Monoblock warmtepomp zelf installeren

[Wolly]

tonny147 schreef op woensdag 2 augustus 2023 @ 14:33:
@verkeerslicht
Ik heb de flowmeters verwijderd en afgedicht.
[Afbeelding][Afbeelding][Afbeelding]
Op de laatste foto zie je de kleine opening waar het water doorheen wordt geperst. Het is al vaker op dit forum geroepen om de flowmeters te verwijderen. En na het zien van de nauwe opening heb ik ze bij voorbaat vast verwijderd.

Dat is wel super interessant, dank daarvoor

Maar hoe heb je nu je groepen ingesteld, op temperatuur Ta en Tr?

[tonny147]

Ben nog bezig met de installatie, maar zal uiteindelijk via de Tr gaan.

[verkeerslicht]

Vandaag een terugslagklep bij de gasketel geplaatst zodat deze niet interfereert met de warmtepomp.
Gouden tip gekregen van @DutchWing:
Deze moet aan de kant van de driewegklep als je deze hebt. De driewegklep zit bij mijn Nefit Ecomline in de aanvoer. Terugslagklep moet dus aan die kant. Dit was nog iets meer werk dan verwacht want de eerste radiatoraansluiting zat direct op de ketel. Om daar de klep tussen te plaatsen moest dus ook de radiatoraansluiting verplaatst worden:


Ook heb ik de twee radiatoren aangesloten die in de kamers eronder zitten (dat was sowieso nog niet het geval). Nieuwe gaten in de muur op de juiste plek, horizontale leidingen tussen de radiatoren enz.:


Gisteren heb ik de fancoils aangesloten. Demo van het ventilatorgeluid:
YouTube: Innova Filomuro en Airleaf geluidsdemo
Kleine correctie. Ik hoor ze niet/nauwelijks op de laagste fanspeed, maar dat ligt aan mijn oren. M'n vrouw kan ze dan wel goed horen.

[verkeerslicht]

Vandaag heeft de warmtepomp dan eindelijk voor 't eerst gedraaid. Heel kort weliswaar, want het was veelste warm om te stoken, maar het was toch even een magisch moment. (Wel lekker koel trouwens als je dan vlak voor de warmtepomp gaat staan buiten.)

Van de week had ik het systeem gevuld, maar toen bleken er een paar schroefkoppelingen te lekken. En ook twee perskoppelingen was ik blijkbaar vergeten te persen. Dat was dan wel weer een beetje jammer.
Na dit gefikst te hebben vandaag de proef op de som genomen: Opnieuw vullen, en de spanning erop!
(Ben trouwens tevreden over alle Pipetec koppelingen. Er zijn er best heel wat gebruikt, maar er lekt er geen eentje. Ook niet de koppelingen die op bestaande Uponor leidingen/koppelingen zijn geperst/geschroefd.)

De controller gaf na opstarten al snel een error (E2: Communication error). Bleek dat de volgorde van de aansluitterminal in de controller niet precies hetzelfde was als die van de PCB in de warmtepomp (ABEXY / ABYXE). Na dit geconstateerd te hebben, eerst het Air Purge programma gedurende een tijdje afspelen zoals aangeraden door @Carboy54. Vervolgens de verwarming aangezet (voor 't gemak even Ta handmatig ingesteld op 45°C).
Helaas, binnen de kortste keren een error (E8: Flow error). Toen bleek dat de automatische ontluchter in de warmtepomp zelf nog dichtgedraaid zat. Nogmaals het Air Purge programma gedraaid met de ontluchter open, waarna ook E8 verdwenen was.

Ik heb zowel verwarmen als koelen getest en dit werkte naar behoren. Helaas heb ik nog niet al mijn leidingen condensdicht geïsoleerd (de koppelingen liggen nog vrij), dus condenserend koelen is er niet bij. Daarnaast was de luchtvochtigheid zo hoog dat koelen boven het dauwpunt ook niet echt veel zode aan de dijk zette. Met een binnentemperatuur / luchtvochtigheid van resp. 24°C / 80% RH kun je dan koelen met een watertemperatuur van c.a. 20°C.

Nu wachten dus op koud weer!
foto's en filmpjes volgen zodra ik de verwarming daadwerkelijk kan gaan gebruiken.

Alle Tweakers bedankt zover voor de goede tips/informatie.

[verkeerslicht]

Voor het eerst is de warmtepomp op basis van de ruimtethermostaat uit zichzelf aangegaan, en heb ik met m'n sensostar en d1 mini iets kunnen loggen. Dat ziet er dan zo uit:




Over hoe ik de data log en visualiseer hier meer:
verkeerslicht in "Warmtemeter Sensostar U met ESP uitlezen + API/MQTT"

Ik zie een COP van 7 bij een buitentemperatuur van 8-9°C en een aavoertemperatuur tussen de 28-31°C. Dit zegt uiteraard nog niks over de prestaties bij 0, -2 of -7°C. Hoe dan ook vind ik het niet verkeerd.

Verder viel me op dat de flow netjes de spec haalt van 28L/m, en ik heb ook nergens last van geluid in het leidingwerk of door de ventielen van de radiators. Ook positief dus!

Wel vind ik het modulerend vermogen tegenvallen. Het afgiftevermogen stabiliseerde op 4500Watt wat ik aardig veel vind. Ik ga kijken of ik hier nog wat kan tweaken, want na 42 minuten ging de wp op basis van de ruimtethermostaat weer uit, waarna de temperatuur ook nog een lange tijd door bleef stijgen. Dat had van mij zeker wat rustiger gemogen. Ik had echter - gezien de stijgende Ta en de dalende flow - het idee dat de warmtepomp tegen pendelen aan zat en misschien zelf af zou slaan als de thermostaat niet eerder in zou grijpen.

[Piet Hein]

Gaaf project @verkeerslicht! Zelf heb ik ook recent deze unit geplaatst (Omnia M 3.2 model 8 ), en ben daar mee aan het experimenteren, nu het kouder wordt. Bijvoorbeeld met instellingen als eco mode, silent mode, power input limitation, climate curves.

Dit is niet altijd goed te duiden met de handleiding. In eco mode lijkt hij bijvoorbeeld helemaal niet te moduleren en zich ook niks aan te trekken van de water temperature setpoint. De water temperature setpoint krijg ik ook nog niet lager dan 35 graden. Heb je hier ervaring mee?

Ik heb overigens niet rechtstreeks een thermostaat aangesloten maar stuur de warmtepomp aan via Home Assistant. Deze is verbonden met een esphome device dat via Modbus de warmtepomp aanstuurt. Daarnaast heb ik een kWh-meter die ik op dezelfde manier kan uitlezen waardoor ik ook COP-waarden kan berekenen. Zie de screenshot voor de belangrijkste settings/sensors.

[verkeerslicht]

Dank, @Piet Hein!

Handig hoe je dat hebt gedaan met ESPhome! Dat is wel waardevol om ook eens te proberen. Ik was al zoekende naar een methode om Modbus uit te lezen. Maar jij hebt het al voor elkaar! Bestaat hier ergens een "howto" van?

Je moet de verwarmingsmode instellen op vloerverwarming. Dan kun je lager dan 35°C.
Service instellingen -> 3.12 en dan op FHL zetten

En Inderdaad de handleiding laat op dat gebied nogal te wensen over. Ik moet me er ook nog eens extra in verdiepen.

De eco mode is gewoon hetzelfde is als de normale stooklijn, alleen staat deze default ingesteld op 6 ipv 4. Dus wat daar de gedachte achter is weet ik ook niet.

[Piet Hein]

Dank voor de tip, erg nuttig!

De config voor esphome staat op github. De hardware ben je natuurlijk vrij om te kiezen. Ik wilde hem aan een kabel, dus heb ik een wt32-eth01 gebruikt met een losse rs485-ttl-adapter (zoiets als dit). Als je genoegen neemt met wifi kan je ook een bord nemen met geintegreerde rs485 interface, dan hoef je niet te solderen.

Wat bedoel je met 6 of 4?

[verkeerslicht]

Piet Hein schreef op zaterdag 11 november 2023 @ 18:21:
Dank voor de tip, erg nuttig!

De config voor esphome staat op github. De hardware ben je natuurlijk vrij om te kiezen. Ik wilde hem aan een kabel, dus heb ik een wt32-eth01 gebruikt met een losse rs485-ttl-adapter (zoiets als dit). Als je genoegen neemt met wifi kan je ook een bord nemen met geintegreerde rs485 interface, dan hoef je niet te solderen.

Wat bedoel je met 6 of 4?

Dank. Ga ik me es in verdiepen. Als ik naar je ESPHome linkje kijk kan ik daar niks terugvinden over de omnia. Of is het iets generieks?

Met 6 en 4 bedoel ik de voorgeprogrammeerde stooklijncurves. De stooklijn maakt dat de setpointtemperatuur zich automatisch aanpast aan hoe koud het buiten is; hoe kouder de buitentemperatuur, hoe warmer de aanvoertemperatuur.

Er zijn 8 voorgeprogrammeerde curves (per verwarmingstype), en de 9e curve is een manuele variant (die ik nog niet heb gebruikt en ook nog niet helemaal begrijp).

plaatjes uit de manual:

[hansvw]

even een heel andere vraag.....
hoe stel je de regelunit in als thermostaat? ik kan het niet vinden.......

[Piet Hein]

Dank. Ga ik me es in verdiepen. Als ik naar je ESPHome linkje kijk kan ik daar niks terugvinden over de omnia. Of is het iets generieks?

Klopt, esphome is generiek, het andere linkje is omnia-specifiek, in het bijzonder: modbus/omnia.yaml. Het werkt maar is nog niet helemaal uitgekristalliseerd.

Met 6 en 4 bedoel ik de voorgeprogrammeerde stooklijncurves. De stooklijn maakt dat de setpointtemperatuur zich automatisch aanpast aan hoe koud het buiten is; hoe kouder de buitentemperatuur, hoe warmer de aanvoertemperatuur.

Juist, het idee is misschien dat het een soort preset is zodat je snel kan wisselen.

Er zijn 8 voorgeprogrammeerde curves (per verwarmingstype), en de 9e curve is een manuele variant (die ik nog niet heb gebruikt en ook nog niet helemaal begrijp).

Hoe ik de climate curves begrijp is als volgt. De gewenste CV-watertemperatuur (T1S) is afhankelijk van de buitentemperatuur (T4). Iedere curve wordt gedefinieerd door twee combinaties van T4 en T1S. Daartussen wordt een rechte lijn getrokken (lineaire interpolatie) en daarbuiten wordt T1S afgevlakt. De handleiding heeft er een plaatje bij:



Bij de negende curve kan je de waarden T4H1, T1SETH1 en T4H2, T1SETH2 zelf kiezen. De eerste 8 curves zijn vast. Voor koelen, zelfde verhaal met uiteraard andere curves.

[verkeerslicht]

hansvw schreef op zondag 12 november 2023 @ 09:50:
even een heel andere vraag.....
hoe stel je de regelunit in als thermostaat? ik kan het niet vinden.......

1. Menu
2. For Serviceman
3. Pincode 234
4. En dan menu 6 (room thermostat)
5. En dan 6.1 op "non" zetten

(ik hem 'm op engels staan, maar denk dat het wel duidelijk is)

Heb trouwens wel begrepen (maar nooit getest) dat de unit als ruimtethermostaat niet heel geweldig is.
Heb daarom zelf een goede externe aan/uit thermostaat gekocht met een instelbare hysteresis van 0,1K (°C)

[verkeerslicht]

Piet Hein schreef op zondag 12 november 2023 @ 10:56:
[...]


Klopt, esphome is generiek, het andere linkje is omnia-specifiek, in het bijzonder: modbus/omnia.yaml. Het werkt maar is nog niet helemaal uitgekristalliseerd.


[...]


Juist, het idee is misschien dat het een soort preset is zodat je snel kan wisselen.


[...]


Hoe ik de climate curves begrijp is als volgt. De gewenste CV-watertemperatuur (T1S) is afhankelijk van de buitentemperatuur (T4). Iedere curve wordt gedefinieerd door twee combinaties van T4 en T1S. Daartussen wordt een rechte lijn getrokken (lineaire interpolatie) en daarbuiten wordt T1S afgevlakt. De handleiding heeft er een plaatje bij:

[Afbeelding]

Bij de negende curve kan je de waarden T4H1, T1SETH1 en T4H2, T1SETH2 zelf kiezen. De eerste 8 curves zijn vast. Voor koelen, zelfde verhaal met uiteraard andere curves.

Dank voor de link, dat gaat me wel helpen! Wie weet kan ik er ook nog wat in bijdragen.

