits niet, maar als je nominale netspanning 242 Volt is thuis dan heeft je kabeldoorsnede ook geen invloed meer. Ik zie 250 Watt gridfits, hoeveel stroom en spanningsval hebben we het dan over bij de normale 2,5mm2? (of bedoel je deze omvormers niet?)we kennen het verhaal toch wel van de wegvallende gridfits ?
Mogen deze apparaten trouwens nu nog verkocht worden in Nederland? De netspanning mag 253 Volt zijn in Nederland en dat zou kunnen betekenen dat de gridfits stuk gaan....
Nee, andere oplossingen voor dit zogenaamde probleem:kom je in het kritieke spanningsbereik rest je weinig anders dan een dikke diameter en 1 goede kabel,
- Omvormer die goed aansluit op de Nederlandse netcode oftewel 'voldoet' aan aan deze netcode
- Omvormer verplaatsen naar meterkast
- Lagere transformator stand netbeheerder
- Andere fase pakken
- Omvormer niet kilometers ver van de meterkast plaatsen
- Schroefjes aandraaien
Netimpedantie meten op huis tuin en keuken methode: Waterkoker aansluiten en spanningsverschil voor en na meten. Kan mooi met bijvoorbeeld energiekosten meter, deze meet de stroom van de waterkoker en de spanning.mijn conclusie : netimpedantie en omvormer tolerantie bepalen de correcte kabel,
dat is individueeel en kan slechts door meting en een installateur lokaal bepaald worden.
Hoe kom je aan 3%? (Kabeldoorsnede, stroom, lengte, etc) Het lijkt me tevens correcter om het verlies uit te drukken in energie (kWh) in plaats van vermogen (Watt). Of doen jouw panelen 24/7 de volle 5500 Watt?Anoniem: 238103 schreef op zondag 30 december 2012 @ 12:27:
met 5500Wac op de meter is 3% verlies toch best weer een hoop.(170Wac verlies)
Bedankt!!
3040 Wp - 4,7 GJ zonneboiler - WP droger; A+++ wasmachine. Het leven is een aaneenschakeling van leermomenten en de waarheid ligt meestal in het midden; vertrapt door beide partijen. De CO2-discussie: ik geloof hier niet in.
Je hebt nu eenmaal in de meeste gevallen panelen op een dak en een meterkast op de beganegrond dus die hoogte moet altijd overbrugd worden.
Bij mij gaat het om ongeveer 15m ac naar de meterkast (2,5mm2) en enkele meters 4mm2 naar de panelen omdat de omvormer dicht bij het dak hangt.
Met 2350Wp maak ik me daar weinig zorgen over
PVoutput 2x Toshiba Daiseikai 8 3,5kW, SWW Atlantic Explorer V3 200l. Gasloos aug 2016, 8620Wp, Monoblock Panasonic J 7kW
het is niet dat ik oneens ben met je hoor.Dre schreef op zondag 30 december 2012 @ 01:23:
[...]
Mij ontgaat tevens de gevolgen voor de (elektrische) veiligheid als de hoofdzekering eruit ligt. Ik heb altijd geleerd dat een spanningsloze elektrische installatie uitermate veilig is. (klinkt ook wel logisch, toch?). Daarom adviseer ik mensen om gewoon 25A terug te voeden op een 25A hoofdzekering, zoals jp78 ook aangeeft: waar staat dat het niet mag.
over de selectievetijd gaan kan wel, maar niet altijd en betwijfel of het wel zinnig is.
als je een omvormer pakt van 25A dan kun je al gouw 6000kWh opwekken per jaar.
ik stel voor het gemak dat je dan 5000kWh saldeert.
lijkt mij niet gemakenlijk om dat weer uit je 25A terug tehalen.
(zeker als ik naar het gebruikers profiel van mijn huis kijk.)
als ik nu kijk naar mijn omgeving, waar bijna alle woonhuizen 1x35A hebben.
en ik zou daar een omvormer van 35A neerhangen.
vraag ik me wel af of mijn meterkast dat nog wel kan verwerken op een zonnigedag.
de aardlek schakelaars krijgen dan in principe 70A aangeboden voor dat de hoofdstop zegt "stop".
ik zelf heb per aardlek 3x 16A automaten dus theoreties kan er meer door de aardlek getrokken worden als hij eigenlijk aan kan. max 40A.
