raceneus968 schreef op dinsdag 7 maart 2017 @ 03:50:
Ik laat dit nog even op me inwerken.
Wel alvast één opmerking, de valkuil waarvoor mijn eega mij vaker heeft gecorrigeerd:
"
We denken vrij weinig na ....."
Haar opmerking is dan: jij kunt mij niet zeggen wat ik denk!
Verder is het leuk en leerzaam om op jou prikkelende uitdaging(en) dieper in te gaan
Jij helpt verwoorden van datgene wat bij mij wanordelijk in mijn hoofd zit opgeslagen.
Nou, ze heeft gelijk -
maar ze wordt wel geprikkeld om in bepaalde richtingen te voelen en te denken.
Laat ik het zo zeggen, we zien een beeld, we reageren met en voor gevoel - en ons brein probeert een patroon te vinden. Vervolgens wordt onze perceptie gevormd, zowel hieruit als vanuit de groep waar we deel van uitmaken.
Ons probleem is dat we dit vanuit onze westerse achtergronden afwijzen, niet willen erkennen. Modern is goed, we zijn verstandig, we zetten een tandje bij, we zijn individuen. Het idee dat we ondanks (eigenlijk juist vanwege de perceptie van) onze individualiteit - en daaraan gekoppelde invulling en gebruik van vermogens) prikkelbaar (soms zelfs letterlijk
) en dus beïnvloedbaar zijn strookt niet met ons zelfbeeld. De realiteit strookt niet met onze perceptie, en dus compenseren we daartegen in ons gedrag.
En ja, in onze samenleving staan mensen dermate onder druk van effecten van instrumentatie voor conformistisch gedrag dat ze in toenemende mate minder ruimte voor zowel vermogen als inclinatie hebben om op nuttige wijze omgang daarmee te zoeken. Dat helpt absoluut niet.
Een stuk van dat vormen van perceptie is cognitief / bewust, bijvoorbeeld interactie met onze kringen. Dat kan zijn familie, maar ook werk, en net zo goed de informatiestromen waar we gebruik van maken of deel aan nemen (Facebook is ook een kring die als verlengd groepsfenomeen invloed uit doet oefenen).
Een ander deel is volledig onbewust, dat zijn prikkels die gegeven worden op fysiologisch niveau, maar ook gedragsmatig instinct én de schaduwzijden van deelname aan verlengde groepsfenomenen als sociale media, maar net zo goed de TV).
30 milliseconden is genoeg om een oordeel te vormen over een een persoon die we zien.
5 milliseconden is genoeg om vanuit beeld de focus van onze hersenen op patronen te triggeren.
Des te vaker beeld herhaald wordt, des te sneller we het ons eigen maken, en dus ons gevoel laten bepalen.
5 milliseconden. That's it. En dan komt iemand aanzetten met argumentatie om de deur van de echokamer open te zetten - 30 milliseconden. Welke trigger wint en stuurt de langzamere trigger aan? Tja.
Reken eens uit hoeveel triggers en bevestigingen van getriggerd gevoel bij beeld dat op een dag zijn bij onze tegenwoordige patronen van informatieconsumptie ... Maar jij kan mij niet zeggen hoe ik voel of denk? Welkom bij de achterkamer van Cambridge Analytics - maar dat is een verhaal van een ander topic.
Ergens diep onbewust weten we dit. Er zijn redenen waarom we langzaam maar zeker bijna allergisch worden voor (ervaring van) confrontatie met informatie. Waarom we Waarheid niet langer als concept willen erkennen. Waarom we gevoelsmatig heftiger dan normaal reageren enkel al wanneer we blootstelling krijgen aan iets of iemand wat de deur van de echokamer probeert te openen. Zoals altijd is de uitdaging er een van omgang vinden met. We lopen daarin behoorlijk achter op de uitdaging zelf. En helaas, zoals we in Rusland, Turkije, het VK en de VS hebben kunnen zien is er reeds bewustzijn hiervan maar is het gericht op selectief gebruik en zelfs misbruik daarvan.
Maar goed, terug naar het onderwerp
Beeld / blootstelling -> gevoel -> perceptie -> en dan denken / redeneren we.
Dat kan heel goed volstrekt logisch en rationeel zijn vanaf dat punt,
maar het fundament is dat niet.
Dit is bijvoorbeeld waarom we in gesprekken zo vaak verzanden in onbewuste pogingen om te overtuigen en/of gelijk bevestigd te zien (we zoeken dat ook in onze uitwisseling met anderen, daarom zoeken we instinctief gelijkgezinden op en wijzen we andersgezinden af). Het is prima mogelijk om strikt rationeel te zijn, maar ook dat kent een schaduwkant: we moeten dan flink wat menselijkheid laten vallen.
