Kej, ik heb als voorbeeld maar Oxford genomen. In de eerste plaat heb ik mijn photoshop skillz uitgeoefend, zodat er ook voor beginners misschien nog een touw aan vast te knopen valt. Ik heb de standaard Cessna 172 met IFR panel geladen die in FS zit. Niet de beste kist, want de kist heeft geen slaved gyro's etc (slaving = dat HSI en RMI beide meedraaien en automatisch allignen met magnetic north, zodat iedere keer bijstellen niet nodig is), maar het idee is hetzelfde. Ook de ADF moet ik met de hand bijdraaien, wat in de nieuwere kisten niet het geval is.
De ADF (Automatic Direction Finder) is een instrument dat werkt met de NDB (Non Directional Beacon). Een NDB is een heel oud navigatiebaken dat een signaal uitzend op de LF band. De goede oude kHz dus. In de US gebruikten we de ADF om radio Disney op de AM band te ontvangen boven de woestijn

. Het heeft net zoals een VOR radialen die je wil tracken, maar het zend geen radialen uit. Je moet dus zelf aan de hand van je ADF een radiaal tracken, maar je kan geen offset zien (bijv bij een VOR kun je zien wat je deviation is met een CDI). Je ADF naald wijst altijd naar het beacon toe. De DOC (de afstand vanaf het beacon waar je de signalen nog kan ontvangen/ gebruiken) van de krengen variert tussen de 15 en 25 NM. Een ADF komt ook met een heleboel onbetrouwbaarheden, zoals bijvoorbeeld dip, coastal refraction, night effect, sky waves en weet ik al niet meer.
Anyway, onder elke plaat een beschrijving.
Ik heb als voorbeeld een hold genomen, de NDB hold runway 19 op EGTK (Oxford). Beacon is de OX op freq 367.5 en de DME heb ik geslaved aan NAV 1 (117.70). 3500 voet op de outbound leg (zie de rode stip voor m'n positie), en aan de stopwatch te zien onderaan ben ik ruim een minuut outbound, tijd om te gaan draaien dus.
De HSI geeft heading 150 aan (zero wind) en ik zit ongeveer 9 graden off course op het einde. Ik zou eigenlijk 159 moeten vliegen. De "gate" in deze hold is 129. De achterkant van de pijl zou daar naar moeten wijzen, wat ie ook doet.
Ik draai nu rate 1 naar een inbound heading van 339. Met nog 60 graden te gaan (zie de HSI heading bug) zie je dat de naald van de ADF nu bijna op 339 staat. 334 om precies te zijn. Ik weet nu dat als ik ga uitrollen dat ik ongeveer rond die heading zal uitkomen. Vlak voor het uitrollen (waar ik geen screenie van heb helaas), staat de naald op 345. Zodra ik wings level heb valt de dip weg en kom ik uit op 339:
Je ziet nu dat ik uitgerold ben op 339. Vlak voor het uitrollen stond de naald nog, zoals ik zei op 345. Dit betekend dat dit instrument ongeveer 5 graden dip heeft.
Met nog 60 graden te gaan weet je dus of je precies op de heading zal uitrollen, zal laggen of zal leaden. Als je "lead" (dat wil zeggen dat de naald in dit geval een lagere heading aan zal geven dan 339, bijvoorbeeld 329 zoals in een screenie verderop) stop je in dat geval je turn, en wacht je tot het baken inkomt.
Hier zie je dus dat ik met 60 graden te gaan niet op de juiste heading zit, in dit geval zit ik er ruim 10 graden naast. Wat ik nu kan doen is gewoon uitrollen en wachten totdat de ADF naald langzaam naar de 339 zakt, en daarna de turn afmaken.
Om alles nog eens te visualiseren:
De eerste keer heb ik dus de groene lijn gevolgd (en kwam alles uit). De 2e keer zag ik op het 60 degrees to go punt dat ik niet zou gaan uitrollen op de juiste radial. Daarom moest ik de turn stoppen en wachten totdat ik wel op de juiste radial zou uitrollen. Als ik nou zou "laggen" (de naald geeft dus een hogere heading aan bijv 349) betekent dat dat ik de turn moet doorzetten naar bijvoorbeeld 359 om de juiste radial (339) weer te intercepten. Om je track error op te lossen moet je 2 keer de error gebruiken om te corrigeren.
Volgens mij is dit verhaal echt vet onduidelijk.
http://www.navfltsm.addr.com/ndb-nav-history.htm gaat dieper in op ADF en NDB. Misschien is daar een duidelijkere beschrijving van het instrument te vinden (ik weet alleen niet of ze het over dip hebben). Ik zoek dus een toestel met een degelijke dip om wat meer met holds te oefenen. Er is software voor zoals RANT en ELITE, maar ik doe het liever real time met een fatsoenlijke simulator.
Ik bespeur hier een zekere mate van onethische logica.