Voor degenen die zich interesseren in de levensduur van LED-verlichting:
Onlangs ben ik in het bezit gekomen van een als defect afgedankt Philips GU10 4 W LED-spotje dat vermoedelijk in
september 2012 in het assortiment kwam en dat inmiddels ongetwijfeld al diverse keren is opgevolgd door een "nieuw" model. Het gaat om deze:
Uiteraard heb ik hem uitgeprobeerd en vervolgens uit elkaar gesloopt. Daarbij kwam ik voor een verrassing te staan.
Hij werkt, maar af en toe even niet. Het zijn korte onderbrekingen die random optreden, soms een hele tijd niet, en soms snel achter elkaar of even wat langer. Er is geen pijl op te trekken. Het maakt niet uit of de lamp koud of warm is. Voor mijn gevoel blijft de lichtopbrengst achter bij wat ik van een 35 W halogeenvervanger zou verwachten. I.i.g. beduidend minder dan mijn Osram 50 W halogeenvervangers van ongeveer dezelfde leeftijd.
Ik zou dit gedrag een typische LED failure-mode willen noemen, maar dat weet ik nog niet zeker. Een meting moet dat nog uitwijzen.
Open slopen:
Eerst het lensje eruit gewipt, en dat was zo gepiept.
Het eerste dat je ziet is het printplaatje met één grote LED. Dit moet een COB zijn met meerdere LED's onder de gele slurrie. De opdruk "6pin-via-200V" doet vermoeden dat er een behoorlijk hoge spanning op staat, en dat klopt. In werkelijkheid zo'n 180 VDC.
De lamp heeft een gespoten alu uitstraling, toch is de buitenkant in zijn geheel van kunststof. In het plastic gegoten zit wel een alu huls/kom waar het LED-printplaatje op zit. Deze alu huls is aan de buitenzijde geheel afgedekt met kunststof.
Twee schroefjes eruit en het bovenste deel komt los en laat één zijde van de driver-pcb zien:
Opvallend is de tekst "Quasi-dc" dat net in de schaduw van het rechter schroefbusje valt. Hmm, wat wordt daarmee bedoeld?
Bij het eruit wippen breekt een draadje naar de contacten en kan ik de onderzijde zien:
Dit is wat me verrast, Philips heeft een "capacitive dropper" gebruikt, iets dat ik helemaal niet verwacht zou hebben. Het is schering en inslag bij goedkope lampen die je via Fleabay e.d. koopt (kijk maar eens naar de teardowns op het youtube kanaal van bigclivedotcom, daarin legt hij ook de werking uit). Het werkt op zich wel en het is de goedkoopst mogelijke oplossing, maar het betere spul gebruikt doorgaans toch een switch mode power supply (SMPS) en driver-IC, zeker als de buitenzijde elektrisch geleidende onderdelen (alu) heeft. In dit geval is de buitenzijde van de lamp van kunststof, er is dus geen noodzaak voor een galvanische scheiding van het lichtnet.
De meeste Philips LED-lampen zijn behoorlijk goed als het gaat om het fenomeen "flicker". Het zal met een dergelijke voeding geen wonder zijn dat dat voor deze lamp niet geldt. Hoewel visueel niet storend te noemen laat een camera toch duidelijk heldere en donkere banden in het beeldscherm zien.
Wat betreft het random kort uitvallen, ik probeer te achterhalen of de oorzaak de LED of de voeding is. Ik monitor nou de voedingsspanning met een multimeter die me waarschuwt bij verandering. Uiteraard gedraagt de lamp zich op dit moment voorbeeldig, dus ik moet even geduld hebben.
Ik heb vermoedens dat het om de voeding zou kunnen gaan omdat het opgenomen vermogen beduidend lager ligt dan gespecificeerd (3,2 W i.p.v. 4 W).
Destijds werd deze lamp door Philips gespecificeerd op 25.000 uur, maar of die dat gehaald heeft? De printplaatjes verraden productiedata van weken 30 en 36 in 2012. Normaal duurt het even voordat alle onderdelen zijn samengevoegd en het product zich LED-lamp mag noemen. Deze lamp zou ergens in de loop van 2013 kunnen zijn verkocht. Zelfs als de lamp 24/7 aan zou zijn geweest is de kans dus vrij groot dat de 25.000 uur niet gehaald zijn. Een vroeguitvaller, of gaan we nu meer lampen van 2013 zien falen?
Wellicht dat Philips voor consumer verlichting niet voor niets nog maar 15.000 uur durft te specificeren.
Aanvulling: na een paar uurtjes in de vriezer heb ik het spotje opnieuw getest. De oorzaak blijkt toch in de LED zelf te zitten. De temperatuurschok hielp de oorzaak van het geknipper consequenter te worden en daaruit bleek dat de voeding niet weg valt, maar dat de LED stopt met stroom trekken.
Dit bracht ook nog een probleem aan het licht dat ik ontwerpfout zou willen noemen.
I.t.t. een "echte" driver is deze capacitive dropper direct afhankelijk van de stroom die door de LED wordt getrokken. Is die wat hoger, dan zakt de output, is die wat lager dan valt die dus wat hoger uit.
Nu dat de stroom van de LED af en toe volledig wegvalt loopt de uitgangsspanning op die momenten op tot boven de 300 V. De elco aan de uitgang van de voeding krijgt die spanning ook voor zijn kiezen, Aangezien deze maar tot 250 V is gespecificeerd is het niet denkbeeldig dat deze uiteindelijk uit elkaar was geklapt.
Ik had toch iets beter verwacht van Philips.
[
Voor 11% gewijzigd door
jitter op 05-09-2016 07:30
]