Jawel, een algemeen Navision Attain topic! 
Waarom dit topic?
Zelf ben ik sinds begin mei van dit jaar actief als applicatiebeheerder Navision bij een bedrijf in Harderwijk. Ik houd me bezig met verschillende activiteiten zoals:
Wat is Navision Attain?
Navision Attain (hierna Navision genaamd) is een ERP-pakket dat gericht is op het MKB. Volgens de makers kan het pakket voorzien in een totaal-pakket voor een organisatie: financiën, personeelszaken, artikel- en voorraadbeheer, Human Rescource Management, in- en verkoop en wat je verder maar kunt bedenken
De nieuwste versie is op dit moment 3.70. Deze versie is sinds ongeveer twee maanden op de markt. Medio 2004 verwacht men versie 4.0 te introduceren. Met deze versie hoopt men alle (bekende) problemen met de voorgaande versies op te lossen. Helaas, maar waar, kent Navision ook de nodige problemen. Daarover later meer.
Volgens de roadmap van Microsoft zal de naam Navision op termijn echter verdwijnen om geheel te worden opgenomen in het Business Solutions Programma. Alle verschillende takken van Navision (Axapta, Financials, Attain) zullen samensmelten in een geheel dat nu nog onder de codenaam GREEN door het leven gaat. De eerste versies zullen omstreeks het einde 2005 het levenslicht moeten zien. De kans is groot dat daarmee een volledige integratie in het .NET-platform een feit zal worden.
De opbouw van Navision
Het Navision-pakket bestaat uit drie componenten:
De database van Navision gaat door het leven onder de naam C/SIDE. De database is de plek waar alle gegevens worden opgeslagen. Afhankelijk van de organisatie, is een grote database gewenst/vereist. In eerdere versies van Navision (tot 3.1) kent C/SIDE een limiet van 64GB. Dit lijkt veel, maar afhankelijk van hoeveel functionaliteit men wenst van Navision kan de database snel groeien. Ter illustratie: het bedrijf waarvoor ik werkzaam ben, is eind 2001 overgestapt op Navision. We zijn toen begonnen met een database van 20GB. Nu zijn we nog geen twee jaar verder en de database is gegroeid tot 45GB.Vanaf versie 3.60 kent C/SIDE een limiet van 128GB.
C/SIDE wordt aangestuurd door de databasesoftware. Via deze software vindt de ‘aansturing’ van de database plaats. De software verzorgt de query-reqeusts, de data-manipulatie en de communicatie tussen de clients en de database.
Tot slot is er de Navision-client. Dit is de user-interface. In het beginstadium van Navision was deze nog gebaseerd op MS-DOS (tot versie 2.6). Daarna werd de user-interface grafisch. Middels deze client kan de gebruiker de gegevens raadplegen en/of wijzigen. Ook biedt de client de mogelijkheid om extra objecten aan de databasesoftware toe te voegen. Indien voorzien van een geschikte licentie is het dus mogelijk om zelf functionaliteit aan het pakket toe te voegen.
De opbouw van de Navision-omgeving
Binnen Navision wordt er onderscheid gemaakt tussen de database en de gegevens. De database is feitelijk niets meer dan de gereserveerde ruimte voor de gegevensopslag. De database zelf heeft dan ook een vaste grootte. De hoeveelheid gegevens kan derhalve ook nooit groter zijn dan de database.
De database is opgebouwd in delen. De grootte van deze delen is vrij te bepalen en mogen onderling ook van grootte verschillen. Uiteraard kan de totale grootte van deze delen nooit de beschikbare schijfcapciteit van de server overschrijden. Het aantal databasedelen kan vrij worden bepaald.
