Vroeger was ik ook veel bezig met audio. Naast mijn eigen accugroothandel en interesse in batterijtjes hebben een maat van mij en ik een disco opgezet bij een woonvorm waar we goede contacten mee hebben. In 1997 begonnen we dus de Boerderijdisco wat nu is uitgegroeid tot een jaarlijks evenement voor mensen met autisme. Dit betekende een relatief rustig festival waar de muziek niet zo hard staat als in een reguliere disco.
Over de disco gesproken kwam ik vroeger zelden tot nooit in de disco. Vandaar ik een heel goed gehoor heb. Mensen die elke week gaan stappen in de disco hebben sowieso gehoorschade welke zich manifesteert in tinnitus of verminderde gevoeligheid voor de hoge tonen.
Als ik lees op internet of je het verschil kan horen tegen Spotify (320 kbps OGG Vorbis V) of de CD kwaliteit van Tidal dan lopen de reacties heel uiteen. De een zegt dat het kolder is en de ander hoort een verschil van dag en nacht. Ik durf wel een objectieve mening te vormen hier
Het gehoor is belangrijk en naast een goed gehoor speelt ook mee waar je naar luistert. Heb je boxen staan die door een uitgebreide equalizer aangestuurd worden of beluister je geluid puur natuurgetrouw; dus zonder modificatie van de audiostroom.
Ten eerste modificeer ik de output niet met equalizers en heb ik best goede monitorboxen. Daarbij heb ik een goed gehoor en daarnaast weet ik waar ik op moet letten. Dit zou een recept zijn waarmee ik kan zeggen dat ik het verschil wel kan horen, maar subtiel.
320 kbps OGG is heel goed. Laat ik dit eerst zeggen. Het geluid dat Spotify produceert is heel goed en voor 95% van de bevolking ruim afdoende. Met simpele apparatuur is het verschil niet te merken en vooral als je oren wat minder zijn geworden door het vele stappen dan snap ik dat er mensen zijn die het verschil ook daadwerkelijk niet kunnen horen al doen ze nog zo hun best met dure apparatuur. Die groep zal zeggen dat de lossless muziek van Tidal geen toegevoegde waarde heeft boven Spotify.
Dit is prima en daarom heeft een overstap naar Tidel voor veel mensen weinig zin. Iemand die blij is met Spotify moet dat lekker zo houden. Die mensen hebben niets aan bijvoorbeeld HD audio.
Waar hoor ik het verschil?
Vooral in de hoge tonen, de dynamiek en het verbeterde stereobeeld. Het verschil is niet tussen dag en nacht, maar subtiel genoeg om sommige muziek te herontdekken. (End of the road van Boys II men) is zo'n nummer waar je het kan horen in de hoge tonen. (Crises van Mike Oldfield !!) is een geduchte concurrent voor je uitrusting. Dit muziekstuk is heel complex, heeft veel akoestische eigenschappen en bevat talloze instrumenten en daarbij een mooie phase-holding en is geen slachtoffer van the war of loudness. Het album uit 1983 is zeer goed gemasterd en dan ga je het verschil ook echt horen. Ook 320 kbps OGG kan niet verhullen dat je dingen gaat missen in dit meesterstuk. Het 20 minuten durende nummer is puur genieten.
Andere nummers?
Als ik een nieuw nummer hoor of ik luister op de achtergrond naar muziek dan hoor ik het verschil helemaal niet. Ik moet me echt concentreren op de muziek om zijn waarde te schatten en daarom ben ik de tijd liever wat voor. Als ik over een aantal jaar een nieuwe installatie zou hebben dan heb ik mijn collectie in Tidal alvast op voorhand. Ook vind ik het fijn dat de muziek waarnaar ik luister niet beschadigt is. Hoe goed OGG ook mag zijn; het beschadigt de muziek hoe je het ook went of keert. Er moeten eenmaal concessies gedaan worden om die 320 kbps aan te houden want het Redbook formaat is nu eenmaal 1411,2 kbps. Flac brengt dit terug naar ongeveer 700-900 kbps maar zonder beschadiging van het origineel. Ook vind ik het een fijn idee dat de muziek onbeschadigd is. Ik luister naar muziek die zo bedoeld is om zo te klinken.
En 24/96000/2 dan?
Of Hi-res audio de moeite extra waard is betwijfel ik. Het verschil tussen OGG en Redbook is duidelijker dan 16/44100/2 tegen 24/96000/2 of hoger. Om te masteren is het wel nodig om een buffer te hebben in het dynamisch spectrum welke dan 120 db is.
Ik heb zat stukken beluisterd op 24/96000/2 maar echt overtuigend vond ik het niet als je het vergeleek met Redbook (dit is dus de CD indeling, 1411,2 kbps). Laat staan als een master dynamisch gecomprimeerd is (war of loudness).
Conclusie: de muziek op Tidal komt mij net wat levendiger over. Zeker als ik hetzelfde nummer in Spotify ernaast houdt. Het verschil is niet enorm, maar goed genoeg om weer terug te gaan naar CD audio zoals deze bedoeld is. Ik heb jaren en jaren geluisterd naar mp3 audio en ik heb zelf echt nog wel wat nummers in mp3 formaat in mijn bibliotheek staan. Ook mp3 kan prima klinken, maar ik ga daar niet echt voor zitten. Mp3 is leuk voor de achtergrond, maar als ik echt ga zitten voor muziek moet het zo goed (als mogelijk) zijn en daarom ben ik blij met Tidal.
Dus of je verschil hoort ligt aan meerdere factoren en voor 95% van de mensen is Spotify meer dan prima.
PS: geen kwaad woord over Spotify