Ervaringen Hitachi Yutaki RASM Monoblock warmtepomp

[flippy]

die verdeler zit een ontiegelijke partij te mengen en knijpt de boel af. beide dingen die je absoluut niet wilt in een WP installatie. de tank doet in deze hoedanigheid helemaal niks behalve kortsluiting geven. weg ermee.

en je hebt al een buffer, dat is je vloer. die kan vele malen meer warmte vasthouden dan dat knullige tankje.

en naregeling is niet heel erg maar je moet het plaatsen waar het nodig is. dus de ruimte die de meeste warmte vraagt is de referentieruimte en die staat altijd helemaal open en daar kan de WP dus altijd zijn warmte kwijt dus pendelen is er niet meer bij. de overige ruimtes liften gewoon mee en die naregeling kan de kamers afknijpen als die te warm worden. maar in de eerste instantie moet je zorgen dat je systeem waterzijdig ingeregeld is zodat in normale omstandigheden het hele pand egaal warm word en naregeling niet nodig is. dan kan je verder spelen met de uitersten en indien nodig wat groepen dichtgooien. het gros van de groepen heeft dus GEEN nagereling.

maar AL je verdelers moeten gewoon pomploos zijn en maximale doorstroming bieden. dus alle troep zoals voetventielen op de retour weg en gewoon domme pomploze verdelers direct op je aanvoer.

[Johndoej]

STT_2022 schreef op woensdag 1 november 2023 @ 22:49:
[...]


Veel beter dit.
Wat is tijdens zo’n run je aanvoer en retour temperatuur?
Wat is je ruimte temperatuur, de plek waar je binnenunit hangt? Gaat die tijdens de run ook omhoog?
En hoe is de temperatuur bij jou binnen?

Ik heb van mijn oude installatie nog een buitenvoeler leggen.. Is het slim om deze aan te sluiten op de warmtepomp, Gebruik nu het display van de binnenunit,wat niet stabiel werkt Heb iemand daar misschien positieve ervaring mee?

[Pos2007]

blackmore87 schreef op maandag 20 november 2023 @ 20:07:
Ik heb die van mij beperkt op 60% vermogen en hij moduleert na een minuut of 30-45 terug, het laagst wat ie haalt is 31Hz (1300 watt), lager kan de 11kw variant ook niet, helaas. Nog geen gebrek aan vermogen gehad deze periode.

Hoe kun je dit instellen? Wij hebben een 8kw split, zonder warmwater en met een buffervat. Ik heb het idee dat de unit veel stroom verbruikt om de aanvoer maar te halen. Met nachtverlaging geprobeerd en haalt dan dezelfde aan aanvoer temp (32) maar verbruik is minder en volgens mij ook minder defrosts. Nachtverlaging staat op timer van 00:00 tot 23:50. Daarmee bedoel ik dus de hele dag, of moet dit juist andersom staan? Zonet op 15.10 gezet om 15.08 en dan gaat de slaapstand wel aan.

[blackmore87]

Pos2007 schreef op vrijdag 24 november 2023 @ 16:12:
[...]

Hoe kun je dit instellen? Wij hebben een 8kw split, zonder warmwater en met een buffervat. Ik heb het idee dat de unit veel stroom verbruikt om de aanvoer maar te halen. Met nachtverlaging geprobeerd en haalt dan dezelfde aan aanvoer temp (32) maar verbruik is minder en volgens mij ook minder defrosts. Nachtverlaging staat op timer van 00:00 tot 23:50. Daarmee bedoel ik dus de hele dag, of moet dit juist andersom staan? Zonet op 15.10 gezet om 15.08 en dan gaat de slaapstand wel aan.

Zo te lezen doe je het goed, het is inderdaad de functie “nachtverlaging” die je hiervoor gebruikt.

[Pos2007]

Ja ik denk dat ik verkeerd had gedaan. Staat nu op 23.50 met een volle balk tot 23.50.

[00christian00]

Are you guys able to use the DHW setting Maximum time? I set it to 70' but it seem to ignore it, it still continue until it hasn't reached the temperature required in a single cycle.

EDIT
Found the issue, need to enable DHW heater or the setting has no effect.

[ Voor 18% gewijzigd door 00christian00 op 25-11-2023 12:18 ]

[00christian00]

I enabled the DHW heater but it still seem to ignore the maximum time. Anybody got it working?

EDIT AGAIN:
Found out I also need to enable heater waiting time.
Gotta try again...

[ Voor 32% gewijzigd door 00christian00 op 27-11-2023 11:53 ]

[Johndoej]

Goedenavond allemaal

Ik lees dat je het bedieningspaneel van de hitachi yataki kunt demonteren en hem kunt verplaatsen naar de kamer, en hem dan als kamer thermostaat kunt gebruiken.

Nu heb ik het kader van het bedieningspaneel eraf kunnen klikken.
Het paneel zelf zit dan nog los/vast.
Ik kan geen schroeven vinden, en durf niet te forceren.
Weet iemand misschien hou deze te demonteren is.
Met dank.

[Apocalyps895]

Johndoej schreef op maandag 27 november 2023 @ 18:20:
Goedenavond allemaal

Ik lees dat je het bedieningspaneel van de hitachi yataki kunt demonteren en hem kunt verplaatsen naar de kamer, en hem dan als kamer thermostaat kunt gebruiken.

Nu heb ik het kader van het bedieningspaneel eraf kunnen klikken.
Het paneel zelf zit dan nog los/vast.
Ik kan geen schroeven vinden, en durf niet te forceren.
Weet iemand misschien hou deze te demonteren is.
Met dank.

Volgens mij sowieso de complete voorkant eraf, als je het kader eraf hebt kan je volgens mij nu zo de voorkant omhoog schuiven en eraf halen. Wellicht dat je daarna deze kan demonteren. Ik weet alleen niet of je dan die controller als bediening van de WP kan gebruiken en ook als thermostaat.

[Johndoej]

Apocalyps895 schreef op maandag 27 november 2023 @ 19:43:
[...]


Volgens mij sowieso de complete voorkant eraf, als je het kader eraf hebt kan je volgens mij nu zo de voorkant omhoog schuiven en eraf halen. Wellicht dat je daarna deze kan demonteren. Ik weet alleen niet of je dan die controller als bediening van de WP kan gebruiken en ook als thermostaat.

l


Volgens Hitachi moet dat kunnen.

[AMARONE]

Ik ben lichtelijk in paniek sinds de laatste keer hierdraai ik elke dag nu 25kWh wat mij echt veel teveel lijkt. Ook geen strakke lijnen maar pieken en dalen om het kwartier.

Ik heb het idee dat ik in maart vorig jaar bij vriestemperaturen 10kWh minder verbruikte. Wat zou het beste zijn qua overall instellingen om terug naar de basis te gaan en van daaruit alles opnieuw te bekijken?

Ik twijfel trouwens ook om in de hal en slaapkamer 2x zo grote radiatoren te hangen ivm de jagas nu beneden om weer meer water inhoud te creëren?

[Leon-]

AMARONE schreef op dinsdag 28 november 2023 @ 00:29:
Ik ben lichtelijk in paniek sinds de laatste keer hierdraai ik elke dag nu 25kWh wat mij echt veel teveel lijkt. Ook geen strakke lijnen maar pieken en dalen om het kwartier.

Ik heb het idee dat ik in maart vorig jaar bij vriestemperaturen 10kWh minder verbruikte. Wat zou het beste zijn qua overall instellingen om terug naar de basis te gaan en van daaruit alles opnieuw te bekijken?

Ik twijfel trouwens ook om in de hal en slaapkamer 2x zo grote radiatoren te hangen ivm de jagas nu beneden om weer meer water inhoud te creëren?

25kw schrik ik niet echt van; ik verbruik zo'n 20-22kw op koude dagen. Thermo-offs om het kwartier klopt niet (en kost extra stroom) hoeveel m3 per uur pomp je rond? Staat je waterpomp op Delta T? Of een handmatige pompsnelheid? Met deze temperatuur draait de WP drie kwartier waarna er een defrost plaats vindt.

[Apocalyps895]

AMARONE schreef op dinsdag 28 november 2023 @ 00:29:
Ik ben lichtelijk in paniek sinds de laatste keer hierdraai ik elke dag nu 25kWh wat mij echt veel teveel lijkt. Ook geen strakke lijnen maar pieken en dalen om het kwartier.

Ik heb het idee dat ik in maart vorig jaar bij vriestemperaturen 10kWh minder verbruikte. Wat zou het beste zijn qua overall instellingen om terug naar de basis te gaan en van daaruit alles opnieuw te bekijken?

Ik twijfel trouwens ook om in de hal en slaapkamer 2x zo grote radiatoren te hangen ivm de jagas nu beneden om weer meer water inhoud te creëren?

Die pieken en dalen zullen defrosts zijn, om het kwartier zou kunnen. Dan heb je ook een hoger stroom verbruik, 25kWh vind ik ook niet enorm. Qua weer zit er wel een verschil in de omstandigheden voor de WP. +2 met hoge luchtvochtigheid kan slechter zijn dan -2 met een lage luchtvochtigheid.

Ik hou het niet meer bij van iedereen dus is het inderdaad beter om gelijk wat meer info te geven....Ta + Tr bij deze omstandigheden. Je water flow etc...

[AMARONE]

Ik ga vanavond even alle instellingen langs om weer een goede weergave te geven. Jullie hadden een maand geleden al veel info gegeven maar ben even de weg kwijt geraakt dus zal alle info vermelden.

