Vervolg van deel 1
Panasonic Warmtepomp 101: Installatie en OptimalisatieGeluidseisen en vergunningcheck
Het kan lastig zijn om in een kleine tuin een warmtepomp te plaatsen dit komt door geluidseisen die zijn gesteld door de overheid, gelukkig heeft die zelfde overheid een rekentool ontwikkeld. Ik adviseer altijd om deze voor je eigen situatie te gebruiken en dus niet vlekkeloos andere oplossingen overnemen.https://www.rijksoverheid...warmte--en-koudeopwekking
Veder is het verstandig om bij je gemeente na te gaan waar je warmtepompen mag plaatsen.
Inleiding
Omdat we gebombardeerd werden met PMtjes met vragen van verdwaalde tweakers over de Panasonic warmtepompen en we merkten dat veel informatie te ver verspreid stond en daardoor niet toegankelijk is, hebben we besloten om de vaak gevraagde info te bundelen tot dit beginners topic. Dit topic gaat over de aanschaf, installatie, in gebruik nemen en optimaliseren van lucht/water warmtepompen van Panasonic, maar is ook goed toe te passen op andere monoblock warmtepompen. Uiteraard hoef je niet alles zelf te doen, de installatie bijvoorbeeld kun je prima uitbesteden aan de lokale CV installateur. Monoblock warmtepompen, zeker van Panasonic, zijn goed verkrijgbaar tegen scherpe prijzen en relatief eenvoudig zelf te installeren, wat ze voor de gemiddelde tweaker erg interessant maakt.Deze topicstart is opgedeeld in drie delen:
Een Panasonic kopen
Zelf een warmtepomp installeren
Optimaliseren
Inhoudsopgave:
- Een Panasonic kopen
- Zelf een warmtepomp installeren
- Een warmtepomp in gebruik nemen
- Belangrijke documenten
- Jullie input
- Voorbeelden van instalties door tweakers
Een warmtepomp kopen
Panasonic monoblock’s warmtepompen zijn online te koop bij diverse webshops. Met de ISDE subsidie zijn de prijzen hiervan concurrerend met de prijzen van een CV ketel. Als je afgiftesysteem geschikt is voor het stoken op de temperaturen van een warmtepomp kun je eenvoudig overstappen van een gasgestookte CV ketel naar een warmtepomp.Panasonic heeft een handboek geschreven met verschillende configuraties. https://www.panasonicproc...A2W_2018_DesignManual.pdf
Is mijn woning geschikt?
De vraag of je woning geschikt is, is met name afhankelijk van je afgiftesysteem. Je kan een woning hebben die 2000 m3 gas gebruikt, maar als dit gebeurt met een watertemperatuur van 35 graden is een overstap naar een warmtepomp zeker mogelijk.De vraag is dus niet zozeer is mijn woning geschikt, maar is mijn afgifte geschikt en is er een warmtepomp die past bij mijn wensen.
Welk vermogen warmtepomp heb ik nodig
Er zijn twee methoden om te kijken naar welk vermogen je nodig hebt om je woning warm te houden. Het maken van een warmteverliesberekening, het kijken naar historisch verbruik. Het maken van een warmteverliesberekening is de beste methode omdat daar persoonlijke keuzes (lagere temperatuur op slaapkamer, perioden van afwezigheid in koude periodes, etc) wegvallen. Ook geeft dit ruimte voor veranderingen die mogelijk in de toekomst plaatsvinden, zoals bijvoorbeeld het veranderen van een slaapkamer in een kantoorplek.Methode 1: Warmteverliesberekening
De beste methode om het vermogen voor een warmtepomp te bepalen is door het maken van een warmteverliesberekening. Deze berekening brengt in kaart hoeveel warmte er verloren gaat uit de woning door alle muren, isolatie, etc in kaart te brengen en vervolgens uit te rekenen hoe groot de energietransmissie naar buiten is.
Bij nieuwe woningen zijn deze berekeningen verplicht en onderdeel van de EPC berekening. Voor oudere woningen of woningen die gerenoveerd zijn zonder zo’n berekening is het mogelijk om zelf zo’n berekening te maken.
Ubakus is een zeer uitgebreide rekenmodule
https://www.ubakus.com/nl...ng/waermebedarf/?&lang=nl
Bouw-energie heeft een vereenvoudigde tool online staat waar een goede inschatting mee te maken is en ook de andere rekenmethoden goed te controleren zijn op nauwkeurigheid.
https://bouw-energie.be/n...n/warmteverliesberekening
Een warmteverliesberekening van een nieuwe(re) woning is vaak op te vragen bij de gemeente.
Gebruiksoppervlakte x norm
Is er (nog) geen warmteverliesberekening beschikbaar dan kan deze tabel van warmtepomp-weetjes een indicatie geven.
https://warmtepomp-weetje...ht_warmtepomp_weetjes.png
De tabel van warmtepomp weetjes gaat eigenlijk uit van de gemiddelde warmteverlies op basis van het bouwjaar, in de praktijk is dit voor het overgrote deel van de huizen bruikbaar omdat de meeste huizen zijn gebouwd op basis van de minimale eisen (projectbouw) van het bouwbesluit. De mitsen en maren liggen met name rond de overgangen naar een strenger bouwbesluit. In nederland geldt de vergunningsdatum als toetsdatum en dus niet de bouwdatum, het kan dus dat jouw huis met een ouder bouwbesluit is gebouwd dan het bouwjaar van de woning. Ook maatregelen die nadien zijn toegepast hebben behoorlijke invloed op het warmteverlies. Denk bijvoorbeeld aan het naisoleren van een dak.
Hoe werkt deze methode: je bepaalt het gebruiksoppervlakte en vermenigvuldigd dit met een norm per m2. Deze norm is afhankelijk van de leeftijd van een woning, het type ventilatie, soort bouw (rijtjes, vrijstaand, hoekwoning).
Laten we een woning uit 1981-1989 pakken, met WTW ventilatie. Die heeft een warmteverlies van 70 watt / m2. Als die woning een gebruiksoppervlakte heeft van 138m2 dan heeft die woning een warmtebehoefte van 9.7 kW vollast vermogen bij -10C.
Deze methode is met name geschikt om een indicatie van het verwachte warmteverlies te krijgen en dit te vergelijken met een of meerdere andere methoden.
Methode 2: Historisch gasverbruik
Vollast uren methode
Hiervoor gebruiken we de vollast uren methode, ook wel de @koevlaas2 methode genoemd. Dit houdt in dat je moet kijken naar je gasverbruik van de afgelopen 12 maanden, deze te delen door 1650 (het aantal vollasturen) en dat te vermenigvuldigen met 8kWh. Bij een verbruik van 2000 m3 gas zou dat neerkomen op een warmtepomp van 9.7 kW.
Graaddagen
We gaan met deze methode berekenen hoeveel warmteverlies de woning heeft per graad ten opzichte van 18°C stookgrens, wat globaal de gemiddelde temperatuur van de hele woning is (slaapkamers en zolder zijn doorgaans kouder dan de woonkamer en hal). Dat geeft een goed beeld hoeveel warmte de woning nodig heeft bij een bepaalde buitentemperatuur. Op mindergas.nl kun je opvragen hoeveel graaddagen er in een bepaalde periode bij het weerstation bij jou in de buurt waren. Gebruik hier wel een periode voor waar het goed koud was, zoals de maanden januari, februari, maart of zelfs een periode van een jaar. In de periode 1 december 2019 tot 1 maart 2020 waren er 1556,57 graaddagen in De Bilt (Dat is in dit voorbeeld het dichtstbijzijnde weerstation).
