[Synology] Backup strategieën en tools

[JT]

Ik weet dat SSH normaal zeker met certificaten kan authenticeren maar Synology heeft wel vaker beperkingen zoals geen SSH in rsync Dus vandaar mijn vraag.

[Bolukan]

Garyu schreef op vrijdag 24 april 2015 @ 13:27:

[...]

Je wilt dus je NAS backuppen naar een andere NAS, en dat incrementeel? Dat kan Synology Time Backup toch voor je regelen?

Wat verwarrende berichten hoe het in 5.0/5.1 wordt ondersteund. Mijn huidige slave (DS106e) ondersteunt het niet. Dat geeft niet, want als de DS215 verschijnt (of DS216) dan schuif ik alles door en ga ik dit eens proberen.

[Garyu]

Misschien heb ik het fout, maar je hoeft toch op de remote locatie toch alleen maar een NFS of SMB mount te hebben om Time Backup te kunnen gebruiken?

[mrfatmen]

Heeft er iemand ervaring met de Glacier backup package?
Ik gebruikte altijd de netwerk back-up functie om mijn nas te back-uppen. Maar sinds kort ben ik overgestapt op AWS Glacier. Ik loop echter tegen het probleem dat Glacier mijn internet verbinding helemaal dicht trekt en ik niet kan vinden waar ik deze kan beperken.
Bij de standaard backup's kun je een max snelheid meegeven in de instellingen.
Bij Glacier zie ik deze optie niet. Is er een andere manier om dit te doen?

[pven]

Ja: ik!

Had ik ook last van, dit heb ik opgelost door:


Ik weet niet of je dezelfde poort hebt, dat moet je uiteraard even uitzoeken. En die waarden kunnen waarschijnlijk ook wel wat hoger.

[JT]

Ik ben nu bezig met het volgende: versleutelde directories incrementeel backuppen via rsync. Versleuteld en incrementeel is helaas in z'n geheel niet mogelijk via DSM zelf. Ik weet dat je met versleuteld niet bij 1mb verschil 1mb synct maar het is 20 keer beter dan elke nacht letterlijk alles extern backuppen.

Hiervoor wil ik op NAS A aan de guest user voor de niet-ontsleutdelde directory lees-rechten geven. Het idee hierachter is dat het veiliger is om NAS B leesrechten te te geven op NAS A en de gegevens op te laten halen ipv NAS A schrijfrechten geven op NAS B en data te laten pushen. Ik ben nu alleen even op zoek hoe ik de guest-user read permission kan geven voor die directories met versleutelde data. Deze directories zijn namelijk niet zichtbaar in DSM. Iemand een idee?

Edit: hmmmm....ik dacht, misschien moet ik van die dir chmod 755 doen maar ik zie nu dat het op 777 staat...ik heb geen idee wat ik kapot maak als ik dat aanpas. Ik weet niet zo goed hoe nu verder, denk dat ik toch maar vanaf NAS A naar NAS B ga pushen. Lijkt me veiliger dan de hele directory bloot stellen aan het hele netwerk. Dan is er nog iets interessants, ik probeer nu te rsyncen via samba, bij wijze van test. Dat kan niet dus ik wou de directory eerst mounten. Ik krijg dan het volgende:

mount -t smbfs -o //192.168.0.155/Test /mnt/backup
mount: can't find /mnt/backup in /etc/fstab

Wie weet wat ik daarmee kan doen

[ Voor 43% gewijzigd door JT op 29-04-2015 22:34 ]

[rense]

JT schreef op zaterdag 25 april 2015 @ 15:02:
Ik weet dat SSH normaal zeker met certificaten kan authenticeren maar Synology heeft wel vaker beperkingen zoals geen SSH in rsync Dus vandaar mijn vraag.

Ik begrijp niet precies wat je bedoelt met dat er geen SSH in zit. Ik heb echter dan ook nog niet vanaf de NAS middels ssh ergens heen ge-rsynct.

De andere kant op gebruik ik rsync wel richting de NAS vanaf een Win7-laptop met een commando als:

code:

rsync --rsync-path=/usr/syno/bin/rsync --exclude-from=exclude_from_bck.txt --recursive --verbose --compress --progress --update --times --human-readable  --prune-empty-dirs --itemize-changes  --rsh="ssh " "/cygdrive/c/folderXYZ" userXYZ@192.168.x.y:/volume2/backup/folderABC > backup.log

Net als stuffer heb ik poort 22 gemapt naar een willekeurige andere poort. Heb in het begin het bitcoin-euvel gehad en een ellenlange blocklist van ip-adressen. Sinds de poortwissel zie ik ze tot nu toe nog niet aankloppen.

Werken met certificaten gaat prima, al moet je waarschijnlijk ook even in de sshd-config file duiken om het werkende te krijgen.

[JT]

Ik had ergens gelezen dat rsync middels SSH op de Syno niet kon maar bij jou zie ik wat anders. Wat ik niet helemaal snap bij jou is hoe je authenticeert; volgens mij zie ik geen wachtwoord noch een verwijzing ernaar en hetzelfde geldt voor een certificaat.

[SlamBam806]

Iemand nog tips om Crashplan upload sneller te krijgen. Heb een 500Mbit glasvezellijn en een Synology DS1515+ met de Crashplan Headless client geïnstalleerd. Lijkt prima, maar uploadspeed komt niet boven de 2.6Mbit/s, wat voor 2.6TB nog zo'n 3 maanden betekent.

Advanced Backup Setting staat de-duplication op minimal, en compression op off. Any tips welcome!

[rense]

JT schreef op donderdag 30 april 2015 @ 21:15:
Ik had ergens gelezen dat rsync middels SSH op de Syno niet kon maar bij jou zie ik wat anders. Wat ik niet helemaal snap bij jou is hoe je authenticeert; volgens mij zie ik geen wachtwoord noch een verwijzing ernaar en hetzelfde geldt voor een certificaat.

Als je dit commando zo uitvoert vraagt ssh je om het wachtwoord van userXYZ. Bij scheduling is dat natuurlijk niet praktisch. Ik maak hier daarom gebruik van key authentication. Dit werkt prima zolang je natuurlijk wel goed past op je private key, wat doorgaans wel lukt als beide machines van jezelf zijn. Het rsync-commando verandert hierbij niet, maar ssh checked of de juiste keys aanwezig zijn.

(uitleg hoe ssh keys werken)

[JT]

Woei Ik heb de encrypted directory zichtbaar op het netwerk! Helaas lukte het via NFS niet maar Samba werkt wel. Nu nog zorgen dat het read-only is. SSH op de Syno is alleen voor admins, dat is op zich ook weer een risico want dat betekent dat de NAS die data ophaalt overal schrijfrechten heeft ipv alleen leesrechten op directories die geconfigureerd zijn. Nu ga ik verder proberen om het nog readonly te maken.

Edit: FUCK YEAH. Read-only done. Nu de laatste uitdaging: bij een reboot wordt de samba shared verwijderd Er zal ongetwijfeld ergens een andere config zijn die hierarchisch boven de samba config staat en op basis waarvan bij elke boot een nieuwe samba config geschreven wordt ofzo...

Edit 2: tenzij iemand wat beters weet denk ik een scriptje die de config van de bijzondere shares gewoon elke boot aan de samba config toevoegt.

[ Voor 34% gewijzigd door JT op 02-05-2015 00:00 ]

[MdO82]

Ik ben op dit moment aan het wachten tot de 215+ uitkomt.

In de tussentijd ben ik mij aan het inlezen wat ik allemaal kan doen.

Van dit werk zit ook een stukje backup.
Nu heb ik een volgende indeling bedacht en wil deze aan jullie voorleggen of dit een goede oplossing is.

Ik heb dus straks een 215+ staan en zal hier 2 2TB WD Red schijven in gaan gebruiken.
Deze zal ik als Raid1 in gebruik nemen.
Zodra er 1 schijf defect raakt ik mijn data nog heb.
Van deze data zal het belangrijkste ook gebackupped worden naar een externe harddisk die aan de NAS gekoppeld is.

Maar goed een brand en ik ben alsnog alles kwijt.
Daarom wil ik een 115J bij mijn schoonouders plaatsen waar ik 's nachts ook een backup naar maak en andersom.

Zou dit een goede opstelling zijn?

[RobV]

Ipv de 2e nas zou je ook voor cloud backup kiezen.

[technorabilia]

^^^ Zit standaard in DSM met diverse mogelijkheden. Zo backup ik naar Amazon AWS.

[MdO82]

RobV schreef op maandag 04 mei 2015 @ 23:47:
Ipv de 2e nas zou je ook voor cloud backup kiezen.

Dat kan natuurlijk, maar dan ben ik zo iemand van ja maar dan staat mijn data bij een bedrijf waar ik niet weet wat ze ermee kunnen.

Goed het is niet schokkend wat erop komt te staan

[RobV]

MdO82 schreef op dinsdag 05 mei 2015 @ 15:57:
[...]


Dat kan natuurlijk, maar dan ben ik zo iemand van ja maar dan staat mijn data bij een bedrijf waar ik niet weet wat ze ermee kunnen.

Goed het is niet schokkend wat erop komt te staan

Bestanden versleuteld backuppen lijkt mij sowieso verstandig.

[JT]

MdO82 schreef op maandag 04 mei 2015 @ 23:36:
Ik ben op dit moment aan het wachten tot de 215+ uitkomt.

In de tussentijd ben ik mij aan het inlezen wat ik allemaal kan doen.

