Het grote Adobe Lightroom topic

[ErikJan2]

Maar als je extern iets aanpast dan ziet LR en vraagt hij watte doen: de bestaande informatie behouden en (dus) de wijzigingen te laten vervallen OF de wijzigingen in te lezen. Als je dat laatste doet, ben je je edit history kwijt... (en dat laatste wil ik dus absoluut niet)

[Ventieldopje]

ErikJan2 schreef op donderdag 23 mei 2019 @ 22:52:
Maar als je extern iets aanpast dan ziet LR en vraagt hij watte doen: de bestaande informatie behouden en (dus) de wijzigingen te laten vervallen OF de wijzigingen in te lezen. Als je dat laatste doet, ben je je edit history kwijt... (en dat laatste wil ik dus absoluut niet)

Dat laatste is dus absoluut niet waar

[ErikJan2]

OK, dan ga ik het allemaal nog eens opnieuw proberen. Dank voor de hulp

[bobcom]

Toch hier maar even een verzoek om hulp of opheldering inzake Lightroom (CC) en de manier waarop die met bestanden omgaat. Ik stuur mijn foto's altijd buiten LR om (via Explorer) naar een hulpdirectory (0-Buffer) op de schijf waar al mijn foto's staan. Daarna lees ik ze in Lightroom in, hernoem ze en verplaats ik ze VIA LIGHTROOM naar de directories waar ze uiteindelijk terecht horen te komen, Daarmee wordt de hulpdirectory 0-Buffer dus weer geleegd.

Niet dus volgens Explorer. Als ik daar 0-Buffer open (en tal van andere directories die volgens LR geen files zouden bevatten) dan zie ik daar een massa bestanden staan. Dat niet alleen, als ik ze via Faststone probeer te openen (op de directory waar ze dusvolgens LR niet meer zouden moeten staan) dan krijg ik een keurig plaatje.

En ga ik naar de directory waar ze volgens LR wel staan dan krijg ik hetzelfde plaatje. Andere naam, andere directory, zelfde plaatje. LR doet verder niet moeilijk - opent keurig elke fotofile vanaf de plek waar die hoort te zitten. Maar volgens explorer zitten al mijn foto's overal minstens dubbel - en soms wel meer, als ik via LR nog wat verplaatsingen doe.

Op de lege bufferdirectory heten ze nog zoals ze uit de camera kwamen: DSC_dinges en zo. In de target-directory van LR heben ze hun werknaam: YYYYMMDD-en nog een serie noemertjes. Via de verkenner kan ik ze alle twee in Faststone bekijken. Maar ik vraag me wel af of ik de bufferdirectories en andere die volgens LR 0 files bevatten maar volgens Explorer soms honderden bestanden nu kan leegmaken of niet. Waar zit hier het mysterie? Kan ik de verplaatste en omgenoemde files weggooien of niet?

(Noot: ik doe altijd "copy" in plaats van "move" uit veiligheidsoverwegingen. Zo blijft alles tijdens de verhuizing op meerdere plaatsen zitten: kaartje, bufferdirectory en eindbestemming. Maar op een gegeven moment wil ik natuurlijk wel gaan opschonen.)

[Ventieldopje]

(Noot: ik doe altijd "copy" in plaats van "move" uit veiligheidsoverwegingen. Zo blijft alles tijdens de verhuizing op meerdere plaatsen zitten: kaartje, bufferdirectory en eindbestemming. Maar op een gegeven moment wil ik natuurlijk wel gaan opschonen.)

Dan is dat toch heel logisch? Kijk gewoon even waar de foto's staan in jouw catalogus (rechts klik -> openen in explorer o.i.d.), als dat de juiste map is dan kun je rustig je buffer map verwijderen.

Als je nog geen bewerkingen hebt gedaan kun je dit sowieso doen. Je hebt toch al een kopie van je foto's in de juiste map staan, importeer die dan weer mocht Lightroom ze ineens kwijt zijn. Maar goed, Lightroom hernoemt ze ook dus die importeert hij dan. Je kan dus 99.999% zeker je buffer map leeg gooien.

En dan nog, ook al zijn ze op beide locaties weg, dan heb je het kaartje toch nog?

offtopic:
Zo veel vragen, hoe is jouw workflow?

[ Voor 32% gewijzigd door Ventieldopje op 05-06-2019 16:52 ]

[bobcom]

Bedankt voor je repliek. Ik vind het vooral onlogisch, maar dat ligt hoogstwaarschijnlijk aan mij. En het is geen drama, want idd. kan ik via Explorer-in-LR altijd checken waar mijn foto op de schijf woont. Alleen vind ik het raar.

Pak ik als voorbeeld één foto op een kaartje: DSC03333.ARW, om maar een dwarsstraat te noemen. Die kopieer ik naar Directory 0-Buffer, en ik verzoek Lightroom hem in te lezen. Doet Lightroom dus, en daarna ga ik ermee aan de slag, Mag'ie blijven, dan hernoem ik hem (20190605etc_etc.ARW) en met Lightroom Move verkas ik hem naar de SonyA7Rii-directory. Keywordje erbij, wat schuiven en knoeien met slidertjes, fotootje klaar om forever in de computer te blijven wonen.

Als ik via Explorer-in-LR het adres van deze foto opvraag, zegt'ie keurig dat deze in directory SonyA7Rii verblijft. Maar buiten Lightroom zegt Explorer ook dat er in de directory 0-Buffer nog altijd een foto met de naam DSC03333.ARW verblijft, die ik prachtig kan zien met Faststone Viewer. Net zoals Explorer me vertelt dat in Directory SonyA7Rii een foto woont die 20190605-etc_etc.ARW heet. En die kan ik even zo vrolijk met Faststone bekijken.

Het is niet erg, maar wel een beetje rommelig. Volgens mij is verplaatsen van de ene plek op de andere zetten, en niet ergens anders neerzetten en toch stiekum laten staan. Maar goed, als het echt zo hoort te werken dan vraag ik me af of ik mijn banksaldo ook niet via Lightroom kan verplaatsen

[Paul]

bobcom schreef op woensdag 5 juni 2019 @ 17:17:
Die kopieer ik naar Directory 0-Buffer, en ik verzoek Lightroom hem in te lezen. Doet Lightroom dus, en daarna ga ik ermee aan de slag, Mag'ie blijven, dan hernoem ik hem (20190605etc_etc.ARW) en met Lightroom Move verkas ik hem naar de SonyA7Rii-directory.

Je kopieert het van de geheugenkaart naar de 0-Buffer-map. Dan heb je dus 2 kopieën (1 op memory card, 1 in buffer-map)

Vervolgens laat je Lightroom de foto inlezen met het 'copy'-commando. Dan kopieert Lightroom de foto naar welke map je dan ook als doel hebt opgegeven. Nu heb je drie kopieën.

Tot slot heroem en verplaats je die derde kopie (in Lightroom) naar een andere plek. Nog steeds drie kopieën.

Maar buiten Lightroom zegt Explorer ook dat er in de directory 0-Buffer nog altijd een foto met de naam DSC03333.ARW verblijft, die ik prachtig kan zien met Faststone Viewer. Net zoals Explorer me vertelt dat in Directory SonyA7Rii een foto woont die 20190605-etc_etc.ARW heet. En die kan ik even zo vrolijk met Faststone bekijken.

Logisch toch? Zolang je de geheugenkaart niet formatteert of de 0-Buffer-map niet leeggooit blijven de foto's daar staan. En kun je ze openen met een programma dat foto's kan tonen.

Staat die 0-Buffer-map er tussen in je catalogus? Het getal dat Lightroom laat zien bij een map is niet hoeveel foto's er in die map staan, maar hoeveel van de foto's die in die map staan ook daadwerkelijk zijn opgenomen in de huidige catalogus.

Maar goed, als het echt zo hoort te werken dan vraag ik me af af ik mijn banksaldo ook niet via Lightroom kan verplaatsen

Het is niet Lightroom die voor die extra kopieën zorgt, dat ben je zelf De eerste keer door het van het geheugenkaartje naar het buffer te kopiëren, de tweede keer door "copy" ipv "move" te gebruiken bij de import

[bobcom]

@Paul Nee, nee, nee! Sorry hoor, maar ik copieer alleen de eerste keer, van het kaartje naar de bufferdirectory. Voor de rest verplaats ik alleen maar (slepen met de cursor van de Library naar de bestemmingsdirectory, en dan "move" bevestigen). Maar na iedere sleep-en-verplaatsactie lijkt het alsof de verplaatste files zowel op de oorsprong blijven zitten als op de bestmming belanden.

Nogmaals, geen drama omdat binnen LR. alles werkt. Alleen mijn Explorer kan ik blijkbaar niet meer vertrouwen als ik in LR werk. (Overigens, FreeCommander (Neefje van de oude Norton Commander) geeft ook de verplaatste files als "nog steeds aanwezig" weer), Dus Explorer en afgeleiden hanteren blijkbaar andere bronnen (FAT?) om bij te houden waar files zich bevinden dan LR.

(En nog steeds jammer dat dit bij mijn banksaldo niet werkt)

[Get!em]

Wat is je workflow dan, dat je het op die manier wilt blijven doen? Cullen met Faststone?

Obv wat je nu genoemd hebt zou ik het als volgt doen.

Kaart --> 0-buffer
0-buffer --> Faststone
Na filtering --> import LR via import screen met copy optie en hernoemen en folders laten managen door LR (op datum), en eventuele shoots bundelen via Collections (en dus niet in folders).
Daarna Kaart wipe.