In diezelfde periode is er: 1334m3 gas gebruikt en werd er op een lage temperatuur verwarmd, waardoor er uit een m3 gas ongeveer 9.7 kWh aan warmte kwam. 1334 / 1556.57 = 0.857 m3 per graaddag.
0.857 m3 per graaddag / 24 uur = 0.036 m3 per graad per uur.
0.036 m3 per graad per uur * 9.7 kWh = 0.346 kW warmteverlies per graad.
Als we dan het vermogen willen weten wat de warmtepomp moet leveren bij een gemiddelde buitentemperatuur van -10°C kom je op: 0.346 kW per °C * (18°C stookgrens - -10°C buitentemperatuur) = 9.688 kW.
Deze methode heeft als voordeel dat je met minder gegevens kunt rekenen en dat je een lange periode van afwezigheid kan uitsluiten uit de berekening. Voordeel 2, deze gegevens kun je ook gebruiken om iets te zeggen over de temperatuur waarop de minimale afgifte van de warmtepomp zich voordoet en deze gegevens zijn erg bruikbaar bij het bepalen van een stooklijn voor een weersafhankelijke regeling.
Het minimale vermogen van een warmtepomp
Het lijkt gek om dit mee te nemen in de selectie van de warmtepomp, maar het minimale vermogen waarop een warmtepomp kan draaien kan enorme invloed hebben op de comfort en kan een behoorlijke impact hebben op je energiegebruik van de warmtepomp. Een warmtepomp heeft een beperkte range waarbinnen hij werkt en die range moet in balans zijn met je afgiftesysteem. Hoe beter die aansluiting hoe zuiniger de warmtepomp werkt en hoe meer comfort je hebt van de verwarming, doordat er continue verwarmt kan worden wat comfortabeler aanvoelt dan aan/uit gedrag, zeker bij radiatoren. Dit effect is kleiner bij vloerverwarming.Als je een berekening hebt gemaakt op basis van de graaddag methode, dan weet je wat je warmteverlies is bij de verschillende buitentemperaturen en kun je uitrekenen bij welke buitentemperatuur je op de minimale afgifte zit. Is dat bijvoorbeeld 150 watt en heeft de warmtepomp een minimale afgifte van 2500 Watt, dan zit dat punt op 18C - 16.67C = 1.33C. Daarboven zul je een modulerend gedrag krijgen, wat je bijvoorbeeld met een kamerthermostaat moet opvangen om te voorkomen dat de woning te warm wordt.
Reden twee:
Als je afgifte relatief beperkt is, zoals bijvoorbeeld met radiatoren, dan is een consequentie dat je minimale temperatuur waarop je continu kan verwarmen hoger ligt. Is de minimale afgifte 2500 Watt en heb je 38 graden nodig om dat af te geven met je radiatoren dan zou je als die afgifte minimaal 1500 Watt is je met een watertemperatuur van 32 graden die afgifte realiseren. Voor een H-serie 5 kW monobloc rekenen we bij minimale afgifte met een stijging van 10 Watt per graad watertemperatuur verhoging. Oftewel op minimaal vermogen kost het 60 watt extra om die minimale afgifte te realiseren.
Minimaal vermogen Panasonic’s
Het minimale vermogen hangt van een aantal factoren, waaronder buitentemperatuur, warmtevraag en watertemperatuur af. Omdat de datasheets niet spreken over minimaal vermogen, hier een indicatie van het minimale vermogen. Het minimale vermogen dat gehaald kan worden ligt lager, maar is in de praktijk bij gebruik van een stooklijn niet haalbaar. Dan zijn waarden zoals in onderstaande tabel staan meer realistisch.Indicatie minimaal vermogen.
Model | Minimaal vermogen in de praktijk |
MDC05H3E5 | 1400 Watt |
MDC07H3E5 | 2500 Watt |
MDC05J3E5 | 2500 Watt |
MDC07J3E5 | 2500 Watt |
MDC09J3E5 | 2500 Watt |
Zelf een monoblock installeren
Een monoblock warmtepomp installeren is relatief eenvoudig. Om hem aan te sluiten heb je 2 waterleidingen, stroom en een datakabel nodig voor de thermostaat. Dat maakt dat een monoblock een interessant apparaat is om zelf te installeren als je over wil op een warmtepomp.Benodigdheden
2 rechter handen..Leidingen
We leven inmiddels al even in de 21ste eeuw en de bouwmarkten liggen vol met meerlaagse buis die je voor dit doeleinde kan gebruiken. De bekendste merken zijn Uponor en Henco, maar er bestaan er nog veel meer. De diameters 25/26*3mm en 32*3mm zijn de meeste gebruikte buizen om aan te sluiten.
Welke diameter voor jou het beste is is lastig te bepalen. In het algemeen kun je bijna stellen dat dikker beter is. Echter is dunner weer veel makkelijekr te verwerken en dan is de belans tussen stroomsnelheid, weerstand in de buis etc. altijd een zoektocht. Gelukkig heeft warmtepompweetjes hier mooie tabbelen voor.
https://warmtepomp-weetje...-tips/#leiding%20diameter
De vreemde eend in de bijt bij moderne leidingsystemen is Hep2o dit systeem maakt gebruik van de buitendiameter van stalen buis systemen zoals we die van vroeger kennen 22mm, 28mm etc. Het grote voordeel van Hep2o is dat met gebruik van een steunhuls en een ouderwetse knelkoppeling je het nieuwe meerlaagse systeem erg makkelijk kan aansluiten op het oude stalen deel van de bestaande installatie. Dit kan een optie zijn voor mensen zonder perstang en maar weinig koppelingen hoeven te maken. Ook zijn deze koppelingen weer los te maken, wat een voordeel kan zijn voor bepaalde situaties.
Tip: Let wel op dat je passende koppelingen neemt voor de buis die je hebt of gaat kopen, sommige merken hebben een diameter van 26mm en bv Uponor gebruikt 25mm en formeel passen de koppelingen en buis niet op elkaar. In de praktijk valt dit allemaal wel mee. Maar ook buigveren en kalibratie gereedschap kunnen slecht of niet passen.
Koppelingen
Uponor RTM, Henco vision en Hep2o zijn voorbeelden van klemkoppelingen die je zonder persgereedschap kan plaatsen. Voor de goedkopere (duitse webshops) 32mm perskoppelingen van bijvoorbeeld Sanha, Heima Press, Bonfix, Kirchhoff zal je een perstang moeten regelen. Een andere optie zijn koppelingen met euroconus, helaas gaan deze net als de meeste klemkoppelingen “slechts” tot 26*3mm
https://www.heima24.de/ro...aubfitting-system-1-zoll/
Tip: Denk met name bij perskoppelingen bij de wp, een pomp een boilervat etc “Hoe krijg ik dit ooit nog los zonder teveel moeite, hoewel je een perskoppeling doorgaans gewoon rond kan draaien, is dit niet niet perse de beste manier. Dit kan je oplossen door op tactische plaatsen flenskoppelingen of wartels te gebruiken, deze koppelingen zijn er voor gemaakt om makkelijk los gedraaid te kunnen worden.
/f/image/z0gNmgNiyqIgTjwRAjCKWd7e.png?f=fotoalbum_large)
RVS flex voor buiten kan je gebruiken om de warmtepomp minder star aan te sluiten. Hierdoor heb je minder kans op trillingen via de leidingen. De aansluiting op een Panasonic monoblock is een 1,1/4 “ (5/4” ) buitendraad hierop wil je je leidingen aansluiten.
