Update 31-8-2023: Tweakers review van 20 docks.
Regelmatig worden er hier op het forum vragen gesteld over docking stations. Past deze dock nu wel of niet? Kan ik nu meerdere schermen aansluiten? En de verschillende USB-C technieken maken het er niet overzichtelijk op. Daarom een topic over docking stations.
Afgelopen periode heb ikzelf vergelijkbare vragen gehad, en daarom e.e.a. uitgezocht en geprobeerd. Helaas is mijn ervaring beperkt, dus zou het fijn zijn als onderstaand overzicht kan worden bevestigd of gecorrigeerd door mede-Tweakers. Zijn er andere nuttige aanvullingen laat het weten.
Verschillende host interfaces
Sinds de introductie van USB-C zijn er verschillende USB-C technieken die soms wel en soms niet ondersteund worden. Heel vaak worden niet alle onderstaande technieken toegepast. Het is dus opletten welke techniek door welk apparaat wordt ondersteund.
USB-C
USB-C zegt eigenlijk vooral iets over de vorm van de stekker. Maar normaliter betekent USB-C dat er sprake van een USB 3.0-3.2 interface. Soms 5 Gbit/s (gen 1) en soms 10 Gbit/s (gen 2). In de basis geeft USB-C géén beeldsignaal of oplaadmogelijkheden, maar de interface kan dit wel ondersteunen.
USB 4.0 komt ook steeds meer voor en heeft in potentie dezelfde mogelijkheden als thunderbolt 3, maar let op: anders dan thunderbolt zijn veel van deze mogelijkheden optioneel. Dit geldt bijvoorbeeld voor pcie channeling, DP alt mode en power delivery. Belangrijk om dit goed te controleren bij aanschaf van een laptop.
Linus Tech Tips heeft hier een filmpje over gemaakt: YouTube: USB4 is a Glorious Mess
USB-C met DP alt mode
Veel nieuwe laptops worden uitgevoerd met een USB-C aansluiting met DisplayPort alt mode, maar dit geldt niet voor alle laptops (low budget) en zeker niet voor gewone pc's. DisplayPort alt mode betekent dat er naast het reguliere USB-C signaal óók DisplayPort beeldsignaal over USB-C wordt doorgestuurd. Sommige GPU's beschikken ook over een USB-C aansluiting met DisplayPort signaal.
USB-C met power delivery
Naast USB-C met een DisplayPort signaal (DP) kan USB-C ook worden uitgevoerd met Power delivery (PD). Veel nieuwe laptops worden opgeladen via USB-C en hebben dus deze mogelijkheid. Power delivery gaat tot ongeveer 100 Watt, maar de meeste docks leveren tot ca 65 Watt. Met name als jouw laptop een stevige videokaart heeft, is het opletten of het dock voldoende vermogen kan leveren.
(Dank aan @Baakster voor de correcties)
USB-A/C met DisplayLink
DisplayLink docks gedragen zich als externe USB-videokaart. Deze docks beschikken over een specifieke DisplayLink chip. Het beeldsignaal wordt door de cpu gecomprimeerd en door de chip in het dock omgezet naar DisplayPort of HDMI signaal. Pc's en laptops moeten hiervoor de juiste drivers installeren. Dit systeem heeft enige lag, wat niet merkbaar is met 'gewoon kantoorwerk', maar er valt niet echt mee te gamen. Het werkt praktisch met alle pc's en laptops.
Thunderbolt 3 en 4
Thunderbolt is een techniek van Intel en wordt veel in bijvoorbeeld Apple-producten gebruikt, maar ook veel laptops met Intel CPU's beschikken over deze techniek. Er zijn weinig AMD gebaseerde laptops die Thunderbolt ondersteunen. Ook beschikken relatief weinig PC's over Thunderbolt.
