cleef schreef op woensdag 9 april 2025 @ 21:53:
[...]
Ik kom hier even op terug, ik ben gelovig (christen) dus voel me in die zin "aangesproken". (Dit voel ik overigens niet als negatief, het is soms goed om kritisch te kijken/denken). Heb je uiteenzetting + het artikel van de guardian gelezen.
Ik kan niet overzien hoe het in algemene zin gaat in kerken in NL en wat de algemene tendens is/tendensen zijn.
Maar er zijn twee zaken wat ik zelf zie/denk:
1. In NL kerkelijke gemeenschappen die ik ken is er veel aandacht voor de medemensen en empathie voor iedereen. Er lijkt weinig/geen vijandbeeld gecreerd te worden, niemand is perfect en dat hoeft ook niet. Iedereen mag er zijn zoals je bent.
2. Er is veel scepsis (bij mij tenminste) over alleen macht binnen een kerk. Zie de verschillende misbruik zaken, maar ook zaken als de problemen bij mega-churches (o.a. Hillsong). Hierdoor ben ik juist ook sceptischer op signalen van (autoritaire) macht binnen andere "organisaties". Dit is ook waarom ik herkende dat wat er in de USA aan de gang is, niet klopt.
Mbt het misbruik in mega-churches zie (en zag) ik grootte overeenkomsten met de huidige staat van de US en ik zou dit soort zaken (mega churches) ook als (sociale) proeftuinen kunnen zien. Wat pikken (grote) groepen mensen nog, gegeven dat ze iets gemeenschappelijks delen (Christen zijn).
Dit is overigens niet door mij onderzocht, dus ik kan hier compleet naast zitten, maar ik zie de parallelen.
En als ik het nieuwe Testament erop nasla dan zegt de Bijbel mij veelvuldig dat juist ook de buitenstaanders gezien (moeten) worden/belangrijk zijn. De vergelijking van de goede Samaritaan is een mooie om in die context eens door te (laten) nemen door mede-christenen.
Maar als je ziet hoe fout het kan gaan in geloofsgemeenschappen is het, extra, belangrijk, om scherp te zijn op een "hostile" take-over van narratief.
Maar toch heb ik (misschien valse) hoop dat juist ook als Christen je meer kansen hebt om uit de valstrik te komen, door juist het nieuwe testament.
Of dat ook in de USA nog realistisch is, dat vraag ik me wel af, maar dat heeft ook met de maatschappij en manier van geloof beleven te maken volgens mij.
Ik wilde mijn persoonlijke visi/ervaring/gedachten na je leestip in ieder geval delen @
Virtuozzo. Mogelijk is het irrelevant (en het is sowieso irrelevant in het grote geheel), maar soms kunnen verhalen ook vanuit verschillende perspectieven juist een groter verhaal/geheel vormen.
Dank je voor je reactie, het is iets wat veel meer relevant is dan vaak gedacht wordt, want ook in deze lopen de lijnen op dezelfde curves, laat ik het zo zeggen. De vertraging ten opzichte van dynamica van denominaties in de VS is ongeveer 20 jaar, maar daar hoort een kanttekening bij, er is sprake van indrukwekkende verwevenheid tussen NL en VS in dit soort zaken, en de tijd van experimenteren is voorbij - de draaiboeken zijn geconsolideerd.
Wel is het zo dat het landschap van informatie ecosystemen in het Nederland van geloofsovertuigingen op christelijke basis heel anders in elkaar zit dan in de VS. Het is meer gefragmenteerd, het is ook minder geautomatiseerd, en met name veel minder gecentraliseerd voor infrastructuren daarbij.
Aan de ene kant is er dus reëel potentieel voor hogere snelheid bij toepassingen, aan de andere kant is het speelveld voor toepassingen van subversie minder optimaal.
Je punt van nieuwe testament is hierbij van hoge relevantie. Want hier zit in essentie een geschapen conflict voor oriëntatie op ordening tussen oude en nieuwe testament. Ik denk dat dit moeilijk uit te leggen aan niet-christenen, maar als ik de gesprekken met theologen die dit allemaal bestuderen destilleer dan komt het ietwat simplistisch gesteld neer op het verschil in ordening op basis van narratief en boodschap, top down en persoonlijke invulling (in relatie tot oude / nieuwe testament).