(Ik schrik omdat een maand lang elke dag 25kWh wel aantikt en het elk kwartier pieken en dalen zijn dus alsnog geen stabiele draai van de wp)

Is er trouwens een meter of iets om de unit van afstand uit te kunnen lezen met historische data?

[Leon-]

AMARONE schreef op dinsdag 28 november 2023 @ 09:38:
Is er trouwens een meter of iets om de unit van afstand uit te kunnen lezen met historische data?

Als je Home Assistant gebruikt: https://github.com/Arnold-n/P1P2Serial/

[Treenaks]

Leon- schreef op dinsdag 28 november 2023 @ 09:48:
[...]


Als je Home Assistant gebruikt: https://github.com/Arnold-n/P1P2Serial/

Of als je geld over hebt en er een kunt vinden, heeft Hitachi zelf de "ATW-MBS-02"

[STT_2022]

Johndoej schreef op maandag 27 november 2023 @ 21:26:
[...]
[Afbeelding]
l
[Afbeelding]

Volgens Hitachi moet dat kunnen.

Dit werkt hoor. Dacht wel dat het beste is om naar fabrieksinstellingen terug te gaan en dan via de wizzard alles instellen.

[blackmore87]

Leon- schreef op dinsdag 28 november 2023 @ 08:45:
[...]


25kw schrik ik niet echt van; ik verbruik zo'n 20-22kw op koude dagen. Thermo-offs om het kwartier klopt niet (en kost extra stroom) hoeveel m3 per uur pomp je rond? Staat je waterpomp op Delta T? Of een handmatige pompsnelheid? Met deze temperatuur draait de WP drie kwartier waarna er een defrost plaats vindt.

Is inderdaad niet schrikbarend. Omgerekend zo’n 2,5/3 kuub gas…

[AMARONE]

Apocalyps895 schreef op dinsdag 28 november 2023 @ 09:02:
[...]


Die pieken en dalen zullen defrosts zijn, om het kwartier zou kunnen. Dan heb je ook een hoger stroom verbruik, 25kWh vind ik ook niet enorm. Qua weer zit er wel een verschil in de omstandigheden voor de WP. +2 met hoge luchtvochtigheid kan slechter zijn dan -2 met een lage luchtvochtigheid.

Ik hou het niet meer bij van iedereen dus is het inderdaad beter om gelijk wat meer info te geven....Ta + Tr bij deze omstandigheden. Je water flow etc...

Ik heb even 2 fotos gemaakt met de huidige stand. En het verbruik over vandaag.







Ik meet het hele huis qua verbruik maar wij verbruiken qua elektra nagenoeg niets dus het wp beeld is vrij accuraat.

Het warmtevat moet ik denk separaat ook nog afstellen op andere cyclus (staat op 1 uur nu)

[Pos2007]

Haal je die 40 graden aanvoer vrij snel? Ik heb mijn 8kw split vanmorgen om 730 uur aangezet maar kom tot 33graden waarna na 3 kwartier de aanvoer langzaam naar beneden gaat vanwege een defrost. De drie blokjes zijn ook gevuld dus de hulpelementen staan ook vol aan. De pomp staat op 50% volgens mij (1,5 m3/h). De aanvoer en retour gaan door een 51ltr buffervat. Er zijn 10 groepen aangesloten met flowmeters op 2 ltr. Er zijn 10 groepen en ongeveer 750m1 leiding met buisdiameter 16mm. Oppervlakte ca. 90-100 m2. 2 groepen hoh 150 en de rest 100mm. Woning is van 2013 dus redelijk geïsoleerd. Op de verdieping 4 radiatoren (we hadden eerst een gasketel), deze heb ik nu eerst maar dicht gedraaid.

Verbruik op max. is denk ik rond de 5000W

[ Voor 8% gewijzigd door Pos2007 op 29-11-2023 09:18 ]

[Apocalyps895]

Pos2007 schreef op woensdag 29 november 2023 @ 09:15:
Haal je die 40 graden aanvoer vrij snel? Ik heb mijn 8kw split vanmorgen om 730 uur aangezet maar kom tot 33graden waarna na 3 kwartier de aanvoer langzaam naar beneden gaat vanwege een defrost. De drie blokjes zijn ook gevuld dus de hulpelementen staan ook vol aan. De pomp staat op 50% volgens mij (1,5 m3/h). De aanvoer en retour gaan door een 51ltr buffervat. Er zijn 10 groepen aangesloten met flowmeters op 2 ltr. Er zijn 10 groepen en ongeveer 750m1 leiding met buisdiameter 16mm. Oppervlakte ca. 90-100 m2. 2 groepen hoh 150 en de rest 100mm. Woning is van 2013 dus redelijk geïsoleerd. Op de verdieping 4 radiatoren (we hadden eerst een gasketel), deze heb ik nu eerst maar dicht gedraaid.

Ik zie bij hem maar een delta T van 2 graden...er gaat dus niet veel warmte de woning in. Hierdoor zal de 40 graden nog wel makkelijk gehaald kunnen worden, Als je de radiatoren hebt uitstaan kan je de vvw toch makkelijk op Ta 30 graden laten draaien ?

[Pos2007]

Mijn systeem is deltaT gestuurd en zit tussen de 5 en 6.

Ik kan ook op 30 graden laten draaien maar dan doen de radiatoren op de verdieping niet zo veel, het zijn (nog) geen Jaga's.

De compressor draait nu op 120hz en drie elementen staan aan. Ik kan bijna net zo goed aanvoer op 32 zetten en nachtverlaging op 75%. Dan verbruik ik veel minder energie. Waar blijft die extra energie nu dan?

Edit: Two gaat nu richting 36 graden, setpoint is nu 39. Temp in woonkamer 20, gaat meestal omhoog met 0,1gr per uur.

[ Voor 13% gewijzigd door Pos2007 op 29-11-2023 09:47 ]

[Apocalyps895]

De WP gaat sowieso eerst proberen de Ta te halen, vollebak. Waarschijnlijk zal in deze fase de delta T dusdanig zijn icm je flow dat die veel meer vraagt dan de 8kw...hierover had ik al is een post gedaan dat je waterpomp op delta T streeft naar 5. Als deze delta T hoger is dan gaat je waterpomp gelijk op 100% terwijl je WP nog aan het opstarten is om de Ta te halen. Met dit weer zal je buitenunit dan ook veel sneller een defrost krijgen en in de aanloop naar de defrost zal je Ta inzakken. Dus je Ta van 40 wordt niet gehaald. Bij een delta T van 6 met 8kw hoort ongeveer een flow van 1,15m3/h.

Het klopt dat je radiatoren het dan niet meer echt doen maar je vertelde dat je deze toch had dicht gezet. Dus dan kan je makkelijk op Ta 30 gaan zitten voor de vvw. Bij jou zal het dus zijn of Ta omlaag of de flow iets omlaag.

[Pos2007]

De pomp kan niet lager dan 50% en staat dan op ~1,5m3/h? Radiators dicht of open maakt geen verschil. Kan ik nog met de flowmeters spelen? Ik heb na de 51ltr buffer een OEG pomp die op AUTO staat. Na de OEG gaat het naar de vv.verdeler (zonder pomp) en een aftakking naar de verdieping. (Was eerst een 2zone systeem met gas). Zo te zien een voedingskabel naar de binnenunit, kan zijn dat daar ook data inzit.

Ik heb de stooklijn naar beneden gezet en nu staat de bijverwarming uit. Tgas is tussen de 50 en 60. Als de defrost eraan komt zakt deze temp. Staat nog wel 10A - 11A te verstoken. Twi is nu 27, Two nu 33, Tgas 49.

De buffer is aangesloten volgens type D, de minst gunstige als ik dat goed lees.

Op zich kan ik het nu warm houden maar ik ben bang dat dat niet gaat lukken bij -10.

[ Voor 34% gewijzigd door Pos2007 op 29-11-2023 11:05 ]

[Apocalyps895]

Pos2007 schreef op woensdag 29 november 2023 @ 11:01:
De pomp kan niet lager dan 50% en staat dan op ~1,5m3/h? Radiators dicht of open maakt geen verschil. Kan ik nog met de flowmeters spelen? Ik heb na de 51ltr buffer een OEG pomp die op AUTO staat. Na de OEG gaat het naar de vv.verdeler (zonder pomp) en een aftakking naar de verdieping. (Was eerst een 2zone systeem met gas). Zo te zien een voedingskabel naar de binnenunit, kan zijn dat daar ook data inzit.

Ik heb de stooklijn naar beneden gezet en nu staat de bijverwarming uit. Tgas is tussen de 50 en 60. Als de defrost eraan komt zakt deze temp. Staat nog wel 10A - 11A te verstoken. Twi is nu 27, Two nu 33, Tgas 49.

De buffer is aangesloten volgens type D, de minst gunstige als ik dat goed lees.

Op zich kan ik het nu warm houden maar ik ben bang dat dat niet gaat lukken bij -10.

[Afbeelding]

[Afbeelding]

Ja je kan met de flow meters ook de flow wat knijpen maar volgens mij geld voor deze installatie ook dat er veel zooi tussen zit wat niet nodig is. Zie ook de eerdere post van @flippy met zijn ongezouten feedback over buffervaten en extra waterpompen. Als je van gas naar een WP gaat moet er wel het eea aangepast worden om het wat efficienter te maken.