Behalve de connector is Thunderbolt wezenlijk anders dan USB. Thunderbolt heeft dezelfde functionaliteiten als USB-C met DP alt mode en power Delivery . Aanvullend heeft Thunderbolt PCIe channeling, waardoor ook externe gpu's en andere PCIe apparaten mogelijk zijn. En computers met Thunderbolt zijn compatible met deze USB functies. Thunderbolt heeft ten opzichte van de andere interfaces de meeste bandbreedte, al zal USB-C 4.0 straks in potentie gelijk zijn als Thunderbolt 3 (tot 40Gbit/s), maar de praktijk blijkt weerbarstig. Een laptop met Thunderbolt aansluiting zal zich gedragen als USB-C (incl. DP & PD) als de dock alleen DP alt mode heeft. Dat geldt ook voor een thunderbolt docks als de laptop alleen over DP alt mode beschikt.
Note: dit is de theoretische compatibiliteit. Helaas lijkt de praktijk een stuk weerbarstiger, zoals je kan lezen in dit topic. Het blijft toch vaak een gokje is of iets werkt.
Thunderbolt docks zijn normaliter vrij prijzig, maar ze schijnen op de tweedehands markt betaalbaar te zijn.
(Met dank aan @jgj82)
KVM-switch
Hoewel het geen docking station is, is een KVM switch voor enkele use-cases wel een interessante optie. Daarom wordt hij in dit topic meegenomen. Een KVM-switch schakelt, anders dan docks, met een fysieke knop tussen de verschillende computers. Alle computers worden dus gelijktijdig op de switch aangesloten, terwijl docks juist wisselen met een USB-kabel. Waar docks meestal meerdere HDMI/Display Port aansluitingen hebben voor meerdere beeldschermen, heeft een KVM-switch er vaak maar één. Al kunnen meestal meerdere beeldschermen worden aangesloten door Multi-Stream Transport (MST). Het voordeel van een KVM-switch is dat het Display-port signaal niet wordt onderbroken, maar ongehinderd aankomt bij het beeldscherm. Dit maakt hogere refreshrates en Gsync/Freesync mogelijk (ik weet niet of dit altijd ondersteund wordt). Helaas wordt DSC compressie bij mijn KVM-switch niet ondersteund. Overigens geldt wel enig signaalverlies door de switch, waardoor het gebruik van goede kabels bij hoge resoluties belangrijk is.
Use cases
De toepassingen zijn divers. En de vraag neemt toe met het thuiswerken. Sommige mensen willen graag eenvoudig de schermen en randapparatuur wisselen tussen de werklaptop en andere laptops en/of pc's. Anderen willen graag meerdere schermen op één laptop aansluiten, maar missen voldoende DisplayPort of HDMI aansluitingen. Sommigen gebruiken dit alleen voor kantoorwerk, terwijl anderen ook graag willen gamen. En natuurlijk heeft iedereen een eigen budget.
Onderlinge compatibiliteit
In onderstaande tabel worden de meest gangbare hostinterfaces weergegeven met de onderlinge compatibiliteit.
Note: +/- betekent backwards compatible. Dit betekent dat niet alle functies/bandbreedte wordt benut.
Note 2: in de praktijk gaat de compatibiliteit niet altijd goed. Het blijft uitproberen. Lees ook de ervaringen in dit forum.
Voor- en nadelen
In onderstaande tabel staat een simpel overzicht met de belangrijkste voor- en nadelen van elke interface.
Notes:
* Resoluties en frequenties zonder DCS compressie
* Apple producten met M1 SOC zijn beperkt tot één extern beeldscherm.
Uitbreidingsmogelijkheden
Laptops:
Het schijnt mogelijk te zijn om met één Belkin kabel voor Huawei VR te gebruiken (huawei belkin VR connecting cable). Deze kabel heeft USB-C met DP alt mode connector aan de ene zijde en drie connectors (DisplayPort en 2x USB) aan de andere zijde. Misschien kan de functie worden bevestigd door andere Tweakers. Ook zijn er externe Belkin kastjes die hetzelfde moeten bereiken (Wacom Link Plus ACK42819). Ik heb deze niet getest.
PC's:
1. Toevoegen van PCI-e kaart voor USB-C met DisplayPort alt mode: pricewatch: Delock PCI Express Card > 1 x external USB Type-C 3.1 female + 1 ...