Lek dichting
Vroeger gebruikte men veel hennep en teflontape voor de draad verbindingen Loctite 55 is de meer moderne en meer simpele oplossing. Het is iets duurder, maar werkt vooral voor mensen die niet dagelijks met teflon of hennep werken heel erg makkelijk. Daarnaast heb je erg weinig nodig voor een goede lekdichting waardoor het prijsverschil met teflontape verwaarloosbaar klein is. Weinig tot geen lekkers ook met 2 linker handen!
Denk vooruit!
Zorg dat je voldoende flexibel bent om in de toekomst aanpassingen te kunnen doen aan je systeem, zonder dat je ingrijpende aanpassingen moet doen. Denk bijvoorbeeld aan extra mantelbuis/flexibele buis voor extra bekabeling. Denk aan extra aansturing van sensoren, driewegklep voor warm water etc.
Nuttige shops
Warmteservice is wat duurder dan de buitenlandse webshops maar heeft het voordeel dat er veel goed advies kan worden gekregen voor dat ene probleem waar je niet zomaar uitkomt. Nadeel icm de warmtepomp is dat ze de grotere formaten van bv draadfittingen niet per definitie op voorraad is. Toolstation is een alternatief dat veel producten als persfittingen op voorraad heeft tegen scherpere prijzen.Let op: Bij het gebruik maken van je rechten rond koop op afstand (14 dagen bedenktijd) is een verkoper niet verplicht om de transport kosten te betalen. Ook bij garantieclaims kan er spraken zijn van carry-in garantie wat zoveel wil zeggen dat jij het transport moet betalen danwel regelen. Dit is het nadeel van een groot product van ver halen. Bij groot transport teken je voor goede ontvangst, doe dit niet zomaar, controleer alles goed laat beschadigingen op de bon aangeven of weiger geheel te tekenen en neem als dat lukt direct contact op met de verkoper en maak foto's, dat kan het je helpen bij een geschil.
Shop in Duitsland:
https://www.heima24.de/
https://www.selfio.de/
https://zaehleronlineshop...ll-Waermezaehler-Kamstrup
We hebben geen shops meer in de TS staan voor de aankoop van WP's er kunnen hiervoor, binnen de regels van tweakers, in het topic ervaringen worden uitgewisseld. (update twain4me 7-6-2022)
Extra's
Naast het installeren van een warmtepomp is het ook erg handig om een aantal extra dingen te installeren / gebruiken.Meten is weten! Om goed inzicht te krijgen in het verbruik van de warmtepomp en hoeveel warmte de woning in is gegaan (een goede vergelijking met historisch gasverbruik) is het aan te raden om meters te installeren. Voor het elektraverbruik zijn dat kWh meters. Zoals:
https://www.elektroshop.nl/kwh-meter-digitaal-1-fase.html
https://www.elektramat.nl...-45a-1-fase-digitaal-mid/
https://www.youless.nl/winkel/product/kwh-meter.html
Bovenstaande meters hebben een S0-uitgang, welke een puls geeft als er 0.5 of 1 Wh verbruikt is.
Wil je een meer gedetailleerde meting of wil je meer meters plaatsen, dan kun je een meter met RS485 gebruiken. Deze meters meten ook het actueel verbruik, totaal verbruik, voltage en dergelijke. Met een simpele USB naar RS485 converter zijn deze uit te lezen.
https://www.kwhmeter.nl/W...ie-meter-45A-LCD-MID.html
Warmtemeter Kamstrup
Te denken valt aan een warmtemeter die je installeert na de warmtepomp om zo te zien wat de warmtepomp aan warmte produceert en of deze goed draait. Dit doen veel gebruikers met een Kamstrup die uitgelezen kan worden met een USB adapter. Zie hiervoor: Kamstrup Multical 302 met Pi uitlezen en domoticz
CZ-TAW1
Bedienen en uitlezen van de instellingen van de warmtepomp gaat het makkelijkst via de computer. Dit kan via 2 routes. De CZ-TAW1 van Panasonic die verbinding maakt met de service cloud van Panasonic. Hiervoor moet je 2 accounts aanmaken een installateursaccount en een gebruikersaccount. Met het installateursaccount kun je alle informatie zien en aanpassen van je warmtepomp, met het gebruikersaccount kun je alleen de basis instellingen aanpassen, zoals aan/uit, koelen/verwarmen en stooklijnaanpassingen.
De informatie kan ook gebruikt in je smarthome.
Zie: https://github.com/zwartevogel/Panasonic-Aquarea-NodeRed/
CZ-NS4P
Met deze module kunt u één of meerdere van de volgende functies beheren: SG Ready, 0 — 10 V vraaggestuurd signaal, beheerfunctie voor twee zones (pomp + mengklep), zonneschakelaar en externe schakelaar (verwarming / koeling).
https://www.climadirect.c...tion-instructions-167.pdf
Driewegklep
:strip_exif()/f/image/MbIQmi9sAmyaQq3SrMv8BBh9.jpg?f=fotoalbum_large)
Wil je twee verschillende zones of een SWW boiler aansturen, dan heb je een driewegklep nodig. Verschillende mensen verschillende meningen, maar zelfs de kleppen uit China schijnen erg goed te zijn. @koevlaas2 geeft aan deze kleppen te gebruiken: https://www.ebay.com/itm/...ewItem=&item=232493767037
Met deze klep: https://tameson.nl/kleppe...-3-weg-230vac-relais.html of https://tameson.nl/kleppe...-3-weg-230vac-3-punt.html zijn ook goede ervaringen.
Verschillen in driewegkleppen zijn de methode van afsluiten. Er zijn twee verschillende soorten driewegkleppen:
:no_upscale():strip_icc():fill(white):strip_exif()/f/image/09ShVYYizgOqYqOrZje2dCnk.jpg?f=user_large)
Dit is een veel gebruikte driewegklep met een relatief ingewikkelde kamer. Deze klep heeft de naam dat deze vaak niet volledig afsluit. Dit kan problemen geven met vloerverwarming/koeling.
:fill(white):strip_exif()/f/image/ja5KCFZ6JiVhRe6N8EmtoxA5.png?f=user_large)
Het alternatief is een kogelkraan met een T-boring. Deze draaien zwaarder, maar de kans op lekken van water tussen beide circuits is klein.
Voor een SWW Boiler heb je ook een NTC weerstand nodig om de watertemperatuur van het vat te meten.
Panasonic lijkt in hun CZ-TK1 den NTC met een R(25) waarde van 2 kOhm en een B waarde van 3420 tot 3450 te gebruiken.
Het gebruik van een NTC met een andere B waarde. De Panasonic geeft een lagere waarde aan van:
B 3560 heeft een afwijking van 1.5 graad bij 60 graden.
B 4000 heeft een afwijking van 5.5 graad bij 60 graden.
Een bruikbare NTC is:
http://en.tdk.eu/inf/50/db/ntc/NTC_Mini_sensors_S861.pdf te bestellen via: https://sinuss.nl/compone...-ntc-2k-wire-leaded-epcos
Bij Ali koop je een rvs sensor huls. http://s.aliexpress.com/6nqmyiUz
Bron: pleio65 in "Panasonic monoblock warmtepompen topic deel 1"
Boilervat
Warm water maken met de warmtepomp is goed mogelijk. Hiervoor heb je weinig nodig. Enkel een driewegklep, boilervat, een sensor en wat leidingwerk.

