De EL-kroeg - Deel 3

[wesleytjuh]

maikel schreef op woensdag 02 februari 2011 @ 14:21:
Ja, die prijzen heb ik ook langs zien komen. Ik had ook al wel door dat mijnprintplaat erg goedkoop was en ik zou dat geld ook wel overhebben voor een aantal prints waarvan ik weet dat ik ze nodig heb. Maar omdat het nu mijn eerste printje is en ik dus geen idee heb of ik het goed heb gedaan, zou ik er eerst graag eentje op proef hebben.
En als het dus niet goed blijkt te zijn, is zelfs € 15,- al aardig wat geld.

Tja, je zou kunnen investeren in wat spullen om thuis je proto's te kunnen maken. Is ook zeker goed te doen. Tegenwoordig laat ik mijn proto's bii elektorpcbservice maken(eurocircuits). Kost 44 euro incl verzenden voor 40x60 maar dan heb je wel incl silkscreen, soldermask etc. Kan je ook gelijk zien of dat goed is. Is overigens voor 2 pcb's. Ze maken er altijd 1 extra, is die ook goed dan krijg je 3 pcb's. Dus in het beste geval betaal je dan ook 15 euro per stuk.

[CrashOverDrive]

maikel schreef op woensdag 02 februari 2011 @ 14:11:
Het probleem daarbij is dus dat ik er, op dit moment, maar 1 nodig heb aangezien het nog een test-printje is. Als die dan goed blijkt te zijn, kan ik er meer (uiteindelijk een stuk of vijf) bestellen. Maar ik zou 'm dus eerst een keertje willen zien.

Dan kan het toch ook prima bij itead?
Incl schipping kom je op zo'n 15 dollar voor 10 printen. Zo'n 11 euro dus. Dan kan je zelfs die andere 9 printen weggooien en ben je nog steeds goedkoper uit als bij de meeste andere toko's
Enigste nadeel is dat het wat langer duurt

En gooi je pcb ontwerp anders eens hier op het forum als je niet zeker bent of hij werkt?

[ Voor 6% gewijzigd door CrashOverDrive op 02-02-2011 15:19 ]

[DP Kunst]

Sow, dat is wel een hele handige link! Misschien een lijstje maken met dit soort bedrijven in de TS? Dan kun je ook gewoon kleine bordjes laten maken voor bijna niets!

[Goron]

Hey allemaal,

Ik ben op zoek naar een huishoudelijk apparaat (of iets anders wat zeer goedkoop tweedehands te vinden is) waarin een (12v?) dc-motor zit met een redelijk koppel, zodat ik er een el-zeer-cheapo elektrische fiets in elkaar kan beunen voor een afstudeerkado. Heeft iemand toevallig goede suggesties? Het is niet alsof de fiets hard hoeft te gaan, als hij van zijn plaats komt vind ik het al mooi, we zullen ook wel een vertraging gebruiken dmv kettingwielen.

[bobo1on1]

Accuboormachine of een elektrische step.

[LED-Maniak]

ruitenwissermotor met ingebouwde vertraging?

[bobo1on1]

Startmotor van een diesel heeft ook best wat koppel maar dat is waarschijnlijk veel te krachtig.

[ Voor 29% gewijzigd door bobo1on1 op 02-02-2011 16:26 ]

[mux]

Elektrische step is de beste optie. Neem een 24V versie, zet er 36 of 48V op en je wordt er helemaal blij van. Dan kan zo'n motor een dik koppel en meer dan genoeg vermogen leveren voor elke elektrische fiets.

Een accuboor gaat niet lukken, die doen iets van 120W opgenomen vermogen op z'n best, dus dat is hoogstens 40-50W aan de grond. Dat is heel erg rustig fietsen. Je kunt het wel proberen, maar ook dan zou ik de motor pimpen door er 24V op te zetten.

In beide gevallen gaat je efficiëntie bagger zijn, dus houd rekening met een grote accu, dikke draadjes en een doorgebrande motor na een halfuur. Maar dat is part of the fun. Explosies

[ Voor 3% gewijzigd door mux op 02-02-2011 16:29 ]

[LED-Maniak]

Zelf een direct drive systeem wikkelen tussen de spaken van de fiets, heuveltje af laad je dan mooi de accu's op

[Goron]

Bedankt voor de vlugge reacties . Een accuboor draait teveel rpm lijkt me, daar krijg je geen fiets mee van z'n plek zonder een of ander geniaal tandwielstelsel.

Ruitenwissermotor met ingebouwde vertraging; klinkt interressant! Dacht eigenlijk dat dat een stappenmotor zou zijn. Ga me er eens in verdiepen.

Dieselstartmotor; deze is eigenlijk best wel voor de hand liggend, dat ik daar niet aan gedacht heb! Lijkt me een goede optie. Alleen dan heb je ook wel een flinke batterij nodig. (=autoaccu)

Elektrische step, iets te duur denk ik, al zal het wel het beste resultaat geven waarschijnlijk.

Verder, betreffende overvolten, wat is dan de critical point of failure? Gaan er dingen in de brand, gaan er rotors rondvliegen of houdt zo'n motor er dan gewoon mee op?

[wesleytjuh]

WaWaWiiiiWa schreef op woensdag 02 februari 2011 @ 16:44:
Bedankt voor de vlugge reacties . Een accuboor draait teveel rpm lijkt me, daar krijg je geen fiets mee van z'n plek zonder een of ander geniaal tandwielstelsel.

Ruitenwissermotor met ingebouwde vertraging; klinkt interressant! Dacht eigenlijk dat dat een stappenmotor zou zijn. Ga me er eens in verdiepen.

Dieselstartmotor; deze is eigenlijk best wel voor de hand liggend, dat ik daar niet aan gedacht heb! Lijkt me een goede optie. Alleen dan heb je ook wel een flinke batterij nodig. (=autoaccu)

Elektrische step, iets te duur denk ik, al zal het wel het beste resultaat geven waarschijnlijk.

Verder, betreffende overvolten, wat is dan de critical point of failure? Gaan er dingen in de brand, gaan er rotors rondvliegen of houdt zo'n motor er dan gewoon mee op?

Ik heb hier een hoop nieuwe krachtige 24V ruitenwisser motors voor in vrachtwagens liggen, misschien intressant? Kunnen overigens best wat hebben kwa overvolten .

