Terugleversubsidie alternatief salderen

[de Peer]

Supertip schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 11:00:
[...]

Ik was gisteren bij een kennis, die had een offerte bespreking met de installateur.
Die zei het model van tvt is nu een hard gegeven, en van wat er gaat komen nog niet.

Hij kon niet rekenen op lucht tabellen, totdat de nieuwe regeling echt erdoor was of concreter was.

Ik vond het wel aannemelijk, je moet wat als installateur lijkt mij.

Wat bekend is: je kunt nog maar 1,5 jaar salderen en daarna wordt het versoberd. Dan zou je dus 2 scenario's voor kunnen rekenen (optimistisch en pessimistisch) en in ieder geval aangeven dat er grote onzekerheid is.

Installateurs hebben nu natuurlijk een duidelijk belang bij het zo rooskleurig mogelijk vermelden. Ik snap dat het om hun brood op de plank gaat... maar ik vind het richting misleiding v/d klant gaan. Reken dan niets voor.

[reneeke1970]

de Peer schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 10:58:
[...]


Mijn 7700 Wp installatie heeft me 4200 euro gekost (zelf installeren).
Heb ik nu 25% rendement per jaar???

Sites als milieucentraal geven aan dat (met huidige salderingsbeleid) het rendement ongeveer 5% is. Aangezien het beleid (budget) versoberd gaat worden, lijkt het me dat het straks lager dan 5% gaat worden voor een gemiddelde installatie, mét dure installatiekosten.

Als ie ook 7700 kWh oplevert is je tvt maar drie jaar denk.....

[Gecko123]

Je kunt je natuurlijk ook afvragen of de energiebelasting op stroom niet uiteindelijk naar 0 gaat. Door toenemende decentrale opwek en opslagmogelijkheden wordt de energiebelasting onhoudbaar. Rest enkel nog de aansluiting op het net.

[ Voor 9% gewijzigd door Gecko123 op 04-07-2018 11:31 ]

[CurlyMo]

Gecko123 schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 11:29:
Je kunt je natuurlijk ook afvragen of de energiebelasting op stroom niet uiteindelijk naar 0 gaat. Door toenemende decentrale opwek en opslagmogelijkheden wordt de energiebelasting onhoudbaar. Rest enkel nog de aansluiting op het net.

Waar gaan we het onderhoud en aanleg van dat net dan van betalen?

[reneeke1970]

CurlyMo schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 11:43:
[...]

Waar gaan we het onderhoud en aanleg van dat net dan van betalen?

Niet van belasting geld in ieder geval.

[B-lex]

reneeke1970 schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 10:58:
[...]

Ja hoor maar zat

Enlighten me!

[reneeke1970]

B-lex schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 11:49:
[...]


Enlighten me!

Ik ga jou de financiële markt niet voor kauwen(is offtopic ), als je geld teveel hebt moet je bij een financieel adviseur zijn.

[ZeRoC00L]

CurlyMo schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 11:43:
[...]

Waar gaan we het onderhoud en aanleg van dat net dan van betalen?

Dat betaal je nu toch ook gewoon aan je netbeheerder, staat los van de afname van stroom.

[CurlyMo]

ZeRoC00L schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 11:53:
[...]

Dat betaal je nu toch ook gewoon aan je netbeheerder, staat los van de afname van stroom.

True

[Wailing_Banshee]

CurlyMo schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 11:43:
[...]

Waar gaan we het onderhoud en aanleg van dat net dan van betalen?

Waarom zouden netbeherders belastinggeld moeten krijgen? Ze zijn geen staatsbedrijf....

[Domba]

@reneeke1970 Ik ben echt benieuwd hoe die 7j TVT gegarandeerd gaat worden.

In 2016 heeft RVO al eens voor bestaande PV-systemen een verkenning (pdf) gedaan in opdracht van EZ met oa LCOE voor 25j en 3% of een hogere rentevoet.

Terugleversubsidie is enkel het belasting deel van de energieprijs, maar ook de teruglevertarief zou dynamisch kunnen worden, de aanpassing van de ICT-systemen voor allocatie, reconciliatie en C-ARM gegevens zou in 2019 afgerond dienen te zijn voor grootschalig aanbieden van dynamische tarieven waar al langer aangewerkt wordt.
Als ook dat Wiebes in zijn brief aangeeft de voorkeur te hebben voor verplichting van een slimme meter met alle opties ingeschakeld.

Het wordt dan wel heel lastig om een TVT van 7 jaar te garanderen zonder FIT

[Zuluman]

ProudElm schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 09:55:
Ik heb helaas niet de skills om het zelf te kunnen. En als ik zie dat een groot deel van de offerte voor me neus uit arbeidsloon bestaat wordt het lastig. (€1,36/wp totaal. 4400 wp)
We gebruiken 3500 kWh/jaar. Koken reeds elektrisch (geen gas) en verwarmen via stadsverwarming. Eventueel lijkt mij een WP in de toekomst een mooi gegeven om de stadsverwarming er voor een groot deel uit te doen. Maar dan stijgt het elektriciteit gebruik helemaal.

Dat dacht ik ook totdat ik deze cursus heb gevolg.

http://www.edusun.nl/doe-...nepanelen-plaatsen-1-dag/

En desnoods laat je je meterkast aanpassen maar de plaatsing doe je zelf. Ik heb mijn buurman die elektromonteur is aangesproken. Ik had nl. geen hoofdafsluiter in de meterkast. (woning van voor 2004)

Nu heb ik een plat dak wat goed/makkelijk bereikbaar is vanaf het dakterras maar na de cursus zou ik me niet omdraaien om ook een schuin dak vol te leggen. Wel even op de nodige veiligheid denken. Je kan meer dan je denkt.

En ik heb voor het bedrag wat ik heb uitgespaard op arbeid een duurder systeem genomen.

[Illusion]

Señor Sjon schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 11:01:
[...]
Ik heb een hekel aan subsidieregelingen, juist vanwege de wispelturigheid ervan.

[...]

Maar de nieuwe subsidieregeling zou juist veel meer zekerheid kunnen bieden.
Stel:
*je plaatst pas nadat de nieuwe regeling is ingericht
*de nieuwe regeling wordt redelijk gelijk aan SDE+ regeling
Dan vraag je op basis van een offerte van de installateur subsidie aan, en als die wordt toegekend krijg je een beschikking (het Recht!) om gedurende een X aantal jaren, je stroom tegen Y prijs te verkopen. Als de energieprijs daalt, krijg je meer subside, als de energieprijs stijgt, dan krijg je minder subsidie, maar je krijgt gegarandeerd minimaal bedrag Y per kWh gedurende X jaren.
Deze beschikking ligt op dat moment vast, en kan door wijzigend overheidsbeleid niet meer veranderen.

Dat biedt een stuk meer zekerheid dan de huidige situatie.

[TWyk]

reneeke1970 schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 08:45:
[...]
Oost west is juist voordeel, dan maak je meer stroom zelf op en die is het duurste

Je maakt wel meer stroom zelf op maar je produceert ook per paneel 13%-14% minder dan optimaal zuid en ik denk niet dat je met 14% extra zelf opmaakt.

[ProudElm]

Zuluman schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 12:05:
[...]


Dat dacht ik ook totdat ik deze cursus heb gevolg.

http://www.edusun.nl/doe-...nepanelen-plaatsen-1-dag/

En desnoods laat je je meterkast aanpassen maar de plaatsing doe je zelf. Ik heb mijn buurman die elektromonteur is aangesproken. Ik had nl. geen hoofdafsluiter in de meterkast. (woning van voor 2004)

Nu heb ik een plat dak wat goed/makkelijk bereikbaar is vanaf het dakterras maar na de cursus zou ik me niet omdraaien om ook een schuin dak vol te leggen. Wel even op de nodige veiligheid denken. Je kan meer dan je denkt.

En ik heb voor het bedrag wat ik heb uitgespaard op arbeid een duurder systeem genomen.

Kom ik via die cursus ook van mijn hoogtevrees af?

Maar ok, dan zou ik het laten leggen moeten doen door iemand anders en dan zelf de rest doen binnen. Maar dan betaal ik liever meer zodat alles in 1x goed is gedaan..

[Zuluman]

ProudElm schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 12:08:
[...]


Kom ik via die cursus ook van mijn hoogtevrees af?

Maar ok, dan zou ik het laten leggen moeten doen door iemand anders en dan zelf de rest doen binnen. Maar dan betaal ik liever meer zodat alles in 1x goed is gedaan..

haha...nee denk ik niet. daar moet je een andere cursus voor volgen. misschien ook aftrekbaar voor de btw.

[Gecko123]

TWyk schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 12:07:
[...]

Je maakt wel meer stroom zelf op maar je produceert ook per paneel 13%-14% minder dan optimaal zuid en ik denk niet dat je met 14% extra zelf opmaakt.

Ik denk dat oost west gunstig is. Aangezien je de meeste stroom sochtends en savonds gebruikt hoef je minder van je accu te gebruiken.

[ProudElm]

tja.. dat zou mooi zijn.. ;-) Hoewel ik niet denk dat de belastingdienst er uiteindelijk mee akkoord gaat ;-)

[Zuluman]

TWyk schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 12:07:
[...]

Je maakt wel meer stroom zelf op maar je produceert ook per paneel 13%-14% minder dan optimaal zuid en ik denk niet dat je met 14% extra zelf opmaakt.

Soms wordt je beperkt door de grootte van je dak. Ik zou maar 9 panelen kwijt kunnen met zuid georienteerd en nu met oost-west 12.

Als ik geen rekening houdt met dat je iets meer opmaakt dan is mi het verschil gering. als ik 1,- per Wp aanhoud bij zelfplaatsing en 13 ct teruglevering verdien ik zuid terug in 6,7 jaar en oost-west 7,6 jaar.

Hoger rendement op zuid maar op een lager bedrag. Lager rendement op oost-west maar op een hoger bedrag. links of rechtsom komt ongeveer op hetzelfde terecht.

Maar ik wacht wel even af wat er gaat gebeuren voor ik die 8 extra panelen ga plaatsen.

[Wailing_Banshee]

ProudElm schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 12:08:
[...]


Kom ik via die cursus ook van mijn hoogtevrees af?

En vergeet die sportschool niet... Ik zie mij nog niet doen wat die mannen die bij ons de panelen gelegd hebben gedaan hebben. Die panelen wegen best wat....

Ergo: zelf leggen is niet voor iedereen weggelegd.

TWyk schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 12:07:
[...]
Je maakt wel meer stroom zelf op maar je produceert ook per paneel 13%-14% minder dan optimaal zuid en ik denk niet dat je met 14% extra zelf opmaakt.

Het hangt helemaal af van wat je terugkrijgt voor je stroom en wat je ervoor moet betalen. Het zou best kunnen dat die 14% minder opbrengst gecompenseerd wordt omdat je minder hoeft te gebruiken, op jaar basis.

[Zuluman]

Wailing_Banshee schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 12:23:
[...]

En vergeet die sportschool niet... Ik zie mij nog niet doen wat die mannen die bij ons de panelen gelegd hebben gedaan hebben. Die panelen wegen best wat....

Zijn gemiddeld 18kg dus dat valt echt wel mee. ok. ik ga dus idd naar de sportschool maar mijn buurman niet en hij kon ze prima in zijn eentje aangeven aan mij 3,5m hoger.

[ProudElm]

Tja.. de een is handiger en kan daar door geld besparen. Dus is een gegeven. Maar dat is niet voor iedereen weg gelegd.
Daar begint dit ook op te lijken. Leuk als je een mooi schaduw vrij dak op zuid hebt, dan zal de terugleveren subsidie vast ook gunstig voor je zijn. Maar wijk je daar van af dan ben je dus duurder uit. Dat is dan toch wel erg jammer.

[Domba]

Gecko123 schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 12:15:
[...]
Ik denk dat oost west gunstig is. Aangezien je de meeste stroom sochtends en savonds gebruikt hoef je minder van je accu te gebruiken.