[flippy]

wat hierboven al word gezegd, weg met die troep.

in de tussentijd:
begin maar eens met de pomp naar je afgiftesysteem op maximaal te zetten en je noodverwarming uitzetten, dat is compleet nutteloos in deze opstelling.
indien nodig je vloerverdeler verder opendraaien zodat je meer water door je vloer krijgt.
wel even opletten dat je raidaotren geen kortsluiting geven dus die moet je mogelijk een beetje dichdrukken.

[ Voor 5% gewijzigd door flippy op 29-11-2023 11:26 ]

[Pos2007]

De buffer is er tussen geplaatst omdat ik de verdieping ook mee wilde laten draaien, of in ieder geval de badkamer. Ik had verwacht met gemak een aanvoer van rond de 35 te halen.

[blackmore87]

Pos2007 schreef op woensdag 29 november 2023 @ 11:01:
De pomp kan niet lager dan 50% en staat dan op ~1,5m3/h? Radiators dicht of open maakt geen verschil. Kan ik nog met de flowmeters spelen? Ik heb na de 51ltr buffer een OEG pomp die op AUTO staat. Na de OEG gaat het naar de vv.verdeler (zonder pomp) en een aftakking naar de verdieping. (Was eerst een 2zone systeem met gas). Zo te zien een voedingskabel naar de binnenunit, kan zijn dat daar ook data inzit.

Ik heb de stooklijn naar beneden gezet en nu staat de bijverwarming uit. Tgas is tussen de 50 en 60. Als de defrost eraan komt zakt deze temp. Staat nog wel 10A - 11A te verstoken. Twi is nu 27, Two nu 33, Tgas 49.

De buffer is aangesloten volgens type D, de minst gunstige als ik dat goed lees.

Op zich kan ik het nu warm houden maar ik ben bang dat dat niet gaat lukken bij -10.

[Afbeelding]

[Afbeelding]

Ik zou de extra elementen sowieso eerst helemaal uitzetten, dat zijn waterkokers met COP1. Die moeten alleen aan als het echt nodig is.
Daarnaast inderdaad Ta omlaag gezien je vvw. Hoeveel m2 hebben we het over? Heb je meer info over je systeem/huis/etc?

[Apocalyps895]

blackmore87 schreef op woensdag 29 november 2023 @ 11:53:
[...]

Ik zou de extra elementen sowieso eerst helemaal uitzetten, dat zijn waterkokers met COP1. Die moeten alleen aan als het echt nodig is.
Daarnaast inderdaad Ta omlaag gezien je vvw. Hoeveel m2 hebben we het over? Heb je meer info over je systeem/huis/etc?

Was een paar posts terug dat hij hier wat over vermeld had

Haal je die 40 graden aanvoer vrij snel? Ik heb mijn 8kw split vanmorgen om 730 uur aangezet maar kom tot 33graden waarna na 3 kwartier de aanvoer langzaam naar beneden gaat vanwege een defrost. De drie blokjes zijn ook gevuld dus de hulpelementen staan ook vol aan. De pomp staat op 50% volgens mij (1,5 m3/h). De aanvoer en retour gaan door een 51ltr buffervat. Er zijn 10 groepen aangesloten met flowmeters op 2 ltr. Er zijn 10 groepen en ongeveer 750m1 leiding met buisdiameter 16mm. Oppervlakte ca. 90-100 m2. 2 groepen hoh 150 en de rest 100mm. Woning is van 2013 dus redelijk geïsoleerd. Op de verdieping 4 radiatoren (we hadden eerst een gasketel), deze heb ik nu eerst maar dicht gedraaid.

[blackmore87]

Apocalyps895 schreef op woensdag 29 november 2023 @ 12:00:
[...]


Was een paar posts terug dat hij hier wat over vermeld had


[...]

Dank, excuses die had ik gemist

[STT_2022]

@Pos2007

Denk dat je vloer genoeg flow heeft, namelijk zo’n 1200l/h. Kijk eens wat je aanvoer en retour temperatuur zijn op je verdeler.
Denk dat je aanvoer water in je binnen unit erg lang laag blijft waardoor je delta T over de WP en buffervat te groot is en dat krijgt de warmtewisselaar nooit zo snel tot 40 graden. Dus ook je flow omhoog over je binnen unit en buffervat.

Probeer het eens met een aanvoer temperatuur van 35 of misschien wel lager.

[ Voor 6% gewijzigd door STT_2022 op 29-11-2023 18:25 ]

[Pos2007]

Ik heb de stooklijn aan het begin van de middag aangepast zodat de gevraagde Ta op 33 stond. Ik heb later nog eens gezien en dat werd gehaald. Opgenomen vermogen was 6 a 7A. DeltaT werd wel eerder 4 dan 5 met steeds ~1,5m3h. Lager gaat niet.
Het was inmiddels 20,5 graden in de woonkamer, de slaap- en badkamer bleven op 19 graden.

Wel heb ik de groepen helemaal opengezet. Zal morgen even kijken of dat nog wat doet.

Op de verdeler zitten analoge meters, deze deltaT is meestal wel gelijk aan de unit volgens mij. Ik zal daar ook eens wat beter opletten. Wel is het zo dat als de Two 33 op het display aangeeft dat de analoge meter op de verdeler dan 30 graden aangeeft. Ik verlies dus onderweg via de buffer en leidingen 3 graden.

[mayas22]

3 graden klinkt niet als heel veel. Het is trouwens ook afhankelijk van je verdeler. Ik verloor tot voor kort bijna 10 graden tussen wp en vv. Er bleek teveel water bijgemengd te worden in de verdeler omdat dat natuurlijk in de oude situatie nodig was met hogere temperaturen vanuit cv. Dus als je twijfels hebt kun je nog checken of je verdeler bijmengt/of je daar een ventiel voor hebt.

[flippy]

Pos2007 schreef op woensdag 29 november 2023 @ 11:41:
De buffer is er tussen geplaatst omdat ik de verdieping ook mee wilde laten draaien, of in ieder geval de badkamer. Ik had verwacht met gemak een aanvoer van rond de 35 te halen.

zonder volledige naregeling ga je dat niet lukken en dan ben je alleen maar nog meer geld kwijt en heb je nog lagere efficientie.

zet je eieren op zoveel mogelijk warmte in de vloer jagen en doe wat druppeltjes (dus een delta van rond de 2 a 3) water naar de raidatoren.

zet ook de pomp in de WP wat vlotter als dat kan. je moet maximaal mengen in die tank om het effect ervan tot een minimum te krijgen tot je die tank weg hebt gehaald.

[ Voor 13% gewijzigd door flippy op 29-11-2023 20:54 ]

[Leon-]

flippy schreef op woensdag 29 november 2023 @ 20:53:
[...]

zonder volledige naregeling ga je dat niet lukken en dan ben je alleen maar nog meer geld kwijt en heb je nog lagere efficientie.

zet je eieren op zoveel mogelijk warmte in de vloer jagen en doe wat druppeltjes (dus een delta van rond de 2 a 3) water naar de raidatoren.

zet ook de pomp in de WP wat vlotter als dat kan. je moet maximaal mengen in die tank om het effect ervan tot een minimum te krijgen tot je die tank weg hebt gehaald.

Wat raad je aan, ik heb ook opstelling "G" (https://warmtepomp-tips.n...stellingen_warmtepomp.png). Om voor opstelling "D" te gaan, of de buffer er helemaal tussenuit en de opstelling zo simpel mogelijk maken? Naregelen gaat wel lukken, ik heb een warmtebeeldcamera waarmee ik alles kan inregelen.

[flippy]

Leon- schreef op donderdag 30 november 2023 @ 11:55:
[...]


Wat raad je aan, ik heb ook opstelling "G" (https://warmtepomp-tips.n...stellingen_warmtepomp.png). Om voor opstelling "D" te gaan, of de buffer er helemaal tussenuit en de opstelling zo simpel mogelijk maken? Naregelen gaat wel lukken, ik heb een warmtebeeldcamera waarmee ik alles kan inregelen.

KISS.

Tank weg, pompen weg en ipv berg geld in symptoombestrijding gooien (naregeling) het gewoon in het behandelen van de oorzaak en in italie een paar fancoils halen of wat vette T33 opsnorren voor boven en klaar ermee. Beetje waterzidig inregelen en klaar.

[a.wijdeveld]

Tjonge jonge wat een defrosts, niets helpt. Kamertemperatuur wordt wel gehaald, heel erg is het niet.

[tinus89]

a.wijdeveld schreef op donderdag 30 november 2023 @ 18:25:
Tjonge jonge wat een defrosts, niets helpt. Kamertemperatuur wordt wel gehaald, heel erg is het niet.

[Afbeelding]

Tsja, als ik zo snel even tel heb je er 12 per 6 uur, elk half uur dus.
Mijn 8kW stookte vandaag overdag ca 5u aaneen op 1400-2500W, met elke 50min een defrost.

Bij mij:
125m2 VVW HoH10 16mm afgifte
Pomp op Delta T, stokend op stooklijn
Ta 32, Tr 26-27 (hij stuurt dus netjes op een Delta T van 5 graden
Setpoint 19graden, hysterese 1graad.
Energieverbruik ca 21kWh/dag

Is de opstelling van het buitendeel optimaal? Goede vrije aan/afvoer van lucht? Stuur eens wat meer info over je systeem, temperaturen etc.

[Johndoej]

STT_2022 schreef op dinsdag 28 november 2023 @ 18:17:
[...]


Dit werkt hoor. Dacht wel dat het beste is om naar fabrieksinstellingen terug te gaan en dan via de wizzard alles instellen.