[mux]

Overvolten geeft op zich niet veel direct gevaar. Het is vooral nadelig voor de levensduur, maar ik *neem aan* dat dat hier niet zo van belang is?

DC brushed elektromotoren van dit kaliber zijn erg inefficiënt bij lage toeren, denk in de orde van enkele tientallen procenten efficiëntie. Je gaat dus een hoop warmte maken, dus zeker als je er meer dan de nominale spanning op gaat zetten loop je een kans dat er wat doorbrandt. Hij zal in ieder geval flink warm worden. Verder krijg je vonken en elektrische erosie (arc erosion) bij de borstels. Als hij meer dan een paar uur mee moet kunnen gaan moet je misschien even een thermometer erin proppen om te kijken of hij het niet te heet krijgt en eventueel maatregelen nemen. Echter, een factor 1.5 tot 2 teveel spanning erop zetten zorgt in mijn ervaring nog niet tot catastrofale problemen, dat kunnen ze wel hebben.

Let er ook even op of het uberhaupt zin heeft meer spanning erop te zetten; sommige motoren zijn al best op het randje ontworpen, waardoor het magnetisch materiaal gewoon volledig verzadigt als je er meer dan de nominale stroom doorheen probeert te gooien, en hij helemaal niet meer output geeft.

Nog een tip: ik zag laatst in een (tafelmodel) laserprinter nog een DC motor (niet stappenmotor) van 180W zitten, op 24V.

[Goron]

Bedankt voor de heldere uitleg. Levensduur is absoluut geen design-parameter inderdaad.

Ik heb hier een hoop nieuwe krachtige 24V ruitenwisser motors voor in vrachtwagens liggen, misschien interessant?

Hoeveel doet zoiets? Ik kan ook nog niks beloven want ik moet de rest van de mee-betalers nog overtuigen dat dit project een goed idee is .

[ Voor 4% gewijzigd door Goron op 02-02-2011 17:04 ]

[maikel]

DP Kunst schreef op woensdag 02 februari 2011 @ 15:52:
Sow, dat is wel een hele handige link! Misschien een lijstje maken met dit soort bedrijven in de TS? Dan kun je ook gewoon kleine bordjes laten maken voor bijna niets!

In de FAQ staat een dergelijk lijstje, maar deze mag inderdaad wel eens bijgewerkt worden.

[maikel]

CrashOverDrive schreef op woensdag 02 februari 2011 @ 15:17:
[...]

Dan kan het toch ook prima bij itead?
Incl schipping kom je op zo'n 15 dollar voor 10 printen. Zo'n 11 euro dus. Dan kan je zelfs die andere 9 printen weggooien en ben je nog steeds goedkoper uit als bij de meeste andere toko's
Enigste nadeel is dat het wat langer duurt

En gooi je pcb ontwerp anders eens hier op het forum als je niet zeker bent of hij werkt?

Nou ja, ik vindt 11 euro voor een printje van 40x47mm nog vrij duur. Maar goed, blijkbaar kan het nergens goedkoper, tenzij ik het zelf ga doen.

[mux]

Hmmm, 11 euro is 30-40 minuten werken voor mij. Het kost mij veel meer tijd om iets te ontwerpen en componenten uit te kiezen - hell, om de componenten te kopen - dan de prijs van dat printje. Ja, vergeleken met massaproductie is het duur, maarja...

[ReneK]

WaWaWiiiiWa schreef op woensdag 02 februari 2011 @ 16:44:
Bedankt voor de vlugge reacties . Een accuboor draait teveel rpm lijkt me, daar krijg je geen fiets mee van z'n plek zonder een of ander geniaal tandwielstelsel.

Nee?

Power drill bike

(vanaf 00:20)

[Rmg]

ReneK schreef op woensdag 02 februari 2011 @ 17:57:
[...]


Nee?

Power drill bike

(vanaf 00:20)

zo te zien zit daar wel een reductiekast(je)

[jeronimo]

maikel schreef op woensdag 02 februari 2011 @ 17:47:
[...]


Nou ja, ik vindt 11 euro voor een printje van 40x47mm nog vrij duur. Maar goed, blijkbaar kan het nergens goedkoper, tenzij ik het zelf ga doen.

Ik heb vroeger redelijk wat printjes zelf zitten etsen. Als ik toen voor 11 euro m'n printje had kunnen laten maken, had ik m'n ets- en lichtbak al veel eerder weg gedaan.

[mace]

Mux, zou jij misschien antwoord willen geven op mijn vraag die ik iets eerder postte?

[LED-Maniak]

mace schreef op woensdag 02 februari 2011 @ 23:02:
Mux, zou jij misschien antwoord willen geven op mijn vraag die ik iets eerder postte?

openschroeven en kijken of je IC's kan vinden. Dat hier neerzetten en wie weet .
Het kan zomaar zijn dat ze een modelletje hebben ontworpen die al die spanningen aan kan alleen dat dit ergens gelimiteerd is in het bereik(danwel door een weerstandswaarde, danwel door een spec van een IC)

[mux]

Aww, heb ik je genegeerd? hugs!

Die potmeter zit waarschijnlijk in serie met één of twee extra weerstanden die als range limiter werken. In de meeste gevallen zit er op de output een TL431 met zijn ref-ingang op een weerstandsdeling aan de uitgang:



Die R2 en R3 zitten er bij jou ook, maar daar tussenin zit waarschijnlijk nog die potmeter (die dan dus effectief R2 iets groter/R3 iets kleiner kan maken, en omgekeerd). Vind dit in de voeding, mod het en word blij. Ik doe de hele dag niks anders.

BTW, heeft iemand nog zin om mijn laatste voedingenblog enigszins kritisch door te lezen? Ik had eigenlijk beloofd hem vandaag te publiceren, maar ik durf geen stukken te publiceren die niet inhoudelijk zijn nagekeken door iemand die er wat van weet... Hij is enkel op taal/stijlfouten nagekeken door mijn vriendinlief.

[ Voor 25% gewijzigd door mux op 02-02-2011 23:42 ]

[Kaj.]

Ik vind het een lijvig, maar duidelijk en leesbaar verhaal. Het geeft me iig goed inzicht in waar je op moet letten.

[bobo1on1]

WaWaWiiiiWa schreef op woensdag 02 februari 2011 @ 16:44:
Dieselstartmotor; deze is eigenlijk best wel voor de hand liggend, dat ik daar niet aan gedacht heb! Lijkt me een goede optie. Alleen dan heb je ook wel een flinke batterij nodig. (=autoaccu)

Wel opletten, zo'n startmotor trekt een paar kilowatt, dat is zeer lastig te regelen, als de regelaar tijdens het rijden kapot gaat en kortsluit heb je echt een *groot* probleem.
Je gaat er wel lekker hard mee.