Voor een homeaccu is het denk ik nog wat vroeg,
Volgens mij zet dat de regelingen ook weer opnieuw op zijn kop als een paar honderdduizend dat doen

Ik heb geen goed idee van wat gemiddeld is, daar ik geen gebrek heb aan voldoende geschikte dak ruimte om ook voor WP op te wekken, zowel nu als voor mijn toekomstige woning (zou het liefste een dakhelft volleggen (ca 60 panelen ipv 3 kleinere op ONO, ZOZ, WZW).
Maar als ik huidig noodaccusysteem voor verwarming zou vergroten tot een volwaardige dan heb ik 7-8 maanden geen afname alleen behoefte om in te voeden.
Met een ferraris of domme meter (jaarlijkse meterstanden) hebben ze daar geen weet van?
Maar zitten energieleveranciers daarop te wachten,

[de Peer]

ProudElm schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 12:48:
Tja.. de een is handiger en kan daar door geld besparen. Dus is een gegeven. Maar dat is niet voor iedereen weg gelegd.
Daar begint dit ook op te lijken. Leuk als je een mooi schaduw vrij dak op zuid hebt, dan zal de terugleveren subsidie vast ook gunstig voor je zijn. Maar wijk je daar van af dan ben je dus duurder uit. Dat is dan toch wel erg jammer.

Tsja dat is toch ook gewoon logisch? Als jij een windmolen buiten de wind zet, moet je ook niet raar opkijken dat hij niet zo veel opbrengt . Lijkt mij logisch dat je per kWh een vast bedrag krijgt en niet alleen voor het hebben van een zonnepaneel. Zie de rare situaties die er zijn bij het Energielabel: zonnepanelen in de schaduw of in het geheel niet aangesloten alleen om een Energielabel A te verkrijgen.

[ProudElm]

Ja, dat is inderdaad onzin, ik zie het ook veel.. nieuwbouw. 2/3 paneeltjes er op. Afvoer pijpje er midden voor en een mooie bomenrij er ook nog bij.. Zonde!!

Maar ja, ik ben dus gewoon benieuwd of het ooit duidelijk wordt.. Eerst maar genieten van de zomer (zonder paneeltjes helaas).

[Wailing_Banshee]

de Peer schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 12:57:
[...]


Tsja dat is toch ook gewoon logisch? Als jij een windmolen buiten de wind zet, moet je ook niet raar opkijken dat hij niet zo veel opbrengt . Lijkt mij logisch dat je per kWh een vast bedrag krijgt en niet alleen voor het hebben van een zonnepaneel. Zie de rare situaties die er zijn bij het Energielabel: zonnepanelen in de schaduw of in het geheel niet aangesloten alleen om een Energielabel A te verkrijgen.

Maar was een redenatie van de afschaffing van de salderingsregeling nu niet dat het oneerlijk zou zijn? In het nieuwe systeem is het dus ook oneerlijk, want als je toevallig een huis hebt wat perfect ligt heb je meer profijt dan wanneer je een huis hebt wat wel goed ligt, maar niet perfect. En waar blijft het principe: "alle kleine beetjes helpen"? Want eigenlijk zeg je dat je alleen panelen moet nemen als die perfect kunnen opwekken. In alle andere gevallen wordt het te duur.

[de Peer]

Houd er ook rekening mee dat Wiebes zijn referentie-situatie uitgaat van 'de meest kosteneffectieve panelen die in dat jaar verkrijgbaar zijn'. Dat gaat in de meeste gevallen dus om goedkope/lelijke/low-tech blauwe poly panelen zonder optimizers, solaredge, dure schansen.. etc. etc.

Op het moment dat je dus een mooie all-black installatie wil met uitgebreide monitoring en goed schaduw-management, betaal je voor die luxe want je wijkt af van de referentiesituatie, en dus is je tvt dan waarschijnlijk een stuk langer dan 7 jaar.

Zelf ga ik daarom het halve dakdeel vol leggen met goedkope poly's. Dat deel is uit het zicht vanaf de straat/tuin en tast het aanzicht van het huis dus niet veel aan. En ik denk dat als ik de poly's ook nog eens zelf leg, ik het een stuk beter doe dan Wiebes zijn 'referentie-situatie' waardoor mijn tvt vele malen korter zal zijn dan 7 jaar.

Wailing_Banshee schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 13:10:
[...]

Maar was een redenatie van de afschaffing van de salderingsregeling nu niet dat het oneerlijk zou zijn? In het nieuwe systeem is het dus ook oneerlijk, want als je toevallig een huis hebt wat perfect ligt heb je meer profijt dan wanneer je een huis hebt wat wel goed ligt, maar niet perfect. En waar blijft het principe: "alle kleine beetjes helpen"? Want eigenlijk zeg je dat je alleen panelen moet nemen als die perfect kunnen opwekken. In alle andere gevallen wordt het te duur.

Dat zeg ik inderdaad ja. Het is geen sociale uitkering. Je zou jezelf als een energieleverancier kunnen zien. En het zou goed kunnen dat het daarom voor veel mensen niet meer interessant is. Tsja so be it. Uiteindelijk is het vraag en aanbod. En de overheid gaat het beleid mogelijk zo maken dat alleen efficiente installaties nog de moeite waard zijn. Ik kan daar best inkomen. Op die manier krijgt de overheid maximaal rendement voor hun subsidie en wordt de consument/installateurs getriggerd om opbrengst te maximaliseren voor minimale kosten. Nogmaals, het is geen sociale uitkering.

[reneeke1970]

TWyk schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 12:07:
[...]

Je maakt wel meer stroom zelf op maar je produceert ook per paneel 13%-14% minder dan optimaal zuid en ik denk niet dat je met 14% extra zelf opmaakt.

Die waardes zullen misschien niet gelijk zijn, maar wat je zelf op maakt heeft wel twee keer zoveel waarde dan hetgene je verkoopt.

@Domba ik heb ook mijn twijfels of 7 jaar haalbaar blijft. Maar als hij het niet haalt op papier komt er vanzelf weerstand van alle kanten en zal het vanzelf weer veranderen of toch minstens veel vertraging oplopen. Daarom moet er ook niemand gaan wachten, zo snel mogelijk nog profiteren nu het nog kan

[Wailing_Banshee]

de Peer schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 13:13:
Nogmaals, het is geen sociale uitkering.

Ons systeem zou dan dus niet de moeite waard zijn en de energie die wij nu opwekken zou door iets anders opgewekt moeten gaan worden: die (illegaal gebouwde) RWE centrale een paar kilometer verderop die een heel stuk meer CO2 uitstoot dan onze panelen... Dus niet "alle kleine beetjes helpen" meer, maar een oneerlijk systeem. En dan verwachten ze wel dat ik 5 minuten korter douch, "omdat alle kleine beetjes helpen"....

[de Peer]

Wailing_Banshee schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 13:21:
[...]

Ons systeem zou dan dus niet de moeite waard zijn en de energie die wij nu opwekken zou door iets anders opgewekt moeten gaan worden: die (illegaal gebouwde) RWE centrale een paar kilometer verderop die een heel stuk meer CO2 uitstoot dan onze panelen... Dus niet "alle kleine beetjes helpen" meer, maar een oneerlijk systeem. En dan verwachten ze wel dat ik 5 minuten korter douch, "omdat alle kleine beetjes helpen"....

Als het goed is komt er wel een 'eerlijke' overgangsregeling. Ben het met je eens dat je hier niet de dupe van mag worden. Maar als toekomstig beleid heb ik er niets op tegen dat subsidie opbrengst-gebonden is.

Alles heeft zijn prijs. De stroom die jij produceert is gewoon een stuk duurder dan iemand met een efficiente installatie als jullie het beiden in 7 jaar terug willen verdienen. Overheid zit uiteindelijk toch met budgetten.

[ Voor 12% gewijzigd door de Peer op 04-07-2018 13:26 ]

[Gecko123]

Wailing_Banshee schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 13:10:
[...]

Maar was een redenatie van de afschaffing van de salderingsregeling nu niet dat het oneerlijk zou zijn? In het nieuwe systeem is het dus ook oneerlijk, want als je toevallig een huis hebt wat perfect ligt heb je meer profijt dan wanneer je een huis hebt wat wel goed ligt, maar niet perfect. En waar blijft het principe: "alle kleine beetjes helpen"? Want eigenlijk zeg je dat je alleen panelen moet nemen als die perfect kunnen opwekken. In alle andere gevallen wordt het te duur.

Het effectief besteden van gemeenschapsgeld lijkt me een gegeven, mits dit ten goede komt van de gemeenschap.

[Señor Sjon]

Veel effectiever dan de mensen zelf energie op laten wekken kan het niet volgens mij? Niet alles werkt met schaalvergroting.

[de Peer]

Señor Sjon schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 13:57:
Veel effectiever dan de mensen zelf energie op laten wekken kan het niet volgens mij? Niet alles werkt met schaalvergroting.

definieer effectief:

Kosteneffectief: dan moet een consument dus zoveel mogelijk kWh's leveren met zo min mogelijk subsidie. Als consument 'schaduwpanelen' heeft, dan zal zijn stroom duurder zijn als hij het nog een beetje terug wil kun verdiennen. Met andere woorden: consument met optimale opstelling kan een lagere prijs bieden en toch goed (terug)verdienen.

Technisch effectief: Geen idee of er bij een klein PV-opstellinkje veel stroom 'verloren' gaat bij levering aan het net t.o.v. een grote kolencentrale. Feit is wel dat het grootste deel van je opwek het net op gaat.

[Illusion]

Señor Sjon schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 13:57:
Veel effectiever dan de mensen zelf energie op laten wekken kan het niet volgens mij? Niet alles werkt met schaalvergroting.

Je reageert op:

Gecko123 schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 13:35:
[...]


Het effectief besteden van gemeenschapsgeld lijkt me een gegeven, mits dit ten goede komt van de gemeenschap.

En dan lijkt mij een zo laag mogelijke subsidie per geleverde kWh de juiste omschrijving van effectief.
Salderen is per kWh erg duur in vergelijking met SDE+ en is in zoverre dus niet “effectief”.

[Señor Sjon]

Nee, want dan nemen mensen geen PV-panelen meer als het ze niks meer oplevert. De overheid is notoir ineffectief in het realiseren van dingen (hoi ICT).

Even een grof vergelijk: https://opendata.cbs.nl/s...ED/table?ts=1530706554888
Totaal verbruik energie: 3150,4 PJ. Woningen: 400.6 PJ. Dat is 12,7% van het totaal. Een consument heeft maar weinig mogelijkheden om milieu-investeringen gesubsidieerd te krijgen in verhouding tot bedrijven. En dan wordt het als duur en inefficient gezien?

[Gecko123]

Illusion schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 14:05:
[...]

Je reageert op:

[...]

En dan lijkt mij een zo laag mogelijke subsidie per geleverde kWh de juiste omschrijving van effectief.
Salderen is per kWh erg duur in vergelijking met SDE+ en is in zoverre dus niet “effectief”.

Effectief door zo weinig mogelijk te subsidiëren maar ook groepen mee te laten denken. Door burgers mee te laten profiteren wordt er als gevolg daarvan meer nagedacht hoe woonwijken verduurzaamd kunnen worden.

[de Peer]

Señor Sjon schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 14:20:
Nee, want dan nemen mensen geen PV-panelen meer als het ze niks meer oplevert. De overheid is notoir ineffectief in het realiseren van dingen (hoi ICT).

Even een grof vergelijk: https://opendata.cbs.nl/s...ED/table?ts=1530706554888
Totaal verbruik energie: 3150,4 PJ. Woningen: 400.6 PJ. Dat is 12,7% van het totaal. Een consument heeft maar weinig mogelijkheden om milieu-investeringen gesubsidieerd te krijgen in verhouding tot bedrijven. En dan wordt het als duur en inefficient gezien?

Mensen PV laten nemen is geen doel op zich lijkt me, en al helemaal niet een inefficiente installatie, want dat is voor beide partijen (overheid, consument) niet gunstig (alleen de installateurs profiteren!). De overheid heeft klimaatdoelen en budgetten en kiest eieren voor zijn geld. Als het gevolg is dat er minder PV (maar wel kosten-effectiever) bij gaat komen, dan is dat zo. Het zou alleen wel zo netjes zijn om een nette overgangsregeling met afbouw aan te bieden, vanwege de geschepte verwachtingen in het verleden.

[ Voor 17% gewijzigd door de Peer op 04-07-2018 14:35 ]

[Illusion]

Señor Sjon schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 14:20:
Nee, want dan nemen mensen geen PV-panelen meer als het ze niks meer oplevert. De overheid is notoir ineffectief in het realiseren van dingen (hoi ICT).