Zelf wisselen van perspectief, in de spiegel kijken, is dus een vereiste van balans. Het grappige (nu ja, bijna) is dat we als groep dit tot op bepaalde hoogte veel meer doen dan als individu. Tot zover ons westerse perspectief op dat individu

We scheppen bijvoorbeeld systemen van afspraken op basis van geleerde lessen voor de groep als geheel. Iets wat we als individu wel aangeleerd kunnen krijgen, maar slechts weinig uit onszelf echt doen. Dat zorgt voor problematiek in het vinden van omgang met het contrast tussen lessen op groepsniveau en het individu.
Klassiek voorbeeld in deze is de perceptieproblematiek omtrent Europa. Ja, er is reële problematiek, maar dat zijn over de gehele linie uitdagingen van participatie en aanpassing naar veranderende omstandigheden - wat niets nieuws is voor de mensheid.
Het is echter de perceptieproblematiek wat bepalend is.
Als groep hebben we pijnlijke lessen geïnternaliseerd, ons eigen gemaakt, met als resultaat het scheppen en gradueel aanpassen van systemen gericht op het voorkomen van herhaling van de loopgraven en de valstrikken.
Als individuen echter hebben we daar weinig bewustzijn van, en zijn we dus gevoelig voor de normale patronen van consumptie informatie - maar ook kwetsbaar voor de inzet van mensen om daar misbruik van te maken.
Pijnlijk schoolvoorbeeld in deze is onze huidige perceptie dat we betalen voor de problemen van anderen in de Griekse Kwestie, terwijl het een oefening in afschuiven van kosten én het selectief belonen is van zaken die daar schuld stapelen, geld weghalen, maar ook hier kosten afschuiven en eigen beloning uit ons systeem loodsen. Middels ons stelsel van belastingverdragen, gedekt door onze (niet reële) perceptie van verhoudingen en ontwikkelingen, gestimuleerd door politici die net zo kwetsbaar voor informatiestromen zijn als wij zelf. Een ander schoolvoorbeeld is het drama van kledinglabels, of TTIP.
We kijken naar het verkeerde vogeltje terwijl een ander op de foto komt.
Mensen zijn heel snel geneigd om anderen te zeggen wat ze moeten denken, al zetten mensen eerder instinctief in op wat ze anderen willen laten voelen. Daarom zijn we een beetje kwetsbaar voor doorslaan, voor eigen excessief gedrag. Daarom is het moeilijk gesprekken te voeren gericht op het uitwisselen van gevoel, maar nog moeilijker om weerstand te bieden aan reflexen van dat gevoel en eerst in elkaars schoenen te gaan lopen. Dit is een schaduwkant van de evolutie van onze hersenen, prima om patronen mee te ontdekken, maar de keerzijde is dat ditzelfde vermogen ook patronen kan opleggen. Ons gedrag weerspiegelt dat contrast.
De reactie van je echtgenote is correct. Niemand moet haar zeggen wat ze moet denken. Niemand moet haar zeggen wat ze moet voelen. Ze kan wel overtuigd worden. Ze kan ook vanuit empathie uitwisseling hebben. Daar moet ze ook bereid toe zijn - dat klinkt misschien hard, maar ze is niet alleen op de wereld, samenleven doen we allemaal in compromis, discretie, (bewuste maar ook onbewuste) aanpassing en vanuit de wensen en kunstmatige noodzakelijkheden die boven op onze basisbehoeften staan.
Maar we mogen niet vergeten dat we als mensen wel een vrij instinctieve reflex hebben om het toch te doen. En veel van wat we scheppen heeft een veel meer bepalende invloed dan wij zelf. Ze krijgt dus wel gezegd wat ze moet denken en voelen. We ervaren het niet als dusdanig, omdat het veelal niet van een mens in persoon komt, maar indirect. We staren ons vaak blind op persoon (of het beeld ervan) die voor ons gevoel zegt wat we moeten denken / voelen (ongeacht of het nu echt is of niet), terwijl we vanuit heel andere wegen geprikkeld worden om veelal onbewust op een bepaalde wijze te voelen en in een bepaalde richting te denken.