Van dit werk zit ook een stukje backup.
Nu heb ik een volgende indeling bedacht en wil deze aan jullie voorleggen of dit een goede oplossing is.

Ik heb dus straks een 215+ staan en zal hier 2 2TB WD Red schijven in gaan gebruiken.
Deze zal ik als Raid1 in gebruik nemen.
Zodra er 1 schijf defect raakt ik mijn data nog heb.
Van deze data zal het belangrijkste ook gebackupped worden naar een externe harddisk die aan de NAS gekoppeld is.

Maar goed een brand en ik ben alsnog alles kwijt.
Daarom wil ik een 115J bij mijn schoonouders plaatsen waar ik 's nachts ook een backup naar maak en andersom.

Zou dit een goede opstelling zijn?

Ja hoor, denk dat je de externe harddisk zelfs achterwege kan laten zo. Of op een 3e locatie bewaren, zit je helemaal goed.

RobV schreef op dinsdag 05 mei 2015 @ 16:53:
[...]

Bestanden versleuteld backuppen lijkt mij sowieso verstandig.

Alleen ondersteunt Synology niet het versleuteld backuppen van data naar de cloud

[RobV]

JT schreef op dinsdag 05 mei 2015 @ 22:39:
Alleen ondersteunt Synology niet het versleuteld backuppen van data naar de cloud

Dat ligt er helemaal aan welke software je gebruikt...

[JT]

RobV schreef op dinsdag 05 mei 2015 @ 22:48:
[...]

Dat ligt er helemaal aan welke software je gebruikt...

De standaard Synology software upload niet de versleutelde versie van jouw bestanden. Dus wat er bij die clouddienst staat is gewoon inzichtelijk voor jan en alleman. Tenzij er software is die wél client side encrypted eea upload naar Drive/Dropbox/S3 enz Maar daar ben ik niet bekend mee.

[RobV]

http://www.hanselman.com/...ologyNASRunningDSM50.aspx

Excuus voor het korte antwoord, maar mijn ipad crashte 3x na 'add url' geklikt te hebben en 3x de tekst intypen had ik geen puf meer voor.

[ Voor 41% gewijzigd door RobV op 08-05-2015 19:13 ]

[JT]

Is ook niet client side encrypted.

[RobV]

JT schreef op zaterdag 09 mei 2015 @ 11:54:
Is ook niet client side encrypted.

jawel hoor!

"What is archive encryption and how does it protect my backup?
Encryption is the process of converting information into a coded form that cannot be accessed without the key used to encode it. CrashPlan encrypts the files included in your backup before the data is sent to your destinations. Data encryption, combined with a secured encryption key, prevents unauthorized access to your information."

http://support.code42.com...tion_And_Password_Options

[JT]

RobV schreef op zaterdag 09 mei 2015 @ 13:13:
[...]

jawel hoor!

"What is archive encryption and how does it protect my backup?
Encryption is the process of converting information into a coded form that cannot be accessed without the key used to encode it. CrashPlan encrypts the files included in your backup before the data is sent to your destinations. Data encryption, combined with a secured encryption key, prevents unauthorized access to your information."

http://support.code42.com...tion_And_Password_Options

Nee hoor. Dat is server side encrypted. Dat is heel wat anders.

Server side encypted: De data wordt met HTTPS encryptie verstuurd. HTTPS verkeer wordt aan het einde van het lijntje weer decrypted. Vervolgens kan de clouddienst ervoor kiezen om de data weer te versleutelen bij het opslaan zodat je data versleuteld is opgeslagen met een sleutel die zij kennen. In alle gevallen ziet de clouddienst gewoon jouw data en kan iedereen erbij die zij toegang geven of die toegang weten te krijgen tot hun servers en keys.

Client side encrypted: jouw apparaat versleuteld de data nog voor het 't lijntje over gaat met een sleutel die alleen jij kent. HTTPS versleuteld de data weer tot aan de andere kant van het lijntje. Als het hier weer decrypted wordt is het een belangrijk verschil dat de clouddienst jouw data NIET kunt zien. Immers, jouw data was al versleuteld door een device aan jouw kant met een sleutel die alleen jij kent! Dus voor ze jouw data kunnen zien moeten ze nog een decrypt slag doen alleen kan dat niet want alleen jij hebt de sleutel (als het goed is). De clouddienst kan er eventueel voor kiezen om jouw versleutelde data nog een keer te versleutelen met hun sleutel voor extra veiligheid. In feite is het dan client + server side encrypted.

Zoals je leest, een wezenlijk verschil waarbij client side encryption een hele grote stap maakt mbt de bescherming van je privacy en veiligheid van je data. En nu is het vervelende dat alle packages op de Syno niet voorzien in client side encryption. Wellicht dat hier verandering in komt als er een package komt voor synchronisatie met Mega.co.nz want zij faciliteren client side encryption.

[RobV]

JT schreef op zaterdag 09 mei 2015 @ 13:45:
[...]

Nee hoor. Dat is server side encrypted. Dat is heel wat anders.

Server side encypted: De data wordt met HTTPS encryptie verstuurd. HTTPS verkeer wordt aan het einde van het lijntje weer decrypted. Vervolgens kan de clouddienst ervoor kiezen om de data weer te versleutelen bij het opslaan zodat je data versleuteld is opgeslagen met een sleutel die zij kennen. In alle gevallen ziet de clouddienst gewoon jouw data en kan iedereen erbij die zij toegang geven of die toegang weten te krijgen tot hun servers en keys.

Client side encrypted: jouw apparaat versleuteld de data nog voor het 't lijntje over gaat met een sleutel die alleen jij kent. HTTPS versleuteld de data weer tot aan de andere kant van het lijntje. Als het hier weer decrypted wordt is het een belangrijk verschil dat de clouddienst jouw data NIET kunt zien. Immers, jouw data was al versleuteld door een device aan jouw kant met een sleutel die alleen jij kent! Dus voor ze jouw data kunnen zien moeten ze nog een decrypt slag doen alleen kan dat niet want alleen jij hebt de sleutel (als het goed is). De clouddienst kan er eventueel voor kiezen om jouw versleutelde data nog een keer te versleutelen met hun sleutel voor extra veiligheid. In feite is het dan client + server side encrypted.

Zoals je leest, een wezenlijk verschil waarbij client side encryption een hele grote stap maakt mbt de bescherming van je privacy en veiligheid van je data. En nu is het vervelende dat alle packages op de Syno niet voorzien in client side encryption. Wellicht dat hier verandering in komt als er een package komt voor synchronisatie met Mega.co.nz want zij faciliteren client side encryption.

Nog een bron:

"All versions of CrashPlan protect user data with client-side encryption. The paid plans encrypt files with 448-bit Blowfish encryption before transmission, and transmissions are protected by another layer of encryption. For CrashPlan+ and CrashPlanProE, that's 128-bit Blowfish; for CrashPlanPro, it's AES encryption. Users can specify their own passwords or 448-bit encryption keys from the client, meaning that no one at CrashPlan can actually access your data. The free version of CrashPlan uses (relatively) less-secure 128-bit Blowfish encryption to protect files."


Ik mag hopen dat ik na 20 jaar het verschil tussen client-side en serverside wel weet: Er staat toch echt "CrashPlan encrypts the files included in your backup before the data is sent to your destinations". Daar laat ik het verder bij.

[ Voor 15% gewijzigd door RobV op 09-05-2015 17:48 ]

[JT]

RobV schreef op zaterdag 09 mei 2015 @ 17:46:
[...]

Ik mag hopen dat ik na 20 jaar het verschil tussen client-side en serverside wel weet:

Niet iedereen weet alles wat er te weten valt na 20 jaar Nu weet ik niet wat je baan is enz Los daarvan, je wil niet weten hoeveel ICT'ers ik tegenkom die de term en het onderscheid niet kennen en dat zijn niet alleen broekies van 20 jaar

Er staat toch echt "CrashPlan encrypts the files included in your backup before the data is sent to your destinations". Daar laat ik het verder bij.

Na je quote van net lijkt het inderdaad client side encrypted te zijn. Alleen het specifieke zinnetje wat je hierboven aanhaalt kan net zo goed over HTTPS gaan want daarbij wordt je data ook versleuteld voor het naar hun servers wordt verstuurd.

Neemt overigens niet weg dat de Crashplan software op de NAS lang niet overal probleemloos draait als het gaat om snelheid

[ Voor 8% gewijzigd door JT op 09-05-2015 17:56 ]

[RobV]

Ik heb het nu 3 jaar lopen en afgezien een eenmalige upgrade fail (Crashplan is helaas nog steeds een 3rd party package) draait het prima.

[JT]

Ongetwijfeld, ik heb ook wel vaker problemen met snelheid langs zien komen. Maar goed, je kunt het natuurlijk altijd eerst proberen.

[RobV]

Helaas breekt de DSM5.2 update weer de Crashplan package, maar gelukkig is er een eenvoudige fix.

http://chrisnelson.ca/201...ogy-after-dsm-5-2-update/

[NiGeLaToR]

Zo, crashplan op m'n syno gezet - maar nu start ie niet omdat het installeren van een update wat moeizaam gaat. Lees in de FAQ dat het script er achter zelf een keer of 10 een herstart van de service en dan een reparatie start - kwestie van wachten? Zie in de logs wel dat er een poging tot reparatie plaats vindt, maar vooralsnog niet werken niet.