Ik denk dat je gelijk hebt met de werking van curve 9.
Dus met de volgende instellingen komt het erop neer dat de stooklijk tussen 15 en -7°C lineair stijgt van 28 naar 33°C en daarbuiten niet.

[hansvw]

@verkeerslicht dank je wel!

[icecreamfarmer]

tonny147 schreef op woensdag 2 augustus 2023 @ 14:33:
@verkeerslicht
Ik heb de flowmeters verwijderd en afgedicht.
[Afbeelding][Afbeelding][Afbeelding]
Op de laatste foto zie je de kleine opening waar het water doorheen wordt geperst. Het is al vaker op dit forum geroepen om de flowmeters te verwijderen. En na het zien van de nauwe opening heb ik ze bij voorbaat vast verwijderd.

De quote ik even. Jij had te weinig flow in 1 van de groepen? Want dat is precies wat bij mijn broertje ook aan de hand is. Misschien daar de flowmeter ook eens schoonmaken of er uit draaien.
In principe hebben wij toch alles open staan omdat het WP systeem is zonder buffervat en de WTW de warmte door het hele huis verspreid.

[tonny147]

@icecreamfarmer ik heb de flowmeters bij voorbaat al verwijderd, nooit problemen gehad.
Bij twijfel zou ik er een 3/4 gardena koppeling opschroeven ( er vanuit gaan dat dat de maat is ) en dan flink doorspoelen.

[terpie1992]

Piet Hein schreef op zaterdag 11 november 2023 @ 18:21:
Dank voor de tip, erg nuttig!

De config voor esphome staat op github. De hardware ben je natuurlijk vrij om te kiezen. Ik wilde hem aan een kabel, dus heb ik een wt32-eth01 gebruikt met een losse rs485-ttl-adapter (zoiets als dit). Als je genoegen neemt met wifi kan je ook een bord nemen met geintegreerde rs485 interface, dan hoef je niet te solderen.

Wat bedoel je met 6 of 4?

Deze modbus integratie is wel heel cool.
Ter info, het is mij via een hacs module ook met Midea AC Lan module gelukt.
Maar de informatie hierin is wel een stuk beperkter(ook een stuk makkerlijker te maken)

[verkeerslicht]

@terpie1992 Ziet er ook mooi uit! Is dat dan geheel via WiFi, zonder modbus te consumeren?

[terpie1992]

@verkeerslicht Ja, dit is via de wifi oplossing die al in de controller zit.
https://github.com/georgezhao2010/midea_ac_lan
Deze pakt alle midea apparaten zo'n beetje, mijn lamborghini airco's lees ik ook zo uit. daar werkt het wel heel goed, voor de warmtepomp is het matig, maar je kan wel aan/uit zetten en loggen of die aan/uit was. verder niet veel. Maar het is wel makkelijk aan te zetten.

https://github.com/george...lan/blob/master/doc/C3.md
Ik zie dat wel produced energy en error codes er uit moeten kunnen komen, dit is mij nog niet gelukt. dat zou al de meest interessante informatie zijn denk ik .

[ Voor 22% gewijzigd door terpie1992 op 13-11-2023 09:55 ]

[verkeerslicht]

@terpie1992 Dank!
Het zal sowieso beter zijn dan de waardeloze officiële Midea/Ferroli app.
Heb me iets om in te verdiepen. De ESPHome oplossing van @Piet Hein spreekt me het meeste aan, ook vanwege de uitgebreidere gegevens, en omdat ik dan niet per se van HomeAssistant afhankelijk ben. Maar dit is wel een mooie oplossing voor als je niet per se alle data nodig heb en met minder effort.

[verkeerslicht]

Weet iemand van jullie trouwens of de gewenste deltaT aangepast kan worden? Ik zie dat deze stug op 4,0 - 4,3°C wordt gestuurd middels de flow te verhogen/verlagen. Maar ik vind deze dT wat hoog, en zie dat dit invloed heeft op de COP.
Ter illustratie: nu het weer wat warmer is buiten schiet de COP omhoog.
Uiteraard is dat natuurlijk logisch dat dit komt door de toename in temperatuur buiten, maar verder lijkt dit ook te komen doordat de flow wordt verhoogd om de hogere thermische energie kwijt te kunnen in het systeem. Absoluut gezien is de dT hetzelfde, maar relatief aan de thermische output wordt de dT kleiner. En dat wil ik ook bij koudere temperaturen

Kortom, ik wil graag de flow iets hoger, en de Tdelta wat kleiner. Is dit instelbaar, en zo ja, hoe?

Hieronder wat voorbeelden van wat ik bedoel (m'n logging werkt automatisch middels een google Apps Script i.c.m. Google sheets):

[terpie1992]

Ik heb de app geupdate, nu wordt het wel heel interessant. Ik zal nog eens proberen o ik de huidge energy production er uit krijg, volgens mij is dat een heel eind qua COP berekening. Maar daar zit ik nog niet zo in. het lijkt er op dat eigenlijk alles op deze manier ook wel te krijgen is, alleen nog niet alles ingebouwd is.

[verkeerslicht]

Ziet er goed uit @terpie1992
Hier is neem ik aan wel een HomeAssistant server nodig?

[terpie1992]

Zeker. Ik verzamel alle data automagisch in home assistant.
Daar komen de p1 meters binnen, kWh meters, diverse gewone temperatuursensors, temperatuursensors op de in/uitvoer en op de verdeelblokken. En dat maak ik weer visueel met grafana. Ik gebruik die standaard dashboards niet echt. Ja wel het energie dashboard is heel interessant de zonnepanelen vs net enzo te zien. In grafana kan ik nu met deze data bv een grafiek maken die per dag de stroominvoer tegen de energie output aan houd en zelfs de cop daarbij weergeeft misschien. Ik doe er niet veel mee qua bijstellen eigenlijk hoor, vooral voor de leuk en te kijken hoe die presteert, eventueel bij storingen vergelijken tegen de prestaties van vorig jaar.

Qua data analyse kan je dan vooral de home assistant als makkelijke verzamel tool gebruiken en grafana voor visualisatie. Voordeel van home assistant is dat je met die integraties niet veel hoeft te doen om van alle bronnen data te verzamelen.

Ook voor een esphome/modbus oplossing kan je home assistant het best gebruiken voor verzamelen/visualiseren. Ja, je kan de raw data handmatig exporten en in Google docs verwerken maar daar krijg je vast geen lokale data automatisch in.

[ Voor 11% gewijzigd door terpie1992 op 13-11-2023 21:14 ]

[verkeerslicht]

@terpie1992 Ik moet me er misschien toch maar in verdiepen:P
Tot nu toe vond ik het een aardig idee dat ik geen RPi of andere computer aan hoef hebben staan om HA op te draaien. Ook zie ik een beetje op tegen de leercurve hiervan. Daarnaast (dacht ik) kun je niet oneindig data verzamelen op HA (of zit ik hier mis?)
Ik vind de visualisatie van Grafana heel mooi overigens, daar heb ik niks op af te dingen.

Maar zeker, ik krijg m'n data automatisch in google docs .
m'n ESP bordje (d1 mini) leest elke 2 minuten m'n warmtemeter/kWh-meter uit, haalt KNMI weerdata op en doet vervolgens een curl naar m'n Google Apps Script.
Dat apps-script pluist de curl data uit en schrijft het weg naar Google Sheets.
De grafiekjes die in Google Sheets staan passen zich automatisch aan. Voor de aardigheid heb ik 1 zo'n grafiekje "gedeployed":
https://docs.google.com/s...038864&format=interactive
Kun je live meekijken

[terpie1992]

@verkeerslicht, ik verzamel in principe oneindig data op home assistant door alles naar influxdb door te zetten. grafana zelf niet.. ik zit nu op 88 procent van 100gb, volgens mij zat ik vorig jaar op 80 procent maar kan het even niet terughalen. dat is met wel zo'n 20 actieve sensors continue.

Je zult iets van HA moeten pakken om de sensors/integraties te kunnen gebruiken als je meer wilt doen met bijvoorbeeld KWH meters of anders sensors.
Zolang je dat niet wilt werkt je oplossing denk ik ook prima, die graphs zien er ook prima uit. En het staat direct in de cloud, dus daar heb je ook wel een voordeel(of nadeel...) Ik denk dat ie leercurve ook wel wat meevalt. je moet even weten waar je moet klikken, maar de meeste integraties staan automatisch in HA en hoef je weinig voor te doen. wat je nu hebt gebouwd heb je ook wel wat kennis voor op moeten doen

Voor home assistant is een RPI ruim voldoende. Grafana graphs komt er helaas meer op aan, de nieuwste PI's zijn natuurlijk een stuk sneller dan de oude, maar mijn ervaring was daar niet zo best mee, dan zit je een minuut op een dashboard te wachten, dit draai ik gewoon op een server.

edit: 8gb is inderdaad voor de sensors ontiegelijk veel, ik onderhoud het systeem niet echt, dit is inclusief backups enzo. Maar er zal heel veel meer te optimaliseren zijn.

[ Voor 7% gewijzigd door terpie1992 op 14-11-2023 09:25 ]

[Proton_]

@terpie1992

offtopic:
8 GB/jaar is flink veel voor slechts 20 sensoren. Tip: bedenk hoeveel significante cijfers je hebt; bij een temperatuur op 0.1 graad nauwkeurig kun je afronden op 2 decimalen. Bij een meting elke minuut, rond de timestamp af op seconden. De differential compression (default op influxdb) kan dan veel beter zijn werk doen, dit kan meer dan een factor 10 schelen waardoor ook queries sneller worden: er past immers meer in de cache. De RavenDB database die ik heb is ca 2 GB met 3 jaar aan data; de P1 logging alleen al levert 14 datapunten per seconde op. De warmtepomp komt daar nog bij met 20 datapunten per minuut, weerstation, diverse smartplugs etc.

[ Voor 19% gewijzigd door Proton_ op 14-11-2023 14:57 ]

[verkeerslicht]

terpie1992 schreef op dinsdag 14 november 2023 @ 07:55:
@verkeerslicht, ik verzamel in principe oneindig data op home assistant door alles naar influxdb door te zetten. grafana zelf niet.. ik zit nu op 88 procent van 100gb, volgens mij zat ik vorig jaar op 80 procent maar kan het even niet terughalen. dat is met wel zo'n 20 actieve sensors continue.

Je zult iets van HA moeten pakken om de sensors/integraties te kunnen gebruiken als je meer wilt doen met bijvoorbeeld KWH meters of anders sensors.
Zolang je dat niet wilt werkt je oplossing denk ik ook prima, die graphs zien er ook prima uit. En het staat direct in de cloud, dus daar heb je ook wel een voordeel(of nadeel...) Ik denk dat ie leercurve ook wel wat meevalt. je moet even weten waar je moet klikken, maar de meeste integraties staan automatisch in HA en hoef je weinig voor te doen. wat je nu hebt gebouwd heb je ook wel wat kennis voor op moeten doen

Voor home assistant is een RPI ruim voldoende. Grafana graphs komt er helaas meer op aan, de nieuwste PI's zijn natuurlijk een stuk sneller dan de oude, maar mijn ervaring was daar niet zo best mee, dan zit je een minuut op een dashboard te wachten, dit draai ik gewoon op een server.

edit: 8gb is inderdaad voor de sensors ontiegelijk veel, ik onderhoud het systeem niet echt, dit is inclusief backups enzo. Maar er zal heel veel meer te optimaliseren zijn.

Dank voor je uitgebreide reactie.
Ik snap wat je bedoelt. HA is nodig als je ook iets van aansturing wilt kunnen doen.
En het klopt wat je zegt. Hoe ik het nu heb opgezet is ook niet helemaal vanzelf gegaan (al steekt het vrij simplistisch in elkaar). Maar een spreadsheet kent wel z'n beperkingen (ook qua hoeveelheid data). In dat opzicht is influxDB wel veel beter. En in grafana kun je uitgebreidere grafieken maken.

Wellicht dat ik HA toch nog 's ga proberen in de toekomst.

[verkeerslicht]

Vanochtend voor het eerst een defrost gezien. De buitentemperatuur tikte een 0,5°C aan, en er moest dus ook voor het eerst gekrabd worden.

Vlak voor de defrost is te zien dat de COP over de laatste minuten iets inzakt.
Defrost duurde ongeveer 6 minuten, Ta zakte stijl onder Tr, flow liep gedurende de defrost op tot 30L/m. Het elektrisch verbruik is tijdens de defrost juist heel bescheiden, en loopt op tot ca. 800Watt.

