begintmeta schreef op maandag 21 augustus 2023 @ 17:28:
@
ph4ge, denk je dat er een wezenlijk verschil is tussen bijvoorbeeld Duitsland (met allerlei district-gebonden zaken en een constitutioneel hof (of eigenlijk constitutionele hoven op verschillende niveaus)), en de door jou aangehaalde VS? Of zijn die systemen zodanig hetzelfde dat het eindresultaat ook altijd hetzelfde zal zijn?
Ik denk dat het misschien goed is om dit af te splitsen naar een apart topic, maar ik wil er best wat algemene punten over zeggen. Vooropgesteld dat ik niet per definitie tegen een constitutioneel hof ben en het al 15 jaar geleden is dat ik me voor het laatste met dit onderwerp heb beziggehouden.
- Een constitutioneel hof is een idee net als bijv. Brexit. Het is een vaag concept waarvan oneindige uitwerkingen denkbaar zijn die van grote invloed zijn op hoe het uitpakt. Het is onmogelijk om 1 op 1 een voorbeeld uit een ander land te pakken, omdat elk land fundamenteel anders is dan Nederland. Het hangt alles af van hoe het geregeld wordt, en nog veel meer van de mensen die er daadwerkelijk inkomen en welke rol ze pakken, en hoe de rest van de maatschappij met die rol omgaat. Het is onmogelijk te voorspellen welke impact het heeft. Het is ook veel te makkelijk om te zeggen dat de meeste landen wel een positioneel hof kennen, er zitten enorme verschillen tussen de landen. Bijv. de UK wordt in zn algemeenheid gezien als een land met grondwettelijke toetsing, maar dat is enorm beperkt. De rechter kan alleen aan een beperkte set rechten (Human Rights Act) toetsen en vervolgens alleen een "verklaring van incompatibiliteit" geven, dus de bal weer terugleggen bij de volksvertegenwoordiging. Die laatste is slechts dmv politieke normen gebonden om daar iets mee te doen.
- De redenen die Omtzigt geeft voor een constitutioneel hof zijn onjuist of ronduit tegenstrijdig.
1) Uit alle onderzoeken blijkt dat Nederland tot de absolute wereldtop behoort mbt rechtszekerheid, er is 0,0 bewijs dat de rechtszekerheid verbetert met een constitutioneel hof. De toeslagenaffiare heeft helemaal niks met de rechtspositie van de slachtoffers te maken. Het probleem van bijv. de toeslagenaffaire was namelijk niet dat burgers geen rechten hadden, maar dat de Belastingdienst deze rechten negeerde en de hoogste bestuursrechter de wet verkeerd interpreteerde. Dit los je niet op met een nieuw orgaan boven de bestuursrechter.
2) Je verplaatst besluitvorming van de politieke arena naar de rechterlijke macht. Zelfs zonder de exacte vorm te weten betekent dit per definitie minder democratische invloeden, minder transparantie, meer polarisatie (immers, politici hoeven niet meer compromissen te zoeken en kunnen het hard blijven spelen zelfs nadat een rechter heeft besloten), meer invloed van "technocraten" (waar ik juristen ook toe beschouw).
3) De kracht van de Nederlandse rechtsstaat is juist dat de rechtsspraak als a-politiek wordt gezien. Wilders en Baudet proberen het weleens anders af te schilderen, maar met weinig succes. Als het constitutioneel hof straks het laatste woord heeft over de grote politieke besluiten dan wordt heel de rechtsspraak snel politiek. Dat is helemaal niet goed voor onze rechtszekerheid en democratische besluitvorming en gaat leiden tot de enorme polarisatie die we al zien in veel landen met een constitutioneel hof.
4) Onze hele grondwet is nooit geschreven als instrument om de samenleving te ordenen, maar is geschreven zoals grondwetten ooit bedoeld waren, namelijk een document dat vastlegt hoe de staat zijn macht uitoefent. Het hele document zou opnieuw overwogen moeten worden met zijn nieuwe functie in gedachte. Dat is een probleem creëren wat er niet is en het is maar de vraag of we er ooit uit zouden komen. Het alternatief is dat dat het constitutionele hof aan een document gaat toetsen wat daar nooit voor bedoeld is met allerlei niet te voorziene gevolgen.
5) De meeste constitutionele hofen in andere landen zijn ontstaan uit 2 bewegingen:
- Federalistisch, waarbij er een arbiter nodig is voor disputen tussen verschillende regio's die samen een land zijn gaan vormen, zoals VS en Duitsland (en ook het Europees Hof)
- Het uit het niets opzetten van een democratisch staatsbestel in landen die niets anders kenden dan autocratie, zoals na de val van de Berlijnse Muur en na de Tweede Wereldoorlog. Deze landen hadden een extra slot op de deur nodig waar oudere democratieën een zware stempel op drukte om te zorgen dat de prille democratie beschermd werd.
Beide gaan totaal niet op en de suggestie dat wij die ontwikkelingen gemist hebben gaat voorbij aan de lange stabiele democratische traditie van Nederland en de zeer beperkte autonomie van regio's.
Dit is even uit de losse pols, er is op internet veel discussie tussen juristen te vinden over een constitutioneel hof. Ik denk dat elke rechtenstudent vroeg of laat hier weleens iets over geschreven heeft of er over heeft nagedacht.
De toeslagenaffaire, hoe erg die ook was, kwam naar mijn mening gewoon door de politieke wind die er waaide na onder andere de Bulgarenfraude. Het was een afspiegeling van de samenleving dat er groot wantrouwen was naar mensen die hulp nodig hadden, op een bepaalde manier is dat nog steeds zo want er gaat nog altijd veel meer aandacht naar fraude bestrijding bij kleine bedragen dan bij grote bedrijven en miljonairs. Het is aan de kiezers om met hun stem daar verandering in te brengen, in die zin is het ironisch dat weer een rechts-conservatieve politicus de sociale boodschap weet te kapen van bijv. de socialisten.
Het is veel te makkelijk om een maatschappelijk probleem denken te kunnen op te lossen met constitutionele toetsing. Onvoldoende rechtsbescherming is het probleem niet, maar de uitvoering door de diverse instanties die onze overheid al kent en de politieke wil om daar iets aan te veranderen.
toolkist schreef op vrijdag 24 februari 2023 @ 08:41: "Nah deze keer heb je gewoon gelijk. Geniet ervan, zo vaak zeg ik dat niet tegen je :+"