[RobV]

NiGeLaToR schreef op zondag 17 mei 2015 @ 20:07:
Zo, crashplan op m'n syno gezet - maar nu start ie niet omdat het installeren van een update wat moeizaam gaat. Lees in de FAQ dat het script er achter zelf een keer of 10 een herstart van de service en dan een reparatie start - kwestie van wachten? Zie in de logs wel dat er een poging tot reparatie plaats vindt, maar vooralsnog niet werken niet.

* RobV wijst naar de post direct erboven

[NiGeLaToR]

RobV schreef op zondag 17 mei 2015 @ 20:50:
[...]

* RobV wijst naar de post direct erboven

* NiGeLaToR dankt robv van harte - werkt in 1 keer

Edit: hij loopt, 's kijken binnen de 30 gratis dagen hoe het bevalt. Moest wel een beetje zoeken hoe het werkt, dus een kort stappenplan voor dummies:

1) bereid je NAS voor
- Installeer volgende deze guide
*lees de notes, hier staan feitelijk installatietips in.
*ik heb de standaard crashplan client geïnstalleerd, verder niets. Als je de repository gebruikt uit de guide zijn er nog een stuk of die andere packages.
- Fix daarna (DSM 5.2 probleem, zie hierboven) met deze guide.
2) bereid je client voor, met deze guide (als je OSX gebruikt, net als ik, maar ook voor Windows gebruikers).


Hoe weet je dat het werkt?
1) De Crashplan package draait op je syno; status is 'running' in package center.
2) Je client heb je de config van aangepast en die bereikt nu de crashplan agent op je nas, deze ziet de volledige inhoud van je NAS, dus /volume1/ /volume2/ /usbdrive01/ en de systeemfolders, etc etc. Ik ben zo vrij geweest gewoon op het hoogste niveau vinkje te zetten. Er is geen beperking voor filesizes of totale volume dus nu maak ik een offside backup van zowel m'n data als de backup op een USB disk. Of dat laatste heel handig is merk ik vanzelf
3) Je client toont een lopende backup en je ziet data DIRECT van de NAS naar buiten toe vertrekken. NIET van je client dus.
* mijn osx client zegt ook dat deze headless werkt icm een client die de feitelijke backup doet - dus ik zie in de interface ook aan de melding dat ik de backup van een andere machine bedien.

Enfin, wellicht heb ik zo een kleine bijdrage geleverd aan het altijd gezellige got

Edit*: oke, 5,8Tb claimt ie 40 dagen voor nodig te hebben, ik beperk me eerst maar even tot de dingen die er echt toe doen, even zien hoe lang dat duurt.

[ Voor 85% gewijzigd door NiGeLaToR op 17-05-2015 22:00 ]

[RobV]

@Nigelator, na 30 dagen gewoon je 'Crashplan central' destination verwijderen en syncen met kennissen/familie.

[NiGeLaToR]

RobV schreef op zondag 17 mei 2015 @ 22:46:
@Nigelator, na 30 dagen gewoon je 'Crashplan central' destination verwijderen en syncen met kennissen/familie.

Oke, maar dan moet ik wel elders ruimte hebben om data te stallen, toch?
Net zo goed betaal ik abo kosten en blijf ik bij ze backuppen?

[RobV]

NiGeLaToR schreef op zondag 17 mei 2015 @ 22:50:
[...]


Oke, maar dan moet ik wel elders ruimte hebben om data te stallen, toch?
Net zo goed betaal ik abo kosten en blijf ik bij ze backuppen?

Agreed. En met hun 'Family Plan' (unlimited data, 10 computers, $12 per jaar maand) heb geen 2e synology nodig.

[dicespark]

Ik loop nog ergens vast in mijn, hier omschreven, backup-plan.
Ik experimenteer nu met Crashplan en stel in dat deze een backup moet maken van een onderdeel van mijn backup-map op de Synology. Deze backup-map is gemaakt met de eigen interne backuptool van Synology. Echter heb ik het idee dat ie meer backupt, dan de originele map. Misschien komt dat door versioning (is dat mogelijk) en hoe kan ik dat in mijn DS-mappen structuur terug zien? Of doe ik er beter aan om Crashplan van de originele map te laten een backup te laten maken?

Hier de settings van de synology-backup.

[RobV]

bnijssen schreef op woensdag 20 mei 2015 @ 22:19:
Ik loop nog ergens vast in mijn, hier omschreven, backup-plan.
Ik experimenteer nu met Crashplan en stel in dat deze een backup moet maken van een onderdeel van mijn backup-map op de Synology. Deze backup-map is gemaakt met de eigen interne backuptool van Synology. Echter heb ik het idee dat ie meer backupt, dan de originele map. Misschien komt dat door versioning (is dat mogelijk) en hoe kan ik dat in mijn DS-mappen structuur terug zien? Of doe ik er beter aan om Crashplan van de originele map te laten een backup te laten maken?

ik denk dat Crashplan alle versies van je bestanden aan het backuppen is, en dat voegt natuurlijk niets toe. Crashplan doet zelf al aan versioning dus dat hoeft je niet dubbelop te doen! Zelf laat ik Crashplan alleen de originelen bijhouden.

[wcduck]

Gisteren per ongelijk in verkeerde topic deze vraag gesteld. Daarom vandaag nogmaals:

Ik maak al enige tijd gebruik van de backupmogelijkheden van Synology. Toch ben ik nu opzoek naar een alternatieve methode. Ik zou graag jullie input hierover willen hebben. Ik zie door de bomen het bos niet meer.

Huidige situatie:
- 3 pc's op drie verschillende locaties in Nederland
- 3 Synology NAS'en op deze zelfde locaties
- Op de PC's en op de NAS'en draait BittorrentSync voor documenten, foto's en muziek. De bestanden worden gesynchroniseerd tussen een pc en drie NAS'en (one-way). Mocht een locatie ontploffen/afbranden, dan is de data dus altijd te achterhalen op een andere locatie.
- Op twee NAS'en draait een backup-taak bij "Backup en replicatie". Hierdoor wordt van de data eens per zoveel tijd een backup van die dag gemaakt. Mocht er dus een virus op een pc komen die de data corrumpeert (en dus ook synchroniseert), dan kan ik via deze backups de data terughalen.

BittorentSync voldoet helaas niet meer. Op verschillende NAS'en en PC's wordt de data niet goed gesynchroniseerd. Nu ben ik opzoek naar een alternatief. De enige vereiste is dat een backup wordt gemaakt naar alle drie de NAS'en. Voorheen deed ik dit dus door de data te syncen (BTSync) en apart te backupen (Backup en replicatie). Is dit ook mogelijk met een tool? De keuzes zijn zo talrijk:
- Synology Cloud station (Syncen files tussen pc en NAS, incl mogelijkheid tot 32 versies terug van een bestand)
- Gegevens-backup-taak => lokale backup. Dit kan alleen in combinatie met Synology Cloud Station om de bestanden te syncen tussen de apparaten.
- Gegevens-backup-taak => Netwerk-backup. Dit in combinatie met backup-software die een een backup van de gegevens op een pc naar een NAS. De netwerk-backup zorgt dan voor de synchronisatie met de overige NAS'en.
- Time backup
- Gedeelde map synchroniseren (Backup en replicatie)
Wat is jullie advies?

[cliors]

bnijssen schreef op dinsdag 07 april 2015 @ 20:03:
@cliors, kun je op die externe server geen rsync script draaien van uit cron? Dan kun je die van tijd tot tijd naar je synology laten schrijven.

Zou vast wel kunnen.
Het laten schrijven naar de NAS is eerder voor mij een probleem aangezien ik niet weet hoe.
Ik kan bijvoorbeeld niet eens een simpele (s)ftp verbinding met de nas creeren.

[qless]

Iemand ervaring met een backup van synology naar een readynas? (Ik heb mijn oude readynas nog staan en wil die bij ouders veilig weg zetten)

[cliors]

cliors schreef op dinsdag 02 juni 2015 @ 14:25:
[...]


Zou vast wel kunnen.
Het laten schrijven naar de NAS is eerder voor mij een probleem aangezien ik niet weet hoe.
Ik kan bijvoorbeeld niet eens een simpele (s)ftp verbinding met de nas creeren.

Ik heb uiteindelijk het één en ander voor elkaar gekregen, maar toen ik binnen enkele uren al hack pogingen vanuit china signaleerde heb ik het allemaal maar weer verwijderd. Mij te riskant.

[ThinkPad]

qless schreef op dinsdag 02 juni 2015 @ 16:17:
Iemand ervaring met een backup van synology naar een readynas? (Ik heb mijn oude readynas nog staan en wil die bij ouders veilig weg zetten)

Als je de ReadyNAS als rsync target kunt instellen dan ben je er al denk ik. De Synology kan via het ingebouwde backup gebeuren prima backuppen naar een rsync-compatible server namelijk.

[wcduck]

Tot op heden nog geen reactie gehad op mijn plannen. Daarom nu zelf een plan gekozen en dat uitgewerkt. Wat vinden jullie hier van:



Elke NAS draait ook nog "Backup en replicatie" waardoor ik altijd terug kan naar een bepaald moment in de backup.

wcduck schreef op maandag 25 mei 2015 @ 14:39:
Gisteren per ongelijk in verkeerde topic deze vraag gesteld. Daarom vandaag nogmaals:

Ik maak al enige tijd gebruik van de backupmogelijkheden van Synology. Toch ben ik nu opzoek naar een alternatieve methode. Ik zou graag jullie input hierover willen hebben. Ik zie door de bomen het bos niet meer.