Bij het gebruik van een boilervat is legionella een risico om rekening mee te houden. De meningen over het wel of niet op hogere temperatuur brengen van het water lopen uiteen. De kosten voor het doen van een wekelijkse legionella run zijn beperkt, de besparing weegt daarom eigenlijk niet op tegen het eventuele risico op lange termijn. Lees meer over de risico's hier: Voorkomen legionella in boilers .
Heishamon
Enthousiaste gebruikers van de Panasonic warmtepompen hebben een opensource alternatief gemaakt, genaamd de Heishamon.
https://github.com/Egyras/HeishaMon
Hiermee zijn de belangrijkste instellingen die de panasonic gebruikt uit te lezen en aan te passen. Het printje wat nodig is voor het uitlezen is te bestellen bij:
https://www.tindie.com/stores/thehognl/
@thehog is betrokken bij het HeishaMon project en actief op dit forum
Instructies voor het aansluiten van de HeishaMon:
De HeishaMon wordt aangesloten op de CN-CNT. Dit is ook de plek waar de CZ-TAW1 anders aangesloten zou worden.
Met de HeishaMon kun je kWh meters met een S0 puls uitlezen. De eerste meter sluit je aan op de S0_0 aansluiten en GND, en heb je een tweede meter, dan sluit je deze aan op S0_1 en GND.
Dallas sensoren kunnen aangesloten worden via schroefconnector.
/f/image/YJJu7YgAlofB6TyxJNbuhoBK.png?f=fotoalbum_large)
thehog in "Panasonic monoblock warmtepompen topic deel 1"
Warmtepomp beschermen tegen invloeden van buitenaf
Er zijn een aantal mensen die hun warmtepomp hebben voorzien van een ombouw om deze te beschermen tegen weersinvloeden, voetballende kinderen, etc. Enkele voorbeelden zijn:JoKo in "Panasonic monoblock warmtepompen topic deel 1"
Valkuilen
Een warmtepomp kan samen met een CV ketel aangesloten blijven. Zeker als deze nog gebruikt wordt voor sanitair warm water (SWW). Het risico bestaat dat de CV ketel als bypass gaat functioneren, waardoor het warme water van de warmtepomp terugstroomt van de aanvoerleiding naar de retourleiding. Hierdoor kan de warmtepomp zijn warmte niet kwijt en gaat deze pendelen. Dit is op te lossen met een keerklep of een terugslagklep.Een warmtepomp in gebruik nemen
Als je een warmtepomp in gebruik gaat nemen zul je merken dat je op zoek moet naar een goede instelling om te verwarmen. Een warmtepomp is langzamer in het verwarmen van water doordat hij minder vermogen heeft. Omdat hij langzamer is, wil je graag dat je de warmtepomp zo lang mogelijk de woning verwarmt. Om dat te bereiken wil je de warmtepomp zo instellen dat hij zo goed mogelijk aansluit bij de warmtevraag van de woning. Dit doe je door middel van een stooklijn. Een warmtepomp kan veel verder terugschalen dan een CV ketel en daardoor heel weinig warmte geven als er weinig warmtevraag is, maar er komt een moment dat het minimale vermogen van de warmtepomp meer warmte in de woning brengt dan de woning verliest aan de buitenlucht. Om te voorkomen dat de woning te warm wordt, kun je een kamerthermostaat gebruiken die ervoor zorgt dat als de woning te warm wordt, de warmtepomp tijdelijk uit gaat.Warmteafgifte in balans brengen
Omdat je met een warmtepomp het liefst 24/7 wil verwarmen is het van belang dat alle radiatoren goed in balans zijn. Hierdoor maak je optimaal gebruik van je afgifte systeem en krijg je een gelijkmatige warmte in de kamers. De eerste controle om dit te controleren is door te kijken of alle radiatoren die warm moeten worden ook vlot warm worden en allemaal ongeveer even warm worden.
Als alle radiatoren goed warm worden, kun je daarna het systeem waterzijdig inregelen. Dat zorgt ervoor dat alle radiatoren ingeregeld worden op de afgifte waarop ze berekend, oftewel op de afgifte die in jouw woning voor een goede balans zorgt. Zie Gas besparen door middel van CV tuning deel III voor meer informatie over deze techniek.
Stoken met een stooklijn
Wat is een stooklijn en hoe werkt dat:
Een stooklijn bepaalt op basis van de buitentemperatuur hoeveel warmte geproduceerd moet worden om de woning op temperatuur te houden. Dit gebeurt door gebruik te maken van de wetenschap dat een afgiftesysteem meer warmte afgeeft bij een hogere watertemperatuur dan bij een lagere watertemperatuur.
Een voorbeeld:
Voor een bepaald afgiftesysteem (vloerverwarming of radiatoren) zou het zo kunnen zijn dat een watertemperatuur van 25 graden er 1.5 kW aan warmte wordt afgegeven aan de kamers die verwarmd worden en met een watertemperatuur van 35 graden er 4.5 kW aan warmte wordt afgegeven. Als er bij 8 graden buitentemperatuur een warmteverlies is van 1.5 kW, dan zou de stooklijn bij 8 graden buitentemperatuur een watertemperatuur van 25 graden moeten hebben. Is het warmteverlies bij -10 graden buitentemperatuur 4.5 kW dan wordt het tweede deel van de stooklijn 35 graden bij -10 graden buitentemperatuur. Is het dan buiten 0 graden, dan maakt de warmtepomp water met een temperatuur van 29 graden en produceert daarmee 2.8 kW aan warmte.
De stooklijn ziet er dan als volgt uit:
https://vscope.at/heizkur...sollWert_2=-3&atCheck_2=0
Daar vul je het volgende in:
AT Low = Buitentemperatuur op het koudste punt.
VLT Low = Watertemperatuur bij het koudste punt.
AT High = Buitentemperatuur op het hoogste punt van de stooklijn.
VLT High = Watertemperatuur op het hoogste punt van de stooklijn.
SWVerschiebung = Stooklijn correctie, blijft op 0 graden staan.
Bei Aussentemp = Het opvragen van de watertemperatuur bij een bepaalde buitentemperatuur.
Een basis stooklijn bepalen:
- Bepaal bij welke temperatuur je minimale afgifte is bij een warm huis. (In mijn geval 26 graden)
- Bepaal bij welke temperatuur je maximale afgifte is in een warm huis. (In mijn geval 42 graden)
Deze twee waarden zijn redelijk vast. Zodra deze bekend zijn kun je zoeken naar de buitentemperaturen waarop je woning minder warmte nodig heeft dan de minimale hoeveelheid warmte die de warmtepomp kan leveren.
Bij een H-serie 5kW Monoblock is dat ongeveer 1.4 kW warmte.
Dit zou je kunnen doen op basis van gewogen graaddagen. Hoeveel m3 gas heb je per graaddag gebruikt (zie mindergas.nl)
In mijn voorbeeld heb ik voor een stookdag zonder houtkachel ongeveer 0.5m3 per graaddag nodig. Als ik dat * 8 kWh doe (hoge stooktemperatuur van de ketel, slecht rendement) en dat deel door 24 uur kom ik uit op een verbruik per graaddag van 155W/graaddag.
We gaan uit van een stookgrens van 18 graden stookgrens, in overeenkomst met mindergas.
We delen het minimale vermogen van de 5kW monoblock van 1400 Watt door 155W/graaddag = 9 graden. Dat betekend dat mijn bovengrens voor de stooklijn 18-9=9 graden wordt.