Ik snap je zoektocht naar zekerheid. Zelf heb ik daar ook naar gezocht.
Mijn workflow is daarom daar ook op aangepast:
Kaart --> import LR copy + date-folders + collections + developsettings
LR Backup database lokaal via LR functie
Backup van gehele LR DB + alle foto's naar een cloud-dienst
Pas na succesvolle backup (met checksum), kaart wipe.

[bobcom]

Dank je voor de suggesties. Cullen( metof zonder Faststone) is voor mij al bijna een brug te ver, ik ben een simpel amateurtje met inmiddels 30k foto's uit zo'n 20 jaar digitaal fotograferen in LR. Die zijn van verschillende familieleden en camera's, dus heeft elke persoon / camera zijn eigen folder. Selecteren doe ik ook amper, net zo min als ik vroeger negatieven of dia's weggooide. "Shoots" is een begrip dat op mij niet van toepassing is, ik maak gewoon foto's - sluiter indrukken en klaar, net als vroeger met film. Doorgaans importeer ik na een week of zes zo'n 90 foto's maar soms is het leven wat drukker, dan zijn het er meer.

Collections gebruik ik om een evenement (feest bij / tripje met vrienden, bezoek van kennissen e.d). bij elkaar te houden - ik heb ongeveer evenveel folders in LR als Collections. Heeft allemaal nog niet naast een professionele workflow gelegen, maar wat ik doe is goed genoeg mij (denk ik).

Wilde in dit geval eigenlijk alleen maar opheldering over iets wat ik niet snap, maar ik denk inmiddels dat LR een eigen soort FAT bijhoudt en zich niet bemoeit met die van Windows. Ik kan gewoon doorgaan met (een tikje opgelucht) ademhalen.

[Ventieldopje]

bobcom schreef op donderdag 6 juni 2019 @ 12:19:
Dank je voor de suggesties. Cullen( metof zonder Faststone) is voor mij al bijna een brug te ver, ik ben een simpel amateurtje met inmiddels 30k foto's uit zo'n 20 jaar digitaal fotograferen in LR. Die zijn van verschillende familieleden en camera's, dus heeft elke persoon / camera zijn eigen folder. Selecteren doe ik ook amper, net zo min als ik vroeger negatieven of dia's weggooide. "Shoots" is een begrip dat op mij niet van toepassing is, ik maak gewoon foto's - sluiter indrukken en klaar, net als vroeger met film. Doorgaans importeer ik na een week of zes zo'n 90 foto's maar soms is het leven wat drukker, dan zijn het er meer.

Collections gebruik ik om een evenement (feest bij / tripje met vrienden, bezoek van kennissen e.d). bij elkaar te houden - ik heb ongeveer evenveel folders in LR als Collections. Heeft allemaal nog niet naast een professionele workflow gelegen, maar wat ik doe is goed genoeg mij (denk ik).

Wilde in dit geval eigenlijk alleen maar opheldering over iets wat ik niet snap, maar ik denk inmiddels dat LR een eigen soort FAT bijhoudt en zich niet bemoeit met die van Windows. Ik kan gewoon doorgaan met (een tikje opgelucht) ademhalen.

Die FAT noemen ze *tada* een catalogus

[Paul]

bobcom schreef op donderdag 6 juni 2019 @ 09:11:
@Paul Nee, nee, nee! Sorry hoor, maar ik copieer alleen de eerste keer, van het kaartje naar de bufferdirectory.

Hoe zorg je dan dat het in Lightroom komt? Want alleen in een map zetten zorgt er niet voor dat Lightroom het in een catalogus opneemt...

Het lijkt me dat je de Import functie gebruikt, en hier zeg je dat je dan de copy-functie gebruikt:

bobcom schreef op woensdag 5 juni 2019 @ 16:39:
(Noot: ik doe altijd "copy" in plaats van "move" uit veiligheidsoverwegingen. Zo blijft alles tijdens de verhuizing op meerdere plaatsen zitten: kaartje, bufferdirectory en eindbestemming. Maar op een gegeven moment wil ik natuurlijk wel gaan opschonen.)

Ik weet niet waarom je die tweede keer kopiëren geen kopiëren wil noemen maar volgens mij is het wel degelijk een kopieslag

Voor de rest verplaats ik alleen maar (slepen met de cursor van de Library naar de bestemmingsdirectory, en dan "move" bevestigen). Maar na iedere sleep-en-verplaatsactie lijkt het alsof de verplaatste files zowel op de oorsprong blijven zitten als op de bestmming belanden.

Dat zou niet mogen, die move is echt een move, geen copy.

Waar baseer je dit op? Alleen dat er 'veel' bestanden staan, of heb je ook daadwerkelijk dubbele bestanden gevonden (anders dan op je geheugenkaartje, de buffer-directory en de eind-directory)?

Alleen mijn Explorer kan ik blijkbaar niet meer vertrouwen als ik in LR werk. (Overigens, FreeCommander (Neefje van de oude Norton Commander) geeft ook de verplaatste files als "nog steeds aanwezig" weer), Dus Explorer en afgeleiden hanteren blijkbaar andere bronnen (FAT?) om bij te houden waar files zich bevinden dan LR.

Explorer (en andere Explorer-achtige tools) laten alle bestanden zien die er op de schijf staan. Foto's, filmpjes, Word-documenten, maakt niet uit, je ziet alles.

Lightroom laat alleen zien welke foto's er in de catalogus staan die je nu geopend hebt. Lightroom zal dus altijd minder (of hooguit exact even veel) laten zien als Explorer (en aanverwanten). Dat LR in deze catalogus in deze map geen foto heeft wil niet zeggen dat er in die map geen foto's staan, het zegt alleen dat LR er geen weet van heeft. LR is ook geen bestandsbeheer-tool, het is een fotobewerkingsproduct. Ik denk dat daar het fundamentele verschil in verwachtingen zit.

[bobcom]

Ventieldopje schreef op donderdag 6 juni 2019 @ 13:04:
[...]


Die FAT noemen ze *tada* een catalogus

Beste @Ventieldopje, ik weet wat een catalogus is. Ik bedoel alleen maar dat LR blijkbaar zelf, buiten Windows om, een eigen manier heeft om bij te houden waar welke files staan. Anders kan ik die rare duplicaturen niet verklaren. Maar zoals gezegd, 't is geen ramp maar raar.

@Paul Sorry voor de verwarring inzake mijn werkwijze. Als mijn fotootjes (via Windows copy-commando) beland zijn in de 0-buffermap, open ik LR en lees ik ze uit de 0-buffermap (die ook in mijn LR-catalogus staat) in. Ik gebruik de optie "Add", dus ze worden alleen ingelezen in de catalogus, maar blijven in de 0-buffermap zitten. Resultaat: 1 set foto's op kaartje, 1 set foto's in 0-Buffermap.

In die map bekijk ik ze, geef ze keywords, hernoem ze en verplaats ze (slepen en "move" bevestigen in Lightroom) naar hun uiteindelijke bestemming. De 0-buffermap is na afloop dus leeg volgens LR (aantal files 0), en de foto's belanden keurig in hun respectieve doelmapjes (te zien op de teller van de bestemmingsmap.

Dat blijkt ook als ik e.e.a. in Windows Explorer wil verifieren. Als ik buiten LR om mijn mappen in Windows Explorer open, dan zie ik dat alle foto's die ik onder LR versleept heb, zijn ook daadwerkelijk op hun eindbestemming zijn aangekomen. Maar ze zitten ook nog altijd in de 0-buffermap.

En dat snap ik niet. Al ben ik het met je eens dat ik van LR geen compleet bestandsbeheer mag verwachten, toch zou ik graag weten hoe ik vanuit LR aan Windows Explorer kan uitleggen dat bestanden die ik net verplaatst heb ook echt uit hun oorspronkelijke directory vertrokken zijn.

[ Voor 4% gewijzigd door bobcom op 06-06-2019 14:05 ]

[Ventieldopje]

bobcom schreef op donderdag 6 juni 2019 @ 14:00:
[...]

Beste @Ventieldopje, ik weet wat een catalogus is. Ik bedoel alleen maar dat LR blijkbaar zelf, buiten Windows om, een eigen manier heeft om bij te houden waar welke files staan. Anders kan ik die rare duplicaturen niet verklaren. Maar zoals gezegd, 't is geen ramp maar raar.

@Paul Sorry, nou schep ik nog meer verwarring. Als mijn fotootjes (via Windows copy-commando) beland zijn in de 0-buffermap, open ik LR en lees ik ze uit de 0-buffermap (die ook in mijn LR-catalogus staat) in. Ik gebruik de optie "Add", dus ze worden alleen ingelezen in de catalogus, maar blijven in de 0-buffermap zitten.

Daar bekijk ik ze, geef ze keywords, hernoem ze en verplaats ze (slepen en "move" bevestigen in Lightroom) naar hun uiteindelijke bestemming. De 0-buffermap is na afloop dus leeg volgens LR (aantal files 0), en de foto's belanden keurig in hun respectieve doelmapjes (te zien op de teller van de bestemmingsmap.

Dat blijkt ook als ik e.e.a. in Windows Explorer wil verifieren. Als ik buiten LR om mijn mappen in Windows Explorer check, dan zie ik dat alle foto's die ik onder LR versleept heb, zijn ook daadwerkelijk op hun eindbestamming zijn aangekomen. Maar ze zitten ook nog altijd in de 0-buffermap.