Huidige situatie:
- 3 pc's op drie verschillende locaties in Nederland
- 3 Synology NAS'en op deze zelfde locaties
- Op de PC's en op de NAS'en draait BittorrentSync voor documenten, foto's en muziek. De bestanden worden gesynchroniseerd tussen een pc en drie NAS'en (one-way). Mocht een locatie ontploffen/afbranden, dan is de data dus altijd te achterhalen op een andere locatie.
- Op twee NAS'en draait een backup-taak bij "Backup en replicatie". Hierdoor wordt van de data eens per zoveel tijd een backup van die dag gemaakt. Mocht er dus een virus op een pc komen die de data corrumpeert (en dus ook synchroniseert), dan kan ik via deze backups de data terughalen.

BittorentSync voldoet helaas niet meer. Op verschillende NAS'en en PC's wordt de data niet goed gesynchroniseerd. Nu ben ik opzoek naar een alternatief. De enige vereiste is dat een backup wordt gemaakt naar alle drie de NAS'en. Voorheen deed ik dit dus door de data te syncen (BTSync) en apart te backupen (Backup en replicatie). Is dit ook mogelijk met een tool? De keuzes zijn zo talrijk:
- Synology Cloud station (Syncen files tussen pc en NAS, incl mogelijkheid tot 32 versies terug van een bestand)
- Gegevens-backup-taak => lokale backup. Dit kan alleen in combinatie met Synology Cloud Station om de bestanden te syncen tussen de apparaten.
- Gegevens-backup-taak => Netwerk-backup. Dit in combinatie met backup-software die een een backup van de gegevens op een pc naar een NAS. De netwerk-backup zorgt dan voor de synchronisatie met de overige NAS'en.
- Time backup
- Gedeelde map synchroniseren (Backup en replicatie)
Wat is jullie advies?

[larsiey]

Ik zit nu te kijken hoe ik het beste mijn Synology kan backuppen.
Nu wil ik dat elke backup van de Synology in een nieuwe map terecht komt, en dus niet elke keer de bestanden vervangt. Volgens mij is deze optie niet aanwezig in de standaard backup package van synology zelf...

Heeft iemand een idee hoe ik dit voor elkaar kan krijgen?

[lubbertkramer]

larsiey schreef op donderdag 25 juni 2015 @ 20:50:
Ik zit nu te kijken hoe ik het beste mijn Synology kan backuppen.
Nu wil ik dat elke backup van de Synology in een nieuwe map terecht komt, en dus niet elke keer de bestanden vervangt. Volgens mij is deze optie niet aanwezig in de standaard backup package van synology zelf...

Heeft iemand een idee hoe ik dit voor elkaar kan krijgen?

Je kan toch in de backup manager zeggen dat hij x oudere backups moet bewaren voor hij begint met het verwijderen van de oudste? Dat is niet in een andere map maar geen overschrijving (weet niet of map mogelijk is, daar nooit naar gekeken maar zo heb je in ieder geval wel een archief aan backups) Anders functie is Time Machine aanzetten voor ej bestanden waardoor je ook op bestandsniveau aan historie (versioning) doet

[larsiey]

lubbertkramer schreef op vrijdag 26 juni 2015 @ 10:46:
[...]


Je kan toch in de backup manager zeggen dat hij x oudere backups moet bewaren voor hij begint met het verwijderen van de oudste? Dat is niet in een andere map maar geen overschrijving (weet niet of map mogelijk is, daar nooit naar gekeken maar zo heb je in ieder geval wel een archief aan backups) Anders functie is Time Machine aanzetten voor ej bestanden waardoor je ook op bestandsniveau aan historie (versioning) doet

Ik kan deze opties helemaal niet terug vinden op mijn Nas.

Ik kom dit tegen op de support site van Synology:

Om versies te roteren:
selecteer de back-uptaak waarop u versierotatie wilt toepassen en klik op Bewerken.
Ga naar het tabblad Taakinstellingen en schakel het selectievakje Back-uprotatie inschakelen in.
Hier hebt u de keuze uit twee rotatiemethoden:
Vanaf de jongste versie: dit is de basismethode van versierotatie. Wordt de rotatievoorwaarde geactiveerd, dan wordt de vroegste versie eerst verwijderd.
Smart Recycle: dit de intelligente methode van versierotatie. Wordt de rotatievoorwaarde geactiveerd, dan zal het systeem de door het bewaarmechanisme geselecteerde versies verwijderen.


Het dik gedrukte regeltje kan ik niet terug vinden..
Wordt dit dan niet ondersteund door mijn Nas?
Het gaat om de 415play.

[Mr_gadget]

Hoe veel kost Glacier backup jullie in de praktijk? Er zijn wel wat calculators maar vraag me af hoeveel het kost als je bijvoorbeeld bijna nooit download.

[forum026]

ThinkPadd schreef op woensdag 03 juni 2015 @ 12:51:
[...]

Als je de ReadyNAS als rsync target kunt instellen dan ben je er al denk ik. De Synology kan via het ingebouwde backup gebeuren prima backuppen naar een rsync-compatible server namelijk.

Dit werkt uitstekend. (Helaas kan dit niet via SSH).

[Orion84]

Mr_gadget schreef op zondag 28 juni 2015 @ 15:23:
Hoe veel kost Glacier backup jullie in de praktijk? Er zijn wel wat calculators maar vraag me af hoeveel het kost als je bijvoorbeeld bijna nooit download.

Mij kost het in de praktijk ongeveer 11 euro per maand en dat zijn eigenlijk enkel de opslagkosten.

Afgelopen maand:
$9,47 voor opslag van 860GB
$0,04 voor 717 upload requests
$0,01 voor 0.236 GB-Mo 'early deletes', waar dat precies vandaan komt weet ik eerlijk gezegd niet, wellicht bestanden die gewijzigd zijn en dus vervangen worden door een nieuwe versie?
$2,00 BTW

Ik gebruik het ook alleen voor mijn foto en videomateriaal. Dat is dus ook doorgaans eenmalig een upload op het moment dat ik nieuwe foto's/video heb en daarna geen wijzigingen meer (behalve wellicht aan de kleine .xmp meta-data bestanden die naast de RAW foto's staan).

Ik heb tot nu toe nooit iets hoeven downloaden en beschouw glacier ook echt als een worst-case scenario backup, bijvoorbeeld voor als de NAS echt finaal crasht of mijn woning afbrandt of zo. Mocht ik ooit in de situatie komen dat ik de Glacier backup nodig heb, dan maakt het me ook weinig uit als ik er een poos op moet wachten (om de download kosten te drukken).

[ Voor 29% gewijzigd door Orion84 op 29-06-2015 12:59 ]

[lubbertkramer]

Ik heb zelf gekozen voor een andere aanpak nadat ik Glacier (langdurige opslag 10-15 euro maandelijks) in combinatie gebruikte met HiDrive van Strato (snel veranderende bestanden, 10 euro maandelijks).

Ik heb nu een Transip VPS met Ubuntu opgezet icm Big storage wat neerkomt op 20 euro per maand voor 2TB opslag . Mijn backup bedraagt ongeveer 800-900GB, Vervolgens heb ik het zo ingericht:

- Synology NAS doet wekelijkse backup door middel van Rsync naar de Transip VPS
- Op de Transip VPS Bittorrent Sync geïnstalleerd om snel veranderende documenten extern te hebben staan waarbij de VPS owner is van de sync. Deze bestanden gaan ook mee in de wekelijkse backup)

Vooralsnog lijkt mij dit beter te bevallen dan Glacier icm HiDrive mede omdat ik het in eigen beheer heb, kosten in totaliteit iets lager zijn en ik de VPS daarnaast ook nog voor andere zaken kan gebruiken.

[ Voor 7% gewijzigd door lubbertkramer op 29-06-2015 13:37 ]

[LoneGunman]

Mr_gadget schreef op zondag 28 juni 2015 @ 15:23:
Hoe veel kost Glacier backup jullie in de praktijk? Er zijn wel wat calculators maar vraag me af hoeveel het kost als je bijvoorbeeld bijna nooit download.

Ik heb er nu +/- 400GB staan, en hier komt elke maand een x-aantal GB (tussen de 5 en 20) bij. Maandbedrag voor juni was nu $5.26.

[MAher]

Ben nu aan het uitvogelen hoe ik mn backup opnieuw ga instellen nu ik 2 synos heb, maar hoe ga ik de backup encrypten? Het lijkt erop dat dit niet echt soepeltjes is in te stellen, afgezien van crashplan?

Ook, een backup van mn data naar externe HDD die ik dan ergens bewaar, die wil ik natuurlijk ook encrypted hebben. Hoe ga ik dit het beste opzettn?

Mijn plan was om de 2de NAS via rsync te koppelen als backup, en een externe HDD als 2de optie voor langere intervals.

[der antoon]

Als U de backup toch niet via de cloud wilt doen, is dit misschien wel een goedkope oplossing; http://www.marktplaats.nl...ikte-3-tb-seagate-cs.html
Doe er uw voordeel mee. En nee, ik heb verder nix met deze advertentie van doen

[ThinkPad]

De abonnementen hierboven vind ik nog best pittige prijzen overigens. 20 euro per maand voor opslag.
Koop een tweede Synology NAS en zet die bij je ouders ofzo neer, aanschafkosten heb je er in één jaar uit met 20 euro per maand. En daarna is het 'gratis' backuppen i.v.m. nog steeds elke maand 20 euro p/m moeten betalen.

Kosten van stroomverbruik van NAS heb je natuurlijk wel, maar voor een 1-bay NAS is dat ongeveer 15W continu (bij 24/7 draaiende schijf), kost je €30 per jaar, peanuts dus.