2. Toevoegen van PCI-e kaart voor Thunderbolt 3 of 4: Uitbreidingskaart is afhankelijk van merk moederbord. Het moederbord moet zijn voorzien van een Thunderbolt Header, waarop de PCI-E uitbreidingskaart met een kabel kan worden aangesloten.
Bandbreedte
Naar mate het aantal pixels en de frequentie toeneemt, wordt de bandbreedte van de aansluiting steeds belangrijker, zoals ik zelf heb gemerkt met mijn monitor met 5120x1440@240Hz. Thunderbolt en USB-c met displayport hebben bandbreedte vanaf 5 gbit/s (usb 3.1) tot 40 gbit/s (thunderbolt 4). Over deze aansluiting moet het DisplayPort beeldsignaal, wat enige beperking geeft. Hieronder een overzicht van relevante bandbreedte voor alle interfaces. Omdat DisplayLink wezenlijk anders werkt, is deze niet aan dit overzicht toegevoegd.
* maximale frequenties zonder DSC compressie en op 8 bit
** optioneel
*** op basis van 38,7 Gbit/s. Geen idee hoe snel 77,4 Gbit/s ondersteund zal worden.
Bron: wikipedia
Kabels
Er is een enorme varieteit aan usb-c kabels. Mijn ervaring is dat je echt moet zoeken naar de juiste. Lang niet alle usb-c kabels zijn geschikt voor DP alt mode en/of power delivery. Let goed op bij de aanschaf, en houd er rekening mee dat zelfs kabels die volgens de specificaties voldoende bandbreedte hebben, het nogal eens niet (goed) doen. Kabels die ik heb gebruikt:
* DisplayPort: pricewatch: Club 3D DisplayPort 1.4 kabel 2 meter HBR3 8K 60Hz Zwart
* USB-c naar DisplayPort: pricewatch: Club 3D USB Type C to DisplayPort 1.4 cable Zwart
* USB-c naar DisplayPort (DOA): pricewatch: Club 3D USB Type C to DisplayPort™ 1.4 Adapter 8K60Hz Zilver, Zwart
Eigen ervaring
Ik heb ervaring met de volgende docks:
1. DisplayLink docking station pricewatch: i-tec USB 3.0 / USB-C / Thunderbolt 3 Dual Display Docking Statio...
2. Thunderbolt 4 docking station pricewatch: OWC Other World Computing 11-Port Thunderbolt 4 Dock for Mac & Wi...
3. KVM-switch pricewatch: Delock DisplayPort 1.4 KVM Switch 8K 30Hz met USB 3.0 en Audio
Ad 1: Dit is een DisplayLink dock. Ik gebruik deze docks met verschillende computers en laptops. Een laptop heeft een thunderbolt aansluiting. Een computer heeft een USB-C aansluiting met displayport alt-mode. En een ander pc en laptop hebben enkel USB 3.0 (ook usb3 type A). Het werkt bij allemaal. Op kantoor heb ik twee 1440p schermen aangesloten. Thuis heb ik een Samsung Odessey G9 met een resolutie van 5120x1440 aangesloten. Alles op 60Hz. In alle gevallen levert het dock ook 1Gb internet en allerlei randapparatuur.
Ad 2: Deze thunderbolt dock heb deze getest met al onderstaande apparaten. Voor een thunderbolt dock is minimaal usb-c met DisplayPort alt mode nodig. Met de laptop met thunderbolt 3 en de laptop met thunderbolt 4 werd zonder problemen 5120x1440@240Hz geaccepteerd. Met USB-C DP alt mode kreeg ik wisselende ervaringen. De PC met de Delock USB-C DP alt mode (DP 1.2) werkt prima. Maar de laptop met USB-C DP alt mode (DP 1.4) wil maar niet goed werken.