En dat snap ik niet. Al ben ik het met je eens dat ik van LR geen compleet bestandsbeheer mag verwachten. En zou ik graag weten hoe ik vanuit LR aan Windows Explorer kan uitleggen dat bestanden die ik net verplaatst heb ook echt uit hun oorspronkelijk directory vertrokken zijn.

Nou nee, dus blijkbaar niet. Want die eigen manier is de catalogus. De catalogus is niets anders dan een database met daarin locaties van foto's en daarbij alle bewerkingen en metadata. Als je die foto vervolgens buiten Lightroom om verplaatst denkt Lightroom nog steeds dat hij op de oude locatie staat maar geeft aan deze niet te kunnen vinden.

Maak maar eens een map met 1 foto er in en importeer deze in Lightroom. In de map staat dan volgens zowel Explorer als Lightroom gewoon 1 foto. Voeg nu nog één foto toe aan de map. Nu zegt Explorer dat er 2 foto's in de map staan (wat ook zo is) maar Lightroom geeft nog steeds aan dat er 1 foto in de map staat.

Dat Lightroom dus zegt dat een map leeg is of een ander aantal foto's bevat klopt dus helemaal. Staat 100% los van elkaar, nogmaals

Dit is inherent aan hoe een catalogus werkt en heeft dus niks met een FAT/MFT tabel van je bestandssysteem te maken. Goed je kunt de werking vergelijken als dat het makkelijker maakt om het te begrijpen

[bobcom]

Sorry, het lukt me blijkbaar niet om uit te leggen wat ik doe. Ik voer al mijn verplaatsingen uit in Lightroom. Lightroom weet al mijn foto's te vinden.

Alleen Windows Explorer denkt dat die foto's helemaal niet verplaatst zijn.

Experiment: maak een mapje "Sleepcheck" aan in LR, via de +-optie in "Folders". Zet via Windows Explorer een foto (of 2) in dat mapje. Lees die foto's vervolgens in LR "Add to Catalog" in. Resultaat: 2 foto's in "Sleepcheck". Sleep die twee foto's dan via Lightroom naar een "Andere map" in het "Folders"-overzicht. Resultaat: 0 folders in "Sleepcheck", +2 foto's in "Andere map".

Controleer de locatie van die twee foto's in Windows Explorer. Resultaat: ze zitten in "Andere map". Open vervolgens de folder "Sleepcheck": resultaat: er zitten twee foto's in.

Lijkt voor mij nog steeds op de miraculeuze vermenigvuldiging van broden en vissen.

[Ventieldopje]

bobcom schreef op donderdag 6 juni 2019 @ 14:25:
Sorry, het lukt me blijkbaar niet om uit te leggen wat ik doe. Ik voer al mijn verplaatsingen uit in Lightroom. Lightroom weet al mijn foto's te vinden.

Alleen Windows Explorer denkt dat die foto's helemaal niet verplaatst zijn.

Experiment: maak een mapje "Sleepcheck" aan in LR, via de +-optie in "Folders". Zet via Windows Explorer een foto (of 2) in dat mapje. Lees die foto's vervolgens in LR "Add to Catalog" in. Resultaat: 2 foto's in "Sleepcheck". Sleep die twee foto's dan via Lightroom naar een "Andere map" in het "Folders"-overzicht. Resultaat: 0 folders in "Sleepcheck", +2 foto's in "Andere map".

Controleer de locatie van die twee foto's in Windows Explorer. Resultaat: ze zitten in "Andere map". Open vervolgens de folder "Sleepcheck": resultaat: er zitten twee foto's in.

Lijkt voor mij nog steeds op de miraculeuze vermenigvuldiging van broden en vissen.

Lijkt mij dan gewoon een bug in Lightroom als jij 100% weet dat je zegt verplaatsen en dit ook expliciet aangeeft als hij er om vraagt. Ik zal het straks eens proberen.

Het kan best zijn dat Lightroom by default alleen kopieer acties uitvoert. Lightroom verplaatst ze dan wel in de catalogus maar kopieert de bestanden. Die twee staan los van elkaar zoals ik al zei.

Maar goed, ik zal het straks eens proberen. Wellicht is het een bug en kunnen we het hier eeuwen over hebben maar moet je bij Adobe zijn

[bobcom]

Benieuwd naar je bevindingen - ik had nog niet bedacht dat LR standaard alleen kopietjes zou kunnen maken. Is verder uiteraard pakkie-an Adobe en niet relevant voor dit topic, maar ik wilde het gewoon weten - en iedereen die wat met entomologie heeft vindt het leuk een nieuwe bug te ontdekken.

[Paul]

Ik begrijp wat je bedoelt, en als LR zegt de foto te moven ("Moving Files on Disk - This will cause the corresponding files on disk to be moved. If you proceed, neither this move or any change you've made prior to this can be undone.") dan zou dat inderdaad ook daadwerkelijk moeten (en bij mij werkt het ook op die manier; heb nu geen LR bij de hand om het daadwerkelijk te checken maar in het verleden werkte dit iig wel gewoon), maar het volgende kan onzorgvuldig woordgebruik zijn, of iets waar we je bij kunen helpen:

bobcom schreef op donderdag 6 juni 2019 @ 14:00:
De 0-buffermap is na afloop dus leeg volgens LR (aantal files 0), en de foto's belanden keurig in hun respectieve doelmapjes (te zien op de teller van de bestemmingsmap.

Lightroom zegt je daar niet dat die map LEEG is, Lightroom geeft daar aan dat er geen foto's in staan die door Lightroom worden gebruikt. Vaak maakt het verschil tussen die twee uitleggen niet zo uit, maar in deze is het wel van belang om te snappen wat LR met die 0 bedoelt. Maar, zoals ik al zei, de LR 'move' zou het bestand ook daadwerkelijk moeten verwijderen uit de bron-map.

[bobcom]

@Ventieldopje en @Paul bedankt voor reacties. Het lijkt er inderdaad op dat LR op een redelijk vrijzinnige manier met schijfoperaties omgaat: sommige meldt hij wel aan het Operating System, andere niet. Nieuwe mappen, Renames, Deletes en dat soort dingen komen netjes terug in de bestandsgegevens van het OS, maar een LR "move" niet. En wat die teller betreft: kwestie van interpretatie, LR houdt hoogstwaarschijnlijk idd in zijn Folders alleen bij hoeveel Catalog-foto's er in zitten.

Dat zou de verklaring kunnen zijn voor dat rare MOVE-gedrag. Op het moment dat de foto's in de Catalog zijn ingelezen èn nog in de map staan denkt LR "hoeven we niet te kennen, hebben we al gehad" - en hij negeert ze dus als ze verplaatst worden.

Alleen weet ik niet wat er gebeurt als foto's daarna binnen LR weer en weer verplaatst worden van de ene naar de andere map. Toch een wonderbaarlijke vermenigvuldiging van broden en vissen? 30k foto's is wat veel om het uit te zoeken - dat mag Adobe doen.

[Paul]

bobcom schreef op donderdag 6 juni 2019 @ 15:36:
30k foto's is wat veel om het uit te zoeken - dat mag Adobe doen.

Makkelijkste is om alles binnen Lightroom te verplaatsen naar een compleet andere map (bijvoorbeeld van C:\Users\bobcom\Pictures\Lightroom\ naar C:\temp\Lightroom) en dan buiten Lightroom de originele bron-map weggooien (of hernoemen, om nog een check te kunnen doen).

LR heeft dan zelf alles wat het kent verplaatst naar die andere map, wat er dan achterblijft zijn bestanden die LR dus niet in de catalogus heeft staan. Ik ben wel benieuwd hoeveel dit dan is En of het bijvoorbeeld alleen bestanden met originele namen zijn of ook (of alleen maar?) hernoemde bestanden?

[bobcom]

@Paul Helemaal mee eens. Al mijn verplaatsingen - behalve de initiele - doe ik dus ook altijd binnen Lighhtroom - mede dankzij de talloze adviezen van LR-experts zelf. En het weggooien van de in de catalogus ingelezen en verplaatste foto's die onbedoeld in de buffermap achterblijven doe ik al buiten Lightroom. Dubbel inlezen doet'ie gelukkig niet aan - dat heb ik uitgevinkt staan in het importmenu.

Het probleem blijven de vraagtekens die jij ook in je laatste alinea hebt staan: hoeveel dubbele (want meer dan eens verplaatste) foto's zitten er inmiddels in mijn Lightroom-folders? De catalogus is schoon - die ontdubbel ik af en toe met Teekesselchen. Maar hoe het met mijn mijn Lightroomfolders zit is een ander verhaal.

Het zou zomaar kunnen dat het daar wemelt van de dubbele files die weliswaar maar één keer in de catalogus voorkomen maar als bestand diverse keren in diverse folders zitten. Ik kan moeilijk een ontdubbelingsprogramma als Dupeguru op een kleine 700Gb aan fotobestanden loslaten - al was het maar omdat dat buiten Lightroom om moet gebeuren, zodat de kans levensgroot is dat ik mijn hele catalogus naar de barrebiesjes help.

Zou er een manier zijn om Lightroom aan de hand van de catalogus een verse bestandsboom op te laten bouwen? Of ben ik nu echt aan het dromen geslagen?

[Paul]

bobcom schreef op donderdag 6 juni 2019 @ 16:51:
Zou er een manier zijn om Lightroom aan de hand van de catalogus een verse bestandsboom op te laten bouwen? Of ben ik nu echt aan het dromen geslagen?