Even een grof vergelijk: https://opendata.cbs.nl/s...ED/table?ts=1530706554888
Totaal verbruik energie: 3150,4 PJ. Woningen: 400.6 PJ. Dat is 12,7% van het totaal. Een consument heeft maar weinig mogelijkheden om milieu-investeringen gesubsidieerd te krijgen in verhouding tot bedrijven. En dan wordt het als duur en inefficient gezien?

PV-panelen bij consumenten is geen doel op zich.

Stel ik heb als overheid 1 miljoen euro subsidie tot mijn beschikking.
En stel dat ik 2 dingen kan doen: (getallen zijn schattingen)
20.000.000 kWh duurzaam opwekken via SDE+ a ca 5 ct/kWh subsidie (bijv zonnepanelen of windparken)
of
6.700.000 kWh duurzaam opwekken via salderen a ca 15 ct/kWh subsidie.

Dan kies ik voor SDE+, want dan heb ik voor hetzelfde geld 13.300.000 kWh extra!

Pas als de opties op SDE+ uitgeput raken, en daardoor de benodigde subsidie per kWh stijgt, of als PV bij consumenten goedkoper wordt, is het *financieel* weer interresant om PV bij consumenten te stimuleren.

[Señor Sjon]

Dat snap ik, alleen zijn de maatschappelijke consequenties van bv windparken ook groot. Waardeverlies en overlast woningen, alleen de verpachter van de grond wordt er echt beter van ten koste van de omgeving en de milieuschade van het apparaat incl. onderhoud.

[internet4me]

CurlyMo schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 11:43:
[...]

Waar gaan we het onderhoud en aanleg van dat net dan van betalen?

Daarvoor hebben we het capaciteitstarief en de transportkosten.

[ Voor 4% gewijzigd door internet4me op 04-07-2018 14:51 ]

[Wailing_Banshee]

Als kleinschalig blijkbaar slecht is, waarom zie ik dan overal EAZ windmolens verschijnen? Die dingen zijn een heel stuk minder efficient dan hun grote broers (zo'n 10kW).

[reneeke1970]

Illusion schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 14:39:
[...]

PV-panelen bij consumenten is geen doel op zich.

Stel ik heb als overheid 1 miljoen euro subsidie tot mijn beschikking.
En stel dat ik 2 dingen kan doen: (getallen zijn schattingen)
20.000.000 kWh duurzaam opwekken via SDE+ a ca 5 ct/kWh subsidie (bijv zonnepanelen of windparken)
of
6.700.000 kWh duurzaam opwekken via salderen a ca 15 ct/kWh subsidie.

Dan kies ik voor SDE+, want dan heb ik voor hetzelfde geld 13.300.000 kWh extra!

Pas als de opties op SDE+ uitgeput raken, en daardoor de benodigde subsidie per kWh stijgt, of als PV bij consumenten goedkoper wordt, is het *financieel* weer interresant om PV bij consumenten te stimuleren.

De subsidie zal eerder 5 dan 15 cent zijn. De subsidie komt bovenop de reguliere terug lever vergoeding. (Tussen 4 en 13 cent)
Dus dan is je berekening omgekeerd.

[Illusion]

Señor Sjon schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 14:47:
Dat snap ik, alleen zijn de maatschappelijke consequenties van bv windparken ook groot. Waardeverlies en overlast woningen, alleen de verpachter van de grond wordt er echt beter van ten koste van de omgeving en de milieuschade van het apparaat incl. onderhoud.

Kijk dat is een heel ander argument. En daar heb je zeker gelijk in. Neemt niet weg dat er ook een heleboel mensen zijn die zonnepanelen intens lelijk vinden. En (ander topic) heel veel mensen slapeloze nachten hebben van de herrie van de warmtepomp van de buren : https://www.cobouw.nl/bou...an-warmtepompen-101262599

De keuze of lokaal beter of slechter is (qua overlast en/of volledige milieubelasting) dan industrieel is er een waar ik geen uitspraken over durf te doen. Qua kostenefficiente wint SDE+ het op dit moment, en is het vervangen van salderen door subsidie een mooi compromis tussen volledig afschaffen of volledig instandhouden van de salderingsregeling. Voor beide kampen valt wat te zeggen.

[Illusion]

reneeke1970 schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 14:57:
[...]

De subsidie zal eerder 5 dan 15 cent zijn. De subsidie komt bovenop de reguliere terug lever vergoeding. (Tussen 4 en 13 cent)
Dus dan is je berekening omgekeerd.

Ik deed het even uit mijn hoofd. Maar laten we deze post van mij er even bijpakken:

Illusion schreef op vrijdag 29 juni 2018 @ 14:32:
Om nog even te verduidelijken hoe inefficient het salderen eigenlijk is. Gezien vanuit de overheid/belastingbetaler.

Een gesaldeerde kWh kost in 2018 aan gemiste belastingen (dus subsidie):
10,5 ct energiebelasting +1,3 ct ODE = 11,8 eurocent.
(bron: https://goedkopeenergieengas.nl/energie/energiebelasting/)


De nieuwe windparken Borssele III en IV zijn net rond qua financiering. Zie o.a. hier: https://www.technischweek...-iii-en-iv-rond/item11933
Hier wordt voor 15 jaar een stroomprijs gegarandeerd van 54,59euro per MWh, dat is 5,4 ct/MWh.
De laagste dagprijs voor stroom van afgelopen jaar is 33Euro/MWH = 3,3 ct/kWh. Dit is de laagste prijs, niet het gemiddelde!.
(bron: https://www.apxgroup.com/...s/apx-power-nl/dashboard/)
Dat betekent dat er op basis van huidige prijzen een subsidie is van maximaal 5,4-3,3= 2,1 ct kWh. Maar meestal minder.

Dat betekent dat zonnestroom salderen 11,8/2,1 = 5,62 keer zo duur is als een nieuw windpark.
Daarnaast stopt bij het windpark de subsidie na 15 jaar, en kost de stroom die nog wel geleverd wordt ineens nog maar 0 ct subsidie. Terwijl bij salderen we die 11,8 blijven betalen. Zonde!

Op basis van de *huidige* salderingsregeling is de subsidie dmv salderen dus 11,8 ct/kWh
Op basis van Borssele III en IV is de subside SDE+ dus maximaal 2,1 ct/kWh (maar meestal minder).

Dus het sommetje is zeer zeker niet andersom.

Ik ben nog wel tegengesproken op deze bedragen, omdat er via andere kanalen ook subside gegeven zou worden, maar na een verzoek om bronnen heb ik daar niks meer van gehoord.

[Gecko123]

Señor Sjon schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 14:47:
Dat snap ik, alleen zijn de maatschappelijke consequenties van bv windparken ook groot. Waardeverlies en overlast woningen, alleen de verpachter van de grond wordt er echt beter van ten koste van de omgeving en de milieuschade van het apparaat incl. onderhoud.

Is het dan niet zo dat je beter naast een windmolen kan wonen dan naast een kolencentrale? Ik begrijp de verandering wel. Maar men moet ook realistisch blijven. De energie moet ergens vandaan komen. Is het ook niet zo dat men de bewoners in financieel opzicht laat mee profiteren van de windmolen?

[TWyk]

Wailing_Banshee schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 14:53:
Als kleinschalig blijkbaar slecht is, waarom zie ik dan overal EAZ windmolens verschijnen? Die dingen zijn een heel stuk minder efficient dan hun grote broers (zo'n 10kW).

Mogelijk woon je in Groningen of in een plaats waar de EAZ windmolen nog net binnen de bestemmingsplannen vallen en je dus makkelijk toestemming krijgt om zo'n ding te plaatsen

[Wailing_Banshee]

Gecko123 schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 16:05:
[...]
Is het dan niet zo dat je beter naast een windmolen kan wonen dan naast een kolencentrale?

Nee.

Het voordeel van een kolencentrale is dat je die op 1 plek neer kunt zetten en je daar veel stroom kunt produceren. Om dezelfde hoeveelheid stroom te genereren met wind heb je een enorm oppervlakte nodig, want molens hebben de ruimte nodig om te kunnen draaien (en niet in elkaars wind staan), en daar wil je zeker niet onder wonen.

Als je het over 1 windmolen vs 1 kolencentrale hebt, ja, maar helaas heb je niet maar 1 windmolen en komen die dingen altijd samen.

TWyk schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 16:11:
[...]

Mogelijk woon je in Groningen of in een plaats waar de EAZ windmolen nog net binnen de bestemmingsplannen vallen en je dus makkelijk toestemming krijgt om zo'n ding te plaatsen

Het gaat erom dat die dingen minder efficient zijn dan hun grote broers en dus ook eigenlijk niet gesubsidieerd zouden moeten worden, want dat geld kun je blijkbaar beter aan die 200m hoge palen uitgeven. (het valt me wel op dat die kleintjes vaker draaien dan hun grote broers, en ik zie van beide elke dag behoorlijk wat )

[TWyk]

Wailing_Banshee schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 16:16:
[...]
Het gaat erom dat die dingen minder efficient zijn dan hun grote broers en dus ook eigenlijk niet gesubsidieerd zouden moeten worden, want dat geld kun je blijkbaar beter aan die 200m hoge palen uitgeven. (het valt me wel op dat die kleintjes vaker draaien dan hun grote broers, en ik zie van beide elke dag behoorlijk wat )

Het kan wel een teken zijn dat de subsidie iets te hoog is maar kan ook betekenen dat de prijs van die minder efficiente windmolen gewoon erg goed is.
Ik zie ook veel meer mensen JA-solar panelen op hun leggen dan de iets meer efficiente maar veel duurdere Sunpower panelen.

[Señor Sjon]

Gecko123 schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 16:05:
[...]


Is het dan niet zo dat je beter naast een windmolen kan wonen dan naast een kolencentrale? Ik begrijp de verandering wel. Maar men moet ook realistisch blijven. De energie moet ergens vandaan komen. Is het ook niet zo dat men de bewoners in financieel opzicht laat mee profiteren van de windmolen?

Hoe groot is een kolencentrale met dezelfde vermogens als die windmolen?

[Illusion]

Maar hoeveel mensen op aarde hebben last van de CO2 en al het fijnstof dat die kolencentrale de lucht in slingert?

[reneeke1970]

Illusion schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 17:14:
Maar hoeveel mensen op aarde hebben last van de CO2 en al het fijnstof dat die kolencentrale de lucht in slingert?

Geen, ze passen gewoon de milieu rapportages wat aan....

[Hendrik55]

internet4me schreef op dinsdag 3 juli 2018 @ 09:08:
[...]


Dan moet je een foto-tje maken van de meter en deze plaatsen op TW, foto waar de logo-tjes op staan.
Als er een "anti-terugloop cq blokkeerstand" tekentje op staat. Dan kan het niet. Meestal kan het met een ferraris meter wel.

... kan deze meter terugdraaien? Ik kan geen teken vinden waar uit dat het niet of wel kan.


Wie verteld me dat?

[busscherski]

@internet4me
@Hendrik55

https://www.zonnepanelen....eschikt-voor-terugdraaien

[internet4me]

Het anti terugkeer teken is niet aanwezig. Dus met 99.9% zekerheid. Hij kan terugdraaien. Zet er een hek om, laat hem niet weghalen/vervangen.

[drielp]

Wie de schoen past ....
Salderen is geen subsidie. Je kunt het wel zo blijven noemen, maar dat klopt niet.
Je kunt de huidige PV bezitters wel af bijven schilderen als subsidie slurpers, maar voorlopig kost het voor het overgrote deel nog steeds geld.
Het particuliere PV heeft een aardig steentje bijgedragen aan de verplichte doelstellingen van Europa. En dat wordt nu dus bestraft.
Denk niet dat de energieleveranciers 13 ct/kWh blijven geven, dat wordt maximaal 5 ct/kWh. Met nog maximaal 5 ct/kWh leveringsubsidie ga je dus gewoon nat met je investering.....

Nog wat leesvoer hoe een energie leverancier met haar klanten omging in 2006:
Toen het salderen nog tot 3000 kWh was

Dat een paar groene leverancier nu een leuke vergoeding geven geeft geen garantie voor de toekomst. Als iedereen met PV overstapt naar GC is dat zo afgelopen. Misschien dan VDB nog een alternatief kan zijn?

