walletje-w schreef op zondag 29 oktober 2017 @ 16:55:
Door de reactie van Buma ben ik me gaan beseffen dat het erg lastig gaat worden om hier een goed debat over te voeren. Het gehele referenda gaat namelijk om veel meer dan enkel een sleepwet naar mijn mening. Het gaat meer over de algemene discussie rondom data en hoe we dit verwerken in onze huidige wetgeving/samenleving. Daarnaast merk je dus bij Buma dat er aan touwtjes getrokken word die dit referenda al op een bepaalde manier willen beïnvloeden. Ik zeg niet dat dit iets negatiefs is, want de persoon die aan de touwtjes zit zou een zeer verantwoordelijke bestuurder kunnen zijn die deze wet erg hard nodig heeft naar zijn mening om de wereld een stukje beter te maken, het zou ook anders kunnen zijn.
Graag zou ik dan ook een constructieve discussie willen starten hoe we dit referenda kunnen gebruiken om tot meer inzicht te komen hoe we als burgers met onze digitale wereld kunnen en moeten omgaan en dit gereflecteerd willen zien in de politiek.
Zelf trap ik af met een overzicht welke zaken er meegenomen moeten worden in deze discussie, hierbij gebruik ik al de input van vele mensen die in dit topic gepost hebben. Mocht ik iemand ergens vergeten zijn te benoemen, mijn excuses, stuur even een berichtje en dan voeg ik je referentie toe.
Privacy
Binnen deze discussie is privacy een van de meest geopperde bezwaren maar als je het vraagt aan menig persoon dan is privacy een lastig iets. Waarom moeten we dit belangrijk vinden? Is dit iets wat over tijd veranderd, vindt de jeugd dit nog wel zo belangrijk en is dat prima of zouden we ons daar zorgen over moeten maken? Komt dit door verkeerde opvoeding/school?
Ik heb hier geen duidelijk antwoord op maar kan wel een beetje context aandragen die ik interessant acht. Het eerste is het
Panopticon effect. Panopticon is een concept gevangenis waar 1 gevangenbewaarder iedere gevangene tegelijkertijd in de gaten kon houden omdat de gevangene niet kon weten wanneer die bekeken werd vanuit de glazen/spiegelende toren in het midden. Dit effect, welke veel overeenkomsten toont met het
Hawthorne effect waarin beschreven wordt hoe mensen zich anders gaan gedragen wanneer ze weten dat ze geobserveerd worden, zijn naar mijn mening sterke argumenten voor privacy. We leven namelijk in een (redelijk) vrije samenleving waarin je niet constant hoeft op te letten over hoe je je gedraagt en welke mogelijke gevolgen dit later met zich meedraagt. (Natuurlijk valt te argumenteren dat dit nu ook al het geval is, maar er is een subtiel verschil, wat dit verschil is kan ik moeilijk verwoorden)
Iemand die dit wel kan verwoorden maar dan in extreme mate is George Orwell in zijn boek 1984. Hierin wordt een samenleving beschreven waar wettelijk gezien niet heel veel fout is maar waar je toch dermate gecontroleerd wordt dat de hoofdpersoon zich zo goed mogelijk probeert te gedragen naar de sociale normen en waarden die vanuit de grotere instituten bepaald worden.
En zo komen we dan ook uit bij het topic "Maar ik heb toch niets te verbergen". Dit is eigenlijk een prachtig argument voor hoe vrij we ons nu ervaren. We merken bijna geen negatieve effecten van onze huidige limitaties met betrekking tot privacy, en we zouden dus ook kunnen argumenteren dat we in Nederland erg veel privacy hebben. Maar zoals dit
filmpje goed laat zien, zodra er een subtiele grens overschreden wordt hebben we toch ineens wat te verbergen.
Wanneer is er dan sprake van privacyschending? Daar vond ik het artikel van
De Correspondent met Helen Nissenbaum erg verhelderend voor. Hierin legt Helen eigenlijk uit dat we privacy vaak zien als controle hebben op bepaalde persoonlijke data. Ik bepaal wie mijn adres te zien krijgt, of mijn browsing history. Maar zo legt Helen uit, gaat het vaak meer om de context. Mijn persoonlijke data die ik deel met mijn Huisarts mag zeker gedeeld worden met een desbetreffende arts voor mijn aankomende behandeling, zonder mijn directe toezegging omdat het binnen de context blijft. Maar zodra mijn huisarts mijn persoonlijke data deelt met mijn zorgverzekeraar dan valt het buiten de context en zie en ervaar ik het als privacyschending. Wat mij hier dus een essentieel onderdeel van lijkt is het concept van context. In het geval van de sleepwet heb ik als gebruiker geen enkele zekerheid wat de context is waar ik akkoord mee ga of wanneer data buiten de context gedeeld word.