Het is goed gelukt, en via fabrieksinstellingen opnieuw ingsteld.
Toch een vraag.
Als ik de temp. op 21 graden zet blijft hij gewoon doorverwármen naar 22 graden of meer
Mis ik nog een belangrijke instelling ?

[AMARONE]

Pos2007 schreef op woensdag 29 november 2023 @ 09:15:
Haal je die 40 graden aanvoer vrij snel? Ik heb mijn 8kw split vanmorgen om 730 uur aangezet maar kom tot 33graden waarna na 3 kwartier de aanvoer langzaam naar beneden gaat vanwege een defrost. De drie blokjes zijn ook gevuld dus de hulpelementen staan ook vol aan. De pomp staat op 50% volgens mij (1,5 m3/h). De aanvoer en retour gaan door een 51ltr buffervat. Er zijn 10 groepen aangesloten met flowmeters op 2 ltr. Er zijn 10 groepen en ongeveer 750m1 leiding met buisdiameter 16mm. Oppervlakte ca. 90-100 m2. 2 groepen hoh 150 en de rest 100mm. Woning is van 2013 dus redelijk geïsoleerd. Op de verdieping 4 radiatoren (we hadden eerst een gasketel), deze heb ik nu eerst maar dicht gedraaid.

Verbruik op max. is denk ik rond de 5000W

Die 40 haal ik vrij snel. Had hem vandaag op ta 33 staan, nachtverlaging op 50%

Veel pieken en dalen






Situatie:
Thermostaat:
- PC-ARFH2E Afstandsbediening/remote controle bedraad Yutaki

Huis (1886):
-90m2
-45m2 is de bgg
-dubbelglas overal
-binnenzijde wanden geïsoleerd
-kap geisoleerd

Verwarming:
Woonkamer
- Convector voor woonkamer voor STRW.050 140 16 /133 /ACO
- Convector voor woonkamer achter STRW.095 060 11 /133 /ACO
- Convector voor keuken STRW.095 080 16 /133 /ACO

Hal:
- kleine radiator

Hal 1e verd.:
- kleine radiator

Slaapkamer
- kleine radiator

Badkamer
- verdiepingshoogte wand handdoek radiator

Zolder:
- kleine radiator

[ Voor 12% gewijzigd door AMARONE op 30-11-2023 23:33 ]

[STT_2022]

Johndoej schreef op donderdag 30 november 2023 @ 19:56:
[...]


Het is goed gelukt, en via fabrieksinstellingen opnieuw ingsteld.
Toch een vraag.
Als ik de temp. op 21 graden zet blijft hij gewoon doorverwármen naar 22 graden of meer
Mis ik nog een belangrijke instelling ?

Dat is normaal voor de controller. Hysterese van 1 graad. Waarschijnlijk gaat hij weer aan rond de 21.

[Apocalyps895]

AMARONE schreef op donderdag 30 november 2023 @ 23:31:
[...]


Die 40 haal ik vrij snel. Had hem vandaag op ta 33 staan, nachtverlaging op 50%

Veel pieken en dalen [Afbeelding]

[Afbeelding]

[Afbeelding]


Situatie:
Thermostaat:
- PC-ARFH2E Afstandsbediening/remote controle bedraad Yutaki

Huis (1886):
-90m2
-45m2 is de bgg
-dubbelglas overal
-binnenzijde wanden geïsoleerd
-kap geisoleerd

Verwarming:
Woonkamer
- Convector voor woonkamer voor STRW.050 140 16 /133 /ACO
- Convector voor woonkamer achter STRW.095 060 11 /133 /ACO
- Convector voor keuken STRW.095 080 16 /133 /ACO

Hal:
- kleine radiator

Hal 1e verd.:
- kleine radiator

Slaapkamer
- kleine radiator

Badkamer
- verdiepingshoogte wand handdoek radiator

Zolder:
- kleine radiator

Je hebt maar een delta T van 1 graad....er gaat dus amper warmte je woning in, staat je WP de hele dag bijna aan om je kamer T te halen?

[STT_2022]

AMARONE schreef op donderdag 30 november 2023 @ 23:31:
[...]


Die 40 haal ik vrij snel. Had hem vandaag op ta 33 staan, nachtverlaging op 50%

Veel pieken en dalen [Afbeelding]

[Afbeelding]

[Afbeelding]


Situatie:
Thermostaat:
- PC-ARFH2E Afstandsbediening/remote controle bedraad Yutaki

Huis (1886):
-90m2
-45m2 is de bgg
-dubbelglas overal
-binnenzijde wanden geïsoleerd
-kap geisoleerd

Verwarming:
Woonkamer
- Convector voor woonkamer voor STRW.050 140 16 /133 /ACO
- Convector voor woonkamer achter STRW.095 060 11 /133 /ACO
- Convector voor keuken STRW.095 080 16 /133 /ACO

Hal:
- kleine radiator

Hal 1e verd.:
- kleine radiator

Slaapkamer
- kleine radiator

Badkamer
- verdiepingshoogte wand handdoek radiator

Zolder:
- kleine radiator

Thermo off. Je afgifte in je systeem is te weinig. T-out is 33 en T-in is 31. Delta T is te klein en dus thermo off.

[Apocalyps895]

Inderdaad en je wil dat er wel wat warmte je huis in gaat anders staat je WP te loeien voor niks

[Leon-]

Afgelopen week is er iemand van HDKL (hitachi importeur) langs geweest; theoretisch zou de pomp mijn warmtevraag moeten kunnen halen alleen is dat helaas nog steeds niet het geval. Zit een klein beetje met de handen in mijn haar. Gisteren zo'n 60-65kw verbruikt ....

In ieder geval de buffer er maar tussenuit denk ik. Heb gisteren buissensoren geplakt op aanvoer richting buffer en de uitvoer richting de vloer. Daar verlies ik al een aantal graden.

[Johndoej]

STT_2022 schreef op vrijdag 1 december 2023 @ 07:57:
[...]


Dat is normaal voor de controller. Hysterese van 1 graad. Waarschijnlijk gaat hij weer aan rond de 21.

Bedankt voor je reaktie.
1graad temperatuur verschil is huis is best veel. Kun je dit misschien nog ergens finetunen.?

[AMARONE]

Apocalyps895 schreef op vrijdag 1 december 2023 @ 08:06:
[...]


Je hebt maar een delta T van 1 graad....er gaat dus amper warmte je woning in, staat je WP de hele dag bijna aan om je kamer T te halen?

Ik denk het ja. Maar wat kan ik hier nu op de korte termijn aan doen. Met welke instellingen moet ik eerst spelen?

(Moet ik de deur van de woonkamer naar de trap dan ook maar open laten?)

[ Voor 9% gewijzigd door AMARONE op 01-12-2023 12:45 ]

[blackmore87]

Johndoej schreef op vrijdag 1 december 2023 @ 11:33:
[...]

Bedankt voor je reaktie.
1graad temperatuur verschil is huis is best veel. Kun je dit misschien nog ergens finetunen.?

Nee dit is standaard gedrag van Hitachi thermostaten. Daarom zijn er hier verscheidene mensen, waaronder ik, die kiezen voor een andere thermostaat. Bijvoorbeeld die van Netatmo.

[STT_2022]

AMARONE schreef op vrijdag 1 december 2023 @ 12:44:
[...]


Ik denk het ja. Maar wat kan ik hier nu op de korte termijn aan doen. Met welke instellingen moet ik eerst spelen?

(Moet ik de deur van de woonkamer naar de trap dan ook maar open laten?)

Zag in je verhaal dat je jaga radiatoren hebt. Heb je ook fans erop zitten?
Ik heb eens gelezen over de jaga’s dat die pas warmte afgeven vanaf 40 graden. Dus als je een de watertemperatuur op 45 graden zet en dan eens je delta T checken. Of nog hoger 50.

[Johndoej]

blackmore87 schreef op vrijdag 1 december 2023 @ 18:17:
[...]

Nee dit is standaard gedrag van Hitachi thermostaten. Daarom zijn er hier verscheidene mensen, waaronder ik, die kiezen voor een andere thermostaat. Bijvoorbeeld die van Netatmo.

Ik gebruik de originele regelunit van de yataki in de woonkamer. Met een variabele stooklijn gebruik je hem als thermostaat met buitenvoeler. Met een constante stooklijn werkt hij als thermostaat. Bij de instellingen kun je de gewenste kamertemperatuur vastzetten. Het resultaat is dan waarneer deze temp bereikt is, de installatie uitschakeld. Temp verschil is nu niet meer dan 0,5 graden.

[Apocalyps895]

AMARONE schreef op vrijdag 1 december 2023 @ 12:44:
[...]


Ik denk het ja. Maar wat kan ik hier nu op de korte termijn aan doen. Met welke instellingen moet ik eerst spelen?

(Moet ik de deur van de woonkamer naar de trap dan ook maar open laten?)

Ik denk dat je installatie gewoon bijna geen warmte afgeeft. Ik heb geen ervaring met radiatoren heb zelf alleen vvw. Maar je moet zorgen dat de warmte van je radiatoren afgaat. Bij vvw zou je de flow net wat omlaag kunnen gooien om te kijken of er dan wat meer temperatuur opgenomen wordt door de vloer.

Heb je van die fans op je radiatoren?