Paul schreef op donderdag 6 juni 2019 @ 15:50:
[...]
Makkelijkste is om alles binnen Lightroom te verplaatsen naar een compleet andere map (bijvoorbeeld van C:\Users\bobcom\Pictures\Lightroom\ naar C:\temp\Lightroom) en dan buiten Lightroom de originele bron-map weggooien (of hernoemen, om nog een check te kunnen doen).

[bobcom]

Het duurde even voor het kwartje gevallen was, maar de methode die jij beschrijft past natuurlijk naadloos. Om dit moment is DuplicateFileFinder mijn Lightroom-folders aan het scannen, en als het echt een zootje is weet ik nu wat te doen. Bedankt!

Edit: Geen drama, 268 duplo's op 19942 RAW's - en de meeste in één folder. Lijkt erop dat er één keer iets is misgegaan, maar dankzij jouw advies kan ik nu moeiteloos orde op zaken stellen!

E.e.a wijst er wel op dat hoogstwaarschijnlijk alleen een verplaatsactie na import tot verwarring leidt. Voor de rest houdt LR zijn administratie redelijk bij, lijkt me.

[ Voor 42% gewijzigd door bobcom op 06-06-2019 17:33 ]

[Ventieldopje]

Dat is wel érg moeilijk doen. Je kan gewoon rechts klikken op een map in Lightroom en op Sync drukken. Dan krijg je netjes een scherm met mogelijkheden om bestanden toe te voegen die wel in de map staan (fysiek of in jouw termen in Explorer) maar nog niet in Lightroom

Er van uitgaande dat je een hoofd map hebt met daar onder alle sub mappen, doe je dit op de hoofd map

[ Voor 16% gewijzigd door Ventieldopje op 06-06-2019 17:30 ]

[Paul]

En zo leer ook ik weer iets nieuws Tnx @Ventieldopje

[bobcom]

@Ventieldopje Sorry, maar dat levert volgens mij alleen maar dubbele foto's in de Catalog op. Probleem is juist dat er foto's die 1x in de Catalog staan 2 (of 3) keer in de folders voorkomen. Maar goed,da's redelijk zelden, dus ik moet me eerst maar eens afvragen of ik die 268 dubbele bestanden echt per se kwijt moet.

[ Voor 6% gewijzigd door bobcom op 06-06-2019 17:59 ]

[Ventieldopje]

bobcom schreef op donderdag 6 juni 2019 @ 17:37:
@Ventieldopje Sorry, maar dat levert volgens mij alleen maar dubbele foto's in de Catalog op. Probleem is juist dat er foto's die 1x in de Catalog staan 2 (of 3) keer in de folders voorkomen. Maar goed,da's redelijk zelden, dus ik moet me eerst maar eens afvragen of ik die 268 dubbele bestanden echt per se kwijt moet.

Probeer het eens zou ik zeggen

Daarna dit er overheen en done: http://www.bungenstock.de/teekesselchen/

[ Voor 7% gewijzigd door Ventieldopje op 06-06-2019 18:02 ]

[bobcom]

Zo kan (ik) het ook !
(En ik hoef het alleen maar te doen op de submappen waar dubbeltjes in voorkomen)

Laatste voetnoot/update:
Teekkesselchen is niet eens nodig. Als ik na "Synchronize" bij het importmenu "Don't import suspected dupliucates" uit vink en "Add to collection" aanvink krijg ik alle dupkicaten meteen in een collectie voorgeschoteld. En die kan ik zo weggooien, of naar een folder "DubbelEnOngesorteerd" sturen.

Dus @Ventieldopje , bedankt!

[ Voor 127% gewijzigd door bobcom op 07-06-2019 12:30 ]

[KL643]

Vraagje: Wanneer ik foto's samenvoeg in Lightroom (b.v HDR of Panorama) dan wordt de samengevoegde foto meestal gelijk na de serie geplaatst onder in de filmstrip maar soms ook helemaal aan het einde van alle foto's (wat heel irritant is). Nu heb ik geen idee waarom dit gebeurd en hoe dit in te stellen dat het altijd direct na de gestapelde foto's verschijnt. Hoop dat ik duidelijk ben en dat iemand mij het licht kan laten zien

[Universal Creations]

Dat heeft te maken met de sortering. Door te kiezen voor een sortering op naam, komt je dng in de reeks. Als je op type hebt geselecteerd, komt de dng in jouw geval na de raw-bestanden (Dng komt na Cr2 bijvoorbeeld).

[KL643]

Universal Creations schreef op vrijdag 4 oktober 2019 @ 13:09:
Dat heeft te maken met de sortering. Door te kiezen voor een sortering op naam, komt je dng in de reeks. Als je op type hebt geselecteerd, komt de dng in jouw geval na de raw-bestanden (Dng komt na Cr2 bijvoorbeeld).

En waar kan ik dat veranderen dan?

[Ventieldopje]

Hier in de bibliotheek, onderaan

[KL643]

Ventieldopje schreef op vrijdag 4 oktober 2019 @ 13:26:
Hier in de bibliotheek, onderaan

[Afbeelding]

Thanks, had hem net gevonden

Maar goed, omdat jullie toch zo slim zijn Nog een uitdaging : Soms krijg ik met foto's verwijderen uit LR de volgende melding:

er heeft zich een interne fout voorgedaan :?:0: attempt to index a nil value

[ Voor 28% gewijzigd door KL643 op 04-10-2019 13:43 ]

[Magic]

KL643 schreef op vrijdag 4 oktober 2019 @ 13:28:
[...]


Thanks, had hem net gevonden

Maar goed, omdat jullie toch zo slim zijn Nog een uitdaging : Soms krijg ik met foto's verwijderen uit LR de volgende melding:

er heeft zich een interne fout voorgedaan :?:0: attempt to index a nil value

Is een bug en lijkt geen kwaad te kunnen, die melding komt 1x per sessie bij het verwijderen of verplaatsen van het eerste bestand. Bij mij was het verholpen na het uitschakelen van de logitech "logioptions" extensie. Maar dat is niet voor iedereen de oplossing.

[KL643]

Magic schreef op vrijdag 4 oktober 2019 @ 14:09:
[...]

Is een bug en lijkt geen kwaad te kunnen, die melding komt 1x per sessie bij het verwijderen of verplaatsen van het eerste bestand. Bij mij was het verholpen na het uitschakelen van de logitech "logioptions" extensie. Maar dat is niet voor iedereen de oplossing.

Die had ik ooit ook gevonden maar dat is voor mij niet de oplossing helaas. Kan idd geen kwaad maar wel bloed irritant elke keer..

[bobcom]

Voor de verandering eens geen klacht of bug report over LR. Kwam toevallig de plug-in Excire tegen die een soort content aware zoekoptie aan de LR catalogus toevoegt. Ideaal voor mij, omdat meer dan 60% van mijn foto's geen keywords heeft.

Met Excire kan ik een collectie van alle foto's van hond, kat en andere familieleden aanmaken door gewoon een aantal plaatjes van hond, kat of ander familielid als zoekvoorbeeld te geven. Zelfs een extern plaatje is een optie: pak een willekeurige foto van het internet of van je computer en vraag Excire om te zoeken naar gelijkaardige foto's en hup, daar is'ie. Met de smoelenzoekfunctie kun je gezichten, portretten en groepjes personen apart zoeken. Zelf lijkt het mij geen gek hulpmiddel om achteraf keywords toe te voegen en de LR catalogus toegankelijker te maken.

Nadelen zijn er ook. Zo blijft de gelijkenis steken op het niveau van "ongeveer", en met warrige structuren heeft hij moeite. Mijn zoektocht naar foto's van beelden in een beeldentuin leverde meer bos dan beelden op. Bij stadsfoto's zal hij het verschil tussen Amsterdam en Berlijn niet aangeven, maar je hebt wel alle stadschappen apart. En hij maakt eerst een soort index aan: dat kost flink wat tijd (een halve dag voor 30000 foto's), en ook nieuw geimporteerde foto's indexeert hij - lees: LR is even langer bezig na importeren.

Ik ben nu aan het stoeien met de de trial versie van een gratis bèta, die wat sneller zou zijn dan de standaard. Heb een maand de tijd om te besluiten of deze plugin me wel of geen €49,- (?) waard is. Ben er vooralsnog redelijk over te spreken, maar sta nog pas aan het begin van de evaluatieperiode.

[Get!em]

Gezichtsherkenning zit al in LR ingebakken. En daarmee ook voor hond of kat, want die kun je ook gewoon taggen in die functie.
Hij scant je hele library, en geeft de bijbehorende foto's dus een referentie naar je famililid.
Functie levert zelfs een overzicht van foto's waar hij over twijfelt.

2 jaar geleden leverde hij mij een 70% match op, op familileden. Recent heb ik geen extra test meer gedaan, maar Adobe heeft zijn services daarop wel verbeterd. Content-aware sharpening is daar nu ook onderdeel van.

[bobcom]

@Get!em Van die gezichtsherkenning wist ik - van horen zeggen, nooit geprobeerd (zou ook niet weten hoe het te proberen). Kan dus ook niet beoordelen welke winst Excire in dat opzicht oplevert. Wat mij vooral aantrekt in de plug-in is dat je hem gewoon aanzet en hij doet zijn werk - voor wat ik heb gesnapt toch een tikje rechtlijniger dan face recognition in LR. En ik denk niet dat ik met face recognition al mijn orchideenfoto's in LR kan terugvinden.

Overigens - Excire rangschikt ook zijn resultaten op mate van gelijkenis. Kwestie van "custom order" bij het weergeven van de resultaten aanzetten.

