siggy schreef op donderdag 7 november 2024 @ 20:27:
[...]
Zwaar interessant stukje. Mag iedereen wel lezen. Hele concept dat er Bernie stemmers op Trump zijn gaan stemmen, wat te bizar voor woorden klinkt, enigzins logisch verklaard. Als ik de helft begrepen heb.
Dit is precies waar ik op doel als ik zeg dat de schok groot is. Het is echt eerst net alsof het een slechte film is, en toch is het meetbaar, herleidbaar, navolgbaar. En realiteit. Hier speelt in algemene zin in het Westen een probleem wat best diep zit in ons denken, voornamelijk vanuit hoe we narratieven als neoliberalisme geïnternaliseerd hebben in onze gedragskaders.
Zie het individualisme. Het is niet enkel een valstrik à la
atomisering, zoals
Hannah Arendt dat omschreef bij onderzoek naar de vraag van hoe het tot dat
nationaal-socialisme en de opkomst van autoritarisme bij de vorige cyclus kon komen. Het is ook iets wat inherent gekoppeld is geworden met ons exceptionalisme, en verankerd in het huidige systeem van
Surveillance Capitalism.
Ik kan niet beïnvloed worden. Ik maak mijn eigen beslissingen. Ik ben zelfredzaam.
De complexe menselijke realiteit van ons denken, voelen en gedrag zit gewoon heel anders in elkaar. En dan is er nog het probleem dat we niet enkel mensen zijn, maar ook een groepsdynamiek kennen, die ook menselijke eigenschappen van denken, voelen en gedrag heeft. Veelal volledig los van het individu.
Dat levert best een initieel conflict op. Een perceptie van machteloosheid. Maar de crux is juist dat ongeacht aan- of afwezigheid van predisposities van disfuncties, het individu middels heel eenvoudige gedragskaders en focus op verhaal een synergie kan scheppen waar de groepsdynamiek vervolgens op volgt. Ook de segmenten van disfunctie en predispositie.
We hebben botweg zeventig jaar deze realiteit genegeerd, misschien wel omdat de vorige cyclus van autoritarisme zo industriële schaal bloedig was. Het was voorbij. We hadden er mee afgerekend. Het zou nooit meer kunnen.
Terwijl ondertussen dat oude probleem van "
might makes right", wat altijd aanwezig is, wel die lessen geleerd heeft. Het sluit ook allemaal dichter aan bij machtsbasis, omdat het iets is wat door heel de geschiedenis heen altijd gebankierd heeft op misbruik van geloofsgedrag. Men heeft altijd narratief gebruikt om perceptie te vormen, en vervormen.
Technologie heeft hier een enorme rol in gespeeld. Het is niet verbazend dat dit soort clusters, oligarche, gestoorde pastoors en zo meer, na de vorige cyclus enorme focus hebben gelegd op ontwikkeling van 1) signaalmechanismen en 2) studie van menselijk gedrag.
Het is hard, maar mensen zijn te programmeren middels de groepsdynamica. Tenzij mensen onderling, via gedeeld verhaal, convenant sluiten over hoe het zelf te doen. De huidige toepassingen die we kunnen zien in het mondiale conflict zijn allemaal gecentreerd op menselijk gedrag. Daar zit een harde les bij, meer dan een.
Maar ja, inderdaad, we moeten erkennen dat we anders in elkaar zitten, inherent meer kwetsbaar zijn dan we willen weten, maar tegelijkertijd ook veel meer zelf in staat zijn tot macht - samen.
Maar dan nog verklaard het niet, in mijn ogen, hoe een onbetrouwbaar persoon als Trump aan de macht kan komen. Woorden zijn leuk, daden zijn duidelijk. Waarom is men geintereseerd in iemand die openlijk dictators verheerlijkt en er zelf ook een wilt zijn. Ik ben absoluut niet iemand van de geschiedenis, maar ik heb wel wat meegekregen en zover ik weet; dictators=bad. Alleen puur op dat gegeven kan ik het stemmen op Trump niet begrijpen. Van belangrijk naar minder belangrijk zou dat toch voor iedereen moeten gelden. Als je dicht bij een dictator staat zal het leven vast zalig zijn, maar hoe verder hoe slechter. Denk ik dan.
Eigenlijk is dat heel simpel geweest, hier spelen twee factoren voor ons perspectief.
Als eerste, wij hier hebben net als de VS heel veel van het proces gemist. De afgelopen decennia hebben we naar de VS gekeken als een soort van film. Prima verklaarbaar, veel symboliek, veel stukken inspiratie, het waren de bevrijders en zo meer.
Onze perceptie van de VS was leidend voor onze observatie van de VS. Met als resultaat dat we best blind zijn geworden voor de complexe, en vaak heel andere, realiteit van de VS.
