Ik heb vorige week goedkoop een Inspiron 4150 laptopje op de kop getikt voor $50.... een P4Mobile 1.7 Ghz, 30 Gb HD, 384 Mb geheugen.... voor $50 kon ik em niet laten liggen, en dacht meteen bij mezelf: Ideaal testlaptopje om eens met Linux te knoeien! En omdat ik een aantal distro's ben gaan testen op gebruikersvriendelijkheid en installatiegemak, dacht ik.... laat ik hier eens de ervaringen delen.
Dit is dus een review
gebaseerd op persoonlijke meningen!
De hardware is zoals gezegd een Dell Inspiron 4150. P4M@ 1.7 Ghz, 30 Gb HD, 384 Mb geheugen, en een ATI Radeon Mobility 7500 met 32 Mb eigen geheugen.
Ook zat er een Linksys PCMCIA Wireless kaartje bij met een Broadcom chip. Bij voorbaat wist ik al dat ik hiervoor bcm43xx-fwcutter voor nodig had, en een bron met de bcmwl5.sys driver voor windows, waaruit de firmware files te slopen zijn met bovenstaande tool zodat ze bruikbaar worden voor Linux.
Ik besloot om 3 distros te testen. Ik heb gekozen voor Kubuntu 8.04, OpenSUSE 10.3, en Mandriva 2008.Spring. Zoals bekend zijn de Ubuntu releases oorspronkelijk voortgekomen uit Debian, en bij Mandriva ligt de oorsprong bij RedHat. OpenSuse komt van het commerciele Suse af. Drie verschillende typen distros dus.
1) Installatie.
Alle 3 de distros hebben een eenvoudig installatieproces. Als je niets van partitionering af weet, of hoe bootloaders werken, dan kun je in principe bij alle drie de installs op "next" blijven drukken. Alleen Mandriva heeft naast een Windows partitie gedraait voor een paar uurtjes voor ik em helemaal formatteerde en drie linux distros ging testen, en daar moet je bij de bootloader installatie wel even je windows partitie toevoegen aan het bootmenu.
Alle 3 de distros herkenden vrijwel alle hardware "out of the box" zonder problemen. Grote uitzondering is het Linksys WPC54GS kaartje. Hiervan was bij voorbaat al bekend dat de distros (geen enkele) de rechten heeft om de benodigde firmware (welke in /lib/firmware geplaatst moet worden) mee te leveren. Alle Distro's herkenden het kaartje als een PCMCIA kaartje met een Broadcom 43xx chip, en alle drie de distro's geven aan dat extra bestanden nodig waren.
OpenSUSE gaf tijdens de installatie aan dat de firmware bestanden nodig waren, en installeerde daarom automatisch de benodigde bcm43xx-fwcutter command line utility.
Kubuntu gaf ook aan dat er 3d party bestanden nodig waren, maar besloot er verder niets mee te doen. Ik moest dus eerst zelf een apt-get doen om de bcm43xx-fwcutter op te halen, wat een probleem was aangezien ik dus daarvoor eerst een cat5 kabel moest gebruiken, omdat de bcm43xx-fwcutter utility niet standaard op de CD aanwezig was.
Mandriva 2008.Spring had de beste oplossing: Deze gaf tijdens de installatie aan dat 3d party firmware bestanden nodig waren, en bood als enige aan om de bestanden in te laden. Als je van te voren al de bestanden op een floppy gezet zou hebben, had je die dus meteen kunnen gebruiken. Helaas had mijn laptopje geen floppy drive, en een USB stick werd gedurende de installatie nog niet herkend. Wel kon ik de bestanden direct van een windows partitie lezen, maar helaas.... er was geen Windows installatie aanwezig.