Content-aware sharpening vind ik nergens iets over. Wel een soort van work-around om iets wat lijkt op content-aware fill te krijgen, maar dat is denk ik niet wat je bedoelt.

[Get!em]

Het heet ook Enhance Details en maakt een aparte DNG van je originele raw.

Functie uitleg
https://helpx.adobe.com/l...sing/enhance-details.html

Functie test
https://photographylife.com/lightroom-enhance-details

Whitepaper:
https://theblog.adobe.com/enhance-details/

Deep dive test:
https://elialocardi.com/a...w-enhance-details-review/

[ Voor 11% gewijzigd door Get!em op 22-10-2019 14:52 ]

[bobcom]

@Get!em Nou weet ik het weer! Toen ik het probeerde zei LR dat ik Windows 10 moest kopen. Ben ik nog niet aan toe gekomen...

[Get!em]

Klopt ja, voor die functie heb je een up to date W10 nodig, gezien het leunt op ML functies van windows, die er sinds 18xx in zitten.

[sohus]

Adobe Lightroom Classic 2020 v9.0.0.10
https://3.img-dpreview.co...49b4b4ba58923b8afd0253117

Officiele aankondiging waarschijnlijk volgende week maandag tijdens de announcement dag van Adobe MAX 2019.

[ Voor 110% gewijzigd door sohus op 29-10-2019 23:33 ]

[Royz]

sohus schreef op dinsdag 29 oktober 2019 @ 22:30:
[...]


Officiele aankondiging waarschijnlijk volgende week maandag tijdens de announcement dag van Adobe MAX 2019.

De eerste twee zijn waardevol, alleen denk ik dat ik de 1e vooral in PS blijf doen

[ehtweak]

[tip m.b.t. Adobe's 2020 updates]

Ik kreeg vandaag de hele riedel van Adobe's 2020 versies als update.
M.a.w. LR, PS, AE, PP, etc --> update van Adobe [xxxxx] CC 2019 --> Adobe [xxxxx] 2020.
(de tekst 'CC' is nu verdwenen)

Op zich wat handige nieuwe zaken, maar de NIK plugins waren wel in één keer foetsie (gebeurde van CC 2018 --> CC 2019 ook). Maar een herinstallatie gaat niet zo 1-2-3.
Het originele NIK plugin installatieprogramma herkent alleen Bridge (?) nog als compatibele applicatie. En je moet zelf de C:\Program Files\Adobe\Adobe Photoshop 2020\Plug-ins directory als plugins locatie opgeven. Anders doet 'ie niet.
Daarna weer wel. En zo te zien werken die (destijds gratis) NIK plugins nog steeds in de nieuwste 2020 versies van Adobe s/w.

Eerste (cosmetische) foutje ontdekt:
Smooth zooming in PS 2020 werkt niet meer. Ongeacht de settings, ongeacht of je wel of niet GPU acceleratie aanzet.
Is inmiddels al een melding van:
https://feedback.photosho...gestions-and-small-issues

[ Voor 15% gewijzigd door ehtweak op 07-11-2019 13:33 ]

[Magic]

Sinds kort werk ik wat vaker buiten m'n huis en daar kom ik het volgende issue tegen:

Mijn courante foto's staan lokaal op mijn laptop tot ik ze bewerkt heb, daarna gaan ze het archief in welke op een nas staat. Daarbij genereer ik smart-previews van eigenlijk alle foto's in dat archief.

Wanneer ik thuis werk en er is een netwerkverbinding met mijn nas dan werkt alles prima. Ben ik echter buiten de deur dan checkt Lightroom Classic bij het opstarten of de NAS beschikbaar is en bevriest de app zo'n 30-60 seconden. Daarna komt de boel los en kan ik werken. Echter wanneer ik een smart preview wil bewerken kijkt hij bij het wisselen van de foto elke keer eerst of de NAS beschikbaar is. dat duurt een seconde of 5, waarna hij overschakelt op de smart preview.

Ik heb het "opgelost" door de network-mapping te verwijderen (bijv de Z: disk) voordat ik LR opstart wanneer ik buiten de deur ben, maar dit moet toch makkelijker kunnen. Ik vind ook geen anderen met hetzelfde probleem, dus kan me niet voorstellen dat dit zo hoort, iemand enig idee?

ps. een unc pad als //server/share/data gebruiken heeft hetzelfde probleem.

[ Voor 3% gewijzigd door Magic op 12-11-2019 11:15 ]

[The Legend]

Is er iemand die nog snapt hoe de verschillende Lightroom abo's van Adobe werken? Ik begrijp dat er Lightroom Classic is (de oude desktop app) en Lightroom CC (=Lightroom Mobile). Wat mij niet helemaal duidelijk is, of Lightroom CC óók een desktop app heeft, of is dat puur webbassed (lightroom.adobe.com) Als ik de Adobe site bekijk dan lijkt er sprake van 2 desktop apps (de classic en de cc). Nu heb ik op m'n iPad Lightroom mobile for iPad aangeschaft, inclusief 100GB cloudopslag voor 4,99 per maand (dat is dan toch een Creative Cloud-lidmaatschap). Ik kan nu alleen nergens vinden of ik daarmee ook de Lightroom CC desktop app kan installeren?

[Paul]

Lightroom CC en Lightroom Mobile zijn niet hetzelfde. Lightroom Mobile is voor je iPad, Lightroom CC is voor je Mac / PC. En ik zie zo geen € 5 abonnement, en geen opties met 100 GB: https://www.adobe.com/nl/creativecloud/plans.html

Ik vermoed dat je dus geen CC mag gebruiken op je PC en dat je vooral betaald voor de cloud-opslag.

[The Legend]

Nee in de iPad app betaal je met name voor de 'premium' fucties, zoals het bewerken van RAW-files. Je krijgt er cloud-opslag bij (waar je natuurlijk ook voor betaald uiteindelijk ).

Maar Lightroom CC en Lightroom Classic zijn dus twee verschillende desktopapps. Ik heb inmiddels wel de CC-opties gevonden in m'n Adobe account. Daar staat Lightroom CC wel bij, alleen heb ik kennelijk nog een bejaarde versie van Windows 10 want hij geeft aan dat 'ie niet compatible is. Eerst ff updaten dus en dan nog eens testen.

Maar het blijft vaag. Het is me ook niet duidelijk of in het Lightroom-abo voor 12 euro per maand (of het Creative Cloud Fotografielidmaatschap voor nu 10 euro per maand) dan ook inclusief volledige iPad versie is.

[Paul]

Ik heb het fotografie-plan en daar zit het in ieder geval wel bij, en met de 'early black friday' deal kun je die voor € 10,07 kopen nu.

De link "Lightroom voor Mobile" linkt naar de algemene LR CC pagina, dus ik denk dat het daar ook bij zit. Maar volgens mij kun je het redelijk simpel zelf controleren; je hebt immers al een account
https://helpx.adobe.com/n...-creative-cloud-apps.html

[Koelman87]

Vraagje...

Misschien doe ik iets verkeerd, wellicht is het een instelling in mijn camera, of ligt het toch aan hoe Lightroom omgaat met mijn RAW bestanden?

Ik ben momenteel foto's aan het reviewen in Lightroom, geschoten met een Canon 80D + 17-40L. Al met al geen slechte combi die redelijk garant zou moeten staan voor scherpe foto's.

Nu heb ik ook geen probleem met de scherpte, echter als ik de foto's bekijk in Lightroom, bevatten deze zéér veel ruis. Als ik de ruisreductie (kleurtint) terugschroef, die standaard staat ingesteld, gaat het helemaal nergens meer over... Hierdoor gaan er superveel details verloren.

Voor de duidelijkheid, foto's geschoten vanaf een statief, in donkere omstandigheden (zonsondergang), ISO100 (!!!).

Onderstaand een uitsnede van een gebied met extreem veel ruis. Ik kan het niet verklaren...



PS, het valt me op bij meerdere foto's, geschoten met meerdere objectieven. Ga sowieso even verder kijken. Ik heb namelijk zat foto's die wel ragscherp zijn.

[ Voor 16% gewijzigd door Koelman87 op 13-12-2019 21:10 ]

[LA-384]

Een lange sluitertijd geeft altijd ruis door het warm worden van de sensor, dit is vaak gekleurde ruis. Er zijn camera's die deze ruis kunnen bestrijden door automatisch nog een foto met dezelfde sluitertijd te maken, maar dan met diafragma gesloten. De ruis die dan optreed wordt van de eerste foto verwijderd.

Aangezien ik geen gekleurde pixels zie, zou het kunnen dat deze optie aan staat, maar dat de werking er van niet zo best is.

Zijn de foto's die ragscherp zijn, ook onder dezelfde omstandigheden geschoten?
De foto zoals hier weergegeven is verder onbewerkt? Je hebt de belichting niet aangepast in Lightroom?

[ Voor 9% gewijzigd door LA-384 op 14-12-2019 05:48 ]

[Arumes]

Koelman87 schreef op vrijdag 13 december 2019 @ 21:08:
Vraagje...

Misschien doe ik iets verkeerd, wellicht is het een instelling in mijn camera, of ligt het toch aan hoe Lightroom omgaat met mijn RAW bestanden?

Dat. Of liever gezegd: jouw instellingen. Dit is geen ruis die bij ISO 100 hoort, ongeacht de sluitertijd. Het objectief heeft er ook niks mee te maken.

Ik gok dat dit deel van de foto in het RAW-bestand veel donkerder is, en dat Lightroom donkere delen ophaalt.