Ik was er zelf niet bij, maar we hebben in ieder geval de plaatjes:

[ Voor 4% gewijzigd door verkeerslicht op 22-11-2023 11:55 ]

[Piet Hein]

verkeerslicht schreef op maandag 13 november 2023 @ 10:38:
[...]

Kortom, ik wil graag de flow iets hoger, en de Tdelta wat kleiner. Is dit instelbaar, en zo ja, hoe?

Volgens mij is dit de dT1SH setting, die staat standaard op 5 graden.

T1 is de water outlet temperature.
T1S is de water outlet temperature setpoint.
dT1SH is de target delta T1S for heating.

[verkeerslicht]

Piet Hein schreef op zondag 10 december 2023 @ 21:50:
[...]


Volgens mij is dit de dT1SH setting, die staat standaard op 5 graden.

T1 is de water outlet temperature.
T1S is de water outlet temperature setpoint.
dT1SH is de target delta T1S for heating.

Ik heb die al 'n tijdje op 3°C staan. Heeft helaas geen effect op de dT.
Wel heeft het effect op het inschakelen van de WP nadat deze is uitgegaan (bij bijvoorbeeld pendelen). Als de temperatuur dan 3° beneden de setpointtemperatuur is gedaald gaat de warmtepomp weer aan.
Het resultaat is dat het pendelen sneller optreedt, maar de warmtepomp staat dan ook korter uit.
Wat dat betreft denk ik dat 5°C een betere instelling is, want die resulteert in minder compressorstarts.

Ik ben bang dat de gewenste dT niet instelbaar is, en we hierin zijn overgeleverd aan de Midea-kabouters

[ Voor 6% gewijzigd door verkeerslicht op 11-12-2023 10:14 ]

[DeltaW]

@verkeerslicht Ik heb dit topic met veel aandacht en bewondering gelezen. Ik heb er ook veel aan gehad bij het installeren van mijn eigen Ferroli. Wel een maatje kleiner. Ik heb de 6 kw variant. Maar desalniettemin veel gehad aan verschillende onderdelen die je met ons hebt gedeeld. Dank daarvoor.

Het bedrijf dat mijn warmtepomp in bedrijf heeft gesteld, heeft echter niet heel veel kennis van deze ferroli. Nu heb ik zelf ook veel interesse in dit onderwerp en puzzel ik ook graag met de settings.

Ik liep tegen het volgende aan en hoop dat jullie me misschien hier verder in kunnen helpen. Wellicht dat @terpie1992 er ook nog meer van weet?!?

Ik heb op dit moment een thermostaat die bepaald of de unit aan gaat of uit. Echter is mij wel duidelijk geworden dat het veel energiezuiniger is om met de klimaat gerelateerde curve te werken (deze aanname klopt toch?)

Echter is mijn vraag hoe kan ik dit precies instellen?

Op dit moment staat mijn thermostaat (6.1) op MODE IN
Daarnaast staat in menu 5, de waterloop temp op JA. en de Kamertemp op Nee.

Het is best lastig te interpreteren wat ze nu in de handleiding schrijven, dit haalde jullie ook al aan. Wat ik er nu van begrijp is dat als de Waterloop op JA staat, dat je zelf handmatig de aanvoertamp kan instellen. In de handleiding staat dat als de kamertemp op JA staat dat dan de klimaat gerelateerde curve in werking treedt.

[quote]
Informatie over de TEMP. TYPE INSTELLING
De TEMP. TYPE INSTELLING wordt gebruikt om te kiezen of de waterloop- of kamertemperatuur wordt gebruikt om de warmtepomp IN of UIT te schakelen.
Wanneer KAMERTEMP. wordt ingeschakeld, wordt de waterlooptemperatuur berekend op basis van klimaat-gerelateerde curves (zie “10.1 Klimaat-gerelateerde curves”).
[quote]

Als ik de waterlooptemp uit zet en de kamertemp aan, dan pakt hij deze instellingen niet. Dan moet eerst de kamerthermostaat in menu 6 op een ander stand worden gezet.

Als ik de kamerthermostaat op Nee zet in menu 6 en dan de kamertemp op ja in menu 5, dan zou de klimaatcurve in werking moeten treden. Echter heb ik gelezen in de handleiding van de controller dat de controler dan in de kamer zou moeten hangen waar de verwarming plaats vindt. Echter is dit bij mij niet het geval. Ik weet ook niet of dit klopt.

Hoe hebben jullie dit geregeld? Ik kijk uit naar jullie reacties.

Gr Wouter

[terpie1992]

De warmtepomp werkt modulerend en komt vaak niet eens echt op de genoemde watertemperaturen. Ik heb 'm nog nooit inde buurt van de 35 graden gezien(ik meet op de buizen) (herstel, zie 'm wel bij de 35 graden komen maar daar blijft ie echt geen dagen opzitten, misschien een paar uurtjes max en dan is het huis al warm.)
Hij gaat gewoon langzaam omhoog. (wel een heel groot systeem zonder buffer, dit kan elders natuurlijk heel anders reageren)


De warmtepomp zou ook zijn eigen stooklijn moeten hebben.
Thermostaat aan, huis wordt warm.
Thermostaat uit, huis wordt niet meer warm.
KISS!! Maar laat mijn ervaringen niet teveel zeggen, ik gebruik wel aardig stroom en heb niet echt veel aan die optimalisatie gedaan. goed uitzoeken is altijd goed.

Dat met die kamertemperatuur heb ik ook nog nooit begrepen. waar zou die die data weghalen? Ik dacht dat die sensor gewoon niks deed. Die geeft altijd hetzelfde en een vreemd waarde meende ik. Ik heb in de kamer alleen een thermostaat, en die geeft echt de kamertemperatuur niet door...

[ Voor 6% gewijzigd door terpie1992 op 17-01-2024 08:33 ]

[verkeerslicht]

DeltaW schreef op dinsdag 16 januari 2024 @ 21:22:
@verkeerslicht Ik heb dit topic met veel aandacht en bewondering gelezen. Ik heb er ook veel aan gehad bij het installeren van mijn eigen Ferroli. Wel een maatje kleiner. Ik heb de 6 kw variant. Maar desalniettemin veel gehad aan verschillende onderdelen die je met ons hebt gedeeld. Dank daarvoor.

Het bedrijf dat mijn warmtepomp in bedrijf heeft gesteld, heeft echter niet heel veel kennis van deze ferroli. Nu heb ik zelf ook veel interesse in dit onderwerp en puzzel ik ook graag met de settings.

Ik liep tegen het volgende aan en hoop dat jullie me misschien hier verder in kunnen helpen. Wellicht dat @terpie1992 er ook nog meer van weet?!?

Ik heb op dit moment een thermostaat die bepaald of de unit aan gaat of uit. Echter is mij wel duidelijk geworden dat het veel energiezuiniger is om met de klimaat gerelateerde curve te werken (deze aanname klopt toch?)

Echter is mijn vraag hoe kan ik dit precies instellen?

Op dit moment staat mijn thermostaat (6.1) op MODE IN
Daarnaast staat in menu 5, de waterloop temp op JA. en de Kamertemp op Nee.

Het is best lastig te interpreteren wat ze nu in de handleiding schrijven, dit haalde jullie ook al aan. Wat ik er nu van begrijp is dat als de Waterloop op JA staat, dat je zelf handmatig de aanvoertamp kan instellen. In de handleiding staat dat als de kamertemp op JA staat dat dan de klimaat gerelateerde curve in werking treedt.

[quote]
Informatie over de TEMP. TYPE INSTELLING
De TEMP. TYPE INSTELLING wordt gebruikt om te kiezen of de waterloop- of kamertemperatuur wordt gebruikt om de warmtepomp IN of UIT te schakelen.
Wanneer KAMERTEMP. wordt ingeschakeld, wordt de waterlooptemperatuur berekend op basis van klimaat-gerelateerde curves (zie “10.1 Klimaat-gerelateerde curves”).
[quote]

Als ik de waterlooptemp uit zet en de kamertemp aan, dan pakt hij deze instellingen niet. Dan moet eerst de kamerthermostaat in menu 6 op een ander stand worden gezet.

Als ik de kamerthermostaat op Nee zet in menu 6 en dan de kamertemp op ja in menu 5, dan zou de klimaatcurve in werking moeten treden. Echter heb ik gelezen in de handleiding van de controller dat de controler dan in de kamer zou moeten hangen waar de verwarming plaats vindt. Echter is dit bij mij niet het geval. Ik weet ook niet of dit klopt.

Hoe hebben jullie dit geregeld? Ik kijk uit naar jullie reacties.

Gr Wouter

Hoi Wouter,

Je hebt een externe aan/uit thermostaat. Dat is prima
De controller kun je hangen waar je wilt, die hoeft niet in de woonkamer te hangen.

Er zijn 2 manieren om met WAR (of wel klimaatcurve) te regelen:
1. Puur WAR:
Afhankelijk van de temperatuur buiten wordt de aanvoertemperatuur bepaald.
De warmtepomp draait dan continu en wordt nergens door gestopt (ook niet als de ruimte binnen al op temperatuur is). Op zich is dit een heel goede methode, maar kent een klein nadeel, en dat is de warmtepomp door stookt als de ruimte al op temperatuur is.

2. WAR i.c.m. ruimtethermostaat
Dit werkt hetzelfde als 1, met het kleine verschil dat de warmtepomp uit gaat als de ruimte op de setpointtemperatuur van de aan/uit thermostaat is. De thermostaat beperkt dus alleen maar de warmtepomp als de temperatuur binnen te hoog wordt. (en dit moet eigenlijk niet snel gebeuren, want dan staat de stooklijn te hoog ingesteld. Een goed ingestelde stooklijn zorgt ervoor dat de temperatuur precies constant blijft. Idealiter hoeft de thermostaat dus nooit "in te grijpen")


In de koude wintermaanden zet ik de thermostaat te hoog (de temperatuur wordt dan niet gehaald), waardoor ik eigenlijk "puur WAR" stook, en dit doe ik om de simpele reden dat ik niet wil dat de warmtepomp afschakelt als het zonnetje even naar binnen schijnt.
In het tussenseizoen laat ik de thermostaat wel z'n werk doen.

Oftewel: De externe thermostaat kan prima samenwerken met een stooklijn(of klimaatcurve). Zo heb ik het zelf ook zitten.

Mijn instellingen moeten dus voor jou ook werken (al is de stooklijn situatie-afhankelijk).

Klimaatcurve (WAR) instellen.
1 t/m 8 zijn voorgeprogrammeerde instellingen. 9 is een manuele curve. Zie ook: verkeerslicht in "Monoblock warmtepomp zelf installeren"



Toegang tot service-menu:


waterloop:


Instellingen stooklijn curve 9:


externe thermostaat:

[terpie1992]

@verkeerslicht dat stookt inderdaad wel heel mooi als de WP gewoon door kan draaien. Dit moet ik ook maar even proberen. Met de standaard instellingen schiet alles wel veel te veel door. en na een dag uit staan moet eerst de vloer weer opwarmen voor de kamer weer warm wordt. Dank voor je duidelijke uitleg.

[verkeerslicht]

@terpie1992 @DeltaW
De zone(s) moeten trouwens ingesteld staan als vloerverwarming (FHL). Anders komt de klimaatcurve nooit lager dan 35°C.

[DeltaW]

Super bedankt @verkeerslicht en @terpie1992 voor de reacties! En heldere uitleg van jou @verkeerslicht

Ik heb nog wel een vraag, je hebt enkel de waterlooptemp op JA staan en de kamertemp op NEE. In de handleiding staat het volgende: Wanneer KAMERTEMP. wordt ingeschakeld, wordt de waterlooptemperatuur berekend op basis van klimaat-gerelateerde curves (zie “10.1 Klimaat-gerelateerde curves”).

Dat snap ik dan niet zo goed.

Maar het werkt bij jou dan? De warmtepomp berekend zelf de aanvoertemp? En houdt niet de temp aan die is ingesteld op de controller?

Ik heb zelf maar een ruimte die we verwarmen, maar die kan ik ook instellen als zone 1 denk ik.

Gr

[terpie1992]

Sowieso werk je met 1 zone. alles is 1 zone voor de warmtepomp. Dit veranderd alleen met kleppen voor zover ik weet. dus het is in principe gewoon 1 zone/zone 1. Oftewel double zone altijd no.

Dat hoop ik wel. als ik fulltime 35 graden ga rondpompen wordt het erg warm.... Hij moet inderdaad flink lager gaan rondpompen. zal zo'n 25 graden worden gok ik??