Ad 3: Ik heb eveneens de Delock DisplayPort 1.4 KVM Switch gehad (en geretourneerd). Deze heb ik getest met mijn Samsung Odessey G9 op een resolutie van 5120x1440@60Hz. Deze switch doet precies wat het aangeeft binnen de mogelijkheden van Displayport 1.4. Het ondersteunt Variabele Refresh Rate, zoals Freesync. Het ondersteund géén beeldcompressie (DCS). Vanwege deze laatste was het voor mij geen goede oplossing en is het apparaat retour gegaan. De switch kan dus hogere refreshrates dan 60Hz, maar wel binnen de normale bandbreedte van DisplayPort 1.4. Lees ook post ZatarraNL in "Het docking station topic"
Bovenstaande docks heb ik in meer of mindere mate getest met:
a. PC met USB-c 3.2 (10gb/s) zonder DisplayPort alt mode, zonder power delivery
b. PC met PCIe controler voor DisplayPort alt mode (DP 1.2) pricewatch: Delock PCI Express Card > 1 x external USB Type-C 3.1 female + 1 ... aangesloten op een Nvidia RTX 3080ti
c. Laptop met USB-A 3.0 zonder DisplayPort alt mode, zonder power delivery
d. Laptop met USB-c met DisplayPort alt mode (DP 1.4), met power delivery
e. Laptop met thunderbolt 3 (DP 1.2)
f. Laptop met thunderbolt 4
g. Beeldscherm Samsung Odessey G9, 49" ultrawide 5120x1440@240Hz; 10 bit; HDR; Gsync compatible.
Ad a. Deze PC werkt prima met de dock met DisplayLink (zie apparaat 1). Ook KVM-switch werkt, maar zonder compressie, en daarom gelimiteerd. Thunderbolt dock werkt niet.
Ad b. Deze PC werkt prima met de thunderbolt 4 dock op 5120x1440@60Hz en 120Hz op 8 bit (met DCS compressie). Bij 10bit werd 120Hz teveel, wat te zien was door artifacts. 240Hz is niet mogelijk. Gsync werkt ook.
Ad c. Deze PC werkt prima met de dock met DisplayLink (zie apparaat 1). Meest schikte dock. De rest werkt niet.
Ad d. Vreemd genoeg lijkt de USB-C DP alt mode niet goed met deze dock te werken. Andere docks waren geen probleem. De kabel rechtstreeks van USB-C naar de DisplayPort van de monitor werkt wel.
Ad e. Deze laptop werkt met alle apparaten. Ondanks de beperking van DP 1.2
Ad f. Deze laptop werkt met alle apparaten.
Regelmatig worden er hier op het forum vragen gesteld over docking stations. Past deze dock nu wel of niet? Kan ik nu meerdere schermen aansluiten? En de verschillende USB-C technieken maken het er niet overzichtelijk op. Daarom een topic over docking stations.
Afgelopen periode heb ikzelf vergelijkbare vragen gehad, en daarom e.e.a. uitgezocht en geprobeerd. Helaas is mijn ervaring beperkt, dus zou het fijn zijn als onderstaand overzicht kan worden bevestigd of gecorrigeerd door mede-Tweakers. Zijn er andere nuttige aanvullingen laat het weten.
Verschillende host interfaces
Sinds de introductie van USB-C zijn er verschillende USB-C technieken die soms wel en soms niet ondersteund worden. Heel vaak worden niet alle onderstaande technieken toegepast. Het is dus opletten welke techniek door welk apparaat wordt ondersteund.
USB-C
USB-C zegt eigenlijk vooral iets over de vorm van de stekker. Maar normaliter betekent USB-C dat er sprake van een USB 3.0-3.2 interface. Soms 5 Gbit/s (gen 1) en soms 10 Gbit/s (gen 2). In de basis geeft USB-C géén beeldsignaal of oplaadmogelijkheden, maar de interface kan dit wel ondersteunen.
USB 4.0 komt ook steeds meer voor en heeft in potentie dezelfde mogelijkheden als thunderbolt 3, maar let op: anders dan thunderbolt zijn veel van deze mogelijkheden optioneel. Dit geldt bijvoorbeeld voor pcie channeling, DP alt mode en power delivery. Belangrijk om dit goed te controleren bij aanschaf van een laptop.
Linus Tech Tips heeft hier een filmpje over gemaakt: YouTube: USB4 is a Glorious Mess
USB-C met DP alt mode
Veel nieuwe laptops worden uitgevoerd met een USB-C aansluiting met DisplayPort alt mode, maar dit geldt niet voor alle laptops (low budget) en zeker niet voor gewone pc's. DisplayPort alt mode betekent dat er naast het reguliere USB-C signaal óók DisplayPort beeldsignaal over USB-C wordt doorgestuurd. Sommige GPU's beschikken ook over een USB-C aansluiting met DisplayPort signaal.