[ Voor 25% gewijzigd door drielp op 05-07-2018 00:09 ]

[drielp]

Illusion schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 12:06:
[...]

Maar de nieuwe subsidieregeling zou juist veel meer zekerheid kunnen bieden.
Stel:
*je plaatst pas nadat de nieuwe regeling is ingericht
*de nieuwe regeling wordt redelijk gelijk aan SDE+ regeling
Dan vraag je op basis van een offerte van de installateur subsidie aan, en als die wordt toegekend krijg je een beschikking (het Recht!) om gedurende een X aantal jaren, je stroom tegen Y prijs te verkopen. Als de energieprijs daalt, krijg je meer subside, als de energieprijs stijgt, dan krijg je minder subsidie, maar je krijgt gegarandeerd minimaal bedrag Y per kWh gedurende X jaren.
Deze beschikking ligt op dat moment vast, en kan door wijzigend overheidsbeleid niet meer veranderen.

Dat biedt een stuk meer zekerheid dan de huidige situatie.

*KNIP. Houd het vriendelijk naar elkaar* maar om te zeggen dat de nieuwe regeling redelijk gelijk wordt aan de SDE+ regeling dan ben je niet echt op de hoogte. In de nieuwe regeling moet je elk jaar een beschikking aanvragen waarbij de hoogte van de subsidie niet vast staat. Wat wel vast staat dat deze naar beneden wordt bijgesteld. De SDE+ regeling gaat van 15 jaar met een vastgesteld prijs per kWh. De hoogte daarvan ligt aan het moment van inschrijving. Is nogal een verschil.

De rest van je verhaal raakt helemaal kant nog wal en met name de laatste opmerking dat dit meer zekerheid bied dan het salderen is eigenlijk te dom voor woorden.Er is een plafond ingesteld aan de leversubsidie. Als die bereikt is en je grijpt er naast, dan ben je helemaal de pineut. En dat is dus geen zekerheid, tenminste niet in mijn universum.

Juist met salderen had je zekerheid, nu niet meer. Ook als de energiebelasting zou dalen, wat nog niet zeker, is weet je waar je aan toe bent.

[ Voor 1% gewijzigd door Edmin op 10-07-2018 16:43 ]

[BlueTooth76]

Ik verwacht eigenlijk gewoon een eenvoudige regeling waarbij je een vaste prijs bovenop je kWh prijs via de energieleverancier krijgt. En die zal vervolgens jaarlijks verlaagd worden aangezien PV-installaties per Wp goedkoper gaan worden.

Alle andere oplossingen gaan teveel geld kosten, te bewerkelijk.

De terugverdientijd van mijn installatie zal dan helaas wel ergens rond de 15 jaar uitkomen, verwacht ik... de offerte is al akkoord maar eerst komt de warmtepomp...

[ Voor 53% gewijzigd door BlueTooth76 op 04-07-2018 23:09 ]

[Illusion]

drielp schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 22:07:
[...]


Ik weet niet in wel parallel universum je precies zit, maar om te zeggen dat de nieuwe regeling redelijk gelijk wordt aan de SDE+ regeling dan ben je niet echt op de hoogte. In de nieuwe regeling moet je elk jaar een beschikking aanvragen waarbij de hoogte van de subsidie niet vast staat. Wat wel vast staat dat deze naar beneden wordt bijgesteld. De SDE+ regeling gaat van 15 jaar met een vastgesteld prijs per kWh. De hoogte daarvan ligt aan het moment van inschrijving. Is nogal een verschil.

De rest van je verhaal raakt helemaal kant nog wal en met name de laatste opmerking dat dit meer zekerheid bied dan het salderen is eigenlijk te dom voor woorden.Er is een plafond ingesteld aan de leversubsidie. Als die bereikt is en je grijpt er naast, dan ben je helemaal de pineut. En dat is dus geen zekerheid, tenminste niet in mijn universum.

Juist met salderen had je zekerheid, nu niet meer. Ook als de energiebelasting zou dalen, wat nog niet zeker, is weet je waar je aan toe bent.

Begin je nou weer met dat onbeleefde... Hou daar nou gewoon mee op.

Kan je me misschien vertellen waar precies staat dat je elk jaar een nieuwe beschikking moet aanvragen?

Als je dat baseert op de volgende quote uit Wiebes kamerbrief van 16juni2018:

• De nieuwe subsidieregeling start in 2020 en zal jaarlijks worden opengesteld
voor nieuwe aanvragen zolang de terugverdientijd voor zonnepanelen zonder
stimulering nog ruim boven de zeven jaar ligt.

Dan heb je dat denk ik verkeerd begrepen.

Laten we beginnen met dat er nog NIKS vaststaat. Maar ik vermoed het volgende (waarbij ik alleen uitga van nieuwe plaatsingen. De overgangsregeling durf ik niks over te zeggen):
Er staat "Nieuwe" aanvragen. Als je van plan bent om nieuwe panelen te plaatsen, dan vraag je eenmaal subsidie voor de komende xx jaar aan, waarbij op de aanvraagdatum een tvt van 7 jaar geldt ob.v. "de stand der techniek." Je hoeft dat dus echt niet elk jaar opnieuw aan te vragen voor dezelfde installatie.

Als het subsidieplafond bereikt is, kan je dat jaar dus geen subsidie aanvragen voor het terugleveren van energie door nieuw geplaatste Panelen, en zou ik ze dus ook niet plaatsen. Dat is vervelend, maar ik kan me niet voorstellen dat je die subsidie pas aan kan vragen als je ze al gekocht hebt. Bij aanvraag tonen van een offerte lijkt me logisch, waarbij je als de subsidie is toegekend, je nog wel de factuur zal moeten overleggen.

En waar jij je onbeschofte praat gewoon uit de lucht grijpt, durf ik het nog wel met een bronnetje te bevestigen. Komt ie:
Het voorstel van de "belanghebbende partijen" waar Kamp/Wiebes mee overleggen. Bron: https://solarmagazine.nl/...-voor-zonnepanelen-update

De zonnestroom die men zelf direct gebruikt, blijft uiteraard geheel belastingvrij. Er komt daarnaast een vergoeding voor de geleverde zonnestroom die men niet direct zelf gebruikt. Deze premie of belastingkorting kan geleidelijk omlaag omdat zonnepanelen steeds goedkoper worden. De hoogte van de premie wordt bij de start van het nieuwe systeem voor 7 jaar vastgelegd. Elk jaar wordt daar er 1 jaar aan toegevoegd, zodat men steeds 7 jaar vooruit kan kijken. De regeling wordt verder tot tenminste tot 2030 vastgelegd.

Je beschuldiging dat ik PVers subsidieslurpers noem ga ik niet in mee. Dat is wat je er zelf van maakt.

[ Voor 19% gewijzigd door Illusion op 04-07-2018 23:40 ]

[Pietervs]

Gecko123 schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 09:19:
[...]


Ik bedoel hogere kosten voor de overheid. Oftewel de meerkosten van de salderingskosten boven de terugleversubsidie.

Feit is of je het gerechtvaardigd vind dat men subsidies krijgt (gemeenschapsgeld) om de bestaande terugverdientijd van 7 jaar met 3 jaar te verkorten (in 2025). Het is bovendien oneerlijk voor mensen die geen mogelijkheid hebben om zonnepanelen te nemen.

Sorry, maar dat laatste vind ik zo'n ongelooflijk onzin-argument.
"Omdat mijn buurman zich geen auto kan veroorloven, worden vanaf morgen de snelwegen afgesloten..."

Ja, er zijn mensen die meer voordeel hebben dan anderen. Hetzelfde zie je bij hypotheken (HRA is oneerlijk voor degenen die geen huis kunnen kopen) en weet ik op hoeveel andere terreinen.

Mensen die investeren in zonnepanelen zorgen er voor, dat de overgang naar duurzame energie mogelijk wordt. Als er niet begonnnen was met subsidies te geven op zonnepanelen had nu nog steeds niemand panelen op zijn dak liggen. Daarmee wil ik niet zeggen dat er een oneindige zak met geld moet zijn, maar wel voor enig realisme.

[Domba]

Illusion schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 23:09:

Dat is vervelend, maar ik kan me niet voorstellen dat je die subsidie pas aan kan vragen als je ze al gekocht hebt. Bij aanvraag tonen van een offerte lijkt me logisch, waarbij je als de subsidie is toegekend, je nog wel de factuur zal moeten overleggen.

Het oorspronkelijke sector voorstel is niet geheel overgenomen, Er zijn ook nieuwe elementen toegevoegd door EZ, zoals maximaliseren van opwek.
Dat is iets wat niet werkt met een offerte, want dan vraag je gewoon ook een offerte voor 30-40% meer Wp aan, maar pas na plaatsing mogelijk vanwege max aantal kWh's die in aanmerking komen voor terugleversubsidie.

Als we uitgaan van maximalisering van bijv 950kWh/kWp (zoals SDE+ waar je naar verwijst), dan gaat daar zoals oorspronkelijk voorstel 25% directverbruik (ik heb doorrekeningen met 35% gezien) eraf, blijft afgerond 713kWh maal kWp's van systeem
Want aantal kWh's/jaar dient bekend te zijn zodat het opgenomen kan worden in een centraal register welke door energieleveranciers gebruikt wordt voor de verrekening van de terugleversubsidie op de nota,
Want hoe kan je anders het maximaal aantal kWh's op jaarnota aangeven?

Zit je wel met de verificatie van systeemomvang vanwege efficientie tot wel 1200kWh/kWp er maar 713kWh in aanmerking komen voor terugleversubsidie, zoals bij zelfleggers die niet meer in aanmerking zouden komen, maar goed het voorstel is ook afkomstuig van de sector die PV verkoopt EN installeert.

Net zoiets als de zeer goed presterende monoblock WP's bij ISDE, wat niet meer is dan 2 buizen aansluiten en een voedingsspanning, dat je enkel nog subsidie krijgt met een factuur voor installatie

[drielp]

Illusion schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 23:09:
[...]

Begin je nou weer met dat onbeleefde... Hou daar nou gewoon mee op.

Kan je me misschien vertellen waar precies staat dat je elk jaar een nieuwe beschikking moet aanvragen?

Komop, niet zo gauw beledigd zijn (is een keuze).

Zo'n beetje elk jaar leg ik wat (tweedehands) panelen bij, dus elk jaar een verandering. Dus ook aanpassing nodig. En met mij vele anderen, het nadeel van het PV virus.

Als je dat baseert op de volgende quote uit Wiebes kamerbrief van 16juni2018:

[...]

Dan heb je dat denk ik verkeerd begrepen.

Nope, zie boven

Laten we beginnen met dat er nog NIKS vaststaat. Maar ik vermoed het volgende (waarbij ik alleen uitga van nieuwe plaatsingen. De overgangsregeling durf ik niks over te zeggen):
Er staat "Nieuwe" aanvragen. Als je van plan bent om nieuwe panelen te plaatsen, dan vraag je eenmaal subsidie voor de komende xx jaar aan, waarbij op de aanvraagdatum een tvt van 7 jaar geldt ob.v. "de stand der techniek." Je hoeft dat dus echt niet elk jaar opnieuw aan te vragen voor dezelfde installatie.

Als het subsidieplafond bereikt is, kan je dat jaar dus geen subsidie aanvragen voor het terugleveren van energie door nieuw geplaatste Panelen, en zou ik ze dus ook niet plaatsen. Dat is vervelend, maar ik kan me niet voorstellen dat je die subsidie pas aan kan vragen als je ze al gekocht hebt. Bij aanvraag tonen van een offerte lijkt me logisch, waarbij je als de subsidie is toegekend, je nog wel de factuur zal moeten overleggen.

En waar jij je onbeschofte praat gewoon uit de lucht grijpt, durf ik het nog wel met een bronnetje te bevestigen. Komt ie:
Het voorstel van de "belanghebbende partijen" waar Kamp/Wiebes mee overleggen. Bron: https://solarmagazine.nl/...-voor-zonnepanelen-update

[...]

Goed dat je de belanghebbende tussen haakjes zet. Ze hebben niet met zo'n ongeveer 500.000 echte belanghebbenden gesproken. Ik hecht niet zoveel waarde aan die zogenaamde belanghebbende lobbyisten voor het bedrijfsleven.

Je beschuldiging dat ik PVers subsidieslurpers noem ga ik niet in mee. Dat is wat je er zelf van maakt.

Dat klopt, die conclusie is geheel voor mijn rekening.