Conclusie: Mandriva wint de installatie qua gemak. Na de installatie was het een koud kunstje om met behulp van bcm43xx-fwcutter de firmware te slopen uit de .sys file die ik intussen even op een USB stick had gezet. Na een volgende reboot kreeg ik meteen mijn draadloze netwerk te zien. Op de tweede plaats komt OpenSUSE. Ook hier kreeg ik zonder al te veel problemen het draadloze netwerk aan de praat, alleen zat ik wel 15 minuten te knoeien met de het netwerkconfiguratie programma. Kubuntu 8.04 eindigt laatste. De bcmfw43xx-fwcutter tool werd niet vanaf de CD geinstalleerd, dus de enige manier waarop ik het draadloze netwerk aan de praat kon krijgen is door een CAT5 kabel eraan te hangen, en middels apt-get de tool ophalen van de repositories. Verhuizen naar de router dus in plaats van lekker op de bank blijven hangen naast mijn vrouw terwijl ik de installs deed. Minpuntje dus.
2) Compiz Fusion
Het lekkernijtje van Linux. De mooie grafische kunstjes die Compiz kan vertonen doen Vista's Aero verbleken. En wonder boven wonder blijkt het Radeon Mobility 7500 kaartje uit 2002 prima in staat te zijn om binnen de 384 Mb beschikbare geheugen de mooie truukjes op het beelscherm te toveren. Althans, verder dan de standaard instellingen, en wat knoeien met mooie manieren om schermpjes te minimizen heb ik niet gestest, maar het werkt perfect, ook op oudere hardware.
Mandriva was de enige die bij de LiveCD al meteen Compiz aanbood (Hierbij moet ik wel zeggen dat Mandriva vanaf de LiveCD geinstalleerd wordt, en je bij OpenSUSE en Kubuntu bij het bootmenu de install optie krijgt), en dus daarmee ook alle hardware goed herkende. OpenSUSE herkende de Radeon Mobility 7500 ook, maar activeerde Compiz niet als standaard. Na het activeren van Compiz door een aantal stapjes te volgen welke met Google uitstekend te vinden zijn werkte ook op OpenSUSE Compiz naar behoren. Kubuntu echter..... was een ramp. Deze herkende de ATI Radeon Mobility wel tijdens de install, maar installeerde hiervoor een basis driver die niet in staat was om met compiz te werken. Ook werd compiz niet out of the box geinstalleerd, dus dat moesten we nog even handmatig doen. Na het volgen van een (overigens vrij duidelijke) handleiding om compiz aan de gang te krijgen, kreeg ik het bij de eerst volgende reboot voor elkaar - en dat kan ook mijn eigen schuld zijn - om x-windows/kde zodanig te slopen dat het niet meer opstarte. Met een ALT+F2 kon ik nog wel zonder problemen een inlogprompt openen om als root te kijken of ik het in de console kon repareren. Maar tegen die tijd was ik al gecharmeerd van Mandriva, en besloot de boel weer te formatteren, en Mandriva te kiezen als mijn distributie voor de laptop.
3) Gebruikersgemak
Alle drie de distros komen met een reeks programma's geinstalleerd zodat je meteen aan de slag kunt. OpenOffice zat er bij alledrie direct in. Firefox moest in Kubuntu nog eerst geinstalleerd worden, maar je kunt wel meteen aan de slag met Konquerer.
Het startmenu van Mandriva en Kubuntu is "klassiek", dus erg vergelijkbaar met Windows 95-stijl start menus. OpenSUSE komt met een menu waarbij je net zoals bij Vista binnen 1 kader blijft werken, waarbij OpenSUSE een betere aanpak heeft (imho) dan Vista, door de menu structuur als een geheel paneel naar rechts of links te verhuizen. Ik prefereer echter de klassieke stijl, en door de ietwat mindere ervaringen met Kubuntu geef ik ook hier Mandriva de voorkeur.
Eindconclusie: Na 3 distros geinstalleerd te hebben op dezelfde hardware, is Mandriva duidelijk mijn voorkeursdistro geworden. Ook is het opstartscherm, en de autologon mooi geregeld, en alhoewel dat waarschijnlijk bijzaak is, is het standaard KDE theme dat in Mandriva gebruikt wordt in combinatie met de achtergrond, de opstart/afsluit schermen toch het mooiste. Ziet er allemaal erg gelikt uit.
Kortom: Mijn $50 laptopje draait nu naar volle tevredenheid Mandriva 2008.1.Spring.