[ Voor 21% gewijzigd door ThinkPad op 12-07-2015 00:45 ]

[lubbertkramer]

ThinkPadd schreef op zondag 12 juli 2015 @ 00:42:
De abonnementen hierboven vind ik nog best pittige prijzen overigens. 20 euro per maand voor opslag.
Koop een tweede Synology NAS en zet die bij je ouders ofzo neer, aanschafkosten heb je er in één jaar uit met 20 euro per maand. En daarna is het 'gratis' backuppen i.v.m. nog steeds elke maand 20 euro p/m moeten betalen.

Kosten van stroomverbruik van NAS heb je natuurlijk wel, maar voor een 1-bay NAS is dat ongeveer 15W continu (bij 24/7 draaiende schijf), kost je €30 per jaar, peanuts dus.

Mijn oplossing zoals ik eerder beschreven had kost inderdaad 20 euro per maand, de Transip VPS gebruik ik met big storage (2TB) voor RSync vanaf mijn DS414 en Bittorrent Sync vanaf al mijn apparaten. Daarnaast gebruik ik de VPS voor eigen website, spelen met privé (web)projecten (VPS was al in mijn bezit dus die kosten waren er al al, eigenlijk maak ik 10 euro extra kosten per maand voor 2TB opslag) Hierdoor vind ik de investering / kosten van een tweede NAS op een ander adres waarbij afschrijving, stroomkosten en dergelijke bijkomen niet interessant.

[ Voor 7% gewijzigd door lubbertkramer op 13-07-2015 08:25 ]

[Barns]

Ik zou graag een hele bak met foto's en GoPro video's die nu op mijn NAS staan willen delen met de NAS van een vriend van mij. Het gaat om ongeveer 120GB, dus om via een externe HDD te werken kost wel veel tijd (zeker met USB 2.0 op m'n 214se). Is er een manier om direct NAS to NAS transfer op te zetten?

Is een encrypted FTP verbinding daarvoor het handigste?

[ Voor 8% gewijzigd door Barns op 17-07-2015 12:04 ]

[Orion84]

Ik weet niet wat voor internetverbinding jij en die vriend hebben, maar ik betwijfel of je daarmee USB2.0 gaat verslaan.

[Barns]

Orion84 schreef op vrijdag 17 juli 2015 @ 12:12:
Ik weet niet wat voor internetverbinding jij en die vriend hebben, maar ik betwijfel of je daarmee USB2.0 gaat verslaan.

Beide een 120mbit Ziggo lijn, met 10mbit upload (1.25mb/s). USB 2.0 haalt misschien 10-15 mb/s (kleine pakketjes)? Dus ja, USB 2.0 is dan sneller, maar moet wel twee keer (er op zetten en er af halen). Ik ga nog even wat proberen met FTP, als dat niet werkt gooi ik alles wel op een externe HDD

[netvista]

Iemand enig idee hoe je een encrypted share kan backuppen naar een andere Synology? Als ik probeer te backuppen komen alle files encrypted ( en dus onleesbaar) aan op de andere Synology ondanks dat ik dezelfde encryption key en folder naam gebruik....

[JB]

Meer mensen die hier iDrive gebruiken? Heb dit nu enige tijd in gebruik en het voldoet prima als backup maar wat ik niet prettig vind, is het ontbreken van sync.

Nu backup ik alles van de NAS naar iDrive maar zodra ik iets op de NAS opruim dan blijft dat in de backup zitten. Hoe gaan jullie hiermee om?

iSync van iDrive werkt alleen voor desktops. Heb support al gemaild maar krijg dit terug:

Dear JB,

This message is in reference to ticket number: ID00XXXX.

Currently Sync option is only applicable for Desktops. To manage data backed up from NAS directly, you will need to login to your account from IDrive.com and delete the unwanted data.

Regards,
IDrive Support

Voor foto's werkt het prima, want daar verwijder je niets normaliter maar bij documenten e.d. heb ik nu oude bagger terug wanneer ik een restore zou doen.

[ThinkPad]

Had al eerder in dit topic gepost zie ik, maar ik gebruik nog steeds SyncBack (de Free variant) om m'n Windows PC's te backuppen, dat werkt eigenlijk prima. Had wel eens last van dat ik rare foutmeldingen kreeg (doelserver niet bereikbaar e.d.). Heb nu ingesteld dat hij z'n data via FTP op de Syno moet zetten ipv via SMB. Lijkt al een stuk beter te gaan.

Had toen wat eisen, maar eigenlijk is het ook wel prima zo. Voor bestanden waarbij ik versiehistorie wil hebben (belangrijke verslagen o.i.d.) gebruik ik Dropbox en dat adviseer ik de familie ook.

De data die op de NAS is gezet gaat elke nacht naar een andere offsite Synology die bij m'n ouders staat (en andersom hun data weer naar mij toe).

Verder werkt SyncBack (Free) prima, dus als je nog eenvoudig en gratis je backups wilt opzetten dan is het wel een aanrader. Heb het onder W7 en W8.1 gebruikt, W10 moet ik nog proberen (net gisteren geinstalleerd).

[mark184]

Ik heb enkele jaren geleden Symform gebruikt voor back-up. Alleen dit gaf veel foutmeldingen waar ik helemaal niks mee kon. Ik heb het er toen maar afgegooid.
Zijn er mensen die nu nog steeds gebruiken? Zijn er snelheidsverbeteringen?

[ZiSE]

mark184 schreef op donderdag 20 augustus 2015 @ 19:42:
Ik heb enkele jaren geleden Symform gebruikt voor back-up. Alleen dit gaf veel foutmeldingen waar ik helemaal niks mee kon. Ik heb het er toen maar afgegooid.
Zijn er mensen die nu nog steeds gebruiken? Zijn er snelheidsverbeteringen?

Van de week eens geïnstalleerd op m'n NAS maar de upload snelheid was de reden om het weer te de-installeren . Ik gebruik al een jaar of 2 Crashplan voor me backups maar sinds recent vreet die app op je Syno flink resources (40+% CPU op een 1812) dus ben aan het kijken naar alternatieven.
Ik heb gisteren Amazon Cloud Drive in gebruik genomen met de de standaard Cloud Sync tool van Synology - in 2 dagen heb ik 500Gb geupload dus qua snelheid gaat dat prima. Er zit zelfs een optie in om encryptie te gebruiken. Qua prijs is het vergelijkbaar met Crashplan (60 USD / jaar voor unlimited) maar met Amazon heb je wat meer mogelijkheden. Er is een 3 maanden trial beschikbaar mocht je het willen proberen.

[Jolke]

Heeft iemand een alternatief voor BuddyBackup? Op zich een leuk stuk software, maar mij gaat er teveel informatie via hun servers.

Ik wil bij een buddy een geëncrypte 'container' op een HDD hebben, waarnaar ik wekelijks incremental backups kan maken. Geautomatiseerd en geverifiëerd.
Op dit moment los ik het op met SyncBack Free, maar dit is enkel synchronizatie en geen echte backup.

[Mezz0]

crashplan is ook leuk daarvoor. Je kan dan backuppen naar een buddy en het wordt daar geencrypt opgezet

[RobV]

Mezz0 schreef op donderdag 27 augustus 2015 @ 12:13:
crashplan is ook leuk daarvoor. Je kan dan backuppen naar een buddy en het wordt daar geencrypt opgezet

Sterker nog, het wordt lokaal encrypt en naar je buddy verstuurd. Mijns inziens een significant verschil.

[Jolke]

Dat maakt idd een groot verschil. Maar Crashplan is niet gratis, afaik.

[Mezz0]

Jolke schreef op donderdag 27 augustus 2015 @ 14:28:
Dat maakt idd een groot verschil. Maar Crashplan is niet gratis, afaik.

crashplan kan je wel gratis gebruiken zolang je maar geen gebruik maakt van hun online opslag. Dus je kunt perfect van jouw pc backuppen naar je buddy

[Jolke]

Mezz0 schreef op donderdag 27 augustus 2015 @ 14:57:
[...]

crashplan kan je wel gratis gebruiken zolang je maar geen gebruik maakt van hun online opslag. Dus je kunt perfect van jouw pc backuppen naar je buddy

Interessant, maar dan zal er ongetwijfeld informatie via hun servers lopen?

[RobV]

Jolke schreef op donderdag 27 augustus 2015 @ 15:01:
[...]


Interessant, maar dan zal er ongetwijfeld informatie via hun servers lopen?

Alleen de monitoring, settings en account management voor zover ik weet (check hier voor een uitgebreide uitleg iig).

[ Voor 25% gewijzigd door RobV op 27-08-2015 15:37 ]

[grolle]

Een vraag om te kijken of mijn gedachte gang goed is

[inleiding]
Ik heb op dit moment 2 synology's (DS213+ en DS211) welke ik wil gaan inrichten voor een offsite backup.
De DS211 komt bij mijn ouders aan de andere kant van het land te staan en zal over een vpn verbinding alleen een backup draaien via een zelf geschreven rsync script.

De te backuppen data is ongeveer 600gb aan foto's en video's. Grolle bewaard alle foto's inc de mislukte/onscherpe. Hiertoe heb ik besloten na een plotseling overleiden en dat ik zijn laaste foto's gewist had omdat ik ze niet helemaal scherp vond. Eeuwig spijt van. 95% van de foto's komen vanaf mijn en mijn vriendins telefoon via onedrive op de DS213+. Dit is dus eigenlijk de eerste offsite backup en het aluhoedje verhaal neem ik voor lief. En elke dag komen er meer foto's bij.
Op de DS213+ sla ik de foto's vervolgens op in mappen op jaar en maand. (nu nog handmatig)
Daarnaast bewaar ik nog een mapje met wat belangrijke documenten / pdf bestanden. Niet zo veel.