(als je dan ook nog een zware kookgroep hebt in huis, dan begin ik zwaar te twijfelen of het dan wel verstandig is, stel je hebt 2 kookplaten aan en je wasmaschiene draai op zolder, dan is het al gouw meer als wat mijn meter kast aan kan.)
voor mij blijft de selectivitied aanhouden verstandig.
maar er zijn gevallen waarin er net iets over gaan kan.
toch vind ik dat je er mee moet oppassen het hard te roepen, veel mensen lezen zeer selectief.
alleen wat ze graag lezen blijft dan hangen en vergeten de mitsen en maren voor het gemak.
zelf beoordeel ik de situatie liever per situatie.
(en gegevens die je binnen krijgt zijn vaak gebrekkig op het forum, dat kun je mensen niet kwalijk nemen)
een ketting is zo sterk als zijn zwakste schakel, dus ik vind zelf dat dan wel de hele ketting bekeken moet worden.
(ik heb zelf geen goede ervaringen met elektromonteurs, zeker als ik kijk naar hoe officiele bedrijven de zaak hadden opgelevert in mijn huis. ook hun maken af en toe grote fouten.)
7x245Wp(15 graden) + 7x245Wp(45 graden) op oost en 10x300Wp(45 graden) op west. (4kW omvormer)
Sinds september heb ik ook nog geen 1 keer de max gehaald op onze 2400Wp installatie. Ook 3 x 2,5mm2 gebruikt over 11 meter. Zelfs als je al verlies hebt dan is dat een minimale hoeveelheid tijd. Dus een paar procent over een paar procent van de tijd.Speedy-Andre schreef op zondag 30 december 2012 @ 13:08:
Waar je de omvormer ook plaatst, het verlies komt in zowel de dc kabels als de ac kabels te zitten.
Je hebt nu eenmaal in de meeste gevallen panelen op een dak en een meterkast op de beganegrond dus die hoogte moet altijd overbrugd worden.
Bij mij gaat het om ongeveer 15m ac naar de meterkast (2,5mm2) en enkele meters 4mm2 naar de panelen omdat de omvormer dicht bij het dak hangt.
Met 2350Wp maak ik me daar weinig zorgen over
Ik neem dan wel aan dat het verlies toe neemt naarmate het wattage stijgt bij gelijkblijvende kabeldikte en lengte.
KOPHI - Klagen Op Het Internet podcast. Op Spotify, Apple Podcast en anderen!
Pverlies = U x I
of
Pverlies = I^2 x R (U = I x R)
R neemt lineair toe met de lengte.
Een verdubbeling van de stroomsterkte levert dus een 4 keer zo groot verlies op.
Dit is een vereenvoudiging. Bij AC treden er ook nog niet-ohmse verliezen op. Het is beter om te spreken van impedantie Z. Een AC leiding gedraagt zich namelijk niet alleen als een ohmse weerstand, maar er treden ook inductieve en capacitieve verschijnselen op.
[ Voor 37% gewijzigd door Schinnen-groen op 30-12-2012 13:46 ]
3040 Wp - 4,7 GJ zonneboiler - WP droger; A+++ wasmachine. Het leven is een aaneenschakeling van leermomenten en de waarheid ligt meestal in het midden; vertrapt door beide partijen. De CO2-discussie: ik geloof hier niet in.
Ik heb hier een verschil van 80w als ik kijk naar de inverter en de S0 meter in de meterkast kwa piek vermogen op +/- 2000-2400W dc vermogen.NiGeLaToR schreef op zondag 30 december 2012 @ 13:37:
[...]
Sinds september heb ik ook nog geen 1 keer de max gehaald op onze 2400Wp installatie. Ook 3 x 2,5mm2 gebruikt over 11 meter. Zelfs als je al verlies hebt dan is dat een minimale hoeveelheid tijd. Dus een paar procent over een paar procent van de tijd.
Ik neem dan wel aan dat het verlies toe neemt naarmate het wattage stijgt bij gelijkblijvende kabeldikte en lengte.
Laat dat verschil 50W zijn en gemiddeld 8 uur per dag draaien 365 dagen dan hebben we het over 146kWh per jaar.
2,5 kwadraad en 25m lang.
Noord-Oost-Zuid-West 11640Wp Totaal Live, Netduino advanced pv logging
Niet alle SMA's worden ondersteund; maar om degene met een SB2500 een hoop gepruts te besparen; gebruik als model de 2100TL, met pincode 0000. Anders krijg je namelijk meldingen als "Stuck at line 51" of "Stuck at line 83".