In de VS was een gelijksoortig fenomeen aanwezig. In die zin dat vanuit de Tweede Wereldoorlog de VS heel veel hadden geïnvesteerd in mechanismen voor collectieve cohesie, en output. Anders gezegd, voor het dezelfde kant uit houden van de neuzen voor het winnen van de oorlog. De industrie van film, van publishing, van PR, geen enkele sector, geen enkel segment van samenleving was niet blootgesteld aan messaging met zeer specifieke prikkels, memes en narratieven.
Maar WOII vloeide over in de Koude Oorlog. Diezelfde mechanismen bleven dus bestaan. Maar, de wind was gedraaid, en - lang verhaal kort - ze waren niet langer onderdeel van wat we public industry noemen, maar private industry. Dus geen collectieve mechanismen meer, die grotendeels functioneerden conform ordening van samenleving, overheid e.d., maar mechanismen die in private handen kwamen.
Dat was een mooi speelveld, het was een kritiek onderdeel van hoe de VS primus inter pares konden worden, zij domineerde met culturele output en narratieven met hun symboliek eigenlijk hoe de nieuwe wereldorde vorm kreeg. Maar zoals altijd, mensen zijn mensen, als er geld te verdienen valt halen we nogal snel de rem er vanaf zodat we dat grenzeloos kunnen doen. Maar toen "eindigde" de Koude Oorlog.
In uiterst praktische zin zijn de VS al heel lang een oorlogseconomie, het zit inmiddels ook heel diep in sociale en economische strata, en net zo diep in algemene cultuur. Thank you for your service. Het hele stelsel functioneerde omdat er een tegenstander was van ideologische aard, en een speelveld waarbij potentieel van conflict inherent beperkt werd door het potentieel van gruwelen bij escalatie.
Stel je aldus voor, twee sterke mannen, allebei opgepropt, die tegen elkaar aan duwen met al hun kracht en wil en energie.
En ineens krijgt één het idee om opzij te stappen. Wat volgt dan?
Al die opgebouwde middelen, macht, al die energie, het moet ergens naar toe, en het moet brandstof blijven krijgen om maar voort te gaan. Die andere man struikelde aldus naar voren. Er was geen tegenwicht meer.
(wat die eerste daarna gedaan heeft is iets voor een ander topic)
Lang verhaal (relatief) kort: al die opbouw in de VS die in handen was gekomen van een vrij beperkte club diende een voedingssysteem wat vrij logisch allergisch reageerde op het idee van de broekriem aan, of dan maar iets anders gaan planten en verbouwen. Men sloeg gewoon door.
Je hebt dus een opkomende oligarchie, een patroon van kapitaalconcentratie, van pervertering van rechtstaat, en kritieke signaalmechanismen zijn in eigendom daarvan. Het is dus niet vreemd geweest dat men eigen denken is gaan laten doorbloeden in die signaalmechanismen, en dat is in culturele mythologie terecht gekomen.
Het was ook niet moeilijk, want de VS zijn historisch best wild in termen van hun culturele narratieven. De meeste zijn totaal ongefundeerd, verhalen van marketing. Goed voorbeeld is dat van The Alamo, de heroïsche strijd en al dat. Flauwekul, maar leuke verkenning. Wel met gevolgen.
Die opkomende oligarchie die had tijdens de tijd van oorlog ook nog eens dat moeten doen wat altijd op tafel komt in conflicten van imperialisme en grote ideologische conflicten. Omgang vinden met georganiseerde misdaad. Want je hebt mensen met vuile handen nodig in dergelijke drama's. Historisch consistent probleem bij elk land wat een imperium wordt, en elk conflict tussen grote imperia.
Dus: opkomende oligarchie, verweven met georganiseerde misdaad, met al die toolboxen in eigendom. En men veranderde de culturele narratieven.
Dat is een heel gradueel proces geweest waarbij de VS verschoven zijn van culturele narratieven van rechtschapenheid en gerechtigheid en juistheid naar zaken doen onder druk, het beste uit jezelf halen, de cowboy (die nooit bestaan heeft) uithangen bij het zaken doen, helemaal door naar condities waarbij je handen vuil maken een normaal werd.
Iedereen in New York in de beginjaren wist prima wat Trump was. Frontman van de Genovese Maffia. Toen een Giulliani, ook een frontman, de hele tent verkocht aan Russische Maffia en de Genovese van straat veegde met hun hulp stapte Trump mee. Iedereen wist het. Maar ja, je komt toch nergens als je je handen niet vuil maakt. En ja, ze doen toch ook wel goed, want de grote dames van PR en Publishing zetten dat elke week in de krant.
Ik had het eerder over de fout van het fixeren op Trump, in de zin van dat zijn gedrag al heel lang voor teveel Amerikanen een normaal was. En zelfs vaak erger, prijzenswaardig. En absoluut niet uitzonderlijk. Vrijwel de volledige Republikeinse partij vanaf die jaren '80 heeft voetafdruk in corruptie, schimmige spellen, chantage, chantabiliteit, greed'o'nomics en zo meer. En het werd het normaal.