Op dit moment ben ik wat aan het spelen met rsync. Elke dag wordt incrementeel een backup naar de DS211 geschreven mbv --link-dest van rsync. Hierbij worden dus alle bestanden ge-hard-linked aan de vorige dag. Op dit moment bewaar ik 14 dagen

[vraag]
Als ik het goed heb encrypten de meeste ransomware toch maar een paar kb van een file zodat ze snel veel bestanden kunnen locken?
Als ransomware foto1.jpg (welke dus 14x ge-hard-linked is) gaat encrypten dan zal het dus (ook al encrypt het maar een paar kb) een geheel nieuw bestand schrijven en blijf ik dus "13x" het origineel houden. Toch?

Dat zou mooi zijn want 1: Dat is langzamer en 2: De harde schijf zal onvoldoende capaciteit hebben. Namelijk 600gb (keer 14) op een 2tb schijf.

[edit]
Bovenstaande gedachte gang is geen backup doel maar enkel een "bijkomend voordeeltje"

[wensenlijstje voor de toekomst]
* Controle mappen op de DS213+ en de 211. Vergelijk de controle bestanden en mochten ze niet overeenkomen send mayday mayday and shutdown.
Dus iets in de geest van /controlefoto.jpg; /controle.xdoc; /zyx/controle.JPG welke niet gebruikt worden en speciaal daar voor aangemaakt worden.
* Een wekelijkse backup naar een usbhd die readonly/niet is gemount tenzij er een backup wordt gedraaid
* encryptie
* toch vrij maken van onedrive
* Een "delete all" ingeval van diefstal of iets dergelijks

[ Voor 14% gewijzigd door grolle op 29-08-2015 11:39 ]

[ThinkPad]

Gisteren 'Synology Cloud Station' ontdekt

Volgens mij is dat precies wat ik nodig heb om in m'n thuissituatie backups te maken. Heb er nog niet uitgebreid mee gespeeld, maar tot nu toe lijkt het alleen aan punt 2 en 5 van m'n eisen niet te voldoen. Verder voldoet het denk ik prima, ga er later nog even mee verder klooien. Zoals het nu lijkt beter dan de 3rd party tooltjes (zoals DeltaCopy, SyncBack) die ik nu telkens gebruikte om te backuppen over SMB / FTP. Versiebeheer is echt een dikke plus in dit verhaal, met m'n huidige strategie (SyncBack die over FTP bepaalde mappen naar de Syno kopieert) ben ik namelijk niet beschermd tegen een cryptolocker...

Als ik dan de mappen op de Syno waar Cloud Station z'n data in zet nog even via de ingebouwde 'Backup & Restore' naar de Syno bij m'n ouders pomp dan heb ik het ook gelijk off-site staan

Ik ga nog wel even het aantal versies beperken tot 10 ofzo, de standaard instellingen kunnen je schijf helemaal dicht laten slibben.

Nog meer mensen die 'Cloud Station' gebruiken? Hoe zijn jullie ervaringen daar mee?

[ Voor 31% gewijzigd door ThinkPad op 02-09-2015 12:34 ]

[Cyberpope]

Ja, ik gebruik cloudstation. Maar heb geen tijd gehad om me er actief in te verdiepen. Staat op lijstje voor ooit. Ik vind dropbox op dit moment makkelijker werken.

[ThinkPad]

Dropbox werkt zeker fijn, maar is voor de hoeveelheid data (4-500GB) die ik wil backuppen niet toereikend. De client van Cloud Station op Windows lijkt echter qua werking sterk op Dropbox, dat is wel fijn.

[nokie]

Ik gebruik het al een hele tijd, ik vind wel dat het veel ruimte inneemt (hou zelf maar 1 vorige versie bij (meeste data is "statisch": films, muziek en voor mijn foto's maak ik toch telkens een nieuw bestand aan).

De data die perfect op mijn 1,5TB harde schijf kan van mijn laptop, is op mijn NAS toch wel degelijk 2,2TB. Gooi ik Cloud Station eraf, dan komt er gewoon 700GB vrij Het frustreert mij wel wat, ook al is de synchronisatie tussen mijn computers nu heel gemakkelijk.

Eerlijk is eerlijk, ik ga mijn backup strategie iet of wat veranderen (offsite backup en incremental backup in orde brengen), en de kans is groot dat ik daarna stop met het te gebruiken. Maar het is wel gemakkelijk...

Die notificaties ga je inderdaad wel kunnen missen, het zou niet de eerste keer zijn dat mijn 2 laptops dezelfde file gewijzigd hebben en dat mijn harde schijven gevuld worden met "conflict" versies tot ik ingrijp.

[ThinkPad]

nokie schreef op woensdag 02 september 2015 @ 13:59:
[...]
Die notificaties ga je inderdaad wel kunnen missen, het zou niet de eerste keer zijn dat mijn 2 laptops dezelfde file gewijzigd hebben en dat mijn harde schijven gevuld worden met "conflict" versies tot ik ingrijp.

Het zou in mijn situatie vooral gaan om meerdere clients die allemaal hun eigen data backuppen, met als groot voordeel: versiehistorie.

Eén map die met meerdere clients gesynced zal worden komt niet voor. De kans op conflictbestanden lijkt mij dan in principe niet aanwezig.

En van statische data zal toch maar één versie worden bijgehouden (en de gebruikte schijfruimte dus 1:1 zijn aan wat het op de client inneemt), zelfs als je hebt ingesteld dat hij 32 versies moet bewaren? Zolang je de data maar niet wijzigt...

[ Voor 24% gewijzigd door ThinkPad op 02-09-2015 14:14 ]

[nokie]

ok, in dat geval moet het nog wel meevallen. Ik heb het eens proberen in detail na te kijken, en voor zover ik kan zien lijkt het (mijn perceptie, die kan fout zijn) dat Cloud Station minstens 1 versie in de @syno/repo heeft gezet, ook al is er maar één versie van de file. Anders is het toch vrij toevallig dat die 572GB die ik die directory vind quasi overeenkomt met de hoeveelheid data die ik via Cloud Station aan het syncen ben.

Ik geef het maar mee, ik ben ook de eerste om toe te geven dat ik misschien iets verkeerd kan doen hoor. Ik heb er mij in het begin aan geërgerd, dan maar geaccepteerd dat ik er eigenlijk geen last van had (mijn data groeit nauwelijks aan en ik heb nog 800GB vrije ruimte) en uiteindelijk door nu mijn backups anders te regelen, verdwijnt het vanzelf.

[Edwin88]

Barns schreef op maandag 20 juli 2015 @ 20:15:
[...]


Beide een 120mbit Ziggo lijn, met 10mbit upload (1.25mb/s). USB 2.0 haalt misschien 10-15 mb/s (kleine pakketjes)? Dus ja, USB 2.0 is dan sneller, maar moet wel twee keer (er op zetten en er af halen). Ik ga nog even wat proberen met FTP, als dat niet werkt gooi ik alles wel op een externe HDD

Even beide NASjes op hetzelfde netwerk aansluiten en dan overpompen? En anders gewoon een nachtje laten draaien, je hoeft er immers niet bij te zijn.

[Henkie-Jan]

zouden jullie eens met een back-up strategie van mijn NAS willen meedenken? De situatie is als volgt:

DS112J (ja een enkele schijf is mij opzich genoeg als ie elke week een back-upje maakt)
glasvezel 50/50 verbinding
1TB HDD (momenteel 298GB in gebruik)

Clouddiensten beschikbaar:
Dropbox: 58,9GB capaciteit
Box.com: 50GB capaciteit
Google Drive 15GB capaciteit
MS drive: 15GB

Nu hebben al die diensten ook weer een beperkte bestandsgroote per bestand geloof ik... Dus hoe doe ik dat nou slim? Ik heb nu de volgende mappen indeling in de root:



Maar je kan met cloud maar 1 dienst toevoegen en 1 hoofdmap en alle subdirectory's,,, Over de mapindeling ben ik ook niet echt tevreden. Dus hoor graag wat jullie advies is.

[Verwijderd]

Meedenken kan, maar dan zul je toch echt meer informatie moeten verschaffen. Je hebt nu al bijna 300 GB data (groei/groeisnelheid?) en minder dan de helft aan externe opslag (om en nabij 140 GB), dat gaat sowieso niet werken. 50% ruimte winnen door compressie (zip o.i.d.) lijkt me niet echt haalbaar en werkt traag op zo'n zwakke broeder als de DS112j.

Met je laatste alinea doel je waarschijnlijk op het package Cloud Sync?

Welke data - de map ISO bijv.? - kun je ook elders vandaan halen als harde schijven stuk gaan, gestolen of gegijzeld (cryptolocker) worden of in rook opgaan?
Wat is je budget? Zoek eerst zelf uit wat elke aanbieder vraagt per GB of TB opslag. Eén externe opslag maakt het beheer zoveel simpeler (zoals je zelf al constateerde).

[ Voor 20% gewijzigd door Verwijderd op 03-09-2015 16:59 . Reden: Wil je Cloud Sync gebruiken? Zin over compressie toegevoegd. ]

[Orion84]

Gewoon één storage-/backupdienst afnemen met voldoende capaciteit, in plaats van dit met veel kunst en vliegwerk proberen uit te smeren over allerlei verschillende cloud storage diensten?