Dit is in de VS heel goed zichtbaar. De stromingen van christendom daar zijn opmerkelijk genoeg juist vanuit die geïdentificeerde voetafdruk en spanningsvelden opmerkelijk kwetsbaar geworden voor juist het activeren van predisposities voor autoritarisme. Van kritiek belang is hierbij op te merken dat dit geen proces is van individu, maar juist van groepsdynamica - gedeelde identiteit vanuit geloofsgedrag is een flinke variabele. En dit is zorgwekkend, want je zou juist zeggen dat het landschap veranderd is ten gunste van oriëntatie op het nieuwe, maar de organisatorische reflex is juist richting het oude.
Dat aspect van wat jij hostile takeover noemt is ook zo'n cruciaal element. Teveel organisaties die in het landschap gezien worden als goed en conform, die in de basis ook dergelijke scope hebben zijn inherent kwetsbaar voor overname en beïnvloeding - veelal juist vanuit focus op gevoelige onderwerpen die zowel reëel zijn maar ook als narratief functioneren. Praktijkvoorbeeld, de besmetting van het onderwerp van christenvervolging, met een zekere Nederlands-Amerikaanse organisatie met enorm bereik, die helaas parallel aan het werk ook functioneert als netwerkmechanisme voor een New Apostolic Reformation.
Hier speelt iets wat in het verleden in de periode van Weimar ook aanwezig was, en wat we tegenwoordig beter in kunnen schatten in termen van netwerk theorie en sociale psychologie. Subversie is inherent parasitair, is in staat om conforme organisatie onherkenbaar functioneel te besmetten. Het functioneren van organisatie wordt niet gecompromitteerd, maar het gebruik van organisatie wel.
Anders gezegd: de besmetting functioneert als een vector van transmissie. Voor het Nederlandse kom je zo bijvoorbeeld uit bij het CDA / SGP drama van blanke boeren vervolging en preselectie politici die daar in mee gingen (daar is inmiddels na signalen weerstand tegen gekomen, zelfs wat schoon schip maken bij een CDA).
Maar in de VS ontbreken die mechanismen van potentiële weerstand omdat het niet langer gaat om deze of gene organisatie, maar een langdurig proces van infrastructureel faciliteren van verscheidenheid aan organisaties. Logistiek, publicatie, financiering, uitwisselingen, zendingen en zo meer. Dit is waar die Fellowship de NAR en Dominionisten op ingezet heeft.
Er ligt ergens wel een argument hier voor kerkgemeenschappen om niet te optimaliseren, laat ik het zo zeggen

Maar gewoon het werk van organisatie zelf in eigen hand te houden, op niveau van de vloer.
Dat gezegd, de trends lopen synchroon in termen van systemische en didactische kwetsbaarheden. Het ontbreekt vooralsnog in het Nederlandse aan interne debatten hierover. Dat is verklaarbaar, want dit wordt regulier als het domein van theologie gezien. Maar het is eigenlijk een domein van politiek. En like it or not, dat is óf top down (het oude als kader), óf een zaak van gemeenschap en participatie.
De VS hebben hun kansen in deze volledig verspild. Men heeft effectief juist vanuit aanwezige stressors het top down model gevolgd. De gevolgen zijn navenant.
Dan iets wat misschien nog wat gevoeliger is, niet bedoeld als affront .. maar studie en debat in deze in termen van geloofsgemeenschappen en geloofsovertuigingen is van hoge interesse. Niet enkel vanwege genoemde risico's, kwetsbaarheden en potentieel aan disfuncties, maar ook omdat geloof en religie niet de enige varianten van dynamica van geloofsgedrag zijn.
Praktisch voorbeeld, ideologie is ook een kerk. Misschien wat scherp gesteld, maar in termen van gedragsdynamica gaat de vergelijking volledig op. Er valt bij het een dus heel veel te leren voor het ander, en dat zal gedaan moeten worden, want potentieel voor post mortem binnen kerken van ideologie is inherent laag.
Vanuit aanwezige systematiek van organisatie. En dat is bij religieuze geloofsgemeenschappen net anders genoeg.
Populisme: de weigering van complexiteit en de poging om simplistische antwoorden te formuleren op ingewikkelde vraagstukken middels gebruik van elke mogelijke prikkel van gedrag - i.p.v. moeite te doen voor gezonde participatie.