Brent schreef op dinsdag 30 juni 2015 @ 16:29:
[...]
Juncker noemde een aantal concrete punten waarop hij concessies gedaan zou hebben (meegaan met de eius van de lagere BTW). Over zulke dingen ging het in de laatste fase, toch?
[...]
Zo teken je in feite een samenzwering, al is die dat misschien niet en vloeit die voort uit een toevallige samenspel van een aantal actoren. Maar kunnen we nog wel zeggen dat het geen samenzwering is? Kun je samenvatten wat er precies voor zorgt (als het geen samenzwering is) dat ervoor zorgt dat die bepaalde belangen bevordert worden. Is het een ideologie? Zijn we dan even ondemocratisch als Rusland?
Samenzwering, dat is zo'n groot woord. Ik kan me niet vinden in paranoia, dit soort patronen zijn gewoon simpel. Mensen nemen beslissingen, vergaren bezit, doen investeringen om meer bezit te vergaren, dat vormt de basis van macht, die belangen moeten gegarandeerd worden.
Dit is niet iets nieuw onder de zon. Saillant detail, het oude Griekenland - een van de bakermatten van waar onze sociaal-economische inrichting op gegroeid is - zat er ook vol mee. Menselijk gedrag. Er is in deze ook nul verschil tussen een land als Nederland en Griekenland voor haar val. Oprecht, nul verschil.
Dat mensen belangen die overeenkomen samen proberen te garanderen is ook meer dan logisch. Dat dit leidt tot verschuivingen in denkpatronen is ook vanzelfsprekend.
Er is niets vreemds aan. Of het nu goed of slecht is, dat is een kwestie van wie op welk moment het overwicht in belangen heeft. Totdat de volgende cyclus weer begint. En dat proberen we altijd zo lang mogelijk uit te stellen. We weten als soort immers instinctief dat we niet goed zijn in het gradueel aanpassen van onze systemen, wie het meest heeft verliest ook het meest bij een dergelijke overgang. En ja, in historisch opzicht is dat ook nooit een soepel proces. Schokken en stoten. Val van imperiums, faillissement van landen, ondergang van machtspartijen - genoeg voorbeelden op grote en kleine schaal te vinden.
Hoe we met belangenbehartiging omgaan is wel de laatste decennia verscherpt. Eigenlijk is die trend begonnen met de kunstmatige stimulans om een eindspurt aan de Koude Oorlog te breien - zie de tijden van deregulering met Reagan, Thatcher e.d. Daar ligt het begin van een omslag in sociaal en economisch denken, wat na verspreiding in opleidingen en werkgebieden inmiddels zijn consequenties kenbaar begint te maken. In dat opzicht, zie de recente kredietcrisis. Schoolvoorbeeld van voorspelbaarheid. Ik zat vorige week bij een aantal mensen aan tafel, Gordon Gecko is weer helemaal terug van weggeweest.
Dit wil echter niet zeggen dat er sprake is van toevallig samenspel. Alles is uiterst zorgvuldig gecoördineerd. Dat is ook vanzelfsprekend, je hebt het immers over zeer grote belangen en zeer sterke overtuigingen. Dan pak je je samen met anderen. Dat is bij een voetbalvereniging in een competitie niet anders dan bij een politieke vertegenwoordiging van financieel macro-economische belangen. Zeker, de schaal is anders, de inzet, ga zo door - maar het blijft menselijk gedrag.
En zoals dat bij een vereniging kan doorschieten in verstarring, geweld en excessen, gebeurt dat in politiek en economie net zo. Alles is tenslotte gestoeld op de sociale dynamiek van menselijk gedrag.
Wij als landen van Europa hebben een redelijk democratische bodem. De meer typische uitzonderingen zijn bijvoorbeeld Spanje met zijn escape van Franco, of Nederland met zijn consensus model van belangen. Hoe dan ook, er is een zeker gedachtegoed aanwezig, wat je ook terug ziet in instrumentatie en organisatie.
We nemen dat echter voor lief. Dat heeft gewoonweg ruimte gelaten voor de consequenties die voortvloeien uit gebeurtenissen en beslissingen in het verleden die groepsgedrag moesten en deden beïnvloeden.