[ Voor 9% gewijzigd door bobo1on1 op 03-02-2011 15:31 ]

[mace]

mux schreef op woensdag 02 februari 2011 @ 23:38:
Aww, heb ik je genegeerd? hugs!

Die potmeter zit waarschijnlijk in serie met één of twee extra weerstanden die als range limiter werken. In de meeste gevallen zit er op de output een TL431 met zijn ref-ingang op een weerstandsdeling aan de uitgang:

[afbeelding]

Die R2 en R3 zitten er bij jou ook, maar daar tussenin zit waarschijnlijk nog die potmeter (die dan dus effectief R2 iets groter/R3 iets kleiner kan maken, en omgekeerd). Vind dit in de voeding, mod het en word blij. Ik doe de hele dag niks anders.

Cool bedankt, daar kom ik wel uit.

BTW, heeft iemand nog zin om mijn laatste voedingenblog enigszins kritisch door te lezen? Ik had eigenlijk beloofd hem vandaag te publiceren, maar ik durf geen stukken te publiceren die niet inhoudelijk zijn nagekeken door iemand die er wat van weet... Hij is enkel op taal/stijlfouten nagekeken door mijn vriendinlief.

Ik zou je graag willen helpen maar ik weet er dus veel minder vanaf dan jij dus heb je er niet zoveel aan.

[ThaHandy]

Zijn er ook simpele kleine adapters van bijv. 12vDC 100mA voor voor ontvangers zoals deze?

Dan bedoel ik niet een dikke trafo adapter maar een mini "switched spu" die z'n werkt kan al kan doen @ 8mA load(volgens specs) of zijn er andere betere ideeën?

[M a r c o]

ThaHandy schreef op maandag 07 februari 2011 @ 01:42:
Zijn er ook simpele kleine adapters van bijv. 12vDC 100mA voor voor ontvangers zoals deze?

Dan bedoel ik niet een dikke trafo adapter maar een mini "switched spu" die z'n werkt kan al kan doen @ 8mA load(volgens specs) of zijn er andere betere ideeën?

dit is al wat compacter dan zo'n trafo voeding, maar nog wel iets groter, zwaarder dan jouw voorbeeld.
http://www2.conrad.nl/goto.php?artikel=510819

[Kaj.]

Digi-Key heeft ook van die dingen: http://parts.digikey.com/...2v-out-5w-fsc-s5-12u.html

[ThaHandy]

hoe zit het met de minimum load?

[mace]

mux schreef op woensdag 02 februari 2011 @ 23:38:
Aww, heb ik je genegeerd? hugs!
-blabla-

Ik heb die voeding inmiddels binnen, en hij doet uit zichzelf al 14v als ik de potmeter voluit draai.

[mux]

Winscht

ThaHandy schreef op maandag 07 februari 2011 @ 23:02:
hoe zit het met de minimum load?

Alle moderne geschakelde voedingen (zeker die adapters) kunnen uitstekend no-load draaien.

[maikel]

De avond begon met een mooi ideetje: ik sluit een microcontroller via een USB->RS485-convertor aan op m'n PC. Vervolgens laat ik de PC commando's sturen naar de microcontroller, die op zijn beurt de commando's rondstuurt via een 433MHz-zendertje.
Dit kan ik dan in de toekomst mooi uitbreiden door er een 433MHz-ontvanger bij te plaatsen en eventueel zelfs een 868MHz-transceiver die ik nog heb liggen. (voelt iemand 'm al aankomen?)

Als microcontroller heb ik de Atmega8 gebruikt, welke inmiddels aan de PC hangt en dmv USART lekker heen met de PC kan babbelen. (nu dan?)

Volgende stap: de 433MHz-zender aansluiten. De plus aan de plus, de minnen aan elkaar en de data-lijn aan de ..... TX.

En al helemaal als er ook nog een ontvanger aan de RXD moet worden aangesloten. En nog een transceiver...

Tenzij het mogelijk is om de 'gewone' poorten ook daarvoor te gebruiken door het softwarematig te regelen. En op de een of andere manier de interrupts te delen of iets dergelijks?
Het zenden lijkt me wel te doen dmv software-USART, maar het ontvangen.....

[ Voor 3% gewijzigd door maikel op 09-02-2011 22:01 ]

[JER00N]

Software uarts kunnen meestal niet zo snel en 't lijkt me ook niet de meest betrouwbare oplossing. Je zou een AVR kunnen gebruiken met meerdere hardware UARTs, of de 433-zender direct aan je pc knopen. Moet je hem alleen wel aan een serieele poort hangen.

Als je écht een goedwerkend en stabiel netwerk wil bouwen gebruik je kant-en-klare oplossingen zoals XBee-modules, ben er ook al een tijdje mee bezig en als je de software enigszins fatsoenlijk implementeert werkt het erg goed.

---

Ook leuk, een Velleman-multimeter met een auto-off functie. Jammer alleen dat die auto-off functie alleen werkt wanneer je de meter gebruikt, en níet werkt als je de meter 2 uur aan laat staan zonder hem te gebruiken

[maikel]

Op zich hoeft het ook allemaal niet heel erg snel te gaan. Een baudrate van 2400 is al genoeg in principe en de controller draait nu op 12MHz.
Alleen het betrouwbare inderdaad.... vandaar dat de communicatie met de PC volgens mij het best via de USART kan, dan weet ik dat dat in ieder geval goed werkt. Dan is het debuggen ook wat gemakkelijker.

[Verwijderd]

433Mhz doe je normaal op 2400 of 4800 baud, bij uitzondering op 9600. Prima te doen op met software uart. Daar is volgens mij zelfs een application note voor. Lezen wordt, kort samengevat, gedaan door een externe interrupt functie die timer0 inschakeld. Een overflow interrupt op timer0 leest vervolgens op gezette tijden de pin uit.

[mux]

JER00N schreef op woensdag 09 februari 2011 @ 23:49:
Ook leuk, een Velleman-multimeter met een auto-off functie. Jammer alleen dat die auto-off functie alleen werkt wanneer je de meter gebruikt, en níet werkt als je de meter 2 uur aan laat staan zonder hem te gebruiken

Lolwut? Wat heb je dan aan auto off? Hij werkt alleen als hij irritant is, en niet als je hem nodig hebt?