App is verder wat beperkt, maar je ziet live data en de totaal opbrengst.
[ Voor 9% gewijzigd door Roamor op 30-12-2012 14:18 ]
Het zegel is bij mijn meter ook al jaren verbroken. Tijdens de verbouwing gebeurd, denk ik. Ik laat het lekker zo zitten en ga hierover niemand informeren. Er is hier trouwens nog nooit een meteropnemer binnen geweest. Ik noteer al tientallen jaren wekelijks de meterstanden. Als ze van mening zijn dat ik fraudeer mogen ze die lijsten inzien.zonnefreak schreef op zaterdag 29 december 2012 @ 22:50:
[...]
Bij mij kwam er ook een keer een electroman binnen in opdracht van essent om bij ons de aarding te komen meten. Nou was allemaal in orde hoor. Vervolgens heeft hij de hoofdzekeringen kast opnieuw verzegeld met van die kunststof zegels. Gevolg is nu wel dat die kunststof zegels allebei naar de filistijnen zijn. Volgens mij is dit al meer dan vier jaar zo en er is pas geleden nog een meteropnemer langsgeweest die er ook niets over zei. Tja wat moet je dan. Officieel moet het wel doorgegeven worden maar dan gaat dat mij misschien geld kosten terwijl ze bij de opname er niet eens naar kijken. Wat zouden jullie doen?
PV 4860 Wp - Zonneboiler - Ventilatie WTW - Panasonic Warmtepomp WH-MDC05F3E5 - Hyundai Ioniq Electric 2017
Die aardlek schakelaar zit als het goed is in je meterkast.migjes schreef op zondag 30 december 2012 @ 13:16:
[...]
de aardlek schakelaars krijgen dan in principe 70A aangeboden voor dat de hoofdstop zegt "stop".
ik zelf heb per aardlek 3x 16A automaten dus theoreties kan er meer door de aardlek getrokken worden als hij eigenlijk aan kan. max 40A.
Daar gaat echt niet meer stroom door dan de 35A waarmee je afgezekerd (met de "hoofdstop") ben.
Totdat er sluiting ontstaat, dan gaat meteen je hoofdzekering eruit en heb je dus helemaal geen spanning meer. (wie heeft er thuis een extra 35A hoofdzekering liggen voor het geval dat?)
Daarom is de selectiviteit, om ervoor te zorgen dat als er iets fout gaat je niet meteen compleet in het donker zit en om de stromen te beperken.
Vergeet niet dat ALLES qua voorschriften is verzonnen in een tijd van alleen maar afnemers en geen opwekkende apparaten.
[ Voor 9% gewijzigd door Pietje NL op 30-12-2012 16:00 . Reden: typo ]
En als je die hebt mag je die niet vervangen, zit in verzegeld kastje.Pietje NL schreef op zondag 30 december 2012 @ 15:58:
Totdat er sluiting ontstaat, dan gaat meteen je hoofdzekering eruit en heb je dus helemaal geen spanning meer. (wie heeft er thuis een extra 35A hoofdzekering liggen voor het geval dat?)
Het Netbedrijf doet dit voor je tegen een vergoeding.
Je kunt hem dus ook mooi gebruiken om je meterkast spanningsloos te maken.
inderdaad ideaal die schakelaar.jp73 schreef op zondag 30 december 2012 @ 16:39:
Bij de meeste nieuwe huizen is de hoofdschakelaar net als een groepenautomaat. Dus 35 of 40 A als automaat uitgevoerd dus geen probleem als deze afslaat.
Je kunt hem dus ook mooi gebruiken om je meterkast spanningsloos te maken.
bijna onnodig om nog een hoofdsca\hakelaar in je meterkast te doen.
voor mensen die een meterwissel nodig gaan hebben, en een ouderwetse zekering als hoofdzekering hebben, misschien meteen de hoofdsca\hakelaar laten vervangen door een 40 amp hoofdzekering? de installateur kan dat denk ik wel bijna voor kostpijs van de schakelaar/zekering doen, dus het lijkt me altijd een slimme investering. misschien dat ntbeheerders het zelfs gratis kunnen doen. op een gegeven moment zijn die oude zekeringen ook eens te oud en een tegroot risico om te laten zitten denk ik?