Er is een stroming binnen de landen van Europa die geen brood ziet daarin. Dat zie je soms terug op laag niveau met stromannen als Wilders, of bij de een of andere motorclub met autocratische trekjes vereist voor winstbejag. Je ziet het echter ook op andere niveau's, van bijvoorbeeld financiële sectoren en politiek. Veelal totaal onbewust, vaak uit gebrek aan kennis, meestal gewoon uit een gebrek aan blootstelling aan andere segment en vormen van organisatie in de samenleving waar men deel van uitmaakt. En soms zit er een echte bruinhemd. Dat komt ook voor.
En als ik eerlijk mag zijn, er is ook iets anders aan de hand. Noem het institutionele blindheid, de reflex om loopgraven te bouwen, de kop in het zand te steken. Mensen vinden verandering instinctief gewoon niet leuk. Ook los van alle positioneringen, koehandel, machtsstrijd en afhankelijkheden.
Alles bij elkaar geteld mogen we spreken van een goed georganiseerde machine met voeten in een algemeen perspectief op verdeling van middelen en mogelijkheden binnen een economie van samenleving die zich geconfronteerd ziet met verschuivingen in de voorwaarden vereist voor die machine, en met tegenwicht van hen die uit de machine vallen of er onder terecht zijn gekomen.
Dit zeg ik zonder moreel of filosofisch perspectief of smaak. Het is menselijk gedrag.
Een goed en simpel voorbeeld is de typische reactie van Jan Dubbel Modaal naar mensen in de schuldsanering. Vraag eens rond bij mensen, let op de reacties. Breng het in kaart, en je ziet heel snel exact hetzelfde defensieve gedrag. En bij menselijke dynamiek wordt defensief zonder uitzondering altijd agressief wanneer je het fundament van de ingenomen positie (of dat nu bewust, onbewust of gewoon gegroeid is) onder druk zet.
Wat doen mensen met wat te verliezen als ze zich geconfronteerd zien met in hun perceptie een ondergraven van hun continuïteit? Eerst defensief, volgt er druk, agressief. Soms blind (de hypotheekrenteaftrek staat bij ons als een huis, zie vorige verkiezingen), soms met uiterst heldere blik op het verwijderen van problemen die in de weg staan.
De beeldvorming is in deze gewoon arena en instrument. Misschien ben ik nu wat cru, maar wat is er zo anders in wat we op dit moment zien dan wat er bij verkiezingen in beeld komt? Weinig tot niets.
Maar als ik een simpel antwoord mag geven op je laatste vraag: het fundament was democratisch, de theorie er van staat nog, in de praktijk bouwen we het consistent af. De huidige lijn is er een van neoliberalisme naar neofeodalisme op basis van schuldverklaring. En dat laatste is nu eenmaal de basis van al onze systemen geworden. De samenlevingen zouden beter kunnen weten, maar balans in menselijk gedrag is niet instinctief, het wordt aangeleerd.
En dat doen we al een tijd niet meer. Trek je conclusie voor je kinderen, als oprecht advies. Dit is ook waarom mensen in mijn positie de laatste jaren harde keuzes maken. Meedoen om je eigen belangen te zekeren, of dat niet te doen.
We zijn op dit moment in ieder geval nog een rechtsstaat. Maar let wel, als je even wat onderzoek doet, dan zal je zien dat die de afgelopen jaren vrij consistent wordt afgebouwd. Van bijvoorbeeld juridische ondersteuning voor huurders, tot het verdwijnen van juridische ondersteuningsfondsen voor het MKB, het is in rap tempo aan het verdwijnen. Tenzij je het vermogen hebt. Of dat nu macht, of geld is.
Ik besef dat dit hard klinkt, maar doe zelf eens wat onderzoek hierna. Het is echt niet moeilijk om de lijn van ontwikkelingen te zien.
[
Voor 3% gewijzigd door
Virtuozzo op 30-06-2015 17:02
]
Populisme: de weigering van complexiteit en de poging om simplistische antwoorden te formuleren op ingewikkelde vraagstukken middels gebruik van elke mogelijke prikkel van gedrag - i.p.v. moeite te doen voor gezonde participatie.