Voor de ondergrens doen we hetzelfde maar dan met het maximale vermogen. Ik hou een beetje marge in de afgifte dus ik reken met 4500 Watt maximale afgifte. 4500W / 155W/graaddag = 29 graden onder de stookgrens. 18 graden stookgrens - 29 graden = -11 graden ondergrens.
Een uitgangspunt voor de stooklijn zou dan zijn: Watertemperatuur 26 graden @ 9 graden buitentemperatuur / 42 graden @ -11 graden buitentemperatuur.
Minimale en maximale afgifte bepalen
Om te bepalen wat de laagste en hoogste temperatuur is waarop je warmtepomp zijn warmte nog kwijt kan is het belangrijk om te bepalen wat de afgifte van je verwarmingssysteem is bij verschillende temperaturen.
Een warmtepomp heeft een bereik waarin hij kan werken. Dit heeft een ondergrens, het minimale vermogen, en een bovengrens, het maximale vermogen. Dit vermogen varieert een beetje afhankelijk van de watertemperatuur, hoe lager de watertemperatuur hoe meer vermogen hij kan opwekken. Bij een watertemperatuur van 25 graden kan een 5 kW H-serie ongeveer 1350 Watt opwekken, bij 40 graden is dat 1250 Watt.
Vloerverwarming
Als je bijvoorbeeld vloerverwarming hebt, is dat relatief eenvoudig.
Je bepaalt hoeveel oppervlakte vloerverwarming je hebt en aan wil hebben staan. Als er op slaapkamers niet gestookt hoeft te worden kun je deze uit laten, maar neem je ze ook niet mee in de berekening. Laten we zeggen dat het 50 m2 oppervlakte is die verwarmd wordt.
Daarnaast moet je weten welke maat buizen er in de vloer gelegd zijn. Dit kun je opmeten met een centimeter/schuifmaat bij de vloerverwarming verdeler en als het bekend is ook de afstand tussen de buizen in de vloer. Dit is lastiger te bepalen, als de vloer warm is kun je dit met een (infrarood) thermometer meten of met een warmtebeeldcamera zien. Er ligt 16x2 buis in met een Hart-op-Hart afstand van 150 mm.
Zodra je deze informatie hebt kun je gaan rekenen.
We delen het minimale vermogen van de warmtepomp, 1350 watt in ons geval, door het oppervlakte. Dan krijgen we een vermogen per vierkante meter van 1350 watt / 50 m2 = 27 Watt/m2.
Nu kunnen we naar de volgende site gaan: https://www.wth.nl/support-en-service/afgifte-berekening
Hier vullen we in wat de Hart op hart afstand is (150 mm), het type buis (16x2) en de gewenste kamertemperatuur in. We vullen de vloeropbouw goed in. De vloerafwerking/afwerkvloer/dikte van de vloer en isolatie heeft behoorlijk effect op de afgifte.
Met een kamertemperatuur van 21 graden, een Aanvoertemperatuur van 50 en een Retourtemperatuur van 40 graden, een verschil van 10 graden hebben we een afgifte van 124 W/m2. Dat is veel meer dan we minimaal nodig hebben.
We gaan nu de aanvoertemperatuur en retourtemperatuur naar beneden brengen en gaan voor een verschil in aanvoer en retourtemperatuur van 2 graden. Dat zorgt voor een hogere watersnelheid, maar ook voor een gelijker verwarmde vloer.
Bij een Aanvoer van 27 graden Celcius en een retour van 26 graden Celcius zitten we precies qua afgifte precies op het minimale vermogen van een Panasonic H-serie 5kW.
Ook kunnen we op deze manier de maximale afgifte berekenen. De maximale afgifte van deze warmtepomp ligt bij een graad of -10 buiten rond de 4500 watt.
4500 Watt / 50 m2 = 90 W/m2.
90 W/m2 haal je door de aanvoertemperatuur op 40 graden te zetten met een retourtemperatuur van 37 graden.
Door deze berekening te maken heb je een goed uitgangspunt wat jouw vloerverwarming doet en wat een goede uitgangspunt is voor de stooklijn.
Radiatoren
De berekening van radiatoren werkt ongeveer op dezelfde manier, maar dan moeten we iets meer radiatoren berekenen.
Het begint met het opmeten van de radiatoren die de verwarming voor de rekening moeten nemen. Vaak zijn dat alleen de radiatoren in de woonkamer, gang en badkamer.
Climatebooster heeft een tool online staan waarmee voor de meeste radiatoren een berekening gemaakt kan worden hoeveel warmte ze afgeven bij verschillende temperaturen. https://www.climatebooste...or-radiatorpro-verwarming
Bereken voor alle radiatoren hoeveel warmte ze afgeven bij een bepaalde temperatuur. Vervolgens kun je een radiator "verzinnen" die qua totale afgifte overeen komt bij diezelfde temperatuur.
Bijvoorbeeld:
In een woning zijn 4 radiatoren van 300x1000mm. Deze geven bij een aanvoertemperatuur van 75 graden, retourtemperatuur van 65 graden en een kamertemperatuur van 20 graden 976 Watt af. Door nu 4x976 te doen kom je op een totaal vermogen aan radiatoren van: 3904 Watt.
Als we nu in de berekentool een radiator maken van 600 mm hoog en 2250 breed, geeft die bij 75/65/20 evenveel warmte af. Als we nu de watertemperatuur verlagen van 75/65 naar 43/41 geven deze radiatoren 1307 Watt af. Wat het minimale is wat de warmtepomp kan afgeven. Verhogen we de watertemperatuur naar 55/53 zien we dat we niet meer warmte de af kunnen geven dan 2332 watt. Als het kouder wordt, en de woning heeft een grotere warmtevraag dan 2332 Watt, zal het dus afkoelen in huis of er zullen meer radiatoren geplaatst moeten worden.
Extra vermogen
Mocht blijken dat je met een behoorlijk hoge watertemperatuur moet verwarmen om voldoende vermogen te krijgen, dan is het vervangen van de radiatoren een goede optie of het plaatsen van boosters (ventilatoren) op de verwarming. Zie revolution-nl in "LTV: Deel hier je Jaga DBE zelfbouw ervaringen" voor meer informatie over het boosten van radiatoren.
Controleren theorie met de praktijk
Als je op basis van tabellen bepaald hebt wat de afgifte is bij verschillende watertemperaturen wil je ook controleren of dat overeenkomt met wat er in de praktijk gebeurt. Nu kan je dat doen door een warmtemeter te (laten) installeren. Dat is een eenvoudige en betrouwbare manier, maar is relatief duur. Het kan ook een stuk eenvoudiger, zeker als je een CZ-TAW1 of Heishamon hebt, maar het kan ook zonder.
Door de watersnelheid met het temperatuurverschil van water (aanvoer - retour) en de hoeveelheid energie per kg water (4.18) te vermenigvuldigen kun je zien hoeveel warmte er wordt afgegeven aan de woning. Bij een watersnelheid van 15 liter / min, een temperatuurverschil (deltaT of dT) van 2 krijg je dan: (15 / 60) * 2 * 4,187 kJ = 2.09 kW.
Het nadeel bij deze methode is dat de sensoren van de Panasonic op 1 graad nauwkeurig werken, waardoor ze een behoorlijke afwijking hebben in de berekening. Bij 15 liter per minuut is 1 dT 1045 Watt, maar het geeft wel een redelijk beeld. Als je betere thermometers kunt plaatsen, kun je beter meten wat de afgifte is. Hoe goed ze geijkt zijn is niet belangrijk, als ze maar beide even hetzelfde zijn.