Het lijkt me handig deze discussie te stoppen, het leidt nergens toe. Jij vindt het afschaffen van het salderen een feestje, ik niet.

[Illusion]

drielp schreef op donderdag 5 juli 2018 @ 00:05:
[...]


Komop, niet zo gauw beledigd zijn (is een keuze).

Zo'n beetje elk jaar leg ik wat (tweedehands) panelen bij, dus elk jaar een verandering. Dus ook aanpassing nodig. En met mij vele anderen, het nadeel van het PV virus.


[...]


Nope, zie boven


[...]


Goed dat je de belanghebbende tussen haakjes zet. Ze hebben niet met zo'n ongeveer 500.000 echte belanghebbenden gesproken. Ik hecht niet zoveel waarde aan die zogenaamde belanghebbende lobbyisten voor het bedrijfsleven.


[...]


Dat klopt, die conclusie is geheel voor mijn rekening.

Het lijkt me handig deze discussie te stoppen, het leidt nergens toe. Jij vindt het afschaffen van het salderen een feestje, ik niet.

Ik was allang met de discussie gestopt, maar als je me zonder enige grond wegzet als een gek, dan reageer ik daar op. En je komt ook niet met feiten om me tegen te spreken (behalve dat je zelf een uitzondering bent die elk jaar bijlegt.) dus ik denk dat het discussieren inderdaad gestopt is

Domba schreef op donderdag 5 juli 2018 @ 00:03:
[...]


Het oorspronkelijke sector voorstel is niet geheel overgenomen, Er zijn ook nieuwe elementen toegevoegd door EZ, zoals maximaliseren van opwek.
Dat is iets wat niet werkt met een offerte, want dan vraag je gewoon ook een offerte voor 30-40% meer Wp aan, maar pas na plaatsing mogelijk vanwege max aantal kWh's die in aanmerking komen voor terugleversubsidie.

Als we uitgaan van maximalisering van bijv 950kWh/kWp (zoals SDE+ waar je naar verwijst), dan gaat daar zoals oorspronkelijk voorstel 25% directverbruik (ik heb doorrekeningen met 35% gezien) eraf, blijft afgerond 713kWh maal kWp's van systeem
Want aantal kWh's/jaar dient bekend te zijn zodat het opgenomen kan worden in een centraal register welke door energieleveranciers gebruikt wordt voor de verrekening van de terugleversubsidie op de nota,
Want hoe kan je anders het maximaal aantal kWh's op jaarnota aangeven?

Zit je wel met de verificatie van systeemomvang vanwege efficientie tot wel 1200kWh/kWp er maar 713kWh in aanmerking komen voor terugleversubsidie, zoals bij zelfleggers die niet meer in aanmerking zouden komen, maar goed het voorstel is ook afkomstuig van de sector die PV verkoopt EN installeert.

Net zoiets als de zeer goed presterende monoblock WP's bij ISDE, wat niet meer is dan 2 buizen aansluiten en een voedingsspanning, dat je enkel nog subsidie krijgt met een factuur voor installatie

Daar heb je een paar goede punten. Dat opwek gemaximaliseerd wordt is helaas nodig omdat er anders echt teveel fraudemogelijkheden zijn. De subside vraag je aan obv offerte, maar zal uiteindelijk uitgekeerd worden o.b.v. factuur van installatie (of offerte, welke van de twee het laagste is) lijkt me.

Het grootste nadeel (en precies ook waarom de leveranciers dit model promoten) is dat je waarschijnlijk toch echt "proffessioneel" moet laten plaatsen om in aanmerking te komen. Daar ben ik principieel tegen, al was het maar om Drielp te matsen. Maar je zal toch op een of andere manier aan moeten kunnen tonen dat: A de panelen nieuw zijn, en B de panelen op je eigen dak geplaatst zijn.

[ Voor 50% gewijzigd door Illusion op 05-07-2018 00:14 ]

[izdp]

Ooit was de IB 72%, nu is het hoogste tarief 52%.
Gauw terugdraaien; kost veel te veel subsidie.

[izdp]

Illusion schreef op donderdag 5 juli 2018 @ 00:08:
[...]

Ik was allang met de discussie gestopt, maar als je me zonder enige grond wegzet als een gek, dan reageer ik daar op. En je komt ook niet met feiten om me tegen te spreken (behalve dat je zelf een uitzondering bent die elk jaar bijlegt.) dus ik denk dat het discussieren inderdaad gestopt is


[...]

Daar heb je een paar goede punten. Dat opwek gemaximaliseerd wordt is helaas nodig omdat er anders echt teveel fraudemogelijkheden zijn. De subside vraag je aan obv offerte, maar zal uiteindelijk uitgekeerd worden o.b.v. factuur van installatie (of offerte, welke van de twee het laagste is) lijkt me.

Het grootste nadeel (en precies ook waarom de leveranciers dit model promoten) is dat je waarschijnlijk toch echt "proffessioneel" moet laten plaatsen om in aanmerking te komen. Daar ben ik principieel tegen, al was het maar om Drielp te matsen. Maar je zal toch op een of andere manier aan moeten kunnen tonen dat: A de panelen nieuw zijn, en B de panelen op je eigen dak geplaatst zijn.

Nou de overheid heeft hele actuele luchtfoto's.
Nederland is echt goed in kaart gebracht en vele malen beter dan google maps met werkelijk antiek fotomateriaal.
Kortom dat aantonen is een wassen neus en een factuur met betalingsbewijs lijkt mij meer dan voldoende.
Het is wel degelijk weer het bedrijfsleven steunen en extra inkomsten voor de overheid en gekkie henkie mag het dokken en vooral niet zelf besparen.

[Pietervs]

Illusion schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 23:09:
[...]


Laten we beginnen met dat er nog NIKS vaststaat. Maar ik vermoed het volgende (waarbij ik alleen uitga van nieuwe plaatsingen. De overgangsregeling durf ik niks over te zeggen):
Er staat "Nieuwe" aanvragen. Als je van plan bent om nieuwe panelen te plaatsen, dan vraag je eenmaal subsidie voor de komende xx jaar aan, waarbij op de aanvraagdatum een tvt van 7 jaar geldt ob.v. "de stand der techniek." Je hoeft dat dus echt niet elk jaar opnieuw aan te vragen voor dezelfde installatie.

Als het subsidieplafond bereikt is, kan je dat jaar dus geen subsidie aanvragen voor het terugleveren van energie door nieuw geplaatste Panelen, en zou ik ze dus ook niet plaatsen. Dat is vervelend, maar ik kan me niet voorstellen dat je die subsidie pas aan kan vragen als je ze al gekocht hebt. Bij aanvraag tonen van een offerte lijkt me logisch, waarbij je als de subsidie is toegekend, je nog wel de factuur zal moeten overleggen.

Paar dingen:
Zoals je zelf al aangeeft: er staat nog niks vast. Daarmee is jouw pleidooi voor het afschaffen van de subsidieregeling voor de SDE+ regeling verbazingwekkend, want je weet gewoon niet wat ze precies aan het verzinnen zijn.

Ten tweede: het instellen van een gelimiteerde pot met geld voor subsidieaanvragen is werkelijk te dom voor woorden: als er iets in het verleden aangetoond is als volstrekt onwerkbaar, consumenten die zich belazerd voelen omdat ze net achter het net vissen en zwalkend beleid zijn het wel dat soort potjes met geld.

Verder bestaat het risico dat de regering tegen rechtszaken aan gaat lopen als voor nieuwe gevallen een subsidieregeling ingesteld wordt terwijl bestaande gevallen een of andere vorm van saldering behouden: er is een gelijkheidsbeginsel dat met een dergelijk onderscheid zo maar eens door een rechter afgedwongen kan worden.

Je berekeningen hoe de SDE+ zoveel effectiever is als subsidies voor particulieren gaat voorbij aan 1 ding: maatschappelijk draagvlak. Je zal als overheid de burger mee moeten krijgen in de veranderingen die voor de deur staan: afschaffen van gas, zoveel mogelijk uitbannen van fossiele brandstoffen, overgang naar een zoveel mogelijk circulaire economie.
Door het beschikbare geld alleen maar te besteden aan het grootkapitaal, die toch al forse voordelen hebben op terreinen als belastingen en afvalstoffenheffingen, zal Jan met de Pet zich niet echt geroepen voelen om zelf ook eens de handjes te laten wapperen, te investeren in het energiezuiniger maken van zijn huis, zonnepanelen erop te leggen, enzovoort.

Het feit dat de VVD met dit soort idiote plannen komt toont aan dat zij niks moet hebben van milieu en de gewone burger eigenlijk alleen maar lastig vindt. Die zijn volgens de VVD eigenlijk alleen maar geschikt om te werken in de fabrieken, eens per 4 jaar hun stem uit te brengen (liefst minder, maar ja, de wet...) en braaf hun belastingen af te dragen. Terwijl het milieu alleen maar een obstakel is voor de uitbreiding van de fabrieken waar de burger het geld moet verdienen wat ze weer via belastingen af mogen staan aan de staat...

[Domba]

Illusion schreef op donderdag 5 juli 2018 @ 00:08:

Daar heb je een paar goede punten. Dat opwek gemaximaliseerd wordt is helaas nodig omdat er anders echt teveel fraudemogelijkheden zijn. De subside vraag je aan obv offerte, maar zal uiteindelijk uitgekeerd worden o.b.v. factuur van installatie (of offerte, welke van de twee het laagste is) lijkt me.

Het grootste nadeel (en precies ook waarom de leveranciers dit model promoten) is dat je waarschijnlijk toch echt "proffessioneel" moet laten plaatsen om in aanmerking te komen. Daar ben ik principieel tegen, al was het maar om Drielp te matsen. Maar je zal toch op een of andere manier aan moeten kunnen tonen dat: A de panelen nieuw zijn, en B de panelen op je eigen dak geplaatst zijn.

Waarom zouden panelen nieuw dienen te zijn?
Salderen maakt geen onderscheid als ook dat het geen investeringssubsidie is, als ook het aankoopbedrag per Wp er niet toedoet omdat terugleversubsidie daarop geheel niet gebaseerd wordt.

[izdp]

Gecko123 schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 12:15:
[...]


Ik denk dat oost west gunstig is. Aangezien je de meeste stroom sochtends en savonds gebruikt hoef je minder van je accu te gebruiken.

Mijn zonnepanelen leveren op die tijdstippen niets of vrijwel niets, dus accu of net is het dan.
Of saldeert die slimme meter per dag?

[Willie Wortel]

BlueTooth76 schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 23:05:
…………. aangezien PV-installaties per Wp goedkoper gaan worden.

Dat zijn aannames, je veronderstelt wat omdat anderen dit roeptoeteren. Niemand heeft een glazen bol, waarom wordt alles duurder (inflatie) en zonnepanelen, omvormers, fitmateriaal, koperen kabels en arbeid niet.?. kom op zeg...….dat gelooft toch geen hond.

[TvanW]

Gecko123 schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 13:35:
[...]
Het effectief besteden van gemeenschapsgeld lijkt me een gegeven, mits dit ten goede komt van de gemeenschap.

Maar mensen die hun nek hebben uitgestoken, ook ten goede van de gemeenschap, mogen hiervan niet de dupe worden.

[TvanW]

BlueTooth76 schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 23:05:
Ik verwacht eigenlijk gewoon een eenvoudige regeling waarbij je een vaste prijs bovenop je kWh prijs via de energieleverancier krijgt. En die zal vervolgens jaarlijks verlaagd worden aangezien PV-installaties per Wp goedkoper gaan worden.

Alle andere oplossingen gaan teveel geld kosten, te bewerkelijk.

De terugverdientijd van mijn installatie zal dan helaas wel ergens rond de 15 jaar uitkomen, verwacht ik... de offerte is al akkoord maar eerst komt de warmtepomp...

Ik verwacht het niet maar hoop het wel, anders weer een zooi ambtenaren die zinloos werk kunnen gaan doen en waarvan je maar moet afwachten of dat goed gaat. (Belastingdienst)

[Gecko123]

Pietervs schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 23:49:
[...]

Sorry, maar dat laatste vind ik zo'n ongelooflijk onzin-argument.
"Omdat mijn buurman zich geen auto kan veroorloven, worden vanaf morgen de snelwegen afgesloten..."