Internet als communicatie of als digitaal huishouden?
Dan komen we uit op de context van deze wet. Die is nu gepositioneerd als het scannen van alle communicatie, in vergelijking met het afluisteren van een telefoon. Maar ik zou willen voorstellen dat we deze sleepwet in een andere context moeten zien, namelijk die van een fysiek huishouden. Een huiszoekingsbevel is vele malen ingrijpender dan het afluisteren van een telefoongesprek. Maar het internet is tegenwoordig veel meer een digitale versie van een huishouden dan enkel een communicatiekanaal. Onze vakantiefoto's staan in iCloud, onze financieel overzichten staan in dropbox, de boeken die we lezen worden gekocht via Bol.com, de boodschappen die we doen bestellen we online, video's, spelletjes en discussies bekijken, spelen en lezen we steeds vaker digitaal.
Transparantie
Omdat we dus niet weten binnen welke context onze persoonlijke data valt die we nu volgens de wet gaan delen met de overheid moet dit gecontroleerd worden. Hoe dit gedaan kan worden, wanneer het niet meer legaal is en binnen welke kaders dit gedaan mag worden is (bewust?) vaag gehouden binnen de wet. Transparantie zou juist een manier kunnen zijn waardoor twijfels weggenomen kunnen worden. Wat zijn de rechten van ons als burgers? Telt de nieuwe
Europese wet hier ook en mogen we als burgers de overheid dwingen om uit te leggen hoe ze tot een bepaalde conclusie zijn gekomen gepasseerd op mijn persoonlijke data? Mag ik de overheid vragen voor een overzicht van alle persoonlijke data die ze over mij verzameld hebben? Mag ik dan ook het profiel zien wat ze over mij hebben samengesteld? Wat zijn de interne plannen qua toepassingen met betrekking tot die data? Welke algoritmes worden toegepast op mijn data en hoe zijn die ontworpen, dan komen we ook uit bij het onderwerp Algorithmic Transparency. Deze twee gaan hand in hand willen wij als burgers de overheid kunnen controleren. Helaas blijkt dat dit nu zeer slecht geregeld is volgens de reactie van @
Teckna
"Mwoah, wat de belastingdienst deed met SyRI (wet SUWI) mochten gebruiken (Broedkamer, nu Data & Analytics) was nogal een exemplarisch voorbeeld van aanpakken van fraude met dit soort gegevens.
Niets aan de beschikbare data of het gebruik was beknot, dusdanig dat zelfs het onderzoeksteam niet kon achterhalen hoe groot de scope van eventueel misbruik was. Er waren geen logs. Er is nu nog steeds het risico dat ergens in Nederland een USB stick ligt met allerhande gegevens van Nederlanders (en de Belastingdienst mag veel, heel veel opvragen) zonder dat we dit kunnen achterhalen.
[...]
Dit rapport schetst nu niet een bepaalde mate van transparantie binnen onze overheid.
Dan blijft dus over, vertrouwen.
Vertrouwen
Vertrouwen dat onze data niet gebruikt wordt voor een ander doel.
Het grote probleem met big data zowel ten opzichte van de overheid als met bedrijven is dat de gebruikers veel vertrouwen moeten hebben in de dienst die big data verzameld en gebruikt. De grote vraag is dan in hoeverre hebben we vertrouwen in onze overheid? In de huidige WIV is er geen checks en balances die verplicht dat bijvangst weggegooid moet worden en dat er geen andere toepassingen mee gedaan kunnen worden. De belastingdienst is bijvoorbeeld ook constant op zoek naar nieuwe manieren om data te vergaren om hierdoor sneller en efficiënter haar taak te kunnen doen. Maar in hoeverre schaadt dat onze privacy en het gevoel constant gecontroleerd te worden?
Vertrouwen dat we de dienst nu en over 50 jaar nog steeds kunnen vertrouwen?
Dan is er natuurlijk het dilemma van tijd. Onze overheid, of zoals @
Teckna het noemt, "Ik geloof absoluut dat Plassterk met de beste intenties deze wet gemaakt heeft maar ik heb dat vertrouwen nu al niet, laat staan in de toekomst. Ik schat het helemaal niet onmogelijk dat PVV en FvD samen de grootste kunnen worden." Dit is geen onrealistisch scenario, en dit kun je goed of slecht vinden, daar gaat het hier niet over. Maar het geeft wel aan dat we niet weten wie er over 10, 30 of 50 jaar aan de macht is en dus dergelijke wetten legaal kan misbruiken voor een doel waar hij oorspronkelijk niet voor bedoeld was. Hier kunnen we ook een vergelijking maken met de tweede wereldoorlog. De dataset die we in Nederland aangelegd hadden waar alle Joden woonde was uiteindelijk zeer nuttig voor een efficiënte opsporing. Of zoals @michaelvink het mooi noemt "Niemand vond het een probleem dat er camera's kwamen om trajectcontrole mogelijk te maken. Maar toen diezelfde camera's ineens ook door de belastingdienst gebruikt bleken te worden, was dat toch niet helemaal de bedoeling.
