Verwijderd schreef op zondag 14 november 2004 @ 00:21:
Als ik om me heen kijk zie ik niet die stabiliteit waar jij het over hebt. Ik zie veel oorlog, haat en intolerantie voortkomend uit religieuse, nationale en etnische tegenstellingen. Onze wereldgeschiedenis is ermee doordrenkt. De rol van religieuse normen en waarden is daarom op z'n minst dubieus want vaak de aanleiding van die ellende. Wanneer de 10 geboden zo duidelijk, universeel en onwrikbaar in de tijd zijn als jij beweert, waarom hebben we dan daarnaast dikke wetboeken nodig die nog dagelijks herschreven worden. Waarom is er daarnaast een verklaring van de rechten van mens nodig. Waarom zijn er veel meer echtscheidingen dan 200 jaar geleden. Waarom zijn die 10 geboden zo moeilijk toepasbaar op hedendaagse vraagstukken over leven en dood. Kortom waarom begrijpt niemand ze?
Ik heb al eerder gezegd dat het moeilijk is om te kunnen inschatten of zonder een religieuze basis, er toch een stabiele samenleving met dezelfde, of misschien wel iets andere normen en waarden zou kunnen bestaan. Dit omdat alle verschillende samenlevingen die er nu zijn, op de een of andere wijze wel gebaseerd zijn op de normen en waarden van een religie. Ik zou dus niet kunnen zeggen of religie meer basis levert dan enig ander concept. Daarbij heb ik ook al gezegd dat de mens de religie misbruikt om zijn eigen macht te doen gelden, en dat je dat niet klakkeloos de religie zelf aan kan rekenen. En dat verschil tussen nu en 200 jaar geleden; ik durf te stellen dat er al een moreel verval te ontdekken is tussen nu en 50 jaar geleden. En dat is nou juist een belangrijk moment waarin ontzuiling plaatsvond, en mensen steeds verder van religie weg begonnen te staan. Dus misschien is die relatie juist wel omgekeerd evenredig aan wat jij als suggestie aandraagt.
En de tien geboden... ik zei: "hedendaagse maatschappijen die gebouwd zijn op een christelijke basis gebruiken nog steeds dezelfde normen en waarden (in grote lijnen) als die van 2000 jaar geleden". Vrij vertaald noemde ik de christelijke normen en waarden in grote lijnen nog steeds toepasbaar; dat is iets heel anders dan de tien geboden (waar ik niet direct over sprak) duidelijk, universeel en onwrikbaar in de tijd te noemen.
Daarbij kan ik me niet voorstellen dat je de christelijke normen en waarden zoals ze over het algemeen in een redelijk liberaal land als nederland worden toegepast, als "dubieus" wilt categoriseren. Ik begrijp het wel als je zegt dat de aanwending van religie voor zaken waar het niet voor bedoeld is, keihard te veroordelen is. Er is voor zover mijn kennis reikt maar 1 religie die op een bepaalde wijze oorlog propageert, en dat is de islam. Het christendom doet dit zeker niet, maar toch waren flink wat christenen nou niet wat je zegt lieverdjes te noemen. Zijn de normen en waarden van het christendom dan dubieus te noemen, of ligt het probleem daar toch in de aard van de mens?
Ik ben het met je eens dat zo'n voorstel slecht ontvangen zou worden. Hoe past de term democratie in jouw uitleg?
Heel basaal: meerderheid beslist, en de reden dat ik democratie aanhaalde was simpelweg dat ik de mening van 94% van de wereldbevolking niet zo maar zou willen negeren. Vandaar dat ik mijn "voorstel" met betrekking tot het uitbannen van religie weer direct intrek.
Je gebruikt hiermee de evolutietheorie om een punt te scoren betreffende culturele verschijnselen. Terwijl evolutietheorie niet van toepassing is op culturele verschijnselen. Dit gebruik gaat verder dan een analogie.
