Klopt: je weet dat als je spaart bij een Nederlandse bank (die onder het depositogarantiestelsel valt), dat de garantie niet beter is dan de financiële positie van de Nederlandse overheid (via DNB). Als Nederland failliet gaat kun je dus ook naar je geld fluiten. Daar is weinig aan te doen, want niemand anders staat garant voor Nederland.
Het gaat er dus niet om of mensen een onverantwoord risico liepen, maar of de overheid automatisch verliezen moet compenseren die buiten garanties vallen. Als een Nederlandse bank failliet gaat, worden dan tegoeden boven de nieuwe grens van 100.000 euro vergoed? Waarschijnlijk niet!
Als je een half jaar geleden al op de site van IceSave keek, stond daar heel duidelijk op dat de eerste 20.000 (en nog wat) euro níet door DNB gegarandeerd wordt, maar door een IJslands fonds. Iemand met gezond verstand denkt dan al meteen: stel nu dat de bank failliet gaat, hoe kom ik dan aan m'n geld? Dan moet je dus in IJsland gaan procederen, wellicht je melden bij de IJslandse overheid of bij het IJslandse equivalent van een curator. Als je mazzel hebt kan dat in het Engels; als je pech hebt moet je alles laten vertalen; sowieso zullen alle overheidsmededelingen ook wel in het IJslands zijn. En dat is dus onder de aanname dat vergoeding überhaupt mogelijk is.
Kortom: als je twee minuten op de site van IceSave kijkt, hoor je dus al bedacht te hebben dat als je minder dan 20 kiloeuro stort, je geld voor precies 0% door DNB gedekt wordt en je voor 100% in IJsland moet zijn. Je kunt ook bedenken dat het terugvorderen van je geld uit het buitenland (zeker als het moederbedrijf failliet is en je dus als buitenlander bij een overheid moet aankloppen waarvan je geen staatsburger bent) dus uitermate lastig gaat zijn. Daar staat een aantrekkelijke rente tegenover, maar dan moet je ook accepteren dat als het puntje bij het paaltje komt, DNB niet garant staat voor tegoeden onder 20k€, zoals overal gemeld was.
Ok, nu naar de huidige situatie. Bos garandeert alle IJslandse tegoeden, ten koste van de Nederlandse belastingbetaler die met aanzienlijk lagere rente genoegen heeft genomen. Verkeerde beslissing dus?
Ik vind van niet! Ik vind het toezien op de mogelijkheid voor alle burgers om hun geld veilig te kunnen opslaan erg belangrijk. Ik vind het ook uitermate wrang dat mensen die al hun spaargeld bij Icesave hadden staan, dit nu kwijt zouden raken; dat gun ik niemand, ook al zou je kunnen zeggen dat ze beter hadden moeten weten.
Het interessantste aan de hele situatie (en de reden dat ik deze post zit te typen na de twee topics helemaal gelezen te hebben) en wat enigzins onbelicht is gebleven, is de vraag waarom DNB de constructie van Icesave waarbij tegoeden ten dele door een IJslands fonds gedekt waren, überhaupt heeft toegestaan. Bekend is dat Icesave nauwelijks bijdroeg aan het depositogarantiestelsel (ja, naar rato voor bedragen tussen 20.000 en 40.000 euro, wat een fractie van de totale tegoeden betreft) en het lijkt me logisch dat DNB dat alleen kan toestaan, als ze ook bereid zijn om, als het puntje bij het paaltje komt, het risico bij de spaarders te leggen. Blijkbaar gaat dát minister Bos (en de Kamer) te ver. De vraag
"wat gebeurt er als IJsland failliet gaat met de tegoeden van Nederlandse spaarders?" had ook al vóór Icesave tot de Nederlandse markt toetrad, dat wil zeggen, ruim vóór de situatie zich voordeed, gesteld kunnen en moeten worden!
Aangezien het blijkbaar teveel gevraagd is om consumenten op hun eigen verantwoordelijkheid aan te spreken, hoop ik dan ook dat de overheid in de toekomst dit soort constructies simpelweg verbied. Het kan niet de bedoeling zijn dat eerder genoemde Gekke Henkie's die hun geld in Nederland tegen 3% wegzetten,
op moeten draaien voor de risico's die anderen nemen, verblind door rentepercentages boven de 5%.