[ Voor 3% gewijzigd door Apocalyps895 op 02-12-2023 08:06 ]

[Pos2007]

Leon- schreef op vrijdag 1 december 2023 @ 10:10:
Afgelopen week is er iemand van HDKL (hitachi importeur) langs geweest; theoretisch zou de pomp mijn warmtevraag moeten kunnen halen alleen is dat helaas nog steeds niet het geval. Zit een klein beetje met de handen in mijn haar. Gisteren zo'n 60-65kw verbruikt ....

In ieder geval de buffer er maar tussenuit denk ik. Heb gisteren buissensoren geplakt op aanvoer richting buffer en de uitvoer richting de vloer. Daar verlies ik al een aantal graden.

[Afbeelding]

Ik denk dat ik ongeveer hetzelfde gedrag heb. Het gaat mijn buffervat in met bv. 29 en komt er eruit met 27/27.5, gaat dan de vloer/badkamerradiator in en komt met 25 ongeveer terug de buffer in en gaat dan weer de buffer uit met 26 en de binnenunit in. Er gaat dus iets meer van de aanvoer af san dat de retour erbij krijgt. Als ik de elementen aan heb dan gaat de aanvoer iets omhoog naar 33 met deze buitentemp. Na 3 kwartier of sneller een defrost waarna alles opnieuw begint. Staat dan wel 4500W te verstoken. De elementen heb ik dus maar uitgezet en de gevraagde aanvoer op 30 staan.

Ik heb ook twee sensoren op de leidingen van de buitenunit die de binnenunit ingaan. Deze is op zijn warmst soms 60 maar meestal 40/50. Met ongeveer 20 graden verschil retour.

Het blijft dan ca. 20 graden in de woning. De ingestelde temperatuur op de thermostaat is 19 maar gaat pas uit bij 20.5. Dit duurt dus best wel lang voordat de unit uitgaat.

[siebsan]

Vraag over mijn Yutaki 11kw. Hij staat er nu ruim een half jaar maar nu het koud wordt bevriest de buitenunit steeds. Installateur is al twee keer geweest om hem te ontdooien en dat gaat het weer een dagje goed maar al snel ontdooit hij niet meer. Verwarmen lijkt voornamelijk op de elementen te gaan met als gevolg dat energieverbruik door het dak gaat (65kw/dag). Boerderij uit 1906 hier met vloerverwarming en aantal radiatoren. Zelfs als ik bijna alles dicht zet ontdooid hij niet. Hoeveelheid koudemiddel in het systeem is volgens installateur goed. Iemand een idee? Mijn kosten besparing gaat momenteel even niet zo lekker 😕

[blackmore87]

siebsan schreef op zaterdag 2 december 2023 @ 23:37:
Vraag over mijn Yutaki 11kw. Hij staat er nu ruim een half jaar maar nu het koud wordt bevriest de buitenunit steeds. Installateur is al twee keer geweest om hem te ontdooien en dat gaat het weer een dagje goed maar al snel ontdooit hij niet meer. Verwarmen lijkt voornamelijk op de elementen te gaan met als gevolg dat energieverbruik door het dak gaat (65kw/dag). Boerderij uit 1906 hier met vloerverwarming en aantal radiatoren. Zelfs als ik bijna alles dicht zet ontdooid hij niet. Hoeveelheid koudemiddel in het systeem is volgens installateur goed. Iemand een idee? Mijn kosten besparing gaat momenteel even niet zo lekker 😕

Hoeveel m2 vvw? Het klinkt alsof de unit heel hard moet werken, onderbemeten? Hoe is de isolatie van je huis?
Eigenlijk zou ie zichzelf wel moeten kunnen ontdooien via een defrost, hoe staat de buitenunit opgesteld? Kun je iets meer info geven?

[siebsan]

30m2 geïsoleerde vloer + 80m2 ongeisoleerde vloer (beton op zand). Daarnaast 3 slaapkamers + badkamer met radiotoren. In huis draait ook een pelletkachel. Buiten unit staan in hoek tegen de buitenmuur.
Vannacht temperatuur verlaagd zodat hij kans krijgt om te ontdooien maar helaas niets….

[siebsan]

We hebben een vide (hoog plafond) maar dak is goed geïsoleerd. HR++ glas en muren deels geïsoleerd

[kokpol]

siebsan schreef op zaterdag 2 december 2023 @ 23:37:
Vraag over mijn Yutaki 11kw. Hij staat er nu ruim een half jaar maar nu het koud wordt bevriest de buitenunit steeds. Installateur is al twee keer geweest om hem te ontdooien en dat gaat het weer een dagje goed maar al snel ontdooit hij niet meer. Verwarmen lijkt voornamelijk op de elementen te gaan met als gevolg dat energieverbruik door het dak gaat (65kw/dag). Boerderij uit 1906 hier met vloerverwarming en aantal radiatoren. Zelfs als ik bijna alles dicht zet ontdooid hij niet. Hoeveelheid koudemiddel in het systeem is volgens installateur goed. Iemand een idee? Mijn kosten besparing gaat momenteel even niet zo lekker 😕

Dus hij blijft heel de dag bevroren? Lijkt me stug, maar het kan.

Mocht dat echt zo zijn, dan een garantie verzoek bij hdkl indienen

[blackmore87]

siebsan schreef op zondag 3 december 2023 @ 09:44:
30m2 geïsoleerde vloer + 80m2 ongeisoleerde vloer (beton op zand). Daarnaast 3 slaapkamers + badkamer met radiotoren. In huis draait ook een pelletkachel. Buiten unit staan in hoek tegen de buitenmuur.[Afbeelding]
Vannacht temperatuur verlaagd zodat hij kans krijgt om te ontdooien maar helaas niets….

Qua vermogen zou hij wel genoeg moeten hebben schat ik zo in. Maar blijkbaar doet ie geen defrost? Heb je daar al eens op gelet?

[STT_2022]

siebsan schreef op zondag 3 december 2023 @ 09:44:
30m2 geïsoleerde vloer + 80m2 ongeisoleerde vloer (beton op zand). Daarnaast 3 slaapkamers + badkamer met radiotoren. In huis draait ook een pelletkachel. Buiten unit staan in hoek tegen de buitenmuur.[Afbeelding]
Vannacht temperatuur verlaagd zodat hij kans krijgt om te ontdooien maar helaas niets….

Unit staat te beschut, hij kan de kou niet kwijt en zal erg snel weer bevriezen. Koude lucht daalt en komt over de grond te liggen. De muren erom heen zorgen dat de koude lucht niet weg kan en dus bevriest de unit.

[blackmore87]

STT_2022 schreef op zondag 3 december 2023 @ 18:42:
[...]


Unit staat te beschut, hij kan de kou niet kwijt en zal erg snel weer bevriezen. Koude lucht daalt en komt over de grond te liggen. De muren erom heen zorgen dat de koude lucht niet weg kan en dus bevriest de unit.

Ben wel benieuwd naar een foto van verderaf, die van mij staat niet heel erg anders opgesteld.

[Apocalyps895]

STT_2022 schreef op zondag 3 december 2023 @ 18:42:
[...]


Unit staat te beschut, hij kan de kou niet kwijt en zal erg snel weer bevriezen. Koude lucht daalt en komt over de grond te liggen. De muren erom heen zorgen dat de koude lucht niet weg kan en dus bevriest de unit.

Ook zonder de instellingen te weten is het lastig zeggen. Als er een delta T van 20 met een Ta van 50 ofzo, omdat die koudwater terug krijgt van de ongeisoleerde vloer dan is de WP zo weer dicht gevroren...

Ook is het belangrijk dat de WP wel wat water heeft om het ding te ontdooien. Feit dat die de elementen aan heeft betekend dat zijn Ta bijna niet boven de 20 uit komt, zal de Tr ook laag zijn en om met water van maar een paar graden een WP te ontdooien gaat bijna niet. Ding kan met gemakt tot richting de -26 a -28 dichtvriezen...had ik ook toen die noet goed afgesteld was. Ook kan een deuk oid in de gas leidingen naar buiten zorgen voor dit gedrag

[STT_2022]

Apocalyps895 schreef op zondag 3 december 2023 @ 20:13:
[...]


Ook zonder de instellingen te weten is het lastig zeggen. Als er een delta T van 20 met een Ta van 50 ofzo, omdat die koudwater terug krijgt van de ongeisoleerde vloer dan is de WP zo weer dicht gevroren...

