Langzaam maar zeker timmert VR aan de weg. Elk jaar opnieuw wordt de dood van het medium voorspeld. Het is immers 'nog steeds niet doorgebroken' en 'niemand heeft interesse'. Maar de VR-gamer weet beter. Jaar na jaar worden we verblijd met nieuwe ontwikkelingen, soepelere tracking, hogere resoluties, bredere field-of-view. Het is niet de rappe revolutie die mensen verwachten, maar één ding is duidelijk: VR is juist in opkomst!
Misconcepties over VR
Laten we maar meteen beginnen met de redenen die veelal aangedragen worden om niet in VR te springen:
VR is duur!
Een Oculus Rift S kost nieuw 449€, en daar krijg je alles bij dat je nodig hebt om te spelen. Diverse Windows Mixed Reality-headsets zijn nog wat scherper geprijsd. Op het moment van schrijven is de LG UltraGear 27GL850 de populairste monitor in de Pricewatch, met 465€. Een VR-setup hoeft dus niet meer te kosten dan een goede-maar-niet-belachelijke gaming monitor.
Ik heb er een monster-PC voor nodig!
Vroeger wel, tegenwoordig niet meer. Ondergetekende heeft ontzettend veel lol in VR met een Ryzen 2700X en een Geforce 1060 6GB. Natuurlijk kan ik niet alles op Ultra spelen, maar dat is ook niet nodig om te genieten van de immersie die VR biedt.
Als je een PS4 hebt, ben je voor 249€ klaar met een PSVR-set. Heb je helemaal niks? Ook geen probleem! Een Oculus Quest werkt volledig stand-alone, dus na aanschaf voor 449€ kun je loos gaan
Er zijn geen games!
Op Steam zijn er op dit moment meer dan 600 VR-only games. Daar komen nog dik 2000 games die VR ondersteunen bovenop. Dat is natuurlijk minder dan flatscreen, en ook in VR wordt er een hoop shovelware uitgebracht, maar zeggen dat er geen games zijn terwijl pareltjes als Beat Saber, Boneworks, Lone Echo, Moss, Superhot VR, The Climb, Asgard's Wrath en nog veel meer te krijgen zijn, is gewoon niet waar. Daarnaast zal het niemand verbazen dat VR een behoorlijke toevoeging kan zijn aan bijvoorbeeld racesims en spacesims. iRacing en Elite Dangerous speel ik in ieder geval niet op een scherm
Niemand speelt in VR!
Daarom heeft Boneworks 200.000 kopieën verkocht in de eerste drie dagen dat'ie beschikbaar was. Het zijn natuurljk geen Call of Duty-getallen, maar jawel, mensen spelen in VR!
OK, ik ben overtuigd! Hoe begin ik
Als allereerste kun je kijken naar wat je al hebt. Als je een PS4 in huis hebt, dan kan de PSVR erg interessant zijn. Heb je geen PC of console, dan is de Oculus Quest een standalone headset met een Snapdragon 835. Grafisch natuurlijk niet zo mind-blowing als een flinke game-PC, maar het feit dat'ie volledig draadloos is, is toch wel heel gaaf!
De meest waarschijnlijke optie is een game-PC. Zoals gezegd hoeft die niet mega high-end te zijn. Als je gangbare games op medium-settings kan spelen, dan ben je VR-ready!
Een headset
Er zijn diverse headsets op de markt. De bekendste is de Oculus Rift S, maar dat is zeker niet je enige optie.
Bij de keuze van een headset zijn een aantal overwegingen te maken.
Motion sickness
Een niet te verwaarlozen deel van de mensen die VR proberen krijgt last van motion sickness. Als je na twee minuten spelen naar de plee moet rennen is dat natuurlijk geen aanmoediging om verder te gaan. Maar we kunnen er wat aan doen! In VR gebeuren er twee dingen die onze hersenen wat moeilijk kunnen verwerken. Het eerste punt is een mismatch tussen focuspunt en convergentiepunt. Als je normaal gesproken met twee ogen naar een object kijkt, focussen je lenzen op die afstand, terwijl je ogen samen naar het object waar je naar kijkt draaien. Je focuspunt en convergentiepunt liggen dus gelijk. De lenzen die tussen je ogen en het scherm hangen in een VR-bril projecteren het beeld altijd op dezelfde afstand. Het focuspunt van je ooglenzen blijft dus altijd gelijk. Het convergeren van je ogen gebeurt echter wel gewoon. Dat betekent dus dat je focuspunt en je convergentiepunt ineens niet meer gelijk zijn. Dit uit zich vooral in 'scheel kijken' bij bijvoorbeeld HUDs die 'dichtbij' zijn.