Het is mogelijk om de gehele database op te bouwen in één deel, maar uit performance overwegingen is dat ten zeerste af te raden. Een database wordt derhalve altijd met meerdere delen opgebouwd. Een vuistregel is dat het aantal databasedelen gelijk is aan het aantalbeschikbare (fysiek aanwezige) harde schijven in de server (elk deel staat dan op een aparte schijf). Als voorbeeld nemen we een database van 40GB. Als de server twee schijven (van 20GB) beschikbaar heeft voor de database, dan moeten er twee delen van elk 20GB worden gemaakt. Zijn er vier 10GB-schijven aanwezig, dan maak je vier delen. C/SIDE heeft de eigenschap dat hoe meer schijven (en dus delen) er zijn, hoe beter de performance is: een 32GB database presteert dus beter met 16 delen van 2GB op evenzoveel schijven dan op een schijf (deel) van 32 GB.
Eigenaardigheden
Helaas is C/SIDE niet zo geavanceerd als bijvoorbeeld een SQL-database. Binnen een SQL-database wordt meestal alleen het record vergrendeld dat op dat moment door een gebruiker gewijzigd wordt. C/SIDE heeft de vervelende eigenschap om dat geval meteen de gehele tabel te vergrendelen. In omgevingen met veel gebruikers komt het dus vaak voor dat gebruikers worden vergrendeld bij het uitvoeren van hun taken. Zij moeten dan wachten totdat de andere gebruiker klaar is en de tabel weer wordt vrijgegeven. Voor omgevingen met veel gebruikers of waarin veel dataverkeer van en naar de database is, kan dit hinderlijke vormen aannemen (bij ons bedrijf is dat dus het geval). In dergelijke gevallen is het raadzaam om niet de standaard C/SIDE database te gebruiken, maar SQL. In veel gevallen is het namelijk relatief eenvoudig om Navision te laten samenwerken met een SQL-database. Daarover later meer.
Leuk en aardig allemaal, maar is Navision geschikt voor ons bedrijf?
Daar kan en ga ik natuurlijk geen concrete uitspraken over doen
Ik ben ook slechts een eind-gebruiker die voor een groot deel belast is met ontwikkeling binnen het bedrijf.
Wel kan ik zeggen dat Navision vrijwel volledig is aan te passen naar behoefte. Voor veel bedrijven is het pakket in standaard vorm al afdoende, maar het is ook compleet te 'verbouwen' voor specifieke toepassingen. Ter illustratie:
Het bedrijf waar ik werk, oprereert in de automotive-branche. Wij verzorgen de levering van een groot aantal auto-onderdelen (slijtagedelen) aan garages, autobedrijven en grossiers. Daartoe beschikken wij over een groot magazijn waar alle onderdelen liggen opgeslagen. Deze onderdelen worden op bestelling door de orerpickers uit het magazijn gehaald en klaargelegd voor distributie. Daartoe werken wij met 'dragerlocaties', 'picklocaties', 'magazijnopdrachten' en 'in- en uitslagdocumenten'. Dit geheel wordt bij ons het WM (Wharehouse Management) genoemd. Verder wordt voor het 'orderpicken' gebruik gemaakt van een RF (Remote Frequency) systeem. Dat wil zeggen dat er in het magazijn een aantal Wireless Access Points hangt waarmee de scanners van de orderpickers communiceren. Het WM en het RF systeem zijn bij ons volledig geïntegreerd binnen Navision en dit is volledig maatwerk.
Bovenstaande is slechts een voorbeeld van wat er mogelijk is met het pakket. Navision claimt een totaaloplossing te kunnen bieden voor een organisatie: zowel financieel, als HRM. Zowel in- en verkoop en artikelbeheer als magazijnbeheersfuncties. Klanten en relaties kunnen beheerd worden en er kan gewerkt worden met raamcontracten, geplande orders etc...
Ik las net iets over Navision en SQL. Vertel?
Navision Attain kan ook gebruikt worden in combinatie met een SQL-database in plaats van de standaard C/SIDE-database. Dit heeft zijn voordelen:
Ook is maatwerk in het systeem een kritiek punt. In mijn geval was de overstap naar SQL een no-go door de grote hoeveelheid maatwerk. Om succesvol over te kunnen stappen op SQL, zou ons systeem in principe vanaf nul opnieuw gecodeerd moeten worden.
Kan ik zelf ook functionaliteit veranderen of toevoegen aan Navision?
