TL;DR:
De ene smartphone krijgt 10 jaar support van de fabrikant en de community. De ander kan je na een jaar wel weggooien als je nog veilig bankzaken wilt doen. De ene kan je volledig anoniem gebruiken; bij de ander moet je inloggen en wordt je conform algemene voorwaarden volledig getracked in alles wat je doet. Kunnen we dit enorme verschil beter inzichtelijk maken?Stem op deze feature door rechtsboven "thumbs-up" te geven, zodat hij in de top 10 meest gewenste features komt.
edit:
Wegens de populariteit van deze mooie feature wordt de lijst met meest gewenste features niet langer geüpdatet. De oorspronkelijke tekst van dit feature request staat onderaan. Omdat feature requests nu moeten worden gedaan in deze nieuwe stijl, eerst kort antwoord op de 4 vragen nieuwe stijl:
Wegens de populariteit van deze mooie feature wordt de lijst met meest gewenste features niet langer geüpdatet. De oorspronkelijke tekst van dit feature request staat onderaan. Omdat feature requests nu moeten worden gedaan in deze nieuwe stijl, eerst kort antwoord op de 4 vragen nieuwe stijl:
Welk probleem ervaar je?
De belangrijkste informatie bij het vergelijken van smartphones ontbreekt:- Is de bootloader te unlocken?
- Welke privacy-bewuste custom ROMs worden er ondersteund?
- Hoe lang wordt er door de fabrikant ondersteuning gegeven?
- Hoe duurzaam is deze smartphone?
Waarom is dat een probleem?
Dit zijn dealbreakers. Deze informatie bepaalt of een smartphone voor mij de moeite waard is. Nu moet ik dus voor elke smartphone op DuckDuckGo gaan zoeken naar deze informatie.Hoe vaak loop je er tegenaan?
Elke keer als ik iets over smartphones wil weten. Ik kom eigenlijk niet meer naar de Pricewatch voor het vergelijken van smartphones. In plaats daarvan bezoek ik bijvoorbeeld lineageosdevices.com.Hoe ziet de ideale oplossing er voor jou uit?
Aandacht voor bovenstaande 4 punten in de kenmerken van elke smartphone waardoor ze op die punten te vergelijken en te filteren zijn in de price watch, en een soort privacy-informatiebalk of -waarschuwing bij elk nieuwsartikel over een product van een bedrijf waarbij dat relevant is.Hieronder volgt de oorspronkelijke mooie feature tekst.
Mooie Feature:
E-waste is de grootste en snelst groeiende milieuvervuiler ter wereld. De laatste 10 jaar is de smartphone steeds prominenter in beeld gekomen op Tweakers.net. Nieuws, reviews, pricewatch, vergelijkingen, best buy guide, etc.Waar in deze artikelen op Tweakers.net nog weinig tot geen aandacht voor is, is duurzaamheid en privacy, terwijl daar in de reacties steeds vaker om gevraagd wordt.
Kunnen we misschien fabrikanten in het algemeen en specifieke smartphones in het bijzonder beoordelen op hun beleid in de praktijk? Dat kan op verschillende meer of minder ingrijpende manieren. Bijvoorbeeld:
- De totaalprijs uitdrukken als prijs per maand gedurende de ondersteunde periode; of
- scorelabels met punten voor verschillende aspecten van privacy en duurzaamheid; of
- kwalificerende sleutelwoorden noemen; of
- bootloader unlock policy en ROM support informatie geven,
Fairphone 5 (/e/OS versie):
Privacy: 5/5
Duurzaamheid: 5/5
Bootloader unlock: ja
Officiële ROMs: Fairphone OS (Google), /e/OS (deGoogled), LineageOS (Vanilla)
Een anekdote:
71 percent of of Millennials and Gen Z adults value environmental sustainability more than economic growth. That being said, it comes as a surprise that young people are mostly to blame for planet earth's large amounts of un-recycled e-waste.
Young adults aren't recycling, and we don't know why.
Duurzaamheid
Er zijn 3 momenten waarop je een smartphone weg wilt doen. In hoeverre heb je een keus? Dat zou kunnen meewegen in de duurzaamheidsscore, bijvoorbeeld van 0 tot 5.1. Er komen geen beveiligingsupdates meer van de fabrikant.