Niet iedereen heeft het zelfdeengelbertus schreef op zondag 30 december 2012 @ 16:44:
[...]
inderdaad ideaal die schakelaar.
bijna onnodig om nog een hoofdsca\hakelaar in je meterkast te doen.
voor mensen die een meterwissel nodig gaan hebben, en een ouderwetse zekering als hoofdzekering hebben, misschien meteen de hoofdsca\hakelaar laten vervangen door een 40 amp hoofdzekering? de installateur kan dat denk ik wel bijna voor kostpijs van de schakelaar/zekering doen, dus het lijkt me altijd een slimme investering. misschien dat ntbeheerders het zelfs gratis kunnen doen. op een gegeven moment zijn die oude zekeringen ook eens te oud en een tegroot risico om te laten zitten denk ik?
Hoofdzekering zit in een verzegelde kast bij de meter, daarbuiten een 25A met schakelaar, dan 6m verder de groepenkast met hoofdschakelaar, allemaal origineel van de bouw.
Noord-Oost-Zuid-West 11640Wp Totaal Live, Netduino advanced pv logging
als je me zo quote heb je gelijk, maar als je kijkt naar het hele verhaal is het anders.opuntia1 schreef op zondag 30 december 2012 @ 15:29:
[...]
Die aardlek schakelaar zit als het goed is in je meterkast.
Daar gaat echt niet meer stroom door dan de 35A waarmee je afgezekerd (met de "hoofdstop") ben.
dus ik vind het niet handig dat je het uit elkaar rukt.
eerst zal de A van de omvormer gebruiken worden.
en daar na pas van de hooftstop.
dus er gaat dan 70A door de aardlek voordat de hoofdstop "stop" zegt.
en dat is meer als de 40A die hij eigenlijk aan kan.
(nu de werkelijkheid, in mijn huis kan dat nooit gebeuren.
ik heb geen kookgroep en maar +/-2 automaten van 16A per aardlek.
ik heb nog niet alle groepen in gebruik.)
mijn betoog is eigenlijk wil je over de selectiviteit heen, dan moet de rest het ook aan kunnen.
mischien moet je aarleks gebruiken van 63A of een extra beveiliging voor het opwek gedeelte en het huis te scheiden.
(het is gewoon een stukje wat niet in de normen staat, maar niet vergeten moet worden)
zover ik het heb begrepen is dat nog of niet het geval.jp73 schreef op zondag 30 december 2012 @ 16:39:
Bij de meeste nieuwe huizen is de hoofdschakelaar net als een groepenautomaat. Dus 35 of 40 A als automaat uitgevoerd dus geen probleem als deze afslaat.
Je kunt hem dus ook mooi gebruiken om je meterkast spanningsloos te maken.
en hebben we het dan ook niet over slimme meters.
zover ik begreep zit er in dat apperaat ook een "hoofdstop".
die aan en afsluitbaar is op afstand en daar kun je echt niet bij.
lijkt mij ook erg verstandig van de leverancier om daar voor te zorgen dat je er echt niet bij kunt.
niet iedereen is tweaker en sommige mensen die ik ken, moeten echt met hun pollen er van af blijven.
eerst het probleem in huis oplossen b.v. voor dat een idioot 10x de schakelaar om gooit en zich afvraagt waarom hij steeds terug klapt.
7x245Wp(15 graden) + 7x245Wp(45 graden) op oost en 10x300Wp(45 graden) op west. (4kW omvormer)
Een installatuer mag dit niet. Alles va de meter en er onder is van de netbeheerder.engelbertus schreef op zondag 30 december 2012 @ 16:44:
[...]
inderdaad ideaal die schakelaar.
bijna onnodig om nog een hoofdsca\hakelaar in je meterkast te doen.
voor mensen die een meterwissel nodig gaan hebben, en een ouderwetse zekering als hoofdzekering hebben, misschien meteen de hoofdsca\hakelaar laten vervangen door een 40 amp hoofdzekering? de installateur kan dat denk ik wel bijna voor kostpijs van de schakelaar/zekering doen, dus het lijkt me altijd een slimme investering. misschien dat ntbeheerders het zelfs gratis kunnen doen. op een gegeven moment zijn die oude zekeringen ook eens te oud en een tegroot risico om te laten zitten denk ik?
Installateur mag wel de zekering vervangen naar een gelijke als wat er in zat indien deze stuk is en daarna weer afzegelen. Vaak wordt hier dan toch al Linander meteen gebeld.
