Hier een stukje geleend van het dampforum:
In dit interview maakt Prof. Mayer korte metten met de meeste misverstanden die er bestaan (en bewust in de wereld zijn geholpen) over nicotine. Ik merk dat er ook binnen de dampgemeenschap veel feiten en fabels gewoon voor waar aangenomen worden.
-------------------------------------------------------------------------------
Waarom gebruiken dampers nicotine en hoe werkt het? En waarom hebben rokers zoveel moeite om hun verslaving te overwinnen? Bernhard-Michael Mayer is een professor aan de Karl-Franzens Universiteit in Graz, Oostenrijk, waar hij aan het hoofd staat van het Instituut voor Farmacologie en Toxicologie. In een interview met eGarage vertelt hij over zijn jarenlange zoektocht naar de redenen voor de "moderne mythe" dat nicotine dodelijk is, zelfs in lage doses. En hij werkt hard tegen de strikte regels voor de e-sigaretten.
eGarage: Professor Mayer, u bent een ex-roker en damper. Wat vindt uw arts hiervan?
Mayer: Dit is een collega die goed geïnformeerd is, een goede arts. Maar de kwestie van het roken en de elektronische sigaret heeft hij niet goed begrepen. In mijn dossier staat: Ex-Nicotine-Abusus, dus misbruik. En ik damp. Want het is duidelijk: roken is nicotine misbruik. Dit is diep geworteld in onze geest.
En dat is fout?
Ja, dat is fout, of op z'n minst niet volledig. Nicotine is niet het hoofdbestanddeel van de verslavende effecten van tabaksrook, omdat veel andere stoffen en gedragsafhankelijkheid een belangrijke rol spelen.
Laten we nog even bij de nicotine blijven, wat de meeste dampers gebruiken. Wat weten we hierover?
Nicotine stimuleert receptoren voor acetylcholine, een lichaamseigen neurotransmitter. Zenuwknopen in het zenuwstelsel worden gestimuleerd, waardoor onder meer verhoging van de hartslag en bloeddruk plaatsvindt. Dit wordt vaak voorgesteld als een aanzienlijk negatief effect van nicotine. De korte termijn effecten die ook voorkomen in de consumptie van koffie of tijdens inspanning en zijn volledig onschadelijk.
Welke invloed heeft nicotine op de psyche?
Concentratie en opmerkzaamheid stijgen, ook een antidepressieve werking kan bijdragen aan het gewenste effect. Er zijn ook aanwijzingen dat nicotine op termijn enige bescherming tegen Alzheimer en Parkinson biedt.
Dat klinkt nog niet eens zo slecht, zelfs positief. Maar nicotine is nog steeds zeer giftig, toch?
In zeer hoge concentraties, blokkeert het de werking van zenuwcellen. Dat is de definitie van een neurotoxine, dus formeel gezien zouden we nicotine als een neurotoxine kunnen omschrijven. Echter, echt gevaarlijk is het slechts in zeer hoge concentraties, die nooit bereikt kunnen worden door dampen of roken, waarschijnlijk zelfs niet als het wordt ingeslikt. Alleen als het rechtreeks in de bloedbaan geïnjecteerd zou worden, zou nicotine een einde aan je leven kunnen maken. Maar op deze wijze kun je hetzelfde bereiken met lucht.
Maar door artsen wordt altijd gezegd: Blijf uit de buurt, nicotine is dodelijk, zelfs in relatief lage doses.
Dit is een moderne mythe, misschien vergelijkbaar met het vermeende hoge ijzergehalte van spinazie. Er zijn voor zover ik weet geen bevestigde zelfmoorden met nicotine, slechts gedocumenteerde individuele gevallen waarin nicotine wordt gecombineerd met krachtige psychotrope middelen of opzettelijke vermindering van de zuurstoftoevoer, de technische term verstikking, werd gebruikt. Maar vooral: de dodelijke dosis nicotine is veel hoger dan al ruim een eeuw in handboeken wordt vermeld.
Hoe komt u daarbij?
Ik heb een paar jaar geleden getracht de bron van de zogenaamd dodelijke dosis in de vakliteratuur te vinden, nadat dampers mij daarover aangesproken hadden. Er wordt gezegd dat de inname van 60 milligram nicotine fataal zou zijn. Uit mijn onderzoek bleken alle referenties in een kringetje te gaan: in één leerboek werd een ander leerboek geciteerd, welke op zijn beurt op een database verwijzing leunde en die database verwees weer naar het eerste leerboek. En de cirkel is rond. In de Duitse tussenoorlogse literatuur ontdekte ik eindelijk een referentie naar een boek uit 1905, waarbij de dodelijke dosis werd geschat op 60 mg. De basis voor deze schatting, een meer dan twijfelachtige verslag over zelftests, die halverwege de 19e eeuw in Wenen werden uitgevoerd. Dit is de bron waar al meer dan 100 jaar door niemand vraagtekens bij worden gezet.
En dat is verkeerd?
Ja. De dodelijke dosis is minstens tien keer hoger. Gebaseerd op gedocumenteerde historische gevallen van vergiftiging waarbij nicotine bloedspiegels gemeten zijn, bijvoorbeeld vergiftiging van tuinders die in de kassen werkten waar nagenoeg zuivere nicotine als pesticide gebruikt werd, berekende ik een dodelijke dosis van ongeveer één gram nicotine.
Dat krijg je nooit voor elkaar met normale e-liquids.
Klopt. De inname van nicotine veroorzaakt bovendien ernstige misselijkheid, zodat slechts een deel daarvan wordt geabsorbeerd door het lichaam.