Nu je een redelijk beeld hebt van het afgegeven vermogen kun je dat vergelijken met wat je berekend hebt. Als het goed is is de afgifte die je meet hetzelfde als de afgifte die je berekend. Is dat niet het geval, moet je de stooklijn corrigeren op basis van de uitkomsten die je hier ziet.
Bij 10 liter per minuut is het vermogen per graad verschil tussen aanvoer en retour 698 Watt.
Kamerthermostaat
Om te voorkomen dat de woning verder opwarmt dan de gewenste temperatuur kun je gebruik maken van een ruimtethermostaat. Dit kan de ruimtethermostaat zijn van de panasonic zelf, deze heeft echter een beperkte schakel nauwkeurigheid waardoor de kamer opwarmt tot 1 graad boven de gewenste temperatuur en dan uitgaat, en pas weer aangaat als deze 1 graad onder de gewenste temperatuur is. Dit geeft een lange periode waarop niet verwarmd wordt. Beter is het om een andere thermostaat aan te sluiten met een kleinere (instelbare) schakeldrempel.Doordat de Panasonic intern alle temperaturen afrond is de schakelbreedte ook echt 1 graad. Als de gewenste kamer temperatuur 20 graden is, gaat hij uit op 21 graden en weer aan als de controller 19 graden aangeeft. Die 19 graden kan dan alles zijn tussen 19.0C en 19.99C.
Een aantal opties voor de thermostaat:
W1209
https://www.amazon.nl/EMO...uurregelaar/dp/B08FTF6CY5
Panasonic PAW-A2W
Deze thermostaat sluit je aan op CN4, naast de aansluiting voor de controller. De instelling External control moet aan staan, zodat de verwarming onderbroken wordt als het woonkamer te warm is.
CN2 zou ook gebruikt kunnen worden, ware het niet dat daar 230V mee geschakeld wordt. Daar moet dikkere kabel voor getrokken worden en de thermostaat moet geschikt zijn om 230V mee te schakelen.
Verschillen CN2 en CN4:
De kamerthermostaat is via 2 verschillende methoden aan te sluiten.
CN4: externe bediening, daarmee wordt de warmtepomp uitgeschakeld, zoals deze met de aan/uitknop op de afstandsbediening wordt uitgezet. De waterpomp gaat uit, maar er wordt ook geen warm water meer gemaakt. Deze functie houdt wel de mogelijkheid voor het doen van een tijdelijke shift in de stooklijn beschikbaar.
Schakelen gebeurt met zwakstroom en kan over een UTP kabel.
CN2: Externe thermostaat. Met deze aansluiting kun je de warmte/koude vraag in/uit schakelen. Warm water productie blijft beschikbaar als deze is ingeschakeld, maar de tijdelijke shift in de stooklijn is niet aanwezig.
Koelen met de warmtepomp
Koelmodus inschakelen.Voordat de koelmode ingeschakeld kan worden moet deze eerst worden vrijgegeven in het installatie menu.
Condensatie.
Het nadeel van koelen met je gewone verwarmingssysteem is dat er vrij eenvoudig condensatie kan plaatsvinden als het warm wordt. Je komt dan met de verwarming onder het dauwpunt waardoor het water wat in de lucht zit condenseert op de verwarming. Dit is de reden waarom er normaal niet onder de 18 graden gekoeld wordt en je als het erg warm en vochtig wordt zelfs moet oppassen met die temperaturen.
Hoe je de koelmodus moet inschakelen is uitgelegd in hoofdstuk 15.6 van de servicemanual voor de H-serie warmtepomp (blz 134) en hoofdstuk 17.6 voor de J-serie warmtepomp (blz 156). Zoek op Custom Menu.
Druk de menuknop (hamburger), pijl naar links en pijl naar beneden voor 5 seconden in. Selecteer Koel modus, druk op Enter. Selecteer Inschakelen en druk weer op Enter. Koel modus is nu vrijgegeven.
Geavanceerd: Het regelbereik van de koelmodus is beperkt tot 20 graden. Je kunt de Panasonic voor de gek houden door de sensoren aan te passen met -2 waardoor de Panasonic denkt dat het water 18 graden is, terwijl het in werkelijkheid 20 graden is. Hiermee kun je, als het erg warm is, wat langer blijven koelen zonder condensvorming.
Sensoren calibreren
De sensoren van de Panasonic staan niet bekend om hun hoge accuratie. Dat betekent dat er soms verschillen kunnen zitten tussen de werkelijke temperatuur en de gemeten temperatuur. Dit is bij de Ruimtethermostaat ongemakkelijk omdat de temperatuur die je het op scherm ziet kan afwijken van de wekelijk temperatuur of, en dat is vervelender, dat de aanvoertemperatuur of de retourtemperatuur van het water niet gelijk is waardoor het verbruik afwijkt of het regelgedrag van de warmtepomp ongunstig wordt beinvloed. Gelukkig is het corrigeren van deze sensoren vrij eenvoudig.Druk, als de warmtepomp uit staat, 5 seconden op ↵ + Terugtoets + Pijltje naar rechts. Je komt nu in het Maintenance menu.
Hier kies je voor sensor setup.
Hier kun je de sensoren bijstellen.
Een eenvoudige manier om te controleren of de sensoren voor de watertemperatuur correct zijn is door de warmtepomp water te laten pompen. Bijvoorbeeld door de warmtepomp aan te zetten en een watertemperatuur te vragen van 20 graden. Nadat het water enige tijd (paar minuten heeft gedraaid) kun je de watertemperaturen bekijken. Dit doe je door in het hoofdmenu naar Systeem check te gaan en te kiezen voor watertemperaturen. Dan zie je actuele watertemperaturen. Als het goed is zijn deze gelijk. Zo niet, dan kun je deze aanpassen.
Stilte modus
De stille modus zorgt ervoor dat de warmtepomp minder ver kan optoeren qua compressor en laat de ventilator minder hard draaien. Samen zorgt dit voor een lagere geluidsbelasting, maar ook een lager vermogen wat opgewekt kan worden. Gebruik maken van deze modus zorgt voor een lager rendement op de warmtepomp. In sommige situaties, zoals een heel klein watercircuit (30 liter) kan deze modus helpen om de warmtepomp voldoende tijd te geven om te kunnen moduleren op de aanvoertemperatuur in plaats van dat deze direct overschreden wordt.Legionella run met interne heater
De panasonic heeft een interne heater die gebruikt kan worden om een legionella run te doen in het boilervat. Hiervoor zijn een aantal instellingen van belang:De backup heater moet ingeschakeld zijn (ook van belang om een goede defrost te kunnen doen).
De tank verwarming moet ingesteld staan op het juiste element. Bij gebruik van de backupheater moet dat het interne element zijn.
De juiste interval moet gekozen worden, iedere week moet een anti legionella run gedaan worden. Bij de panasonic wordt die een sterilisatie genoemd.
Onder het met Functie instellen, moet de Tank verwarming op Aan staan.
Onder het installatie menu moet de Tank verwarming op Internal staan. (tenzij er een element in de tank zit, dan staat die op External.)
In het custom menu moet de Back-up Heater op aan staan.
Optimale pompsnelheid
Een van de onderdelen die te optimaliseren is voor de beste prestaties van je warmtepomp is de pompsnelheid. Standaard staat deze op een hoge maximale snelheid ingesteld waardoor deze een hoop extra verbruik kan veroorzaken. De warmtepomp draait normaal niet op maximale pompsnelheid, maar heeft wel de ruimte om dit wel te doen.