LA-384 schreef op zaterdag 14 december 2019 @ 05:43:
Een lange sluitertijd geeft altijd ruis door het warm worden van de sensor, dit is vaak gekleurde ruis. Er zijn camera's die deze ruis kunnen bestrijden door automatisch nog een foto met dezelfde sluitertijd te maken, maar dan met diafragma gesloten. De ruis die dan optreed wordt van de eerste foto verwijderd.

Dat is vooral voor het verwijderen van hot pixels. Je kan namelijk alleen afwijkingen verwijderen die in iedere foto hetzelfde zijn. (Kleur)ruis heeft geen vast patroon, en is dus niet op die manier te verwijderen.

[grun93]

Als ik de Creative Cloud Desktop open, worden daar twee verschillende Photoshops vermeld: versie 20.0.8 en versie 21.0.2. Waarom staan daar eigenlijk twee en wat is het verschil? Ik heb een paar maanden geleden de aanbieding van 10,07 euro per maand genomen.

[Ventieldopje]

grun93 schreef op zaterdag 14 december 2019 @ 07:32:
Als ik de Creative Cloud Desktop open, worden daar twee verschillende Photoshops vermeld: versie 20.0.8 en versie 21.0.2. Waarom staan daar eigenlijk twee en wat is het verschil? Ik heb een paar maanden geleden de aanbieding van 10,07 euro per maand genomen.

Doet Adobe nu met alle programma's. Er was namelijk elke keer veel gezeik als Adobe een update uit bracht (met name met Photoshop) dus ze zijn wat voorzichtiger geworden 😅

[Magic]

Ventieldopje schreef op zaterdag 14 december 2019 @ 10:37:
[...]


Doet Adobe nu met alle programma's. Er was namelijk elke keer veel gezeik als Adobe een update uit bracht (met name met Photoshop) dus ze zijn wat voorzichtiger geworden 😅

Inderdaad, vooral in combinatie met 3rd party plugins. Als je gewoon photoshop zonder plugins gebruikt en je bent niet zo professioneel bezig dat de minimale verschillen tussen de versies je parten gaat spelen zou ik gewoon lekker de laatste gebruiken en de oudere verwijderen

[ajvs]

Kan ik via deze weg hier een vraag stellen over MIDI2LR?
Hier mensen ervaringen mee heeft?

[Wormaap]

ajvs schreef op dinsdag 17 december 2019 @ 12:20:
Kan ik via deze weg hier een vraag stellen over MIDI2LR?
Hier mensen ervaringen mee heeft?

Vragen kan altijd. Volgens mij heb ik het hier wel eens voorbij zien komen, dus wellicht kan iemand je helpen

[ajvs]

Hierbij mijn vraag:

Ik maak gebruik van Arturia Beatstep voor MIDI2LR.
Koppelen / instellingen zijn gelukt.
Enige waar ik tegenaan loop is:
Mij lukt knop niet waar ik bijvoorbeeld vorige of volgende foto wil bekijken of bewerken.
Welk knop, zie onderste laatste foto, bijvoorbeeld naar volgende foto, zal ik knop nr 15 of 16 willen gebruiken. (nr zie je op de foto)

Zie afbeelding:

Iemand weet waarom niet lukt?

Voor mensen niet weet en of moeten even weten welke ik gebruik:
Arturia Beatstep, ziet zo uit:


Ik hoop bij deze voldoende uitleg heb kunnen beschrijven.

[ Voor 22% gewijzigd door ajvs op 17-12-2019 18:47 ]

[Hulliee]

ajvs schreef op dinsdag 17 december 2019 @ 14:15:
Hierbij mijn vraag:

Ik maak gebruik van Arturia Beatstep voor MIDI2LR.
Koppelen / instellingen zijn gelukt.
Enige waar ik tegenaan loop is:
Mij lukt knop niet waar ik bijvoorbeeld vorige of volgende foto wil bekijken of bewerken.
Welk knop, zie onderste laatste foto, bijvoorbeeld naar volgende foto, zal ik knop nr 15 of 16 willen gebruiken. (nr zie je op de foto)

Zie afbeelding: [Afbeelding]

Iemand weet waarom niet lukt?

Voor mensen niet weet en of moeten even weten welke ik gebruik:
Arturia Beatstep, ziet zo uit:
[Afbeelding]

Ik hoop bij deze voldoende uitleg heb kunnen beschrijven.

Ik denk dat ik je niet kan helpen, maar je plaatjes zijn ook te klein om te lezen wat er op staat.

[ajvs]

Hulliee schreef op dinsdag 17 december 2019 @ 18:05:
[...]


Ik denk dat ik je niet kan helpen, maar je plaatjes zijn ook te klein om te lezen wat er op staat.

Hij is klikbaar voor uitvergrooten...

[Ventieldopje]

ajvs schreef op dinsdag 17 december 2019 @ 18:14:
[...]


Hij is klikbaar voor uitvergrooten...

Eh, nee dat zijn ze niet

Mij lukt knop niet waar ik bijvoorbeeld vorige of volgende foto wil bekijken of bewerken.
Welk knop, zie onderste laatste foto, bijvoorbeeld naar volgende foto, zal ik knop nr 15 of 16 willen gebruiken.

Ik snap niet helemaal wat je bedoeld maar probeer je knoppen toe te wijzen aan volgende/vorige foto? Dan kun je de knoppen toch makkelijker toewijzen aan pijltje rechts en links?

[ajvs]

Ventieldopje schreef op dinsdag 17 december 2019 @ 18:47:
[...]


Eh, nee dat zijn ze niet


[...]


Ik snap niet helemaal wat je bedoeld maar probeer je knoppen toe te wijzen aan volgende/vorige foto? Dan kun je de knoppen toch makkelijker toewijzen aan pijltje rechts en links?

Nu wel, is aangepast (had verkeerde gekopieerd die niet klikbaar was)


Heb hier een filmpje gemaakt: https://avsdesign.nl/lightroommidi2lr.MOV

Hoor wel of je nu mij beter begrijpt.

[ Voor 13% gewijzigd door ajvs op 18-12-2019 14:09 ]

[KL643]

nvm

[ Voor 98% gewijzigd door KL643 op 21-12-2019 17:25 ]

[Karel V]

Voor diegene die nog een DVD versie heeft van Lightroom 4 hier een link naar de update 4.4, zie post johnrellis.
Belangrijk voor als je een fresh install doet van je besturingssysteem. Lightroom biedt geen services en updates meer aan. Zorg dat je je oude update files vooraf kopieert voordat je al je files verwijdert. Ik heb me het schompes gezocht naar een link

Iemand die eigenlijk weet of Lightroom 6 op DVD nog ergens voor een schappelijkere prijs (onder de 100 Euro) over de toonbank gaat? Ik had eigenlijk verwacht dat de prijs wel zou zakken, helaas lijkt dat niet te zijn gebeurt. Voor de volle pond is er trouwens ook lastig aan te komen.

[Furfoot]

Iemand nog een werkende link waar de Lightroom 6.14 Installer te vinden is voor zowel OSX als Windows? (Adobe is nu gestopt met het aanbieden van de installers)

[Ventieldopje]

Furfoot schreef op donderdag 9 januari 2020 @ 16:13:
Iemand nog een werkende link waar de Lightroom 6.14 Installer te vinden is voor zowel OSX als Windows? (Adobe is nu gestopt met het aanbieden van de installers)

Nee, gezien die volgens de nieuwe voorwaarden nu ook illegaal zijn tenzij je er een licentie voor hebt. Een CC licentie is niet meer geldig voor het gebruik van versie 6 (en ouder).

[Furfoot]

Ventieldopje schreef op donderdag 9 januari 2020 @ 16:21:
[...]


Nee, gezien die volgens de nieuwe voorwaarden nu ook illegaal zijn tenzij je er een licentie voor hebt. Een CC licentie is niet meer geldig voor het gebruik van versie 6 (en ouder).

Aha, nee ik heb enkel een losse Lightroom 6 licentie maar daar kan ik nu dus niet veel meer mee.

[Ventieldopje]

Furfoot schreef op donderdag 9 januari 2020 @ 23:50:
[...]


Aha, nee ik heb enkel een losse Lightroom 6 licentie maar daar kan ik nu dus niet veel meer mee.

In dat geval is het voor jou dus gewoon legaal om versie 6 te gebruiken. In dat geval zie: https://community.adobe.c...new-computer/td-p/9872703

[Furfoot]

Ventieldopje schreef op donderdag 9 januari 2020 @ 23:52:
[...]


In dat geval is het voor jou dus gewoon legaal om versie 6 te gebruiken. In dat geval zie: https://community.adobe.c...new-computer/td-p/9872703

Ahhh ik zie nu dat het idd van de website af is gehaald als losse download en nu via Creative Cloud aangeboden wordt. Bedankt!

[tim.w]

Vanwege de aanschaf van een nieuwe laptop heb ik een vraag m.b.t tot het gebruik van externe opslag in combinatie met Lightroom.
Normaal edit ik alle foto's binnen Lightroom die ik op de ssd van de computer heb staan. Wat gebeurd er wanneer ik de foto's vanaf een externe ssd edit? Kan ik de ssd weer inpluggen en verder gaan met m'n edits of levert dit foutmeldingen/problemen op?

[bobcom]

Kan prima. Ik heb al mijn foto's plus de catalogus van LR op een externe USB 3.0 HD van 2Tb staan, en die hangt normaal aan mijn desktop. Als ik elders heen ga neem ik mijn laptop (waarop een kopie van LR) mee, plus de externe USD. Kan ik zo verder gaan waar ik gebleven was, omdat de catalogus bij de foto's zit.