Ja, dat kan
Het hangt echter sterk af van de licentie de je hebt in hoeverre je Navision naar je hand kunt zetten. Veelal zal (in overleg met de leverancier) de module 'Report en Dataport Designer' meegeleverd worden. Hiermee is het mogelijk om reports en dataports te maken. Dit is bijvoorbeeld handig voor overzichten en dergelijke. Deze module is eigenlijk onmisbaar, omdat de standaard rapportagemogelijkheden van Navision erg beperkt zijn.
Deze module biedt echter meer mogelijkheden: met reports kunnen taken geautomtiseerd worden. Reports kunnen ook worden ingezet voor datamanipulatie of het uitvoeren van processen. Het gaat echter te ver om dit te illustreren.
Ook kun je zelf een eigen gebruikers interface maken door 'forms' te maken. Hiervoor is de module 'Form Designer' vereist. Helaas is deze module erg beperkt en het verdient daarom aanbeveling om ook de module 'Application Builder' aan te schaffen. Hiermee kan er ook code gebruikt worden in Forms en Tables. Enige voorzichtigheid is echter wel op zijn plaats omdat C/AL - zoals de programmeertaal van Navision heet - erg krachtig. Met C/AL-code kun je het systeem compleet om zeep helpen. Gelukkig voorziet Navision in een uitgebreide en duidelijke help-functie als je in C/AL aan het programmeren bent.
De overtreffende trap van dit alles is de module 'Solution Developer'. Hiermee wordt elke beperking opgeheven en kun je alles aan het systeem wijzigen. Vergelijk het maar met 'root'-rechten onder Linux
Het spreekt daarom ook voor zich dat deze module alleen wordt geleverd na het maken van concrete afspraken met de leverancier. In de praktijk komt het erop neer dat alleen officiële leveranciers van Navision beschikking hebben over deze module.
Hoe zit het met de ondersteuning?
Zonet noemde ik al even de leverancier van Navision. Deze staat bekend onder de noemer Navision Solution Center (NSC). Het NSC is nauw betrokken bij het ontwerpen en opzetten van een Navision-systeem. Daarna staat het NSC paraat voor ondersteuning. Afhankelijk van de gemaakte afspraken met het NSC, komt er op een regulier basis een consultant bij het bedrijf op bezoek om het systeem te evalueren en waar nodig (complexe) problemen op te lossen. Zoals eerder gezegd, is het NSC de enige partij die de module 'Solution Developer' tot haar beschikking heeft.
Nuttige links
Enkele slotopmerkingen
Navision zuigt! Postgress is veel betâh! 
Leuk voor je, maar dan heb je niets te zoeken in dit topic
. Uiteraard zijn er zijn zowel voor- als tegenstanders van Navision. Uiteraard hebben we niets tegen een gezonde discussie over eht wel of niet van Navision, maar dan willen we wel argumenten zien waarom jij niet voor Navision zou kiezen. Dan hebben we tenminste iets om ze te bevestigen of ze te ontkrachten
Kort gezegd: ga hier geen onrust stoken en/of flames en trolls strooien...
Navision doet niet wat ik wil!!
Een noodkreet in het duister! Heb je een probleem en je weet het even niet meer? Post het hier!
Als je ons van genoeg achtergrondinformatie voorziet, kunnen we samen naar een oplossing zoeken
Ik ben bezig met functionaliteit X te ontwikkelen, maar mijn code werkt niet!
Dat is natuurlijk niet leuk Het is echter niet de bedoeling dat je hier een hele lap code neerplant, met de bedoeling dat wij deze voor je gaan debuggen. Geef daarom duidelijk aan wat je precies wilt en wat er precies fout gaat. Zie ook het vorige punt: achtergrondinformatie is een must!
Leuk zo'n topic, maar waar is de visuele ondersteuning?
Sorry, maar de plaatjesfreaks moeten nog even geduld hebben
Zodra ik weer in de gelegenheid ben zal ik een paar mooie screenshots maken en hier neerplanten 
Nogal strenge regels. Wat mag hier wel?