Als die data er eenmaal is, dat wordt die vroeg of laat ook gebruikt, ongeacht hoe vaak Plassterk zegt dat dat niet de bedoeling is..."
Dit brengt mij op het volgende punt.
Ondanks alle goede intenties van de overheid, hoe veilig is onze data in handen van de overheid? In hoeverre achten we ze capabel dat ze met deze bevoegdheid, techniek en achterdeurtjes om kunnen gaan zonder dat een andere overheid de onze schaakmat zet, of een hackersgroep de gehele staat gijzelt door de data van haar burgers van ransomware te voorzien? Welke ideologie zou onze overheid moeten nastreven om dit te voorkomen? Privacy by design, en geld dat dan ook voor de wetten die ze ontwerpen?
Controle van de burgers, waarom is er een sleepwet nodig?
Maar ondanks alle bezwaren is onze samenleving aan het veranderen, we doen steeds meer digitaal en het klinkt uiterst logisch dat de wetten daarvoor aangepast moeten worden. Waarom zou de overheid deze wet, die een sleepnet mogelijk maakt, nodig hebben, zijn we als Tweakers (algemene aanname over alle tweakers die fout zit natuurlijk) te naïef en bezorgd voor het kwijtraken van onze privacy?
Wellicht wel, als we het boek "The Watchers: The Rise of America's Surveillance State" mogen geloven.
Input van @
Tsjipmanz
[...]
Maar daar word dan een interessante kanttekening bij geplaatst door onder andere @
Virtuozzo, @
Delerium & @
Migrator [/small]
Virtuozzo:
[...]
Dit zou wijzen dat deze wet voor andere zaken veranderd is dan naar het 'volk' gecommuniceerd word. Dit komt redelijk overeen met de feiten dat massa surveillance en big data geringe tot geen impact hebben op het pakken van boeven, volgens @
Migrator &
Committee on Legal Affairs and Human Rights: Mass surveillance
Significant:
[...]
Virtuozzo:
[...]
En dan nog een artikel waarin uiteengezet is welke problemen onze veiligheidsdiensten hebben en dat die juist niet te maken hebben met een tekort aan data maar aan de manier waarop die data gecommuniceerd en geïnterpreteerd moet worden.
https://decorrespondent.n...en/1147371874264-5f4c85c1
Perceptie Input gebruikt van @paranoia68
Voor bepaalde wetten en beleid is draagkracht nodig. Hoe dit ontstaat is onder andere door de perceptie van een bepaald effect te versterken. Media draagt hier gigantisch aan bij, dit is ook waarom De Correspondent hier een discussie over is gestart,
hoe moet de media omgaan met een terroristische aanslag.
Door de media aandacht van terrorisme denken veel mensen dat ze het risico lopen om slachtoffer te worden, terwijl als je naar de cijfers kijkt je bv 4 x zoveel meer kans om door bliksem te worden gedood dan door een terroristische aanslag.
Indien men dus zou willen voorkomen dat er minder doden vallen kan men beter het bedrag besteden aan antislipmatten in de badkamer of medicijngebruik verbeteren (is 1000 keer dodelijker dan terroristen).
Voor amerikanen geld dat ze 8x meer kans lopen om door een agent gedood te worden dan door een terrorist. Dus als je al ergens bang voor moet zijn is het oom agent en niet de terrorist.
Dit geeft wel aan dat al bestede geld andere doelen dient dan voorkomen van doden, maar meer economische belangen dient die niet altijd in het belang zijn van het grote publiek.
Bron:
http://www.washingtonsblog.com/
Maar een groot probleem met het veranderen van deze perceptie is het populisme. Door een aanslag te analyseren, in het juiste perspectief te plaatsen, te rationaliseren hoe het kon gebeuren en wellicht zelfs te sympathiseren met de terrorist kom je snel in een hoekje van de linkse watjes, die geen maatregelen willen nemen en alle vluchtelingen welkom heten. Hoe voorkom je deze positionering als het gaat over de perceptie veranderen met betrekking tot de angst tot terrorisme en tegenwoordig dus zelfs vluchtelingen?
Dit brengt mij tot het volgende punt.
