Het antwoord daarop is gewoon te eenvoudig voor mensen om te willen begrijpen, het vereist namelijk één handeling waarvan we het resultaat niet kunnen garanderen - in de spiegel kijken.
1. Wat wij "politiek", "overheid", "partijen" of "regering" noemen, is niet iets wat zelfstandig of los staat van de rest van het geheel. Het is allemaal resultaat van ons gedrag, onze interactie, onze participatie als burgers en bedrijven.
2. Elke vorm van belangenbehartiging, of het nu de voetbalclub of een overheid is, komt neer op het vinden van redelijke balans tussen wat je hebt, wat je wil, en wat je nodig hebt. Die balans is het resultaat van het gebruiken van een weegschaal.
De eerste observatie is dan dat we naar het verkeerde kijken. In plaats van naar "politiek" moeten we in de spiegel kijken. Dat is nooit leuk voor mensen, stel je voor dat de spiegel niet je eigen beeld doet bevestigen. Dus wijzen we dat af, en dus geven we onze macht als individu en groep uit handen op basis van beeld, en niet realiteit.
De tweede observatie is dat we niet meedoen met de weegschaal, althans, niet zoals we zouden moeten (of helemaal niet). Uit de eerste observatie volgt immers dat we "politiek" loslaten, met als gevolg dat het zijn eigen dynamiek wordt. Een ander gevolg is dat we de verwachting versterken dat die aparte dynamiek toch maar voor ons zorgt, terwijl we er geen controle op uitoefenen.
Daaruit volgt heel simpel dat we boos worden omdat we steeds minder invloed hebben voor iets wat een gevolg is van ons eigen gedrag.
Let op, ik merk nu bewust op dat hier een stuk menselijke aard zit. Vertrouwen is zowel transactie als munt van instinct voor ons, net als gebruik ervan - en geloof er in. Dat wil echter niet zeggen dat dit een magische garantie is voor balans. De rest van het menselijke spectrum van gedrag is er immers net zo goed.
Op dit moment zitten we op een specifiek punt. Doe je mee met steentjes in één van de schaaltjes leggen, of niet. Diegene die het wel doet laat de schaal doorslaan. Onze grote fout bestaat uit een combinatie van twee dingen.
Ten eerste weten we niet meer wat waar wanneer echt van belang is en geloven we in beeld en magische garanties, een recept voor inzet van extreem beperkt individueel eigenbelang - er is immers niets meer wat ons bewustzijn geeft van afhankelijkheden.
Ten tweede verwarren we emotie uiten met participeren. Het is simpelweg niet hetzelfde. Zeker, beiden hebben impact, maar niet hetzelfde resultaat.
Op dit punt is vanwege het bovenstaande een dynamiek van "politiek" ontstaan, los van de rest van het geheel, die in meer of mindere mate probeert belangen te vertegenwoordigen, maar omdat er slechts weinigen zijn die steentjes in de schaal leggen is balans een beetje zoek. Dus gaat de blik van die dynamiek naar binnen. En omdat wij daarbuiten boos zijn, en emotie uiten (in plaats van echt te participeren) krijgen we vanzelf te maken met dat andere deel van menselijk gedrag: er duiken mensen op die mogelijkheden zien om daar voor eigen gewin gebruik van te maken.
De rest is de menselijke reflex om ergens in te geloven. Of het nu eigen emotie is, subjectief beeld, enkel primaire kring, het kunstmatige beeld geschapen door de profiteur - of wat dan ook. Het is onze grootste kracht, en onze grootste zwakte.
Natuurlijk volgt nu het spel van waarom we het maar niet kunnen.
Dat is echter het verkeerde vraagstuk, het resultaat van het te lang goed hebben gehad zonder zelf ermee bezig te zijn geweest, en het afbreken van mechanismen die ondanks de afwezigheid van noodzaak tot het vorige toch bewustzijn ervan geven en blijven geven. Kernpunt: onderwijs.