Bijna alles. Het gaat er voornamelijk om dat we het topic voor een ieder toegankelijk houden
Vragen, opmerkingen, tips, etc... zijn hier van harte welkom. Hoe meer input, hoe beter! Houd het echter wel leuk en ga dus niet teveel off-topic. 
Enjoy!
Zelf ben ik sinds begin mei van dit jaar actief als applicatiebeheerder Navision bij een bedrijf in Harderwijk. Ik houd me bezig met verschillende activiteiten zoals:
- (Preventief) onderhoud
- Ontwerpen en verbeteren van bestaande functionaliteit
- Nieuwe functionaliteit toevoegen
- Kwaliteitsbewaking
- Performanceverbetering
etc....
Navision Attain (hierna Navision genaamd) is een ERP-pakket dat gericht is op het MKB. Volgens de makers kan het pakket voorzien in een totaal-pakket voor een organisatie: financiën, personeelszaken, artikel- en voorraadbeheer, Human Rescource Management, in- en verkoop en wat je verder maar kunt bedenken
De nieuwste versie is op dit moment 3.70. Deze versie is sinds ongeveer twee maanden op de markt. Medio 2004 verwacht men versie 4.0 te introduceren. Met deze versie hoopt men alle (bekende) problemen met de voorgaande versies op te lossen. Helaas, maar waar, kent Navision ook de nodige problemen. Daarover later meer.
Volgens de roadmap van Microsoft zal de naam Navision op termijn echter verdwijnen om geheel te worden opgenomen in het Business Solutions Programma. Alle verschillende takken van Navision (Axapta, Financials, Attain) zullen samensmelten in een geheel dat nu nog onder de codenaam GREEN door het leven gaat. De eerste versies zullen omstreeks het einde 2005 het levenslicht moeten zien. De kans is groot dat daarmee een volledige integratie in het .NET-platform een feit zal worden.
Het Navision-pakket bestaat uit drie componenten:
- De database (C/SIDE)
- De serversoftware
- De clientsoftware
C/SIDE wordt aangestuurd door de databasesoftware. Via deze software vindt de ‘aansturing’ van de database plaats. De software verzorgt de query-reqeusts, de data-manipulatie en de communicatie tussen de clients en de database.
Tot slot is er de Navision-client. Dit is de user-interface. In het beginstadium van Navision was deze nog gebaseerd op MS-DOS (tot versie 2.6). Daarna werd de user-interface grafisch. Middels deze client kan de gebruiker de gegevens raadplegen en/of wijzigen. Ook biedt de client de mogelijkheid om extra objecten aan de databasesoftware toe te voegen. Indien voorzien van een geschikte licentie is het dus mogelijk om zelf functionaliteit aan het pakket toe te voegen.
Binnen Navision wordt er onderscheid gemaakt tussen de database en de gegevens. De database is feitelijk niets meer dan de gereserveerde ruimte voor de gegevensopslag. De database zelf heeft dan ook een vaste grootte. De hoeveelheid gegevens kan derhalve ook nooit groter zijn dan de database.
De database is opgebouwd in delen. De grootte van deze delen is vrij te bepalen en mogen onderling ook van grootte verschillen. Uiteraard kan de totale grootte van deze delen nooit de beschikbare schijfcapciteit van de server overschrijden. Het aantal databasedelen kan vrij worden bepaald.
Het is mogelijk om de gehele database op te bouwen in één deel, maar uit performance overwegingen is dat ten zeerste af te raden. Een database wordt derhalve altijd met meerdere delen opgebouwd. Een vuistregel is dat het aantal databasedelen gelijk is aan het aantalbeschikbare (fysiek aanwezige) harde schijven in de server (elk deel staat dan op een aparte schijf). Als voorbeeld nemen we een database van 40GB. Als de server twee schijven (van 20GB) beschikbaar heeft voor de database, dan moeten er twee delen van elk 20GB worden gemaakt. Zijn er vier 10GB-schijven aanwezig, dan maak je vier delen. C/SIDE heeft de eigenschap dat hoe meer schijven (en dus delen) er zijn, hoe beter de performance is: een 32GB database presteert dus beter met 16 delen van 2GB op evenzoveel schijven dan op een schijf (deel) van 32 GB.
