Ik hoorde een grap bij Draadstaal dat het UWV opleidingen voor helderzienden zou financieren en dacht: ja hoor, dat zuig je uit je dikke duim zeker.
Niet dus!
Of het basisinkomen hier een oplossing voor is weet ik niet, maar dat onze arbeidsmarkt ècht stuk is lijkt me wel duidelijk. En het probleem voor het basisinkomen is volgens mij toch nog hetzelfde: voor een basisinkomen ga je er vanuit dat door machines en techniek we alles in overvloed hebben. En als alles er in overvloed is kan je het minimum best gratis uitdelen. Maar dat
is niet zo. Wel voor bijvoorbeeld water, voedsel en elektriciteit. (de belasting op energie is hoog maar de productie is niet duur) Maar er is en blijft een permanent tekort op de woningmarkt waardoor onderdak, wat nodig is voor een minimum, absoluut niet in overvloed aanwezig is. Zelfs al zouden machines een woning voor niets bouwen, dan nog worden woningen niet echt goedkoop omdat de grond te duur is. Wil je een basisinkomen, dan moet je eerst de woningmarkt gezond maken.
Maar even wat positiever. Vanmorgen had ik, voor mijzelf dan, een eureka-momentje. Met het basisinkomen wil je mensen iets geven, voor niets. En dan loop je tegen problemen aan: luilakken die niks uitvreten, mensen die op de bank gaan zitten, mensen zonder motivatie maar nog erger: degenen die wèl belasting betalen willen geen niksnutten financieren.
En toen ging er een lampje branden. Waar hebben we een tekort aan? Waar kan je nooit teveel van hebben?
Educatie. Hoe simpel kan het antwoord zijn? Laten we eens heel gek doen en er vanuit gaan dat de overheid vertrouwen heeft in de bevolking als geheel. Als de overheid dat niet heeft moet ze opstappen want dan gaat het sowieso niks worden.
Wat moet je als overheid dan doen? Investeren in je volk. Hoe krijg je mensen naar school? Geef ze geld. Deel opleidingen/vakken op in partjes die met 1-4 weken fulltime werk zijn te voltooien. En de meeste opleidingen zijn toch al goedgekeurd door de staat, dus hier liggen best mogelijkheden. Voor het voltooien van partjes krijg je dan gewoon geld, wat uit moet komen op een minimum waar je van kan leven. Dat is geen basisinkomen, maar wel baangarantie. Zit de economie in het slop, dan zal de overheid wat meer geld kwijt zijn - maar niet aan uitkeringen. Geld voor opleidingen. Wanneer de crisis voorbij is komt het land eruit met een volk dat meer kennis heeft opgedaan en beter in kan springen op de nieuwe ontwikkelingen in een bloeiende economie.
WW-uitkeringen? Regel bij wet dat wanneer een werkgever een werknemer ontslaat deze loon moet doorbetalen voor een periode die lang genoeg is om een nieuwe baan te vinden. Noem eens wat, 2 maanden. (minder als de werknemer maar zeer kort in dienst is geweest) De WW is dan de zorg van de werkgever, niet meer van de overheid. Kan je in 2 maanden geen nieuwe baan vinden? Dan is er waarschijnlijk onvoldoende vraag naar jouw specialisatie. Tijd voor bijscholing.
WAO? Een deel daarvan kan blijven bestaan, maar wel aanzienlijk kleiner. Want er zijn genoeg mensen die arbeidsongeschikt zijn, maar nog wel kunnen leren. En ook al lijkt arbeid niet direct een mogelijkheid, het kan geen kwaad om te leren. Met de kennis op zak worden later misschien toch mogelijkheden gevonden. Voor de gevallen waar het kan is het sowieso beter dan wegkwijnen. Op dit moment is er geen enkele stimulans voor: leren kost alleen maar geld terwijl je van weinig geld moet leven. Als het goed gaat op school loop je het risico dat het UWV je arbeidsgeschikt gaat verklaren en sowieso, waarom zou je in jezelf investeren als je denkt dat je toch geen kans maakt op de arbeidsmarkt?

Niet alleen is er geen stimulans, er is een actief ontmoedigingsbeleid. (!)
Bijstand? Kan dus ook weg. Verander een paar letters en er staat "student". Sollicitatieplicht is niet meer nodig. Alle dure plannen om mensen aan banen te helpen die niet bestaan? Weg ermee. Gewoon weer terug naar school, fulltime, op kosten van de staat. Als er geen werk is dan is solliciteren ook tijdverspilling. Gebruik die tijd dan tenminste nuttig. Wat is het ergste dat er kan gebeuren? Mensen die hun hele leven naar school gaan en nooit de arbeidsmarkt betreden? Een
te geleerd volk, als dat je ergste probleem is..
Kinderbijslag? Combineren met de leerplicht.
AOW? Tja, als je eenmaal echt op leeftijd bent, niet meer hoeft te leren èn niet meer hoeft te werken dan kan dat. De AOW is wat betreft uitvoering dan ook niet duur.
Overigens, wanneer iemand aantoonbaar veel uren in vrijwilligerswerk steekt met een maatschappelijk belang (jongeren van de straat houden, mantelzorger, etc) mag daar naar mijn mening dezelfde vergoeding tegenover staan als voor studeren. Bij vrijwilligerswerk investeer je in een ander in plaats van jezelf, dat is voor de overheid natuurlijk net zo waardevol.