Yoozer schreef op vrijdag 21 augustus 2009 @ 08:00:
[...]
Da's mooi, maar de Van Dale is irrelevant in dit geval vanwege de context. Zie ook hun verklaring voor "theorie".
http://www.vandale.nl/van...enboek/?zoekwoord=theorie
Terwijl in wetenschappelijke kringen "theorie" wordt gezien als "best mogelijke verklaring voor het verloop van geobserveerde processen". Met eenzelfde soort mentaliteit wordt evolutietheorie afgedaan (vanwege betekenis nr. 1) als een gok die niet noodzakelijkerwijs iets met de praktijk heeft te maken.
In dit geval zijn we ook niet aan het praten over geloof in de Van Dale-context, maar in een andere zin van het woord.
In wetenschappelijke kringen wordt “theorie” inderdaad gezien als “best mogelijke verklaring voor het verloop van geobserveerde processen.” Dat betekent niet dat als je met wetenschappers praat, je nooit het woord theorie kan gebruiken als “ kennis die niet met praktische oefening verbonden is”. Dat zal afhankelijk zijn van de context waarin het woord “theorie” gebruikt wordt. Als iemand in wetenschappelijke kringen zegt: “pfffffff, koken? Ik weet wat dat is in theorie, maar van de praktijk heb ik er geen kaas van gegeten” dan weet de wetenschapper dat theorie in dat geval gebruikt wordt als een antoniem van praktijk.
Juist in algemene gesprekken / discussies is het erg handig als je je houdt aan de algemene definities van woorden zoals beschreven in o.a. Vandale. In dit geval was de context waarin het woord “geloof” gebruikt werd een antwoord op de stelling van Napel 25 “dat ieder mens basaal uitgaat van een serie onbewijsbare principes”. De context was niet godsdienst of geloven in hogere machten. En in die context gebruikte ik het woord zoals een van de definities van Vandale (met de letterlijke definitie van het woord erbij). Dan is die definitie absoluut niet irrelevant. Wat irrelevant is, zijn de andere definities van het woord “geloof” die niet binnen de gebruikte zin passen.
Yoozer schreef op vrijdag 21 augustus 2009 @ 08:00:
[...]
Er is overigens ook een veel eenvoudigere verklaring te vinden voor wat je "geloof in de wetenschap" noemt; het is simpelweg het vervangen van de ene sjamaan met de andere. Als bidden niet werkt maar penicilline wel is het nogal wiedes dat je meer respect gaat hebben voor een man in een witte jas dan een man in een zwarte jurk. Dat er naadloos vertaald wordt is te zien aan het feit dat men wonderen verwacht van chirurgen; in de ogen van de "gelovige" is er niks veranderd, hoogstens de persoon, vanwege eerder bewezen effectiviteit.
Ik vermoed dat dat “geloof” niks te maken heeft met bewezen effectiviteit maar met autoriteit. Gambieter gaf al aan in zijn repliek dat je in reclames vaak een man in een laboratoriumjas zie die een of ander product (meestal cosmetica, verzorging- of dieëtproducten overigens) aanprijst. Hij komt over als betrouwbaar, smijt soms met (semi-)wetenschappelijke termen (anti-aging serum, extract van [vul maar in], Pro-Xylane, Hyaluronzuur). Terwijl de ene na de andere onderzoek ondertussen uitwijst dat verzorgingsproducten geen bal helpen tegen rimpels. Toch blijft men die producten kopen en smeren. Waarom? Omdat men voor waar aanneemt wat een man in een witte jas zegt. Zo sterk is dat “geloof” in de wetenschap dat zelfs een acteur die voor wetenschapper speelt, tijdelijk van dat effect profiteert. Overdracht van het “geloof” in de wetenschap naar “de witte jas” van de wetenschapper.
In het beroemd experiment van Milgram, komt dat nog sterker naar voren. Terwijl de mensen in ernstige gewetensconflict kwamen, gingen ze door met de opdrachten van de “wetenschapper” omdat ze zijn gezag aanvaardden. In de geest van velen is de wetenschapper (abstract figuur) een autoriteit. Hij zal wel weten waar hij het over heeft, zelfs als je gezond verstand en je geweten het tegenovergestelde zegt.
(Overigens is er door dat autoriteitsprincipe ook een groep mensen die de wetenschapper/de wetenschap juist daarom per definitie suspect vinden. Mensen die iets tegen autoriteit hebben zullen juist weer niks makkelijk aannemen van wat de wetenschapper zegt. Vooral als het om psychologie gaat – iets waar iedereen denkt dat 'ie er verstand van heeft – zie je dat heel sterk.)