Helaas is C/SIDE niet zo geavanceerd als bijvoorbeeld een SQL-database. Binnen een SQL-database wordt meestal alleen het record vergrendeld dat op dat moment door een gebruiker gewijzigd wordt. C/SIDE heeft de vervelende eigenschap om dat geval meteen de gehele tabel te vergrendelen. In omgevingen met veel gebruikers komt het dus vaak voor dat gebruikers worden vergrendeld bij het uitvoeren van hun taken. Zij moeten dan wachten totdat de andere gebruiker klaar is en de tabel weer wordt vrijgegeven. Voor omgevingen met veel gebruikers of waarin veel dataverkeer van en naar de database is, kan dit hinderlijke vormen aannemen (bij ons bedrijf is dat dus het geval). In dergelijke gevallen is het raadzaam om niet de standaard C/SIDE database te gebruiken, maar SQL. In veel gevallen is het namelijk relatief eenvoudig om Navision te laten samenwerken met een SQL-database. Daarover later meer.
Daar kan en ga ik natuurlijk geen concrete uitspraken over doen
Wel kan ik zeggen dat Navision vrijwel volledig is aan te passen naar behoefte. Voor veel bedrijven is het pakket in standaard vorm al afdoende, maar het is ook compleet te 'verbouwen' voor specifieke toepassingen. Ter illustratie:
Het bedrijf waar ik werk, oprereert in de automotive-branche. Wij verzorgen de levering van een groot aantal auto-onderdelen (slijtagedelen) aan garages, autobedrijven en grossiers. Daartoe beschikken wij over een groot magazijn waar alle onderdelen liggen opgeslagen. Deze onderdelen worden op bestelling door de orerpickers uit het magazijn gehaald en klaargelegd voor distributie. Daartoe werken wij met 'dragerlocaties', 'picklocaties', 'magazijnopdrachten' en 'in- en uitslagdocumenten'. Dit geheel wordt bij ons het WM (Wharehouse Management) genoemd. Verder wordt voor het 'orderpicken' gebruik gemaakt van een RF (Remote Frequency) systeem. Dat wil zeggen dat er in het magazijn een aantal Wireless Access Points hangt waarmee de scanners van de orderpickers communiceren. Het WM en het RF systeem zijn bij ons volledig geïntegreerd binnen Navision en dit is volledig maatwerk.
Bovenstaande is slechts een voorbeeld van wat er mogelijk is met het pakket. Navision claimt een totaaloplossing te kunnen bieden voor een organisatie: zowel financieel, als HRM. Zowel in- en verkoop en artikelbeheer als magazijnbeheersfuncties. Klanten en relaties kunnen beheerd worden en er kan gewerkt worden met raamcontracten, geplande orders etc...
Navision Attain kan ook gebruikt worden in combinatie met een SQL-database in plaats van de standaard C/SIDE-database. Dit heeft zijn voordelen:
- Er is geen beperking aan de grootte van de database. C/SIDE kent een beperking van 64GB tot versie 3.60. Vanaf 3.60 is deze beperking 128GB. Nu hoeft dit niet meteen een beperking te zijn, maar met name in bedrijven waar zeer veel dataopslag en -verwerking plaatsvindt, kan dit problemen geven. In het geval van het bedrijf waar ik werk was de 64GB limiet een probleem.
- Beter database-management. SQL werkt op basis van recordlevellocking, ofwel alleen het record dat wordt geraadpleegt/gemuteerd, wordt vergrendeld voor andere gebruikers. C/SIDE heeft de vervelende eigenschap om dan meteen de gehele tabel te vergrendelen, met als gevolg dat andere users niets kunnen beginnen. Met SQL kunnen kan iedereen door blijven werken.