BTW: Fluke FTW, op mijn meters kun je auto off instellen (of helemaal uitzetten) naar wens

[maikel]

4800 baud is inderdaad prima voor mij. Ik zat me alleen zojuist nog te bedenken dat het natuurlijk ook gemakkelijk is als het geheel later nog verder uit te breiden is door meerdere microcontrollers aan te sluiten.
Dat zou volgens mij het gemakkelijkst zijn door middel van TWI, maar kost me dan wel weer een interrupt.

Met 1 Atmega8 is het dus lastig:
- RXD/TXD in gebruik voor communicatie met de PC
- INT0 in gebruik voor de 433MHz-ontvanger
- 1 timer in gebruik voor de 433MHz-zender
- INT1 in gebruik voor TWI

Dan houd ik dus alleen nog twee timers over, maar geen interrupts meer.

Een eventuele uitbreiding met een 868MHz-transceiver zou ik dan dus beter met een extra microcontrollertje kunnen doen die ik weer aan de TWI hang.

[LED-Maniak]

atmega8 heeft ook interrupts op de meest andere pinnen maar deze moet je anders benaderen.

[maikel]

Hmm, ik dacht juist dat de Atmega8 dat weer niet had. Maar ik zal eens kijken dan.

[Sprite_tm]

Of pak de input capture ingang van je timer1. Die genereert ook een interrupt, en als je de input-capture-functie zelf niet nodig hebt kan je die vrolijk negeren vziw.

[LED-Maniak]

Sorry, klopt inderdaad. Je kan de atmega8 vervangen voor de pin compatible atmega88 die dit ondersteunt

[maikel]

Alleen heb ik die weer net niet liggen en van de Atmega8's een hele stapel.
Maar ik zal ook eens naar die input capture van timer 1 kijken.

[Verwijderd]

Hmmm, TWI heeft toch een hardware interrupt? Of wil je ook software TWI doen?

[maikel]

Volgens dit overzichtje moet dat geen probleem zijn, toch?

- RXD/TXD in gebruik voor communicatie met de PC
- INT0 in gebruik voor de 433MHz-ontvanger
- 1 timer in gebruik voor de 433MHz-zender
- INT1 in gebruik voor TWI

Eventuele 868MHz-communicatie gaat dan later via een aparte microcontroller die ik ook op de TWI-bus aan sluit.

Alleen moet ik dan dus de 433MHz-ontvanger op een andere manier uitlezen aangezien dat normaal gesproken ook via RXD gaat.

[ Voor 15% gewijzigd door maikel op 10-02-2011 16:10 ]

[LED-Maniak]

SPI gebruiken icm. een RFM module? Dan kan je beide frequenties aan en heeft je AVR veel meer vrije tijd

[maikel]

Ik heb wel een RFM12-module thuis liggen, die het allemaal zou moeten kunnen inderdaad. Via SPI zou inderdaad ook de frequentie in te stellen moeten zijn, maar hier is me al eens verteld dat op andere frequenties het bereik flink minder is.
Daarnaast lijkt het me ook erg lastig om op meerdere frequenties te ontvangen met een enkele transceiver.

En eigenlijk vond ik dat ding er veel te complex uit zien (vooral als ik 'm zelf ook nog moet aansturen voor verschilende frequenties). Die 433MHz-dingen is bijna plug&play.

[LED-Maniak]

Je hebt natuurlijk ook RFM's in verschillende frequenties dus dat lijkt mij geen probleem. Bereik is idd minder(en anders sluit je er toch twee aan op dezelfde SPI poort). Het grote voordeel is de interne afwerking van signaal en data en dat je dit allemaal zelf niet meer hoeft te doen. Daarnaast is hij best eenvoudig aan te sturen als je eenmaal een library hebt(die je veel kan vinden via google). Ik zou er persoonlijk eerder voor kiezen ivm. betrouwbaarheid en bereik.

[maikel]

Maar dan zit ik nog steeds met meerdere transceivers die ik vanuit 1 microcontroller wil aansturen. Dan kom ik toch nog steeds interrupts en zo te kort? Die moeten allemaal weer aan de SPI-interface hangen.

[icam0]

weet iemand misschien een beetje goeie RGB led controller waarbij je verschillende programma's hebt (en eventueel zelf kunt maken) en die ook op geluid reageren (via bluetooth of gewoon jack)?

[Verwijderd]

@maikel: Ik begrijp nog steeds niet waarom je een interrupt voor TWI nodig zou hebben? Je zou een slave een interrupt kunnen laten genereren als er iets te melden is maar je kunt net zo goed pollen vanaf de master (zeker als je toch al weinig interrupts ter beschikking hebt).

[Fuzzillogic]

Vorig jaar hebben we plotseling last gehad van storingen met onze batavierenracehardware, gelijktijdig in meerdere losse apparaten. Aangezien de storingen ook weer spontaan verdwenen vermoeden we dat er condens in het spel is geweest.

Daarom zijn we op zoek naar "water damage indicators", je kent ze wel, die witte stickertjes die verkleuren als ze in aanraking zijn gekomen met vocht. (voorbeeldje).
Nou kunnen we ze inderdaad wel van eBay halen, maar ik ben eigenlijk benieuwd of ze niet wat lokaler te vinden zijn. Bovendien komen ze in soorten en maten, enige keuzevrijheid zou wel wenselijk zijn. De vraag is al of die dingen van eBay gevoelig genoeg zijn, of dat ze echt kletsnat moeten worden voordat ze verkleuren.

Input is welkom

[Cassettebandje]

RS heeft dit: http://nl.rs-online.com/w...thod=getProduct&R=3888437 en bij farnell hebben ze dit soort dingen: http://nl.farnell.com/3m/...-5-10-60-pk125/dp/1306572 maar dat is niet helemaal wat je zoekt.
Die silica gel kan in ieder geval geen kwaad, dat zuigt het vocht ook op, daarmee kun je wellicht de kans op vochtproblemen wat verminderen.

[mux]

Wat voor soort elektronica is het? Heb je een mogelijkheid om, zoals in mobiele telefoons, de vochtgevoelige chips te underfillen, en de rest te plasticsprayen? Of gebruik je die indicatoren enkel om het probleem te isoleren, en ben je nog niet aan oplossingen bezig?