USB-C met power delivery
Naast USB-C met een DisplayPort signaal (DP) kan USB-C ook worden uitgevoerd met Power delivery (PD). Veel nieuwe laptops worden opgeladen via USB-C en hebben dus deze mogelijkheid. Power delivery gaat tot ongeveer 100 Watt, maar de meeste docks leveren tot ca 65 Watt. Met name als jouw laptop een stevige videokaart heeft, is het opletten of het dock voldoende vermogen kan leveren.
(Dank aan @Baakster voor de correcties)
USB-A/C met DisplayLink
DisplayLink docks gedragen zich als externe USB-videokaart. Deze docks beschikken over een specifieke DisplayLink chip. Het beeldsignaal wordt door de cpu gecomprimeerd en door de chip in het dock omgezet naar DisplayPort of HDMI signaal. Pc's en laptops moeten hiervoor de juiste drivers installeren. Dit systeem heeft enige lag, wat niet merkbaar is met 'gewoon kantoorwerk', maar er valt niet echt mee te gamen. Het werkt praktisch met alle pc's en laptops.
Thunderbolt 3 en 4
Thunderbolt is een techniek van Intel en wordt veel in bijvoorbeeld Apple-producten gebruikt, maar ook veel laptops met Intel CPU's beschikken over deze techniek. Er zijn weinig AMD gebaseerde laptops die Thunderbolt ondersteunen. Ook beschikken relatief weinig PC's over Thunderbolt.
Behalve de connector is Thunderbolt wezenlijk anders dan USB. Thunderbolt heeft dezelfde functionaliteiten als USB-C met DP alt mode en power Delivery . Aanvullend heeft Thunderbolt PCIe channeling, waardoor ook externe gpu's en andere PCIe apparaten mogelijk zijn. En computers met Thunderbolt zijn compatible met deze USB functies. Thunderbolt heeft ten opzichte van de andere interfaces de meeste bandbreedte, al zal USB-C 4.0 straks in potentie gelijk zijn als Thunderbolt 3 (tot 40Gbit/s), maar de praktijk blijkt weerbarstig. Een laptop met Thunderbolt aansluiting zal zich gedragen als USB-C (incl. DP & PD) als de dock alleen DP alt mode heeft. Dat geldt ook voor een thunderbolt docks als de laptop alleen over DP alt mode beschikt.
Note: dit is de theoretische compatibiliteit. Helaas lijkt de praktijk een stuk weerbarstiger, zoals je kan lezen in dit topic. Het blijft toch vaak een gokje is of iets werkt.
Thunderbolt docks zijn normaliter vrij prijzig, maar ze schijnen op de tweedehands markt betaalbaar te zijn.
(Met dank aan @jgj82)
KVM-switch
Hoewel het geen docking station is, is een KVM switch voor enkele use-cases wel een interessante optie. Daarom wordt hij in dit topic meegenomen. Een KVM-switch schakelt, anders dan docks, met een fysieke knop tussen de verschillende computers. Alle computers worden dus gelijktijdig op de switch aangesloten, terwijl docks juist wisselen met een USB-kabel. Waar docks meestal meerdere HDMI/Display Port aansluitingen hebben voor meerdere beeldschermen, heeft een KVM-switch er vaak maar één. Al kunnen meestal meerdere beeldschermen worden aangesloten door Multi-Stream Transport (MST). Het voordeel van een KVM-switch is dat het Display-port signaal niet wordt onderbroken, maar ongehinderd aankomt bij het beeldscherm. Dit maakt hogere refreshrates en Gsync/Freesync mogelijk (ik weet niet of dit altijd ondersteund wordt). Helaas wordt DSC compressie bij mijn KVM-switch niet ondersteund. Overigens geldt wel enig signaalverlies door de switch, waardoor het gebruik van goede kabels bij hoge resoluties belangrijk is.