Het tweede punt is het gene dat voor de meeste misselijkheid zorgt. Je ogen zeggen dat je beweegt, terwijl je evenwichtsorgaan zegt dat je stil staat (of zit, als je racet
)
Verschillende internetbronnen zeggen en het klinkt plausibel en leuk
dat die mismatch 'van nature' alleen voorkomt als je vergiftigd bent. En wat doet je lichaam bij vergiftiging? Juist! 
Zowel de speler als de game developers kunnen helpen motion sickness te voorkomen. Één van de dingen die het snelst tot misselijkheid leidt is het 'lopen' van je in-game character, terwijl je zelf stil staat. Veel games bieden daarom teleportatie aan als mogelijkheid tot bewegen. Daarnaast wordt draaien vaak gedaan d.m.v. 'snap turns'. Je draait dan bijvoorbeeld in één keer 45 graden in plaats van soepel. Ook kan de field of view beperkt worden tijdens het bewegen. Als je last hebt van motion sickness hebben veel games 'comfort'-instellingen waar dit soort dingen in te vinden zijn.
Er zijn verschillende zaken die je zelf kan doen om om te gaan met motion sickness, maar met stip op één staat:
Stop zodra je misselijk begint te worden!
Druk er niet doorheen, speel niet door, denk niet dat het wel weg trekt. Als je na vijf minuten misselijk wordt, stop, zorg voor wat frisse lucht en speel pas weer door als het helemaal weggetrokken is. Dat kan betekenen dat je een periode moet opbouwen, maar dat is beter dan een 'VR betekent misselijk worden'-reflex inslijten.
Daarnaast zijn er wat 'trucjes' die je kan toepassen om te helpen.
Misconcepties over VR
Laten we maar meteen beginnen met de redenen die veelal aangedragen worden om niet in VR te springen:
VR is duur!
Een Oculus Rift S kost nieuw 449€, en daar krijg je alles bij dat je nodig hebt om te spelen. Diverse Windows Mixed Reality-headsets zijn nog wat scherper geprijsd. Op het moment van schrijven is de LG UltraGear 27GL850 de populairste monitor in de Pricewatch, met 465€. Een VR-setup hoeft dus niet meer te kosten dan een goede-maar-niet-belachelijke gaming monitor.
Ik heb er een monster-PC voor nodig!
Vroeger wel, tegenwoordig niet meer. Ondergetekende heeft ontzettend veel lol in VR met een Ryzen 2700X en een Geforce 1060 6GB. Natuurlijk kan ik niet alles op Ultra spelen, maar dat is ook niet nodig om te genieten van de immersie die VR biedt.
Als je een PS4 hebt, ben je voor 249€ klaar met een PSVR-set. Heb je helemaal niks? Ook geen probleem! Een Oculus Quest werkt volledig stand-alone, dus na aanschaf voor 449€ kun je loos gaan

Er zijn geen games!
Op Steam zijn er op dit moment meer dan 600 VR-only games. Daar komen nog dik 2000 games die VR ondersteunen bovenop. Dat is natuurlijk minder dan flatscreen, en ook in VR wordt er een hoop shovelware uitgebracht, maar zeggen dat er geen games zijn terwijl pareltjes als Beat Saber, Boneworks, Lone Echo, Moss, Superhot VR, The Climb, Asgard's Wrath en nog veel meer te krijgen zijn, is gewoon niet waar. Daarnaast zal het niemand verbazen dat VR een behoorlijke toevoeging kan zijn aan bijvoorbeeld racesims en spacesims. iRacing en Elite Dangerous speel ik in ieder geval niet op een scherm

Niemand speelt in VR!