Ook is het belangrijk dat de WP wel wat water heeft om het ding te ontdooien. Feit dat die de elementen aan heeft betekend dat zijn Ta bijna niet boven de 20 uit komt, zal de Tr ook laag zijn en om met water van maar een paar graden een WP te ontdooien gaat bijna niet. Ding kan met gemakt tot richting de -26 a -28 dichtvriezen...had ik ook toen die noet goed afgesteld was. Ook kan een deuk oid in de gas leidingen naar buiten zorgen voor dit gedrag

Ben ik ook helemaal met je eens 👍

[siebsan]

Gisteren met dat ik gezien heb 1x defrost gehad maar ik was niet de hele dag thuis. Radiatoren dicht gezet en thermostaat op 17.5 dus bescheiden warmte vraag zou ik zeggen. Zodra ik meer vraag gaan de elementen aan maar mooi geen defrost. Temp op de binnenunit geeft ongeveer -15 aan maar blijkbaar is dat niet genoeg of degfrost te starten. Als ik de buitenunit bekijk vind ik de ijslaag toch behoorlijk. Geen klagen over de installateur, ze denken mee en belden zelfs op zondag nog op om te vragen hoe het gaat. Deze week komen ze controleren op mogelijke knik in de leidingen. Ik zal ook de suggestie bespreken dat de unit te dicht op de muur staan. Dank voor het meedenken. Ik zal het vervolg terugkoppelen

[blackmore87]

siebsan schreef op maandag 4 december 2023 @ 20:04:
Gisteren met dat ik gezien heb 1x defrost gehad maar ik was niet de hele dag thuis. Radiatoren dicht gezet en thermostaat op 17.5 dus bescheiden warmte vraag zou ik zeggen. Zodra ik meer vraag gaan de elementen aan maar mooi geen defrost. Temp op de binnenunit geeft ongeveer -15 aan maar blijkbaar is dat niet genoeg of degfrost te starten. Als ik de buitenunit bekijk vind ik de ijslaag toch behoorlijk. Geen klagen over de installateur, ze denken mee en belden zelfs op zondag nog op om te vragen hoe het gaat. Deze week komen ze controleren op mogelijke knik in de leidingen. Ik zal ook de suggestie bespreken dat de unit te dicht op de muur staan. Dank voor het meedenken. Ik zal het vervolg terugkoppelen

Elementen uitzetten.
-15, dan staat ie inderdaad zijn eigen koude lucht aan te zuigen zou je zeggen. Heb je een foto van verderaf?
Wat is de Ta? En Tr? Is er een buffervat aanwezig?

[ Voor 4% gewijzigd door blackmore87 op 04-12-2023 20:10 ]

[siebsan]

Hoe kan ik Ta en Tr aflezen? Ik heb alleen toegang tot het gebruikers menu. En hoe zit ik de elementen uit….?
Foto zoek ik even…

[siebsan]

[siebsan]

O ja, ik heb geen buffervat

[blackmore87]

siebsan schreef op maandag 4 december 2023 @ 20:18:
Hoe kan ik Ta en Tr aflezen? Ik heb alleen toegang tot het gebruikers menu. En hoe zit ik de elementen uit….?
Foto zoek ik even…

Ta kun je al zien op het hoofdscherm van de wp, staat bij circuit 1.
Installateurstoegang via het menu en de code is met de pijltjes: rechts - onder - links - rechts.
Elementen uit: systeemconfiguratie - aanvullende verwarming - bron: alleen WP.

Bij bedieningsinformatie en dan live view kun je ook diverse interessante dingen zien als de wp draait. Zou je hier een aantal foto’s van kunnen plaatsen?

Qua plaatsing van de buitenunit valt het mij nog mee, lijkt me niet meteen een heel groot probleem….

Ik kan me wel voorstellen dat er te weinig (warm) water in je systeem zit waardoor de defrosts niet (goed) lukken. Dan kan een buffervat wel handig zijn (meer systeeminhoud).

[ Voor 17% gewijzigd door blackmore87 op 04-12-2023 21:05 ]

[AMARONE]

Apocalyps895 schreef op zaterdag 2 december 2023 @ 08:05:
[...]


Ik denk dat je installatie gewoon bijna geen warmte afgeeft. Ik heb geen ervaring met radiatoren heb zelf alleen vvw. Maar je moet zorgen dat de warmte van je radiatoren afgaat. Bij vvw zou je de flow net wat omlaag kunnen gooien om te kijken of er dan wat meer temperatuur opgenomen wordt door de vloer.

Heb je van die fans op je radiatoren?

Ik heb inderdaad fans erop zitten. Toen de watertemperatuur op 25 stond gebeurde er niets maar nu draaien ze eigenlijk continu dus dat lijkt goed te gaan.

Kan de temp nog naar 45 doen om dat te testen. En anders de waterflow verlagen?

[tinus89]

Ik werd er door iemand aan herinnerd dat mijn legionellarun nog uit staat, dat had ik gedaan omdat de WP "vast" lijkt te lopen in de legionellarun. Mogelijk werd dit veroorzaakt doordat ik de nachtverlaging op 50% had staan (24u/dag) om zo het geluid wat te drukken...

Vandaag dus eens geprobeerd zonder nachtverlaging. Setpoint normaal 53gr, legionellarun 10min/65gr. Deze stappen lijkt hij dan te doorlopen:
- Verwarmen boilervat naar 58gr middels buitendeel EN e-verwarming (binnendeel trekt dan 2,5kw), echter hij geeft dit niet aan in de live view.
- Binnendeel stopt met E-verwarmen
- Warmtepomp gaat uit bij 58gr
- Warmtepomp gaat pendelen aan/uit, hij krijgt het boilervat niet warmer dan 58graden.

Het gevolg hiervan is:
- Legionellarun wordt niet afgemaakt
- Ruimteverwarming stopt, want druk met legionellarun, dus de woning koelt af.

Een paar plaatjes ter illustratie:











Hebben jullie enig idee waar te zoeken, of zal ik via de installateur bij de importeur aan moeten kloppen?

[leandres]

Bij mij staat de SWW op 50 graden en ik doe helemaal geen legionella runs.

Probeer je setpoint SWW eens te verlagen. Ik vind hem vrij hoog. Misschien met de huidige buiten temp te hoog voor de WP om het te halen.

[blackmore87]

tinus89 schreef op maandag 4 december 2023 @ 21:40:
Ik werd er door iemand aan herinnerd dat mijn legionellarun nog uit staat, dat had ik gedaan omdat de WP "vast" lijkt te lopen in de legionellarun. Mogelijk werd dit veroorzaakt doordat ik de nachtverlaging op 50% had staan (24u/dag) om zo het geluid wat te drukken...

Vandaag dus eens geprobeerd zonder nachtverlaging. Setpoint normaal 53gr, legionellarun 10min/65gr. Deze stappen lijkt hij dan te doorlopen:
- Verwarmen boilervat naar 58gr middels buitendeel EN e-verwarming (binnendeel trekt dan 2,5kw), echter hij geeft dit niet aan in de live view.
- Binnendeel stopt met E-verwarmen
- Warmtepomp gaat uit bij 58gr
- Warmtepomp gaat pendelen aan/uit, hij krijgt het boilervat niet warmer dan 58graden.

Het gevolg hiervan is:
- Legionellarun wordt niet afgemaakt
- Ruimteverwarming stopt, want druk met legionellarun, dus de woning koelt af.

Een paar plaatjes ter illustratie:
[Afbeelding]

[Afbeelding]

[Afbeelding]

[Afbeelding]

[Afbeelding]


Hebben jullie enig idee waar te zoeken, of zal ik via de installateur bij de importeur aan moeten kloppen?

Hoe groot is je boilervat? Volgens mij maakt de nachtverlaging niks uit voor de sww run, dus je zou verwachten dat het voor de legionellarun ook niet uitmaakt? Maar dat weet ik niet zeker, ik doe geen legionellarun maar dat is een andere discussie.

[blackmore87]

AMARONE schreef op maandag 4 december 2023 @ 21:08:
[...]


Ik heb inderdaad fans erop zitten. Toen de watertemperatuur op 25 stond gebeurde er niets maar nu draaien ze eigenlijk continu dus dat lijkt goed te gaan.

Kan de temp nog naar 45 doen om dat te testen. En anders de waterflow verlagen?

Normaal gesproken is meer flow meer afgifte…. Bijvoorbeeld bij vvw. Maar “ouderwetse” radiatoren met een lage dT heb je weinig aan, als je voetventielen hebt zou je ze daarmee kunnen inregelen.
Fans al eens op maximaal gezet?

[ Voor 16% gewijzigd door blackmore87 op 04-12-2023 22:11 ]

[tinus89]

leandres schreef op maandag 4 december 2023 @ 21:44:
Bij mij staat de SWW op 50 graden en ik doe helemaal geen legionella runs.

Probeer je setpoint SWW eens te verlagen. Ik vind hem vrij hoog. Misschien met de huidige buiten temp te hoog voor de WP om het te halen.

Het zou voor het behalen van de 65gr tijdens de legionellarun toch niet uit moeten maken vanaf welk beginsetpoint SWW hij komt? Of hij nou van 53gr of van 50gr naar de 65gr moet... Als hij het niet haalt moet hij toch gewoon elektrisch bij gaan verwarmen?

blackmore87 schreef op maandag 4 december 2023 @ 21:45:
[...]


Hoe groot is je boilervat? Volgens mij maakt de nachtverlaging niks uit voor de sww run, dus je zou verwachten dat het voor de legionellarun ook niet uitmaakt? Maar dat weet ik niet zeker, ik doe geen legionellarun maar dat is een andere discussie.

Boilervat is 200 of 220L, afhankelijk van welke specsheet je bekijkt

Over de discussie wel/geen legionellarun: bij een SWW van 53graden is de bodemtemp in de boiler 47graden. Dat is ruim binnen het legionellaspectrum. De NEN 1006 schrijft het gewoon voor...

[ Voor 23% gewijzigd door tinus89 op 04-12-2023 22:25 ]

[AMARONE]

blackmore87 schreef op maandag 4 december 2023 @ 21:45:
[...]

Normaal gesproken is meer flow meer afgifte…. Bijvoorbeeld bij vvw. Maar “ouderwetse” radiatoren met een lage dT heb je weinig aan, als je voetventielen hebt zou je ze daarmee kunnen inregelen.
Fans al eens op maximaal gezet?

Er hangen 3 jaga's hier, de rest van het huis heeft wel traditionele radiatoren. Heb zojuist de fanspeeda hoger gezet(had deze eerst lager staan ivm het geluid).