[DarkSide]

Vind zelf dropbox of onedrive fijn om makkelijk bij bestanden te komen. En evt te delen zonder mensen toegang te geven tot mijn NAS. Maar gebruik ze niet als backup media. Het is handig dat veel data in de cloud staat en me geen zorgen hoef te maken bij herinstallatie, formatteren etc van de computers.

Zaken die voor mij echt belangrijk zijn en ik echt niet kwijt wil. Daarvoor gebruik ik idd gewoon 1 backup dienst voor. Daar staat alles in en kost mij $60,- per jaar. Voor ongelimiteerde storage.

[technorabilia]

Orion84 schreef op donderdag 03 september 2015 @ 19:27:
Gewoon één storage-/backupdienst afnemen met voldoende capaciteit, in plaats van dit met veel kunst en vliegwerk proberen uit te smeren over allerlei verschillende cloud storage diensten?

Inderdaad, meer zekerheid, minder risico, makkelijker te snappen en de kosten zijn beperkt.

[Jolke]

RobV schreef op donderdag 27 augustus 2015 @ 15:34:
[...]

Alleen de monitoring, settings en account management voor zover ik weet (check hier voor een uitgebreide uitleg iig).

Where does CrashPlan retrieve the data encryption key for decrypting the backup if I have reinstalled my operating system or formatted my hard drive?
Standard encryption: Upon reinstalling CrashPlan, your configuration settings are pulled from our server, including your secured key. Your account password is used to unlock the encryption key that allows you to restore.

Dit heb ik dan liever niet; Crashplan bewaart settings en de key.

[RobV]

Jolke schreef op vrijdag 04 september 2015 @ 08:48:
Dit heb ik dan liever niet; Crashplan bewaart settings en de key.

Er staat ook:

original encryption key generated by the CrashPlan app is replaced with an encryption key you choose. Code42's servers never escrow the encryption key when using a custom key. This means that if you lose or forget your encryption key, your backup data cannot be restored and our Customer Champions cannot assist with recovery.

je kunt ook zelf de key kiezen, die wordt NIET door crashplan bewaard.

[ Voor 42% gewijzigd door RobV op 04-09-2015 09:36 ]

[Verwijderd]

Ik heb sinds afgelopen week een Synology DS215J (2 bays) aangeschafd omdat ik het wel eens tijd vond voor een NAS. Dit is mijn eerste NAS. Omdat ik nog even moest wachten met 2 fatsoenlijke schijven erbij te halen heb ik 2 schijven die ik hier nog had liggen in 2 volumes ingedeeld omdat ik dacht dat dit makkelijker zou zijn om de data te migreren naar 2 nieuwe schijven.

Hopelijk dat ik hier goed aan heb gedaan en dat dit ook zo werkt? Want ik weet niet of DSM/SHR op 2 schijven toegepast wordt. De bedoeling is dan om tijdelijk de schijf uit bay 1 te halen, een nieuwe schijf er in te zetten en de data van bay 2 over kopieren naar de schijf die als nieuwe bay 2 gaat functioneren. En vice versa wanneer ik de data van bay 1 over wil dragen naar een nieuwe schijf.

ThinkPadd schreef op woensdag 02 september 2015 @ 12:00:

Nog meer mensen die 'Cloud Station' gebruiken? Hoe zijn jullie ervaringen daar mee?

Vanwege deze onzekerheid heb ik dus ook Cloud Station geïnstalleerd. In dat geval houd ik de data nog even dubbel op beschikbaar voor zolang dit nog kan. Scheelt weer een kopieeractie later voor als wat ik wil niet kan.

Op zich tevreden met Cloud Station alleen vind het jammer dat wanneer je Cloud Station client aan staat de NAS ook altijd actief is en niet in hibernate mode gaat. Dus nu heb ik dan een Windows task schedule gemaakt die bij het opstarten van mijn computer de client op start en na 10 minuten weer afgesloten wordt. Voor de rest werkt het allemaal prima zoals ik wil.

[ Voor 4% gewijzigd door Verwijderd op 04-09-2015 13:41 ]

[Orion84]

Verwijderd schreef op vrijdag 04 september 2015 @ 13:33:
Hopelijk dat ik hier goed aan heb gedaan en dat dit ook zo werkt? Want ik weet niet of DSM/SHR op 2 schijven toegepast wordt. De bedoeling is dan om tijdelijk de schijf uit bay 1 te halen, een nieuwe schijf er in te zetten en de data van bay 2 over kopieren naar de schijf die als nieuwe bay 2 gaat functioneren. En vice versa wanneer ik de data van bay 1 over wil dragen naar een nieuwe schijf.

Dat gaat iets ingewikkelder worden denk ik, omdat op een van de twee disken (doorgaans disk1) de Synology DSM installatie staat. En je NAS dus niet opstart als je alleen disk2 en diens toekomstige vervanger in de NAS steekt.

Dus in het beste geval kan je DISK2 er uit halen, dan DISK1 incl. DSM installatie overzetten naar een nieuwe schijf. Daarna kan je dan de NAS starten vanaf de nieuwe disk. Maar dan moet je nog wat verzinnen om de tweede nieuwe disk gevuld te krijgen. Je zou de oude disk wellicht via een USB/eSATA adapter kunnen aansluiten.

Alternatief is de NAS booten met twee nieuwe disken en een verse DSM install doen. Daarna wederom via USB/eSATA de data van de oude disken halen.

Ik weet overigens niet 100% zeker of je een disk die in een Synology heeft gezeten zomaar in een externe behuizing kan stoppen en dat de NAS hem dan weer herkent. Maar twee losse disken met elk hun eigen volume geeft daarop wel de meeste kans, in tegenstelling tot alle RAID opties.

Ik ben overigens wel benieuwd naar hoe het uiteindelijk gaat werken, want ik heb om exact die reden mijn NAS ook ingericht met twee losse 2TB volumes. Als ik die in de toekomst ooit wil upgraden naar 2x 4TB dan zit ik in hetzelfde schuitje.

[ Voor 7% gewijzigd door Orion84 op 04-09-2015 15:08 ]

[roeleboel]

Orion84 schreef op vrijdag 04 september 2015 @ 15:06:
[...]

Dat gaat iets ingewikkelder worden denk ik, omdat op een van de twee disken (doorgaans disk1) de Synology DSM installatie staat. En je NAS dus niet opstart als je alleen disk2 en diens toekomstige vervanger in de NAS steekt.

Dit is niet correct:
DSM wordt geinstalleerd op een raid-1 partitie over alle in gebruik zijnde schijven heen, de nas zal dus wel degelijk opstarten maar reclameren dat er een schijf ontbreekt.
Wel zullen de meeste packages op volume 1 geinstalleerd worden, maar dat is iets anders en hangt er van af hoe dat je alles ingedeeld hebt

[Orion84]

Ah, ok, dus dan zou zijn aanpak wel kunnen werken? Of hoe zou zo'n migratie naar nieuwe schijven precies in zijn werk gaan wanneer je twee losse schijven gebruikt?

[roeleboel]

Orion84 schreef op vrijdag 04 september 2015 @ 15:47:
Ah, ok, dus dan zou zijn aanpak wel kunnen werken? Of hoe zou zo'n migratie naar nieuwe schijven precies in zijn werk gaan wanneer je twee losse schijven gebruikt?

Daar moet ik helaas het antwoord op schuldig blijven
DSM zelf wordt gewoon over en weer gekopieerd aangezien dat raid-1 is, maar ivm de data op de disk durf ik niet echt een foolproof uitspraak doen...

[NeoFoX]

Je kunt prima migreren naar andere schijven, DSM doet dit netjes voor je.

Ben ook netjes van 2x 1TB naar 2x2TB gegaan door middel van..
1x 1TB er uit.. de 2TB er in..
DSM maakt dan die 2TB 'tijdelijk' 1TB..

Daarna de 2e 1TB er uit.. de nieuwe 2TB er in en DSM gaat weer even ratelen, maar je hoeft niets te doen qua data etc. dit regelt DSM netjes (bij Raid 1)

Geweldig, rebuilden duurt wel paar uur van
*update;
linkje gevonden https://help.synology.com..._expand_replace_disk.html

[ Voor 15% gewijzigd door NeoFoX op 04-09-2015 17:01 ]

[Logico]

Ik heb sinds kort een Synology DS215+ en heb een backup strategie bedacht, maar ben niet volledig zeker of ik nu 100% beschermd ben tegen dataverlies. Het gaat o.a. om werk- en studiegerelateerde bestanden dus ik wil geen enkel risico lopen.

Momenteel wordt op verschillende PC's gewerkt in Google Drive, daar wordt dus alle data opgeslagen en bewerkt. Vervolgens wordt dit dus geupload naar GD, en vervolgens met Cloud Sync (two-way) gesynchroniseerd (RAID 1). Deze data wordt vervolgens dagelijks door middel van de Backup en replicatie app naar een met een USB kabel aangesloten HDD geschreven (iedere dag in een andere map, er staat dus van de afgelopen 7 dagen data op).

De reden dat ik niet via Cloud Station synchroniseer en het vervolgens naar GD sync is omdat de laptop ook buitenshuis gebruikt wordt en ik te weinig verstand heb van port forwarding om dat op een verantwoorde wijze te doen.