[ Voor 30% gewijzigd door terpie1992 op 17-01-2024 15:54 ]

[verkeerslicht]

DeltaW schreef op woensdag 17 januari 2024 @ 14:05:
Super bedankt @verkeerslicht en @terpie1992 voor de reacties! En heldere uitleg van jou @verkeerslicht

Ik heb nog wel een vraag, je hebt enkel de waterlooptemp op JA staan en de kamertemp op NEE. In de handleiding staat het volgende: Wanneer KAMERTEMP. wordt ingeschakeld, wordt de waterlooptemperatuur berekend op basis van klimaat-gerelateerde curves (zie “10.1 Klimaat-gerelateerde curves”).

Dat snap ik dan niet zo goed.

Maar het werkt bij jou dan? De warmtepomp berekend zelf de aanvoertemp? En houdt niet de temp aan die is ingesteld op de controller?

Ik heb zelf maar een ruimte die we verwarmen, maar die kan ik ook instellen als zone 1 denk ik.

Gr

Ik zit de manual nog eens na te lezen, en inderdaad, ik zie dit ook staan. Erg vaag.
Ik heb het idee dat het te maken heeft met dat je dan 2 zones kunt maken middels de thermostaat in de controller zelf, en de externe thermostaat.

Hoe dan ook, zoals het nu bij mij zit werkt het. Als het wat warmer is buiten (volgende week) wil ik weleens proberen wat er gebeurt als ik "kamertemp" op Ja zet.
De klimaatgerelateerde curve wordt wel gehandhaafd. Ik heb nu zo'n beetje een aanvoer van 31 - 32°C, en een paar dagen geleden toen het wat warmer was, was dit zo'n 30°C.
Als je een vaste aanvoertemp instelt op de controller zal deze de klimaatcurve overrulen. Als je dat probeert vanaf het hoofdscherm zal deze direct een melding geven dat de klimaatcurve is ingesteld en of je die wilt overrulen. Dat is meteen een controle of je daadwerkelijk een klimaatcurve hebt ingesteld.

Instellen met 1 zone is zoals @terpie1992 zegt (tenzij je in een kasteel woont) het beste. Hoe meer afgifte ter beschikking, hoe efficiënter de warmtepomp kan draaien -> minder pendelen en een lagere aanvoertemperatuur. De algemene gedachte is dat er meer warmteverlies is als alle ruimtes verwarmd worden, maar in de praktijk is dat bijna verwaarloosbaar.
Om verder hierover niet in detail te treden kan ik volgend informatief filmpje aanraden:
YouTube: Why NOT to ZONE Heat Pumps! or boilers.. (SURPRISING RESULTS!!)

p.s. Ik verwarm op de bovenverdieping ook niet volle bak mee, omdat ik dat niet lekker vind slapen. Verder heb ik zoveel mogelijk afgifte open staan.

[ Voor 3% gewijzigd door verkeerslicht op 18-01-2024 10:18 ]

[verkeerslicht]

terpie1992 schreef op woensdag 17 januari 2024 @ 15:53:
Sowieso werk je met 1 zone. alles is 1 zone voor de warmtepomp. Dit veranderd alleen met kleppen voor zover ik weet. dus het is in principe gewoon 1 zone/zone 1. Oftewel double zone altijd no.

Dat hoop ik wel. als ik fulltime 35 graden ga rondpompen wordt het erg warm.... Hij moet inderdaad flink lager gaan rondpompen. zal zo'n 25 graden worden gok ik??

Als je het met 25°C redt ben ik jaloers . Hoe dan ook, het kan als je een ruim gedimensioneerd afgiftesysteem hebt (vvw zonder bijmenging en zonder parallel buffervat) en goede isolatie. Vervelende alleen is dat de Midea vrij snel pendelt. Dus daar heb je kans op bij zulke lage aanvoertemperaturen.
Als je het met 28°C redt draait de machine ook al enorm efficiënt.

[terpie1992]

De klimaatcurve werkt inderdaad prima, ondanks de verwarring in de handleiding. Lijkt me ook prima zo, want je wilt vooral de aanvoertemp gewoon sturen denk ik.

Zelf zit ik nu ook op 31. Het lijkt wat minimaal, de temperatuur lijkt een beetje te zakken, maar ik laat het eerst even stabiliseren. de vloer zal nu die constant is veel gelijkmatiger opwarmen en dat duurt wel even voor die impact te zien is met die vloerverwarming.

Ik zat het inderdaad nog even terug te halen, in het begin met de eerste ferolli stookte ik voor/naseizoen zonder curve op 25 graden inderdaad(thermostaat had ik niet eens). maar dan had ik alleen een goed geïsoleerde woonkamer inderdaad. Nu is het behoorlijk groter en met minder goed geisoleerde ruimtes.
Mijn ouders doen het handmatig, voor/naseizoen doen ze op 25 graden, goed geïsoleerd niewbouwhuis. In de winter, zoals nu zetten ze 'm op 35 graden. De thermostaat lost de rest wel op.

In het stroomverbruik is het zeker te zien dat die een stuk rustiger draait nu. op de 35 graden moest die behoorlijk werken. Wat het netto gaat opleveren is maar af te wachten, 12 uur op 100% of 24 op 50% zal op hetzelfde uitkomen. Met meer comfort natuurlijk. (beginnersfoutje, hij stond niet op FHL maar op RAD, behoorlijk lullig)
Het pendelen heb ik volgens mij nog nooit heel veel last van gehad, maar ik kan ook behoorlijk wat warmte kwijt . Of ik heb het nog nooit goed gezien. Vooral het defrosten is met deze temperatuur wel uurlijks.
De piekjes zijn wat opvallend. Ik heb er een IBH inzitten. Ferolli had deze toen staan en kreeg ik voor hetzelfde geld als die zonder. Zover ik het zie gaat bij het defrosten de elektrische heater aan omdat het verschil tussen T1 en T1s(aanvoertemp en aanvoertemp set) hoger wordt dan 5. Dit was ook al zo. Ik denk niet dat die korte tijd heel veel meer stroom neemt, dat zal ik op termijn moeten testen.

[verkeerslicht]

@terpie1992 ziet er goed uit, denk dat er mooie winst volgens mij.
Heb zelf geen backup heater, maar tot nu toe heb ik deze ook niet gemist. Is er niet een mogelijkheid om deze uit te zetten voor de test?

[terpie1992]

verkeerslicht schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 08:46:
@terpie1992 ziet er goed uit, denk dat er mooie winst volgens mij.
Heb zelf geen backup heater, maar tot nu toe heb ik deze ook niet gemist. Is er niet een mogelijkheid om deze uit te zetten voor de test?

Denk het ook, 4kw continue verbruik was wel een zorgenpuntje. Maar het is ook een groot huis en met de zonnepanelen kan ik het salderen, dus dat scheelt.
Zeker, die kan gewoon uit. Zal nu even een paar dagen kijken wat dit doen zodat ik wat data heb en dan dat eens bekijken.

[DeltaW]

Super bedankt @verkeerslicht en @terpie1992

Ik ga hem vanavond instellen. Ik heb helaas nog geen mogelijkheid tot monitoren, dat maakt het wat lastiger. Maar wat je zegt, als hij zegt dat je de klimaat curve wil overrulen dan weet je dat het goed staat

Ik ben wel voornemens om met HA aan de gang te gaan, dus wellicht komen er nog wat vragen

[terpie1992]

@verkeerslicht Wat is jou ervaring rond het defrosten?
Het zou volgens mij zo moeten werken dat als de warmtepomp defrost, hij warmte gebruikt uit het systeem. Dat gebeurt ook. Vervolgens moet de WP weer gaan opstarten en hebben we een retourtemperatuur die heel laag is, want we hebben net alle warmte er uit getrokken. Hij heeft dan eerst ook wel een half uur weer nodig om op termperatuur te komen, ,daarna doet hij het wel weer, maar weer een half uur later is het weer tijd om te defrosten met dit weer.
Ik heb ooit contact met een ferolli monteur gehad, en ook deze gaf meende ik aan dat je die warmtepomp wel heel hoog kan zetten, maar die dat in principe niet gaat halen. Tuurlijk, het doel is niet 40 graden te halen. Maar het voelt gewoon alsof de defrost wel ontiegelijk veel energie opneemt.
Nu zie ik ook echt de aanvoertemperaturen en zie ik waarschijnlijk ook meer data, dus is het misschien ook lastig te vergelijken.

Ik zie dat dit in het grote wp tocic wordt beschreven als koude plons. Gelukkig heb ik verder geen probleem m'n huis te verwarmen. En ik zie nu op een verbruik van 50kwh per dag, wat voor 200m2 plus wat mij betreft nog wel acceptabel is. Ik zie nog niet echt een oplossing, ja meer warmte uit buffervat trekken maar dit zit er uiteraard niet tussen. Ferolli zou dit ook zeker als het probleem aanwijzen. Moet toch niet nodig zijn.

[ Voor 18% gewijzigd door terpie1992 op 19-01-2024 09:48 ]

[verkeerslicht]

@terpie1992 Klopt, hij onttrekt warmte uit het systeem. Alleen is het meer orde grootte van 2 tot 6 minuten.
Hier een plaatje hoe de defrost er bij mij uit ziet (aanvoer + retour + COP), gemeten met een externe warmtemeter.

Plaatje is van november, want na 8u vond de thermostaat het warm genoeg binnen en liet de wp afschakelen. Thermostaat staat nu zo hoog ingesteld dat dit niet meer gebeurt.

M'n warmtemeter kan ook koeleneregie meten, maar dat log ik nog niet. Ik heb dus geen inzicht in hoeveel de Ferroli daadwerkelijk onttrekt aan het huis.

Maar de volgende post van iemand anders (Mitsubishi WP) geeft een mooi inzicht:
Andrehj in "Lucht/Water warmtepomp om mee te verwarmen en te koelen #11"

Het verlies is dus niet niks, maar ook weer niet alarmerend.

[verkeerslicht]

DeltaW schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 13:36:
Super bedankt @verkeerslicht en @terpie1992

Ik ga hem vanavond instellen. Ik heb helaas nog geen mogelijkheid tot monitoren, dat maakt het wat lastiger. Maar wat je zegt, als hij zegt dat je de klimaat curve wil overrulen dan weet je dat het goed staat

Ik ben wel voornemens om met HA aan de gang te gaan, dus wellicht komen er nog wat vragen

Mocht je dat laatste met modbus gaan doen, ik kan het volgende aanbevelen van @unixguru:
https://github.com/Mosibi/Midea-heat-pump-ESPHome

Ze bieden een mooi ready made / compleet stukje modbus hardware/software aan.

Heb die gisteren binnen gekregen, en ga hier ook mee hobbyen (Homassistant is nog nieuw voor me)

[ Voor 6% gewijzigd door verkeerslicht op 19-01-2024 14:50 ]

[DeltaW]

Ow dat ga ik ook eens bekijken @verkeerslicht. Dank je wel.

Bij de defrost zakt de aanvoertemp dan. naar 18 gr en is vrij snel weer op temp, maar dus wel in november. Wel echt leuk die grafieken!

Ik deel dit ook nog even met jullie. Ik had ook een vraag uitstaan naar de verkoper van de warmtepomp. Deze hebben ook experts in dienst die vee van Ferroli weten. Of dit nu klopt wat ze stellen weet ik ook niet Ik ga eerst een proberen wat @verkeerslicht geschreven heeft en wellicht ook een keer deze instellingen en dan eens kijken wat het doet.

Dit was de door mij gestelde vraag:
Ik heb nog een vraag waar jullie mogelijk antwoord op hebben maar misschien ook niet. Ik wil eigenlijk de warmtepomp laten draaien op de klimaat gerelateerde curve. Maar nu is de handleiding niet heel duidelijk (en mijn installateur tast ook in het duister). Hoe moet ik de controller instellen in menu 5 en 6 van het voor onderhoudsmonteur menu? Weten de experts bij jullie daar misschien meer van?

Voor de duidelijkheid. Ik heb dus een kamerthermostaat en de controller zit in de technische ruimte die in principe niet direct verwarmt wordt. Wel indirect.

Hopelijk kun jij me er mee helpen, omdat je wellicht ook de vraag bij ferroli neer kan leggen.

Antwoord:
De instelling gaat als volgt.
Menu voor de onderhoud monteur
5.1 op Nee
5.2 op Nee
5.3 op Nee
6.1 op 2 1 zone

Dan menu preset temp
-Weer temp inst.
Zone 1 H-modus Lage temp
-Eco modus
Huidige instl op aan

Dan de curve instelling klimaat gerelateerde curves in het Omnia handleiding boek. Dit zijn 8 voor geprogrammeerde curves.
Nr 9 kun je zelf een stooklijn instellen

[terpie1992]

@verkeerslicht dat is inderdaad hetzelfde wat ik zie. Al met al is het 20 minuten en het is weer de goede temperatuur. Maar hoe vaak is een defrost bij jou met dit weer? Ik zit nu wel op elk uur...