Even kijken of dit al verschil maakt. Wil de kleine radiatoren op de verdiepingen ook nog vervangen. Wel door gewoon grotere radiatoren denk ik ivm de water inhoud van het systeem ipv jagas. Wat zouden jullie aanraden, toch voor de strada gaan?

Qua instellingen moet er ook nog wel wat te halen zijn in de warmtepomp.

[ Voor 35% gewijzigd door AMARONE op 04-12-2023 23:07 ]

[siebsan]

Wat plaatjes van de huidige instellingen. Heb nog steeds geen defrost gezien. Stookt lekker door op de elementen die heb ik nog maar even niet uitgezet.

[Leon-]

[b]tinus89 in "Ervaringen Hitachi Yutaki RASM Monoblock warmtepomp"

Vandaag dus eens geprobeerd zonder nachtverlaging. Setpoint normaal 53gr, legionellarun 10min/65gr. Deze stappen lijkt hij dan te doorlopen:
- Verwarmen boilervat naar 58gr middels buitendeel EN e-verwarming (binnendeel trekt dan 2,5kw), echter hij geeft dit niet aan in de live view.
- Binnendeel stopt met E-verwarmen
- Warmtepomp gaat uit bij 58gr
- Warmtepomp gaat pendelen aan/uit, hij krijgt het boilervat niet warmer dan 58graden.

Het gevolg hiervan is:
- Legionellarun wordt niet afgemaakt
- Ruimteverwarming stopt, want druk met legionellarun, dus de woning koelt af.

Waar zit je temperatuursensor in het boilervat?

[Apocalyps895]

siebsan schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 07:24:
Wat plaatjes van de huidige instellingen. Heb nog steeds geen defrost gezien. Stookt lekker door op de elementen die heb ik nog maar even niet uitgezet.[Afbeelding]

[Afbeelding]

[Afbeelding]

[Afbeelding]

Ta van 42, hij zit op 25 en Tr van 21 dus een delta T van 4 ik weet je water flow niet, maar gezien de oppervlakte van je vvw (iets van 110m2 ik neem aan dat de 16mm buis hoh 10cm ofzo is) zou die met 21 graden een prima defrost moeten kunnen doen. De WP zal in de aanloop net wat kouder zijn je ziet dan dat de buitenunit vrij snel richting de -13 gaat bij dit weer. Maar zodra die eenmaal op gang is gaat die terug naar -5 a -6 bij dit weer en gaat die heel langzaam (40, 50 of 60min) later dicht vriezen tot de -25 a -26 en start dan een defrost. Het lijkt er hier op dat er iets niet goed is met je gas leiding of vulling (ik had een halve knik in een deel van de gas buis die achter de voorzetwand zit en had ook dit probleem). Dan krijg je dat de WP niet meer hersteld van zijn aanloop fase en dat die gelijk weer van -13 dicht vriest tot -25 .... defrost ... opstart gelijk weer dichtvriezen etc...

[ Voor 4% gewijzigd door Apocalyps895 op 05-12-2023 09:40 ]

[Apocalyps895]

Leon- schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 09:01:
[...]


Waar zit je temperatuursensor in het boilervat?

Ik heb SWW op 55 graden zonder legionella run ... gaat prima maar is niet conform voorschriften.

[Apocalyps895]

siebsan schreef op zondag 3 december 2023 @ 09:44:
30m2 geïsoleerde vloer + 80m2 ongeisoleerde vloer (beton op zand). Daarnaast 3 slaapkamers + badkamer met radiotoren. In huis draait ook een pelletkachel. Buiten unit staan in hoek tegen de buitenmuur.[Afbeelding]
Vannacht temperatuur verlaagd zodat hij kans krijgt om te ontdooien maar helaas niets….

Wat me nu wel op valt...hoeveel afstand (cm) heb je nog tussen je buiten unit en de muur?

[ Voor 11% gewijzigd door Apocalyps895 op 05-12-2023 09:52 ]

[leandres]

tinus89 schreef op maandag 4 december 2023 @ 22:22:
[...]


Het zou voor het behalen van de 65gr tijdens de legionellarun toch niet uit moeten maken vanaf welk beginsetpoint SWW hij komt? Of hij nou van 53gr of van 50gr naar de 65gr moet... Als hij het niet haalt moet hij toch gewoon elektrisch bij gaan verwarmen?

Heb je dermate veel/lang stilstand in je SWW boiler dat een legionella run naar 65 graden noodzakelijk is?

Ik heb gezien dat bij TW van 50 graden mijn 11kW WP tot 55/56 graden komt waarna het SWW op de gewenste setpoint temp is gekomen.
Zelf heb ik het vermoeden dat door jouw relatief hoge setpoint de WP gewoon echt aan het wachten/proberen is omdat te halen alvorens evt met het elektrische element de legionella run te gaan afmaken.

Wat is er op tegen om deze suggestie eens uit te proberen?

[leandres]

Wat me opvalt is dat mijn WP elke 45 minuten een defrost doet, het valt ook op dat hij in dit tijdspad z'n best doet om de ingestelde TA setpoint te halen, ook wanneer je ziet dat de aanvoer water temperatuur langzaam wegzakt terwijl de compressor steeds harder gaat werken. De COP glijdt dan ook volledig onderuit.

Is dit een instelling of behaviour by design?

Ik zou zeggen dat een eerdere defrost wellicht zorgt voor betere efficiëntie.



Links zie je runs die 'langer' zijn omdat het retourwater beter op temperatuur is. Rechts een nieuw gestarte cyclus waarbij de pomp van 'ver' moet komen en dus elke 45 mins moet defrosten. Ik ben niet tevreden over dit regelgedrag.

[ Voor 23% gewijzigd door leandres op 05-12-2023 12:46 ]

[Apocalyps895]

leandres schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 12:44:
Wat me opvalt is dat mijn WP elke 45 minuten een defrost doet, het valt ook op dat hij in dit tijdspad z'n best doet om de ingestelde TA setpoint te halen, ook wanneer je ziet dat de aanvoer water temperatuur langzaam wegzakt terwijl de compressor steeds harder gaat werken. De COP glijdt dan ook volledig onderuit.

Is dit een instelling of behaviour by design?

Ik zou zeggen dat een eerdere defrost wellicht zorgt voor betere efficiëntie.

[Afbeelding]

Links zie je runs die 'langer' zijn omdat het retourwater beter op temperatuur is. Rechts een nieuw gestarte cyclus waarbij de pomp van 'ver' moet komen en dus elke 45 mins moet defrosten. Ik ben niet tevreden over dit regelgedrag.

Heb je inmiddels je verdeler al aangepast?

[leandres]

Apocalyps895 schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 12:52:
[...]


Heb je inmiddels je verdeler al aangepast?

Ja die is inmiddels pomploos:

[ Voor 48% gewijzigd door leandres op 05-12-2023 13:00 ]

[Apocalyps895]

leandres schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 12:55:
[...]


Ja die is inmiddels pomploos;

Lijkt wel of die de Ta niet goed haalt, als de Ta gehaald is gaat de WP terug moduleren en vriest die minder snel dicht, hier lijkt het er gewoon op dat de delta T icm je flow je WP niet trekt met deze buiten temperatuur

Overigens gaat je WP inderdaad gewoon door ondanks dat de Ta wegzakt ... hij kan nog efficient genoeg warmte aan het water afgeven. Snellere defrost betekend uit eindelijk ook meer defrosts dus vaker dat de temperatuur uit de woning wordt gehaald hiervoor, hoger energie verbruik etc ... de WP probeert zsm een delta T van 5 te bereiken daar is de delta T stand van je waterpomp ook op afgestemd.

[ Voor 34% gewijzigd door Apocalyps895 op 05-12-2023 13:02 ]

[leandres]

Apocalyps895 schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 12:59:
[...]


Lijkt wel of die de Ta niet goed haalt, als de Ta gehaald is gaat de WP terug moduleren en vriest die minder snel dicht, hier lijkt het er gewoon op dat de delta T icm je flow je WP niet trekt met deze buiten temperatuur

Overigens gaat je WP inderdaad gewoon door ondanks dat de Ta wegzakt ... hij kan nog efficient genoeg warmte aan het water afgeven. Snellere defrost betekend uit eindelijk ook meer defrosts dus vaker dat de temperatuur uit de woning wordt gehaald hiervoor, hoger energie verbruik etc ... de WP probeert zsm een delta T van 5 te bereiken daar is de delta T stand van je waterpomp ook op afgestemd.

Hij haalt het uiteindelijk wel, al gebruikt hij direct na de defrost wel de elektrische elementen in de binnenunit om de temp te halen. Maar doordat de compressor steeds harder gaat draaien vriest hij gewoon in no-time weer dicht.

[Apocalyps895]

Als die met deze delta T snel dichtvriest heb je volgens mij een hoge water flow?

Mijn elektrische element doet ook heel kort mee bij deze temperaturen, na een defrost is mijn Ta 20 ...omdat ik op 27Ta draai momenteel. Zorgt er overigens wel voor dat mijn WP weer snel en goed op gang komt, dit element uitschakelen zal uiteindelijk meer energie kosten omdat de WP dan weer sneller dicht vriest.

[ Voor 66% gewijzigd door Apocalyps895 op 05-12-2023 13:17 ]

[leandres]

Nee dat snap ik, echter met 0 graden buiten temp heb ik gewoon 35 graden TA nodig om m'n woning warm te krijgen.

Ik baal alleen dat die waardeloze Hitachi (ronde) thermostaat de temp 1,5 graad laat zakken om vervolgens pas weer in te schakelen. Daardoor dropt de temp dermate dat hij dus echt van 'ver' moet komen.