[Fuzzillogic]

Het gaat om een printje van pak em beet 10cmx10cm met een Atmel AVR, CAN-bus interface en wat voeding-dingetjes. Het meeste is SMD. Ook in de kast zit een TIRIS-module, maar die lijkt niet het probleem te zijn geweest. E.e.a. wordt gevoed door een 12V sealed lead accu (type motoraccu) in de kast. Kast zelf is ehh.. sja. hardboard denk ik. Afgesloten, maar verre van luchtdicht iig. Het is voor de batavierenrace, het spul wisselt dus regelmatig van buitenlucht (nacht/ochtend/middag) naar binnenlucht/verwarmd busje.

Plastic eroverheen is redelijk definitief en maakt eventuele modificaties lastig.

We willen bovenal kunnen constateren of er inderdaad condensvorming optreedt bij gebruik. Of er dan 90% relatieve luchtvochtigheid voorgekomen is boeit niet zo, zolang het maar niet condenseert.

[mux]

Plasticspray is geen definitieve afsluiting hoor, met een soldeerbout kun je daar gewoon doorheen prikken en verder werken. Het sluit de elektronica wel helemaal af van vocht.

[0xDEADBEEF]

/laat:

mux schreef op zondag 14 november 2010 @ 17:14:
Heeft iemand zich wel eens verdiept in hoe je chipset en BIOS met elkaar samenwerken, en vooral hoe je het chipset kunt configureren?

Ik wil eens proberen om een register aan te passen in een H55-moederbord, maar het is me onduidelijk met welke interface ik dat moet doen en hoe dat in zijn werk gaat. Ik weet dat het BIOS uit een eeprommetje wordt uitgelezen en uitgevoerd op de chipset (in het geval van de H55: in de PCH), maar het lijkt me toch dat je registers ook nadien via een jtag-achtige interface moet kunnen instellen? Of moet je hiervoor het BIOS hacken?

Welk register, wat wil je precies doen ? Een reg op een PCI-bus of op een I/O-poort 'adjusten' ?
Voor PCI bestaat setpci, voor I/O inb/outb,.

[mux]

Nee, echt letterlijk registers in de PCH, zoals je kunt vinden in de datasheet

Overigens is het al niet meer van toepassing, want wat ik daarmee wilde bereiken heb ik al gedaan door een driverupdate

[Verwijderd]

Ik ben niet zo actief hier, maar lees wel alles.
Hier de eerste experimentele versie van mijn project.

YouTube: Vmarker: Experimental version
of
http://www.vmarker.be

Zoals je ziet in de video heb ik een interactief whiteboard gemaakt. Deze gebruikt een IR object tracking sensor en een STM32 voor de USB connectie en calibratie omzetting. Ook zit er nog een extra CDC en HID interface in voor eventuele experimenten. Ook komt er nog een mass storage interface bij voor eventuele programmas.

[bobo1on1]

http://www.hottconsultants.com/techtips/maxemission.html
Altijd handig om te weten

[DaWaN]

DaWaN schreef op maandag 10 januari 2011 @ 19:10:
[...]

2005FPW verhaal

Om weer even terug te komen op dit verhaal; hij doet het nog steeds niet

Alle primaire componenten zijn vervangen maar hij doet het nog steeds niet.
Aan het einde van de soft-start periode zijn alle spanningen die ik zo snel kan meten te laag (bias spanning < 5V, 5V uitgang is 0,15V en 12V uitgang is 0,8V). Het vreemde is dat er niet echt energie lijkt weg te lekken, nadat de stekker eruit is blijft de voeding nog rustig een seconde of 30 op de primaire elco doorgaan met starten, het lijkt dus niet echt op een sluiting oid; anders is die energie uit die elco niet voldoende om 30s een keer of 20 te soft starten lijkt mij.

Ik zou graag eens willen meten aan de primaire hoogspanningskant van de trafo maar ik weet niet of mijn scope dat aankan. De probes die ik heb kunnen het aan; de scoop weet ik dus niet. Het is een Philips PM3206 scope. De probes kunnen op 1:10 gezet worden.

[base_]

Probleem met scopes en netspanning/hoogspanning is dat je normaliter differentiele probes nodig hebt omdat de aarde van de scope NIET gescheiden is van de massa van de probe/ingang

[LED-Maniak]

bobo1on1 schreef op donderdag 17 februari 2011 @ 20:58:
http://www.hottconsultants.com/techtips/maxemission.html
Altijd handig om te weten

Ik mag hopen dat sarcasme overheerst in dat stuk.

"Clock routing is also important. Make sure that the layout is such that the clock trace is as long as possible. Also route it as far away from any ground planes, power planes, and other ground or return traces as possible. When doing component placement on the PCB orient and locate all ICs to maximize the length of the clock runs. Routing clocks along the edge of the PCB and near or through the I/O area is also very desirable. "

[mux]

Psst, de titel van het stuk was je nog niet opgevallen?

[LED-Maniak]

mux schreef op maandag 21 februari 2011 @ 13:24:
Psst, de titel van het stuk was je nog niet opgevallen?

Ja, sorry, maar het is zo serieus geschreven dat sommige het als waarheid gaan zien dus ik denk, zeg het er maar even bij voordat er gewonden vallen

[DaWaN]

Woei de 2005FPW werkt

Even met mijn scope eraan gekeken en het bleek dus dat het ding tijdens het in- en uitschakelen even de spanningen leverden op de secundaire wikkelingen.
Toen toch maar de hoogspanning bekeken met de scoop en het ding ging alleen PWM'en tijdens het laden en ontladen van de primaire elco; m.a.w. blijkbaar deed de line detectie het niet helemaal goed van het PWM IC.
Dus de line detectie uitgeschakeld en tada, een werkende 2005FPW

[ThinkPad]

[ThinkPad]

Dick Best is weer open

[bobo1on1]

LED-Maniak schreef op maandag 21 februari 2011 @ 13:26:
[...]

Ja, sorry, maar het is zo serieus geschreven dat sommige het als waarheid gaan zien dus ik denk, zeg het er maar even bij voordat er gewonden vallen

Het is toch ook de waarheid?

[LED-Maniak]

bobo1on1 schreef op donderdag 24 februari 2011 @ 23:49:
[...]

Het is toch ook de waarheid?

True. Ik bedoelde meer dat mensen dit niet als tip moeten gaan zien

[Kaj.]