Ja, er zijn mensen die meer voordeel hebben dan anderen. Hetzelfde zie je bij hypotheken (HRA is oneerlijk voor degenen die geen huis kunnen kopen) en weet ik op hoeveel andere terreinen.

Mensen die investeren in zonnepanelen zorgen er voor, dat de overgang naar duurzame energie mogelijk wordt. Als er niet begonnnen was met subsidies te geven op zonnepanelen had nu nog steeds niemand panelen op zijn dak liggen. Daarmee wil ik niet zeggen dat er een oneindige zak met geld moet zijn, maar wel voor enig realisme.

Met oneerlijk bedoel ik dat het geen maatschappelijk doel heeft om een 7 jaar tvt nog eens met 3 jaar te verkorten als dat nauwelijk meer invloed heeft op de besluitvorming van de subsidieontvanger. Althans over dat effect kun je natuurlijk discussie over voeren. Maar als men bij 7 jaar panelen aanschaft dan is het doel van de subsidie toch al bereikt. Je kunt met dat extra geld tal van andere zaken financieren die ook effectiever kunnen bijdragen aan dat doel. Zoals mensen compenseren die reeds panelen hadden aangeschaft en door de nieuwe regeling een hun terugverdientijd zien oplopen.

Nogmaals we hebben het over maatschappelijk geld. Wat je met je eigen geld doet moet je zelf weten.

[ Voor 6% gewijzigd door Gecko123 op 05-07-2018 09:45 ]

[Gecko123]

izdp schreef op donderdag 5 juli 2018 @ 00:33:
[...]


Mijn zonnepanelen leveren op die tijdstippen niets of vrijwel niets, dus accu of net is het dan.
Of saldeert die slimme meter per dag?

De slimme meter registreert realtime wat er in óf uit gaat. Net als een ferrarismeter maar dan doet de ferrarismeter dat op 1 teller (draait terug bij teruglevering) en registreert de slimme meter de teruglevering op een extra teller.

[ Voor 21% gewijzigd door Gecko123 op 05-07-2018 09:40 ]

[Señor Sjon]

Illusion schreef op woensdag 4 juli 2018 @ 23:09:
[...]

Begin je nou weer met dat onbeleefde... Hou daar nou gewoon mee op.

Kan je me misschien vertellen waar precies staat dat je elk jaar een nieuwe beschikking moet aanvragen?

Als je dat baseert op de volgende quote uit Wiebes kamerbrief van 16juni2018:

[...]

Dan heb je dat denk ik verkeerd begrepen.

Laten we beginnen met dat er nog NIKS vaststaat. Maar ik vermoed het volgende (waarbij ik alleen uitga van nieuwe plaatsingen. De overgangsregeling durf ik niks over te zeggen):
Er staat "Nieuwe" aanvragen. Als je van plan bent om nieuwe panelen te plaatsen, dan vraag je eenmaal subsidie voor de komende xx jaar aan, waarbij op de aanvraagdatum een tvt van 7 jaar geldt ob.v. "de stand der techniek." Je hoeft dat dus echt niet elk jaar opnieuw aan te vragen voor dezelfde installatie.

Als het subsidieplafond bereikt is, kan je dat jaar dus geen subsidie aanvragen voor het terugleveren van energie door nieuw geplaatste Panelen, en zou ik ze dus ook niet plaatsen. Dat is vervelend, maar ik kan me niet voorstellen dat je die subsidie pas aan kan vragen als je ze al gekocht hebt. Bij aanvraag tonen van een offerte lijkt me logisch, waarbij je als de subsidie is toegekend, je nog wel de factuur zal moeten overleggen.

En waar jij je onbeschofte praat gewoon uit de lucht grijpt, durf ik het nog wel met een bronnetje te bevestigen. Komt ie:
Het voorstel van de "belanghebbende partijen" waar Kamp/Wiebes mee overleggen. Bron: https://solarmagazine.nl/...-voor-zonnepanelen-update

[...]


Je beschuldiging dat ik PVers subsidieslurpers noem ga ik niet in mee. Dat is wat je er zelf van maakt.

Die quote uit de brief is wel interessant. Hoe gaat de 'markt' ooit een TVT van 7 jaar geven? De kale energieprijs van 2-5 ct/kWh? Die overigens ook beïnvloedt wordt door de ODE die de consument indirect betaalt aan bedrijven? Er zal dus altijd een regeling noodzakelijk zijn. Immers worden hoogstens panelen en omvormers iets goedkoper, maar niet de arbeid en de installatiematerialen.

Op basis van de 20 ct/kWh (+2%/jaar stijging, dat is ook niet gelukt) worden de meeste casussen rond gerekend voor 7-8 jaar. Effectief moet het niet langer dan 15 jaar zijn omdat anders de tvt langer is dan de technische levensduur.

Wel grappig aantal quotes hier die ook goed reflecteert wat hier gaat gebeuren:
http://www.polderpv.nl/SDE_regeling0.htm

"Houdt er rekening mee dat de overheid geen betrouwbare partner is. De overheid heeft geen boodschap aan duurzaam, zij kijkt alleen naar de boekhouding."


"Ik ben met je eens dat het bureaucratische leed van de SDE-beschikte tegen de plinten klotst."

De geschiedenis gaat zich gewoon herhalen.

[Gecko123]

Señor Sjon schreef op donderdag 5 juli 2018 @ 10:21:
[...]

Die quote uit de brief is wel interessant. Hoe gaat de 'markt' ooit een TVT van 7 jaar geven? De kale energieprijs van 2-5 ct/kWh? Die overigens ook beïnvloedt wordt door de ODE die de consument indirect betaalt aan bedrijven? Er zal dus altijd een regeling noodzakelijk zijn. Immers worden hoogstens panelen en omvormers iets goedkoper, maar niet de arbeid en de installatiematerialen.

Op basis van de 20 ct/kWh (+2%/jaar stijging, dat is ook niet gelukt) worden de meeste casussen rond gerekend voor 7-8 jaar. Effectief moet het niet langer dan 15 jaar zijn omdat anders de tvt langer is dan de technische levensduur.

Wel grappig aantal quotes hier die ook goed reflecteert wat hier gaat gebeuren:
http://www.polderpv.nl/SDE_regeling0.htm

[...]


De geschiedenis gaat zich gewoon herhalen.

De kale energieprijs zal nog wel wat omhoog gaan.

[CurlyMo]

Señor Sjon schreef op donderdag 5 juli 2018 @ 10:21:
[...]
Hoe gaat de 'markt' ooit een TVT van 7 jaar geven?

De PV markt kan gewoon hetzelfde doen als de WP markt. Prijzen dusdanig omhoog gooien zodat 22cent per kWh nodig is om de TVT van 7 jaar te garanderen.

[Señor Sjon]

Gecko123 schreef op donderdag 5 juli 2018 @ 12:05:
[...]


De kale energieprijs zal nog wel wat omhoog gaan.

Dat hoor ik al 10 jaar in menig presentatie over dit onderwerp. Ik zal eens kijken of ik nog een oude kan vinden met zo'n mooie hockeystick curve voor energieprijzen. We zouden al rond de 35-40 ct/kWh moeten zitten (nog voor gedrochten als de ODE er waren...) volgens die berekeningen.

[Gecko123]

Señor Sjon schreef op donderdag 5 juli 2018 @ 12:12:
[...]


Dat hoor ik al 10 jaar in menig presentatie over dit onderwerp. Ik zal eens kijken of ik nog een oude kan vinden met zo'n mooie hockeystick curve voor energieprijzen. We zouden al rond de 35-40 ct/kWh moeten zitten (nog voor gedrochten als de ODE er waren...) volgens die berekeningen.

De kolencentrales houden de prijs nu mooi laag. Lekker lage prijzen en vuile lucht. Dat willen we graag. Als we die Europese vuurtjes uitkrijgen gaan we richting een eerlijke prijs.

[Pietervs]

Gecko123 schreef op donderdag 5 juli 2018 @ 09:29:
[...]


Met oneerlijk bedoel ik dat het geen maatschappelijk doel heeft om een 7 jaar tvt nog eens met 3 jaar te verkorten als dat nauwelijk meer invloed heeft op de besluitvorming van de subsidieontvanger. Althans over dat effect kun je natuurlijk discussie over voeren. Maar als men bij 7 jaar panelen aanschaft dan is het doel van de subsidie toch al bereikt. Je kunt met dat extra geld tal van andere zaken financieren die ook effectiever kunnen bijdragen aan dat doel. Zoals mensen compenseren die reeds panelen hadden aangeschaft en door de nieuwe regeling een hun terugverdientijd zien oplopen.

Nogmaals we hebben het over maatschappelijk geld. Wat je met je eigen geld doet moet je zelf weten.

Dan zijn we het wel eens

Enige vraag is de manier waarop de subsidie toegekend wordt. Het gebruik maken van subsidiepotjes is naar mijn mening geen goede optie, tegelijkertijd zie ik dat er mensen zijn die terecht aankaarten dat de saldering weer mogelijkheden geeft voor fraude (in de zin van extra panelen na x jaar bijplaatsen om op die manier de saldering over de hele installatie een aantal jaren te kunnen rekken). Maar daar moet volgens mij wel iets op te vinden zijn

[Domba]

Gecko123 schreef op donderdag 5 juli 2018 @ 12:05:
[...]
De kale energieprijs zal nog wel wat omhoog gaan.

Dat is echt koffiedik kijken.
Als je even de rimpels weg denkt en lijnen recht doortrekt.
Dan hebben we tegen 2023 10GW aan windmolen capaciteit.
Zon-PV, SDE heeft nu een potentie van 6GWp aan afgegeven SDE+ beschikking, het aandeel was afgelopen twee jaren fors in de toekenningen,
Residentiële markt die naar 0,5GWp/j gaat,
Utiliteitssector (scholen/kantoren/agri/winkels/etc) heb ik zo geen aparte cijfers voor.
Maar samen zou er gerealiseerd en eventueel nog beschikkingen, de prognose bovenkant zomaar 18-22GWp kunnen zijn tegen 2022-2023.

Dat terwijl we zoals afgelopen zondag 1 juli, maar 8,8-9.5GW aan load op hoogspanningsnet hebben.

Negatieve kWh prijzen zijn in de komende 5 jaren al niet ondenkbaar, energieleveranciers zullen ook gaan gillen om ook dynamische invoedvergoedingen en niet alleen afname, want voor terugleversubsidie zijn ze enkel doorgeefluik van RVO,

Maar er worden voldoende "stenen in de vijver gegooit" voor rimpels, dat prognose eennatte vinger is.

Jaarlijks terugleversubsidie bedrag is geen vast bedrag voor x jaren vanwege te veel administratie, maar is die samen met de terugleververgoeding ruim hoger dan bijv. 14ct/kWh dan krijg je een stormloop vanuit die in 2e schijf salderen (utilitiets sector) op het jaar subsidiebudget

onderbouwing voor jaarlijks subsidiebedrag/kWh

HollandSolar
Omdat het dan SDE wordt en dat was administratief moeilijk uitvoerbaar. Looptijden en verschillende tarieven tegelijkertijd enzo. Met terugleversubsidie is dat niet nodig. ECN heeft berekend dat het kan werken. Uniform elk jaar iedereen hetzelfde bedrag per kWh krijgen.
17:31 - 19 jun. 2018

[jacovn]

was er niet sprake van dat ze de energie belasting op elektra langzaam willen laten zakken t/m 2030 of zo ?

Als je nu kijkt naar de energie belasting:
https://www.belastingdien...3b-4c97-bc7a-802790bd1110

Zouden ze niet simpelweg die Kolom voor elektriciteit niet kunnen gebruiken voor teruglever subsidie ?
Die bouwt ook al jaren af, zit een tarief in voor hoeveelheid verbruik, zou je 1:1 over kunnen nemen voor terug leveren (boven 10.000 kWh de helft minder etc.)

Als ze de duurzaam terug geleverde stroom weer aan iemand verkopen krijgen ze exact dat bedrag ook weer terug, en hoeft er geen publiek geld bij. (ze missen waarschijnlijk wel BTW opbrengsten)

Als ze dan die energie belasting afbouwen, dan wordt het te bedrag wel lager, maar je koopt ook weer stroom terug voor minder. Dat zou redelijk lineair moeten gaan.

Dat gaat goed totdat meer duurzaam opgewekt wordt dan verbruikt. Maar daar zijn we nog niet.