Weet iemand of je de interval van de defrost kunt aanpassen?? Ik vind die 45 minuten te toevallig.

[Apocalyps895]

Ik denk dat die 45 minuten gewoon een uitkomst is van het gedrag van je WP, hij kan ook na 20 min al defrosten als je buitenunit dicht zit, wat is je waterflow dan in je WP?

Defrost kan je aanpassen naar cold region of cold region high humidity... standaard is 0 dus hij kan ook op option 1 of 2. Kan je dus is proberen en kijken wat dan her resultaat is.

[ Voor 72% gewijzigd door Apocalyps895 op 05-12-2023 13:49 ]

[leandres]

De flow is steeds hetzelfde bij de verschillende acties:

1) CV bedrijf: ~ 1090 l/h
2) SWW bedrijf: 1720 l/h
3) Defrost: 2190 l/h

Zie:

[Apocalyps895]

leandres schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 13:49:
De flow is steeds hetzelfde bij de verschillende acties:

1) CV bedrijf: ~ 1090 l/h
2) SWW bedrijf: 1720 l/h
3) Defrost: 2190 l/h

Zie:

[Afbeelding]

Vreemd bij deze flow zou die de delta T makkelijk aan moeten kunnen....geen extra pompen of buffer vat ofzo wat de boel beinvloed?

[CHE56]

Hier ook om de 45 minuten defrosts, bij een totaal andere set up (hybride, 8kw, Tset 50.). als je dit topic doorleest zijn er meer die rondom die 45 minuten zitten.

[Apocalyps895]

CHE56 schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 17:19:
Hier ook om de 45 minuten defrosts, bij een totaal andere set up (hybride, 8kw, Tset 50.). als je dit topic doorleest zijn er meer die rondom die 45 minuten zitten.

Zelf heb ik ook ongeveer om de 40 a 50minuten is gewoon hoe de wp werkt

[blackmore87]

Hier ook om de 45/50 minuten een defrost. 11kw machine die Ta38 moet halen en dat gaat prima, zowel nu als vorige week toen het nog kouder was, zonder elektrische elementen want die staan uit.

[blackmore87]

tinus89 schreef op maandag 4 december 2023 @ 22:22:
[...]


Het zou voor het behalen van de 65gr tijdens de legionellarun toch niet uit moeten maken vanaf welk beginsetpoint SWW hij komt? Of hij nou van 53gr of van 50gr naar de 65gr moet... Als hij het niet haalt moet hij toch gewoon elektrisch bij gaan verwarmen?


[...]


Boilervat is 200 of 220L, afhankelijk van welke specsheet je bekijkt

Over de discussie wel/geen legionellarun: bij een SWW van 53graden is de bodemtemp in de boiler 47graden. Dat is ruim binnen het legionellaspectrum. De NEN 1006 schrijft het gewoon voor...

Heb je ook een element in je vat? Ik vermoed van niet?
Dit al gecheckt?
Edit: als ik het zo lees staat dit bij jou dus wel goed, omdat ie al op de elementen verwarmt en hoger gaat dan 55.

Leon- schreef op woensdag 23 november 2022 @ 14:53:
Ik ben de afgelopen dagen de handleidingen van mijn Yutaki aan het doorlezen omdat ik niet tevreden ben over de kennis van mijn installateur. Ik vond het al vreemd dat de anti-legionella modus tot maximaal 55 graden kon verwarmen. Wat blijkt: fabrieks-af staat dipswitch 4.3 op "OFF" (boiler elektrisch verwarmen als het nodig is, dus boven de 55 graden). Zojuist in de binnenunit DSW 4.3 op "ON" gezet. As we speak loopt de anti-legionella modus naar 65 graden.

Edit: Misschien de topictitel wijzigen naar Ervaringen met Hitachi Yutaki warmtepomp ?

[ Voor 4% gewijzigd door blackmore87 op 05-12-2023 18:42 ]

[blackmore87]

leandres schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 13:32:
Nee dat snap ik, echter met 0 graden buiten temp heb ik gewoon 35 graden TA nodig om m'n woning warm te krijgen.

Ik baal alleen dat die waardeloze Hitachi (ronde) thermostaat de temp 1,5 graad laat zakken om vervolgens pas weer in te schakelen. Daardoor dropt de temp dermate dat hij dus echt van 'ver' moet komen.

Weet iemand of je de interval van de defrost kunt aanpassen?? Ik vind die 45 minuten te toevallig.

Een andere thermostaat is zeker aan te raden!
Wellicht heb ik het gemist, maar hoe ziet je systeem er verder uit? Hoe groot is je woning? Isolatie? Vvw oppervlakte? Overige radiatoren?

[tinus89]

blackmore87 schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 18:41:
[...]

Heb je ook een element in je vat? Ik vermoed van niet?
Dit al gecheckt?
Edit: als ik het zo lees staat dit bij jou dus wel goed, omdat ie al op de elementen verwarmt en hoger gaat dan 55.

Leon- schreef op woensdag 23 november 2022 @ 14:53:
Ik ben de afgelopen dagen de handleidingen van mijn Yutaki aan het doorlezen omdat ik niet tevreden ben over de kennis van mijn installateur. Ik vond het al vreemd dat de anti-legionella modus tot maximaal 55 graden kon verwarmen. Wat blijkt: fabrieks-af staat dipswitch 4.3 op "OFF" (boiler elektrisch verwarmen als het nodig is, dus boven de 55 graden). Zojuist in de binnenunit DSW 4.3 op "ON" gezet. As we speak loopt de anti-legionella modus naar 65 graden.


[...]

Dit is wel een goede, ga ik morgen wel even controleren. Ja, hij gooit de elementen even aan (die zit er inderdaad in), maar lijkt ze er niet meer bij te pakken als de WP het setpoint niet haalt. Want qua temperatuur is dit exact het gedrag wat de mijne ook doet.

leandres schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 10:09:
[...]


Heb je dermate veel/lang stilstand in je SWW boiler dat een legionella run naar 65 graden noodzakelijk is?

Nee, niet veel stilstand. Maar ik werd gewaarschuwd door iemand met kennis van zaken dat ook bij boilers die goed doorstromen, maar niet af en toe goed verhit worden, er zones kunnen zijn (hoeken, wanden etc) waar ondanks de doorstroming, groei van legionella toch mogelijk is.
Ik weet dat de meningen in de installatiewereld erg verdeeld zijn, maar het wordt niet voor niets voorgeschreven in de norm...

leandres schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 10:09:
[...]

Ik heb gezien dat bij TW van 50 graden mijn 11kW WP tot 55/56 graden komt waarna het SWW op de gewenste setpoint temp is gekomen.
Zelf heb ik het vermoeden dat door jouw relatief hoge setpoint de WP gewoon echt aan het wachten/proberen is omdat te halen alvorens evt met het elektrische element de legionella run te gaan afmaken.

Wat is er op tegen om deze suggestie eens uit te proberen?

Daar is zeker niks op tegen, alleen zal dat even moeten wachten tot ik weer een dag vrij ben (werk momenteel 7 dagen per week), want anders zit de vrouw in de kou thuis als hij er weer in blijft hangen.

[tinus89]

siebsan schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 07:24:
Wat plaatjes van de huidige instellingen. Heb nog steeds geen defrost gezien. Stookt lekker door op de elementen die heb ik nog maar even niet uitgezet.

[Afbeelding]

(...)

[Afbeelding]

Als ik dit zo zie, er vanuitgaande dat je in Nederland woont, recirculeert het buitendeel een groot deel van zijn lucht, gezien de buitentemperatuur aanvoer daalt tot -16C. Ik vermoed dat het buitendeel te dicht bij een of beide muren staat.

[leandres]

siebsan schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 07:24:
Wat plaatjes van de huidige instellingen. Heb nog steeds geen defrost gezien. Stookt lekker door op de elementen die heb ik nog maar even niet uitgezet.

[...]

[Afbeelding]

Ter referentie mijn koelmiddel cyclus van 11kW unit met 0 graden buiten temp.

[STT_2022]

leandres schreef op dinsdag 5 december 2023 @ 12:44:
Wat me opvalt is dat mijn WP elke 45 minuten een defrost doet, het valt ook op dat hij in dit tijdspad z'n best doet om de ingestelde TA setpoint te halen, ook wanneer je ziet dat de aanvoer water temperatuur langzaam wegzakt terwijl de compressor steeds harder gaat werken. De COP glijdt dan ook volledig onderuit.

Is dit een instelling of behaviour by design?

Ik zou zeggen dat een eerdere defrost wellicht zorgt voor betere efficiëntie.

[Afbeelding]

Links zie je runs die 'langer' zijn omdat het retourwater beter op temperatuur is. Rechts een nieuw gestarte cyclus waarbij de pomp van 'ver' moet komen en dus elke 45 mins moet defrosten. Ik ben niet tevreden over dit regelgedrag.

Ik zie hetzelfde beeld met mijn 8kW unit.
Altijd starten met vol vermogen en na een defrost start hij weer met vol vermogen lijkt het. Heb het idee dat hij langzaam terug moduleert.
Ik heb wel een buffer van 100l in de retour, maar denk dat ik wel wat extra systeem volume nodig heb ivm mijn Jaga’s, die maar weinig water bevatten. Heb niet zulke mooie plaatsjes als jij, maar ik herken wel hetzelfde beeld.