Ik zou wel eens een
sociale analyse van de oorzaak van desinformatie willen zien. Ja, een deel is te herleiden tot trollen fabrieken, die firehose, maar vaak (in elk geval voor mij) is dat niet hoe je er mee in aanraking komt, veel komt uit tweede of derde hand, en dat is voor mijn gevoel ook wat je aan moet pakken en aan kan pakken, maar dan kom je al snel op het punt dat dit een sociaal probleem is, en hoe aanlokkelijk het ook is dat technisch op te lossen (iets als blokkades, (ai)modderatie op socialmedia, maar ook regelegeving) dat is niet een effectieve weg. Op een of andere manier moet je de bevolking zo ver krijgen dat ze minder gevoelig / geïnteresseerd zijn in deze vorm van “meningsuiting”. (Niet dat die firehose aanpakken niet nodig is, maar dat is maar een kant van de medaille, de achterliggende kwesbaarheden zijn de andere kant)
Een voorbeeld eerder in dit topic was politieke partijen die A zegen en B doen, vervolgens in een campagne weer A beloven en hiervoor beloond worden door de kiezer is voor mijn gevoel niet direct desinformatie probleem. Dat is enerzijds een falende pers en een falend algemeen bewustzijn, anderzijds is er nu eenmaal een groep die zich en graag de slachtofferrol aanmeet en dan vindt dat “alles moet stuk”. Vaak denk ik “ben ik nu zo slim” wanneer er weer een klets verhaal vol drogredenen trending is op twitter, en omdat ik echt niet zo slim ben ga ik er nog maar van uit dat dit tegengeluid in elk geval deels bewust is dat het geen steek houdt, maar gevolgd wordt omdat het prettig is een stok te hebben om te slaan. Er is gewoon onvrede en onbegrip, de uiting ervan is verkeerd, de analyse vaak ook, maar het gevoel is terecht, en een grage voedingsbodem voor dergelijke bewegingen, door dat tegen te gaan wordt hopelijk ook deze laatste groep kleiner (en dat maakt helaas, een vicieuze cirkel, onvrede -> anti-stem -> beleid tegen je belang in / gebaat bij onvrede -> onvrede -> …). Anyway, wat ik wil zeggen is haal die voedingsbodem van onvrede weg en zorg voor meer saamhorigheid en minder individualiteit. Hoe dan? Dat is de million dollar question.
Dat is een reden waarom desinformatie groot is, er is een voedingsbodem voor, enerzijds doordat er een gebrekkig tegen geluid is, anderzijds door onvrede.
Een andere reden zou kunnen zijn (in mijn ogen is, maar dit is enkel mijn gedachtengang) dat door sociale media we een manier van discussie voeren / sociale interactie hebben ontwikkeld welke giftig is, en dit genormaliseerd is. Iets als tik-tok zijn onschuldige filmpjes maar wel hoe gekker hoe beter, in een vacuüm helemaal prima, maar het lekt uiteindelijk uit naar andere delen van interactie (zeg mondkapje waar ga je heen…). Enerzijds is negatieve aandacht ook aandacht, er lijken hele volksstammen te zijn welke domweg aandacht willen (ook bijvoorbeeld reddit, tegenwoordig lijkt een topic tag as “contrary opinion” in te zijn) en voor die aandacht maar graag alternatieve feiten steunen; het lijkt ook gewoon een businessmodel (viruswaanzin). Anderzijds zijn er de “social ratings”, plusjes, thumbs-up, retweets, welke echo-chambers en ook “sterke” meningen belonen en daardoor nuance in de weg staan.
We zullen als maatschappij toch op een of andere manier een duidelijker scheiding moeten maken tussen interactie als entertainment en interactie als informatie voorziening / meningsvorming.
Nu ik dit nalees mis ik nog: bubbel vorming door algoritmes. Dit is een aspect van versterking van desinformatie wat juist wel een technische oplossing kan hebben: stop die algoritmes. Uiteraard zou het mooi zijn als een individu ook dit doorziet, maar hier is toch de voornaamste oorzaak niet alleen menselijk gedrag, maar vooral de keuze om data op deze manier te groeperen en dat menselijk gedrag te verstreken
(als je er een meta discussie van wil maken is die keuze wel weer menselijk gedrag, (korte termijn?) winst door bedrijf x door data op deze manier te presenteren aan gebruikers).
Een beetje een warrige uiteenzetting, ik denk dat mijn punt duidelijk is; voor mij staat als paal boven water dat internet/sociale media niet de win is die we dachten dat het zou zijn, ongelimiteerde toegang tot informatie is niet hetzelfde als betere informatie, in tegendeel, zolang er niet een gezondere (ongelukkig waardeoordeel, maar ik kan even geen beter woord verzinnen) manier van omgang is gevonden zou ik zeggen dat het netto effect een verslechtering van informatie voorziening is en een toename van sociale manipulatie.
Die informatievoorziening is niet iets van de laatste tijd, na mijn afstuderen verzuchtte ik wel eens dat wat ik het meeste miste toegang tot artikelen/databases was, want op internet kon ik door de bomen het bos vaak niet vinden, voor elk artikel/website welke waardevol was vond ik een welke rommel was, dit is alleen maar erger geworden, het kaf van het koren scheiden wordt alleen maar lastiger tot aan (voor mij) practisch onmogelijk. Die manipulatie ook niet, uit ongeveer dezelfde periode herinner ik me nog boeken (de titels ontschieten me) over online marketing waar alle desinformatie trucs in voorkomen, ik had nooit gedacht dat 15 jaar later dergelijke dingen (fake authority/popularity, burry in random facts, fake ballance, etc) bijna de norm zouden worden, waar je niet meer van op kijkt en denkt “dit gaat veel te ver”. Zaak dus om op een betere manier om te gaan met de stortvloed aan informatie die het internet genereerd, wat meer waardering te hebben voor goede/diepgaande informatie (bijvoorbeeld onderzoekshurnalistiek, maar ook uitwerking van (wetenschappelijk) onderzoek) en minder incentive voor informatie-als-entertainment (social media, maar ook de nu.nl’s van deze wereld).
Edit: Nog als toevoeging, een terugkomend thema lijkt te zijn sociale-media is niet een goede basis voor informatievoorziening/interactie; het is in elk geval deel van het probleem. Tegelijkertijd wordt sociale media alleen maar meer gelegitimeerd door het gebruik er van, op meerde manieren. Tweets worden als bron in het oorlog topic gebruik. En een groter legitimerend effect komt van de serieuze media welke tweets plaatste naar hun artikelen, dat netwerk effect is immers prettig. Zelfs de overheid lijkt soms wel beleid aan te kondigen via twitter (bijvoorbeeld corona prik oproepen). Beide zijn te begrijpen, maar het trekt sociale media wel verder richting acceptatie als legitieme bron, de gebruiker ziet eerst dat de bron twitter/facebook is, daarna pas wie het hierop heeft geplaatst. Maar wil je als samenleving een onderscheid maken tussen entertainment informatie en serieuze informatie, dan zou je de twee niet moeten mengen. Ik zou het dan ook toejuichen als seriuze media, en vooral de overheid, sociale media simpelweg niet meer zouden gebruiken. (Niet realistisch, ik weet het, maar je kan hopen)
[
Voor 23% gewijzigd door
Norjee op 01-04-2022 21:36
. Reden: zie Edit: ]