Liander vervangt als ik het goed heb bij een meterwisseling meteen de oude stop voor een nieuwe automaat 1f 40A of 3f 25A
Anoniem: 238103
Wat houdt zegelrecht in?
Zegelrecht houdt in dat een installateur de zegel van het energiebedrijf in uw meterkast mag verbreken en deze mag vernieuwen. Daartoe is een contract getekend door de installateur met het energiebedrijf.Alleen een erkend installateur kan het zegelrecht aanvragen bij de energiebedrijven Enexis, Eneco, Nuon en Liander.
Het zegelrecht biedt enkel het recht tot het spanningsloos maken en het vervangen van een doorgebrande zekering. Het geeft geen recht tot het verzwaren van de hoofdzekering of andere aanpassingen onder de Kwh-meter, dit moet u zelf bij het energiebedrijf aanvragen.
Een installateur met zegelrecht is dus verplicht alle onregelmatigheden te melden aan het energiebedrijf.Dus als geen zegel aanwezig is of de zegel is al verbroken dan hebben zij de verplichting en interne afspraak dit te melden aan het energiebedrijf.Het kan namelijk zo zijn dat er met de meterstanden geknoeid is.Het energiebedrijf komt dan langs en deze bepaalt wat er verder gaat gebeuren.Zegelrecht geeft ons alleen toestemming om de zegel van het energiebedrijf te verbreken en te vervangen. Als er geen toestemming is door zegelrecht of u verbreekt zelf uit eigen beweging de zegel dan krijgt u een boete en wordt er een nader onderzoek ingesteld door het energiebedrijf.
U als verbruiker bent zelf verantwoordelijk voor de installatie en de bijbehorende zegels dus zorg er ook voor dat u een erkend installateur aan uw installatie laat werken.
Maar hoeveel zegelgemachtigde installateurs zijn er? Voor zover ik begrepen heb is dat een zeldzaamheid aan het worden. Ik zie bij mijn netbeheerder (Endinet) dat er wel een zegelrechtovereenkomst afgesloten kan worden. Maar (heel handig, not) zie ik geen lijst met installateurs met zegelrecht op hun site.Anoniem: 238103 schreef op zondag 30 december 2012 @ 18:44:
een zegelgemachtigde installateur mag dit wel, deze is vaak ook kundiger dan de goedkope krachten van de netbeheerder.
[...]
Overigens heeft de meteropnemer afgelopen jaar (en het jaar ervoor?) ook een kapot/missend zegel ontdekt aan m'n installatie. Na constatering dat de rest van de zegels nog aanwezig was is er vervolgens niets gebeurd.
[ Voor 13% gewijzigd door Rukapul op 30-12-2012 19:06 ]
snameroc
[ Voor 78% gewijzigd door _-= Erikje =-_ op 30-12-2012 19:40 ]
3040 Wp - 4,7 GJ zonneboiler - WP droger; A+++ wasmachine. Het leven is een aaneenschakeling van leermomenten en de waarheid ligt meestal in het midden; vertrapt door beide partijen. De CO2-discussie: ik geloof hier niet in.
Kan alleen de kleur niet goed zien.
Maar de koepsen zien eruit als maximaal 25A dus denk ook dat dat erin zit.
Gele zekeringen zijn 25A trouwens.
[ Voor 11% gewijzigd door NBK op 30-12-2012 20:08 ]
PC's; Home; Met 8619 units als 72e geëindigd bij DPC @ SETI-classic
Anoniem: 238103
vermoedelijk 3x25 of 3x35 , ik denk 25A
Wikipedia: Lichtnet
[ Voor 3% gewijzigd door Anoniem: 238103 op 30-12-2012 20:10 ]
De kopje is koper/goudkleurig.
With so many things coming back in style, I can't wait till loyalty, intelligence and morals become a trend again.......
3040 Wp - 4,7 GJ zonneboiler - WP droger; A+++ wasmachine. Het leven is een aaneenschakeling van leermomenten en de waarheid ligt meestal in het midden; vertrapt door beide partijen. De CO2-discussie: ik geloof hier niet in.
Anoniem: 128614
Staat me iets van bij
Kijk eens simpel op je jaar afrekening...Cyberpope schreef op zondag 30 december 2012 @ 19:58:
Als ik hier deze foto plaats... zijn er dan mensen die weten wat voor een aansluiting ik heb? Ik denk 3x25amp. Kan dat kloppen?