Wat de Panasonic normaal doet is een vaste pompsnelheid kiezen afhankelijk van de gewenste DeltaT. Hoe lager je de DeltaT instelt hoe sneller de pomp gaat lopen.Hoe bepaal je de optimale pompsnelheid:
De pompsnelheid aanpassen heeft op een aantal factoren invloed:
- Het opgenomen vermogen van de pomp
- De waterstroming, flow, in liters per minuut
- Het verschil in watertemperatuur om een bepaalde hoeveelheid warmte af te kunnen geven
Het opgenomen vermogen van de pomp meet je met een goede vermogensmeter zoals een DIN kWh meter of eventueel een kWh meter op een stekker.
De waterstroming / flow geeft de Panasonic weer als je de maximale pomp snelheid aanpast.
Het verschil in watertemperatuur, DeltaT, bereken je door het af te geven vermogen (4500 Watt bij een Panasonic op maximaal vermogen) te delen de Flow in liters per seconden, gedeeld door 4200kJ. Bij 10 liter per minuut is dat: 4500 / (10 / 60) / 4200 = 6.42 dT.
Afhankelijk van het vermogen waarop de warmtepomp draait kost het meer of minder energie om een graad extra watertemperatuur te maken. Bij een lage belasting, weinig vermogen, kost dat ongeveer 10 watt per graad (heeft iemand betere cijfers?) of op maximaal vermogen ongeveer 32 watt per graad.
Een radiator geeft op de gemiddelde temperatuur van het water (het gemiddelde tussen Aanvoertemperatuur en Retourtemperatuur) z’n warmte af. De hoeveelheid warmte die afgegeven wordt is evenveel als de aanvoertemperatuur van het water 25 graden is met een DeltaT van 4 en een flow van 5 liter/min of als de aanvoertemperatuur 24 graden is met een DeltaT van 2 en een flow van 10 liter/min.
Nu we deze basiskennis hebben kunnen we aan de slag om het optimale punt te bepalen:
We gaan nu bepalen hoeveel vermogen de pomp in verschillende standen gebruikt en hoeveel liter per minuut hij dan rond kan pompen in het systeem.
Dit zetten we in een tabel.
De basisstand die we gebruiken is de maximale flow.
Vervolgens gaan we in stappen van 10 naar beneden om de flow per stand te vinden. (Je mag uiteraard een andere interval kiezen, het is maar waar je je goed bij voelt)
De gegevens die hier staan zijn van mijn systeem. Voor een ander systeem gelden uiteraard hele andere waarden en andere optimalisatiepunten.
Pump duty (decimaal) Flow l/min Opgenomen vermogen 150 17.85 107 130 14.5 71 120 12.2 56 110 10.5 43 100 9.3 43 94 8 27.5
Nadat we de gegevens hebben kunnen we aan de slag met analyseren.
We kunnen nu namelijk gaan kijken welke dT hoort bij welke flow bij de gewenste afgifte.
We berekenen de gewenste deltaT en hoeveel dat hoger ligt dan de gemiddelde watertemperatuur ten opzichte van onze baseline, de maximale pompsnelheid.
Pump duty (decimaal) Flow l/min Opgenomen vermogen deltaT Verhoging 150 17.85 107 3.6 0 130 14.5 71 4.4 +0.4 120 12.2 56 5.3 +0.8 110 10.5 43 6.1 +1.2 100 9.3 43 6.9 +1.7 94 8 27.5 8.0 +2.2
We weten nu hoeveel warmer het water moet zijn als de watersnelheid verlaagt wordt ten opzichte van ons uitgangspunt. Het maken van warmer water kost meer energie, op maximaal vermogen 32 Watt/graad volgens de technische specificaties. Als we de verhoging in watertemperatuur vermenigvuldigen met 32 Watt/graad zien we wat de lagere pompsnelheid aan extra vermogen voor de compressor kost en wat het totaal verbruik is van de pomp + extra vermogen van de compressor.
Pump duty (decimaal) Flow l/min Opgenomen vermogen deltaT Verhoging Extra vermogen compressor Totaal effect 150 17.9 107 3.6 0 0 107 130 14.5 71 4.4 +0.4 13.3 84.3 120 12.2 56 5.3 +0.8 26.6 82.6 110 10.5 43 6.1 +1.2 39.9 82.9 100 9.3 43 6.9 +1.7 53.2 85.2 94 8 27.5 8.0 +2.2 70.9 95.6
Maar omdat we niet alleen op maximaal vermogen draaien is het ook zinvol om deze berekening te maken bij laag vermogen en bij half vermogen.
Voor laag vermogen ga ik uit van een minimaal vermogen van 1500 Watt met een extra opname van 10 Watt per graad.
Pump duty (decimaal) Flow l/min Opgenomen vermogen deltaT Verhoging Extra vermogen compressor Totaal effect 150 17.9 107 1.2 0 0 107 130 14.5 71 1.5 +0.1 1.4 72.4 120 12.2 56 1.8 +0.3 2.8 58.8 110 10.5 43 2.0 +0.4 4.2 47.2 100 9.3 43 2.3 +0.6 5.5 37.5 94 8 27.5 2.7 +0.7 7.4 34.9
Zoals je ziet ligt het optimale punt voor mijn systeem op maximaal vermogen zo rond de 120 pump duty met een flow snelheid van 12.2 liter per minuut terwijl het optimale punt op minimaal vermogen op slechts 94 met 8 liter per minuut wat een minder verbruik op laag vermogen geeft van 24 watt.
Weersafhankelijke pompsnelheid
Zoals je in de tabellen hierboven kunt zien is er afhankelijk van de vraag en ander optimaal punt. Dit punt verschuift naarmate de watertemperatuur omhoog gaat. Om hier optimaal gebruik van te kunnen maken kun je, als je een Heishamon hebt, de pump duty (de waarde die je in het installatiemenu aanpast om de pompsnelheid te begrenzen) aanpassen op basis van de buitentemperatuur. Dit doe ik in Openhab met het volgende script:
code:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 rule “Dynamische pumpduty” when Time cron “53 * * ? * * *” then var Number GemiddeldeBuitenTemperatuur = Buitentemperatuur.averageSince(now.minusHours(1)) + 0.0 var Number StooklijnSetpointBoven = 9.0 var Number StooklijnSetpointBeneden = -5 var Number StooklijnPumpDutyBoven = 93 var Number StooklijnPumpDutyBeneden = 125 var Number PumpDuty = StooklijnPumpDutyBoven + ((StooklijnPumpDutyBeneden - StooklijnPumpDutyBoven) / (StooklijnSetpointBoven - StooklijnSetpointBeneden) * (StooklijnSetpointBoven - StooklijnGemiddeldeBuitenTemperatuur)) If (PumpDuty > StooklijnPumpDutyBeneden) PumpDuty = StooklijnPumpDutyBeneden If (PumpDuty > StooklijnPumpDutyBoven) PumpDuty = StooklijnPumpDutyBoven if (panasonic_heat_pump_PumpFlow.state > 7.5 && PumpDuty != panasonic_heat_pump_Pump_Duty.state) { panasonic_heat_pump_Pump_Duty.sendCommand(PumpDuty) } end
Heb je geen Heishamon, dan kun je er voor kiezen om gedurende het stookseizoen je pompsnelheid aan te passen, bijvoorbeeld boven het vriespunt rond de 100 en onder het vriespunt op 125.
Hoop dat jullie hier wat aan hebben.