[izdp]

Op het aardgas dat wordt aangewend in de wk-installaties
wordt geen EB en ODE geheven. Dit ter voorkoming van dubbele belasting. Op de door de wkinstallaties
geproduceerde elektriciteit wordt immers EB en ODE geheven bij de afnemers van de
elektriciteit.

Is dit nog steeds zo?
Zo ja, gaat dit dan ook met de salderingsregeling op de schop?

[Willie Wortel]

Als de saldering vervalt is een goed alternatief een mobiele airco. Mijn huis geriefelijk koel in de zomer en niet terug leveren geeft mij een beter gevoel dan 6cent per kwh terug geleverd aan het net.

[AUijtdehaag]

@Willie Wortel
Neem dan een inverter die ook kan verwarmen in de winter/herfst.

Mijn zonnestroom gaat nu ook de vloer in (3 verdiepingen) met de l/w mitsubsidie.
31 buiten- 23,5 binnen- 17 graden water

[Ton van Gent]

Wat ik mis in deze discussie is het feit dat er twee verhalen door elkaar lopen, enerzijds de uitkomst van de commissie Samsom die de energiebelasting wil verschuiven van elektra naar gas en daarbij bedragen ex BTW noemt zonder de heffingskorting te benoemen. De gasprijs gaat naar 1,00 euro per m3

Anderzijds is daar het verhaal van Wiebes die de saldering gaat vervangen door een subsidieregeling waarbij bestaande installaties hun terugverdientijd van 7 jaar houden.

Op basis van onderstaande businesscase heb ik mijn panelen aangeschaft:
Ik investeer na BTW teruggave 4.550,- euro in een PV installatie. Deze installatie levert 3.100 kWh per jaar en saldeer ik tegen 21 cent, dat bespaart 650,- euro per jaar. Dan heb ik in 7 jaar mijn investering terugverdient.

Wiebes wil naar een subsidie op terug geleverde energie bij een gelijkblijvende terugverdientermijn van 7 jaar. Dit houdt in dat ik dan een subsidie moet krijgen van 21 cent per terug geleverde kWh.

Wel moet ik verplicht mijn Ferraris kWh meter vervangen door een slimme op afstand uitleesbare (afschakelbare?) kWh meter

Zodra je je aanmeld bij energieleveren,nl krijg je gelijk een mail van je netwerkbeheerder:

Geachte heer of mevrouw,
Uw aanmelding via Energieleveren.nl voor het adres (adresgegevens) hebben wij verwerkt in onze administratie. Graag geef ik u onderstaande informatie en heb ik een verzoek aan u.

Geschiktheid meter
Uw huidige meter is een draaischijfmeter zonder terugloopblokkering. Dit type meter is niet ontworpen en getoetst voor een juiste werking bij teruglevering aan het net. Dit houdt in dat er een afwijking in de verwerking van (terug)levering kan ontstaan. Om deze reden bieden wij u kosteloos een vervanging van uw huidige meter voor een slimme digitale meter aan.

Slimme digitale meter
De slimme digitale meter registreert op aparte telwerken hoeveel energie u verbruikt of teruglevert. Op verzoek van uw energieleverancier lezen wij de meter uit. Standaard gebeurt dit 6 keer per jaar. Wanneer u kiest voor de slimme digitale meter vervangen wij, indien technisch mogelijk, ook de gasmeter.
Regelmatig komen er apparaten op de markt die u op uw slimme digitale meter kunt aansluiten. Een overzicht hiervan vindt u op www.energieverbruiksmanagers.nl. Meer informatie over slimme meters vindt u op www.onsenergie.net.

U wilt uw meterstanden niet automatisch laten uitlezen?
Als u niet wilt dat uw meterstanden op afstand worden uitgelezen, zetten we deze functie uit. U blijft dan zelf de meterstanden doorgeven aan uw energieleverancier.
Als u geen slimme digitale meter geplaatst wilt hebben dan kunt u deze weigeren. In dat geval plaatst Enexis Netbeheer kosteloos een conventionele digitale meter. Dit type meter registreert op dezelfde wijze als de slimme digitale meter maar is niet op afstand uitleesbaar.
Graag attendeer ik u erop dat het aanbod van een kosteloze slimme digitale meter éénmalig is. Indien u in een later stadium toch een slimme digitale meter wenst, dan worden hiervoor mogelijk kosten in rekening gebracht.

Aanvraag kosteloze metervervanging
Om opdracht te geven voor de metervervanging vragen wij u deze e-mail te beantwoorden en onderstaande informatie te verstrekken:
• Telefoonnummer waarop de uitvoerende afdeling u overdag kan bereiken, voor het inplannen van de metervervanging.

Ik vertrouw erop dat u volledig geïnformeerd bent.

Met vriendelijke groet,

Duurzaam Enexis Netbeheer B.V.

[reneeke1970]

Ton van Gent schreef op zaterdag 7 juli 2018 @ 18:25:
Wat ik mis in deze discussie is het feit dat er twee verhalen door elkaar lopen, enerzijds de uitkomst van de commissie Samsom die de energiebelasting wil verschuiven van elektra naar gas en daarbij bedragen ex BTW noemt zonder de heffingskorting te benoemen. De gasprijs gaat naar 1,00 euro per m3

Anderzijds is daar het verhaal van Wiebes die de saldering gaat vervangen door een subsidieregeling waarbij bestaande installaties hun terugverdientijd van 7 jaar houden.

Op basis van onderstaande businesscase heb ik mijn panelen aangeschaft:
Ik investeer na BTW teruggave 4.550,- euro in een PV installatie. Deze installatie levert 3.100 kWh per jaar en saldeer ik tegen 21 cent, dat bespaart 650,- euro per jaar. Dan heb ik in 7 jaar mijn investering terugverdient.

Wiebes wil naar een subsidie op terug geleverde energie bij een gelijkblijvende terugverdientermijn van 7 jaar. Dit houdt in dat ik dan een subsidie moet krijgen van 21 cent per terug geleverde kWh.

Wel moet ik verplicht mijn Ferraris kWh meter vervangen door een slimme op afstand uitleesbare (afschakelbare?) kWh meter

Zodra je je aanmeld bij energieleveren,nl krijg je gelijk een mail van je netwerkbeheerder:

Geachte heer of mevrouw,
Uw aanmelding via Energieleveren.nl voor het adres (adresgegevens) hebben wij verwerkt in onze administratie. Graag geef ik u onderstaande informatie en heb ik een verzoek aan u.

Geschiktheid meter
Uw huidige meter is een draaischijfmeter zonder terugloopblokkering. Dit type meter is niet ontworpen en getoetst voor een juiste werking bij teruglevering aan het net. Dit houdt in dat er een afwijking in de verwerking van (terug)levering kan ontstaan. Om deze reden bieden wij u kosteloos een vervanging van uw huidige meter voor een slimme digitale meter aan.

Slimme digitale meter
De slimme digitale meter registreert op aparte telwerken hoeveel energie u verbruikt of teruglevert. Op verzoek van uw energieleverancier lezen wij de meter uit. Standaard gebeurt dit 6 keer per jaar. Wanneer u kiest voor de slimme digitale meter vervangen wij, indien technisch mogelijk, ook de gasmeter.
Regelmatig komen er apparaten op de markt die u op uw slimme digitale meter kunt aansluiten. Een overzicht hiervan vindt u op www.energieverbruiksmanagers.nl. Meer informatie over slimme meters vindt u op www.onsenergie.net.

U wilt uw meterstanden niet automatisch laten uitlezen?
Als u niet wilt dat uw meterstanden op afstand worden uitgelezen, zetten we deze functie uit. U blijft dan zelf de meterstanden doorgeven aan uw energieleverancier.
Als u geen slimme digitale meter geplaatst wilt hebben dan kunt u deze weigeren. In dat geval plaatst Enexis Netbeheer kosteloos een conventionele digitale meter. Dit type meter registreert op dezelfde wijze als de slimme digitale meter maar is niet op afstand uitleesbaar.
Graag attendeer ik u erop dat het aanbod van een kosteloze slimme digitale meter éénmalig is. Indien u in een later stadium toch een slimme digitale meter wenst, dan worden hiervoor mogelijk kosten in rekening gebracht.

Aanvraag kosteloze metervervanging
Om opdracht te geven voor de metervervanging vragen wij u deze e-mail te beantwoorden en onderstaande informatie te verstrekken:
• Telefoonnummer waarop de uitvoerende afdeling u overdag kan bereiken, voor het inplannen van de metervervanging.

Ik vertrouw erop dat u volledig geïnformeerd bent.

Met vriendelijke groet,

Duurzaam Enexis Netbeheer B.V.

Punt één heb je jou installatie veel te duur aangeschaft tegen zo weinig kWh opbrengst.
Punt twee die draai schijf heel lang proberen te behouden.
Punt drie de subsidie word dan 15 cent want die komt bovenop de reguliere prijs van 6 cent.
Al krijg ik momenteel al 13.3 van green choice en hopelijk blijft dat ook zo.....

[drielp]

reneeke1970 schreef op zaterdag 7 juli 2018 @ 20:00:
[...]

Punt één heb je jou installatie veel te duur aangeschaft tegen zo weinig kWh opbrengst.
Punt twee die draai schijf heel lang proberen te behouden.
Punt drie de subsidie word dan 15 cent want die komt bovenop de reguliere prijs van 6 cent.
Al krijg ik momenteel al 13.3 van green choice en hopelijk blijft dat ook zo.....

De ferraris blijft hier hopelijk nog even hangen.
Als het echt totaal 21 ct/kWh wordt is de subsidiepot zo leeg. Ik verwacht meer iets rond de 10 ct/kWh, 5 ct subsudie en 5 ct van de leverancier. We gaan het binnenkort meemaken.....

[zandstraat]

Is -/- was, het aanschaffen van een warmtepomp een slim besluit, vooral gezien de verwachte aanpassing van het salderingssysteem?
Als ik naar mijn situatie kijk gaat het mogelijk minder gunstige gevolgen hebben.
In 2020 zijn onze zonnepanelen 6 jaar oud en komen volgens het (voorlopige) systeem van Minister Wiebes slechts voor een gering deel in aanmerking voor subsidie.
Daar gaan wij mee moeten leren leven.

Echter, naast die zonnepanelen is er ook nog een warmtepomp.
Die warmtepomp draait voornamelijk 's winters, een periode met geringe zonnestroom productie.
Het elektriciteit verbruik van de warmtepomp afgelopen koude winter was ongeveer 3000KWh.
Met het huidige salderingssysteem kunnen wij dit elektriciteit verbruik nagenoeg wegstrepen met het salderen van de overproductie van de zonnepanelen.
Een duidelijke win, win, situatie dus.

Na het in werking treden van de nieuwe wet op het salderen, gaan wij knarsetandend moeten toe zien dat een groot deel van onze zonnestroom in de grote pot gaat verdwijnen.

Het is natuurlijk niet allemaal kommer en kwel, terwijl de warmtepomp afgelopen winter 3000KWh elektriciteit verbruikte, daalde het aantal M³ aardgas aanmerkelijk.

[Ton van Gent]

reneeke1970 schreef op zaterdag 7 juli 2018 @ 20:00:
[...]

Punt één heb je jou installatie veel te duur aangeschaft tegen zo weinig kWh opbrengst.
Punt twee die draai schijf heel lang proberen te behouden.
Punt drie de subsidie word dan 15 cent want die komt bovenop de reguliere prijs van 6 cent.
Al krijg ik momenteel al 13.3 van green choice en hopelijk blijft dat ook zo.....

Het is bruto 3.720 WattPiek verdeelt over 12 panelen van 310 WP in combinatie met een Solaredge omvormer met optimizers. Bevestigd met een op het dakbeschot geschroefde en elektrisch geaarde constructie. Opbrengst conform formule WP x geografische ligging x oriëntatie = opbrengst voorbeeld 3720 x 0,88 x 0,96 = 3143 kWh per jaar. Bij een afschrijving naar nul (0) in 15 jaar en een reservering van 50,- euro per jaar voor onderhoud en reparatie een rendement van 6,4% per jaar op het geïnvesteerde bedrag.
De waardestijging van de woning is 5.000 euro en het energie label gaat van B naar A. Hoezo duur?

[ Voor 6% gewijzigd door Ton van Gent op 07-07-2018 20:59 ]

[thido]

Ton van Gent schreef op zaterdag 7 juli 2018 @ 20:57:
[...]