[verkeerslicht]

@terpie1992 20 minuutjes om de aanvoer weer op setpoint te krijgen inderdaad.
Ik zag vanochtend zelfs tussenpozen van 40 minuten met die sneeuw.. Dan vriest de unit echt enorm aan.
Nu heb ik al sinds 12:40 geen defrost meer gehad (bij een buitentemp van 0-2°C en een dalende luchtvochtigheid).

Ik zag dit de afgelopen dagen steeds terug. Overdags een lang moment zonder defrosts, en op bepaalde momenten juist weer heel veel. Gemiddeld genomen heb ik de afgelopen vorst-dagen zo'n 18 defrosts per dag.
gelukkig zijn de defrosts meestal ook gewoon nodig, maar ik zie soms ook weleens defrosts op momenten dat de lamellen haast niet aangevroren zijn (lage luchtvochtigheid). Sommige warmtepompen doen dat wat slimmer.

[verkeerslicht]

DeltaW schreef op vrijdag 19 januari 2024 @ 15:06:
Ow dat ga ik ook eens bekijken @verkeerslicht. Dank je wel.

Bij de defrost zakt de aanvoertemp dan. naar 18 gr en is vrij snel weer op temp, maar dus wel in november. Wel echt leuk die grafieken!

Ik deel dit ook nog even met jullie. Ik had ook een vraag uitstaan naar de verkoper van de warmtepomp. Deze hebben ook experts in dienst die vee van Ferroli weten. Of dit nu klopt wat ze stellen weet ik ook niet Ik ga eerst een proberen wat @verkeerslicht geschreven heeft en wellicht ook een keer deze instellingen en dan eens kijken wat het doet.

Dit was de door mij gestelde vraag:
Ik heb nog een vraag waar jullie mogelijk antwoord op hebben maar misschien ook niet. Ik wil eigenlijk de warmtepomp laten draaien op de klimaat gerelateerde curve. Maar nu is de handleiding niet heel duidelijk (en mijn installateur tast ook in het duister). Hoe moet ik de controller instellen in menu 5 en 6 van het voor onderhoudsmonteur menu? Weten de experts bij jullie daar misschien meer van?

Voor de duidelijkheid. Ik heb dus een kamerthermostaat en de controller zit in de technische ruimte die in principe niet direct verwarmt wordt. Wel indirect.

Hopelijk kun jij me er mee helpen, omdat je wellicht ook de vraag bij ferroli neer kan leggen.

Antwoord:
De instelling gaat als volgt.
Menu voor de onderhoud monteur
5.1 op Nee
5.2 op Nee
5.3 op Nee
6.1 op 2 1 zone

Dan menu preset temp
-Weer temp inst.
Zone 1 H-modus Lage temp
-Eco modus
Huidige instl op aan

Dan de curve instelling klimaat gerelateerde curves in het Omnia handleiding boek. Dit zijn 8 voor geprogrammeerde curves.
Nr 9 kun je zelf een stooklijn instellen

Mijn instellingen komen volgens mij bijna overeen, behalve 5.1, die heb ik op "Ja" staan. Vraag me af wat voor verschil dat maakt, en ook de eco-stooklijn ipv. de normale stooklijn.
Volgens mij is de eco stooklijn hetzelfde als de normale stooklijn, behalve dat de default van eco 2 stappen lager staat als de normale stooklijn. Dat is wat ik uit de manual dacht te begrijpen. Voelt een beetje als een overbodige instelling, want als eco beter is, dan zou de normale stooklijn geen bestaansrecht hebben.
Dat gezegd hebbende ga ik die wel proberen van 't weekend

[DeltaW]

Ah leuk ben benieuwd!

[terpie1992]

@verkeerslicht heb je de module al kunnen testen?
Ik heb zelf een esp32 gepakt en daar de config op gegooid. Ik krijg alleen nog geen reply. Ik heb poort 16 en 17 aangehouden zoals de GitHub zegt. Dat zijn rx/tx poorten dus mooi. Maar wat op de warmtepomp nou de rx/tx is is mij nog een raadsel. Kan jij dit volgen van jou set? Want ze hebben het over een a- en b+ en die kan ik niet terugleiden. Is dat iets op hun kabelboom?
2 draadjes is 2 opties maar kreeg helaas op beide niks.

Edit: oeps. Ik had er een rs485 converter tussen moeten zeten blijkbaar. De eerdere link van 2 paginas terug had heel wat meer informatie ook. Dan komen alle pinouts ook weer overeen 🙈

[ Voor 16% gewijzigd door terpie1992 op 20-01-2024 19:56 ]

[verkeerslicht]

@terpie1992 Helaas nog geen tijd voor gehad/genomen. Maar ik dacht dat het op de controller aangesloten kon worden volgens dit plaatje:
https://github.com/Mosibi...d_controller.png?raw=true
(H1/H2 = b-/a+)

[terpie1992]

Correct, jij zal er een rs485 converter in hebben en dan komt dit ook uit. Daar zat mijn fout dus. Die moet ik er nog bij hebben, tijd om op de postbode te gaan wachten.

[ Voor 26% gewijzigd door terpie1992 op 20-01-2024 20:13 ]

[unixguru]

verkeerslicht schreef op zaterdag 20 januari 2024 @ 19:59:
@terpie1992 Helaas nog geen tijd voor gehad/genomen. Maar ik dacht dat het op de controller aangesloten kon worden volgens dit plaatje:
https://github.com/Mosibi...d_controller.png?raw=true
(H1/H2 = b-/a+)

De aansluitingen zitten op de “wired controller”, dat is het display die bij veel uitvoeringen in de binnenunit zit.

[terpie1992]

Wij hebben een monoblock daar hangt die gewoon los aan de muur. Is eigenlijk hetzelfde kastje. Echter E (earth) zat in het midden en niet als bovenste aansluiting.
Ik kon de a-/b+ alleen nergens vinden, maar dat kwam dus omdat ik geen rs485 converter tussen de esp en warmtepomp had. Direct op de rx/tx can de esp gaat natuurlijk niet werken...🙈

[ Voor 10% gewijzigd door terpie1992 op 21-01-2024 08:57 ]

[terpie1992]

Ik zie vandaag voor het eerst dat de WP er weer compleet mee stopt. Niet zo'n probleem, het huis is prima op termperatuur, maar toch geeft ie in het stroomverbruik een opvallende zaagtand beweging. Is dit waar de WP zijn warmte dan niet meer kwijt zou kunnen? Hij gaat niet uit op basis van de thermostaat.

[verkeerslicht]

terpie1992 schreef op maandag 22 januari 2024 @ 14:00:
Ik zie vandaag voor het eerst dat de WP er weer compleet mee stopt. Niet zo'n probleem, het huis is prima op termperatuur, maar toch geeft ie in het stroomverbruik een opvallende zaagtand beweging. Is dit waar de WP zijn warmte dan niet meer kwijt zou kunnen? Hij gaat niet uit op basis van de thermostaat.

[Afbeelding]

Jep, dat is pendelen. Het is nu 10°C buiten, en kan z'n vermogen niet kwijt. Geen ramp, hij zal zo nu en dan even uit gaan.
Dat zaagtandje herken ik niet zo, maar dat zal ook wel iets te maken hebben met het feit dat mijn afgiftesysteem primair uit radiatoren bestaat. Die zijn zo afgekoeld (kwartiertje), en dan kan de warmtepomp weer verder. Jij hebt denk ik vloerverwarming?

Heb wel een vermoeden waarom die zaagtand er is:
Hij moet zo nu en dan even pompen om te kijken of de systeemtemperatuur van het water al ver genoeg is gezakt om weer aan te mogen gaan. Dit constant doen kost onnodig pompvermogen, dus hij pulst even (denk ik) en bouwt weer af (ieder kwartier of zo?)

[terpie1992]

verkeerslicht schreef op maandag 22 januari 2024 @ 14:12:
[...]

Jep, dat is pendelen. Het is nu 10°C buiten, en kan z'n vermogen niet kwijt. Geen ramp, hij zal zo nu en dan even uit gaan.
Dat zaagtandje herken ik niet zo, maar dat zal ook wel iets te maken hebben met het feit dat mijn afgiftesysteem primair uit radiatoren bestaat. Die zijn zo afgekoeld (kwartiertje), en dan kan de warmtepomp weer verder. Jij hebt denk ik vloerverwarming?

Heb wel een vermoeden waarom die zaagtand er is:
Hij moet zo nu en dan even pompen om te kijken of de systeemtemperatuur van het water al ver genoeg is gezakt om weer aan te mogen gaan. Dit constant doen kost onnodig pompvermogen, dus hij pulst even (denk ik) en bouwt weer af (ieder kwartier of zo?)

Het is inderdaad ook niet vaak, voor "pendelen' lijkt me dit nog zeer netjes, want hij doet het gelukkig niet meerdere keren per uur. valt inderdaad ook op dat de retour op een bepaald punt kwam, 22graden, waardoor die niks meer hoeft te doen. Mijn aanvoer staat nu op 27graden en daar hou ik het de afgelopen 2 dagen aardig stabiel mee. woonkomer rond de 20 graden. Zal waarschijnlijk nog wel lager kunnen nu de temperatuur weer stijgt.

Ik heb inderdaad alleen vloerverwarming.

[verkeerslicht]

@terpie1992 Zeker niet verkeerd, hij draait 6u achtereen, dat is perfect. En 27°C aanvoer ben ik wel jaloers op

[terpie1992]

verkeerslicht schreef op maandag 22 januari 2024 @ 14:23:
@terpie1992 Zeker niet verkeerd, hij draait 6u achtereen, dat is perfect. En 27°C aanvoer ben ik wel jaloers op

Dat zal ook komen omdat mijn pomp ietwat(lees behoorlijk) te zwaar is met deze temperaturen. Ik denk dat ik straks wel snel naar 25 moet, want nu zie ik de woonkamer al tussen 20 en 22 graden schommelen. Dan zal die als het nog wat warmer wordt straks ook weel vaak uitgezet worden door te thermostaat. Voor nu doe ik het nog handmatig. Als ik straks wat aan deze nieuwe settings gewend ben heb ik ook de info om de curve settings te bepalen.

[ Voor 11% gewijzigd door terpie1992 op 22-01-2024 14:32 ]

[unixguru]

Voor het vergelijken, de laatste 24 uur bij mij

[verkeerslicht]

unixguru schreef op dinsdag 23 januari 2024 @ 08:58:
Voor het vergelijken, de laatste 24 uur bij mij

[Afbeelding]

Ik kan de grafiek niet zo plaatsen, hij gaat 's middags flink pendelen, gaat vanaf 20.00 uit en om 2.00 's nachts gaat ie weer aan en blijft dan uren lang strak draaien. Lijkt op pendelen met vloerverwarming. Dat kun je door de runs slim te timen wel een aardig eind voorkomen.

[unixguru]

verkeerslicht schreef op woensdag 24 januari 2024 @ 00:17:
[...]

Ik kan de grafiek niet zo plaatsen, hij gaat 's middags flink pendelen, gaat vanaf 20.00 uit en om 2.00 's nachts gaat ie weer aan en blijft dan uren lang strak draaien. Lijkt op pendelen met vloerverwarming. Dat kun je door de runs slim te timen wel een aardig eind voorkomen.

De benedenverdieping een badkamer hebben inderdaad vloerverwarming en daarnaast hebben we her en der nog een aantal reguliere radiatoren. Kan je meer vertellen over het slim timen van de runs, hoe doe ik dat?

[verkeerslicht]

unixguru schreef op woensdag 24 januari 2024 @ 07:15:
[...]


De benedenverdieping een badkamer hebben inderdaad vloerverwarming en daarnaast hebben we her en der nog een aantal reguliere radiatoren. Kan je meer vertellen over het slim timen van de runs, hoe doe ik dat?

Je ziet dat de wp na een tijdje uit te staan een lange run kan maken. De vloer koelt af, en kan weer geruime tijd warmte opnemen voordat de WP gaat pendelen.

Als je bij warm weer dus die "pauzes" inlast op vaste momenten, dan kun je reguleren dat er alleen maar lange runs worden gemaakt.

Dat gezegd hebbende, er is een instelling die dit mogelijk automatisch voor je doet. Dat is instelling 3.5 (servicemenu->dT1SH). Staat deze bijvoorbeeld op 5 graden, dan betekent dit dat de warmtepomp pas weer aan gaat als de retour-temperatuur 5 graden onder de setpointtemperatuur komt.
Stel je deze dus hoger in, dan zullen de tussenpozes groter worden, de vloertempertuur zal verder omlaag gaan, en als gevolg zullen de runs langer duren.