De reden dat we nu ons concentreren op het verkeerde vraagstuk is veel minder dat het te lang goed geweest is, het is nog steeds behoorlijk goed. En ja, we hebben behoorlijk wat bewustzijn afgebroken, maar we hebben nog steeds toegang tot informatie en middelen ervoor. De stimulans is er echter niet langer omdat we onszelf hebben aangepraat dat het allemaal slecht is. Ja, zeker, er is ook van buiten uit druk om dat te versterken, maar het begin (en dus het einde) daarvan ligt bij onszelf. En waar het dat ook echt negatief is, hebben we elkaar aangepraat dat het ook niet anders dan zo kan zijn.
Negativiteit schept machteloosheid, breekt zaken af, en maakt datgene waar we bang voor zijn waar.
Het betere vraagstuk is dus wat we wel kunnen doen, individueel en samen, gewoon van dag tot dag, gewoon deze dag wel, en soms ook niet. Her en der een eigen ding, daar iets met anderen, soms ergens naar toe, maar altijd ergens wel bezig - politiek is immers niets anders dan menselijke interactie. Niet continu, maar wel consistent, en overal. We zijn sociale beestjes, communicatie is ook zwakte en kracht, het is hoe je het inzet, en er op ingaat.
Of het nu als vrijwilliger is in seniorenzorg, of voor kids, waar mensen handen uit de mouwen steken en erbij babbelen. Of het nu een avond langsgaan bij een partijbijeenkomst is en een kritische vraag stellen. Of zelf een wethouder aan zijn of haar oor trekken door gebruik te maken van spreekrecht, of als voetbalclub duidelijk te maken dat er te weinig kids kunnen sporten - en als men herkozen wil worden, dan is het tijd om daar iets aan te doen. Zelfs al is het de soos in de wijk, een kop koffie delen op een plek waar je normaal nooit komt. Al is het meedoen op een forum, en vanuit de schoenen van de ander balans te vinden in uitwisseling van informatie én gevoel.
Het is niet welke druk van controle op een systeem, het is de perceptie van aanwezigheid van druk. Mensen zijn nu eenmaal gevoelig voor perceptie. Dit is de primaire reden waarom mensen goede, vreemde, en slechte dingen doen. Politici zijn ook mensen (tja). Enkel perceptie is dus niet genoeg. We komen dus keihard weer uit bij participatie.
Is er perceptie van controle op het systeem én is er daadwerkelijk een dynamiek van participatie daarin, dan gedraagt het systeem zich anders. Er zal nog steeds compromis zijn, het zal nog steeds niet perfect zijn, dat zijn we nu eenmaal geen van allen. Maar het zal stabieler zijn, minder kwetsbaar, minder snel afgeleid, en makkelijker om te signaleren.
Dat is prima, we kunnen dan nog steeds kankeren, maar er is dan wel effectieve druk aanwezig om uit te werken waar het reëel is, waar niet - en wat we willen, hebben, nodig hebben, en wat niet. Druk op politici, maar ook druk op onszelf. Nuttige druk, omdat we immers er mee bezig zijn hebben we het een beetje beter instinctief door.
Het geheel is groter dan de som der delen, elk klein steentje in de schaal is er één, maar als mensen consistent bij dat schaaltje langskomen dan, en enkel dan, is "politiek" wat het hoort te zijn: een afgeleide van nuttig gedrag van burger en bedrijf. En dat, is puur eigenbelang uitoefenen, maar dan beter gedaan dan hoe we het nu doen.
[
Voor 5% gewijzigd door
Virtuozzo op 05-02-2017 02:49
]
Populisme: de weigering van complexiteit en de poging om simplistische antwoorden te formuleren op ingewikkelde vraagstukken middels gebruik van elke mogelijke prikkel van gedrag - i.p.v. moeite te doen voor gezonde participatie.