Discussie en argumentatie gebaseerd op angst, emotie, feiten, aannames, populisme
Afhankelijk van de doelgroep zullen bepaalde argumenten beter aanslaan, soms zal dit een rationeel betoog zijn maar soms werkt een amusementsprogramma als
Zondag met Lubach vele malen beter. Dit werkt natuurlijk beide kanten op. Maar hoe kunnen we er voor zorgen dat mensen hun mening niet baseren op drogredenen vanuit een populistisch oogpunt? Het lijkt mij dat we kunnen beginnen met het samenvatten van veelgebruikte drogredenen en die vervolgens ontkrachten. Hoe dit dan gebruikt kan worden is voor latere zorg.
Of een ander mooi voorbeeld aangehaald door @
Tsjipmanz
"Over de gevolgen van het sleepnet zelf maak ik me niet al teveel zorgen en ik ben ook van mening dat tegenstanders van de wet (ik zie onder meer Amnesty ook op Facebook actie voeren) soms wat teveel inspelen op onderbuikgevoelens ("wil jij dat de geheime dienst straks jouw e-mail aan de arts kan lezen?")."
- De kans is zeer groot dat ik door een terroristische aanslag om het leven kom: De kans dat je komt te overlijden door het uitglijden in je badkamer is 1000 keer groter
- Ik heb niets te verbergen dus waarom zou ik mij zorgen moeten maken voor mijn persoonlijke data?: Je hebt wel wat te verbergen maar het is moeilijk om te beseffen wat dat precies is totdat je de nadelige gevolgen ondervaart, totdat je merkt dat door een grappige reactie op Geenstijl je Engeland niet binnenkomt door een onjuiste interpretatie, dat je geen appartement kunt huren in Amsterdam omdat je op een bepaald lijstje staat omdat je in een bepaalde straat gewoond hebt. Of kijk dit filmpje YouTube: SLEEPWET / "IK HEB NIKS TE VERBERGEN!" || Voxpop #25
Technologie om terrorisme mogelijk te maken
Nu zijn er vele technologieën in ontwikkeling of bestaan al die het terroristen makkelijker maken. Bijvoorbeeld Bitcoin of een alternatieve cryptocurrency die anoniem betalingen mogelijk maakt of WhatsApp welke dusdanig sterke encryptie gebruikt dat de overheid die niet kan ontcijferen. Dit roept de vraag op in hoeverre we deze technologische ontwikkelingen willen ondersteunen. Zeker een nieuw type gedecentraliseerd internet als
MaidSafe hierdoor zou al ons internetverkeer niet meer te herleiden zijn, is alles ge-encrypt en maken we het de veiligheidsinstanties nagenoeg onmogelijk om nog op een zinnige manier data te kunnen onderscheppen. Het probleem is dan voegt geforceerde controle of een backdoor implementatie wat toe? @mincedmeat benoemt een interessant aspect
"Als je al crimineel bent jat je toch wel een plaatje- je bent ten slotte crimineel, dan stelt een kentekenplaatje jatten niet zo veel voor. Voor de rest wordt wel een inbreuk gepleegd op de privacy van onschuldigen. En ja, onschuldigen, want we zijn allemaal onschuldig totdat het tegendeel bewezen is, hoe graag Teeven, Plasterk en Opstelten dat ook anders zien.
Vergelijk het met encryptie. Als we het verbieden gebruiken terroristen en criminelen het toch wel, terwijl de gewone burger enorm aangetast wordt in zijn privacy en daarmee in zijn veiligheid en vrijheid, plus dat het een enorm risico vormt op het bevorderen van dictatorialisme. Er is dus geen voordeel. De overheid moet zo veel mogelijk geforceerd worden om transparant te zijn, de burger zo min mogelijk."
Alternatief?
Maar dan de grote vraag, wat blijft er over voor een veiligheidsinstantie om boeven te kunnen pakken? Is het inbreken op een computer van een verdachte een goed middel? Infiltratie binnen groepen afdoende en het plaatsen van afluisterapparaatjes binnen een woonkamer een goed alternatief ten opzichte van het afluisteren de data van een verdachte crimineel?
Ik weet het niet, maar ik ben wel van mening dat we erg voorzichtig moeten zijn met het toestaan van dergelijke grote inbreuk op onze persoonlijke data zonder dat we daar de juiste controle over hebben. En mijn mening is dat we nu een nieuwe wet hebben die niet goed omgaat met alle nuances en we als samenleving hier nog geen goed beeld over hebben.
Ik ben dit vanochtend begonnen als idee om even een overzichtje neer te zetten. Dat is iets uitgebreider geworden, mijn excuses.
Het kan wellicht interessant zijn om nieuwe input van mensen hierin te verwerken en dit eerst via een Google docs te doen, dan kan het daarna geüpdatet worden binnen dit topic? Mocht iemand daar aan bij willen dragen dan kun je hier bij het document komen:
https://docs.google.com/d...80GWsNYs/edit?usp=sharing