Als ik gezegd had dat de mensheid als soort overleefde vanwege hun godsdienstbeleving, dan had je gelijk gehad, maar ik wijs op samenlevingen. Iedere (dier-)soort overleeft ettelijke samenlevingen alvorens uit te sterven, en we hebben genoeg menselijke samenlevingen zien opkomen en weer ten gronde gericht worden. Echter, er is zeker wel een analogie te maken tussen het proces van het groeien en bloeien en weer ondergaan van een samenleving en de opkomst en uitsterving van een soort. Als je dus een aanhanger bent van de evolutieleer, en dat proces dus als een bestaand en functioneel concept accepteert, dan zal je het ook eens zijn met me dat het feit dat een overdaad aan religie op deze aarde duidt op het goed gedijen van een
samenleving die religie als basis gebruikt.
Anders gezegd: ken jij een samenleving die niet op religie gebaseerd is? Je kan het zien als een kip/ei verhaal: er was eerst religie, en die zijn zo overheersend geweest dat daaruit onze huidige samenleving(en) gegroeid zijn. Maar dan is weer de vraag: kan je daar religie de schuld van geven, of is dat gewoon de natuur van de mens?
Welke bewijslast acht jij noodzakelijk om voortaan godsdienst terzijde te schuiven?
Persoonlijk: geen enkele, ik wens bewijslast voor het bestaan van een goddelijk wezen voordat ik het uberhaupt accepteer. Maar ik vind het net zomin acceptabel dat iemand wetenschap klakkeloos als zijn religie accepteert, zonder zelf een duidelijk beeld gevormd te hebben van wat religie precies is, en betekent voor de wereld zoals hij nu is. En als iemand dan zegt, zoals de poster waarop ik reageerde: "Persoonlijk ben ik ook van mening, dat als er geen geloof zou zijn de wereld minder "gek" zou zijn dan nu.", dan denk ik dat die persoon niet kritisch genoeg is geweest met het oog op de eventuele positieve kanten van religie.
Zo had ik pasgeleden een discussie met iemand (om 7:15 A.M., na een nogal heftige avond met iets teveel alcohol, altijd een slechte timing voor zo'n discussie), en die beweerde dus inderdaad dat alle religie maar verboden moest worden, want het gaf alleen maar ellende. Mijn originele relaas was dus een poging, voordat een dergelijke stelling gemaakt werd, om een wat meer kritische denkwijze af te dwingen.
Ik zeg dat je de evolutietheorie ten onrechte in dit kader gebruikt omdat de evolutietheorie geen uitspraken doet over culturele verschijnselen. De analogie loopt daarop mank.
Het is en blijft een analogie. Maar, laat ik het nogmaals anders proberen te formuleren. Als jij het concept en de logica van de evolutieleer begrijpt en accepteert, dan begrijp je ook dat een samenleving ook een bepaalde balans nodig heeft om te overleven. Gezien de cultuurverscheidenheid op aarde, en bijvoorbeeld het feit dat een hele stapel samenlevingen ver verwijderd van elkaar tot stand gekomen zijn, mag je wel aannemen dat er een enorme diversiteit aan grondslagen voor deze samenlevingen is of geweest is. Toch blijkt nu dat er een type basis wereldwijd een gemene deler is; zegt dat dan niet iets over het vergroten van de overlevingskansen van een samenleving die als basis religie heeft?
Overtuigen waarvan? Wat is je veronderstelling over mijn intenties om zo'n onderwerp aan te snijden in een topic "Is God verzonnen?"? Ik bedoel dat we in dit topic (hoezo wetenschappelijk kader?) de vraag zouden kunnen bespreken waarom de mens gelooft en welke culturele factoren daarbij een rol spelen.
Met wetenschappelijk kader doelde ik op de wijze van bewijslast leveren; als je met psychologische en sociologische factoren naar voren komt, dan zullen die op een of andere wijze toch op wetenschappelijke wijze verkregen moeten zijn, om enige waarde te hebben. Maar dan ben je al vanuit de hoek van de wetenschap bezig om te onderzoeken waarom de mens gelooft, en we hebben al genoeg gezien dat de meeste gelovigen die hele redeneringswijze niet echt accepteren.
En dan het punt van overtuigen: als jij al een conclusie verwacht uit dit voorgestelde topic, en die voorspelling doe je vrij expliciet, dan vraag ik me af of je daar iets mee wilt bereiken; bijvoorbeeld iemand overtuigen van jouw mening (wat voor een gelijkgestemde niet moeilijk zal zijn, en voor een niet gelijkgestemde net zo moeilijk als iedere andere discussie over dit onderwerp).