[afbeelding]
Bij mij staat dit bij : Overzicht > Electricteit > Netwerk kosten, en ja hoor : "Capaciteitstarief 3x25 A"
jep daar stond bij mij dat ik 3x25A of 1x >80A had.
had ik dus geen bal aan.
@electricalex
effe oppassen het capaciteitstarief is het zelfde als voor 1x >80A en 3x25A.
word verschillend vermeld en kan van alles betekenen.
je jaar afrekening komt ook van een andere partij.
die daar trouwens niks over te vertellen heeft.
@rakapul.
oho. bij mij konden ze niet eens vinden wanneer de aansluiting was aangelegt.
had toch iemand te pakken die van wanten wist.
maar stond niet meer in hun systeem.
dus hij vertelde mij dat i ook moest gokken. (hij had wel gelijk trouwens)
(het is waarschijnlijk een aansluiting van 1 van de oude huizen die afgebroken is voor mijn huis.)
uiteindelijk toen de meterkast vervangen werd, toen wist ik het pas zeker.
7x245Wp(15 graden) + 7x245Wp(45 graden) op oost en 10x300Wp(45 graden) op west. (4kW omvormer)
Dan kun je nog steeds een 1-fase aansluiting hebben. Zwaarder dan 3x25 zal het echter niet zijn. (want duurder)ElectricAlex schreef op zondag 30 december 2012 @ 20:40:
[...]
Kijk eens simpel op je jaar afrekening...
Bij mij staat dit bij : Overzicht > Electricteit > Netwerk kosten, en ja hoor : "Capaciteitstarief 3x25 A"
Anoniem: 128614
Wat was die url ook al weer...?migjes schreef op zondag 30 december 2012 @ 21:00:
@jakkes72
jep daar stond bij mij dat ik 3x25A of 1x >80A had.
De link was / is niet altijd betrouwbaar
Bellen is helaas ook niet altijd betrouwbaar
De afrekening is ook niet altijd betrouwbaar.
Dat maakt het dus lastig.
With so many things coming back in style, I can't wait till loyalty, intelligence and morals become a trend again.......
http://www.eancodeboek.nl/
@Cyberpope
en het forum is ook niet 100% betrouwbaar hoor.
ook hier worden fouten gemaakt. (mij included.)
maar ik denk dat eric-pvt het voor 99,9% gelijk heeft.
7x245Wp(15 graden) + 7x245Wp(45 graden) op oost en 10x300Wp(45 graden) op west. (4kW omvormer)
Die link ken ik maar daar staat niets over aansluit waardes of iets dergelijks.migjes schreef op zondag 30 december 2012 @ 22:07:
[...]
http://www.eancodeboek.nl/
@Cyberpope
en het forum is ook niet 100% betrouwbaar hoor.
ook hier worden fouten gemaakt. (mij included.)
maar ik denk dat eric-pvt het voor 99,9% gelijk heeft.
Je ziet enkel de EAN code (of 2 codes in zoals mijn geval, subsidietje 2009) na opvoeren van de postcode.
Of mis ik iets ?
Dan is het 100% zeker 3x25Amigjes schreef op zondag 30 december 2012 @ 21:00:
@jakkes72
jep daar stond bij mij dat ik 3x25A of 1x >80A had.
had ik dus geen bal aan.
...
D'r zit een gelige gloed op de indicatoren van de zekeringen. Dat is typisch voor een 25A zekering.
25A is in principe ook het maximale wat in een K2 koeps kan(mag). Al zijn er wel speciale 35A zekeringen die in een K2 passen. Maar 35A heeft een zwarte indicator.
Het is zeker geen 1 fase aansluiting 1x>80.
[ Voor 40% gewijzigd door NBK op 30-12-2012 22:43 ]
PC's; Home; Met 8619 units als 72e geëindigd bij DPC @ SETI-classic
Anoniem: 423695
Op mijn jaarrekening staat, dat ik 3x 25A heb. Echter blijk ik 1x 35A te hebben. Dus wat op papier staat is niet altijd juist. Ondanks dat dezelfde capaciteitstarief geldt voor beiden 1x35A en 3x25A .ElectricAlex schreef op zondag 30 december 2012 @ 20:40:
[...]
Kijk eens simpel op je jaar afrekening...