Die autoriteitsprincipe verklaart trouwens een stuk beter de mechanismes dan het effectiviteitsprincipe. Als het vooral een effectiviteitsprincipe was dan zouden mensen als ze merken dat bidden niet werkt maar penicililine wel, accuut stoppen met het bezoek aan de man in een zwarte jurk. Maar dat doen velen niet. Ze gaan naar de man in een zwarte jurk en naar de man in een witte jas.
Yoozer schreef op vrijdag 21 augustus 2009 @ 08:00:
[...]
Spiritualiteit zit er al een hele lange tijd in; je zou zelfs kunnen beargumenteren dat het in het begin van ontwikkeling nodig was voor het vormen van een stabiele maatschappij - en je krijgt het er lastig uit.
Geïnstitutionaliseerde religies zitten in mijn optiek op de snijpunt van autoriteit en spiritualiteit (of religieus gevoelens). Door dat snijpunt zijn ze zo aantrekkelijk voor velen mensen. Aan de ene kant kunnen ze hun honger naar een autoriteitsfiguur* (priester, pastoor, ouderling) erin kwijt en aan de andere kant kunnen ze hun honger “van de ziel voor het onmogelijke, het onbereikbare, het onvoorstelbare..*” erin kwijt.
En ik ben er zelf zo van overtuigd dat die twee vormen van honger zo onlosmakelijk verbonden met de mens*** zijn, dat het op moment dat geïnstitutionaliseerde religies zouden verdwijnen veel mensen wel een vervanging**** vinden.
* of kunnen ze omgaan met hun angst voor de vrijheid 
**citaat van Friedrich Schleiermacher
*** de mens is een generalisatie. Niet alle mensen hebben die honger of die honger in dezelfde mate.
****Lotterijen vind ik een mooi voorbeeld van een mogelijke invulling van de honger voor het onmogelijke, het onbereikbare, het onvoorstelbare. Ik heb het vermoeden dat ze het doen om jou en mij te beschermen zodat we niet in de verleiding komen om op de dag des here politieke bezigheden te doen

Met actief bekeren bedoel ik niet zozeer de informele gesprekken die elke gelovige wel heeft met een gelovige van een andere godsdienst of ongelovige, maar het systematisch actie ondernemen om er voor te zorgen dat anderen zich tot jouw geloof bekeren.
Het orthodoxe jodendom ontmoedigt bekering tot het jodendom, en de niet-orthodox jodendom ontplooit ook geen activiteiten om andere/niet gelovige tot het jodendom te bekeren (hoewel ze wel bekeerlingen makkelijker accepteren dan het orthodoxe jodendom). Hindoeïsme, boedhisme en sikhisme geloven niet in bekering als vorm van godsdienstige uitbreiding (hoewel je je wel mag aansluiten als je wilt).
In de Islam lijkt de systematische actie van bekeren nauwelijk voor te komen hoewel ik dankzij jouw link wel kennis heb genomen van de dawah (het overbrengen van een beter begrip van de Islam aan zowel andere moslims als aan niet-moslims). En doorgoogelend kwam ik ook 2 keer de term
daaciah* tegen wat een actief islamistische bekeerder schijnt te zijn. Hoeveel daaciah's is hier ooit iemand tegen gekomen? Ik in ieder geval nog nooit eentje, terwijl ik wel genoeg christelijke bekeerders ben tegengekomen (met als koploper de Jehova's Getuigen). Maar ik zal voortaan zeggen dat er óók Islamistische stromingen zijn die actief bekeren
*het geringe aantal van vermeldingen van dat woord doet me wel afvragen in hoeverre het een bekend woord of principe is binnen de IslamJammer dat je mijn vraag niet beantwoord maar in plaatst daarvan begint over positieve discriminatie. Ik vroeg me af hoe jouw “uitzonderingswet” voor gelovige eruit zou zien en welke grondwetwijziging je zou willen en hoe je die twee in overeenstemming zou brengen.
Verder kan ik die “uitzonderingswet” voor gelovigen niet echt plaatsen in jouw wens om elke vorm van discriminatie eruit te willen.