Veel mensen vervangen dan hun smartphone, maar sommigen installeren een professionele en volwassen Custom ROM als LineageOS (Google, Sony), LOS-MicroG of /e/OS (Murena, Fairphone). Om dit te doen moet je de bootloader unlocken. Sommige fabrikanten maken dit heel makkelijk, andere fabrikanten maken dit heel moeilijk. Er zijn dus twee factoren die de duurzaamheid van een smartphone beïnvloeden:
- a. Hoe lang voorziet de fabrikant in updates? +1 punt per jaar.
- b. In hoeverre helpt de fabrikant met het unlocken van de bootloader? +1 of -1.
Op punt b scoort bijvoorbeeld Google heel goed. Ze staan al 10 jaar bekend, sinds de Google Nexus 7 uit 2013, als zeer developer-vriendelijke smartphones. Sony scoort met het Open Device beleid vrij goed. Niet alle, maar "veel" telefoons worden van goede duidelijke broncode en unlock-opties voorzien.
Xiaomi bijvoorbeeld scoort redelijk. Ze bieden wel de optie om je bootloader via de cloud te unlocken zonder dat je moet jailbreaken, maar je moet wel een week op de unlock wachten. +0,5 dus. En dan nog kan het alleen via een Mi-account, en alleen via een dataverbinding, niet via Wi-Fi. Je moet dus verplicht je telefoonnummer, IMEI, ICCID en IP-adres aan Xiaomi verkopen voor een unlock. Op privacygebied scoren ze dus slecht; privacyscore -1.
2. De Custom ROM wordt niet meer geüpdatet omdat de broncode van de fabrikant te onbruikbaar of onbeschikbaar is om te porteren naar nieuwere Android-versies.
Veel overgebleven mensen vervangen dan hun smartphone, maar sommigen gaan nu een "unofficial build" draaien, bijvoorbeeld met een verouderde kernel of verouderde drivers.
Voor mij is de beschikbaarheid van broncode essentieel, een beslissende factor bij het kopen, dus mag het wat mij betreft een score op zich krijgen. Voor veel tweakers zal het ook van belang zijn, maar over het bredere publiek is dit niet zo belangrijk. Een simpel +1 tot -1 dus.
- c. Is de broncode van de laatste kernel beschikbaar? +1 of -1.
3. De hardware is kapot.
Sommige telefoons zijn bewust moeilijk te repareren (-1), terwijl je bij anderen best makkelijk een accu kunt vervangen (+0,5). De FairPhone blinkt uit (+1).
Privacy
Je kunt hier een topic over openen, maar het mag duidelijk zijn dat je ook hier kunt scoren van zeer slecht (0) tot zeer goed (5). Daarnaast, als de broncode wel gewoon beschikbaar is, dan kan het privacy onvriendelijke OS vervangen worden door een privacyvriendelijke custom ROM (+1).Alle telefoons met Google Mobile Services bijvoorbeeld zouden 2 punten kunnen scoren. +1 als de bootloader makkelijk te unlocken is, en +1 als de broncode goed aanwezig is. Een Google Pixel heeft dan een score van 4 punten.
Als daarbovenop nog telemetrie van andere partijen ingebakken zit is dat -1, voor geotracking -1, en als er bloatware met onnodig invasieve permissies opstaat weer -1. Samsung heeft dan bijvoorbeeld 3 punten, Xiaomi (EU) 1 en Xiaomi (import) 0. Het mag van mij allemaal nog wat strenger, maar ik probeer zo mainstream mogelijk te zijn en niet meteen alles 5 punten aftrek te geven.
Custom ROMs
Als dat allemaal te veel werk is, dan zouden we op zijn minst in de specificaties van smartphones kunnen noemen of één van de bekendere custom ROMs officieel ondersteund worden op deze smartphone. Bijvoorbeeld de bekendste vanilla-ROM LineageOS, de bekendste degoogled rom /e/OS, of de bekendste security-ROM GrapheneOS.Andere mooie features om op te stemmen:
[ Voor 32% gewijzigd door Sando op 16-12-2023 19:21 ]