Bij mij staat dit bij : Overzicht > Electricteit > Netwerk kosten, en ja hoor : "Capaciteitstarief 3x25 A"
Hier hetzelfde. Dat bleek samen te hangen met de voorbereiding op 3 fasen in de meterkast: er kunnen 3 stoppen ingezet worden, nu zit er 1 van 35A in. Overstappen naar 3 fasen met voorbereiding is goedkoper dan zonder, dus de aanwezigheid van voorbereiding in je meterkast moeten ze ergens noteren.Anoniem: 423695 schreef op maandag 31 december 2012 @ 00:02:
[...]
Op mijn jaarrekening staat, dat ik 3x 25A heb. Echter blijk ik 1x 35A te hebben. Dus wat op papier staat is niet altijd juist. Ondanks dat dezelfde capaciteitstarief geldt voor beiden 1x35A en 3x25A .
Dat hoeft niet doorgevoerd te zijn tot na de meter.
Als dit niet is vermeld, dan heb je dus geen krachtstroom in je meterkast. Er is dan slechts 1 fase aangelegd tot in de meterkast.
Komt nog best veel voor in wat oudere huizen.
[ Voor 7% gewijzigd door Schinnen-groen op 31-12-2012 00:12 ]
3040 Wp - 4,7 GJ zonneboiler - WP droger; A+++ wasmachine. Het leven is een aaneenschakeling van leermomenten en de waarheid ligt meestal in het midden; vertrapt door beide partijen. De CO2-discussie: ik geloof hier niet in.
Dat zijn standaard diazed patroonhouders. Er zijn twee types: type D2, daarin passen zekeringen van 2A (of 4A) tot 25A, en type D3 voor 32A en zwaarder.Cyberpope schreef op zondag 30 december 2012 @ 19:58:
Als ik hier deze foto plaats... zijn er dan mensen die weten wat voor een aansluiting ik heb? Ik denk 3x25amp. Kan dat kloppen?
[afbeelding]
Te zien aan de afmeting van het porcelein en de onderlinge afstand is het een D2, daar past er maximaal een 25A zekering in. Bovendien klopt de kleur want geel is 25A. Soms lijken de 25A en 63A erg op elkaar, maar dan heb je weer te maken met twee verschillende maten zekeringhouders/schroefkoppen waardoor het onderscheid weer duidelijk wordt.
Vergelijk jouw foto maar met een D3:

ik bedoelde ook de installateur die de meterwissel doet, dus dat is dan al iemand van liander, of die doo liander gestuurd is.silvester6 schreef op zondag 30 december 2012 @ 17:53:
[...]
Een installatuer mag dit niet. Alles va de meter en er onder is van de netbeheerder.
Installateur mag wel de zekering vervangen naar een gelijke als wat er in zat indien deze stuk is en daarna weer afzegelen. Vaak wordt hier dan toch al Linander meteen gebeld.
Liander vervangt als ik het goed heb bij een meterwisseling meteen de oude stop voor een nieuwe automaat 1f 40A of 3f 25A
volgens mij werken netbeheerders ook met onderaannemers, ook voor grondwerk en kabels aanleggen buiten etc.
en in het geval van onderverdelingen moeten de leidingen tussen de onderverdelingen ook appart gezekerd zijn met selectiviteit, dus word het al een appart verhaal.
Het klopt dat netbeheerders met onderaannemers werken. Zelf doen ze eigenlijk alleen de storingen en het onderhoud van de installaties nog. Het aanleggen van kabels en leidingen doen ze al jaren niet meer zelf. Incidenteel een klein klusje met een minimale hoeveelheid graafwerk. (ben zelf werkzaam als werkvoorbereider infra bij een netbeheerder)engelbertus schreef op maandag 31 december 2012 @ 16:42:
[...]
volgens mij werken netbeheerders ook met onderaannemers, ook voor grondwerk en kabels aanleggen buiten etc.





3040 Wp - 4,7 GJ zonneboiler - WP droger; A+++ wasmachine. Het leven is een aaneenschakeling van leermomenten en de waarheid ligt meestal in het midden; vertrapt door beide partijen. De CO2-discussie: ik geloof hier niet in.
gemiddeld: 16xx zonuren (gezien op tv (gister)vanavond)
Oftewel het was een zonnig jaar en we wensen iedereen een nog zonniger jaar!!
Dit topic is gesloten.