Use cases
De toepassingen zijn divers. En de vraag neemt toe met het thuiswerken. Sommige mensen willen graag eenvoudig de schermen en randapparatuur wisselen tussen de werklaptop en andere laptops en/of pc's. Anderen willen graag meerdere schermen op één laptop aansluiten, maar missen voldoende DisplayPort of HDMI aansluitingen. Sommigen gebruiken dit alleen voor kantoorwerk, terwijl anderen ook graag willen gamen. En natuurlijk heeft iedereen een eigen budget.
Onderlinge compatibiliteit
In onderstaande tabel worden de meest gangbare hostinterfaces weergegeven met de onderlinge compatibiliteit.
Hostinterface dock | USB-C DP alt mode | USB-C DP & power delivery | USB-A/C DisplayLink | Thunderbolt 3 | Thunderbolt 4 | |
Interface Laptop/pc | ||||||
USB-C | - | - | + | - | - | |
USB-C DP alt mode | + | +/- | + | +/- | +/- | |
USB-C DP alt mode & power delivery | + | + | + | +/- | +/- | |
Thunderbolt 3 | + | + | + | + | + | |
Thunderbolt 4 | + | + | + | + | + | |
Note: +/- betekent backwards compatible. Dit betekent dat niet alle functies/bandbreedte wordt benut.
Note 2: in de praktijk gaat de compatibiliteit niet altijd goed. Het blijft uitproberen. Lees ook de ervaringen in dit forum.
Voor- en nadelen
In onderstaande tabel staat een simpel overzicht met de belangrijkste voor- en nadelen van elke interface.
Interfacetype | Voordelen | Nadelen | Maximaal aan te sluiten beeldschermen |
USB-C DP alt mode | * Goedkope docks * DisplayPort beeld over USB * Goede beeldkwaliteit * Voor PC's te realiseren met PCIe uitbreidingskaart | ||
USB-C DP alt mode en power delivery | * Goedkopere docks * Geen extra lader nodig * DisplayPort beeld over USB * Goede beeldkwaliteit * Frequentie >60Hz en adaptive sync mogelijk * DCS compressie normaliter ondersteund | * Laptop moet beschikken over zowel DP alt mode als power delivery * Niet alle docks leveren voldoende stroom voor elke laptop (!) * Meestal niet mogelijk voor pc's | DP 1.2: 5x 1080px60Hz of 1x 4K@60Hz DP 1.4: 2x 4K@60Hz |
USB-A/C DisplayLink | * Geschikt voor alle USB aansluitingen * Tot wel drie 4K beeldschermen mogelijk met één dock * Ook mogelijk met Power Delivery * Zeer geschikt voor kantoorwerkzaamheden | * Prijzige docks * Ongeschikt voor gaming door LAG * Ongeschikt voor gaming vanwege max 60Hz | USB 3.0: Tot 2x 4K@60Hz + 1x 4K@30Hz |
Thunderbolt 3 en 4 | * Beste beeld * Laptop met Thunderbolt compatible met USB * Beste connectiviteit * Externe videokaart ook mogelijk * Laptops die alleen over DP alt mode beschikken normaliter compatible * Frequentie >60Hz en adaptive sync mogelijk * DCS compressie normaliter ondersteund | * Meeste laptops beschikken niet over Thunderbolt * Prijzige docks en laptops * Vaak niet mogelijk voor pc's | 2x 4K@60Hz |
KVM switch | * Kan ook met FreeSync of Gsync * Wisselen met druk op knop ipv kabel steeds verwisselen * Diverse KVM-switches wisselen ook (USB) randapparatuur | * Prijzig * Maar één beeldscherm aansluiting * Laptop aansluiten moet met meer kabels * Meeste KVM's gaan tot DisplayPort versie 1.2 * DCS compressie wordt niet ondersteund | DP 1.2: 4K@75Hz / 1440p@240Hz / 1080p@240Hz DP 1.4: 8K@30Hz / 4K@120Hz / 1440p@144Hz / 1080p@240Hz |
Notes:
* Resoluties en frequenties zonder DCS compressie
* Apple producten met M1 SOC zijn beperkt tot één extern beeldscherm.