Ik heb een probleempje met een CRT-monitor.
Hier zit ie in:


Het gaat om het 9"-monitortje wat boven de hoofdmonitor zit: de horizontale sync verloopt. Je merkt dat naarmate de elektronica warmer wordt, het verloop ook groter wordt.
Het ding is ruim 20 jaar oud, dus heb heb de print helemaal voorzien van nieuwe elco's en de regelprint voor Vsync, Vphase, Hsync etc heeft nieuwe potmeters.
Op het moment dat je hem stabiel hebt, loopt hij na een minuutje alweer uit de pas.

Nu ben ik niet zo'n held als het om CRT's gaat, maar waar kan ik nog meer naar kijken?
Andere condensatoren (MKT, folie, keramisch) zitten er nog wel origineel in, net als de weerstanden en halfgeleiders.

De soldeerpunten glimmen overigens dat het een lust is; dat verbaasde me wel voor de leeftijd van het bakje. Alles zat stevig, dus ik heb alleen de doffe soldeerpunten even aangestipt met soldeerbout en -tin.
Probleem is nu wel dat er weer lading op de buis staat, dus als ik er weer mee bezig moet, doe ik dat niet zonder reserveringen. Ik heb al eens mogen voelen hoeveel kV een buis krijgt.

Iemand van jullie nog een idee?

[mux]

Dit klinkt als een probleem met ofwel een delay line, of een kristal/oscillator?

[MaNDaRK]

Ik ben opzoek naar de volgende accu's voor mijn eReader.

Op Battery Space heb ik ze gevonden, maar omdat het over Polymer Li-Ion cellen gaat vragen ze daar zo'n $ 75,- om te verzenden, iets wat ik te gortig vind voor twee accu's van $ 13,- per stuk.

Waarom deze accu's? Om het uithoudingsvermogen van mijn eReader te kunnen verleggen, als je iets doet, moet je het wel goed doen, want de huidige accu's zijn helemaal op

Weet iemand een alternatieve accu? Google, Ebay, Conrad, EET Nordic hebben helaas geen uitkomst geboden.

Het gaat trouwens om de: iRex iLiad v2

[ Voor 5% gewijzigd door MaNDaRK op 28-02-2011 16:25 ]

[Kaj.]

Hm, dan zou het dus op het moederbord kunnen zitten...
De hoofdprint is in feite een MegaDrive met wat aanpassingen (helaas geen SegaCD-mogelijkheid en er zitten speciale cartridges op) zodat er tijd ingekocht kan worden en de spellijst op de kleine monitor getoond wordt. Video uit is een RGBVH-signaal, dus er zou ook nog wat op de hoofdprint kunnen verlopen.

Ik heb de sleutels nog niet, dus moet nog even wachten tot ik daarnaar kan kijken.
De spellen spelen overigens goed, dus het gaat specifiek om de output naar de extra monitor.

[mux]

MaNDaRK: je zoekt onbeveiligde LiPo-cellen? Je gaat dat ding dus modden?

[Sprite_tm]

Kaj. kan je niet een scoop op de h/vsync hangen en kijken of dat signaal er een beetje OK uitziet? Zoja kan je er bijna vanuitgaan dat de monitor zelf het probleem is, mss stuk sync-ictje ofzo. 1 van de klassieke truukjes is trouwens om selectief gedeeltes van de print warm of koud te makken en te kijken wanneer, dat zou je ook nog kunnen proberen.

[Kaj.]

Da's ook nog een idee, ja. De service manual (ja, alles zit erbij) heeft keurig de meetpunten van de monitor en zelfs de scoopbeelden erin.
Zal eerst de input loskoppelen en daaraan gaan meten. Hopelijk zitten morgen de sleutels in de post.

[MaNDaRK]

@mux, ik ben niet echt bekend met soorten LiPo cellen.

Ik wil inderdaad de iLead modden, aangezien de accu's stuk zijn, wil ik er eigenlijk meteen betere inzetten.

De binnenkant ziet er igg zo uit:

Sorry voor de slechte kwaliteit, kan morgen wel even met een knappe camera een foto maken.

Text op de cellen is trouwens als volgt; +ATL 3.7V - 623475 931734306350

Waar ik mee zit is een maximale hoogte en breedte van de cellen. Namelijk; 86mm x 50mm x 6mm (l x b x h)

[mux]

Hm, ja, die is flink opgeblazen. Je kunt het beste modelbouwzaken afgaan, die hebben LiPo-cellen liggen van dat soort formaat. Zelf gebruik ik hier en daar Graupner celletjes, maar die zijn een stuk kleiner dan wat jij nodig hebt.

[MaNDaRK]

@mux, bedankt voor je reactie

Modelbouwzaken was inderdaad een goeie suggestie, heb nu wat mailtjes verstuurd en nu maar hopen dat ik reactie krijg.

Ik laat het weten!

[Cornelisjuh]

Even een noob vraagje (ja sorry )
Kan ik iets wat 12V nodig heeft ook met 10V opladen ?
De 12V adapter is kwijt en ik kan alleen iets van 10V vinden.
Is dat veilig om te doen ? (en verantwoord) Heb geen zin weer een stop op te blazen
Even ter duidelijkheid, dit is wat er op de gene staat waar hij mee hoort op te laden :
Input : 100-240 V ~/ac
50-60Hz / 7W
Output : 12V *gelijkspanningsteken /dc
400mA

En deze wil ik gebruiken
PRI (input ?): 230V ~ 50Hz
SEC (output ?) 10V ~ 7VA

Volgens mij is 7VA = 7W (Want VA=U x I en P=U x I )

En ik denk dat de mA ook wel hetzelfde zal zijn (zal niet veel verschillen hoop ik)

[ Voor 50% gewijzigd door Cornelisjuh op 02-03-2011 16:37 ]

[Stoney3K]

Cornelisjuh schreef op woensdag 02 maart 2011 @ 16:26:
Even een noob vraagje (ja sorry )
Kan ik iets wat 12V nodig heeft ook met 10V opladen ?
De 12V adapter is kwijt en ik kan alleen iets van 10V vinden.

...

En deze wil ik gebruiken
PRI (input ?): 230V ~ 50Hz
SEC (output ?) 10V ~ 7VA

Niet doen. Er komt uit je adapter 10V wissel spanning (zie het 'kringeltje') en die zal bijna zeker weten je apparaat wat 12V gelijkspanning wil hebben naar de knoppen helpen.