Het is bruto 3.720 WattPiek verdeelt over 12 panelen van 310 WP in combinatie met een Solaredge omvormer met optimizers. Bevestigd met een op het dakbeschot geschroefde en elektrisch geaarde constructie. Opbrengst conform formule WP x geografische ligging x oriëntatie = opbrengst voorbeeld 3720 x 0,88 x 0,96 = 3143 kWh per jaar. Bij een afschrijving naar nul (0) in 15 jaar en een reservering van 50,- euro per jaar voor onderhoud en reparatie een rendement van 6,4% per jaar op het geïnvesteerde bedrag.
De waardestijging van de woning is 5.000 euro en het energie label gaat van B naar A. Hoezo duur?

Het lijkt wel of je de offerte welke je destijds hebt gekregen voor aanschaf hier kopieert.
Die heeft zijn werk dus goed gedaan, daar ga ik verder maar niets over zeggen...
Waar je waarschijnlijk wel geluk mee hebt is dat ze meer opbrengen aan kWh's dan wat er in de offerte staat.
Bereid je vast voor, @reneeke1970 gaat het wat minder subtiel zeggen :-)

[reneeke1970]

Ton van Gent schreef op zaterdag 7 juli 2018 @ 20:57:
[...]


Het is bruto 3.720 WattPiek verdeelt over 12 panelen van 310 WP in combinatie met een Solaredge omvormer met optimizers. Bevestigd met een op het dakbeschot geschroefde en elektrisch geaarde constructie. Opbrengst conform formule WP x geografische ligging x oriëntatie = opbrengst voorbeeld 3720 x 0,88 x 0,96 = 3143 kWh per jaar. Bij een afschrijving naar nul (0) in 15 jaar en een reservering van 50,- euro per jaar voor onderhoud en reparatie een rendement van 6,4% per jaar op het geïnvesteerde bedrag.
De waardestijging van de woning is 5.000 euro en het energie label gaat van B naar A. Hoezo duur?

Waarde stijging? Misschien de dagwaarde van je set 1500/2000 euro.

Nou mijn installatie was ruim drie keer zo duur maar haalt 20000 kWh binnen.
Als je Mercedes rijd moet je niet verwachten dat je 15 euro wegenbelasting betaald.
En zo is het ook met solar edge, is nou eenmaal geen korte tvt.
Wat doe jij voor onderhoud? Ik doe er namelijk niks aan, behalve met de tuinslang erover

En inderdaad wat @thido zegt zul je wel iets meer binnen halen dan wat in offerte staat. Dat is bewust laag om opbrengst verlies claim te voorkomen

[ Voor 8% gewijzigd door reneeke1970 op 07-07-2018 22:37 ]

[Ton van Gent]

thido schreef op zaterdag 7 juli 2018 @ 22:15:
[...]


Het lijkt wel of je de offerte welke je destijds hebt gekregen voor aanschaf hier kopieert.
Die heeft zijn werk dus goed gedaan, daar ga ik verder maar niets over zeggen...
Waar je waarschijnlijk wel geluk mee hebt is dat ze meer opbrengen aan kWh's dan wat er in de offerte staat.
Bereid je vast voor, @reneeke1970 gaat het wat minder subtiel zeggen :-)

Het is geen quote maar gewoon een calculatie zoals ik er beroepsmatig veel heb gemaakt na een beetje uitzoeken en verdiepen in de materie. Iedereen die kan rekenen en wel eens een bestek resp. programma van eisen heeft geschreven en/of offertes heeft vergeleken kan dit.
De offertes die ik kreeg kwamen allemaal met veel te optimistische rendementsberekeningen en nog veel hogere prijzen voor Chinese meuk bevestigd met panlathaken en garantie tot de voordeur.
We willen niet allemaal voor een dubbeltje op de eerste rang zitten, aanbesteden doe je bij voorkeur bij de partij waar je meeste vertrouwen in hebt en in de buurt is gevestigd met een goede reputatie, niet bij de goedkoopste aanbieder.
Denk er trouwens sterk over om in 2020 een elektrisch aangedreven auto te kopen als daarvan de actieradius voldoende is. Kan ik in ieder geval als de zon schijnt mijn accu's goedkoop opladen.

[reneeke1970]

Ton van Gent schreef op zaterdag 7 juli 2018 @ 22:55:
[...]


Het is geen quote maar gewoon een calculatie zoals ik er beroepsmatig veel heb gemaakt na een beetje uitzoeken en verdiepen in de materie. Iedereen die kan rekenen en wel eens een bestek resp. programma van eisen heeft geschreven en/of offertes heeft vergeleken kan dit.
De offertes die ik kreeg kwamen allemaal met veel te optimistische rendementsberekeningen en nog veel hogere prijzen voor Chinese meuk bevestigd met panlathaken en garantie tot de voordeur.
We willen niet allemaal voor een dubbeltje op de eerste rang zitten, aanbesteden doe je bij voorkeur bij de partij waar je meeste vertrouwen in hebt en in de buurt is gevestigd, niet bij de goedkoopste aanbieder. Denk er trouwens sterk over om in 2020 een elektrisch aangedreven auto te kopen als de actieradius voldoende is. Kan ik in ieder geval als de zon schijnt mijn accu's goedkoop opladen.

Een accu van 60 kWh laden met een vermogen van 3500 watt op zijn piek?
Denk dat je dan nog heel wat uit het net gaat trekken helaas

[Ton van Gent]

reneeke1970 schreef op zaterdag 7 juli 2018 @ 23:02:
[...]

Een accu van 60 kWh laden met een vermogen van 3500 watt op zijn piek?
Denk dat je dan nog heel wat uit het net gaat trekken helaas

Maar ik lever op dat moment niet terug en krijg waarschijnlijk toch subsidie...en ik hoef niet te tanken ;-)
Wat de waardestijging betreft, hier is onderzoek naar gedaan, een huis met panelen en een A label levert bij verkoop meer op dan een vergelijkbare woning met label B zonder panelen.
Het onderzoek is terug te vinden op het internet inclusief de gevolgde onderzoeksmethode.

[busscherski]

Ton van Gent schreef op zaterdag 7 juli 2018 @ 20:57:
[...]


Het is bruto 3.720 WattPiek verdeelt over 12 panelen van 310 WP in combinatie met een Solaredge omvormer met optimizers. Bevestigd met een op het dakbeschot geschroefde en elektrisch geaarde constructie. Opbrengst conform formule WP x geografische ligging x oriëntatie = opbrengst voorbeeld 3720 x 0,88 x 0,96 = 3143 kWh per jaar. Bij een afschrijving naar nul (0) in 15 jaar en een reservering van 50,- euro per jaar voor onderhoud en reparatie een rendement van 6,4% per jaar op het geïnvesteerde bedrag.
De waardestijging van de woning is 5.000 euro en het energie label gaat van B naar A. Hoezo duur?

Hoe kun je een rendement berekening maken terwijl onbekend is hoeveel je voor de stroom krijgt?

[Ton van Gent]

busscherski schreef op zaterdag 7 juli 2018 @ 23:21:
[...]


Hoe kun je een rendement berekening maken terwijl onbekend is hoeveel je voor de stroom krijgt?

Omdat Wiebes met de hand op zijn hart op nationale TV bij Tros Radar heeft beloofd dat de terugverdientijd, ook voor bestaande installaties die nog onvoldoende hebben opgebracht omdat ze korter staan dan zeven jaar in 2020 toch op zeven jaar blijft. Vandaar een business case op 7 jaar gemaakt uitgaande van de tarieven van 2018.

In hoeverre de politiek is te vertrouwen laat zich raden.

[busscherski]

Ton van Gent schreef op zaterdag 7 juli 2018 @ 23:32:
[...]


Omdat Wiebes met de hand op zijn hart op nationale TV bij Tros Radar heeft beloofd dat de terugverdientijd, ook voor bestaande installaties die nog onvoldoende hebben opgebracht omdat ze korter staan dan zeven jaar in 2020 toch op zeven jaar blijft. Vandaar een business case op 7 jaar gemaakt uitgaande van de tarieven van 2018.

In hoeverre de politiek is te vertrouwen laat zich raden.

Wiebes 'garandeert' het voor 7 jaar. (Wie vertrouwd hem?) Daarna word het slechter. Volgens mij reken jij met 21 cent voor 15 jaar?

[Ton van Gent]

busscherski schreef op zaterdag 7 juli 2018 @ 23:50:
[...]


Wiebes 'garandeert' het voor 7 jaar. (Wie vertrouwd hem?) Daarna word het slechter. Volgens mij reken jij met 21 cent voor 15 jaar?

Wiebes garandeert een terugverdientijd van 7 jaar vanaf het moment van aanschaf omdat dat de maximale termijn is waar consumenten mee rekenen als redelijk als ze een PV installatie aanschaffen.
Omdat de regeling nog niet bekend is kun je op dit moment nergens mee rekenen maar je moet wat uitgangspunten nemen, ik ben uitgegaan van gelijkblijvende tarieven maar de commissie Samsom wil de belastingtarieven gaan verlagen op elektra en verhogen op gas. Voorspelbaar als je van het gas af wilt.
Dit gaat botsen met de toezegging van Wiebes dat de terugverdientijd op 7 jaar blijft voor bestaande installaties.
Immers ook bij saldering loopt de terugverdientijd op bij een verlaging van de tarieven met als gevolg een lager rendement op je investering. De CO2 besparing/ milieuwinst blijft echter wel overeind.

[ Voor 5% gewijzigd door Ton van Gent op 08-07-2018 00:09 ]

[busscherski]

Ton van Gent schreef op zondag 8 juli 2018 @ 00:02:
[...]


Wiebes garandeert een terugverdientijd van 7 jaar vanaf het moment van aanschaf omdat dat de maximale termijn is waar consumenten mee rekenen als redelijk als ze een PV installatie aanschaffen.
Omdat de regeling nog niet bekend is kun je op dit moment nergens mee rekenen maar je moet wat uitgangspunten nemen, ik ben uitgegaan van gelijkblijvende tarieven maar de commissie Samsom wil de belastingtarieven gaan verlagen op elektra en verhogen op gas. Voorspelbaar als je van het gas af wilt.
Dit gaat botsen met de toezegging van Wiebes dat de terugverdientijd op 7 jaar blijft voor bestaande installaties.
Immers ook bij saldering loopt de terugverdientijd op bij een verlaging van de tarieven.

Ik denk dat alles wat je zegt klopt, behalve de rendement berekening die uitgaat van 21 cent per KWh voor 15 jaar.

[Ton van Gent]

busscherski schreef op zondag 8 juli 2018 @ 00:11:
[...]


Ik denk dat alles wat je zegt klopt, behalve de rendement berekening die uitgaat van 21 cent per KWh voor 15 jaar.

Het klopt dat het niet klopt, maar ik heb geen ander uitgangspunt omdat ik niet in de toekomst kan kijken.
Op het moment dat het tij verloopt moet je bakens verzetten, vandaar dat ik verwacht dat ik in 2020 een E-auto aanschaf om toch tot een redelijk rendement te komen door besparing op autobrandstof.

Ik heb overigens dezelfde panelen besteld Hanwha Q.Cell Q.PEAK DUO BLK-G5 310 WP

[ocaj]

zandstraat schreef op zaterdag 7 juli 2018 @ 20:50:
Is -/- was, het aanschaffen van een warmtepomp een slim besluit, vooral gezien de verwachte aanpassing van het salderingssysteem?

Dat heeft toch niet zo heel veel met elkaar te maken?

Een warmtepomp is een prima oplossing als je van het gas af wil. Goed bezig!
Zonnepanelen leveren stroom op. Goed bezig!

Afschaffen van de salderingsregeling gaat vermoedelijk meer geld kosten dan nu.
Tja, jammer, politiek besluit, maar dat geldt zowel voor mensen met als mensen zonder warmtepomp.

Verder is er nog geen regeling bekend, dus je kunt er nog helemaal niet aan rekenen hoe je kostenplaatje tegen die tijd gaat veranderen.

Wat je al wel kunt doen is nauwkeurig - bij voorkeur automatisch - je verbruik per dag bijhouden, zodat je weet wat je per dag geleverd krijgt en teruglevert door het jaar heen. Dat helpt als je er aan wil gaan rekenen zodra de nieuwe regeling wordt vastgesteld en er tarieven bekend worden.