Dat wordt ons aangepraat, maar is niet zomaar waar! Daarbij spelen een paar dingen:
1. het eigen risico hinkt graag op twee gedachten, waarvan 1 van de argumenten is dat het onnodige zorgvragen zou remmen. Nergens is dat ooit inhoudelijk onderbouwd, sterker nog: ieder verzoek tot onderzoek daarnaar is tegengehouden
2. het andere is dat de zorgpremie dan omhoog moet. Als dat zo zou zijn (en mijn vraagtekens daarbij volgen nog), dan nog: des te beter. Dan hebben we de zorgkosten gewoon duidelijk in beeld en kunnen we zien wat er nu eigenlijk speelt.
Nu is het eigen risico een boekhoudkundige truc waarmee een deel van de zorgkosten die we als maatschappij nog onveranderd hebben, toch buiten de begroting vallen. Als burger/verzekerde binnen de maatschappij maakt dat gemiddeld niet uit, want die kosten zijn er, blijven er, en worden door ons betaald.
Maar omdat ze niet meer in de boeken van de verzekeraars staan, kunnen de zorgverzekeraars en het ministerie doen alsof ze een besparing hebben doorgevoerd.
(Maar het is geen besparing, het is uitsluitend een verschuiving van de zorgkosten richting chronisch zieken.)
Dat het ER werkelijk een positief effect heeft is nooit cijfermatig onderbouwd. Zoals gezegd: onderzoek naar de werkelijke effecten is altijd tegengehouden.
De kans dat het echter iets oplevert voor ons als maatschappij is klein, want het is maar de vraag of de toename in complexiteit, administratie, incasso's en eindeloze uitleg die artsen/apothekers moeten geven nuttig zijn. En de remmende werking is maar de vraag, tegelijkertijd remt het ook
wel-nodige zorg: mensen die vanwege de financien bepaalde onderzoeken of behandelingen achterwege laten... en soms gaat dat goed en soms loopt dat uit de hand. En je hebt maar 1 longontsteking nodig die van een simpel AB-kuurtje doorslaat naar een IC-opname om heel veel eigen risico's te kunnen betalen.
Overigens willen de meeste verzekeraars niet af van het eigen risico. Als zij zich daarvoor in hadden gezet hadden ze dat echt wel voor elkaar gekregen. Alleen DSW heeft zich daar openlijk voor uitgesproken (en heeft in een vorm van protest het ER zelfs met een tientje verlaagd.)
Maar discussiëren dat onze zorg te duur is gaat mij te ver. We hebben alle zorg voorhanden en hoeven ons na een ongeluk of slechte diagnose niet druk te maken of we de zorg wel kunnen krijgen.
Maar dat staat toch geheel los van verspilling in de zorg in de vorm van onnodige complexiteit? Ik vind een hoge zorgpremie geen probleem. Ik vind het wel een probleem dat een aanzienlijk deel van die zorgpremie niet gaat naar verpleegkundigen, medicijnen en huisartsen (oftewel, de concrete zorg) maar naar administratie, reclame, fusies, contracten, torenhoge reserves bij verzekeraars (die daarnaast azen op de mogelijkheid om winst uit te keren), marketeers, consultants die advies geven over hoe zo handig mogelijk te declareren (lees: zoveel mogelijk geld voor zo min mogelijk feitelijke zorg) en ondernemers die een flinke winstmarge weten in te boeken.
Die dingen zijn niet gelijk, en niet onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ze worden wel steeds met elkaar verward, zodat kritiek op het ene bijna altijd afgeketst wordt als kritiek op het andere.
Zolang onze leeftijd gemiddeld stijgt zullen we meer zorg nodig hebben en daarmee ook meer kosten maken.
Lees vooral het artikel van FTM dat ik heb geplaatst: de stijging van de zorgkosten zijn niet volledig te verklaren uit de hogere leeftijd, en ook niet uit betere behandelingen. Ze komen voort uit het stelsel zelf, en het gaat niet naar daadwerkelijke zorg voor mensen.