Ja, en vroeger in de Westerse wereld waren dat mensen die niet geloofden in God. In de URSS sloot men de mensen die voorstanders waren van een ander systeem dan het communisme op in psychiatrische inrichtingen. Momenteel is er in de westerse wereld een overeenstemming dat “wij” - waarbij “wij” voornamelijk psychiaters zijn want die bepalen wanneer iemand gek is – niet iemand opsluit enkel op basis van zijn ideeën maar op het moment dat hij een fysiek gevaar vormt voor zichzelf en de omgeving. De rest van de gekken mag doen en laten wat 'ie wilt

Ardana schreef op vrijdag 21 augustus 2009 @ 12:12:
[...]
Weet ik niet. Ik vind Turkije niet zo'n heel goed voorbeeld (en 't begint daar ook 'n beetje te falen doordat zo'n vreselijk groot deel van de bevolking het er niet mee eens is), maar daar is het toch ook naar mijn idee behoorlijk gelukt om religie uit de regering te houden. Ook in openbare functies mag je daar niet openbaar religieus zijn en dus mag je er in ieder geval geen sprookjesboek/mannetje in de lucht aandragen als argument voor je voorstellen. Vind ik al heel wat prettiger eigenlijk.
In Frankrijk mag het ook niet. Toch is daarmee het geloof in God niet uit de mensen gehaald. Wat er gebeurt is dat een deel van de Franse politici precies dezelfde redenen hebben als het CU om bepaalde voorstellen tegen te houden (of juist aan te prijzen) maar het woord God niet zullen gebruiken en zogenaamde seculaire argumenten ervoor aandragen. En dat degene die niet geloven in een God dat niet eens te kaak kunnen stellen omdat God uit het politiek debat is gehaald. Ondertussen komen gelovige parlementiërs gewoon samen in een kerk dicht bij het parlement en wordt in die kerk een deel van de besluitvorming bepaald.
Vergeet niet: het gras bij de buren lijkt altijd groener...
Ardana schreef op vrijdag 21 augustus 2009 @ 12:12:
[...]
Uh? Ik volg je hier even niet. Er zijn (in ieder geval imho) genoeg rationele en logische argumenten om te stellen dat opgelegde overtuigingen een falsificeerbare basis zouden moeten hebben. Nou ben ik 't niet zo eens met het "red de wereld" syndroom van GroenLinks, vind ik wel dat ze betere argumenten hebben dan een SGP die vind dat vrouwen geen politieke functies mogen hebben of 't liefst zouden zien dat abortus afgeschaft wordt. 't Een is gebaseerd op (min of meer) wetenschappelijke onderzoeken, 't ander niet. Falsificeerbaar en niet.
Op basis daarvan denk ik eerder dat je toekenning van gelijke rechten inzake inmeging en dwang aan religeuzen en wetenschappers (even voor 't gemak onder die namen samengevoegd) , voortkomt uit een gelijkheids-(onderbuik)gevoel dan dat dit gebaseerd is op falsificeerbare argumenten.

Ik zal proberen om het uit te leggen. Een ideologie is een samenhangend geheel van voorstellingen en beginselen, met behulp waarvan een persoon of groepering zijn positie en zijn beleid bepaalt en rechtvaardigt. Dat samenhangd geheel van politieke opvattingen voldoet aan de volgende vier kenmerken. Ten eerste schets het een beeld van de ideale samenleven. Ten tweede interpreteert het de huidige samenleven. Ten derde heeft een ideologie een serie van aanbevelingen om het gat tussen die ideale samenleving en de huidige stand van zaken te verkleinen. En als laatste heeft een ideologie een bepaalde (uiteraard, door hun beeld van de huidige en ideale samenleving, gekleurde) visie op de mens en wat zijn plaats in de gescheidenis.
Geen van die beelden van de ideale samenleving is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Het zijn stuk voor stuk beelden bedacht door filosofen. Geen van die interpretaties van de huidige samenleving is neutral zelfs al zou je je puur baseren op cultureel antropologische studies van de huidige samenleving (wat niet gebeurt). Geen van de visies op de mens en zijn plaats in de gescheidenis is neutral (of, indien je filosofie wilt beschouwen als wetenschappelijk, zijn ze allemaal wetenschappelijk).