Heb je trouwens de radiatoren een beetje geknepen t.b.v. de vloerverwarming?

[unixguru]

verkeerslicht schreef op woensdag 24 januari 2024 @ 09:05:
[...]

Je ziet dat de wp na een tijdje uit te staan een lange run kan maken. De vloer koelt af, en kan weer geruime tijd warmte opnemen voordat de WP gaat pendelen.

Als je bij warm weer dus die "pauzes" inlast op vaste momenten, dan kun je reguleren dat er alleen maar lange runs worden gemaakt.

Dat gezegd hebbende, er is een instelling die dit mogelijk automatisch voor je doet. Dat is instelling 3.5 (servicemenu->dT1SH). Staat deze bijvoorbeeld op 5 graden, dan betekent dit dat de warmtepomp pas weer aan gaat als de retour-temperatuur 5 graden onder de setpointtemperatuur komt.
Stel je deze dus hoger in, dan zullen de tussenpozes groter worden, de vloertempertuur zal verder omlaag gaan, en als gevolg zullen de runs langer duren.

Ah top, dit zijn goede tips ! Ik heb de waarde nu veranderd van 5 naar 7 graden en zal kijken (monitoren) of dat de runs wat langer maakt.

Heb je trouwens de radiatoren een beetje geknepen t.b.v. de vloerverwarming?

Nagenoeg niet. Ze staan allen op standje 5, behalve 2 (zolder en slaapkamer zoon) die staan op 3. Ik heb ze juist open gezet met idee dat ik het vermogen kwijt wilde om zodoende de runs wat langer te maken. Wat zou jouw advies zijn?

[verkeerslicht]

unixguru schreef op woensdag 24 januari 2024 @ 14:25:
[...]


Ah top, dit zijn goede tips ! Ik heb de waarde nu veranderd van 5 naar 7 graden en zal kijken (monitoren) of dat de runs wat langer maakt.


[...]


Nagenoeg niet. Ze staan allen op standje 5, behalve 2 (zolder en slaapkamer zoon) die staan op 3. Ik heb ze juist open gezet met idee dat ik het vermogen kwijt wilde om zodoende de runs wat langer te maken. Wat zou jouw advies zijn?

Ben benieuwd of het iets helpt.

Op zich is alles open een goed idee. Alleen wat je krijgt met de combi vloerverwarming en radiatoren is dat radiatoren voor een zogenaamde kortsluiting kunnen zorgen. Het water kiest de weg van de minste weerstand en er gaat dan onevenredig veel water door de radiatoren heen terwijl de vloer maar een beetje krijgt. Dat terwijl juist de vloer voor de bufferende werking zou kunnen zorgen(dus minder pendel gedrag).

Door de radiatoren iets te knijpen beperk je niet zozeer de flow, maar je verdeelt de flow meer over het hele systeem waarmee je (tegenintuitief) de afgifte vergroot, en dus het pendelen ook ietwat tegengaat. De radiatoren gaan wel een iets minder afgeven dan, maar dat scheelt niet veel. Als je bijvoorbeeld van een dT van 2°C naar 4°C gaat, dan gaat de gemiddelde temp van de radiator maar 1°C omlaag.

Heb je debietmeters op de vloerverwarming? Dan kun je daar wel wat aan zien, behalve als je een verdeler met pomp hebt.
Je kunt het ook meten door te kijken welke dT de radiatoren hebben (met een IR-camera, of met wat temperatuursensors en buisisolatie op de leidingen).

[unixguru]

verkeerslicht schreef op woensdag 24 januari 2024 @ 21:14:
[...]

Ben benieuwd of het iets helpt.

Op zich is alles open een goed idee. Alleen wat je krijgt met de combi vloerverwarming en radiatoren is dat radiatoren voor een zogenaamde kortsluiting kunnen zorgen. Het water kiest de weg van de minste weerstand en er gaat dan onevenredig veel water door de radiatoren heen terwijl de vloer maar een beetje krijgt. Dat terwijl juist de vloer voor de bufferende werking zou kunnen zorgen(dus minder pendel gedrag).

Door de radiatoren iets te knijpen beperk je niet zozeer de flow, maar je verdeelt de flow meer over het hele systeem waarmee je (tegenintuitief) de afgifte vergroot, en dus het pendelen ook ietwat tegengaat. De radiatoren gaan wel een iets minder afgeven dan, maar dat scheelt niet veel. Als je bijvoorbeeld van een dT van 2°C naar 4°C gaat, dan gaat de gemiddelde temp van de radiator maar 1°C omlaag.

Heb je debietmeters op de vloerverwarming? Dan kun je daar wel wat aan zien, behalve als je een verdeler met pomp hebt.
Je kunt het ook meten door te kijken welke dT de radiatoren hebben (met een IR-camera, of met wat temperatuursensors en buisisolatie op de leidingen).

Na dat ik dt1sh naar 7 heb gezet, heb ik een langere run van 4.5 uur gehad, dus dat lijkt goed. Ik denk dat ik hem een tijdje zo laat staan om te zien wat er precies gebeurt. Ik heb een pomploze verdeler, maar meet daar verder niets aan, misschien moet ik dat eens gaan doen. Maar ik merk wel dat deze wereld voor mij erg onbekend is, het liefst zou ik een specialist er bij halen die eea kan tunen. De meeste installatie bedrijven zijn dat niet, heb ik het idee…

[verkeerslicht]

unixguru schreef op woensdag 24 januari 2024 @ 21:27:
[...]


Na dat ik dt1sh naar 7 heb gezet, heb ik een langere run van 4.5 uur gehad, dus dat lijkt goed. Ik denk dat ik hem een tijdje zo laat staan om te zien wat er precies gebeurt. Ik heb een pomploze verdeler, maar meet daar verder niets aan, misschien moet ik dat eens gaan doen. Maar ik merk wel dat deze wereld voor mij erg onbekend is, het liefst zou ik een specialist er bij halen die eea kan tunen. De meeste installatie bedrijven zijn dat niet, heb ik het idee…

Ik vrees dat je gelijk hebt

[JMSL2022]

@verkeerslicht Ik heb de afgelopen dagen dit topic met veel belangstelling doorgelezen. Ik wil ook een monoblock warmtepomp zelf gaan installeren waarbij we ook een combinatie van vloerverwarming en radiatoren willen gebruiken. Ik ben eigenlijk wel benieuwd wat ik nou voor energieverbruik kan verwachten, kan je daar iets over zeggen? We hebben zelf een woning met ongeveer 600m3 inhoud welke redelijk goed geïsoleerd is. Ook hebben we 20 zonnepanelen.

[verkeerslicht]

JMSL2022 schreef op donderdag 18 april 2024 @ 10:21:
@verkeerslicht Ik heb de afgelopen dagen dit topic met veel belangstelling doorgelezen. Ik wil ook een monoblock warmtepomp zelf gaan installeren waarbij we ook een combinatie van vloerverwarming en radiatoren willen gebruiken. Ik ben eigenlijk wel benieuwd wat ik nou voor energieverbruik kan verwachten, kan je daar iets over zeggen? We hebben zelf een woning met ongeveer 600m3 inhoud welke redelijk goed geïsoleerd is. Ook hebben we 20 zonnepanelen.

Zeker kan ik daar voor mijn situatie wat over zeggen:
Voor mij geldt dat ik over dit stookseizoen (augustus 2023 tot nu) een verbruik heb van 2280kWh met een sCOP heb van 5,4.
Mijn energierekening is grofweg gehalveerd t.o.v. het vorige stookseizoen.
Mijn gasverbruik is gedaald van 1063m³(2022-2023) naar 142m³(2023-2024) voor alleen SWW.

Met zo'n sCOP zou je misschien meer winst verwachten, maar ik stookte op gas wel erg zuinig, dus het was vaak ook niet behagelijk. We hadden hierdoor ook vaak een relatieve luchtvochtigheid van tussen de 70-80%, terwijl dit nu zo tussen de 50-65% schommelt. Ventilatieroosters staan nu deels 24/7 open.
De winst zit dus ook in comfort.

De winst kan voor jou anders uitvallen omdat de COP afhankelijk is van je aanvoertemeperatuur die voor jou werkt (a.g.v. van je afgiftesysteem/warmtevraag). Als je de capaciteit van je afgiftesysteem weet en je huidige gasverbruik (jaarbasis) valt daar nog iets meer over te zeggen.

[JMSL2022]

verkeerslicht schreef op donderdag 18 april 2024 @ 13:49:
[...]

Zeker kan ik daar voor mijn situatie wat over zeggen:
Voor mij geldt dat ik over dit stookseizoen (augustus 2023 tot nu) een verbruik heb van 2280kWh met een sCOP heb van 5,4.
Mijn energierekening is grofweg gehalveerd t.o.v. het vorige stookseizoen.
Mijn gasverbruik is gedaald van 1063m³(2022-2023) naar 142m³(2023-2024) voor alleen SWW.

Met zo'n sCOP zou je misschien meer winst verwachten, maar ik stookte op gas wel erg zuinig, dus het was vaak ook niet behagelijk. We hadden hierdoor ook vaak een relatieve luchtvochtigheid van tussen de 70-80%, terwijl dit nu zo tussen de 50-65% schommelt. Ventilatieroosters staan nu deels 24/7 open.
De winst zit dus ook in comfort.

De winst kan voor jou anders uitvallen omdat de COP afhankelijk is van je aanvoertemeperatuur die voor jou werkt (a.g.v. van je afgiftesysteem/warmtevraag). Als je de capaciteit van je afgiftesysteem weet en je huidige gasverbruik (jaarbasis) valt daar nog iets meer over te zeggen.

De afgifte capaciteit moet ik nog berekenen, en we zijn ook een en ander aan het verbouwen.
Het gaat om een vrijstaand huis waarvan de aanbouw (keuken + bijkeuken) slecht geïsoleerd zijn, de rest van het huis is wel goed geïsoleerd.

Deze aanbouw gaan we compleet vervangen en wat groters terug plaatsen.
De aanbouw zal ongeveer 50m2 vloerverwarming hebben en in de woonkamer gaan we ook de vloer vervangen waarna er ook vloerverwarming komt (40m2).
In de voorgaande jaren hadden we een verbruik van ongeveer 2000m3 gas, maar dat was dus met de slecht geïsoleerde keuken.

Afgelopen winter hebben we voornamelijk een 5kW airco gebruikt om met name de woonkamer te verwarmen en gebruikte we de CV alleen nog om te douchen. Als het echt koud was hadden we af en toe ook nog de houtkachel aan. Het gasverbruik was daardoor slechts 200m3 en qua elektra hadden we net zoveel opwek als verbruik.

In de oude keuken stond ook de cv-ketel en de gasmeter, deze hebben we onlangs beide verwijderd.

Op de bovenverdieping hebben we drie slaapkamers en een badkamer die we met (de huidige?) radiatoren willen verwarmen.

[stevenP]

@JMSL2022 ik heb ook net mijn eerste jaar met monoblock achter de rug en kan aardig beamen wat @verkeerslicht zegt.

- gasverbruik was +-1000kuub / jr
- beneden +- 40m2 vvw (gang nog een losse radiator) en boven radiatoren (45m2 woonoppervlak boven)
5KW Panasonic monoblock + losse wp-boiler voor sww, jaarverbruik van zo'n 1800-1900 kwh, dus COP van ongeveer 5 weten te behalen.
- er was mij ooit een groffe vuistregel factor 2 - 2.5 geroepen; CV m3 naar WP kwh. Daar ben ik dus wel onder gebleven door mijn afgiftesysteem.

Wat grote invloed heeft is de stooktemperatuur die je aanhoudt. Ik ben naar een open verdeler op de vvw gegaan en boven alles naar Jaga of overbemate T33 voor ltv gegaan. Tevens heeft het monoblock een directe 32mm PEX-leiding naar de vvw liggen voor hoge flow. Stooktemp dus max 38C (want open verdeler). Low 'n slow is waar de warmtepomp het 't beste op doet.

Mijn broer heeft toevallig een huis gekocht met hybride Daikin erin, maar de vvw draait nog met eigen pomp en mengverdeler. Boven radiatoren dus lekker warm, maar stoken gebeurt op zo'n 55graden. Hoe hoger de aanvoertemp, hoe lager het rendament van de wp - dikke disclaimer, zijn natuurlijk een hoop factoren, maar dit is er zéker één van.

Gasaansluiting levert je ook al paar honderd euro per jaar (gasrecht verdwijnt).