Afaik maakt het voor de snelheid niet zoveel uit of je foto's en catalogus op een SSD of een gewone HD hebt staan. Het tempo wordt bepaald door de toegangssnelheid tot het programma - als dat op een SSD zit zou het wel moeten schelen. Maar dat is Afaik.

[tim.w]

Klinkt alsof het bijna handiger is om hoe dan ook van een externe ssd te gaan werken. Ik heb zowel een Imac als een Macbook pro en dat maakt het switchen tussen beiden een stuk makkelijker. Of mis ik iets?

[bobcom]

tim.w schreef op zaterdag 11 januari 2020 @ 17:24:
Klinkt alsof het bijna handiger is om hoe dan ook van een externe ssd te gaan werken. Ik heb zowel een Imac als een Macbook pro en dat maakt het switchen tussen beiden een stuk makkelijker. Of mis ik iets?

Zolang je op op alle twee LR hebt lijkt mij een externe drive verreweg het handigst, ja - ssd of platterschijf maakt volgens mij niet zoveel uit. Maar ik wacht tot een expert me op de vingers tikt...

[Marsje536]

Smart previews en catalog lokaal en je masters op externe hdd ( en een backup daarvan ergens en backup van catalog bij afsluiten op externe disk) catalog sync met je favoriete sync tools / cloud storage. (en geduldt met switchen) dan kan je edits doen zonder na te denken waar je het laatst je wijzigingen hebt gedaan als je sync heeft gelopen. Dan mis je nog 1 backup die je nog moet verzorgen.

[JME]

Ik heb een licentie voor LR6, de standalone Windows versie zonder abonnement. Omdat ik niet op een abo zit te wachten en ik voldoende uit de voeten kan met de opties in LR6, wil ik deze voorlopig blijven gebruiken. Het is alleen waardeloos traag op mijn oude laptop. Als ik een nieuwe laptop zou kopen, welke hardware werkt dan het best met deze LR versie? RAM gewoon zoveel mogelijk, SSD naar behoefte, maar de CPU (snelheid per core vs aantal cores, 9th vs 10th gen) en wel/geen/welke GPU is voor mij een mysterie. Iemand? En nee, ik hoef geen desktopadvies

[ Voor 4% gewijzigd door JME op 11-01-2020 19:11 ]

[Get!em]

GPU minimaal 1050
CPU multicore met hoge singlecore snelheid.

De multicore merk je vooral met import export en multi edits. Singlecore snelheid, omdat je in developments veel singlecore acties zitten. Verder werken met previews op een ssd.

En speciaal voor laptop: let op eentje die niet te snel throttled en wel goed koelt icm een energiezuinige (of juist niet) cpu.

[JME]

Voor hoge single core snelheid kom je al snel op een 9th gen i7, vooral de 9750H lijkt me een goeie prijs/prestatie verhouding hebben. 10th gen zitten tot nu toe allemaal nog op lagere snelheid en lager wattage. Leuk voor de batterijduur maar niet voor de prestaties. Tenzij die nieuwste generatie per klokslag meer werk kan verzetten, werkt dat zo?

[bobcom]

Marsje536 schreef op zaterdag 11 januari 2020 @ 18:46:
Smart previews en catalog lokaal en je masters op externe hdd ( en een backup daarvan ergens en backup van catalog bij afsluiten op externe disk) catalog sync met je favoriete sync tools / cloud storage. (en geduldt met switchen) dan kan je edits doen zonder na te denken waar je het laatst je wijzigingen hebt gedaan als je sync heeft gelopen. Dan mis je nog 1 backup die je nog moet verzorgen.

Tikje ingewikkeld voor een simpele noob als ik. Ik heb een abo, LR Classic cc geinstalleerd op een ca. 8 jaar oud HP bureaubakje (Elite 8300 SFF9 met 8Gb, SSD en een I5 en op een ongeveer even oude Asus KV55 laptop met een I7, 8Gb en een gewone HD. Allebei Windows 10. Volgens de Adobe professoren zou 12 Gb nog beter zijn, maar die heb ik (nog?) niet

Raws, bewerkingen, catalogus en 1:1 smart previews (totaal zo'n 16000 raws en 16000 jpg's, PSD's en Tiffs) zitten allemaal op een 2 Tb USB 3.0 externe harddisk, die ik hetzij aan de ene, hetzij aan de ander computer kan vastknopen. Werkt voor mij rap genoeg, ook met 42 Mb A7Rii-files, mogelijk omdat ik mijn Raw cache op 20 Gb heb gezet.

Omdat beide Lightrooms met dezelfde catalogus en fotobestanden werken, lopen alle edits automatisch in de pas, ongeacht de computer waar ze op gedaan zijn. En ik heb nooit last van uitroeptekentjes enzo, omdat ik alle fileoperaties op de externe HD vanuit LR doe. Zo hoef ik nooit iets te synchroniseren, hoogstens om de zoveel tijd de externe HD een nachtje kopieren naar een andere USB HD die als back-up dient.

Is allemaal natuurlijk hopeloos onprofessioneel en houtje-touwtje, maar voor mij werkt het.

[JME]

Furfoot schreef op donderdag 9 januari 2020 @ 16:13:
Iemand nog een werkende link waar de Lightroom 6.14 Installer te vinden is voor zowel OSX als Windows? (Adobe is nu gestopt met het aanbieden van de installers)

Ja! Hier hetzelfde probleem: heb een officiële LR6 installatie dvd + serial die ik op mijn nieuwe laptop wilde installeren. Die installeert natuurlijk doodleuk 6.0 waarna ik wilde updaten naar 6.14. Maar dat werkt dus niet meer. Dus heb ik ingelogd met mijn Adobe id op hun website en een chat geopend waarin ik mijn probleem uitlegde. Was geen enkel probleem! Na het doorgeven van mijn serial ter controle, kreeg ik een downloadlink naar versie 6.14! Na de 6.0 te hebben gedeïnstalleerd kon ik met de nieuwe download volledig legaal 6.14 op mijn nieuwe laptop zetten!

[MRIdev]

Gisteren de video in dit artikel gekeken (https://www.shutterbug.co...ise-your-images-lightroom) over contrast en verscherpen. Het deel met de grijze banden was voor mij erg leerzaam. Nu hoefde ik dat zelf niet te doen .

Hij legt uit dat je eerst de hooglichten, schaduwen, zwart en wit moet doen, vervolgens de ruisreductie en verscherpen en daarna eventuele andere bewerkingen. Dit om te voorkomen dat je die bewerkingen uit gaat voeren op de ruis.

Iets staat me bij dat me ooit vertelt is dat in Photoshop pas helemaal op einde verscherpt dient te worden. Daar wordt natuurlijk met lagen gewerkt
Binnen Lightroom was ik er vanuit gegaan dat de volgorde van bewerkingen niet uit maakt. De video lijkt dit wel te impliceren. Hoe zit dit? En wat is wijsheid?

[bobcom]

MRIdev schreef op zaterdag 1 februari 2020 @ 11:31:
Gisteren de video in dit artikel gekeken (https://www.shutterbug.co...ise-your-images-lightroom) over contrast en verscherpen. Het deel met de grijze banden was voor mij erg leerzaam. Nu hoefde ik dat zelf niet te doen .

Hij legt uit dat je eerst de hooglichten, schaduwen, zwart en wit moet doen, vervolgens de ruisreductie en verscherpen en daarna eventuele andere bewerkingen. Dit om te voorkomen dat je die bewerkingen uit gaat voeren op de ruis.

Iets staat me bij dat me ooit vertelt is dat in Photoshop pas helemaal op einde verscherpt dient te worden. Daar wordt natuurlijk met lagen gewerkt
Binnen Lightroom was ik er vanuit gegaan dat de volgorde van bewerkingen niet uit maakt. De video lijkt dit wel te impliceren. Hoe zit dit? En wat is wijsheid?

Dat maak ik er ook uit op: ook in LR kun je het best op het laatst verscherpen, en dan van "boven" naar "beneden" - (eventueel) eerst contrast en/of dehaze, dan clarity en presence, en dan het details-panel - met zonodig een beetje friemelen met de ruisreductie. In feite net als in PS.

Soms knoei ik nog wat met een maskertje om een deel van de foto extra clarity en scherpte mee te geven, en dan moet ik wel eens terug naar het details-paneel voor wat extra masking. Maar ik vond de video wel erg nuttig - een uitnodiging om een wat systematischer aanpak te proberen dan mijn hudige "ik doe maar wat"

[Magic]

ik denk dat het idd een misverstand van zijn kant is. In LR en camera raw wordt noise en sharpening pas als laatste handeling gedaan. Sowieso staat de volgorde van alle handelingen vast, ongeacht wanneer je ze uitvoert. Zou vervelend zijn als de volgorde iedere keer zou wisselen, dan krijg je nooit een voorspelbaar resultaat.

Hij heeft echter wel gelijk dat je eerst de belichting goed moet hebben, anders kan het zijn dat je daarna meer ruis gaat introduceren die er eerst niet was. Wellicht dat daar ook de verwarring vandaankomt.

[Ventieldopje]

Magic schreef op zaterdag 1 februari 2020 @ 18:09:
ik denk dat het idd een misverstand van zijn kant is. In LR en camera raw wordt noise en sharpening pas als laatste handeling gedaan. Sowieso staat de volgorde van alle handelingen vast, ongeacht wanneer je ze uitvoert. Zou vervelend zijn als de volgorde iedere keer zou wisselen, dan krijg je nooit een voorspelbaar resultaat.