De argument die wordt gegeven om te zeggen dat religieuzen niet hun beeld van de ideale samenleving mogen opdringen aan anderen, komt neer op het feit dat God niet bestaat en de Bijbel een sprookjesboek is. Hoewel die twee argumenten an sich waar zijn, betekenen ze niet dat de beeld van een ideale samenleving van een christen-democraat (om de ideologie een naam te geven) niet waar is, of minder waar dan het beeld van een ideale samenleving van een liberaal. Je zou in principe nog steeds een ideale samenleving kunnen hebben volgens christelijke principes waar het merendeel van de mensen gelukkig in is terwijl het tegelijk waar is dat God niet bestaat en de Bijbel een sprookjesboek is. Net zoals je in principe nog steeds een ideale samenleving kunt hebben volgens economische-liberale principes waar het merendeel van de mensen gelukkig in is terwijl het tegelijk waar is dat de vrije markt niet zorgt voor lagere prijzen van goederen.
Als je het hebt over de argumenten van de SGP, dan kan je stellen dat die argumenten binnen de ideologische kader van de SGP (dus gezien hun beeld op een ideale maatschappij en hun kijk op de huidige maatschappij) erg goed zijn. Even goed als bijvoorbeeld de argumenten van GroenLinks binnen de ideologische kader van GroenLinks. Nou vind ik persoonlijk net als jij de argumenten van de SGP niet geweldig maar dat komt omdat hun argumentatie niet past binnen mijn persoonlijke ideologische kader.
Ik ben me er erg bewust van dat ik een SGP beoordeel op basis van mijn ideologische kader en dat ik ze daarom niet kan luchten of zien. Door mijn persoonlijke ideologische kader zijn er beelden van de ideale maatschappij die mij als individu aanspreken of afstoten. Maar het feit dat een beeld mij als individu aanspreekt of afstoot, zegt niks over de algemene geldigheid van dat beeld. Hoe kom ik er dus achter welke beeld van een ideale samenleving geldig is in zijn algemeenheid?
Dat is niet te bepalen via emperisch wetenschappelijk onderzoek. Dan blijft er alleen de filosofische weg over. En die filosofische weg geeft tot op heden geen eenduidige manier waarop men overtuigingen kan wegen. (overigens vermoed ik dat de eerste filosoof die hiervoor een niet betwistbare oplossing vindt, grote kans maakt op de Nobelprijs voor de Vrede). Vandaar mijn standpunt inzake inmening en dwang van de verschillende politieke partijen.
Ardana schreef op vrijdag 21 augustus 2009 @ 12:12:
[...]
Daar kan ik 't alleen maar mee eens zijn. Echter houdt 't bij mij op bij "Ik verafschuw wat u zegt, maar zal uw recht om mij, op basis van uw mening, te dwingen mijn gedrag aan te passen, met mijn leven verdedigen". En dat is wel wat je hier lijkt te verwarren: "wij" vinden dat ze mogen geloven, denken en zeggen wat ze willen, maar dat dat niet mag leiden tot beïnvloeding van onze rechten en vrijheden. Andersom ontbreekt dat nl. Religieuzen vinden wel dat "wij" mogen geloven, denken en zeggen wat we willen, zolang we ons maar aan de Christelijke normen en waarden en bijbel houden. (ja, alles enigszins gechargeerd).
Wat ik zeg is dat elke politieke ideologie leidt tot een beïnvloeding van de rechten en vrijheden van anderen. Dat elke politieke ideologie leidt tot het dwingen van het aanpassen van het gedrag van anderen. Niet alleen confessionele partijen vinden dat we ons aan bepaalde normen en waarden moeten houden. Socialisten, liberalen, confessionelen: ze hebben allemaal normen en waarden die ze de rest van de mensen (willen) opleggen.
Zolang die opgelegde normen en waarden samenvallen met de eigen normen en waarden is er geen vuiltje aan de lucht. Meestal wordt het niet eens opgemerk dat het om opgelegde normen en waarden gaat omdat het als natuurlijk aanvoelt. Die zeldzame keer dat het wel wordt opgemerkt, wordt het dan wordt het gezien als een verstandig besluit.
Er is pas een probleem op het moment dat de opgelegde normen en waarden niet aansluiten bij de eigen normen en waarden. Bij een bepaalde groep gebeurt dat met herkenbare christelijke normen en waarden die de groep ondertussen ontgroeid is. Op zo'n moment is er wrijving en boosheid en een gevoel van dwang. Die groep heeft trouwens geen probleem met christelijke normen en waarden die ze of niet herkennen als zijnde christelijk of die ze geïnternaliseerd hebben en daarom als eigen ervaren.
Niet christelijken ervaren de opgelegde normen en waarden van de christelijke als absurd en vervelend. Christelijken ervaren de opgelegde normen en waarden van niet christelijke als absurd en vervelend.