[JMSL2022]

stevenP schreef op donderdag 18 april 2024 @ 17:28:
@JMSL2022 ik heb ook net mijn eerste jaar met monoblock achter de rug en kan aardig beamen wat @verkeerslicht zegt.

- gasverbruik was +-1000kuub / jr
- beneden +- 40m2 vvw (gang nog een losse radiator) en boven radiatoren (45m2 woonoppervlak boven)
5KW Panasonic monoblock + losse wp-boiler voor sww, jaarverbruik van zo'n 1800-1900 kwh, dus COP van ongeveer 5 weten te behalen.
- er was mij ooit een groffe vuistregel factor 2 - 2.5 geroepen; CV m3 naar WP kwh. Daar ben ik dus wel onder gebleven door mijn afgiftesysteem.

Wat grote invloed heeft is de stooktemperatuur die je aanhoudt. Ik ben naar een open verdeler op de vvw gegaan en boven alles naar Jaga of overbemate T33 voor ltv gegaan. Tevens heeft het monoblock een directe 32mm PEX-leiding naar de vvw liggen voor hoge flow. Stooktemp dus max 38C (want open verdeler). Low 'n slow is waar de warmtepomp het 't beste op doet.

Mijn broer heeft toevallig een huis gekocht met hybride Daikin erin, maar de vvw draait nog met eigen pomp en mengverdeler. Boven radiatoren dus lekker warm, maar stoken gebeurt op zo'n 55graden. Hoe hoger de aanvoertemp, hoe lager het rendament van de wp - dikke disclaimer, zijn natuurlijk een hoop factoren, maar dit is er zéker één van.

Gasaansluiting levert je ook al paar honderd euro per jaar (gasrecht verdwijnt).

Ok dus een jaarverbruik van 4000 tot 4500kWh zou voor ons haalbaar moeten zijn. Hoe bevalt de Panasonic? Heb jij de vvw ook gewoon parallel aan de radiatoren staan?

[stevenP]

JMSL2022 schreef op donderdag 18 april 2024 @ 18:59:
[...]


Ok dus een jaarverbruik van 4000 tot 4500kWh zou voor ons haalbaar moeten zijn. Hoe bevalt de Panasonic? Heb jij de vvw ook gewoon parallel aan de radiatoren staan?

Ja, de aorta die binnenkomt splitst na zo'n 5m naar de vloerverwarming, en gaat daarna over op 20mm PEX van de radiatoren. Was niet mijn keuze, maar die zijn hier in huis verwerkt dus geroeid met wat ik had.


4 a 5000 zou wel moeten kunnen ja. Zie je mogelijkheden voor aanleggen van goede diameter leidingen naar je vvw? Wat voor verdelers heb je er op? Etc.
Nogmaals, als je naar "relatief lage Hoogtemp verwarming" gaat, dan kom je hoger uit. Wat dit precies betekent voor je verbruik durf ik niet zo uit de losse pols te gooien.

Ook heb ik best wat tijd besteed aan monitoring en tweaken (tsja, its in the name) om te zorgen dat ik qua runs, temperaturen en verbruik goed uitkom.

Je afgifte goed checken, dan kan je een pomp uitzoeken die goed aansluit op je warmtevraag. Te groot en hij kan z'n minimum niet kwijt, te klein en hij moet gaan racen om het behaaglijk te houden. Panasonic is top, kan ik een lans voor breken. Topic hier is ook groot, actief en ronduit positief!

[ASW1]

stevenP schreef op donderdag 18 april 2024 @ 17:28:
- er was mij ooit een groffe vuistregel factor 2 - 2.5 geroepen; CV m3 naar WP kwh. Daar ben ik dus wel onder gebleven door mijn afgiftesysteem.

Is dat niet omdat je het verbruik van de WPB niet hebt meegenomen, terwijl SWW wel bij het gasverbruik zat?

[verkeerslicht]

JMSL2022 schreef op donderdag 18 april 2024 @ 16:39:
[...]


De afgifte capaciteit moet ik nog berekenen, en we zijn ook een en ander aan het verbouwen.
Het gaat om een vrijstaand huis waarvan de aanbouw (keuken + bijkeuken) slecht geïsoleerd zijn, de rest van het huis is wel goed geïsoleerd.

Deze aanbouw gaan we compleet vervangen en wat groters terug plaatsen.
De aanbouw zal ongeveer 50m2 vloerverwarming hebben en in de woonkamer gaan we ook de vloer vervangen waarna er ook vloerverwarming komt (40m2).
In de voorgaande jaren hadden we een verbruik van ongeveer 2000m3 gas, maar dat was dus met de slecht geïsoleerde keuken.

Afgelopen winter hebben we voornamelijk een 5kW airco gebruikt om met name de woonkamer te verwarmen en gebruikte we de CV alleen nog om te douchen. Als het echt koud was hadden we af en toe ook nog de houtkachel aan. Het gasverbruik was daardoor slechts 200m3 en qua elektra hadden we net zoveel opwek als verbruik.

In de oude keuken stond ook de cv-ketel en de gasmeter, deze hebben we onlangs beide verwijderd.

Op de bovenverdieping hebben we drie slaapkamers en een badkamer die we met (de huidige?) radiatoren willen verwarmen.

Dan denk ik dat de het verbruik van de airco een aardige indruk kan geven van het verbruik van een L/W warmtepomp. Weet je het jaarverbruik van je airco?

Ik denk dat je met een goede installatie redelijk vergelijkbaar uit kan komen met mijn situatie (500m³ matig geïsoleerd vrijstaand jaren 70 huis in het oosten van 't land).
M'n warmtepomp jaarverbruik terugberekend naar gas is ongeveer 1500 kuub. Als jij nu aan de 2000 kuub zit, en je kunt dat reduceren naar zeg 1700, dan zou je met een sCOP van 5 zo'n beetje op 3000kWh op jaarbasis uit kunnen komen, en met een sCOP van 4 op 3825kWh

[JMSL2022]

verkeerslicht schreef op donderdag 18 april 2024 @ 21:20:
[...]

Dan denk ik dat de het verbruik van de airco een aardige indruk kan geven van het verbruik van een L/W warmtepomp. Weet je het jaarverbruik van je airco?

Ik denk dat je met een goede installatie redelijk vergelijkbaar uit kan komen met mijn situatie (500m³ matig geïsoleerd vrijstaand jaren 70 huis in het oosten van 't land).
M'n warmtepomp jaarverbruik terugberekend naar gas is ongeveer 1500 kuub. Als jij nu aan de 2000 kuub zit, en je kunt dat reduceren naar zeg 1700, dan zou je met een sCOP van 5 zo'n beetje op 3000kWh op jaarbasis uit kunnen komen, en met een sCOP van 4 op 3825kWh

Het verbruik van de airco was volgens de airco zelf vanaf oktober 1200 kWh maar dan wordt natuurlijk niet het hele huis verwarmt.
Als ik onder de 4000 kWh zou halen waarbij de WP het hele huis verwarmt dan zou dat voor mij perfect zijn.

Toen we 2000m3 gas gebruikte stond er de hele dag een klein gaskacheltje in de keuken te branden omdat de (grote) radiator de boel niet echt warm kreeg.

[JMSL2022]

stevenP schreef op donderdag 18 april 2024 @ 20:12:
[...]

Ja, de aorta die binnenkomt splitst na zo'n 5m naar de vloerverwarming, en gaat daarna over op 20mm PEX van de radiatoren. Was niet mijn keuze, maar die zijn hier in huis verwerkt dus geroeid met wat ik had.


4 a 5000 zou wel moeten kunnen ja. Zie je mogelijkheden voor aanleggen van goede diameter leidingen naar je vvw? Wat voor verdelers heb je er op? Etc.
Nogmaals, als je naar "relatief lage Hoogtemp verwarming" gaat, dan kom je hoger uit. Wat dit precies betekent voor je verbruik durf ik niet zo uit de losse pols te gooien.

Ook heb ik best wat tijd besteed aan monitoring en tweaken (tsja, its in the name) om te zorgen dat ik qua runs, temperaturen en verbruik goed uitkom.

Je afgifte goed checken, dan kan je een pomp uitzoeken die goed aansluit op je warmtevraag. Te groot en hij kan z'n minimum niet kwijt, te klein en hij moet gaan racen om het behaaglijk te houden. Panasonic is top, kan ik een lans voor breken. Topic hier is ook groot, actief en ronduit positief!

Ik had van de week toevallig ook even op de Panasonic site gekeken dat zag er op zich goed uit.
Ik zal van de week ook eens kijken op het Panasonic WP topic.

Dat ik veel afgifte capaciteit moet hebben dat had ik ondertussen begrepen.
Verdelers en vloerverwarming moet nog gemaakt worden dus ik kan nog alle kanten op.

[verkeerslicht]

JMSL2022 schreef op donderdag 18 april 2024 @ 21:34:
[...]


Het verbruik van de airco was volgens de airco zelf vanaf oktober 1200 kWh maar dan wordt natuurlijk niet het hele huis verwarmt.
Als ik onder de 4000 kWh zou halen waarbij de WP het hele huis verwarmt dan zou dat voor mij perfect zijn.

Toen we 2000m3 gas gebruikte stond er de hele dag een klein gaskacheltje in de keuken te branden omdat de (grote) radiator de boel niet echt warm kreeg.

Oké, dan is de airco inderdaad niet zo'n goede referentie. Maar met gas stookte je wel de bovenverdieping mee?

Met 2000m³ aan gas is het equivalent van 4000kWh el. verbruik bij een sCOP van 4.
Dit is als je er vanuit gaat dat 1 kuub gas ongeveer gelijk is 8kW aan elektrische warmte (in het beste scenario is dit 9kW bij een heel lage retourtemperatuur (dus volledige vloerverwarming)).

2000m³ x 8 = 16000kWh aan warmte-energie, opgewekt met COP4 = 16000/4 = 4000kWh aan elektrisch verbruik.

[JMSL2022]

verkeerslicht schreef op donderdag 18 april 2024 @ 21:50:
[...]

Oké, dan is de airco inderdaad niet zo'n goede referentie. Maar met gas stookte je wel de bovenverdieping mee?

Met 2000m³ aan gas is het equivalent van 4000kWh el. verbruik bij een sCOP van 4.
Dit is als je er vanuit gaat dat 1 kuub gas ongeveer gelijk is 8kW aan elektrische warmte (in het beste scenario is dit 9kW bij een heel lage retourtemperatuur (dus volledige vloerverwarming)).

2000m³ x 8 = 16000kWh aan warmte-energie, opgewekt met COP4 = 16000/4 = 4000kWh aan elektrisch verbruik.

Ja bij die 2000m3 stookten we ook de bovenverdieping mee.
Het dak is goed geïsoleerd dus heel veel verwarming hebben we boven niet nodig.

Ik zat zelf te denk aan een warmtepomp van 7 of 8 kW.
Misschien dat we in de nieuwe keuken ook nog een airco plaatsen omdat het anders zomers best warm zal worden door de zoninstraling op een aantal ramen.

Maar 4000kWh klinkt wel realistisch.

[SCG]

klump4u schreef op zaterdag 25 februari 2023 @ 22:08:
[...]

Deze vond ik nog.
[Afbeelding]

Hallo klump4u,

Wat voor type koppelingen (en merk) heb je hiervoor gebruikt? Ik kan namelijk voor mijn LG warmtepomp geen geschikte koppeling vinden (van conische draad op de WP (PT 1 "male") naar een inch met vlakke afdichting (rubberring of pakking)

BVD!

M.vr.gr.

Sander

[stevenP]

SCG schreef op donderdag 29 augustus 2024 @ 21:21:
[...]


Hallo klump4u,

Wat voor type koppelingen (en merk) heb je hiervoor gebruikt? Ik kan namelijk voor mijn LG warmtepomp geen geschikte koppeling vinden (van conische draad op de WP (PT 1 "male") naar een inch met vlakke afdichting (rubberring of pakking)

BVD!

M.vr.gr.

Sander

Panasonic heeft "gewoon" draad achterop, 5/4". Hoe zeker ben je van die draadmaat? Ik heb even gegoogled en hoewel ik wat info kan vinden, is dit in Amerikaanse draaibank/engineering databases ipv stapels aan fittingen..
Anders eens vragen bij Warmteservice of een leverancier / dealer die ook LG voert.

Óf het LG wp topic hier op GoT even doorspitten

[klump4u]

SCG schreef op donderdag 29 augustus 2024 @ 21:21:
[...]