Het zure is dat hier juist eigenlijk een heel goede lakmoesproef zit. Het is vrij frappant, maar de persoon die probeert te handelen vanuit / voor een groep vanuit focus op overtuiging / collectieve vereisten middels uitwisseling wordt door ons vrij snel instinctief weggezet als symbool van opleggen van patroon. Terwijl de persoon die gebruik probeert te maken (misbruik eigenlijk, maar goed) van een groep vanuit focus op eigen overtuiging / vereisten zonder uitwisseling (enkel het beeld ervan, maar niet de realiteit) door ons gezien wordt als iemand die gevoel deelt.
Dit is verklaarbaar, omdat de eerste in zal moeten zetten op argumentatie, terwijl de tweede enkel in hoeft te spelen op gevoel. Voor politieke processen, of het nu een Tweede Kamer, de Gemeenteraad of de voetbalclub is, zit hier dus een flinke valstrik voor ons menselijke gedrag. Ik noemde het een lakmoesproef omdat het eigenlijk niet echt moeilijk is om te herkennen waar iemand op die schaal zit, en dus wat je er echt aan hebt. Probleem is dat we deze proef enkel kunnen toepassen als we buiten onze schoenen stappen, en onze perceptie aan effectieve realiteit toetsen - toegeven dat we minder individu zijn dan we ons voelen, en meer kwetsbaar voor beïnvloeding dan we denken.
Makkelijk is dit niet. Het is wel een fundamentele vereiste. Waarom? Omdat dit (naast vereiste consistentie van participatie) één pijler is van alle systemen van ons bestel. Al onze mechanismen, al onze afspraken hebben als grote afhankelijkheid stabiliteit. Bot gezegd komt dat neer op balans tussen gevoel en argument - de eerste niet rationeel, de tweede rationele afgeleide van de eerste - en dat is samen af en toe in de spiegel kijken om dan de vinger aan de pols te houden, in plaats van er mee te wijzen. Daarna, komt die andere pijler (participatie).
Dit is een behoorlijke valstrik, aangezien we hier allemaal mee zitten. Omdat we ook nog eens allemaal deel uitmaken van kringen krijg je vanzelf een versterkend effect, en voor je het weet zit je in een echokamer. Dan is het nog maar een heel klein stukje van onbewust gedrag voordat we zelf agent worden van de teneur, het beeld, het sentiment of de collectieve perceptie binnen en van die echokamer. We gaan het dan uitdragen naar andere groepen, en dan krijg je een risico van overdracht wat niet lineair is en vaak ook niet navolgbaar voor connecties van informatie (of uitwisseling daarvan).
De kijktip van de film The Wave die ik eerder gaf is een goede verkenning, in extremis zogezegd, maar het is een miniem stapje om zo als echokamer af te glijden - en het individu heeft daar nul controle meer over vanaf het punt dat de echokamer infecterend is.
Hier zitten we als samenleving trouwens héél dicht bij. Zeker aangezien er nu reeds sprake is van inzet op gebruik van specifieke echokamers ongeacht het - vaak genoeg oprecht aan de voet van liggende - sentiment, omstandigheid of emotie (vrees/hoop).
Dat zie je op het moment best goed in het opduiken van initiatieven die de verstrengeling tussen VVD/PVV proberen over te nemen (FvD) maar ook in nieuwe bereidwilligheid om op het paard te klimmen zonder oog voor risico en eigen besmetting (CDA). Maar net zo goed in de omslag van mentaliteit bij organisaties als VNO/NCW, fenomenen als politisering van instellingen als CBS/CPB als bij traditionele en alternatieve (maar nooit echt nieuwe of vernieuwende) media.
In dit spreekwoordelijke sluimerend kapen van regie zitten trouwens veel van de redenen waarom het altijd de mensen zijn die zonder oog op balans of participatie draagvlak en beeld geven aan negativiteitsfenomenen die uiteindelijk van de koudste kermis thuiskomen en de prijs betalen.
Enfin, we zitten inmiddels in dit stuk op het punt van informatietheorie, waar onze westerse varianten nog flink wat werk hebben te doen, op de een of andere manier zijn onze hersenen onderdeel van iets wat groter is dan de som der delen, wat eigen gedrag kent, en wat zelfs zonder blootstelling ander groepsdenken kan beïnvloeden. Dat is een heel ander verhaal
[
Voor 23% gewijzigd door
Virtuozzo op 07-03-2017 05:15
]
Populisme: de weigering van complexiteit en de poging om simplistische antwoorden te formuleren op ingewikkelde vraagstukken middels gebruik van elke mogelijke prikkel van gedrag - i.p.v. moeite te doen voor gezonde participatie.