Uitbreidingsmogelijkheden
Laptops:
Het schijnt mogelijk te zijn om met één Belkin kabel voor Huawei VR te gebruiken (huawei belkin VR connecting cable). Deze kabel heeft USB-C met DP alt mode connector aan de ene zijde en drie connectors (DisplayPort en 2x USB) aan de andere zijde. Misschien kan de functie worden bevestigd door andere Tweakers. Ook zijn er externe Belkin kastjes die hetzelfde moeten bereiken (Wacom Link Plus ACK42819). Ik heb deze niet getest.
PC's:
1. Toevoegen van PCI-e kaart voor USB-C met DisplayPort alt mode: pricewatch: Delock PCI Express Card > 1 x external USB Type-C 3.1 female + 1 ...
2. Toevoegen van PCI-e kaart voor Thunderbolt 3 of 4: Uitbreidingskaart is afhankelijk van merk moederbord. Het moederbord moet zijn voorzien van een Thunderbolt Header, waarop de PCI-E uitbreidingskaart met een kabel kan worden aangesloten.
Bandbreedte
Naar mate het aantal pixels en de frequentie toeneemt, wordt de bandbreedte van de aansluiting steeds belangrijker, zoals ik zelf heb gemerkt met mijn monitor met 5120x1440@240Hz. Thunderbolt en USB-c met displayport hebben bandbreedte vanaf 5 gbit/s (usb 3.1) tot 40 gbit/s (thunderbolt 4). Over deze aansluiting moet het DisplayPort beeldsignaal, wat enige beperking geeft. Hieronder een overzicht van relevante bandbreedte voor alle interfaces. Omdat DisplayLink wezenlijk anders werkt, is deze niet aan dit overzicht toegevoegd.
Interface | Bandbreedte | DisplayPort versie | 1080p* | 1440p* | 4K* | 8K* |
USB 2.0 | 0,5 Gbit/s | - | ||||
USB 3.2 gen 1 | 5 Gbit/s | 1.2 of 1.4** | ||||
USB 3.2 gen 2 | 10 Gbit/s | 1.2 of 1.4** | ||||
USB 4.0 | 40 Gbit/s | 2.0** | ||||
Thunderbolt 3 | tot 40 Gbit/s | 1.2 of 1.4 | ||||
Thunderbolt 4 | 40 Gbit/s | 2.0 | ||||
DisplayPort 1.2 | 17.3 Gbit/s | 1.2 | >240Hz | 165Hz | 75Hz | - |
DisplayPort 1.4 | 25,9 Gbit/s | 1.4 | >240Hz | >240Hz | 120Hz | 30Hz |
DisplayPort 2.0 | 38,7-77,4 Gbit/s | 2.0 | >240Hz*** | >240Hz*** | 144Hz*** | 30Hz*** |
* maximale frequenties zonder DSC compressie en op 8 bit
** optioneel
*** op basis van 38,7 Gbit/s. Geen idee hoe snel 77,4 Gbit/s ondersteund zal worden.
Bron: wikipedia
Kabels
Er is een enorme varieteit aan usb-c kabels. Mijn ervaring is dat je echt moet zoeken naar de juiste. Lang niet alle usb-c kabels zijn geschikt voor DP alt mode en/of power delivery. Let goed op bij de aanschaf, en houd er rekening mee dat zelfs kabels die volgens de specificaties voldoende bandbreedte hebben, het nogal eens niet (goed) doen. Kabels die ik heb gebruikt:
* DisplayPort: pricewatch: Club 3D DisplayPort 1.4 kabel 2 meter HBR3 8K 60Hz Zwart
* USB-c naar DisplayPort: pricewatch: Club 3D USB Type C to DisplayPort 1.4 cable Zwart
* USB-c naar DisplayPort (DOA): pricewatch: Club 3D USB Type C to DisplayPort™ 1.4 Adapter 8K60Hz Zilver, Zwart
Eigen ervaring
Ik heb ervaring met de volgende docks:
1. DisplayLink docking station pricewatch: i-tec USB 3.0 / USB-C / Thunderbolt 3 Dual Display Docking Statio...
2. Thunderbolt 4 docking station pricewatch: OWC Other World Computing 11-Port Thunderbolt 4 Dock for Mac & Wi...
3. KVM-switch pricewatch: Delock DisplayPort 1.4 KVM Switch 8K 30Hz met USB 3.0 en Audio
Ad 1: Dit is een DisplayLink dock. Ik gebruik deze docks met verschillende computers en laptops. Een laptop heeft een thunderbolt aansluiting. Een computer heeft een USB-C aansluiting met displayport alt-mode. En een ander pc en laptop hebben enkel USB 3.0 (ook usb3 type A). Het werkt bij allemaal. Op kantoor heb ik twee 1440p schermen aangesloten. Thuis heb ik een Samsung Odessey G9 met een resolutie van 5120x1440 aangesloten. Alles op 60Hz. In alle gevallen levert het dock ook 1Gb internet en allerlei randapparatuur.
Ad 2: Deze thunderbolt dock heb deze getest met al onderstaande apparaten. Voor een thunderbolt dock is minimaal usb-c met DisplayPort alt mode nodig. Met de laptop met thunderbolt 3 en de laptop met thunderbolt 4 werd zonder problemen 5120x1440@240Hz geaccepteerd. Met USB-C DP alt mode kreeg ik wisselende ervaringen. De PC met de Delock USB-C DP alt mode (DP 1.2) werkt prima. Maar de laptop met USB-C DP alt mode (DP 1.4) wil maar niet goed werken.
Ad 3: Ik heb eveneens de Delock DisplayPort 1.4 KVM Switch gehad (en geretourneerd). Deze heb ik getest met mijn Samsung Odessey G9 op een resolutie van 5120x1440@60Hz. Deze switch doet precies wat het aangeeft binnen de mogelijkheden van Displayport 1.4. Het ondersteunt Variabele Refresh Rate, zoals Freesync. Het ondersteund géén beeldcompressie (DCS). Vanwege deze laatste was het voor mij geen goede oplossing en is het apparaat retour gegaan. De switch kan dus hogere refreshrates dan 60Hz, maar wel binnen de normale bandbreedte van DisplayPort 1.4. Lees ook post ZatarraNL in "Het docking station topic"
Bovenstaande docks heb ik in meer of mindere mate getest met:
a. PC met USB-c 3.2 (10gb/s) zonder DisplayPort alt mode, zonder power delivery
b. PC met PCIe controler voor DisplayPort alt mode (DP 1.2) pricewatch: Delock PCI Express Card > 1 x external USB Type-C 3.1 female + 1 ... aangesloten op een Nvidia RTX 3080ti
c. Laptop met USB-A 3.0 zonder DisplayPort alt mode, zonder power delivery
d. Laptop met USB-c met DisplayPort alt mode (DP 1.4), met power delivery
e. Laptop met thunderbolt 3 (DP 1.2)
f. Laptop met thunderbolt 4
g. Beeldscherm Samsung Odessey G9, 49" ultrawide 5120x1440@240Hz; 10 bit; HDR; Gsync compatible.
Ad a. Deze PC werkt prima met de dock met DisplayLink (zie apparaat 1). Ook KVM-switch werkt, maar zonder compressie, en daarom gelimiteerd. Thunderbolt dock werkt niet.
Ad b. Deze PC werkt prima met de thunderbolt 4 dock op 5120x1440@60Hz en 120Hz op 8 bit (met DCS compressie). Bij 10bit werd 120Hz teveel, wat te zien was door artifacts. 240Hz is niet mogelijk. Gsync werkt ook.
Ad c. Deze PC werkt prima met de dock met DisplayLink (zie apparaat 1). Meest schikte dock. De rest werkt niet.
Ad d. Vreemd genoeg lijkt de USB-C DP alt mode niet goed met deze dock te werken. Andere docks waren geen probleem. De kabel rechtstreeks van USB-C naar de DisplayPort van de monitor werkt wel.
Ad e. Deze laptop werkt met alle apparaten. Ondanks de beperking van DP 1.2
Ad f. Deze laptop werkt met alle apparaten.
[ Voor 44% gewijzigd door ZatarraNL op 31-08-2023 08:33 ]