Als het 10V gelijk zou zijn is er vaak niet veel aan de hand, dan gaat je apparaat hooguit niet aan als er te weinig spanning wordt geleverd. Hier is het 10V wisselspanning en die wordt dus 50 keer per seconde omgepoold. Vinden apparaten op DC vaak niet zo leuk.

[LED-Maniak]

10 volt AC geeft toch 14Volt DC? Even gelijkrichten(-1.25V), een low drop regelaar(<0.75V) er achter en knallen.

[maikel]

Gisteren eindelijk m'n eerste zelf ontworpen printplaatjes ontvangen! En ze kloppen ook, al zijn twee gaatjes een beetje aan de ruimte kant en de via is erg krap. Maar het is allemaal prima te solderen!

En het werkt nog ook, al had ik bij de TC4426 geen rekening gehouden met de inverterende werking, maar dat is gelukkig in de microcontroller zelf nog op te lossen.

[AlexanderB]

leuk he de 1e printjes..
bij mij zijn ze toen 'vergeten' de via's door te metaliseren (bleek achteraf eigen fout tijdens het omzetten van bestandstype geweest) en ik was 1 weerstandje vergeten die ik dr toen op ge"greenwired" heb.. mja heb dr echt veel van geleerd

-check alles voordat je verstuurd, bij mij was het 1 pullup weerstandje, maar ik heb grotere fouten zien langskomen
-check je drillingfile handmatig dat er voor alle via's een andere tool is gebruikt (doormetaliseren)
-gewoon lekker kladden
-autoroute faalt

[mux]

Ugh, ik ben zelf iemand die vreselijk mierenneukt op printdesigns, en zelfs met de print een paar dagen laten liggen, er fris opnieuw naar kijken en flink wat ervaring met brakke fouten zit er regelmatig nog wel een fout of onhandigheid in m'n designs. Je heb in de eerste versie altijd wel problemen. Als het geen drill sizes zijn, zijn het wel silkscreen-fouten. Thermische problemen of hun tegenhanger: te dunne thermal reliefs...

Of natuurlijk dingen waarover je totaal niet hebt nagedacht tijdens het ontwerp. Ergens een potmeter ontwerpen waarbij de uiterste standen potentieel een gevaarlijke situatie kunnen veroorzaken, en dan nietsvermoedend alle componenten erop solderen en even een 'power on test' doen - poef! FFFUUUU

[wesleytjuh]

mux schreef op donderdag 03 maart 2011 @ 17:30:
Ugh, ik ben zelf iemand die vreselijk mierenneukt op printdesigns, en zelfs met de print een paar dagen laten liggen, er fris opnieuw naar kijken en flink wat ervaring met brakke fouten zit er regelmatig nog wel een fout of onhandigheid in m'n designs. Je heb in de eerste versie altijd wel problemen. Als het geen drill sizes zijn, zijn het wel silkscreen-fouten. Thermische problemen of hun tegenhanger: te dunne thermal reliefs...

Of natuurlijk dingen waarover je totaal niet hebt nagedacht tijdens het ontwerp. Ergens een potmeter ontwerpen waarbij de uiterste standen potentieel een gevaarlijke situatie kunnen veroorzaken, en dan nietsvermoedend alle componenten erop solderen en even een 'power on test' doen - poef! FFFUUUU

Hehe, ik snap helemaal wat je bedoelt. Zit nu alweer 3 dagen lang elke avond opnieuw even naar het ontwerp te kijken, of ik niet iets zie wat toch nog net wat netter kan voordat ik ze weg doe. Gaat toch om een flink aantal, en het zou achteraf balen zijn.

[maikel]

Dat met die files checken zal niet meevallen. Ik had nu al geen idee hoe ik vanuit Proteus/Ares m'n file moest omzetten naar 1 Gerber-file. Uiteindelijk waren ze ook blij met losse files voor alle lagen.
En ik kan die files inderdaad openen met Notepad, maar wat daar in staat zegt me weinig. Daar zou ik me eerst in moeten verdiepen dan.

Maar gelukkig is het goed (genoeg) gegaan!

Overigens heb ik wel autoroute gebruikt, maar het was dan ook niet zo'n ingewikkeld ontwerp.

[ Voor 11% gewijzigd door maikel op 04-03-2011 09:17 ]

[mux]

Je kunt niet alle lagen in één gerberfile gooien, dus je hebt het goed gedaan

En autoroute is zeker voor simpelere ontwerpen niet erg leerzaam. Als je van plan bent regelmatig dingen te ontwerpen is het wel nuttig om ervaring op te doen met handmatige routing. Autoroute is eigenlijk alleen maar goed voor grote bundels signalen en 6/8/10-laags PCBs.

[Raven]

Weet iemand heel toevallig een manier om zonder oscilloscoop te achterhalen wat voor signaal er uit een apparaat komt? Kwam namelijk van de week deze blog tegen: Davis Weatherlink Software Not Required!!!!

In het kort: Iemand is erachter gekomen dat je de asociaal dure datalogger (~€150), wat niets meer blijkt dan een kabel met een buffer, niet nodig hebt om de Davis Vantage Pro 2 (weerstation) op een pc aan te sluiten.
Nu heb ik echter een ouder model, Wizard III, maar of het bij die ook zo is weet ik dus niet. De aansluiting waar normaal gesproken die datalogger aan komt te hangen is een RJ-11, maar dat zegt verder niks over het signaal.

Wat voor controller er in zit is helaas niet te achterhalen, staat een nummer/type van Davis op waar Google geen resultaten op geeft. Ik vermoed gerelabled of een custom gevalletje.

Tips anyone?

Voor het geval iemand hier mee komt: Ik heb al een blik geworpen op marktplaats naar een used scope, maar ik heb niet genoeg kennis van zo'n ding om te kijken of ie wel 100% in orde is....

[ Voor 5% gewijzigd door Raven op 06-03-2011 12:11 ]

[LED-Maniak]

Als het signaal niet te snel is, hing ik het vroeger altijd aan de line-in van me PC met een audio scope er achter, kost je 1 euro aan onderdelen

[mux]

Ehm, er is geen bufferchip oid te vinden tussen controller en uitgangspoort?

[Raven]

@hierboven: moment, even 't ding openschroeven.
edit: Dit zie ik aan IC's/chips:
- USA Davis Inst Corp 7372-005C 230, 9813MVA28 (De controller)
- P9748AY CD4051BCN
- 71A7JET TLC27L4CN
- MC14066BCP FMR9646

Moeilijk te zeggen wat er direct achter de RJ-11 zit, er lopen namelijk aardig wat spoortjes onder het display die ik niet kan zien zonder het display eraf te halen.