Sturen op minimaal vermogen
Wat je het liefste doet, is zoveel mogelijk om minimaal vermogen draaien. Zeker als de warmtepomp op de laagste stand meer vermogen levert dan dat je woning nodig heeft. Om dit optimaal in te zetten kun je sturen op de aanvoertemperatuur van het water. Hierdoor kun je veel langer op het minimale vermogen van de warmtepomp draaien en je veel minder last hebt van pendelgedrag.Hoe reageert de Panasonic
De Panasonic heeft een aantal simpele regels waar hij zich aan houdt.- Als de watertemperatuur voor 3 minuten op 2 graden of meer boven de gewenste temperatuur zit, dan stopt de warmteproductie.
- Als de watertemperatuur 3 graden onder de retour watertemperatuur zit waarop de warmtepomp uitging en hij is 3 minuten uit geweest, dan wordt de warmteproductie hervat.
Hoe werkt het
Als de buitentemperatuur hoger is dan de buitentemperatuur waarop de minimale afgifte meer is dan warmtevraag van de woning starten we de volgende routine:- We starten de warmteproductie door de doeltemperatuur op 3 graden boven de retour watertemperatuur te zetten.
- Zodra de compressor is gestart, zetten we de doeltemperatuur op 1 graad onder de watertemperatuur.
- Dit blijven we herhalen tot de kamer op temperatuur is en de warmteproductie gestopt moet worden.
De warmtepomp draait nu veel langer op laag vermogen, waardoor de COP hoger is en kan langere runs maken, zodat het warmtegevoel groter is in de woning. Je hebt hiermee ook minder last van pendelgedrag, doordat de warmtevraag telkens iets verhoogd wordt zonder dat de warmtepomp uitvalt wegens te weinig afgifte (pendelen).
Voorbeelden:
ESPEasy code: CurlyMo in "Panasonic monoblock warmtepompen topic deel 1"Automagische stooklijncorrectie
Als je gebruik maakt van een domoticasysteem die de woonkamertemperatuur uitleest en vanuit dat systeem toegang hebt tot je warmtepomp met een Heishamon of CZ-TAW1, kun je de stooklijn automatisch laten aanpassen op basis van de kamertemperatuur. Je kunt dan denken aan het volgende:code:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
| var Number StooklijnDelta = 0 if (woonkamerTemperatuur > KamerSetpoint) { if (woonkamerTemperatuur - KamerSetpoint > 0.1) { StooklijnDelta = StooklijnDelta - 1 } if (woonkamerTemperatuur - KamerSetpoint > 0.3) { StooklijnDelta = StooklijnDelta - 1 } if (woonkamerTemperatuur - KamerSetpoint > 0.6) { StooklijnDelta = StooklijnDelta - 1 } } else { if (KamerSetpoint - woonkamerTemperatuur > 0.1) { StooklijnDelta = StooklijnDelta + 1 } if (GemiddeldeBuitenTemperatuur < StooklijnSetpointBoven - 4) { if (KamerSetpoint - woonkamerTemperatuur > 0.2) { StooklijnDelta = StooklijnDelta + 1 } if (KamerSetpoint - woonkamerTemperatuur > 0.3) { StooklijnDelta = StooklijnDelta + 1 } } } |
Hiermee krijg je automatisch een correctie van de stooklijn als er plotseling een grote stijging is in de kamertemperatuur door bijvoorbeeld zoninstraling, houtkachel, oven etc. Dit geeft een meer verfijnde regeling dan een aan/uit regeling middels een kamerthermostaat. Die kamerthermostaat is wel handig om te gebruiken als je in de periode komt waar de warmtepomp meer vermogen levert dan dat de woning aan warmte verliest.
Dit werkt uiteraard alleen als er ruimte is om te corrigeren. Draai je op minimaal vermogen, dan kan de warmtepomp niet minder vermogen leveren.
Plaatjes zeggen meer dan woorden
Heb je een vraag over (een probleem met) je Panasonic warmtepomp, vergeet dan niet om een schema van jouw situatie te plaatsen, mensen aan de andere kant van de interwebs kunnen niet raden wat jij hebt staan en hoe het is aangesloten. Hoe zorgvuldiger jij bent in de informatieverstrekking hoe eerder en beter je geholpen kan worden.Dus gebruik de kracht van plaatjes, behalve dat de andere je sneller zal begrijpen, kan de andere ook snel iets aangeven op dat zelfde plaatje en begrijp jij hem ook veel beter.
Belangrijke documenten
Service manual.https://www.climamarket.b...loads/SM-WH-MDC05H3E5.pdf
https://www.panasonicproc...loc%20R32%20Serie%20J.pdf
https://www.panasonicproc...Manual%20T-CAP%20R-32.pdf
Ontwerp documenten:
http://panasonicwarmtepom...erpen-versie-20161128.pdf
https://www.panasonicproc...A2W_2018_DesignManual.pdf
https://www.logicool-ac.c...uide-2020-Final-Draft.pdf
Jullie input
Deze topicstart is bedoeld als verzamelplaats van belangrijke kennis, jullie input is daarbij zeer welkom. Heb je informatie die absoluut niet mag ontbreken in dit topic, schroom dan niet om dit te delen. Wij staan open voor jullie bijdragen!Voorbeelden van instalties door tweakers
Letop: Het kan zijn dat getoonde situaties niet aan de huidige geluidseisen voldoen, gebruik altijd zelf de rekentool van de overheid.Muur montage
:strip_exif()/f/image/jw9FoGr6PA4HzAQYOUnIxCDc.jpg?f=fotoalbum_large)
[foto gemaakt door Heronimo]
tweakers die deze manier van monteren hebben gedaan zijn o.a.
@Heronimo, @granturismo5 en @bart997
voor deze manier van montage zijn de extra benodigdheden
- Drie MacLean MC-624 beugels (http://maclean.pl/index.p...klimatyzatorow&Itemid=110) .
- Stroken van een rubbergranulaat matje (zo'n wasmachine geluidsdempende mat). (om tussen de muur en de beugel te steken)
In de voortuin
Deze oplossing is gemaakt door @dekokkens op deze manier maakt het minder uit als de layout van de gevel geen plek geeft. van noodzakelijk instaltie naar ornament in de tuin.:strip_exif()/f/image/XAZsAUa1uCK4XiFTNpTwsRpY.jpg?f=fotoalbum_large)
:strip_exif()/f/image/FSyY4gykGLE4NJLrSUKjVbZ0.jpg?f=fotoalbum_large)
[foto's gemaakt door dekokkens]
In de achtertuin
In de achtertuin kan je hem natuurlijk ook WAF-proof neerzetten:no_upscale():fill(white):strip_exif()/f/image/hC61Q9ElzNqSXgGkkjGIjf0v.webp?f=user_large)
:no_upscale():fill(white):strip_exif()/f/image/m9I3aAZWj3imhsB3fGzchVps.webp?f=user_large)
[foto's gemaakt door @hnq ]
In de voortuin naast de voordeur
@klump4u heeft deze oplossing bedacht naast de voordeur/f/image/hU2H3KmfBM82kSnpmRUaGMzL.webp?f=fotoalbum_large)
[foto gemaakt door @klump4u ]
We willen deze post nog aanvullen met andere voorbeeld foto's waar onder
- Op het plattedak
Oproep
Daarnaast zou het leuk zijn als er mensen zijn met een uitgebreid (foto)verslag van hun instalatie. Dan kunnen we linken naar zijn/haar post. Denk je hierin iets te kunnen betekenen stuur mij @twain4me gerust een bericht.[ Voor 0% gewijzigd door FransvWoerkom op 03-06-2024 13:23 ]