Hallo klump4u,

Wat voor type koppelingen (en merk) heb je hiervoor gebruikt? Ik kan namelijk voor mijn LG warmtepomp geen geschikte koppeling vinden (van conische draad op de WP (PT 1 "male") naar een inch met vlakke afdichting (rubberring of pakking)

BVD!

M.vr.gr.

Sander

Deze bedoel je? https://www.warmteservice...stukje-5-4-x-1/p/41053258

[SCG]

stevenP schreef op donderdag 29 augustus 2024 @ 21:39:
[...]

Panasonic heeft "gewoon" draad achterop, 5/4". Hoe zeker ben je van die draadmaat? Ik heb even gegoogled en hoewel ik wat info kan vinden, is dit in Amerikaanse draaibank/engineering databases ipv stapels aan fittingen..
Anders eens vragen bij Warmteservice of een leverancier / dealer die ook LG voert.

Óf het LG wp topic hier op GoT even doorspitten

Ik weet op zich wel het type op de warmtepomp; De "normale" fittingen van bijvoorbeeld Bonfix (1") passen erop. Het is meer, dat de aansluiting op de flexibele slangen een andere is; Wel één inch, maar een andere draad. Ik heb al op meer sites gekeken, maar het wordt mij er nog niet duidelijker op... Bedankt in ieder geval.

[SCG]

klump4u schreef op donderdag 29 augustus 2024 @ 22:03:
[...]

Deze bedoel je? https://www.warmteservice...stukje-5-4-x-1/p/41053258

Nee deze is het niet. Bedankt in ieder geval.

[stevenP]

SCG schreef op vrijdag 30 augustus 2024 @ 12:37:
[...]


Ik weet op zich wel het type op de warmtepomp; De "normale" fittingen van bijvoorbeeld Bonfix (1") passen erop. Het is meer, dat de aansluiting op de flexibele slangen een andere is; Wel één inch, maar een andere draad. Ik heb al op meer sites gekeken, maar het wordt mij er nog niet duidelijker op... Bedankt in ieder geval.

Als het reguliere draad is, zal het geen vlakdichting zijn. De aansluiting moet dan met teflontape / Locktite 55 / hennep oid gebeuren. De je ziet dan ook dan de draad aan het begin (of eigenlijk de buitenste rand, waar de spoet start) een taps profiel heeft. Vlakdichting heeft echt wel vlees van een mm of 3-4 vlak. Flexleidingen gaan dan inderdaad niet goed, pak een bonfix bochtstuk of draadnippel als "converter"

[Chielus]

verkeerslicht schreef op vrijdag 19 januari 2024 @ 15:38:
[...]


Mijn instellingen komen volgens mij bijna overeen, behalve 5.1, die heb ik op "Ja" staan. Vraag me af wat voor verschil dat maakt, en ook de eco-stooklijn ipv. de normale stooklijn.
Volgens mij is de eco stooklijn hetzelfde als de normale stooklijn, behalve dat de default van eco 2 stappen lager staat als de normale stooklijn. Dat is wat ik uit de manual dacht te begrijpen. Voelt een beetje als een overbodige instelling, want als eco beter is, dan zou de normale stooklijn geen bestaansrecht hebben.
Dat gezegd hebbende ga ik die wel proberen van 't weekend

@verkeerslicht , Ik heb een Ferroli S3.2 via Modbus / TCP aangesloten op mijn Home Assistant. Alles lijkt prima te communiceren, uitlezing van temperaturen en bitjes gaat op zich goed, maar er zijn ook een aantal adressen die ik niet uit kan lezen.

Bijvoorbeeld de addressen van de Klimaatcurve 9 ... ( addressen 261 -> 268 ) en zijn er nog een aantal die een foutmelding geven bij het uitlezen en of wegschrijven.

Nu wil ik hel proberen met een ESP32 verbinding en dan de Omnia.yaml van "wowtor" proberen :

YAML:

  - platform: modbus_controller
    modbus_controller_id: "${prefix}_modbus"
    name: "${friendly_prefix} heating curve9 high setpoint"
    icon: "mdi:thermometer-water"
    device_class: TEMPERATURE
    unit_of_measurement: "°C"
    entity_category: CONFIG
    address: 266
    value_type: U_WORD
    min_value: 25
    max_value: 65
    step: 1
    disabled_by_default: true
    skip_updates: 30

Heb jij hier misschien ervaring mee of dit werkt?

alvast bedankt

[ Voor 18% gewijzigd door Septillion op 21-09-2024 09:22 . Reden: Code tags voor de leesbaarheid ]

[unixguru]

Chielus schreef op zaterdag 21 september 2024 @ 06:54:
[...]


@verkeerslicht , Ik heb een Ferroli S3.2 via Modbus / TCP aangesloten op mijn Home Assistant. Alles lijkt prima te communiceren, uitlezing van temperaturen en bitjes gaat op zich goed, maar er zijn ook een aantal adressen die ik niet uit kan lezen.

Bijvoorbeeld de addressen van de Klimaatcurve 9 ... ( addressen 261 -> 268 ) en zijn er nog een aantal die een foutmelding geven bij het uitlezen en of wegschrijven.

Je hebt als “address” het register nummer gebruikt als ik het goed zie, dat is niet juist. Je kan in mijn configuratie kijken hoe ik die registers uitlees

https://github.com/Mosibi...7d5ae/heatpump.yaml#L2748

Trouwens, mooie plaatjes die je voor HA hebt gemaakt!

[ Voor 3% gewijzigd door unixguru op 21-09-2024 09:14 ]

[Septillion]

@Chielus en @unixguru Nu ik hier wat ESPhome config langs zie komen kan ik het niet laten

Maar zet voor de entity namen geen prefix meer. HA zal zelf de friendly name van het device waar ze onder vallen er al voor plakken. Dus als je zelf ook de naam ervoor plakt ga je die dubbel krijgen. HA vangt dat nu, in de overgangsperiode, nog af maar gaat daar mee stoppen.

En device name aan het id meegeven is ook niet echt nuttig daar het id alleen bestaat op het device zelf.

Verder is er geen verschil tussen address: 0x10a en address: 266, dat is alleen hexadecimale notatie versus decimale notatie. Grootste verschil tussen jullie config zit dus in het ontbreken van register_type die aangeduid is als required.

[Chielus]

@Septillion en @unixguru , dank jullie wel voor jullie snelle reactie ...

Ik gebruik deze Omnia.yaml nog niet, en heb ook nog geen ESP32 verbinding tussen de Ferroli en Home Assistant.

Momenteel heb ik een Waveshare RS485 to Ethernet verbinding tussen de Ferroli en Home Assistant, en snap niet waarom ik niet alle addressen kan zien, en wel een aantal kan schrijven en of lezen.

Als het jullie wel lukt om alle addressen te zien en te schrijven met een ESP32 dan zal ik eens proberen om dit te gaan gebruiken.

Bij Svenar ( https://shop.svenar.nl/ ) verkopen ze een heatpump controller met een ESP32, misschien is dit dan wel de makkelijkste manier om het werkend te krijgen.

Bedankt voor jullie snelle reacties en het meedenken !

[unixguru]

Septillion schreef op zaterdag 21 september 2024 @ 09:30:
@Chielus en @unixguru Nu ik hier wat ESPhome config langs zie komen kan ik het niet laten

De prefix is inderdaad niet handig meer op dit moment, die gaat er ook nog wel uit in mijn config. $devicename moet blijven om situaties met meerdere warmtepompen op 1 HA instance (ja ze bestaan) te ondersteunen.

[unixguru]

Chielus schreef op zaterdag 21 september 2024 @ 10:23:.
Bij Svenar ( https://shop.svenar.nl/ ) verkopen ze een heatpump controller met een ESP32, misschien is dit dan wel de makkelijkste manier om het werkend te krijgen.

Aangezien dat mijn zoon is, kan ik dat met 200% onderschrijven

[Septillion]

@unixguru $devicename an sich moet wel blijven, maar je hoeft het niet te prefixen aan het id. Dat wordt alleen op het device gebruikt, niet in HA.

[unixguru]

Septillion schreef op zaterdag 21 september 2024 @ 12:38:
@unixguru $devicename an sich moet wel blijven, maar je hoeft het niet te prefixen aan het id. Dat wordt alleen op het device gebruikt, niet in HA.

Ah check, dat was dan voorheen anders. Toen ik begon met deze config was dat nodig om het onderscheid te kunnen maken. Bedankt voor de tips, ik zal binnenkort eens gaan testen.

[Septillion]

@unixguru Zo ver ik weet is dat ook nooit anders geweest. Dat hele id wordt alleen gebruikt voor de referenties in de C++ code op de achtergrond.

[Citabria]

Heeft iemand een foto of advies voor de positie van de vorstklep van Caleffi?

Ik heb een Vaillant monoblock. De aansluitsets die je daarvoor hebt zijn telkens 40 cm lang ofwel twee maal met wartel of wel één maal wartel en één kant 32 staal. Je moet de vorstklep 150 mm van elkaar installeren met vrije uitloop (niet boven elkaar) als ze leeglopen en weg van enige invloed van aanzuig of afvoerlucht, en ontdooicyclus. Zonder isolatie, etc...

As ik de aansluitsets bekijk dan zit daar een isolatiehoek bij die gebruikt wordt direct aan de monoblock zelf en maak je direct een bocht waardoor je zo achter de unit door gaat. Als je dan één van beide sets gebruikt kom je automatisch aan de rooster achteraan. Daar zouden dan de vorstbeveiliging moeten komen, maar die schrijven voor dat ze daar beter niet staan (ik weet dat er installaties zijn waar die wél zo is).



Ik dacht dan, eerst de vorstbeveiligingskleppen en daarna de twee aansluitsets van Vaillant, maar dat lijkt me dan weer onlogisch gezien ze een isolatiehoek meeleveren bij de aansluitsets.

https://quick-tools.app/a...aillant/0020295445_02.pdf
https://quick-tools.app/a...aillant/0020284888_02.pdf

Als ik een paar scenario's van de praktijk kan zien maakt het mogelijk veel duidelijk...

bedankt!

[ntram]

Stel voor de zekerheid wel eerst vast of de betreffende warmptepomp wel leeg kan lopen (geen ingebouwde keerklep?). Dat is namelijk niet altijd het geval (voorbeeld: Weheat Flint) en dan bescherm je alleen je leidingen, niet je warmtepomp zelf. Gecombineerd met de kans van optreden van de situatie 'geen stroom èn onder nul, èn niet thuis of wakker', is het de investering dan niet echt waard.

Mocht je al noodstroom hebben, of in de planning staan, vanwege een thuisbatterij, dan kun je ook deze vorstklep-maatregel achterwege laten.

[ Voor 50% gewijzigd door ntram op 30-09-2025 15:38 ]

[Citabria]

ntram schreef op dinsdag 30 september 2025 @ 15:29:
Stel voor de zekerheid wel eerst vast of de betreffende warmptepomp wel leeg kan lopen (geen ingebouwde keerklep?). Dat is namelijk niet altijd het geval (voorbeeld: Weheat Flint) en dan bescherm je alleen je leidingen, niet je warmtepomp zelf. Gecombineerd met de kans van optreden van de situatie 'geen stroom èn onder nul, èn niet thuis of wakker', is het de investering dan niet echt waard.

Mocht je al noodstroom hebben, of in de planning staan, vanwege een thuisbatterij, dan kun je ook deze vorstklep-maatregel achterwege laten.

Dit had ik reeds nagekeken in de handleiding van Vaillant en ook nagevraagd. De installatiehandleiding zegt het volgende:

Bij directe verbinding is de buitenunit hydraulisch direct met de binnenunit en de CV-installatie verbonden. In dit geval bestaat bij vorst het gevaar van bevriezen van de buitenunit.
Bij systeemscheiding is het CV-circuit gescheiden in een primair en secundair CV-circuit. De scheiding wordt daarbij door een optionele tussenwarmtewisselaar gerealiseerd, die in de binnenunit of in het gebouw is geplaatst. Als het primaire CV-circuit wordt gevuld met een antivries-watermengsel, dan is de buitenunit bij vorst en ook bij stroomuitval beschermd tegen bevriezen.

De tussenwarmtewisselaar is duur en maakt ook het systeem minder efficient. Dat werd me door verschillende bronnen afgeraden. Het antivries-watermengsel wordt in België zelden of nooit toegepast. Het is te veel gedoe en je moet dit mengsel na een aantal jaren verversen.

Daarom kreeg ik unaniem het advies om te werken met twee Caleffi 108 iStop voor deze installatie. Alleen is de locatie er van mijn probleem en niet dat van de fabrikant of verkoper. Ze kunnen alleen maar zeggen dat de handleiding moet gevolgd worden. En daarin staat wat ik gisteren reeds zei.