- Het werken met SQL-queries. Voor een ieder die wel eens met databases te maken heeft gehad, zijn SQL-qeuries niet geheel onbekend. Deze SQL-queries kunnen direct in de code worden gebruikt.
Ook is maatwerk in het systeem een kritiek punt. In mijn geval was de overstap naar SQL een no-go door de grote hoeveelheid maatwerk. Om succesvol over te kunnen stappen op SQL, zou ons systeem in principe vanaf nul opnieuw gecodeerd moeten worden.
Ja, dat kan
Deze module biedt echter meer mogelijkheden: met reports kunnen taken geautomtiseerd worden. Reports kunnen ook worden ingezet voor datamanipulatie of het uitvoeren van processen. Het gaat echter te ver om dit te illustreren.
Ook kun je zelf een eigen gebruikers interface maken door 'forms' te maken. Hiervoor is de module 'Form Designer' vereist. Helaas is deze module erg beperkt en het verdient daarom aanbeveling om ook de module 'Application Builder' aan te schaffen. Hiermee kan er ook code gebruikt worden in Forms en Tables. Enige voorzichtigheid is echter wel op zijn plaats omdat C/AL - zoals de programmeertaal van Navision heet - erg krachtig. Met C/AL-code kun je het systeem compleet om zeep helpen. Gelukkig voorziet Navision in een uitgebreide en duidelijke help-functie als je in C/AL aan het programmeren bent.
De overtreffende trap van dit alles is de module 'Solution Developer'. Hiermee wordt elke beperking opgeheven en kun je alles aan het systeem wijzigen. Vergelijk het maar met 'root'-rechten onder Linux
Zonet noemde ik al even de leverancier van Navision. Deze staat bekend onder de noemer Navision Solution Center (NSC). Het NSC is nauw betrokken bij het ontwerpen en opzetten van een Navision-systeem. Daarna staat het NSC paraat voor ondersteuning. Afhankelijk van de gemaakte afspraken met het NSC, komt er op een regulier basis een consultant bij het bedrijf op bezoek om het systeem te evalueren en waar nodig (complexe) problemen op te lossen. Zoals eerder gezegd, is het NSC de enige partij die de module 'Solution Developer' tot haar beschikking heeft.
- www.navision.net. Tegenwoordig heet deze site Microsoft Business Solutions User Group, maar deze site is nog grotendeels gericht op Navisiongebruikers en -ontwikkelaars. Het forum-gedeelte is een aan het onuitputtende grenzende bron voor al je vraagstukken over Navision. De site is geheel Engelstalig en er zijn gebruikers uit alle uithoeken van de wereld op te vinden.
- www.mibuso.com. Ook een forum voor gebruikers van MBS producten. Echter, dit forum is erg beperkt en wordt volgens mij ook niet vaak bezocht. Ook dit forum is Engelstalig, maar er is een speciale 'Dutch speaking only' sectie.
- www.gns.nu. De site van de Gebruikersvereniging Navision Software. Let niet op het design
. Veel informatie over Navision zelf is er niet te vinden, maar de site dient dan ook puur om gebruikers van het pakker met elkaar in contact te brengen. De GNS organiseert met enige regelmaat seminars en cursussen die - zeker voor de minder ervaren gebruiker - zeer de moeite waard zijn.
Leuk voor je, maar dan heb je niets te zoeken in dit topic
Een noodkreet in het duister! Heb je een probleem en je weet het even niet meer? Post het hier!
Als je ons van genoeg achtergrondinformatie voorziet, kunnen we samen naar een oplossing zoeken
Dat is natuurlijk niet leuk Het is echter niet de bedoeling dat je hier een hele lap code neerplant, met de bedoeling dat wij deze voor je gaan debuggen. Geef daarom duidelijk aan wat je precies wilt en wat er precies fout gaat. Zie ook het vorige punt: achtergrondinformatie is een must!
Sorry, maar de plaatjesfreaks moeten nog even geduld hebben

Bijna alles. Het gaat er voornamelijk om dat we het topic voor een ieder toegankelijk houden
Enjoy!
Who is General Failure and why is he reading my hard drive?