Daarom heeft Boneworks 200.000 kopieën verkocht in de eerste drie dagen dat'ie beschikbaar was. Het zijn natuurljk geen Call of Duty-getallen, maar jawel, mensen spelen in VR!
OK, ik ben overtuigd! Hoe begin ik

Als allereerste kun je kijken naar wat je al hebt. Als je een PS4 in huis hebt, dan kan de PSVR erg interessant zijn. Heb je geen PC of console, dan is de Oculus Quest een standalone headset met een Snapdragon 835. Grafisch natuurlijk niet zo mind-blowing als een flinke game-PC, maar het feit dat'ie volledig draadloos is, is toch wel heel gaaf!
De meest waarschijnlijke optie is een game-PC. Zoals gezegd hoeft die niet mega high-end te zijn. Als je gangbare games op medium-settings kan spelen, dan ben je VR-ready!
Een headset
Er zijn diverse headsets op de markt. De bekendste is de Oculus Rift S, maar dat is zeker niet je enige optie.
Bij de keuze van een headset zijn een aantal overwegingen te maken.
- Schermresolutie: spreekt redelijk voor zich. Hoe hoger de resolutie, hoe lager de kans op screen door effect, het zien van de pixels. Je zit immers met je ogen vlak bij het scherm.
- Refresh rate: vergelijkbaar met een monitor. Hoger is soepeler, maar je PC moet het natuurlijk wel geregeld krijgen.
- Field of view: hoe breed kun je kijken? Je ogen zien ongeveer 180 graden, zelfs nog wat meer als je je ogen draait. De meeste gangbare headsets geven je een FoV van ongeveer 110 graden. De Valve Index zit daar met 130 graden wat boven, en Pimax komt met 180 graden of nog meer.
- Tracking: 6 degrees of freedom is de standaard tegenwoordig. Dat betekent dus roteren en transleren in drie richtingen. Er zijn grofweg twee manieren om dat te regelen: beacons en inside-out. Beacons zet je neer of hang je op in je kamer, waarna ze zorgen voor de tracking van je headset en controllers. Bij inside-out tracking wordt dit geregeld door camera's in de headset. Dat maakt de logistiek een stuk makkelijker, maar tracking d.m.v. beacons schijnt nog iets preciezer te zijn. Toch is de Rift S accuraat genoeg om de moeilijkste Beat Saber levels te spelen.
- Ecosysteem: hier valt eigenlijk niet héél veel over te zeggen. De meeste PCVR games komen op Steam uit, maar er zijn Oculus exclusives. Als je, bijvoorbeeld, Asgard's Wrath wil spelen, ontkom je niet aan de Oculus store. Door middel van ReVive kun je met andere headsets gebruik maken van titels uit de Oculus store, maar dit is uiteraard niet officiëel ondersteund.
Headset | Video | Field of view | Audio | Tracking | Voordelen | Nadelen |
pricewatch: Oculus Rift S | 2560x1440 LCD, 80Hz | 110 graden | Ingebouwde speakers van matige kwaliteit, 3.5mm headphone jack | 6DOF Inside-out | Goede bang-for-buck | Blinkt nergens in uit |
pricewatch: Oculus Quest 64GB | 2880x1600 OLED, 72Hz | Ongeveer 110 graden | Ingebouwde speakers, 3.5mm headphone jack | 6DOF Inside-out | Ook bruikbaar als stand-alone headset door ingebouwde Snapdragon 835 | Los aan te schaffen USB-kabel nodig om als PCVR headset te gebruiken, beeldkwaliteit en latency minder dan dedicated PCVR headset |
pricewatch: HP Reverb - Professional Edition | 4320x2160 LCD, 90Hz | 114 graden | Ingebouwde speakers, 3.5mm headphone jack | 6DOF Inside-out | Hoge resolutie voor relatief weinig geld | Niet iedereen is dol op Windows Mixed Reality |
pricewatch: Valve Index | 2880x1600 LCD, 120/144Hz | 130 graden | Ingebouwde speakers, 3.5mm headphone jack | 6DOF met beacons (SteamVR 1.0 of 2.0) | Hoge FoV en refresh rate, goede ingebouwde audio | Relatief zwaar, relatief warm, relatief duur voor een volledige set, slecht verkrijgbaar |
