Onlangs het ik het hoofdlager van de ventilator van mijn HM071MR-U44 vervangen. Ik deel hier mijn ervaringen zodat iemand anders er misschien wat aan heeft.
De laatste tijd maakte de ventilator aanzienlijk meer lawaai op het laagste toerental (stille mode). Op de hogere toerentallen waarschijnlijk ook wel maar dan wordt het overstemt door het blaas geluid. Na enig onderzoek kwam ik er achter dat het "flapperende" geluid wat ik hoorde er ook was als ik de unit spanningsloos maakte en de waaier met de hand rond draaide. Omdat er verder niets te zien was wat aanliep o.i.d. heb ik de motor uit elkaar gehaald. Ik verwachte eigenlijk de hele motorunit hiervoor te moeten uitbouwen, maar dat viel erg mee:
Door de drie boutjes aan de rand van de motorbehuizing los te maken komt het voorste deel gewoon los. De stator-wikkelingen ook, dus enige voorzichtigheid om hier niets te beschadigen is wenselijk! Door de Seger-Ring die achter de waaier zit te verwijderen kan de rotor vrij gemaakt worden van het voorste deel van de motorbehuizing (een vierkante schijf die tussen de waaier en de Seger-ring zit staat niet op de foto):
Het voorste lager is een 6201Z en het achterste lager een 608-Z, beide van NSK. Dit zijn hele gangbare lagers die vele fabrikanten maken en bij de meeste leveranciers gewoon op voorraad liggen. NSK staat overigens bekend als een goed merk dus dat verklaard niet waarom het lager na 2,5 jaar niet goed meer is.
Aan de lagers viel niet direct iets te zien, voelen of horen. Maar als ik de rotor horizontaal liet draaien met het grote lager in de behuizingsschaal, dus zodat het gewicht van de rotor opgevangen moet worden door het voorste lager, klonk er een geluid wat deed denken aan het ge-flapper van voor demontage. Ik heb daarom een nieuw lager besteld, een 6201-2Z van SKF, ( 3,- bij de “Lagerboer.nl”).
Het volgende probleem was hoe het lager van de as te krijgen zonder de rotor te beschadigen. Die rotor heeft gelijmde permanente magneten, dus branders en hamers vallen af. Een lager-trekker is het aangewezen gereedschap. Ik ben eerst langs een tuinmachines reparateur gegaan, de man wilde mij graag helpen maar de haken van de lager-trekkers die hij had waren te groot. De ruimte tussen de permanente magneten en de achterkant van het lager is slechts 2mm.
Een kennis die zich bezig houdt met restaureren van oude motoren en auto’s had wel een geschikte lager-trekker, ook wel een mes-trekker genoemd. Hiermee kwam het lager probleemloos van de as:
Voor montage van het nieuwe lager werd mij aangeraden de rotor een nachtje in de diepvries te leggen en het lager flink te verwarmen. Het lager zou dan waarschijnlijk zo over de as vallen. Helaas werkte dat niet helemaal (zal aan mij gelegen hebben). Ik had het lager verwarmd in de airfryer op 120 graden maar na een stukje over het passing deel van de as te schuiven stagneerde het (alleen de laatste 20mm heeft de lagerpassing).
Ik had hier al een beetje rekening mee gehouden en een opzet voorbereid met een kolomboor (eigenlijk een frees in mijn geval) en een stukje waterleiding buis, hiermee liet het lager zich goed tot op de Seger-Ring persen. Een (zachte) hamer en een stukje buis werkt waarschijnlijk ook…
Als je niets hebt met dit soort mechanische zaken hebt is het misschien verstandig een bedrijf in de buurt te zoeken die hier mee wil helpen.
Nadat het lager op de as zat viel mij op dat het nieuwe lager, bij horizontaal draaien van de rotor in het voorste behuizingsdeel, ook wel een beetje het flapper geluid maakte. Wel een stuk minder dan de oude, maar toch gaf mij dat wel het onbehaaglijke gevoel dat het oude lager misschien helemaal niet kapot was. Bij het demonteren viel mij op dat de moer die de waaier op de as fixeert maar matig vast zat. Zou het geluid gekomen kunnen zijn door “rammelen” van de waaier op de as??? Ik weet het niet, na de boel weer in elkaar gezet te hebben draait mijn WP weer fluisterstil op de laagste toerentallen. Maar mocht het weer optreden zal ik toch eerst die waaier-moer aantrekken, voor ik de hele boel uit elkaar haal…