Mijn belangrijkste vraag is de volgende:

Wat gebeurt er nu wanneer er een cryptolocker actief wordt op één van de PC's? De encrypte data wordt naar GD en vervolgens de NAS gesynchroniseerd, maar wordt vanaf de NAS ook automatisch de via USB aangesloten HDD geëncrypt? Deze is niet zichtbaar op de PC dus ik was in de veronderstelling van niet, maar daar ben ik dus over gaan twijfelen. Kan iemand me vertellen hoe dit werkt?

edit: overigens is het in GD en Cloud Sync wel mogelijk om bestanden individueel terug te zetten naar een oudere versie, maar niet in één keer. Aangezien het nogal een hoop bestanden zijn is alles één voor één terugzetten geen optie.

[ Voor 8% gewijzigd door Logico op 04-09-2015 17:49 ]

[Verwijderd]

Dank voor de reactie allen. Vooralsnog dus nog onbekend of dit een mogelijkheid is.

Orion84 schreef op vrijdag 04 september 2015 @ 15:06:
[...]
Ik ben overigens wel benieuwd naar hoe het uiteindelijk gaat werken, want ik heb om exact die reden mijn NAS ook ingericht met twee losse 2TB volumes. Als ik die in de toekomst ooit wil upgraden naar 2x 4TB dan zit ik in hetzelfde schuitje.

Ik moet zeggen dat ik voorlopig nog geen hardeschijven ga vervangen dus kan je binnen korte tijd hier nog geen antwoord op geven.

NeoFoX schreef op vrijdag 04 september 2015 @ 16:59:
Je kunt prima migreren naar andere schijven, DSM doet dit netjes voor je. (bij Raid 1)

*update;
linkje gevonden https://help.synology.com..._expand_replace_disk.html

Die link had ik inderdaad wel gevonden. Echter in dit geval zijn het 2 aparte volumes in een 2 bay diskstation. Dat wordt dan ook niet uitgelegd of gemeld dat dit wel of niet mogelijk is.

Wel las ik dit, wat mogelijk zou kunnen betekenen dat het wel kan;

The firmware is installed both in the internal flash (just the initial kernel required to boot up)
and in a partition present in *all* disks. Those partitions are mounted in a RAID 1 fashion so as far as
you have at least one hard disk working, system should have at least one valid copy of DSM.

[ Voor 14% gewijzigd door Verwijderd op 04-09-2015 22:01 ]

[TKroon]

Ik ben van plan om een offsite backup te maken bij een vriend, en hij bij mij. Allebei hebben we een DS215j en genoeg GB's over om elkaar hier een plezier mee te doen. Wat ik echter niet kan vinden op het internet is of ik de backup ook kan versleutelen. De transfer is allemaal versleuteld in te stellen, maar ik wil juist ook dat het op zijn schijf versleuteld staat, en andersom.

Op dit moment heb ik de mappen van mijn vriendin en mij versleuteld, deze moet ik na elke herstart handmatig mounten (anders heb je er nog niks aan). Deze veiligheid wil ik ook aan de kant van de andere DS215j. Het gaat maar om zo'n 300 GB over en weer.

Mijn huidige offsite backup is een oude harde schijf van een kapotte laptop, compleet versleuteld met de data op mijn werk leggen (erg veilig!), en die elke paar weken eens omwisselen met een andere oude harde schijf met de nieuwste data. Werkt goed, maar minder handelingen is natuurlijk beter

Concreet: ik wil mijn data versleuteld opgeslagen hebben (en overgedragen hebben) naar een Synology aan de andere kant van het land. Hoe kan ik dit doen?

[wcduck]

thomaskroon schreef op maandag 14 september 2015 @ 19:06:
Ik ben van plan om een offsite backup te maken bij een vriend, en hij bij mij. Allebei hebben we een DS215j en genoeg GB's over om elkaar hier een plezier mee te doen. Wat ik echter niet kan vinden op het internet is of ik de backup ook kan versleutelen. De transfer is allemaal versleuteld in te stellen, maar ik wil juist ook dat het op zijn schijf versleuteld staat, en andersom.

Op dit moment heb ik de mappen van mijn vriendin en mij versleuteld, deze moet ik na elke herstart handmatig mounten (anders heb je er nog niks aan). Deze veiligheid wil ik ook aan de kant van de andere DS215j. Het gaat maar om zo'n 300 GB over en weer.

Mijn huidige offsite backup is een oude harde schijf van een kapotte laptop, compleet versleuteld met de data op mijn werk leggen (erg veilig!), en die elke paar weken eens omwisselen met een andere oude harde schijf met de nieuwste data. Werkt goed, maar minder handelingen is natuurlijk beter

Concreet: ik wil mijn data versleuteld opgeslagen hebben (en overgedragen hebben) naar een Synology aan de andere kant van het land. Hoe kan ik dit doen?

Je vraagt een feature waar een groot deel van de GoT'ers op zit te wachten. Helaas stelt Synology hier ons in teleur. De methode van encryptie zoals jij deze voorstelt werkt niet. Zodra je een encrypted map mount, is deze feitelijk unencrypted. Je schiet er dus in wezen niets mee op. De oplossing blijkt aparte software te gebruiken die de data versleuteld voordat deze op de NAS komt. Ik gebruik hiervoor Cobian Backup. Ik gebruik vervolgens Cloudstation om de bestanden tussen de NAS'en te syncen, om vervolgens Backup en Replicatie te maken om elke dag een backup te maken.

Alternatieven die ik heb onderzocht voor het opslaan van versleutelde bestanden bij een externe partij:
- Encrypted folder Synology => blijkt niet te werken
- Bittorrent Sync => encryptie werkt wel, maar je dient altijd een un-encrypted folder ergens te hebben staan op een ander apparaat. Ontsleutelen is onmogelijk wanneer overige (niet-encrypted) peers offline zijn. => te risicovol. Daarnaast bleek BTSync te grote hoeveelheden aan data niet aan te kunnen (out of sync).
- Syncthing => zelfs bij kleine hoeveelheden data raakte dit al van slag

[rufio64]

thomaskroon schreef op maandag 14 september 2015 @ 19:06:
Concreet: ik wil mijn data versleuteld opgeslagen hebben (en overgedragen hebben) naar een Synology aan de andere kant van het land. Hoe kan ik dit doen?

Ik voer precies dit scenario uit met een vriend van mij. We gebruiken hiervoor duplicity, maar wel op (gewone, niet synology) Linux systemen. Nu kun je duplicity ook wel op je Synology aan de praat krijgen (installeerbaar met ipkg). Duplicity kan je backups opslaan (en transferren) als pgp encrypted tar.gz files. Dat lijkt me precies wat je wilt. Uiteraard is het hiervoor noodzakelijk keys te genereren (je hebt alleen je public key nodig voor encryptie overigens, de private key kun je dus veilig los van je systeem bewaren, je hebt die pas nodig als je je backups wilt decrypten).

Om een echt werkend backup systeem te krijgen zul je dan zelf wel het een en ander moeten scripten, maar mogelijk is het zeker en heel moeilijk is het niet als je de command-line en scripting een beetje beheerst.

[TKroon]

Ik ga er eens over nadenken. Dank jullie wel voor jullie reactie in ieder geval. Een andere (niet ideale) oplossing zou zijn om zelf af en toe een versleutelde dmg te maken op mijn mac en deze dan te syncen met zijn Synology, maar dan kan ik dus nooit incrementele backups maken. Dilemma's... Ik wil in ieder geval nooit dat mijn data vrij toegankelijk op zijn Synology komt te staan (niet dat hij er wat mee zou doen, maar puur omdat ik het dan niet in eigen beheer heb).

Ik heb zeer weinig verstand van command-line en scripts. Ik kan ze enigszins lezen, maar niet zelf maken. Hopelijk komt Synology zelf snel met zoiets.

Wat ik onder andere graag wil backuppen is mijn volledige iCloud-fotobibliotheek. Ideaal dat iCloud, maar wat als iemand (ondanks 2-stapsverificatie) mijn hele bibliotheek zou wissen? Dat wil ik dus veilig stellen.

[stijnos1991]

Ik kreeg onlangs 200GB aan OneDrive ruimte toen ik een externe harddisk kocht. Dat bracht me op het idee om OneDrive te gebruiken als offsite 'backup' van bepaalde folders op m'n Syno. Het is eigenlijk geen backup, maar een oneway sync, maar enfin, het voldoet voor brand en water schade

Het was wel een klein trucje om meerdere shared folders gesynchroniseerd te krijgen, maar met mount --bind /sharedfolder /cloudmap gaat het prima! Vervolgens /etc/rc aanpassen om ze read only bij opstarten te mounten en syncen maar! (uitgebreidere guide voor geïnteresseerden: http://stijn.nl/mount-shared-folders-in-synology-cloud-sync/ )

[MdO82]

Ziet er handig uit, maar dit houdt je schijven wel actief denk ik?
Omdat je een sync aan het uitvoeren bent.

Heb er verder nog niet naar gekeken

[ThinkPad]

stijnos1991 schreef op maandag 14 september 2015 @ 22:00:
[...]
uitgebreidere guide voor geïnteresseerden: http://stijn.nl/mount-shared-folders-in-synology-cloud-sync/

Goede tip, bedankt

[stijnos1991]

MdO82 schreef op maandag 14 september 2015 @ 22:38:
Ziet er handig uit, maar dit houdt je schijven wel actief denk ik?
Omdat je een sync aan het uitvoeren bent.

Heb er verder nog niet naar gekeken

Weet ik eerlijk gezegd nog niet. Hij is voorlopig nog een tijdje bezig met de eerste sync. Ik heb wel de polling interval van Cloud Sync op 3600 seconden gezet. Aankomende week ga ik even kijken of de schijven nog in slaapstand komen.