LED-Maniak schreef op zondag 06 maart 2011 @ 12:13:
Als het signaal niet te snel is, hing ik het vroeger altijd aan de line-in van me PC met een audio scope er achter, kost je 1 euro aan onderdelen

Een korte zoektocht levert max 2400 baud op, maar dit is via een externe modem, of het via de datalogger ook zo is weet ik niet.

[ Voor 114% gewijzigd door Raven op 06-03-2011 12:26 ]

[Verwijderd]

Ik lees 19.2 kbaud?

Maar het enige wat je nodig hebt is iets om je standaard seriele signaal om te zetten naar TTL op 3.3 volt, das op zich niet moeilijk te vinden toch?

Een standaard MAX3232 chipje kan dit al, die kosten maar een paar cent (letterlijk), moet je alleen een bron van 3.3 volt hebben, maar die is vast makkelijk genoeg af te tappen. Dan kun je er gewoon een standaard seriele poort aan hangen.

[ Voor 41% gewijzigd door Verwijderd op 06-03-2011 12:27 ]

[Raven]

Hmm, dan is die 2400 voor via een modem.

Als ik de Vantage Pro 2 had wel ja, zie link in blog: http://www.sparkfun.com/products/9873
Maar ik weet dus niet of de Wizard het zelfde signaal eruit gooit...

[Verwijderd]

Voor die paar cent is het toch de moeite waard om het even te proberen?

[Mr_gadget]

Raven schreef op zondag 06 maart 2011 @ 12:09:
Weet iemand heel toevallig een manier om zonder oscilloscoop te achterhalen wat voor signaal er uit een apparaat komt? Kwam namelijk van de week deze blog tegen: Davis Weatherlink Software Not Required!!!!

In het kort: Iemand is erachter gekomen dat je de asociaal dure datalogger (~€150), wat niets meer blijkt dan een kabel met een buffer, niet nodig hebt om de Davis Vantage Pro 2 (weerstation) op een pc aan te sluiten.
Nu heb ik echter een ouder model, Wizard III, maar of het bij die ook zo is weet ik dus niet. De aansluiting waar normaal gesproken die datalogger aan komt te hangen is een RJ-11, maar dat zegt verder niks over het signaal.

Wat voor controller er in zit is helaas niet te achterhalen, staat een nummer/type van Davis op waar Google geen resultaten op geeft. Ik vermoed gerelabled of een custom gevalletje.

Tips anyone?

Voor het geval iemand hier mee komt: Ik heb al een blik geworpen op marktplaats naar een used scope, maar ik heb niet genoeg kennis van zo'n ding om te kijken of ie wel 100% in orde is....

Een openlogic ding of bus pirate?

[Raven]

Oeh nice
Die eerste ziet er erg interessant uit

Verwijderd schreef op zondag 06 maart 2011 @ 12:30:
Voor die paar cent is het toch de moeite waard om het even te proberen?

Ja, maar wil niet het risico lopen dat ik 't ding sloop, vandaar dat ik eerst wil weten met wat voor signaal (+ pinlayout) dat ding werkt. Moeilijk te zeggen of alle modellen van Davis hetzelfde gebruiken.

[ Voor 3% gewijzigd door Raven op 06-03-2011 12:50 ]

[Verwijderd]

Een MAX(3)232 chip is simpelweg een converter, je kunt deze ook dusdanig aansluiten dat je alleen leest, maar zoals op die website staat zul je ook eerst moeten schrijven naar het ding wil ie antwoord geven. Op 3.3 volt is de kans dat je iets sloopt sowieso heel erg klein zo lang je geen kortsluiting maakt. Of je kortsluiting maakt kun je vooraf goed nameten.

Het risico lijkt mij bijzonder klein, hooguit dat het simpelweg niet werkt.

En als die kabel beschikbaar is voor alle modellen, dan is de werking toch hetzelfde? Of is dat raar gedacht?

[ Voor 11% gewijzigd door Verwijderd op 06-03-2011 12:51 ]

[virus.elektro]

mux schreef op vrijdag 04 maart 2011 @ 09:53:
Je kunt niet alle lagen in één gerberfile gooien, dus je hebt het goed gedaan

En autoroute is zeker voor simpelere ontwerpen niet erg leerzaam. Als je van plan bent regelmatig dingen te ontwerpen is het wel nuttig om ervaring op te doen met handmatige routing. Autoroute is eigenlijk alleen maar goed voor grote bundels signalen en 6/8/10-laags PCBs.

Afgelopen maandag mijn eerste printjes ontvangen. Niks geen bestanden omzetten mocht gewoon de EAGLE .brd file uploaden en ze werden gemaakt. Ontwerp is nog wel een paar keer verandert omdat er 4 losse prints in de file zaten. Nu moet ik ze alleen nog los maken op het werk.

Ik zweer bij handmatig routen, zelf kiezen hoe het signaal loopt is veel leuker. En het dwingt je om een goede indeling te maken.

[Raven]

Verwijderd schreef op zondag 06 maart 2011 @ 12:50:
Een MAX(3)232 chip is simpelweg een converter, je kunt deze ook dusdanig aansluiten dat je alleen leest, maar zoals op die website staat zul je ook eerst moeten schrijven naar het ding wil ie antwoord geven. Op 3.3 volt is de kans dat je iets sloopt sowieso heel erg klein zo lang je geen kortsluiting maakt. Of je kortsluiting maakt kun je vooraf goed nameten.

Het risico lijkt mij bijzonder klein, hooguit dat het simpelweg niet werkt.

En als die kabel beschikbaar is voor alle modellen, dan is de werking toch hetzelfde? Of is dat raar gedacht?

Die 3,3v is van de Vantage he, dat betekend niet dat dit 10(?) jaar oudere model dat ook gebruikt. For all I know gebruikt deze de RS232 standaard, waarmee ik dus (vermoed ik) de FTDI Basic Breakout sloop daar bij RS232 hogere spanningen worden gebruikt bij de signalen.

De Vantage gebruikt een andere datalogger, die heeft een andere aansluiting aan de kant van het weerstation en ook een andere vorm, De weerstations van Davis gebruiken dus niet allemaal dezelfde.

[ Voor 45% gewijzigd door Raven op 06-03-2011 14:46 ]