Goed, nicotine is dus minder gevaarlijk dan lange tijd werd aangenomen. Maar hoe verslavend is de stof?
Dat is een moeilijke vraag die niet duidelijk kan worden beantwoord, aangezien er weinig studies bestaan bij mensen en de resultaten van dierproeven zijn onduidelijk en soms tegenstrijdig. Proeven op mensen hebben aangetoond dat langdurige toediening van nicotine via de huid door middel van nicotinepleisters bij niet-rokers niet tot verslaving leidde. De langzame stijging van nicotine in het bloed zou dit verschil maken in het geval van nicotinepleisters. Een snel stijgende nicotinespiegel zou verslavend werken. Maar ook dat is controversieel. Wat wel duidelijk is: nicotine is vooral verslavend in combinatie met andere stoffen in tabaksrook. Dit bleek duidelijk uit dierproeven.
Welke stoffen zijn dat?
Dat zijn in het bijzonder remmers van het enzym monoamine oxidase (MAO), die zijn opgenomen in tabaksrook. Deze verbindingen werken door het blokkeren van de afbraak van serotonine, dopamine en noradrenaline in het centrale en autonome zenuwstelsel. Toediening van MAO-remmers leidt tot een verhoogde concentratie van de neurotransmitters in het lichaam, waarop de werking berust. Bijna alle antidepressiva die op de markt zijn, verhogen de serotonine niveaus.
Hoe werkt dat in combinatie met nicotine?
Grofweg kan men zeggen: nicotine bevordert de aanmaak van dopamine, wat op zijn beurt de aanmaak van serotonine stimuleert, en de MAO-remmers remmen de afbraak van deze stoffen. Dit is een klassiek geval van synergie, dat wil zeggen de elkaar versterkende effecten van verschillende stoffen. Interessant is dat de MAO-remmers in tabaksrook zeer lang werkzaam blijven, misschien zelfs een paar weken.
Veel rokers die op dampen overstappen, krijgen het na twee, drie of vier weken moeilijk en merken dat de druk om op de sigaret terug te vallen groot wordt. Dus dat is duidelijk wanneer de MAO-remmers zijn uitgewerkt.
Dit is niet nauwkeurig wetenschappelijk onderzocht, maar heel goed mogelijk. Het kan illustreren hoe enorm is het effect van tabaksrook in vergelijking met nicotine alleen.
Zijn er nog andere stoffen in tabaksrook die bijdragen tot verslaving?
Het is mogelijk dat bijvoorbeeld de koolmonoxide in de rook de "kick" verhoogt. Het verdringt zuurstof uit hemoglobine. Sommigen maken van ditzelfde effect gebruik bij seksspelletjes, waarbij ze de zuurstoftoevoer kortstondig verlagen op verschillende manieren, bijvoorbeeld met plakband over de mond. Zuurstoftekort kan dus mogelijk een bepaald beloningsgevoel veroorzaken. Ik speculeer hier slechts, omdat men dit niet zeker weet.
Als nicotine een relatief kleine rol speelt, waarom blijven veel dampers dan toch nicotinehoudende e-liquids gebruiken? Ze hebben de stof blijkbaar nodig.
Dit is niet goed onderzocht. Experimenten met ratten hebben aangetoond dat de dieren na instelling van tabaksverslaving verslaafd blijven aan nicotine terwijl onbehandelde dieren geen afhankelijkheid ontwikkelden. Men houdt dus de afhankelijkheid van een stof in stand, omdat men dat aangeleerd heeft door te roken. Maar ik denk dat de geest een belangrijke rol speelt. Rokers geloven dat ze nog steeds nicotine nodig hebben, ook als dat misschien helemaal niet het geval is. Bovendien heeft de afhankelijkheid van rokers niet alleen betrekking op een bepaalde stof, ook aangeleerd gedrag speelt een belangrijke rol, zoals iets inhaleren en in je hand te houden en de beweging van de hand naar de mond.
Samengevat, wat betekenen deze bevindingen?
Ik denk dat dat heel duidelijk is. De e-sigaret is het ideale product om tabaksverslaafden, die hun eigen gezondheid ernstig schaden, te helpen.Velen die hebben gefaald met andere methoden, zijn wel succes volgestopt met roken met behulp van dampen. Dit is waarschijnlijk omdat een bepaald deel van de verslaving en patronen van het roken kunnen worden gehandhaafd, zowel in materieel als in gedrag. Bovendien is de verslavende potentie van de e-sigaret is veel kleiner dan die van het roken. De bevindingen suggereren dat voor nicotine, maar ook de resultaten van bevolkingsstudies: Er zijn nauwelijks mensen die nooit hebben gerookt en nu een e-sigaret met nicotine gebruiken.
Hoe moet de politiek hierop reageren?
De politiek zou dampen zo veel mogelijk moeten promoten. Men zou reclame moeten maken voor het dampen in plaats van het te verbieden. Eigenlijk zou de overheid zelfs overal posters moeten ophangen met mooie meisjes en coole jongens met e-sigaret in de hand. De e-sigaret zou ook goedkoper - of zelfs gratis op recept - verkrijgbaar gemaakt moeten worden, zoals wordt besproken in Engeland. Mensen met lagere inkomens roken over het algemeen meer dan gemiddeld en moeten toegang tot een alternatief hebben. De strikte regulering van e-sigaretten tot een de facto verbod heeft vooral één effect: minder mensen stoppen met te roken.
Bedankt voor het interview, meneer Mayer.
Leuke lamp, overigens !!