pricewatch: Samsung HMD Odyssey+ | 2880x1600 OLED, 90Hz | 110 graden | Ingebouwde speakers | 6DOF Inside-out | Goede specs voor een redelijk lage prijs | Slecht verkrijgbaar in Nederland |
pricewatch: Pimax 5K Plus | 5120x1440 LCD, 90Hz | 200 graden | Ingebouwde speakers | 6DOF met los aan te schaffen beacons | Hoge resolutie, exceptioneel hoge FoV | Prijzig, bouwkwaliteit niet geweldig, komt standaard zonder controllers en beacons |
pricewatch: Sony PlayStation VR | 1920x1080 LCD, 90Hz | 100 graden | Ingebouwde speakers | 6DOF met camera | Relatief goedkoop, bruikbaar op PS4 | Alleen met 3rd party software beperkt op PC te gebruiken, relatief lage beeldkwaliteit |
Motion sickness
Een niet te verwaarlozen deel van de mensen die VR proberen krijgt last van motion sickness. Als je na twee minuten spelen naar de plee moet rennen is dat natuurlijk geen aanmoediging om verder te gaan. Maar we kunnen er wat aan doen! In VR gebeuren er twee dingen die onze hersenen wat moeilijk kunnen verwerken. Het eerste punt is een mismatch tussen focuspunt en convergentiepunt. Als je normaal gesproken met twee ogen naar een object kijkt, focussen je lenzen op die afstand, terwijl je ogen samen naar het object waar je naar kijkt draaien. Je focuspunt en convergentiepunt liggen dus gelijk. De lenzen die tussen je ogen en het scherm hangen in een VR-bril projecteren het beeld altijd op dezelfde afstand. Het focuspunt van je ooglenzen blijft dus altijd gelijk. Het convergeren van je ogen gebeurt echter wel gewoon. Dat betekent dus dat je focuspunt en je convergentiepunt ineens niet meer gelijk zijn. Dit uit zich vooral in 'scheel kijken' bij bijvoorbeeld HUDs die 'dichtbij' zijn.
Het tweede punt is het gene dat voor de meeste misselijkheid zorgt. Je ogen zeggen dat je beweegt, terwijl je evenwichtsorgaan zegt dat je stil staat (of zit, als je racet

Verschillende internetbronnen zeggen en het klinkt plausibel en leuk


Zowel de speler als de game developers kunnen helpen motion sickness te voorkomen. Één van de dingen die het snelst tot misselijkheid leidt is het 'lopen' van je in-game character, terwijl je zelf stil staat. Veel games bieden daarom teleportatie aan als mogelijkheid tot bewegen. Daarnaast wordt draaien vaak gedaan d.m.v. 'snap turns'. Je draait dan bijvoorbeeld in één keer 45 graden in plaats van soepel. Ook kan de field of view beperkt worden tijdens het bewegen. Als je last hebt van motion sickness hebben veel games 'comfort'-instellingen waar dit soort dingen in te vinden zijn.
Er zijn verschillende zaken die je zelf kan doen om om te gaan met motion sickness, maar met stip op één staat:
Stop zodra je misselijk begint te worden!
Druk er niet doorheen, speel niet door, denk niet dat het wel weg trekt. Als je na vijf minuten misselijk wordt, stop, zorg voor wat frisse lucht en speel pas weer door als het helemaal weggetrokken is. Dat kan betekenen dat je een periode moet opbouwen, maar dat is beter dan een 'VR betekent misselijk worden'-reflex inslijten.
Daarnaast zijn er wat 'trucjes' die je kan toepassen om te helpen.
- Eet niet vlak voor het gamen
- Richt een ventilator op je, dit verkoelt en geeft een gevoel van richting in de omgeving
- Drink gemberthee of ginger ale voor het gamen
- Laat iemand tegen je praten tijdens het gamen
- Maak gebruik van gangbare hulpmiddelen tegen zee- of wagenziekte

[Voor 104% gewijzigd door Wormaap op 04-12-2020 22:47]
Ticking away, the moments that make up a dull day