Toen Trump het eindelijk (inderdaad, hij heeft meer dan dertig jaar geprobeerd de politiek binnen te komen, en zoals gebruikelijk lukte het hem niet op eigen kracht) wel lukte om in de politiek te komen, niemand keek van hem op. Want in essentie is een Trump voor Republikeinen niet anders dan een Mitch McConnell die rijk geworden is met maffia connecties in Taiwan shipping en misbruik van overheidsaanbestedingen voor de familie van zijn vrouw - zelfs overheidsfunctie aan haar geven voor wanpraktijken.
Enige verschil is dat McConnell heel zorgvuldig buiten het ecosysteem het masker op hield.
Trump deed het masker af in een samenleving, bij een geodemografie die al meer dan vier decennia gecultiveerd was voor het normaal zijn van toxisch gedrag, voor het gebruik daarvan als excuus voor racisme (en nog erger), voor het overcompenseren van de volgzame rechts-conservatieve burger voor het uit handen geven van zijn laatste macht voor de belofte van het ok zijn van ook een beetje toxisch te mogen zijn.
Voor de meeste politiek analisten met achtergrond in economie of sociologie was het fenomeen Trump een totale non-verrassing. Het was voorspelbaar, en erger nog, er werd al meer dan twintig jaar op genoeg plekken aan de bel getrokken. Voor politiek analisten was het een totale schok. Daar lag de focus integraal op de beeldvorming, op onze perceptie van de VS, en zo werd observatie inherent beperkt.
Een klassieke blinde vlek daarbij, zelfs nu nog wordt door veel van de (inmiddels oude/vorige) politiek analisten de complexe realiteit ontkent, zat hem in dat opnieuw dominant worden van oligarchie, de groeiende overlap tussen genormaliseerde
white collar crime,
networked corruption, en
organised crime. Een nog grotere blinde vlek zat hem in wat aan de hand was met de religieuze machtsclusters in de VS, en zelfs nu nog is dat hier en daar een heel gevoelig onderwerp wat vrij instinctief als taboe gesteld wordt.
I know, het is behoorlijk wat. De essentie is echter eenvoudig: de afgelopen veertig jaar zijn de VS doelbewust omgevormd tot land rijp voor autoritarisme. In cultuur, in de selectorale dynamiek van politiek, in het corporatisme van economie. En toxisch was daarbij niet abnormaal.
Social media word ook genoemd, als dit nú al is, hoe moet het straks zijn met een complete generatie die niks anders gewend is dan social media? Zwaar beangstigend. Ik kan me nog The Wave (
IMDB: The Wave (TV Movie 1981)) herinneren, werd tijdens een geschiedenisles getoond, maakt wel impact op me. Dat gevoel kreeg ik nou wel een beetje na het lezen van dit stuk, 'they vs us'.
Die film, wij hebben ooit op school het basisexperiment uit moeten voeren in de klas. Ik kan je verzekeren, dat blijft je bij. Voor de rest van je leven heb je dan integraal en instinctief bewustzijn van hoe makkelijk het kan.
Dat soort sociale experimenten zouden we echt weer terug moeten brengen in onze processen van vorming en onderwijs, want ze werken. Ze laten ons op juist die leeftijd waarin we ons zelf vormen én gevormd worden op verantwoorde wijze de confrontatie net genoeg ervaren om de lessen er bij te leren.
Een prachtig ander voorbeeld is het Blue Eyes / Brown Eyes sociaal experiment, van Jane Elliot, zeer de moeite waard om eens in te duiken.
In 2016 heeft de DNC het echt verkloot om Bernie niet te kiezen boven Clinton. De grootste grap is op dit moment natuurlijk dat er nul komma nul counties zijn waar Harris het beter deed dan Biden. Dat is en blijft een probleem met 'links', weigeren te leren waarom men niet meer op hen stemt.
Men heeft veel geleerd. Daar zat echt, heel oprecht, het probleem niet. Het issue was wel dat men opereerde vanuit nog steeds aanwezige perceptie ten aanzien van het land. Terwijl het land al heel lang op subtiele en toch bepalende wijzen diep veranderd is.
Dat voorbeeld wat eerder voorbij kwam over de Latino Vote is een goed voorbeeld. De perceptie van mensen, kinderen van vluchtelingen, familie van migranten, die gaan niet voor Trump want - deportation. In de werkelijkheid is het een subcultuur waar aspecten en predisposities van autoritarisme getriggerd werden, en (kritiek) er geen tegenwicht was.
Dat heeft consequenties, het handelen vanuit perceptie, en niet de realiteit. In hoeverre het hen te verwijten valt, ik weet het niet, wij maken in veel opzichten exact dezelfde fouten. Het is menselijk. Soms is de harde landing onvermijdelijk.
Populisme: de weigering van complexiteit en de poging om simplistische antwoorden te formuleren op ingewikkelde vraagstukken middels gebruik van elke mogelijke prikkel van gedrag - i.p.v. moeite te doen voor gezonde participatie.