Hij heeft echter wel gelijk dat je eerst de belichting goed moet hebben, anders kan het zijn dat je daarna meer ruis gaat introduceren die er eerst niet was. Wellicht dat daar ook de verwarring vandaankomt.

En ook qua snelheid, sommige acties zoals sharpening en noise reduction zorgen er voor dat de boel wat trager wordt. Door deze als laatste te doen hou je de boel wat vlotter.

Naast dat je idd wel een bepaalde volgorde aan moet houden om niet zelf fouten te maken en over te compenseren idd

[Pepper92]

Gezien het thuiswerken de komende tijd ben ik op zoek naar een degelijke monitor, maar twijfel tussen QHD en UHD.

Zijn er hier toevallig ervaringen met een laptop met 9750h en 1660ti of vergelijkbaar ivm een UHD scherm? Draait het een beetje of wordt lightroom veel te traag?

[JME]

Ik heb een Yoga C940 met i7-1065G7, 16GB RAM en een 4k scherm en Lightroom Classic 6.14 gaat als de brandweer! En die heeft dus niet eens een aparte videokaart, wel Iris Plus.

[Magic]

Ik heb een laptop met 16GB ram, 8565U en een MX250, daar gebruik ik soms een QHD scherm op en daar draait de laatste Lightroom prima mee. Aangezien jouw laptop vele malen krachtiger is denk ik dat UHD geen enkel probleem zou zijn.

Maar, lightroom is a fickle beast. Dus afhankelijk van wat je precies verwerkt en hoe je dat doet zou het verschil kunnen maken.

[JME]

Das waar. Ik werk met een nieuwe catalogus per shoot. Dus geen duizenden of zelfs tienduizenden foto’s in 1 catalogus. Ook maak ik bij de import previews aan om op te werken, scheelt ook weer.
GPU versnelling kan ik wel kiezen, maar staat uit. Ik merk toch geen verschil en dan laat ik liever alle resources naar de CPU gaan. Alles loopt soepel.

[Pepper92]

Mocht het nodig zijn dan vind ik het geen probleem werkwijze te veranderen naar catalogi; zat daar toch al aan te denken omdat het aardig volloopt inmiddels. Het wordt dus een 4K monitor bedankt voor de reacties!

[walletje-w]

Qua performance maakt het bijna niets uit als je met meerdere catalogussen werkt. Je moet echt een absurde hoeveelheid foto’s in een catalogus hebben wil je echt negatieve performance ervaren. (Denk eerder in de orde van miljoenen foto’s, het is een blijft een simpele SQLLite database). Juist het opsplitsen van je database kan problemen geven in het terug vinden van je foto’s of per ongeluk werken in de verkeerde catalogus.

Het kan zeker en als het goed past bij je workflow blijf het doen. Zelf heb ik er ook 2, eentje voor privé en een voor werk maar het zomaar veranderen van je workflow moet je niet te makkelijk over nadenken en voor een performance boost kun je het dus ook vergeten.

[JME]

Eens. Hoofdreden voor mij was beperkte ruimte op de laptop. Nu kan ik alles simpeler in complete brokken verwerken, opslaan en backuppen compleet met history. Zal vast simpeler kunnen maar voor mij werkt het :-)

[Ventieldopje]

Ik ben het in gaan delen per jaar en categorie. Dus bijv 2020 - Portretten, 2020 - Evenementen etc. Dit omdat er telkens zoveel foto's in zaten dat Lightroom merkbaar trager werd.

Uiteindelijk met C1 houdt ik alsnog deze structuur aan terwijl het daar echt niet uit lijkt te maken

[Xenophoben]

Ventieldopje schreef op donderdag 19 maart 2020 @ 17:14:


Uiteindelijk met C1 houdt ik alsnog deze structuur aan terwijl het daar echt niet uit lijkt te maken

Dit was uiteindelijk voor mij de oplossing. C1 blijft veel sneller

[SquareOne]

Hier een nieuwe gebruiken van Lightroom en Photoshop. Ik ben al twee dagen aan het klooien met het opzetten van mijn workflow maar het lijkt nog niet echt te werken - als er iemand tips heeft hoor ik het graag.

Situatie:
- Ik gebruik Lightroom Classic CC op mijn MacBook - hier beheer ik de catalogus en alle mappen (foto's in RAW), ook doe ik hier de eerste serie aan bewerkingen (contrast, belichting, etc)
- Vervolgens wil ik deze afbeeldingen ook op mijn iPad kunnen benaderen en bewerken
- Ik heb een verzameling aangemaakt waardoor ik afbeeldingen die ik wil bewerken kan synchroniseren met Lightroom CC (initieel gebruikt die enkel smart previews maar heb inmiddels uitgevonden hoe ik de RAW files in Lightroom CC krijg)

Probleem:
- vanuit Lightroom op de iPad open ik de afbeelding door te selecteren "openen in photoshop", helaas maakt de iPad er dan een JPEG van (waardoor er mogelijk details verloren gaan)
- vervolgens als ik edits heb gedaan in Photoshop op de iPad zou ik de foto met edits weer in Lightroom willen krijgen. Dit kan door te exporteren naar PNG, JPEG, PSD of TIFF. Voorkeur heeft dan TIFF vanwege de hoeveelheid informatie die dan meegestuurd word. Vervolgens zou ik deze afbeelding weer naar Lightroom Classic willen krijgen en dat de afbeelding met wijzigingen de main afbeelding in Lightroom Classic wordt (ipv afbeelding1.ARW & afbeelding1.TIF) zodat ik niet in 1 foto de helft van de wijzigingen zie en in de bewerkte versie uit Photoshop alle wijzigingen.

Iemand workflow tips?

[Pepper92]

@SquareOne
Probeer in elk geval het volgende: bij lightroom cc (iPad) rechtsboven op t icoontje delen klikken, dan zie je rechts na openen in een icoontje van aan/uit schuifjes. Daar op klikken geeft je de mogelijkheid jpg aan te passen naar oa origineel.

Het ’probleem‘ met de dubbele foto’s in Lightroom heb je ook met de desktop apps. Wel zo handig ook: lightroom is niet-destructief, Photoshop wel zodra je de lagen vsamenvoegd.


Edit:
Nu ook zelf een vraag:
Ik heb zojuist een tweede SSD in mijn laptop geïnstalleerd. Deze (Samsung EVO 970 500 gb) is een stuk sneller dan de SSD die standaard in mijn laptop zit. Ik zit er alleen niet op te wachten Windows opnieuw te installeren op de tweede schijf. Hoe kan ik het nu zo inrichten dat ik snelheidswinst behaal met Lightroom? Lightroom installeren op de tweede SSD + die gebruiken als storage voor RAW's en smart previews? Of Lightroom op de windows-schijf laten staan?

[ Voor 61% gewijzigd door Pepper92 op 25-03-2020 18:17 ]

[MRIdev]

Voor best een aantal foto's vind ik het prima als LR zijn auto adjust toepast. Daarna kan ik de belichting wat omhoog gooien en dan vind ik het prima voor deze reeks. Echter ik kan niet vinden hoe dat in één keer voor alle foto's te doen. Dus ik per geselecteerde foto dat LR apart de auto adjust toepast.
Ik kan de reeks op synchroniseren zetten, echter dan bepaalt LR voor de foto in je beeld de waarde van auto adjust en past die op allemaal toe. Dat wil ik dus niet. Iemand een idee?

Edit, Met wat het gebruik van wat andere zoektermen inmiddels gevonden. Het zit in de bibliotheek deel van LR.

https://blog.thomasfitzge...ttings-to-multiple-images

[ Voor 19% gewijzigd door MRIdev op 06-05-2020 22:14 ]

[bobcom]

Tom Brooklyn zat in 2009 met dezelfde vraag. Misschien klopt het antwoord ook nog wel ;)

Edit. Te laat Maar in elk geval weet ik het nu ook

[ Voor 11% gewijzigd door bobcom op 06-05-2020 22:27 ]

[Ventieldopje]

MRIdev schreef op woensdag 6 mei 2020 @ 21:58:
Voor best een aantal foto's vind ik het prima als LR zijn auto adjust toepast. Daarna kan ik de belichting wat omhoog gooien en dan vind ik het prima voor deze reeks. Echter ik kan niet vinden hoe dat in één keer voor alle foto's te doen. Dus ik per geselecteerde foto dat LR apart de auto adjust toepast.
Ik kan de reeks op synchroniseren zetten, echter dan bepaalt LR voor de foto in je beeld de waarde van auto adjust en past die op allemaal toe. Dat wil ik dus niet. Iemand een idee?

Edit, Met wat het gebruik van wat andere zoektermen inmiddels gevonden. Het zit in de bibliotheek deel van LR.

https://blog.thomasfitzge...ttings-to-multiple-images

Wist je ook dat het mogelijk is om een reeks foto's dezelfde exposure te geven relatief aan 1 gekozen foto?

https://petapixel.com/201...hoto-exposures-one-click/

[MRIdev]

@Ventieldopje Nee, goeie tip! Over die mogelijkheid had ik nog niet eens nagedacht dat die zou bestaan. Dit gaat mij veel tijd opleveren, duimpje omhoog.

[Get!em]

Handig om te weten. Had daar eerder in de voorbereidende workflow voor een timelapse een plug-in voor...

[Bio]

Dit is meer iets voor Vraag & Aanbod, dat zien we liever niet op het forum.

[ Voor 77% gewijzigd door Gonadan op 13-08-2020 18:06 ]